Π. ΑΝΑΝΙΑΣ ΚΟΥΣΤΕΝΗΣ: "Ο ΑΓΙΟΣ ΑΝΔΡΕΑΣ ΗΤΑΝ ΑΣΤΕΡΙ ΠΡΩΤΟΥ ΜΕΓΕΘΟΥΣ!"

 Του μακαριστού π. Ανανία Κουστένη

Ο άγιος Ανδρέας ήταν αστέρι πρώτου μεγέθους!

(Επιμέλεια Στέλιος Κούκος)

Εκφωνήθηκε στις 30 Νοεμβρίου 2014.

Έχει μεγάλη χαρά σήμερα, σεβαστοί μου πατέρες και αγαπημένοι αδελφοί μου, έχει μεγάλη χαρά η Αθήνα μας και η πατρίδα μας ιδιαίτερα. Και ολόκληρη η Ορθοδοξία. Γιορτάζει ένα από τα μεγαλύτερα τέκνα της. Ο άγιος Απόστολος Ανδρέας, ο Πρωτόκλητος.

Γιορτάζει και η Βηθσαϊδά, παρότι πάνε με το παλαιό, δεν πειράζει, η πατρίδα του. Βηθ-σαϊδά, σημαίνει σπίτι ψαριών. Εκεί, λοιπόν, ήταν ψαράς.

Γιορτάζει και η Κωνσταντινούπολη. Είναι ο ιδρυτής, ο άγιος Ανδρέας, της Εκκλησίας του Βυζαντίου, που αργότερα, επί Μεγάλου Κωνσταντίνου, ιδρύθηκε στο ίδιο μέρος η Κωνσταντίνου Πόλις. Η Βασιλεύουσα Πόλις. Το μάτι της Ανατολής και της Χριστιανοσύνης.

Γιορτάζει ο Πόντος. Η Ουκρανία. Η Θράκη. Μακεδονία, Ήπειρος, Θεσσαλία.

Και αποκορύφωμα των εορτών αποτελεί η πρωτεύουσα του Μωριά. Αι Πάτραι. Όπου εκεί ο άγιος Ανδρέας εμαρτύρησε. Απέθανε μαρτυρικά επί σταυρού σχήματος Χι, για την πίστη του Χριστού. Για τον λόγο του Ιησού και για τη μαρτυρία του Αρνίου.

Χαίρεται ιδιαίτερα και η Αθήνα μας, όπως είπα. Διότι, κατά την παράδοση, είχε περάσει και από δω και πήγαινε προς τα κάτω, προς την Πάτρα, κι εκεί στο Λουτράκι, σ’ ένα βραχάκι, κάθησε να ξεκουραστεί. Και σήμερα είναι εκκλησάκι, που τρέχουν από παντού, και τον γιορτάζουν οι εκεί, μετά περισσής χαράς και ευφρόσυνης.

Κυρίως, όμως, εδώ, τη λατρεία του αγίου Ανδρέου, του Πρωτοκλήτου, την έφερε η κυρά των Αθηνών [η αγία Φιλοθέη]. Τον 16ο μ.Χ. αιώνα. Τον πρώτο αιώνα περίπου της σκλαβιάς της τουρκικής, που ήτο ο πιο σκοτεινός και φοβερός αιών. Τότε φάνηκε πως η Ελλάς θα έχει τέλος. Και όλα ήταν εναντία. Τι σεισμοί, τι λιμοί, τι ξηρασίες, τι καταποντισμοί, τι παιδομαζώματα, τι χαράτσια, τι επιδημίες, τι φονικά, κι ο,τι άλλο θέλετε!

Λες, βάλθηκαν όλα τα στοιχεία της φύσεως κι όλες οι δυνάμεις του κακού, να ξεπαστρέψουνε αυτό το αλωνάκι. Έλα, όμως, που ο Θεός την προστάτευε και την προστατεύει! Έλα, όμως, που ο Θεούλης δεν την άφησε! Και έστειλε δω την κόρη της Παναγίας.

Την κυρά Φιλοθέη! Τη Ρεγούλα. Τη βασίλισσα. -Πλατεία Ρηγίλης.- Κι εκείνη, αφού επαντρεύθη, κατ’ απαίτηση των γονέων της, και πήρε έναν άνδρα φοβερό και τρομερό, που τον έλεγαν Ανδρέα, κι αφού τον υπέμεινε τρία χρόνια, κι αφού δεν μπόρεσε ούτε με την υπομονή της ούτε με την προσευχή της ούτε με τίποτα να τον αλλάξει, τότε άπλωσε ο Κύριος και τον πήρε.

Και παρουσιάζεται ο άγιος Ανδρέας και της λέει, αφού πέθαναν κι οι γονείς της: «Ρεγούλα, κάνε το σπίτι σου μοναστήρι. Κάνε κι εκκλησιά. Βάλ’ την στ’ όνομα μου. Κι εγώ θα σε προστατεύω».

Το ’κανε! Κει που τώρα είν’ η αρχιεπισκοπή Αθηνών, που ’ναι εκκλησάκι, ακριβώς αυτό. Το εκκλησάκι της αγίας. Πιο κάτω είναι και τα ερείπια του σπιτιού της, λοιπόν. Αν είν’ αυτό αλήθεια, δεν ξέρω. Ούτε μας ενδιαφέρει αυτό. Έφτειαξε μετόχια στ’ όνομα του αγίου, έκαμε ψυχικά, κι έτσι οι Αθηναίοι μέσα στη σκλαβιά, είχαν ένα κι έναν ανδρειωμένο απόστολο. Είχαν και τον Παύλο, βέβαια, που είναι ιδρυτής της Εκκλησίας των Αθηνών. Είχανε και τον άγιο Ανδρέα, τον Πρωτοκλητο.

Κι ο άγιος Ανδρέας ήτο αστέρι πρώτου μεγέθους. Βέβαια, στην Καινή Διαθήκη και στην Ιερά Ιστορία δεν φαντάζει και τόσο πολύ. Είναι σχεδόν σιωπηλός και ταπεινός, κάτω απ’ τον ίσκιο του αδελφού του, του Πρωτοκορυφαίου Πέτρου, ο οποίος κάθε τρεις και λίγο τα ‘κανε θάλασσα, μέχρι το τέλος της ζωής του.

Γι’ αυτό λέει το απολυτίκιο «Ως των αποστόλων πρωτόκλητος και του κορυφαίου αυτάδελφος». Κάποια εκεί στην εκκλησία που πάμε, και ψάλλομε τον λέει «εξάδελφο!» Δεν πειράζει. Το ίδιο είναι. Και ακούγεται τόσο ωραία, ας πούμε. Βέβαια.

Ο Απόστολος Ανδρέας είχε αγάπη μεγάλη. Ήτο κρυφό ταλέντο, αν θέλετε. Πόσοι άνθρωποι δεν έχουν μέσα τους αρετή, δεν έχουν καλοσύνη, δεν έχουν πίστη, δεν έχουν λεβεντιά και δεν τους περνάς για τίποτε! Και έρχεται στιγμή και ώρα, κατά την οποίαν αναδεικνύονται! Κι αν δεν τον ήξεραν οι άλλοι τον άγιο Ανδρέα, τον ήξερε ο Φιλάνθρωπος Χριστός, που τον κάλεσε κι εκείνον Απόστολό Του.

Κι όπως είπαμε και το πρωί, τον είχε αντ’ αυτού. Όπου πήγαινε με τους τρεις προκρίτους, τον Πέτρο, τον αδελφό του, τον Ιάκωβο και τον Ιωάννη, τ’ άλλα δυο αδέλφια, άφηνε τους Αποστόλους με τον Ανδρέα. Που σημαίνει ότι είχε ηγετικές ικανότητες και τον τρόπο να επιβάλλεται στους υπόλοιπους χωρίς να τους καταπιέζει και να μπορεί να τους διοικεί κατά τον καλύτερο τρόπο.

Αγαπούσε τόσο πολύ τους ανθρώπους. -Και οι άλλοι Απόστολοι, φυσικά. Άλλα τώρα μιλάμε για τον Ανδρέα.- Τόσο πολύ τους ανθρώπους, που τους νοιαζότανε! Τι θα φάνε, τι θα πιούνε, πού θα μείνουν, τι θα γίνει, πώς θα περάσουν και τα υπόλοιπα. Τον βλέπουμε εκεί στην έρημο της Γαλιλαίας, στο 6ο κεφάλαιο του Ιωάννου, βλέπουμε τον Ανδρέα να πρωτοστατεί, μαζί με τον Φίλιππο, και να παρακαλεί τον Κύριο να απολύσει τους όχλους, τον λαό, τον κόσμο. Γιατί δεν έχουν τι να φάνε. Να πάνε στις κοντινές κωμοπόλεις και στα χωρία, να βρουν κάτι να φάνε, για να μην πέσουν κάτω από την πείνα.

Πόσο μας νοιάζονται οι Απόστολοι! Κι εδώ ο άγιος Απόστολος Ανδρέας! Πόσο μας σκέπτονται! Πόσο μας φροντίζουν! Και τι καλό που είναι αυτό! Και πόσο θάρρος μας δίνει! Και πόσο μας εμψυχώνει! Κι έκαμε εκεί ο Χριστός το θαύμα του χορτασμού των πεντακισχιλίων.

Λίγο πριν το Πάθος του Χρίστου, ο Πέτρος, ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης και ο Ανδρέας, το σημειώνει ο Ευαγγελιστής Μάρκος, ήσαν μαζί Του έξω, στο Όρος των Ελαίων. Γιατί πήγαινε την ήμερα στην Ιερουσαλήμ, έδινε την τελευταία Του μάχη, ενημέρωνε τον λαό, αποχαιρετούσε, άφηνε τις υποθήκες Του, και το βράδυ ηυλίζετο, έμενε, δηλαδή, έκανε καταυλισμό, στο Όρος των Ελαιών.

Και βλέπουμε εδώ πέρα να ’ναι όχι μόνο η αγαπημένη Του τριάς, αλλά και ο Ανδρέας μαζί, και μόνος ο Ανδρέας από τους άλλους Αποστόλους, εκτός των τριών. Και Τον ρωτούσαν, τον Κύριο, αφού Του έδειχναν τις οικοδομές και τα κτίσματα, τα μεγάλα και επιβλητικά, τι θα γίνει. Ποιο το μέλλον, και της Ιερουσαλήμ, και του κόσμου.

Πάντα ρωτάει ο άνθρωπος για το μέλλον του. Ακόμα και στα μαντεία πήγαινε, ακόμα και σήμερα πάει στις μάγισσες και οπουδήποτε. Γιατί το μέλλον, όταν είναι άγνωστο, τον φοβίζει και θέλει να το ξέρει. Και τους είπε ο Κύριος εκεί, τους προανήγγειλε, την επικείμενη καταστροφή της Ιερουσαλήμ, που έγινε μετά από λίγα χρόνια, επί Τίτου και Βεσπασιανού, των αυτοκρατόρων της Ρώμης.

Και τους είπε: «Θα έλθει η ώρα, που εδώ δεν θα αφεθεί λίθος επί λίθον. Και όλα αυτά θα καταλυθούν, θα γκρεμιστούν και θα εξαφανιστούν».

Απόσπασμα από το βιβλίο του Αρχιμανδρίτη Ανανία Κουστένη, «Αγιολόγιο» τόμος στ’, των εκδόσεων Ακτή, Λευκωσία 2014.

ΗΡΑΚΛΗΣ ΡΕΡΑΚΗΣ: Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΠΙΣΤΕΩΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΗΣ ΒΙΑΣ!

 Η συμβολή της Ορθόδοξης πίστεως στην πρόληψη της βίας

Ηρακλής Ρεράκης, Καθηγητής ΑΠΘ

Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενώσεως Θεολόγων

 

Η βία αποτελεί ένα θέμα πολυδιάστατο, που προβληματίζει την ευρύτερη κοινωνία και ιδιαίτερα φορείς, που ενδιαφέρονται για τους νέους, τους γονείς και το σχολείο. Οι ασκούντες βίαιες ενέργειες, εντός της σύγχρονης κοινωνίας, αυξάνονται με ταχύτατους ρυθμούς, ενώ η αντιμετώπιση του θέματος, λόγω της ιδιαιτερότητάς του, απαιτεί προσεκτικούς και επιτήδειους χειρισμούς. Ιδιαίτερα, η βαθύτερη εξέταση και προσέγγιση των βίαιων επεισοδίων, που διαδραματίζονται στο χώρο των νέων μας, εμφανίζει πολλές δυσκολίες, καθώς αυτοί έχουν διαφορετική κοινωνική προέλευση, με διαφορετική αξιακή κουλτούρα και ποικίλα πρότυπα συμπεριφοράς. Για τον λόγο αυτό, η αντιμετώπιση του προβλήματος της βίας φαίνεται να είναι αρκετά δυσχερής, καθώς όλο και πιο πολύ γίνεται σαφές ότι επιτυχέστερα και αποτελεσματικότερα  αντιμετωπίζε-ται, με το «προλαμβάνειν», παρά με το «θεραπεύειν». Την πρόληψη της βίας, μάλιστα, έχει επιλέξει, διαχρονικά, ως τον πλέον ορθό τρόπο αντιμετώπισης, η ορθόδοξη Εκκλησία. Ως αποδοτική στάση έναντι της βίας  η διδασκαλία του Χριστού, επικεντρωμένη στο «όστις σε ραπίσει επί την δεξιάν σιαγόνα, στρέψον αυτώ και την άλλην» Ματθ. 5,39), φανερώνει τη σοφία της μεθόδου της προλήψεως και αποτροπής του κακού, που προτείνει η Εκκλησία, προς αποφυγή του κύκλου βίας, που επιφέρουν οι επιθετικές αμυντικές πρακτικές, που, ως επί το πλείστον, επιλέγουν οι άνθρωποι και ιδιαίτερα οι νέοι. Η αντιμετώπιση της βίας, με βία, δηλαδή το «οφθαλμόν αντί οφθαλμού» της Παλαιάς Διαθήκης (Λευϊτ. 24, 20-21), ανοίγει την πόρτα στον πόλεμο, στο αίμα, στο μίσος, στην εχθρότητα και στην επέκταση της βίας. Η Εκκλησία, ως θεραπευτικός φορέας του κακού, παιδαγωγεί διαρκώς  τους πιστούς, μικρούς και μεγάλους, στοχεύοντας, μέσα από τη μυστηριακή και λειτουργική της ζωή, να γεμίσει τις ψυχές με τις απαραίτητες και αναντικατάστατες για τις διαπροσωπικές σχέσεις αρετές. Τέτοιες είναι η αγάπη, η ειρήνη, η πραότητα, η δικαιοσύνη, η συγχωρητικότητα η ταπείνωση, η υποχωρητικότητα, που αποτελούν πολύτιμη και μοναδική αγωγή και καλλιέργεια του έσω ανθρώπου,  για να είναι σε θέση διαχειρίζεται ορθά τις κρίσεις και να προλαμβάνει τις δράσεις των παθών και των κακιών, που συνήθως οδηγούν σε εγκληματικές πρακτικές.
Το μυστήριο της Εξομολογήσεως της Εκκλησίας, παίζει σημαντικό εγκληματοπροληπτικό και κατευναστικό ρόλο σε διαπροσωπικές διαφορές, προκειμένου να καταλήγουν οι άνθρωποι σε αλληλοκατανόηση, αλληλοσυγχώρεση και ειρήνη, και, συνεπώς, σε αποτροπή και αποφυγή εχθρικών και πολεμικών αντεγκλήσεων. Η Θεία Κοινωνία όλων των πιστών, εκ του ενός Αγίου Ποτηρίου, σφυρηλατεί την ενότητα, τη συναδέλφωση και την αγάπη και αποτρέπει την εχθρότητα και το μίσος μεταξύ τους. Ο Πνευματικός Πατέρας ασκεί στα πνευματικά του παιδιά μεγάλη επιρροή, καθώς, κατά την εξομολόγηση, μπορεί να διαγνώσει τις νοσηρές και τραυματικές καταστάσεις, που διαταράσσουν, σε επικίνδυνο βαθμό, τις διανθρώπινες σχέσεις και να παρέμβει θεραπευτικά, με διάκριση, σοφία και σύνεση, έτσι ώστε να καταλαγιάσουν οι οργισμένες συνειδήσεις και ψυχές και να επικρατήσει η ειρήνη.
Η εκκλησιαστική πίστη, επίσης, διδάσκοντας τους γονείς και τους δασκάλους να μορφώνουν τα παιδιά τους «εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου» (Εφ. 6,4), συμβάλλει στην ενδυνάμωση του προληπτικού ρόλου της οικογένειας και του σχολείου. Στόχος της Εκκλησίας είναι να συνειδητοποιούν οι γονείς και οι δάσκαλοι ότι είναι ανάγκη να ενεργούν, εν αγάπη και αληθεία, στο έργο της ανατροφής και της διδασκαλίας, έτσι ώστε να μην συμβουλεύουν και να υποδεικνύουν, μόνον λεκτικά, στα παιδιά, πρότυπα, αρετές και αξίες, που οι ίδιοι δεν ζουν. Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός δίδασκε προς τούτο: «Είναι μια μηλιά και κάνει ξινά μήλα. Εμείς τώρα τι πρέπει να κατηγορήσουμε, τη μηλιά ή τα μήλα; Τη μηλιά. Λοιπόν, κάμνετε καλά εσείς οι γονείς, όπου είστε η μηλιά, να γίνονται και τα μήλα γλυκά.. Εσύ, αδελφέ μου, όπου κάνεις τα παιδιά, να κλαις και να λυπάσαι, γιατί, όσες αμαρτίες κάνουν τα παιδιά σου αναφέρονται στην ψυχή σου. Έχεις χρέος να σώσεις τα παιδιά, που έκαμες. Δια τούτο, εσύ, οπού κάνεις τα παιδιά, να τα παιδεύεις… Εκείνοι οπού έχουν παιδιά είναι σκλάβοι και κατά την ψυχή και κατά το σώμα». Απευθυνόμενος προς την μητέρα, επίσης, ο Άγιος Κοσμάς τονίζει: «Πάλιν εσύ γυναίκα έχεις περισσότερο χρέος από τον άνδρα να ανατρέφεις τα παιδιά σου και να τα νουθετείς στα καλά έργα… Και να το παίρνεις (το παιδί) στην Εκκλησία και να το διδάσκεις τα χριστιανικά καμώματα, διότι έχεις να δώσεις απολογισμό γι’ αυτό… Και να διαβάζεις το συναξάρι του αγίου, να ακούει το παιδί σου. Ακούοντας το παιδί σου τέτοια θαύματα, ζηλεύει και λέγει: Αχ, πότε να γίνω και εγώ σαν τον Άγιό μου».
Η χριστιανική πίστη, όταν πληροί την ανθρώπινη ψυχή, συνοδευόμενη από την αρετή της αγάπης, μπορεί να αποτελέσει το κύριο εμπόδιο στην επικράτηση της βίας. Στις μέρες μας, όλο και πιο πολύ, γινόμαστε μάρτυρες βίας,  τρομοκρατίας και εγκληματικότητας τόσο στο ελληνικό όσο και στο διεθνές κοινωνικό περιβάλλον. Η Εκκλησία του Χριστού, όχι μόνον δεν απορρίπτει τις πράξεις βίας, ως αντίθετες στις εντολές των αγίων αρετών του Θεού, αλλά, μέσω της εκκλησιαστικής ζωής και της προσευχής, μεριμνά νυχθημερόν, έτσι ώστε να υπάρξει η άνωθεν φωτιστική ενέργεια προς αποφυγή εντάσεων και βίαιων ενεργειών, πρώτα, στις ψυχές των ανθρώπων και, έπειτα, στις διανθρώπινες σχέσεις και συμπεριφορές.
Επί πλέον, στις διάφορες ακολουθίες της, που έχουν όλες μορφωτικό και παιδαγωγικό χαρακτήρα, αγωνίζεται να οικοδομήσει πνευματικά θεμέλια στις ψυχές των πιστών, έτσι ώστε να είναι εξοπλισμένες με αγάπη, ειρήνη και πραότητα και να μην υπάρχει εντός αυτών, ούτε καν ως λογισμός, η πρόθεση για βία. Στο πλαίσιο αυτό, οι πιστοί, όλοι μαζί, ως ένα αχώριστο, αδελφικό και αγαπητικό «Εμείς», εύχονται και προσεύχονται, καθημερινά, υπέρ της εσωτερικής ειρήνης των ανθρώπων, η οποία να συμβάλλει  στην ειρήνευση του σύμπαντος κόσμου. Ο λειτουργός προσεύχεται και ζητά, εξ’ ονόματος όλων, τη θεία δύναμη από τον Θεό για την επικράτηση της ομόνοιας στους πιστούς, επικαλούμενος συνεχώς το «Ειρήνη πάσι». Προτρέπει, επίσης τους πιστούς, να αγαπάνε ο ένας τον άλλο, για να μπορούν, εν αγάπη, να ομολογούν το όνομα του Θεού: «Αγαπήσωμεν αλλήλους, ίνα εν ομονοία ομολογήσω-μεν». Στο πλαίσιο αυτό, ζητά να προσεύχονται, πρώτα, για εκείνους που τους μισούν και, έπειτα, για όσους τους αγαπούν «ευξόμεθα υπέρ των μισούντων και αγαπώντων ημάς». Τους καλεί, ακόμη, να προσέρχονται στο κοινό Ποτήριο, στη Θεία Κοινωνία, με φόβο (σεβασμό) στον Θεό, πίστη και αγάπη: «Μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης προσέλθετε». Τους διδάσκει, επίσης, διά της ακροάσεως του Αγίου Ευαγγελίου ότι ευλογημένοι και μακάριοι είναι οι καθαροί στην καρδιά, οι πραείς, οι ειρηνοποιοί, οι ελεήμονες, οι διωγμένοι για την πίστη και την αρετή τους, οι υβριζόμενοι και διωκόμενοι για την πίστη τους (Ματθ. 5, 3-12). Με άλλα λόγια, μέσα σε έναν κόσμο, που αγαπά πιο πολύ το σκότος, από το φως (Ιω. 3, 19), που, συνήθως, μισείται και σταυρώνεται τόσο ο Χριστός, όσο και ο  συνάνθρωπος, εκείνοι που πιστεύουν στον Χριστό εμπνέονται και οδηγούνται άνωθεν, για να ζουν διαρκώς σε ένα κλίμα λυτρωτικής αγάπης και ειρήνης, προσδοκώντας την Αιώνια Ζωή.Έτσι, καλλιεργείται μέσα τους μια εσωτερική γαλήνη, που καταπραΰνει και νικά τα πάθη, τα οποία οδηγούν τους λογισμούς, στις κακές σκέψεις ή αποφάσεις και καταλήγουν σε πράξεις βίας και επιθετικότητας.
Οι ευσεβείς και συνεπείς στην πίστη τους Χριστιανοί, τηρώντας τον αγαπητικό τρόπο ζωής, που εκφράζει το θέλημα του αληθινού Θεού, επιλέγουν τον ειρηνικό και πράο τρόπο ζωής στις σχέσεις τους με τους συνανθρώπους. Και αυτό, διότι ως φιλοσοφία ζωής έχουν την αρχή ότι οι «άλλοι» δεν είναι η κόλασή τους, όπως πίστευε ο Ζαν Πωλ Σαρτρ, αλλά η πνευματική τους ευκαιρία, ο παράδεισός τους, όπως τους διδάσκει η ορθόδοξη παράδοσή τους, γεγονός που τους κάνει να στέκονται εν αγάπη και εν ειρήνη απέναντί τους.   
 
Ορθόδοξη Αλήθεια, 16.11.2022

ΑΓΙΟΣ ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΡΑΣ ΦΙΛΟΥΜΕΝΟΣ: "ΤΟ ΜΑΡΤΥΡΙΟ, ΤΟ ΑΦΘΑΡΤΟ ΑΓΙΟ ΣΚΗΝΩΜΑ ΤΟΥ".

 Άγιος Ιερομάρτυρας Φιλούμενος 

Το Μαρτύριο, το άφθαρτο άγιο σκήνωμά του!

29 Νοεμβρίου 

Τον Μάιο του 1979 ο Ιερομάρτυρας Φιλούμενος μετακινείται στη Νεάπολη στο Ισραήλ, ηγούμενος στο Φρέαρ του Ιακώβ, αλλά εκεί δεν είναι από όλους αγαπητός. Σιωνιστές, φανατικοί Εβραίοι, θέλουν να τον εξοντώσουν και τον απειλούν…

"Η απειλή, η επίθεση και το φρικτό μαρτύριο.."

«Κατέβασε τα εικονίσματά σου. Αυτός ο χώρος μας ανήκει. Φύγε, γιατί θα το μετανιώσεις πικρά», αγριεμένοι αλλόθρησκοι φοβερίζουν τον Φιλούμενο. Διεκδικούσαν το ναό, με τη δικαιολογία ότι ήταν εβραϊκός… Εκείνος εξηγούσε ήρεμα ότι ο χώρος μετρά αιώνες χριστιανικής παρουσίας.

Τίποτα. Εκείνοι, έρχονταν κάθε Παρασκευή με τις απειλές τους.

Ο Φιλούμενος διαισθάνθηκε ότι θα τον σκότωναν, και το είπε στον γέροντα Θεοδόσιο:

– Τι να κάνω γέροντα; Με απειλούν. Ας με σκοτώσουν. Ένα μαρτύριο θα μας σώσει, κι αποφάσισε να μείνει στο ναό.

Λίγο καιρό μετά, μια εβδομάδα πριν, επισκέπτεται γνωστούς και φίλους μοναχούς. Μια εβδομάδα πριν το προαίσθημά του βγει αληθινό.

Ήταν απόγευμα Πέμπτης, της 29ης Νοεμβρίου 1979. Ημέρα βροχερή, ημέρα γιορτής του αγίου Μάρτυρος Φιλουμένου (μαρτύρησε στην Άγκυρα το 270). Γιόρταζε ο ηγούμενός μας και μετά τις 4 [το απόγευμα] ήταν μονός στο ναό, μιας και ο φύλακας είχε φύγει.

Γύρω σιωπή, μόνο η βροχή και κάποιες σκοτεινές φιγούρες κρυμμένες. Όπως και ο Φιλούμενος -ώρα 5- να τελεί τον εσπερινό.

Επίθεση. Επίθεση στον Φιλούμενο με τσεκούρι: 36 τσεκουριές σε σχήμα σταυρού στο κρανίο. Ξερίζωσαν μάτια. Ξερίζωσαν δόντια. Έκοψαν χέρια. Έκοψαν πόδια Έκοψαν γεννητικά όργανα.

Ο δίδυμος Ελπίδιος [Ιερομόναχος Ελπίδιος] από τη θεία χάρη «ενημερώνεται» [στο Άγιον Όρος]: «αδελφέ με σκοτώνουν».

Η εκκλησία βεβηλώνεται. Την επομένη τον βρήκαν νεκρό.

Ειδοποιούνται αστυνομία και πατριαρχείο. Μετά από πέντε ημέρες ιερείς παραλαμβάνουν το σκήνωμα. Ήταν γυμνός ο Φιλούμενος, και παρότι πέρασαν μέρες από τον θάνατό του δεν παρουσίαζε το φαινόμενο της νεκρικής ακαμψίας.

«Βοήθα γέροντα να σε ντύσω», είπε ο πατέρας Σωφρόνιος στο νεκρό Φιλούμενο, με το σώμα να «συνεργάζεται» στο ντύσιμό του.

Στις 4 Δεκεμβρίου 1979 τελείται από το ναό της Αγίας Θέκλας η κηδεία του. Θάβεται στο κοιμητήριο της Αγιοταφικής Αδελφότητας στην Αγία Σιών.

Στο Φρέαρ του Ιακώβ, τον τόπο μαρτυρίου του Φιλούμενου, διορίζονται διάφοροι ιερείς, με τελευταίο τον πατέρα Ιουστίνο. Το 1982 δέχεται επίθεση, αλλά νεότερος ο Ιουστίνος τον αφοπλίζει με ένα κηροπήγιο. Έτσι συλλαμβάνεται ο δολοφόνος του Φιλούμενου.

Εξακολουθούν φανατικοί να πολιορκούν το Φρέαρ, με τον Φιλούμενο να «προστατεύει» ναό και ιερέα.

Ακριβώς τέσσερα χρόνια μετά το θάνατό του, στις 2 Δεκεμβρίου 1983, πεθαίνει και ο δίδυμος του Ελπίδιος. Εκείνον τον καιρό αποφασίζεται η ανακομιδή των οστών του Φιλούμενου και ο ενταφιασμός τους στο Φρέαρ.

Όταν, όμως, άνοιξαν τον τάφο μια ευχάριστη μυρωδιά αναδυόταν. Το σώμα άφθαρτο: το χρώμα σκούρυνε λίγο, μαλλιά, γένια, ρούχα όλα εκεί. Τοποθετείται για προσκύνημα στο ιερό βήμα της Αγίας Σιών.

Να ξαναταφεί σε άλλη γη, σε νέο τσιμεντένιο τάφο, για να διαπιστωθεί αν θα φθαρεί.

Στις 8 Ιανουαρίου 1985 ανοίγουν τον τάφο. Το σώμα έπλεε στο νερό, ελάχιστη η φθορά του. Σε γυάλινο φέρετρο πια, στην Αγία Τριάδα της Σιών, μέχρι τον Αύγουστο του 2008 όπου μεταφέρεται στο Φρέαρ. Θαύματα! Είναι ο άγιος, ο οποίος, ανακηρύσσεται στις 29 Νοεμβρίου 2009...την ευχή του να έχουμε!

 

Από Πεμπτουσία

ΟΣΙΟΣ ΣΙΛΟΥΑΝΟΣ Ο ΑΘΩΝΙΤΗΣ: ΕΤΣΙ, ΕΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙ ΑΓΙΩ ΕΓΝΩΡΙΣΑ ΤΟΝ ΘΕΟ!

Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης: Ήμουνα χειρότερος κι από ένα βρωμερό σκύλο, εξαιτίας των αμαρτιών μου. Σαν άρχισα όμως να ζητώ συγχώρεση από τον Θεό, Αυτός μου έδωσε όχι μόνο τη συγχώρεση, αλλά και το Άγιο Πνεύμα, και έτσι, εν Πνεύματι Αγίω εγνώρισα τον Θεό!

ΑΓΙΟΣ ΣΙΛΟΥΑΝΟΣ Ο ΑΘΩΝΙΤΗΣ: Η ΥΠΕΡΗΦΑΝΕΙΑ ΚΑΙΕΙ ΣΑΝ ΤΗΝ ΦΩΤΙΑ ΚΑΘΕ ΚΑΛΟ!

Ή υπερηφάνεια καίει σαν την φωτιά κάθε καλό, ενώ η κατά Χριστόν ταπείνωση είναι γλυκεία και δεν περιγράφεται. Κι αν το ήξεραν αυτό οι άνθρωποι, τότε όλη η οικουμένη θα σπούδαζε αυτήν την επιστήμη…«Ο εχθρός έπεσε από την υπερηφάνεια». Η υπερηφάνεια είναι η αρχή της αμαρτίας. Μέσα της περικλείονται όλες οι μορφές του κακού.

ΑΓΙΟΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ: Η ΨΥΧΗ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΜΕΘΥΣΕΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΕΙΟ ΕΡΩΤΑ, ΠΑΝΤΟΤΕ ΧΑΙΡΕΤΑΙ ΚΑΙ ΑΓΑΛΛΕΤΑΙ!

Άγιος Νεκτάριος: Η ψυχή που έχει μεθύσει από τον θείο έρωτα, πάντοτε χαίρεται και αγάλλεται και σκιρτά και χορεύει, διότι βρίσκεται επαναπαυμένη στην αγάπη του Κυρίου σαν σε ύδατα αναπαύσεως. Τίποτα από όλα αυτά τα θλιβερά του κόσμου δεν μπορούν να διαταράξουν την γαλήνη και την ειρήνη της, ούτε και κάτι λυπηρό μπορεί να αφαιρέσει την χαρά και την ευφροσύνη της.

ΑΓΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ Ο ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΗΣ: Η ΑΠΕΛΠΙΣΙΑ ΚΑΙ Η ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΣΗ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΧΕΙΡΟΤΕΡΟ ΠΡΑΓΜΑ!

 Άγιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης:

Η απελπισία και η απογοήτευση είναι το χειρότερο πράγμα

 

Η απελπισία και η απογοήτευση είναι το χειρότερο πράγμα. Είναι παγίδα του σατανά, για να κάνει τον άνθρωπο να χάσει την προθυμία του στα πνευματικά και να τον φέρει σε απελπισία.
Όλες σχεδόν οι αρρώστιες προέρχονται από έλλειψη εμπιστοσύνης στον Θεό και αυτό δημιουργεί άγχος. Το άγχος το δημιουργεί η κατάργηση του θρησκευτικού αισθήματος. Αν δεν έχετε έρωτα για τον Χριστό, αν δεν ασχολείσθε με άγια πράγματα, σίγουρα θα γεμίσετε με μελαγχολία και κακό.
Ένα πράγμα που μπορεί να βοηθήσει τον καταθλιπτικό είναι και η εργασία, το ενδιαφέρον για τη ζωή. Ο κήπος, τα φυτά, τα λουλούδια, τα δέντρα, η εξοχή, ο περίπατος στην ύπαιθρο, η πορεία, ολ’ αυτά βγάζουν τον άνθρωπο απ’ την αδράνεια και του δημιουργούν άλλα ενδιαφέροντα. Επιδρούν σαν φάρμακα. Η ασχολία με την τέχνη, τη μουσική κ.λπ. κάνει πολύ καλό. Σ’ εκείνο, όμως, που δίδω τη μεγαλύτερη σημασία είναι το ενδιαφέρον για την Εκκλησία, για τη μελέτη της Αγίας Γραφής, για τις Ακολουθίες. Μελετώντας τα λόγια του Θεού, θεραπεύεται κανείς χωρίς να το καταλάβει.

ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΓ' ΛΟΥΚΑ: ΠΟΙΟΣ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΩΘΕΙ; (ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΟΥΡΟΖ ΑΝΤΩΝΙΟΣ BLOOM).

 Κυριακή ΙΓ’ Λουκά: Ποιος μπορεί να σωθεί; 

(†Μητροπολίτης Σουρόζ Αντώνιος Bloom)

Εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Ἄν εἶναι τόσο σκληροί, τόσο ἀπόλυτα ἀκριβεῖς οἱ λόγοι τοῦ Εὐαγγελίου, ποιὸς μπορεῖ τότε νὰ σωθεῖ; Αὐτὴ εἶναι ἡ ἐρώτηση ποὺ ἔκαναν οἱ Ἀπόστολοι στὸν Κύριο, καὶ ἡ ἀπάντηση Του ἦταν ταυτόχρονα ἐνθαρρυντικὴ κι ἐπίσης τόσο ἀποκαρδιωτικὴ, γιὰ ἐκείνους ποὺ ἐπιθυμοῦν νὰ ἐπιτύχουν πράγματα μὲ τὶς δικές τους δυνάμεις.

Εἶπε ὅτι αὐτὰ ποὺ εἶναι ἀδύνατα γιὰ τοὺς ἀνθρώπους, εἶναι δυνατὰ γιὰ τὸν Θεό. Ὑπάρχει μιὰ παραβίαση τῆς συνέχειας ποὺ ὑπῆρχε ἀνάμεσα στὰ οὐράνια καὶ τὰ γήινα· τὰ γήϊνα πράγματα ποτὲ δὲν φτάνουν στὸ σημεῖο νὰ γίνουν οὐράνια· ὁ οὐρανὸς πρέπει νὰ ἔλθει σ΄ ἐμᾶς γιὰ νὰ γεμίσουμε μὲ τὴν χάρη τοῦ οὐρανοῦ. Τὸ Πνεῦμα δὲν εἶναι τὸ πιὸ σημαντικὸ σημεῖο στὴν ψυχὴ μας, ἡ ζωὴ τῆς αἰωνιότητας δὲν εἶναι ἡ πληρότητα ὁλόκληρης τῆς ζωῆς. Τὰ πράγματα τοῦ Θεοῦ εἶναι θεϊκὰ καὶ μποροῦμε μόνο νὰ τὰ δεχόμαστε, νὰ τὰ κατέχουμε σὰν δῶρο, ὄχι νὰ τὰ φτάνουμε ἤ νὰ τὰ κατακτᾶμε ἁπλὰ μεγαλώνοντας γιὰ νὰ φτάσουμε τὸν οὐρανό· ὅταν προσπαθοῦμε νὰ τὸ κάνουμε, χτίζουμε ἕναν καινούργιο Πύργο τῆς Βαβέλ, πηγαίνουμε σὲ λάθος κατεύθυνση καὶ δὲν φθάνουμε στὸν οὐρανό.

Ἀλλὰ πῶς τότε μποροῦμε νὰ γίνουμε ἱκανοὶ νὰ δεχθοῦμε αὐτὸ ποὺ ὁ Θεὸς εἶναι ἕτοιμος νὰ μᾶς δώσει; Στὴν Ἐπιστολὴ τοῦ Ἀποστόλου Παύλου, εἰπώθηκε ὅτι ἡ Θεία Χάρις εἶναι ἐκείνη ποὺ φώτισε τοὺς Ἀποστόλους νὰ γράψουν ὅ,τι ἔγραψαν, ὅτι εἶναι ἡ δύναμη καὶ ἡ ἐνέργεια τοῦ ἴδιου τοῦ Θεοῦ καὶ ὄχι ἀνθρώπινη νοημοσύνη καὶ δύναμη καὶ εὐφυία, ἔτσι ὁ μόνος δρόμος μὲ τὸν ὁποῖο μποροῦμε νὰ ἐκπληρώσουμε τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ γίνουμε αὐτὸ ποὺ πρέπει, πολίτες τοῦ οὐρανοῦ, υἱοὶ τοῦ Θεοῦ ἐξ υἱοθεσίας, εἶναι νὰ μπορέσουμε νὰ δεχθοῦμε τὴν χάρη τοῦ Θεοῦ ποὺ δίνεται τόσο ἐλεύθερα, τόσο γενναιόδωρα, ἀλλὰ ποὺ λαμβάνουμε σπάνια ἐπειδὴ εἴμαστε στενόκαρδοι καὶ ἄνθρωποι κλειστοί. Πρέπει νὰ μάθουμε ν’ ἀνοιγόμαστε, νὰ γινόμαστε δεκτικοὶ καὶ αὐτὸ ἐννοοῦσε ὁ Ἀπόστολος Παῦλος ὅταν ἔλεγε, με τὰ λόγια ποὺ ὁ ἴδιος ὁ Κύριος τὸν εἶχε φωτίσει νὰ πεῖ: «Ἡ δύναμη Μου διακηρύσσεται μέσα ἀπὸ τὴν ἀδυναμία σου». Μόνο ἄν γίνουμε δεκτικοὶ τῆς χάριτος, τότε ἡ θεϊκὴ δύναμη μπορεῖ νὰ ἐνεργοποιηθεῖ, διαφορετικὰ βάζουμε ἐμπόδια στὸν δρόμο τῆς θεϊκῆς ἐνέργειας. Ἀλλὰ δὲν εἶναι μόνο θέμα ἀδυναμίας. Ὅλοι μας εἴμαστε ἀδύναμοι, ἀλλὰ δὲν εἴμαστε ὅλοι δεκτικοὶ τῆς χάριτος· ὑπάρχει ἕνας ἰδιαίτερος τρόπος νὰ γίνουμε ἀδύναμοι γιὰ νὰ γίνουμε δεκτικοί καὶ θὰ προσπαθήσω νὰ τὸ ἐξηγήσω ἤ νὰ ἀναφερθῶ σ’αὐτὸ μὲ τρία παραδείγματα.

Τὸ πρῶτο δὲν ἀπέχει ὅσο φαίνεται ἀπὸ τὴν συγκεκριμένη, αὐστηρὴ πραγματικότητα. Ἄν θυμᾶστε ὅτι στὴν Γραφή, ἡ λέξη «Πνεῦμα», σημαίνει τὸ φύσημα τοῦ ἀνέμου, τὸ φύσημα τοῦ Θεοῦ, ἡ ἐνέργεια Του, τότε αὐτὸ τὸ παράδειγμα ἴσως νὰ ἔχει νόημα: ὅταν ὁδηγοῦμε μιὰ βάρκα, εἴμαστε ἱκανοὶ νὰ τὴν κατευθύνουμε χάρη στὸν ἄνεμο ποὺ φυσάει· ὅταν ἀνοίγουμε τὸ πανὶ, τότε ἐκεῖνο ἁρπάζει τὸν ἄνεμο ἐπειδὴ εἶναι εὐαίσθητο, προσαρμόζεται εὔκολα, ἐπειδὴ μπορεῖ νὰ κατευθύνεται ἀπὸ τὸν ἄνεμο πρὸς κάθε κατεύθυνση. Πρέπει μοναχὰ νὰ μάθουμε νὰ τὸ χειριζόμαστε γιὰ νὰ ἐγκλωβίσουμε τὸν ἄνεμο. Αὐτὴ εἶναι μιὰ πρώτη μορφὴ ἀδυναμίας ποὺ μᾶς βοηθάει στὴν ἀναζήτηση τοῦ Θεοῦ, νὰ προσαρμοζόμαστε εὔκολα καὶ νὰ μαθαίνουμε νὰ δεχόμαστε τὸν ἄνεμο ὅπου φυσάει, ὅπου τὸ πνεῦμα πνέει καὶ ν’ ἀνοιγόμαστε μὲ τέτοιον τρόπο ὥστε νὰ γεμίζουμε ἀπ’ αὐτόν, ὥστε νὰ ἐπιτρέψουμε στὸ Πνεῦμα τὸ ἴδιο νὰ κατευθύνει τὴ ρότα τοῦ καραβιοῦ μας. Ἀλλὰ πολὺ συχνὰ ἡ ἀδυναμία μας παραμένει κι ὅμως προσπαθοῦμε νὰ εἴμαστε νευρικοὶ καὶ συνετοὶ καὶ ἐνεργητικοὶ καὶ ἡ ἀδυναμία μας αὐτὴ ἐμποδίζει τὸν Θεὸ νὰ κάνει αὐτὸ ποὺ θὰ μποροῦσε νὰ κάνει ἄν μοναχὰ δὲν βοηθούσαμε μὲ τρόπο ἀνάρμοστο.

Ἔχετε βέβαια δεῖ πῶς δίνονται σ’ ἕνα μικρὸ παιδὶ τὰ πρῶτα μαθήματα γραφῆς: ἀφοῦ τὸ βάλει νὰ κρατήσει ἕνα μολύβι ἡ μητέρα κινεῖ τὸ χεράκι τοῦ παιδιοῦ. Καὶ ὅσο τὸ παιδὶ δὲν γνωρίζει τὶ σκοπεύει νὰ κάνει ἡ μητέρα, ὅσο τὸ χέρι κινεῖται ἀδύναμο μέσα στὸ χέρι της, πόσο ὄμορφες εἶναι οἱ γραμμὲς! Εὐθεῖες, ἐλεύθερες. Ἀλλὰ ἔρχεται ἡ στιγμὴ ποὺ τὸ παιδὶ φαντάζεται πὼς γνωρίζει τὶ σκοπεύει νὰ κάνει ἡ μητέρα του καὶ νοιώθοντας ἀβοήθητο, σπρώχνει,τραβάει καὶ οἱ γραμμὲς πᾶνε στραβά. Αὐτὸ κάνουμε συνεχῶς: Ὁ Κύριος προσπαθεῖ νὰ κατευθύνει τὸ χέρι μας, νὰ γράψουμε τὴν σωστὴ ἱστορία τῆς ζωῆς μας στὸ Βιβλίο τῆς Ζωῆς, ἀλλὰ φανταζόμαστε ὅτι γνωρίζουμε καλύτερα, ὅτι ξέρουμε καλύτερα τὰ σχέδιά Του καὶ εἴμαστε τόσο ἀβοήθητοι! Καὶ εἶναι τὸσο κακογραμμένο τὸ γραπτὸ μας στὸ Βιβλίο τῆς Ζωῆς. Ἄν μόνο μαθαίναμε ν΄ ἀφήναμε τὸ χέρι μας νὰ τὸ κατευθύνει ὁ Θεὸς μέχρι νὰ καταλάβουμε ἀληθινὰ τὶ σκοπεύει νὰ κάνει ὁ Θεὸς, μέχρι νὰ καταλάβουμε τὶ εἶναι οἱ γραμμὲς καὶ τὸ τελικὸ σχέδιο! Ἀλλὰ δὲν γνωρίζουμε καὶ ἡ φαντασία μας, ἡ εὔθραυστη δύναμή μας φαίνεται ὅτι εἶναι δυνατὴ ἀρκετὰ γιὰ νὰ μουτζουρώνει αὐτὸ ποὺ γράφει μὲ τὸ χέρι Του ὁ Θεός.

Αὐτὰ τὰ δύο παραδείγματα δείχνουν ὅτι πρέπει νὰ εἴμαστε εὐαίσθητοι μὲ νοῦ ἀνοιχτὸ κι ἐξυπνάδα, μὲ τὴν εὐελιξία ποὺ μποροῦμε, ἄγρυπνοι· καὶ τότε θὰ μάθουμε πρῶτα καὶ μετὰ θὰ γίνουμε δημιουργικοὶ. Δύναμη καὶ ὅρια, δύναμη καὶ ἀπάθεια πάντα πηγαίνουν μαζί· ζωὴ καὶ ἀνθρώπινη ἀδυναμία πάντα συνδέονται μεταξύ τους.

Ἕνας ἀρχαῖος συγγραφέας ἔδωσε ἕνα παράδειγμα πάνω σ’ αὐτὸ ὅταν εἶπε: κοιτᾶξτε μιὰ βελανιδιά, πόσο δυνατή καὶ ἰσχυρὴ εἶναι, κι ὅμως, πόση λίγη ζωὴ ὑπάρχει στὸν κορμό της καὶ πόσο προστατευμένη καὶ φυλακισμένη εἶναι αὐτὴ ἡ ζωὴ μέσα στὸν κορμὸ· καὶ κοιτᾶξτε τὸ ἀμπέλι: πόσο εὐαίσθητα εἶναι τὰ μικρὰ κλαδιὰ καὶ τὰ ἀκριανὰ κλωνάρια καὶ εἶναι γεμάτα ἀπὸ ζωή… Αὐτὸ θὰ πρέπει νὰ μάθουμε, νὰ ἀποκτήσουμε αὐτὴ τὴ μεγάλη, εὐφυή κατανόηση, νὰ ξεχωρίζουμε τὸ σχέδιο τῆς θεϊκῆς γραφῆς καὶ τότε, ἡ σωτηρία ἔρχεται ἐπειδὴ βρίσκεται στὴν τέλεια ἁρμονία ποὺ ὑπάρχει ἀνάμεσα στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ ἀνθρώπου, στὴν πλήρη ἁρμονία ἀνάμεσα σ’ Ἐκεῖνον ποὺ εἶναι τὰ πάντα, κι ἐμᾶς, ποὺ καλούμαστε νὰ μετέχουμε στὴν θεϊκὴ φύση, στὴν θεϊκὴ ζωή.

Ὁ Θεὸς ἄς δώσει νὰ καλύψουμε τὴν ἀδυναμία μας καὶ τὴν ἀπατηλή μας δύναμη, νὰ ξεμάθουμε τὴν λανθασμένη δημιουργικότητα ποὺ ἔχει κάνει τὸν κόσμο ποὺ ζοῦμε τόσο τρομακτικὸ καὶ νὰ μάθουμε ἐκείνη τὴν ἐπαγρύπνιση, τὴν ἱκανότητα τῆς προσαρμογῆς καὶ την ἀδυναμία μὲ τὰ ὁποῖα μπορεῖ ὁ Θεὸς νὰ ἐργαστεῖ ἐλεύθερα καὶ νὰ οἰκοδομήσει τὸ Βασίλειό Του, ξεκινώντας ἀπὸ τὴν πολιτεία τοῦ ἀνθρώπου. Ἀμήν. 

 

(Πηγή καί Ἀπόδοση στὴν νεοελληνική: agiazoni.gr)

ΟΣΙΟΣ ΑΜΦΙΛΟΧΙΟΣ ΜΑΚΡΗΣ: Η ΑΓΑΠΗ ΠΡΟΣ ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΖΩΗ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ ΜΑΣ!

Όσιος Αμφιλόχιος Μακρής: Η αγάπη προς το πρόσωπο του Χριστού είναι αναγκαία για την ζωή της ψυχής μας. Αγάπη και προς τα δημιουργήματα του Θεού, τα ζώα, τα δένδρα, τα λουλούδια, τα πουλιά και πάνω απ’ όλα, προς τον άνθρωπο!

ΟΣΙΟΣ ΣΩΦΡΟΝΙΟΣ ΣΑΧΑΡΩΦ: ΑΝ Η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΔΕΝ ΗΤΑΝ ΤΟΣΟ ΑΥΣΤΗΡΗ, Η ΑΠΟΚΑΛΥΨΗ ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΔΕΝ ΘΑ ΔΙΑΤΗΡΟΥΝΤΑΝ, ΚΑΙ ΟΛΑ ΘΑ ΧΑΝΟΝΤΑΝ!

Γέρων Σωφρόνιος Σαχάρωφ: Αν η Ορθοδοξία δεν ήταν τόσο "αυστηρή", η Αποκάλυψη περί του Θεού δεν θα διατηρούνταν, και όλα θα χάνονταν. Το θέμα έγκειται στο ότι η διαφύλαξη της ακεραιότητας της ευαγγελικής Αλήθειας στην πράξη της ζωής μας συνδέεται με ακραίο αγώνα, αληθινή σταύρωση, την οποία αποφεύγουν όλοι οι άνθρωποι. Κάθε άλλη οδός (η οδός της "μεταφυσικής διδασκαλίας" η οδός της διανοητικής ανάβασης στη θεωρία του Αιωνίου, η οδός της "απέκδυσης" και τα λοιπά), όλα αυτά μας είναι γνωστά και κατορθώνονται με σχετική ευκολία⸱ η σταύρωση όμως από την αγάπη του Χριστού και η κάθοδος στον άδη αποκτώνται πράγματι "δια πολλών θλίψεων".