ΟΣΙΟΣ ΚΟΥΡΝΟΥΤΟΣ Ο ΕΝ ΚΥΠΡΩ

Όσιος Κουρνούτoς ο εν Κύπρω 

Ὁ ὅσιος Κορνοῦτος (κατὰ τὴ λαϊκὴ ἐκφορά, Κουρνοῦτος ἢ Κουρνοῦτας) ἔζησε κατὰ τὴ βυζαντινὴ γιὰ τὴν Κύπρο περίοδο (πρὶν τὸν 12ο αἰῶνα). Ἀπὸ τοὺς Κυπρίους μεσαιωνικοὺς χρονογράφους ποὺ κάνουν ἀναφορὰ στὸ πρόσωπό του, ἀποκαλῶντας τον Κουρνοῦτα, ἐντάσσεται στοὺς ἁγίους, οἱ ὁποῖοι ἦλθαν στὴν Κύπρο ἀπὸ ἄλλες παραμεσόγειες χῶρες (Συρία, Παλαιστίνη, Λίβανο κ.ἀ.) καὶ τελειώθηκαν ὁσιακῶς στὸ νησί.
 
Ὁ ὅσιός ἀσκήτευσε σὲ σπήλαιο στὴν ἐρημικὴ περιοχὴ τῆς Ἀχερᾶς, μεταξὺ τῶν χωριῶν Ἀγροκηπιᾶς καὶ Ἁγίου Ἰωάννου Λευκωσίας, περιοχή, ὅπου ἄκμασε ἰδιαίτερα ὁ μοναστικὸς-ἐρημητικὸς βίος κατὰ τοὺς βυζαντινοὺς χρόνους, μὲ πρώτους ἴσως οἰκήτορες τοὺς ἁγίους Ἡλιόφωτο καὶ τὴ συνοδία του  (5ος αἰῶνας). Τὸ σπήλαιο τοῦ ἁγίου Κορνούτου σώζεται σήμερα ἡμικατεστραμμένο. Μέχρι πρὶν μερικὰ χρόνια σωζόταν ὁλόκληρο μαζὶ μὲ τὰ κατάλοιπα τοῦ παλαιοῦ του ναοῦ, ποὺ δυστυχῶς καταστράφηκαν κατὰ τὴ διάρκεια προσφάτων χωματουργικῶν ἐργασιῶν. Ἡ συνύπαρξη τοῦ ἀσκητηρίου καὶ τοῦ παλαιοῦ ἐκείνου ναοῦ τοῦ ὁσίου συνηγορεῖ στὸ ὅτι ἐκεῖ ἐτελειώθη ἐν Χριστῷ ὁ ὅσιος, ἐκεῖ καὶ ἐτάφη.
Τοῦ ἀγροτικοῦ καὶ ποιμενικοῦ τούτου ἁγίου ἡ τιμή, ἕνεκα τῶν θαυματουργικῶν-θεραπευτικῶν του χαρισμάτων, ἐξαπλώθηκε ἐνωρὶς σὲ πολλὰ μέρη τῆς Κύπρου: Πολλοὶ ναοὶ -ἀρκετοὶ τῶν ὁποίων ἐρειπωμένοι-  καὶ ἰκανὰ τοπωνύμια φέρουν τὸ ὄνομά του, ἰδιαίτερα στὴν ἐπαρχία τῆς Πάφου. Οἱ θεοσημεῖες καὶ ἐμφάνειες τοῦ ὁσίου Κορνούτου συνεχίζονται μέχρι καὶ τὶς ἡμέρες μας.
Σὲ τρεῖς σωζόμενες παλαιὲς φορητὲς εἰκόνες στὴν Κύπρο, χρονολογούμενες ἀπὸ τὸν 16ο/17ο αἰῶνα κ.ἑξ., ἀπεικονίζεται ἅγιος Κουρνοῦτος ὡς ἐπίσκοπος. Ἐπίσης, ἐπίσκοπος ἅγιος Κουρνοῦτος ἀπεικονίζεται καὶ σὲ τοιχογραφία τοῦ ἔτους 1495 στὸν ναὸ τοῦ Ἁγίου Μάμαντος τοῦ χωριοῦ Λουβαρᾶς Λεμεσοῦ. Δὲν γνωρίζουμε μὲ βεβαιότητα ἐὰν πρόθεση τῆς ἁγιογράφησής τους σὲ ὅλες αὐτὲς τὶς περιπτώσεις ἦταν πράγματι ἡ ἀπεικόνιση τοῦ ἐν Κύπρῳ τιμωμένου ἁγίου. Ἐπειδὴ ὅμως οἱ γνωστὲς μεσαιωνικὲς πηγὲς (ἐγχώριοι χρονογράφοι) δὲν χαρακτηρίζουν ὡς ἱεράρχη τὸν ὡς ἄνω ἐν Κύπρῳ ἅγιο Κορνοῦτο, ὅπως χαρακτηρίζουν σαφῶς ἄλλους τοπικοὺς ἀσκητὲς ἐπισκόπους, εἶναι πολὺ πιθανόν, λόγῳ ἀγνοίας περαιτέρω βιογραφικῶν στοιχείων τοῦ ἐν λόγῳ ὁσίου, νὰ ὑπῆρξε σύγχυση ἐν προκειμένῳ πρὸς τὸν ὁμώνυμο ἱερομάρτυρα Κορνοῦτο, ἐπίσκοπο Ἰκονίου, μὲ τὸν ὁποῖο καὶ συνεορτάζεται στὶς 12 Σεπτεμβρίου. Ἀναφορικῶς πρὸς τὸ γεγονὸς συνεορτασμοῦ τῶν δύο τούτων ὁμωνύμων ἁγίων, πρέπει νὰ σημειώσουμε ὅτι ἀποτελεῖ πάγια ὀρθόδοξη λειτουργικὴ πρακτική, τόσο στὴν Κύπρο, ὅσο καὶ ἀλλοῦ, τὸ ὅτι, ὅταν ἐλησμονεῖτο ἡ ἀρχικὴ ἡμέρα μνήμης τοπικοῦ ἁγίου, νὰ συνεορτάζεται μὲ ὁμώνυμο μεγάλο ἢ εὐρύτερα γνωστὸ ἅγιο.
 
Ἀρχιμανδρίτου Φωτίου Ἰωακεὶμ