ΟΣΙΟΣ ΕΦΡΑΙΜ Ο ΣΥΡΟΣ: ΕΙΝΑΙ ΑΛΗΘΙΝΑ ΜΑΚΑΡΙΟΣ ΚΑΙ ΤΡΙΣΜΑΚΑΡΙΟΣ ΕΚΕΙΝΟΣ ΠΟΥ ΤΗΡΕΙ ΕΓΚΡΑΤΕΙΑ!

Άγιος Εφραίμ ο Σύρος: Είναι αληθινά μακάριος και τρισμακάριος εκείνος που τηρεί εγκράτεια, διότι πραγματικά η εγκράτεια είναι μεγάλη αρετή. Αλλά ας ως ποιο σημείο και σε πόση έκταση και σε ποια θέματα αναφέρεται ή θεωρείται ή εξετάζεται η εγκράτεια.

Είναι λοιπόν εγκράτεια στη γλώσσα το να μην παρασύρεται κανείς σε λόγια πολλά και ανώφελα, το να συγκρατεί κανείς τη γλώσσα του και να μην κακολογεί, το να μην μιλάει υβριστικά, το να μην καταριέται, το να μην λέει χωρίς σκοπό αυτά που δεν πρέπει, το να συγκρατεί τη γλώσσα του και να μη συκοφαντεί τον ένα στον άλλο, να μην κατηγορεί τον αδελφό, το να μην ξεσκεπάζει τα μυστικά των άλλων, το να μην ασχολείται με ξένες υποθέσεις.

Είναι εγκράτεια και στην ακοή το να την ορίζει κανείς και να μην παρασύρεται από ανώφελα ακούσματα. Είναι εγκράτεια και στους οφθαλμούς το να ορίζει κανείς την όραση του και να μην κοιτάζει ή να περιεργάζεται όλα τα ευχάριστα, και αυτά που δεν πρέπει. Είναι εγκράτεια στο θυμό το να νικά κανείς την οργή του και να μην ανάβει γρήγορα. Είναι εγκράτεια στη φιλοδοξία το να ορίζει κανείς το νου του και να μη θέλει να δοξάζεται, το να μην επιδιώκει τη δόξα, να μην υψώνει τον εαυτό του, να μην επιδιώκει την τιμή, ώστε να φουσκώνει από υπερηφάνεια, να μην υπερηφανεύεται από τους επαίνους.

ΟΣΙΟΣ ΕΦΡΑΙΜ Ο ΣΥΡΟΣ: ΕΙΝΑΙ ΜΑΚΑΡΙΟΣ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΕΚΕΙΝΟΣ ΠΟΥ ΕΧΕΙ ΑΓΑΠΗ ΘΕΟΥ!

Άγιος Εφραίμ ο Σύρος: Είναι μακάριος ο άνθρωπος εκείνος που έχει αγάπη Θεού, γιατί περιφέρει με την παρουσία του τον Θεό, διότι ο Θεός είναι αγάπη, και αυτός που μένει μέσα στην αγάπη, μένει «εν τω Θεώ». Εκείνος που έχει αγάπη υπερέχει, με τη βοήθεια του Θεού, από όλους, δεν φοβάται, διότι η αγάπη βγάζει έξω από την ψυχή το φόβο. Εκείνος που έχει αγάπη δεν αποστρέφεται ποτέ κανέναν, ούτε μικρό, ούτε μεγάλο, ούτε ένδοξο, ούτε άδοξο, ούτε φτωχό, ούτε πλούσιο, αλλά γίνεται ακάθαρτο αποσπόγγισμα όλων. Όλα τα σκεπάζει, όλα τα υπομένει, δεν αλαζονεύεται εναντίον κάποιου, δεν ξιπάζεται, κανέναν δεν κακολογεί, αλλά και αυτούς που κακολογούν τους αποφεύγει, δε σκέφτεται με πανουργία, δε θέλει να υποσκελίσει, ούτε υποσκελίζει τον αδελφό.

ΦΡΑΣΕΙΣ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ

ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ: ΑΠ' ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΒΛΕΠΟΥΜΕ ΚΑΙ ΑΚΟΥΜΕ ΓΥΡΩ ΜΑΣ, ΝΑ ΚΡΑΤΟΥΜΕ ΜΟΝΟ ΤΑ ΩΦΕΛΙΜΑ!

Μέγας Βασίλειος: Όπως κόβουμε το τριαντάφυλλο προσέχοντας να μη μας πληγώσουν τα αγκάθια, έτσι πρέπει απ’ αυτά που βλέπουμε και ακούμε γύρω μας να κρατούμε μόνο τα ωφέλιμα. Όπως οι μέλισσες διαλέγουν από τα λουλούδια αυτά που τους χρειάζονται, για να φτιάξουν το μέλι.

ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ! ΤΑ ΠΛΟΥΤΗ ΜΟΙΑΖΟΥΝ ΜΕ ΑΡΡΩΣΤΙΑ!

 

Άγιος Γρηγόριος Θεολόγος: Τα πλούτη μοιάζουν με αρρώστια.  Όποιος τα έχει ζητά όλο και περισσότερα και δε χορταίνει ποτέ.

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ! Η ΚΑΛΗ ΦΙΛΙΑ ΕΙΝΑΙ ΘΗΣΑΥΡΟΣ!

Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: Η καλή φιλία είναι θησαυρός… Οι στενοχώριες της ζωής γίνονται πιο βαριές, αν δεν υπάρχει κάποιος φίλος να τις μοιραστείς.

30 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ

Άγιοι Τρεις Ιεράρχες 

Η αιτία για την εισαγωγή της εορτής των Τριών Ιεραρχών στην Εκκλησία είναι το εξής γεγονός:
Κατά τους χρόνους της βασιλείας του Αλεξίου του Κομνηνού (1081 - 1118 μ.Χ.), ο οποίος διαδέχθηκε στη βασιλική εξουσία τον Νικηφόρο Γ’ τον Βοτενειάτη (1078 - 1081 μ.Χ.), έγινε στην Κωνσταντινούπολη φιλονικία ανάμεσα σε λόγιους και ενάρετους άνδρες. Άλλοι θεωρούσαν ανώτερο τον Μέγα Βασίλειο, χαρακτηρίζοντάς τον μεγαλοφυΐα και υπέροχη φυσιογνωμία. Άλλοι τοποθετούσαν ψηλά τον ιερό Χρυσόστομο και τον θεωρούσαν ανώτερο από τον Μέγα Βασίλειο και τον Γρηγόριο και, τέλος, άλλοι, προσκείμενοι στον Γρηγόριο τον Θεολόγο, θεωρούσαν αυτόν ανώτερο από τους δύο άλλους, δηλαδή από τον Βασίλειο και τον Χρυσόστομο. Η φιλονικία αυτή είχε σαν αποτέλεσμα να διαιρεθούν τα πλήθη των Χριστιανών και άλλοι ονομάζονταν «Ιωαννίτες», άλλοι «Βασιλείτες» και άλλοι «Γρηγορίτες».

Στην έριδα αυτή έθεσε τέλος ο Μητροπολίτης Ευχαΐτων, Ιωάννης ο Μαυρόπους. Αυτός, κατά την διήγηση του Συναξαριστή, είδε σε οπτασία τους μέγιστους αυτούς Ιεράρχες, πρώτα καθένα χωριστά και στη συνέχεια και τους τρεις μαζί. Αυτοί του είπαν: «Εμείς, όπως βλέπεις, είμαστε ένα κοντά στον Θεό και τίποτε δεν υπάρχει που να μας χωρίζει ή να μας κάνει να αντιδικούμε. Όμως, κάτω από τις ιδιαίτερες χρονικές συγκυρίες και περιστάσεις που βρέθηκε ο καθένας μας, κινούμενοι και καθοδηγούμενοι από το Άγιο Πνεύμα, γράψαμε σε συγγράμματα και με τον τρόπο του ο καθένας, διδασκαλίες που βοηθούν τους ανθρώπους να βρουν τον δρόμο της σωτηρίας. Επίσης, τις βαθύτερες θείες αλήθειες, στις οποίες μπορέσαμε να διεισδύσουμε με το φωτισμό του Αγίου Πνεύματος, τις συμπεριλάβαμε σε συγγράμματα που εκδώσαμε. Και ανάμεσά μας δεν υπάρχει ούτε πρώτος, ούτε δεύτερος, αλλά, αν πεις τον ένα, συμπορεύονται δίπλα του και οι δύο άλλοι. Σήκω, λοιπόν, και δώσε εντολή στους φιλονικούντες να σταματήσουν τις έριδες και να πάψουν να χωρίζονται για εμάς. Γιατί εμείς, και στην επίγεια ζωή που είμασταν και στην ουράνια που μεταβήκαμε, φροντίζαμε και φροντίζουμε να ειρηνεύουμε και να οδηγούμε σε ομόνοια τον κόσμο. Και όρισε μία ημέρα να εορτάζεται από κοινού η μνήμη μας και καθώς είναι χρέος σου, να ενεργήσεις να εισαχθεί η εορτή στην Εκκλησία και να συνταχθεί η ιερή ακολουθία. Ακόμη ένα χρέος σου, να παραδόσεις στις μελλοντικές γενιές ότι εμείς είμαστε ένα για τον Θεό. Βεβαίως και εμείς θα συμπράξουμε για τη σωτηρία εκείνων που θα εορτάζουν τη μνήμη μας, γιατί έχουμε και εμείς παρρησία ενώπιον του Θεού».

Έτσι ο Επίσκοπος Ευχαΐτων Ιωάννης ανέλαβε τη συμφιλίωση των διαμαχόμενων μερίδων, συνέστησε την εορτή της 30ης Ιανουαρίου και συνέγραψε και κοινή Ακολουθία, αντάξια των τριών Μεγάλων Πατέρων.

Η εορτή αυτής της Συνάξεως του Μεγάλου Βασιλείου, του Γρηγορίου του Θεολόγου και του Ιωάννου του Χρυσοστόμου, αποτελεί το ορατό σύμβολο της ισότητας και της ενότητας των Μεγάλων Διδασκάλων, οι οποίοι δίδαξαν με τον άγιο βίο τους το Ευαγγέλιο του Χριστού. Είναι εκείνοι, οι οποίοι εξ’ αιτίας της ταπεινώσεώς τους μπροστά στην αλήθεια, έχουν λάβει το χάρισμα να εκφράζουν την καθολική συνείδηση της Εκκλησίας και ότι διδάσκουν δεν είναι απλώς δική τους σκέψη ή προσωπική τους πεποίθηση, αλλά είναι επιπλέον η ίδια η μαρτυρία της Εκκλησίας, γιατί μιλούν από το βάθος της καθολικής της πληρότητας.

Περί τις αρχές του 14ου αιώνα μ.Χ. ανεγέρθη ναός των Τριών Ιεραρχών κοντά στην Αγία Σοφία Κωνσταντινούπολης, δίπλα σχεδόν στη μονή της Παναχράντου. 

https://www.saint.gr

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΑΞΙΜΟΒΙΤΣ: Η ΑΓΙΟΤΗΤΑ!

Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς: Η αγιότητα δεν είναι απλά ορθότητα ή τιμιότητα, για την οποία οι ηθικοί θα ανταμειφθούν στην Ουράνια Βασιλεία του Θεού. Είναι εκείνο το ύψος, κατά το οποίο οι άνθρωποι είναι πλημμυρισμένοι με τη Χάρη του Θεού, η οποία διοχετεύεται από αυτούς προς όλους όσους τους συναναστρέφονται.

Η αγιότητά τους προέρχεται από την άμεση και συνεχή σκέψη της Δόξας του Θεού. Είναι επίσης γεμάτοι από την αγάπη για τον πλησίον, η οποία προέρχεται από την αγάπη που έχουν στο Θεό και γι' αυτό ανταποκρίνονται σε κάθε ανθρώπινη ανάγκη. Και σε κάθε ανθρώπινο αίτημα του πλησίον τους, ενεργούν σαν μεσολαβητές και πρεσβευτές ενώπιον του Θεού.

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΑΞΙΜΟΒΙΤΣ: Η ΠΡΟΣΕΥΧΗ!

Άγιος Ιωάννης Μαξίμοβιτς: Η προσευχή.

Προκειμένου ένας χριστιανός να λαμβάνει πάντοτε τη βοήθεια του Θεού που είναι γεμάτη χάρη, πρέπει να είναι σε συνεχή κοινωνία με τον Θεό και συνεχώς σε σχέση με τον έξω κόσμο. Τα μέσα γι 'αυτό είναι η προσευχή. Η προσευχή είναι μια συζήτηση μεταξύ ενός ανθρώπου και του Θεού, μια ευσεβής συνομιλία μεταξύ της ανθρώπινης ψυχής και του Δημιουργού της.

Π. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΣ: ΤΟ "ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ" ΚΑΙ Η ΚΡΙΣΗ ΤΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΜΑΣ!

 Πρωτοπρ. Γεώργιος Μεταλληνός

Ομότιμος Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών

Το "μάθημα των Θρησκευτικών" και η κρίση του πολιτισμού μας

 

Ἀνήκω σ’ αὐτούς πού πιστεύουν, ὃτι ἡ στάση τῆς Πολιτείας καί τῶν λεγομένων ἐκσυγχρονιστικῶν θυλάκων τῆς κοινωνίας (π.χ. μεγάλης μερίδας διανοουμένων μας) ἀπέναντι στό «Μ.τ.Θ.», ὃπως ἐπεκράτησε νά καλεῖται τό Μάθημά μας, συνδέεται μέ τήν εὐρύτερη κρίση τοῦ ἑλληνορθόδοξου πολιτισμοῦ μας, καρπό τῆς πνευματικῆς καί πολιτιστικῆς ἀλλοτρίωσης. Ἀπό ὃλους αὐτούς «ἐβάφη ἢδη κάλαμος ἀποφάσεως» καί δέν ἀναμένω ἀλλαγή διαθέσεων καί προθέσεων. Ὃσα ὃμως θά λεχθοῦν στή συνέχεια θέλουν νά βοηθήσουν στή βαθύτερη κατανόηση τοῦ προβλήματος, ὣστε καί ὁ ἀγώνας μας -ἀναγκαῖος ὁπωσδήποτε- νά λάβει τίς σωστές του διαστάσεις.
Πολιτισμός εἶναι ἡ πραγμάτωση τοῦ περιεχομένου τῆς ψυχῆς τοῦ ἀνθρώπου. Αὐτό ἐνσαρκώνεται καί ἀποτυπώνεται στό περιβάλλον του, τό ὁποῖο -ἒτσι- διαμορφώνεται σύμφωνα μέ τήν κουλτούρα-καλλιέργεια τῆς ψυχῆς του. Ὀρθά ὁ Arnold Toynbee εἶπε, ὃτι «ἡ ψυχή τοῦ πολιτισμοῦ εἶναι ὁ πολιτισμός τῆς ψυχῆς». Ἀπό τόν κανόνα αὐτό δέν μπορεῖ νά ἐξαιρεθεῖ τό δικό μας Ἒθνος. Ὁ ἑλληνικός πολιτισμός καταξιώθηκε σέ παγκόσμιο ἀγαθό καί μορφωτικό θησαυρό τῆς Οἰκουμένης.
Ὁ σημερινός πολιτισμός μας λέγεται -καί εἶναι- ἑλληνορθόδοξος, διότι διαμορφώθηκε ἱστορικά ὡς συνάντηση καί θεανθρώπινη -δηλαδή ἱεραρχημένη- ἓνωση τῆς Ἑλληνικότητας μέ τήν Ὀρθοδοξία. Ἡ πραγματικότητα αὐτή εἶναι ψηλαφητή στή σκέψη καί ζωή τῶν Ἁγίων μας. Οἱ Ἃγιοί μας, τά αὐθεντικά μέλη τῆς Ἐκκλησίας καί γνήσιοι φορεῖς τῆς ἁγιοτριαδικῆς Χάρης, ἐνσαρκώνουν τό ὀρθόδοξο ἦθος, ὡς ὑπέρβαση τοῦ γεγονότος τῆς πτώσεως μέ τήν ἀποκατάσταση τῶν τριῶν βασικῶν σχέσεων τοῦ ἀν-θρώπου σέ τρεῖς κατευθύνσεις: κατακόρυφα μέ τόν Θεό, ὁριζόντια μέ τόν συνάνθρωπο καί σύνολη τήν Κτίση, καί σέ βάθος μέ τόν ἲδιο τόν ἑαυτό του. Αὐτό εἶναι τό ἰδανικό τοῦ ὀρθοδόξου Ἓλληνα ἀνθρώπου καί πραγματοποιεῖται μέ τήν συνέργειά του μέ τόν Θεό καί τή χάρη Του στά ὃρια τοῦ πνευματικοῦ του ἀγώνα.
 
1. Ἓνας ὃμως ἰδεολογικός δυισμός παρασιτεῖ μόνιμα στό σῶμα τοῦ ἒ- θνους μας ἐπί αἰῶνες. Οἱ φυγόκεντρες τάσεις τοῦ αὐτοκράτορα Ἰουλιανοῦ, τοῦ Μιχαήλ Ψελλοῦ, τοῦ Ἰωάννου Ἰταλοῦ, τῶν λατινοφρόνων τοῦ 14ου αἰώνα τοῦ Πλήθωνος καί τῶν δυτικιζόντων Διαφωτιστῶν τοῦ 18ου, δέν εἶναι παρά ἐκρηκτικές φανερώσεις τῆς μόνιμης ἒντασης ἀνάμεσα στήν πατερική Ὀρθοδοξία καί τήν μή καθολικά ὀρθοδοξοποιημένη ἑλληνικότητα. Ἒξω ἀπό τό ἁγιοπατερικό πλαίσιο ἡ σύζευξη Ἑλληνισμοῦ καί Ὀρθοδοξίας λειτουργεῖ ὡς ἀποτυχία καί ἐκφράζεται εἲτε ὡς σαφής ἂρνηση κάθε μεταξύ τους συνάφειας, εἲτε ὡς βίαιος ἐξελληνισμός, δηλαδή ἐκφιλοσόφηση τῆς χριστιανικῆς πίστεως, ὃπως γίνεται στήν αἳρεση, ἢ καί στήν αἱρετίζουσα διανόηση. Ὁ νεώτερος Ἑλληνισμός εἶναι παράγωγο τῆς σύγκρουσης (φιλοσοφικοῦ) οὑμανισμοῦ καί πατερικότητας.
Ἡ στροφή τῶν ἀνθρωπιστῶν μας στήν ἀρχαιότητα καταλήγει ἀμε-τάκλητα στή ρήξη μέ τό ἡσυχαστικό θεανδρικό πρότυπο, πού, καί ὃταν δέν ἀπορρίπτεται ρητά, θεωρεῖται ἐξωπραγματικό καί συνεπῶς χωρίς οὐ-σιαστική σημασία. Στόν ἀσκητή-θεούμενο ἀντιτάσσεται ὁ ἐλεύθερος πο-λίτης τοῦ κόσμου, ὁ «διανοούμενος ἂνθρωπος» (ὁ ὃρος ἀπαντᾶ ἢδη στόν Πλήθωνα). Πρέπει δέ στή συνάφεια αὐτή νά δηλωθεῖ, ὃτι ἡ στροφή στήν ἀρχαία θρησκεία (δωδεκάθεο λ.χ.), στούς κύκλους διανοουμένων μας κυ-ρίως, γίνεται, διότι ἐκείνη, σ’ ἀντίθεση μέ τόν Χριστιανισμό καί μάλιστα τήν Ὀρθοδοξία, δέν ζητεῖ ἂσκηση καί πνευματικό ἀγώνα, ἐξαντλώντας τήν σχέση μαζί της σέ τελετές καί ἐξωτερικές διαδικασίες. Ὁ μεγάλος Λάϊμπνιτς ἒλεγε, ὃτι, ἂν ἡ Γεωμερία ἀπαιτοῦσε τρόπο ζωῆς, θά τήν εἲχαμε ἀπορρίψει ὡς μάθημα! Ὁ Ἑλληνισμός αὐτῆς τῆς νοοτροπίας, πού ἀπορρίπτει ἢ κολοβώνει τήν Ὀρθοδοξία, ἒχει ἐλλιπῆ ταυτότητα, διότι ἀρνεῖται τό μέρος της ἐκεῖνο, πού τοῦ ἐξασφαλίζει τήν πληρότητα καί καθολικότητα τοῦ αἰωνίου.
Προπάντων ὃμως ἡ συνάντησή μας μέ τά εὐρωπαϊκά φῶτα (18ος αἰ.) ἐ-πέφερε τή διάσπαση τῆς πολιτιστικῆς ἑνότητάς μας, εἰσάγοντας ἓνα νέο ἀνθρωποείδωλο καί κοινωνικό μοντέλο, τή διαμόρφωση τῶν ὁποίων ἀνέλαβε ἡ ἐκπαίδευση (δέν λέω «παιδεία»), σέ ἓνα πολιτειακό πλαίσιο, πού ὑποτιμᾶ καί περιθωριοποιεῖ τήν Ὀρθοδοξία, διατηρώντας μία τυπική σχέ-ση μαζί της, παρά τά φαινόμενα, πού καί ἐδῶ ἀπατοῦν. Ἒτσι φθάσαμε στήν αὐτοθεοποίηση τοῦ χειραφετημένου ἢδη ἀπό τήν ἀναγέννηση ἀν-θρώπου, ὁ ὁποῖος θέλησε μέ τή λογική καλλιέργειά του νά ἐπιτύχει τήν τελείωσή του. Τό λογικό κατέλαβε τή θέση τῆς Χάρης. Τά «ἱερά γράμματα» τοῦ Πατροκοσμᾶ καί τῶν Κολλυβάδων ὑποσκελίσθηκαν ἀπό τά «εὐ-ρωπαϊκά φῶτα». Τό ὑπερφυσικό ὑποχώρησε, μπροστά στό φυσικό, στήν πίστη στόν (πτωτικό) ἂνθρωπο καί τόν «ὀρθό λόγο».  Ἒτσι, τό ἰδεολογικό πλαίσιο τοῦ δυτικοῦ κόσμου μετακενώθηκε στήν «καθ’ ἡμᾶς Ἀνατολή», μαζί μέ ὃλα τά γεννήματα τῆς μακραίωνης δυτικῆς διαλεκτικῆς, πνευματικά καί κοινωνικά, ὃλα διαμετρικά ἀντίθετα πρός τόν κόσμο τῆς Ἑλληνορθοδοξίας.
Οἱ ἐπιλογές τῶν πολιτικῶν μας δυνάμεων, παρά τήν ἐπίφαση ἐκ-κλησιαστικότητας καί θρησκευτικότητας, θά συγκλίνουν πρός τό πρότυπο τοῦ εὐρωπαίου ἀνθρώπου, μέ τόν ὁποῖο ταυτίζονται στήν πλειονότητά τους οἱ ἲδιοι οἱ ἐκπρόσωποι τῆς πολιτικῆς καί πνευματικῆς μας ἡγεσίας (διανοούμενοι). Τά στοιχεῖα τῆς ὀρθόδοξης παράδοσης, γιά ψηφοθηρικούς κυρίως λόγους, θά γίνονται ὡς ἓνα σημεῖο ἀνεκτά (καί αὐτό δημιουργεῖ τίς ψευδαισθήσεις), ἀλλά ὡς μουσειακές ἐπιβιώσεις ἢ ἐκθέματα λα-ογραφικοῦ χαρακτήρα καί ὂχι ὡς ζωτικά καί οὐσιώδη στοιχεῖα τῆς ἑλληνικῆς ὓπαρξης. Τό νέο αὐτό κοινωνικό πλαίσιο καθιέρωσε προοδευτικά μία νέα συλλογική νοοτροπία καί μία νέα στάση ζωῆς, πού ἀπωθεῖ κάθε ἒννοια θεονομίας καί χριστοκεντρικότητας, ἀποδυναμώνει τήν βίωση τῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ καί ἐμποδίζει τήν γνήσια ἀναζήτησή του, ἒστω καί ἂν δέν ἀπορρίπτεται ρητά ἡ θρησκεία.
Ἡ ἀλλοτρίωση αὐτή πέρασε καί μέσα στήν παραδοσιακή ἑλληνική οἰκογένεια. Οἱ γονεῖς καί κυρίως ὁ παππούς καί ἡ γιαγιά, δέν εἶναι πιά ἡ μάμμη τοῦ Μ. Βασιλείου, ὁσία Μακρίνα, πού τόν ἐμύησε στήν ἐν Χριστῷ ζωή, ἀλλά ὃπως ὁ παππούς καί ἡ γιαγιά τοῦ ἂθεου Σάρτρ, πού μέ εἰλικρίνεια ὁμολόγησε: «Ἡ οἰκογένειά μου ἐπηρεάσθηκε ἀπό τό ρεῦμα τῆς βαθμιαίας ἀποχριστιανοποίησης, πού γεννήθηκε μέσα στήν βολταιρική, μεγαλοαστική κοινωνία... Φυσικά ὃλος ὁ κόσμος πίστευε ἀπό διακριτικότητα... Ἡ καλή κοινωνία πίστευε στόν Θεό, γιά νά μή μιλεῖ γι’ αὐτόν... Ὁ-δηγήθηκα, συνεχίζει, στήν ἀπιστία, ὂχι ἀπό τήν σύγκρουση τῶν δογμάτων, ἀλλά ἀπό τήν ἀδιαφορία τοῦ παπποῦ μου καί τῆς γιαγιᾶς μου» (βλ. π. Ἀθανάσιος Γιέφτιτς, ΧΡΙΣΤΟΣ-ἀρχή καί τέλος, Ἀθῆναι 1983, σ.396). Στό σημεῖο αὐτό ἒφθασε καί ἡ δική μας χριστιανική οἰκογένεια, μέ τήν κατίσχυση τῶν δυνάμεων ἐκείνων, πού ἀπέβλεπαν στήν κοινωνία, πού γέννησε τόν σύγχρονο δυτικό ἂνθρωπο, ὃπως ὁ Σάρτρ.
Κάπως διαφορετικά, βέβαια, ὁραματιζόταν τό ἑλληνικό κράτος ὁ Ἰωάννης Καποδίστριας, ὁ μόνος άληθινά ὀρθόδοξος ἡγέτης τοῦ νεώτερου Ἑλληνισμοῦ: «Τό ἑλληνικόν ἒθνος -ἒλεγε- σύγκειται ἐκ τῶν ἀνθρώπων, οἳτινες ἀπό τῆς ἁλώσεως τῆς Κωνσταντινουπόλεως δέν ἒπαυσαν ὁμολογοῦντες τήν ὀρθόδοξον πίστιν καί τήν γλῶσσαν τῶν πατέρων αὐτῶν λαλοῦντες, καί διέμειναν ὑπό τήν πνευματικήν ἢ κοσμικήν (δηλαδή, ἐθ-ναρχικήν) δικαιοδοσίαν τῆς Ἐκκλησίας των, ὃπου ποτέ τῆς Τουρκίας καί ἂν κατοικῶσιν» (Ἐπιστολαί ..., μεταφρ. Μ. Γ.Σχινᾶ, τὀμ. Α΄,1841, σ. 198). Ἀπό τούς Βαυαρούς καί μετά ἡ ἑλληνική Πολιτεία θά βλέπει τήν Ὀρθοδοξία ὡς κρατική θρησκευτική ὑπηρεσία καί ὂχι ὡς τό ζωτικό χῶρο πραγματώσεως τοῦ Νεοέλληνα ἀνθρώπου.
Τό ἰδεολογικό στίγμα τῆς σύγχρονης πραγματικότητας ἐξακολουθεῖ νά ὁρίζεται ἀπό τήν κοσμοθεωριακή ἀναδόμηση τοῦ ἒθνους τόν 19ον αἰ. Στήν ἐποχή τῶν Βαυαρῶν κυοφορήθηκε ὃλη ἡ μεταγενέστερη Ἑλλάδα. Δέν εἶναι μόνον ὁ χῶρος τῆς λογιοσύνης, στόν ὁποῖο ἐπιβλήθηκε τό εὐρωπαϊκό πρότυπο, ἀλλά καί αὐτή ἡ μικροαστική κοινωνία, πού ἒκτοτε τρέφεται μέ τό πνεῦμα τοῦ εὐσεβισμοῦ, πού καί αὐτό ἀπωθεῖ μέ μεγαλύτερη μάλιστα ἀποτελεσματικότητα τό πατερικό παράδειγμα. Αὐτό πού τελικά χάθηκε στήν παιδεία καί κοινωνία μας δέν εἶναι ἡ θρησκευτικότητα, ἀλλά ἡ ἐκκλησιαστικότητα, ἡ σχέση μέ τήν ἀποστολικοπατερική παράδοσή μας, πού γεννᾶ ὂχι ἠθικιστές εὐσεβιστικοῦ τύπου, ἀλλά Ἁγίους. Τελικά «φραγκέψαμε», ὃπως τιτλοφορεῖται ἓνα βιβλίο τοῦ π. Θεοδώρου Ζήση (π. Θ. Ζήση, Φραγκέψαμε. Ἡ εὐρωπαϊκή μας αἰχμαλωσία, Θεσσαλονίκη 1994).
 
2. Σ’ αὐτό τό κλίμα, μαζί μέ ὃλη τή δημόσια ἐκπαίδευση καί τό «Μ.τ.Θ.» ὑφίσταται τίς ἀδυσώπητες συνέπειες. Ἡ νέα -εὐρωπαϊκή- νοοτροπία βλέπει τό μάθημά μας ὡς ἐμπόδιο στήν καθολική ἐπικράτηση καί κυριαρχία της στήν διαμόρφωση κατά τή βούληση τῶν φορέων της τῆς σύγχρονης κοινωνίας. Οἱ φορεῖς αὐτοῦ τοῦ πνεύματος ἰσχυρίζονται, ὃτι τό «Μ.τ.Θ.» λειτουργεῖ ὡς «θρησκευτική κατήχηση βιωματικοῦ χαρακτήρα», «ἱκανοποιεῖ ἐν πρώτοις τήν στοχοθεσία τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία μέσω ἑνός κρατικοῦ μηχανισμοῦ μεταδίσει τίς θρησκευτικές της πεποιθήσεις, ἀνα-ζητώντας ἀκροατήριο» καί «κατά δεύτερον ἱκανοποιεῖ τό κράτος, τό ὁποῖο χρησιμοποιεῖ τήν θρησκεία {...} γιά τόν κοινωνικό ἒλεγχο μέσω τῆς ἠθι-κοποίησης τῶν πολιτῶν του». Ποιά εἶναι ἡ λύση; ἐρωτοῦν. Καί ἀπαντοῦν: «Κατάργηση τώρα»! (Ἀλ. Σακελλάριος, πανεπιστημιακός, «Ἐλευθεροτυπία», 8.1.2009). Πρόκειται γιά συνθηματολογία, φυσικά, προσδιοριζόμενη ἀ-πό τό πνεῦμα καί τίς στοχοθεσίες τῆς εὐρωπαϊκῆς μετανεωτερικότητας, πού συμμερίζονται ὃλοι οἱ ἐχθροί τοῦ Μαθήματος, πολιτικοί καί διανοούμενοι.
Τό Μάθημά μας, ἐξ ἂλλου, ὡς ἂμεσα σχετιζόμενο μέ τήν ἐθνική μας παράδοση, ἐπικεντρώνει τή μήνη καί τῶν ἐθνομηδενιστῶν τῆς νεοεποχίτικης ἰδεολογίας, διότι θεωρεῖται ἐμπόδιο στή στοχοθεσία καί δράση τους. Σοβαρότατη ἀπειλή γιά τήν ἱστορική συνέχεια τοῦ Ἒθνους μας προέρχεται ἀπό τήν καλλιεργούμενη ἀνεθνικότητα καί τίς σαφῶς ἀντεθνικές θεωρίες, πού εἰσάγονται μεθοδευμένα στό χῶρο τῆς ἱστορίας καί γενικότερα τῆς παιδείας. Ἡ Όρθοδοξία ὃμως συνδέει ἁρμονικά τήν ἐθνικότητα μέ τήν ὑπερεθνικότητα, ἰδιαίτερα στό χῶρο τῆς λατρείας, ἒξω ἀπό κάθε ἒννοια φυλετισμοῦ καί ἐθνικιστικῆς (δηλ. ρατσιστικῆς) ὑστερίας. Αὐτά πρέπει ἰδιαίτερα νά λαμβάνονται ὑπόψη, γιά τήν κατανόηση τῶν ὁποιωνδήποτε ἀρνητικῶν συμπεριφορῶν ἒναντι τοῦ Μαθήματός μας.
Ἡ ἰδιαίτερη σημασία τοῦ «Μ.τ.Θ.» στήν καλλιέργεια τοῦ ἐθνικοῦ φρονήματος, πού εἶναι συγχρόνως ὑπερφυλετικό καί οἰκουμενικό, φαίνεται σέ βάθος καί πλάτος στήν προβολή καί ἑρμηνεία ἀπό αὐτό τοῦ πολιτισμοῦ μας σέ ὃλες τίς ὂψεις του. Γι’ αὐτό ἀποκρούεται καί τό Μάθημά μας, μαζί μέ τήν Ἱστορία, ἀπό ἐκείνους, πού ἀκολουθοῦν τήν ἒξωθεν χαρασσόμενη γραμμή τοῦ ἀντεθνισμοῦ καί κατεργάζεται τήν ἐκθεμελίωση τοῦ Ἒθνους, ὡς ὃρου καί φορέα συγκεκριμένου νοήματος. Στό πλαίσιο αὐτῆς τῆς πολεμικῆς σχετικοποιοῦνται καί βαθμηδόν ἀπονοηματοδοτοῦ-νται ἡ πίστη, ἡ ἱστορία, ὁ πολιτισμός, ἡ ἐθνική κληρονομία καί κάθε στοι-χεῖο τῆς ἐθνότητας καί ἐθνικότητας. Ἡ τεχνητή -καί ἐξωθεν προωθούμενη- πολυπολιτισμικότητα ἒχει ὡς στόχους τά μαθήματα τῶν Θρησκευτικῶν, τῆς Ἱστορίας καί τῶν Ἑλληνικῶν (γλώσσα), διότι προβάλλουν καί ἐνισχύουν τά κύρια συστατικά τοῦ Ἒθνους καί τῆς ἐθνικότητάς μας. Ἡ στάση, συνεπῶς ἀπέναντι στά μαθήματα αὐτά, ἰδιαίτερα στό «Μ.τ.Θ.», ἐλέγχει τήν ποιότητα τῆς πολιτισμικῆς μας συνείδησης.
 
3. Ἀκριβῶς δέ τήν ὑποστήριξη τῆς πολιτιστικῆς σημασίας τοῦ Μαθήματός μας ἀνέλαβε αὐτεπάγγελτα -λόγω τοῦ ἀκμαίου καί ἐθνικοῦ φρονήματος καί τῆς ὑψηλῆς παιδείας του- ὁ διακεκριμένος Καθηγητής τῆς Νομικῆς καί Ἀκαδημαϊκός κ. Νικήτας Ἀλιπράντης, ἐκλεκτός συνάδελφος καί φίλος. Πρό καιροῦ ἀναδημοσιεύθηκε στόν «Ο.Τ.» ἓνα σπουδαῖο κείμενό του μέ τόν τίτλο: «Νομικαί προϋποθέσεις τῆς ὑποχρεωτικότητος τοῦ λεγομένου “Μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν”». Στό ἂρθρο αὐτό ὑποστηρίζεται μέ σαφῆ νομικά κριτήρια, ὃτι ἡ «ὑποχρεωτικότητα τοῦ μαθήματος» μπορεῖ νά θεμελιωθεῖ σέ μιά τελείως διαφορετική νομική βάση, χωρίς νά ἒρχεται σέ καμία ἀντίθεση μέ τή νομολογία (τοῦ ΕΔΔΑ). Ἡ βάση αὐτή συνδέεται ὂχι μέ τά θρησκευτικά «πιστεύω» ὡς σύνολο ὑποκειμενικῶν πεποιθήσεων, ἀλλά μέ τή γενική παιδευτική ἀποστολή τῆς Πολιτείας, είδικά σέ χῶρες, πού χαρακτηρίζονται άπό μιά μακραίωνη ἑνιαία ἰδιοπροσωπία, ὃπως ἡ Ἑλλάδα. Οὐσιῶδες συστατικό τῆς ἰδιοπρο-σωπίας τῆς Ἑλλάδος εἶναι ἡ χριστιανική ὀρθόδοξη κληρονομιά ὡς ἀντικειμενικό δεδομένο, πού ἒχει σφυρηλατηθεῖ ἐδῶ καί αἰῶνες. Τό νά διδάσκονται κατά πρῶτο καί κύριο λόγο αὐτή τήν κληρονομιά τά παιδιά, πού φοιτοῦν στά δημόσια σχολεῖα τῆς Χώρας, ὃπως διδάσκονται τήν ἑλληνική μυθολογία καί ἱστορία, ἀνήκει ἀναφαίρετα στήν παιδαγωγική ἀποστολή τῆς Πολιτείας ὡς ἐξουσία καί ὑποχρέωσή της». Σημαντική ὃμως εἶναι ἡ δι-ευκρίνηση: «Γιά νά πληροῖ τή νομική αὐτή βάση τό μάθημα, ἀναμορ-φωμένο, θά πρέπει νά ἒχει καθαρά γνωστικό χαρακτήρα καί νά ἐκθέτει τήν ὀρθόδοξη χριστιανική πίστη ὂχι ὡς θρησκεία μέ ὃ,τι ἐμπεριέχει ὡς ὑποκειμενικά στοιχεῖα, ἀλλά ὡς ἀντικειμενικό συστατικό τῆς ἑλληνικῆς πνευματικῆς κληρονομιᾶς». Καί προσθέτει: «Ἐννοεῖται ὃτι τό μάθημα θά πρέπει νά ἀναφέρεται καί στίς ἀνά τόν κόσμο ποικίλες πνευματικές παραδόσεις καί ἀντιλήψεις μέ ἀντικειμενικότητα, ἀλλά καί ἐπισημαίνοντας, τυπολογικά καί ὂχι ἀξιολογικά, τίς διαφορές τους ἀπό τήν χριστιανική ὀρθόδοξη κληρονομιά. Γιά νά εἶναι σαφής ἡ διαφορετική –ἀπό τό ΕΔΔΑ- νομική βάση τῆς ὑποχρεωτικότητας τοῦ μαθήματος, θά πρέπει ὂχι μόνο ἡ ὀνομασία του νά ἀλλάξει (δέν θά εἶναι «μάθημα Θρησκευτικῶν», ἀλλά χριστιανικῆς ὀρθόδοξης κληρονομιᾶς), ἀλλά καί τό περιεχόμενό του νά διασκευασθεῖ ἀνάλογα. Τέλος -εἶναι ἐξαιρετικά σημαντικό- ἡ προφορική διδασκαλία θά πρέπει ὑποχρεωτικά νά σέβεται τίς ἀναπτυχθεῖσες προϋποθέσεις τοῦ μαθήματος».
Καί τό συμπέρασμά του: «Συμπερασματικά, ἡ ὀνομασία “Μάθημα Θρησκευτικῶν” καί ἡ ἀναφορά τοῦ περιεχομένου του στόν Χριστιανισμό ὡς θρησκεία, σημαίνουν ὃτι τό μάθημα εἶναι ἢ γίνεται προαιρετικό. Ἀντίθετα ἡ διασκευή του ὡς μαθήματος βασισμένου στό ἀντικειμενικό δεδομένο τῆς χριστιανικῆς κληρονομιᾶς θεμελιώνει τόν ὑποχρεωτικό του χαρακτήρα, χωρίς νά προσβάλλει τίς ὁποιεσδήποτε ὑποκειμενικές πεποιθήσεις ἢ τήν ἐλευθερία τῆς συνειδήσεως κανενός». (Βλ. τή σχετική μελέτη τοῦ κ. Νικ. Ἀλιπράντη στόν τιμητικό Τόμο Μιχ. Σταθοπούλου, Ἀντ. Σάκκουλας, 2010, σελ. 43 ἑπ., 49-51).
Ὁ κ. Ἀλιπράντης προσφέρει στήν Ἑλλαδική Ἐκκλησία καί τόν θεολογικό κόσμο τῆς Χώρας μας μιά ἂλλη προοπτική στήν ὑποστήριξη τῆς θέσεως τοῦ Μαθήματός μας στήν κρατική Ἐκπαίδευση καί τῆς ὑποχρεοτικότητάς του στά ἐκπαιδευτικά Προγράμματα. Τό «Μ.τ.Θ.» δέν εἶναι κατήχηση μέ τήν καθιερωμένη ἒννοια, ἀλλά πληροφόρηση τῆς μαθητιώσας νεολαίας μας γιά τήν ἑλληνική πολιτιστική κληρονομιά μας.
 
4. Καί εἶναι πράγματι μαζί μέ τήν ἱστορία (ὃταν καί αὐτή προσφέρεται σωστά καί ὂχι, ὃπως σήμερα) τό Μάθημα, πού προσφέρει ἑρμηνευτικά κλειδιά γιά τήν κατανόηση τοῦ πολιτισμοῦ μας (τοπωνύμια, ἑορτές, πανηγύρια, ἒθιμα, γλώσσα καί οἱ πάμπολλες, ἐμπνεόμενες ἀπό τήν ἐκκλησιαστική λατρεία, ἐκφράσεις της, τό περιεχόμενο τοῦ λαϊκοῦ βίου καί σύνολου τοῦ λαϊκοῦ πολιτισμοῦ, πού ἐρευνᾶ καί ἀναπτύσσει ἡ Λαογραφία). Εἶναι τό Μάθημα πού μαζί μέ τήν ἱστορία, βεβαιώνει τήν ἀδιάκοπη ἱστορική συνέχειά μας.
Ἐξάλλου εἶναι ἀδιανόητος κάθε διαχωρισμός τῆς ἱστορίας καί τοῦ πολιτισμοῦ ἀπό τή Θεολογία τῆς Ὀρθοδοξίας καί τοῦ τρόπου ζωῆς, πού παράγει. Ὃλη ἡ ζωή τοῦ Ἒθνους εἶναι διαποτισμένη ἀπό τό πνεῦμα τῆς Ὀρθοδοξίας, ἀφοῦ Ὀρθοδοξία καί Ἑλληνικότητα, εἶναι μεγέθη πιά ἀσύγχυτα μέν, ἀλλά καί ἀδιαίρετα. Γι’ αὐτό τό Μάθημά μας προσφέρει τήν ἱστορική πορεία καί παρουσία τοῦ Χριστιανισμοῦ, καί εἰδικά τῆς Ὀρθοδοξίας, τήν λατρεία, τήν τέχνη καί σύνολη τή ζωή της, μέσα σέ μιά οἰκουμενική προοπτική, στό πνεῦμα δηλαδή τῆς ἀρχαίας Ἑνωμένης Εὐρώπης ὣς τόν 11ο αἰώνα.
Ἀναγκαστικά τό Μάθημα θά παρουσιάσει, μέ τή μεγαλύτερη δυνατή ἀμεροληψία, τό ὀδυνηρό Σχίσμα καί τή διαφοροποίηση τοῦ δυτικοῦ Χριστιανισμοῦ ἀπό τή μία ἀδιαίρετη χριστιανική ἀρχαιότητα, τόν Παπισμό, καί ὃ,τι αὐτό σημαίνει, ὡς καί τήν προτεσταντική πολυδιάσπαση, χωρίς νά λείπει, φυσικά καί ἡ αὐτοκριτική γιά ὑπερβάσεις ἢ παραλείψεις ἐκπροσώπων τῆς Ἀνατολῆς4. Ἡ ὑποστηριζόμενη καί ἀπό Ὀρθοδόξους ἐμμονή στά ἑνούντα (αὐτό συμβαίνει καί στόν οἰκουμενικό Διάλογο) εἶναι παραπλανητική, διότι παραθεωρεῖ τή θλιβερή τραγικότητα τοῦ σχίσματος, ἡ ἂρση καί θεραπεία τοῦ ὁποίου εἶναι δυνατἠ, ὃταν συν-ειδητοποιηθοῦν τά χωρίζοντα πού, ἐξελικτικά, ἐπέφεραν τήν ἀλλοτρίωση μεγάλου μέρους τῆς Χριστιανοσύνης. Ἡ μέθοδος αὐτή εἶναι ἡ κρατούσα καί στήν ὑπόλοιπη Εὐρώπη. Ἡ ἐφαρμογή τῆς μεθόδου τῆς ἀποσιώπησης τῆς διαφορᾶς, ὃπως ἐνσαρκώθηκε στό διαβόητο βιβλίο τῆς Ἱστορίας τῆς ΣΤ΄ Δημοτικοῦ, ὂχι μόνο εἶναι ἀντιεπιστημονική, ἀλλά καί παραπειστική, εἰσάγοντας κλίμα ἐξωπραγματικῆς μυθοπλασίας καί οἰκοδομώντας γνώση ἀναληθῆ καί γι’ αὐτό ἐπικίνδυνη.
Παράλληλα ὃμως τό «Μ.τ.Θ.» συμβάλλει καί στήν παραγωγή πολιτισμοῦ, ὃπως ἂλλωστε καί ὃλη ἡ Ὀρθοδοξία. Λειτουργώντας σ’ αὐτό τό πλαίσιο τό Μάθημά μας προβάλλει τίς σταθερές τοῦ πολιτισμοῦ, πού διακρατοῦν τήν ἐθνική ταυτότητά μας καί τήν ἰδιοπροσωπία μας, ὡς προϋπόθεση τῆς ἐθνικῆς συνέχειάς μας στόν ραγδαῖα μεταβαλλόμενο κόσμο τῆς Νέας Ἐποχῆς καί τῆς ἰσοπεδωτικῆς Παγκοσμιοποίησης. Βοηθεῖ ἒτσι, στήν ἀποφυγή τῆς ὁλιστικῆς συγχώνευσης καί διάλυσης στήν νεοεποχίτικη πλανητική κοινωνία, καί τῆς μεταβολῆς τῶν Νέων μας σέ πλανητικούς ἀνθρώπους, οἰκονομικές δηλ. μονάδες τῆς παγκόσμιας ἀγορᾶς. Ἀλλ’ αὐτό ἀκριβῶς ἐπιδιώκουν οἱ πολέμιοι τοῦ Μαθήματος. Διότι τό κύριο διαφοροποιητικό στοιχεῖο μας ἀπέναντι στήν κατασκευαζόμενη νέα παγκόσμια κοινωνία, εἶναι ἡ Ὀρθόδοξη κληρονομιά μας. Ἡ αὐθεντική δέ, δηλ. ἀποστολική καί ἁγιοπατερική Ὀρθοδοξία, ποτέ δέν μπορεῖ νά δημιουργήσει πνεῦμα μισαλλοδοξίας καί φανατισμοῦ, διότι ἡ μαρτυρική συνείδηση, πού δημιουργεῖ, ἐκφράζεται ὡς θυσία τοῦ Ὀρθοδόξου γιά τούς ἂλλους καί ὂχι τό ἀντίθετο, τό ὁποῖο συνιστᾶ μόνιμη πράξη τῶν δυνάμεων τοῦ κόσμου. Ὃταν καί ὃπου ὑπάρχουν ἀντίθετα δείγματα, ἁπλούστατα δέν πρόκειται γιά Ὀρθοδοξία.
Τό «Μ.τ.Θ.», συνεπῶς, εἶναι μία δυνατότητα συνάντησης ὃλης τῆς εὐρωπαϊκῆς νεολαίας στήν ἀρχαία πολιτιστική ἑνότητά της. Συμβάλλει, ἒτσι, στήν πορεία πρός τήν εὐρωπαϊκή ἑνότητα, μέ μιά σταθερή βάση. Οἱ ὀρθόδοξοι μαθητές, ἐξ ἂλλου, θά σέβονται πολύ περισσότερο τούς πολιτισμούς τῶν εἰσερχομένων στό χῶρο μας ξένων, ὃσο περισσότερο μάθουν νά σέβονται τόν δικό τους πολιτισμό, ὁδηγούμενοι σέ φιλικές καί φιλάνθρωπες σχέσεις μαζί τους.
Δέν πρέπει δέ νά λησμονεῖται, ὃτι ὁ ἑλληνορθόδοξος πολιτισμός, τόν ὁποῖο ἐνσαρκώνει καί μεταδίδει τό «Μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν», βρίσκεται στή βάση τοῦ εὐρωπαϊκοῦ πολιτισμοῦ, συνδέοντας ἒτσι, καί τούς Ὀρθοδόξους, ἀλλά καί ὃλη τήν Εὐρώπη, μέ τήν ταυτότητά της κατά τήν πρό τοῦ σχίσματος (11ος αἰ.) ἐποχή, παραπέμποντας στήν ἀρχαία Ἑνωμένη Εὐρώπη.
5. Βέβαια, δέν τρέφω ψευδαισθήσεις. Γνωρίζω, ὃτι οἱ ἂγευστοι τῆς Ὀρθοδοξίας ὡς πατερικότητας, ἀκούοντας τίς ἐπισημάνσεις αὐτές, αἰσθάνονται φρικίαση. Αὐτό ὃμως πού μέ τρομάζει, εἶναι ὃτι ὑπάρχουν καί Θεολόγοι, πού συμμερίζονται αὐτή τή στάση. Καί γι’ αὐτούς μέν εὒχομαι «ὁ Θεός νά τούς φωτίσει», γιά μᾶς δέ «καλόν ἀγώνα»! Τό τραγικότερο ὃμως εἶναι ὃτι δέν λαμβάνουμε ὑπόψι τίς διαθέσεις τῶν ἀντιπάλων τοῦ μαθήματός μας καί ἀντί νά ἐξαντλοῦμε κάθε δυνατότητα νομικῆς κατοχύρωσης τοῦ Μαθήματος, ἐπιμένουμε νά πιστεύουμε στήν καλή διάθεση τῶν ἑκάστοτε κρατούντων, προσδοκώντας τό ἒλεος καί τήν κατανόησή τους.
Ἒχει ἰδιαίτερη σημασία, ὃτι τό 2003 ἒγινε ἡ ἰσχύουσα μέχρι σήμερα ἀναδιατύπωση τοῦ «σκοποῦ» τοῦ «Μ.τ.Θ.», (ΦΕΚ303/13.3.2003). Διαβάζουμε, λοιπόν, ἐκεῖ μεταξύ ἂλλων, ὃτι τό Μάθημα συμβάλλει: «Στή διερεύνηση τοῦ ρόλου, πού ἒπαιξε καί παίζει ὁ Χριστιανισμός στόν πολιτισμό καί τήν ἱστορία τῆς Ἑλλάδας καί τῆς Εὐρώπης. Στήν κατανόηση τῆς θρησκείας ὡς παράγοντα, πού συντελεῖ στήν ἀνάπτυξη τοῦ πολιτισμοῦ καί τῆς πνευματικῆς ζωῆς». Εἶναι ἀνάγκη ὃμως νά γίνει δεκτό, ὃτι «ἡ φύση καί τό πε-ριεχόμενο τοῦ «Μ.τ.Θ.» καί ἡ θέση του στό ἐκπαιδευτικό μας σύστημα σχετίζεται ἂμεσα μέ τόν τύπο τοῦ ἀνθρώπου, πού ἐπιδιώκει ἡ Παιδεία/Ἐκπαίδευσή μας, πού ἀδιαφορώντας γιά τήν ἱστορική συνέχεια καί συνοχή τῆς κοινωνίας μας, στοχεύει, κατά τά φαινόμενα σέ μιά «κοινωνία οὐδέτερη» χωρίς ταυτότητα, χωρίς παραδόσεις, χωρίς ἱστορία, χωρίς συλλογικά βιώματα, χωρίς μεταφυσική ἐλπίδα» (Χρ. Γιανναρᾶς).
Ἡ στάση τῆς σημερινῆς Πολιτείας ἀπέναντι στό «Μάθημα τῶν Θρησκευτικῶν»- «ὑποχρεωτικό», ἀλλά μέ δυνατότητα ἐπιλογῆς του καί ἀπό τούς Ὀρθοδόξους (!)- συνδέεται ἂμεσα μέ τό πάγιο αἲτημα τῶν ἐκσυγχρονιστῶν (ὃλων τῶν Κομμάτων), γιά «χωρισμό» (διαχωρισμό, ὃπως ἀδόκιμα λέγουν) Ἐκκλησίας-Πολιτείας. Χωρισμός ὃμως δέν εἶναι κατ’ αὐτούς, ὃπως τό κατανοοῦν οἱ πολλοί, ἡ διάκριση διοικητικῶν ἁρμοδιοτήτων (ρόλοι διακριτοί), διότι αὐτό ὑπάρχει, ἐπιβάλλεται καί κατοχυρώνεται μέ τό Νόμο 590/1977, πού εἶναι καί «Καταστατικός Χάρτης» τῆς Ἑλλαδικῆς Ἐκκλησίας (ἂρθρο 2). Σ’ αὐτό καθορίζεται ἡ συνεργασία/συναλληλία τῶν δύο χώρων σέ τομεῖς, πού ἒχουν ἂμεση σχέση μέ τή διακονία τοῦ ἑλληνικοῦ Λαοῦ. Χωρισμός στό στόμα ἢ τά κείμενα τῶν ἐκσυγχρονιστῶν σημαίνει: πλήρης ἀποσύνδεση τῆς Ὀρθόδοξης Πίστης καί Παράδοσης ἀπό ὃλους τούς τομεῖς τοῦ ἐθνικοῦ βίου. Κράτος λαϊκιστικό (Ѐtat laic). Αὐτό σημαίνει κατά τούς ὑποστηρικτές αὐτοῦ τοῦ αἰτήματος: νομοθετική ἐπιβολή τοῦ ὑποχρεωτικοῦ πολιτικοῦ γάμου, καθαίρεση νομοθετικά ὃλων τῶν θρησκευτικῶν (χριστιανικῶν) συμβόλων, καί τῶν εἰκόνων, ἀπό ὃλους τούς δημόσιους χώρους, ὑποχρεωτική πολιτική κήδευση καί καύση νεκρῶν, κατάργηση τοῦ Μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν, έξαφάνιση κάθε θρησκευτικοῦ στοιχείου στίς ἐθνικές ἑορτές, κατάργηση τῶν θρησκευτικῶν ἀργιῶν, νομοθετική ἐκδίωξη τῶν Κληρικῶν ἀπό Νοσοκομεῖα, Φυλακές, Ἒνοπλες Δυνάμεις καί Σώματα Ἀσφαλείας κ.ἂ.
Ὑποψήφιο θύμα τῆς ἀποδομητικῆς αὐτῆς ἐπιχείρησης εἶναι καί τό «Μ.τ.Θ.». Ἡ κίνηση βέβαια αὐτή, σχετικά μέ τό «Μ.τ.Θ.», δέν εἶναι νέα. Ἂρχισε ἀπό τό Φεβρουάριο τοῦ 1962, ἐπί πρωθυπουργίας Κωνσταντίνου Καραμανλή (+1998) καί ὑπουργοῦ Θρησκευμάτων καί Ἐθνικῆς Παιδείας Γρηγορίου Κασιμάτη (+1987). Τότε ἀποφασίσθηκε ἐπιλεκτικά ἡ μονόωρη διδασκαλία τοῦ μαθήματος. Ἀλλά ἡ κατανόηση τοῦ «πειράματος» αὐτοῦ ἐπιτεύχθηκε ἀπό τίς δηλώσεις τοῦ Πρωθυπουργοῦ, ἐν ὂψει τῆς ἒνταξής μας στήν Ε.Ο.Κ. (τότε καί Ε.Ε. ἀργότερα), ὃτι «δέν χρειαζόμεθα θεολόγους, ἀλλά τεχνοκράτες καί γεωπόνους». [Αὐτά τά ἒχω ἀναπτύξει στό βι-βλίο μου: Θεολογικός Ἀγώνας 1962, ἐκδ. ΠΑΡΟΥΣΙΑ, Ἀθήνα 1987, τό ὁποῖο εἶχε τήν καλοσύνη τό ΠΟΝΤΙΚΙ/7.8.08 νά χρησιμοποιήσει σέ ἂρθρο του γιά τό «Μ.τ.Θ.») Ἐπί ἑπτά μῆνες (27.2.1962-27.9.1962) κλείσαμε τίς Θεολογικές Σχολές Ἀθηνῶν καί Θεσσαλονίκης, διεξάγοντας ἓναν ἀγώνα, μέ τέτοιο δυναμισμό, πού συχνά ξεπερνοῦσε τούς ἀγῶνες τῆς Ἀριστερᾶς τήν ἐποχή ἐκείνη. Ἡ καθιερωμένη ἒκτοτε πορεία τῆς (ἐκσυγχρονιστικῆς) Πολιτείας εἶναι: ἀπό τήν ἀποδυνάμωση καί ἀλλοίωση τοῦ Μαθήματος στήν ἒξωσή του ἀπό τήν κρατική Ἐκπαίδευση. Αὐτό ἐφαρμόζεται μέ θρησκευτική εὐλάβεια! Σήμερα, λοιπόν, περνάμε μία νέα φάση αὐτοῦ τοῦ ἐγχειρήματος, ἲσως τήν τελευταία.
Ὁ ἀπώτερος στόχος μάλιστα τῶν ἐκσυγχρονιστῶν μας εἶναι ἡ ἒξωση καί αὐτῶν τῶν Θεολογικῶν Σχολῶν ἀπό τά κρατικά Πανεπιστήμια, ἀφοῦ δέν θά ἒχουν πιά λόγο ὓπαρξης (κατάρτιση Καθηγητῶν Θρησκευτικῶν γιά τή δημόσια ἐκπαίδευση). Ὡς Κοσμήτορας (2004-2007) εἶχα τό θλιβερό προνόμιο νά ζήσω ἐκ τοῦ σύνεγγυς τούς σχεδιασμούς αὐτούς καί τίς ἐξελίξεις, ὃλο δέ τό συναφές ἀποδεικτικό ὑλικό συγκέντρωσα στό βιβλίο: «Θέση καί ἀποστολή τῶν Θεολογικῶν Σχολῶν Ἀθηνῶν καί Θεσσαλονίκης στή σύγχρονη κοινωνία. Πρακτικά Δ΄ Συνεδρίου Θεολογικῶν Σχολῶν Ἀθηνῶν καί Θεσσαλονίκης, Ἀθήνα 24-25 Ἀπριλίου 2007», Ἀθήνα 2008. Σ’ αὐτή τήν κίνηση, ἑκόντες ἂκοντες, συμβάλλουν καί ὃσοι ἐλαφρᾷ τῇ καρδίᾳ ἀπαιτοῦν τήν κατάργηση τοῦ Μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν. Πρέπει δέ νά δηλωθεῖ, ὃτι στήν Εὐρώπη καί ὃλο τόν Χριστιανικό κόσμο, οἱ Θεολογικές Σχολές εἶναι μέσα στά κρατικά Πανεπιστήμια ὡς ἐρευνητικά Ἱδρύματα. Διερωτώμεθα, συνεπῶς, ποιά Εὐρώπη ἀπαιτεῖ τίς ἐπιχειρούμενες μεταβολές, ὃπως λέγεται...
 
Ὃσο καί ἂν οἱ Κυβερνητικοί παράγοντες μᾶς καθησυχάζουν γιά τή θέση τοῦ Μαθήματός μας στήν Ἒθνική Ἐκπαίδευση, αὐτό πού ἐνδιαφέρει εἶναι οἱ ὑφέρπουσες τάσεις σέ ὃλο τό φάσμα τοῦ εὐρωπαϊκοῦ ἢ νεοεποχίτικα σκεπτομένου καί ἐνεργοῦντος πολιτικοῦ κόσμου, διότι αὐτές ἐπιβάλλονται τελικά. Αὐτό ὃμως εἶναι ἰδιαίτερα ἀνησυχητικό σήμερα, μέ τήν γενική κατάπτωση τῆς Χώρας καί τήν αὒξηση τῆς ἐπιρροῆς τῶν ξένων κατοχικῶν Δυνάμεων σ’ ὃλο τό φάσμα τῆς κοινωνίας καί τοῦ πολιτισμοῦ της.
 
Από τα ΠΡΑΚΤΙΚΑ του ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ με θέμα "ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ. ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ-ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ-ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ" (ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ – ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΠΟΙΜΑΝΤΙΚΗΣ & ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ) που εκδόθηκαν με την επιμέλεια των: ΣΩΤΗΡΙΟΣ ΜΙΧΕΛΟΥΔΑΚΗΣ, Δικηγόρος – Διδάκτωρ Θεολογίας και ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΠΕΠΕΣ, Θεολόγος Εκπαιδευτικός – Διδάκτωρ Θεολογίας, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2014
 
https://thriskeftika.blogspot.com

ΟΙ ΘΕΣΕΙΣ ΤΗΣ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑΣ ΕΝΩΣΗΣ ΘΕΟΛΟΓΩΝ (ΠΕΘ) ΓΙΑ ΤΗ ΣΧΟΛΙΚΗ ΕΟΡΤΗ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΙΕΡΑΡΧΩΝ

ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ

Οι θέσεις της Πανελλήνιας Ένωσης Θεολόγων (ΠΕΘ)

για τη σχολική εορτή των Τριών Ιεραρχών

Η 30ή Ιανουαρίου, ημέρα εορτής των Τριών Ιεραρχών, Βασιλείου του Μεγάλου, Γρηγορίου του Θεολόγου και Ιωάννου του Χρυσοστόμου, έχει καθιερωθεί, από το 1842, ως ημέρα εορτασμού των ελληνικών γραμμάτων σε όλες τις βαθμίδες της Εκπαίδευσης. Στα πρόσωπα των Τριών Μεγάλων Πατέρων, που προστατεύουν την παιδεία μας, τιμώνται και εορτάζουν όλοι οι λειτουργοί της. Παραδοσιακά, στα σχολεία την ημέρα αυτή πραγματοποιούνταν εκκλησιασμός των μαθητών και ομιλία εκπαιδευτικού με σχετικό περιεχόμενο. Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια η μεγάλη και σημαντική αυτή γιορτή υποβαθμίστηκε, με αποκορύφωμα την ουσιαστική κατάργησή της από την προηγούμενη κυβέρνηση, και την καθιέρωση αργίας και δίωρων εκδηλώσεων την προηγούμενη μέρα. Πρόσφατα, η σημερινή ηγεσία του ΥΠΕΘ εξέφρασε την πρόθεση να επαναφέρει την ημέρα ως σχολική εορτή. Σε αυτή την κατεύθυνση η Υφυπουργός Παιδείας κ. Ζαχαράκη εξέδωσε για το θέμα, μια κατά βάση ορθή εγκύκλιο. Όμως, στη συνέχεια, ακολούθησε το «άδειασμα» της Υφυπουργού από την Υπουργό κ. Κεραμέως, με ανακοίνωση που εξέδωσε και με μια δεύτερη άστοχη εγκύκλιο και νομοθετική ρύθμιση που κατέθεσε. Προφανώς, η προχειρότητα και η έλλειψη διαλογικού πνεύματος από τους υπεύθυνους και τους συμβουλάτορες της Υπουργού, την οδήγησαν σε ένα νέο πολιτικό και επικοινωνιακό ατόπημα,αποδομώντας έτσι μια ορθή πρωτοβουλία.

Η Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων (ΠΕΘ), την οποία η κ. Υπουργός δεν έχει δεχθεί ακόμη, ως επιστημονική ένωση των Θεολόγων Ελλάδας που είναι, για διάλογο, επισημαίνει το απλό, λογικό και αυτονόητο: Ότι δηλαδή η ημέρα των Τριών Ιεραρχών μπορεί και είναι ανάγκη, πλέον, να είναι μια σχολική εορτή, κατά την οποία, όπως άλλωστε και στις άλλες σχολικές εορτές, δεν γίνονται μαθήματα, αλλά εκδηλώσεις σχετικές με το νόημα της. Η γιορτή θα πρέπει να περιλαμβάνει, κατά το  πρώτο δίωρο του σχολικού προγράμματος, εκκλησιασμό των μαθητών, και, στη συνέχεια στο επόμενο δίωρο, μετά την επιστροφή στο σχολείο, σχετικές εκδηλώσεις για το ευρύ και πολυδιάστατο έργο και τη διδασκαλία των Τριών Προστατών Αγίων της Παιδείας, όπως προβολές ταινιών, καλλιτεχνικές δράσεις, ομιλίες και συζητήσεις, θεατρικά δρώμενα κ.ά. Μέσα από τις δραστηριότητες αυτές, οι μαθητές θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν όχι μόνο τα πρόσωπα και τη δράση των Τριών Αγίων Ιεραρχών, αλλά και άλλων Αγίων των χριστιανικών γραμμάτων. Θα μπορούν επίσης να προσεγγίζουν, σε διαθεματικό πλαίσιο, μεγάλες μορφές δασκάλων και παιδαγωγών απο την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Ειδικότερα, ο εορτασμός του 2021 θα μπορούσε να αφιερωθεί σε σημαντικές προσωπικότητες και δασκάλους του ελληνικού Διαφωτισμού, στους φωτιστές του γένους μας στην περίοδο της Τουρκοκρατίας, για τους οποίους οι Τρεις Ιεράρχες αποτέλεσαν πρότυπα και πηγή έμπνευσης.

Τονίζουμε επίσης, ότι οι σχολικές γιορτές δεν είναι ευκαιρίες για χάσιμο χρόνου ή για διασκέδαση και ανάπαυλα, αλλά μέρες για να ψυχαγωγούνται, με όλη τη σημασία της λέξεως και να ανατροφοδοτούνται πνευματικά, με αληθινά πρότυπα γνώσης, επιστήμης και αρετής τόσο οι μαθητές όσο και οι δάσκαλοι. Σε μια περίοδο, μάλιστα, κατά την οποία υπάρχει πνευματική,  ηθική και κοινωνική κρίση και ακαρπία, η προβολή δασκάλων και προσωπικοτήτων του πνευματικού ύψους των Τριών Αγίων Ιεραρχών και του πνευματικού, επιστημονικού, κοινωνικού και πολιτισμικού έργου, που άφησαν στην ελληνική πνευματική παράδοση, ενισχύουν τις αρχές και τις αξίες και ομορφαίνουν και εμπλουτίζουν τόσο τη σχολική μόρφωση όσο και την ψυχή εκάστου/ης μαθητή/τριας. Με άλλα λόγια οι Τρείς Πατέρες της Ορθοδοξίας συμβάλλουν αποφασιστικά στην αρετοποιό διαπαιδαγώγηση των μαθητών, αφού, κατά τον Ιερό Χρυσόστομο, “πασῶν τῶν ἐπιστημῶνἀρετή ἀνωτέρα”.

Η ΠΕΘ συγχαίρει την Υπουργό Παιδείας κ. Κεραμέως για την κατάργηση της αργίας που επέβαλε ο ΣΥΡΙΖΑ.Την καλεί όμως και της προτείνει να αναθεωρήσει την τελευταία ρύθμιση και να προσδώσει, όχι μόνο σε ένα τμήμα της σχολικής ημέρας, αλλά σε ολόκληρη την ημέρα της 30ής Ιανουαρίου τον χαρακτήρα του σχολικού εορτασμού, με ένα πλαίσιο προγραμματικής οργάνωσης και ρύθμισης, όπου θα συμμετέχουν μαθητές και διδάσκοντες, και όπου η εορτή δεν θα τίθεται σε αμφιβολία ή υπό την κρίση ή την περιφρόνηση κανενός. Με τον τρόπο αυτό, θα προσφερθεί από το ίδιο το Υπουργείο Παιδείας η αίσθηση και η βεβαιότητα ότι ο εορτασμός των Τριών Προστατών Αγίων της ελληνικής Παιδείας, με εκκλησιασμό και διδακτικές - μαθησιακές εκδηλώσεις, που θα έχουν επίκεντρο το πλούσιο και πολύπλευρο έργο των Ιεραρχών, μπορεί να αποτελέσει μια ημέρα πνευματικού προβληματισμού και ηθικοκοινωνικής μαθητείας. Η απόφαση της κ. Υπουργού να γίνονται μαθήματα μετά τον εορτασμό φανερώνει μία τάση υποτίμησης της ίδιας της Εορτής και αυτό δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να φανεί ως πρόθεση του Υπουργείου Παιδείας. Αντίθετα, πιστεύουμε ότι το Υπουργείο ενδιαφέρεται, έτσι ώστε οι μαθητές, σύμφωνα και με τον σκοπό του ισχύοντος εκπαιδευτικού νόμου (1566/85, άρθρ. 1), «να καλλιεργούν και να αναπτύσσουν αρμονικά το πνεύμα και το σώμα τους, να αποκτούν, μέσα από τη σχολική τους αγωγή, κοινωνική ταυτότητα και συνείδηση, να ενημερώνονται και να ασκούνται πάνω στη σωστή και ωφέλιμη για το ανθρώπινο γένος χρήση και αξιοποίηση των αγαθών του σύγχρονου πολιτισμού, καθώς και των αξιών της λαϊκής μας παράδοσης».

Είμαστε βέβαιοι ότι, με αυτό το περιεχόμενο, η εορτή θα έχει την επιδοκιμασία των μαθητών και των εκπαιδευτικών και θα μπορεί να αποτελεί μια εστία πνευματικής ακτινοβολίας για την παιδεία μας, προς όφελος όλων των Ελλήνων που αγαπούν, σέβονται και τιμούν τους Τρεις Αγίους Οικουμενικούς Φωστήρες.

Το ΔΣ της ΠΕΘ

http://thriskeftika.blogspot.com

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΗΣ ΚΡΟΣΤΑΝΔΗΣ: ΟΤΑΝ ΜΕΣΑ ΣΟΥ ΝΙΩΘΕΙΣ ΕΝΑ ΠΛΑΚΩΜΑ ΝΑ ΕΠΙΜΕΝΕΙ ΚΑΙ ΤΗΝ ΟΛΙΓΟΠΙΣΤΙΑ ΝΑ ΣΕ ΤΥΡΑΝΝΑ!

Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης: Όταν μέσα σου νιώθεις ένα πλάκωμα να επιμένει και την ολιγοπιστία να σε τυραννά, να ξέρεις ότι στην καρδιά σου έχει θρονιαστεί ο εχθρός και περιπαίζει την άγνοιά σου, την αδυναμία, και την αστάθειά σου στην πίστη. Πρέπει να καταδικάσεις αμέσως την αφροσύνη, την τύφλωση και την ολιγοπιστία σου. Τότε ο Κύριος θα σε ελεήσει, θα φύγει το πλάκωμα της καρδιάς και θα ειρηνεύσεις.

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΗΣ ΚΡΟΣΤΑΝΔΗΣ: ΝΑ ΜΗΝ ΣΑΣ ΕΛΚΥΕΙ Ο ΜΕΛΩΔΙΚΟΣ ΗΧΟΣ ΕΝΟΣ ΟΡΓΑΝΟΥ Ή ΜΙΑΣ ΦΩΝΗΣ!

Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης: Να μην σας ελκύει ο μελωδικός ήχος ενός οργάνου η μίας φωνής, αλλά προσέχετε τι αποτέλεσμα έχουν αυτά επάνω στο πνεύμα σας. Εάν οι ήχοι δημιουργούν γαλήνη επάνω στην ψυχή, αγνά, ιερά αισθήματα, τότε γεμίστε την ψυχή σας ακούγοντάς τους. Εάν όμως οι ήχοι δημιουργούν σαρκικές επιθυμίες, απομακρυνθείτε τελείως και μην εξακολουθείτε να ακούτε τέτοια μουσική!

ΟΣΙΟΣ ΙΩΣΗΦ Ο ΗΣΥΧΑΣΤΗΣ: ΜΗΝ ΑΦΗΝΕΙΣ ΛΥΠΗ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑ ΣΟΥ!

Γέρων Ιωσήφ ο Ησυχαστής: Μην αφήνεις λύπη στην καρδιά σου. Διότι η χαρά του πονηρού είναι η λύπη, η αθυμία, από την οποία γεννιούνται πολλά και με τα οποία γεμίζει πικρία η ψυχή αυτού που τα έχει. Ενώ η διάθεση του μετανοούντος λέει: «Ήμαρτον, συγχώρησον, Πάτερ»! Και διώχνει τη λύπη. «Μήπως, λέει, δεν είμαι άνθρωπος ασθενής; Λοιπόν, τί πρέπει να κάνω»; Πράγματι, παιδί μου, έτσι είναι. Έχε θάρρος. Μόνον όταν έλθει η χάρις του Θεού, τότε στέκει στα πόδια του ο άνθρωπος. Αλλιώς, χωρίς χάρη, πάντοτε παρασύρεται και πάντοτε πέφτει. Να έχεις ανδρεία λοιπόν και μη φοβάσαι καθόλου.

Έκφρασις Μοναχικής εμπειρίας, εκδ, Ι.Μ.Φιλοθέου, Άγ. Όρος, σ. 127-129.

ΟΣΙΟΣ ΙΩΣΗΦ Ο ΗΣΥΧΑΣΤΗΣ: Ο ΠΑΝΑΓΑΘΟΣ ΘΕΟΣ ΔΕΝ ΚΑΜΝΕΙ ΤΙΠΟΤΕ ΟΠΟΥ ΝΑ ΜΗ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ ΔΙ' ΟΦΕΛΟΣ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ!

Γέρων Ιωσήφ ο Ησυχαστής: Ὁ Πανάγαθος, καλό μου παιδί, δέν κάμνει τίποτε ὅπου νά μή μᾶς εἶναι δι΄ ὄφελος τῆς ψυχῆς. Εἴτε ἀσθένειαν, εἴτε πειρασμόν, ὅ,τι ἀφήνει εἰς ἡμᾶς, δι΄ ὠφέλειάν μας τό κάμνει. Ὅπου ἡμεῖς δέν γνωρίζομεν καί πολλάκις γογγύζομεν, ἀγανακτοῦμεν, καί πολλά κακά κάμνομεν. Ἐνῶ Ἐκεῖνος, ἀπό τήν πολλήν Του ἀγάπην, μόνον εἰς τό συμφέρον μας τῆς ψυχῆς ἀποβλέπει. Διότι γνωρίζει ὅτι ἐδῶ πρόσκαιροι εἴμεθα καί ὅλα σύντομα ἀπερνοῦν καί διαβαίνουν. Καί ὅταν τελειώσῃ αὐτή μας ἡ ἐξορία καί ἀνοίξουν τά μάτια τῆς ψυχῆς τά ἀληθινά, τότε δι΄ ὅλα θά εὐχαριστήσωμεν εὐγνωμόνως.

(Έκφρασις Μοναχικής εμπειρίας σελ, 287)

ΑΓΙΟΣ ΙΣΑΑΚ Ο ΣΥΡΟΣ: ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΣΥΝΑΙΣΘΑΝΕΤΑΙ ΤΙΣ ΑΜΑΡΤΙΕΣ ΤΟΥ, ΕΙΝΑΙ ΑΝΩΤΕΡΟΣ ΑΠΟ ΚΕΙΝΟΝ ΠΟΥ ΑΝΑΣΤΑΙΝΕΙ ΝΕΚΡΟΥΣ!

Άγιος Ισαάκ ο Σύρος: Αὐτὸς ποὺ συναισθάνεται τὶς ἁμαρτίες του, εἶναι ἀνώτερος ἀπὸ κεῖνον ποὺ ἀνασταίνει νεκροὺς μὲ τὴν προσευχή του μέσα στὸν κόσμο. Αὐτὸς ποὺ στενάζει μία ὥρα γιὰ τὴν ψυχή του, εἶναι ἀνώτερος ἀπὸ κεῖνον ποὺ ὠφελεῖ ὅλο τὸν κόσμο μὲ τὴ διδασκαλία του.

Αὐτὸς ποὺ ἀξιώθηκε νὰ δεῖ τὴν πραγματικὴ πνευματική του κατάσταση, εἶναι ἀνώτερος ἀπὸ κεῖνον ποὺ ἀξιώθηκε νὰ δεῖ Ἀγγέλους. Γιατί αὐτὸς βλέπει μὲ τοὺς νοεροὺς ὀφθαλμοὺς τῆς ψυχῆς, ἐνῶ ἐκεῖνος, βλέπει μὲ τοὺς σωματικοὺς ὀφθαλμοὺς.

ΑΓΙΟΣ ΙΣΑΑΚ Ο ΣΥΡΟΣ: ΑΥΤΟΣ ΠΟΥ ΕΦΤΑΣΕ ΤΗΝ ΑΓΑΠΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ, ΔΕΝ ΕΠΙΘΥΜΕΙ ΠΛΕΟΝ ΝΑ ΔΙΑΜΕΙΝΕΙ ΕΔΩ!

Άγιος Ισαάκ ο Σύρος: Aυτός που έφθασε την αγάπη του Θεού, δεν επιθυμεί πλέον να διαμείνει εδώ. Γιατί η αγάπη καταργεί το φόβο. Αγαπητοί, επειδή έγινα μωρός, δεν αντέχω να κρατάω το μυστήριο στη σιωπή, αλλά γίνομαι άφρων για την ωφέλεια των αδελφών. Γιατί αυτή είναι η αληθινή αγάπη, η οποία δεν μπορεί να φυλάξει κρυφό κάποιο μυστήριο από τους αγαπητούς της. Πολλές φορές, όταν έγραφα αυτά έμεναν ακίνητα τα δάχτυλα μου πάνω στο χαρτί και δεν άντεχα από την ηδονή που κυρίευε την καρδιά μου και κατασίγαζε τις αισθήσεις μου.

(Τα ευρεθέντα ασκητικά, λόγος ΛΗ')

ΑΓΙΟΣ ΙΣΑΑΚ Ο ΣΥΡΟΣ: ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΔΕΙΓΜΑ ΑΡΕΤΗΣ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗΣ ΠΡΟΟΔΟΥ ΝΑ ΚΑΤΟΡΘΩΣΕΙ ΚΑΠΟΙΟΣ ΝΑ ΕΛΕΓΞΕΙ ΤΑ ΛΟΓΙΑ ΤΟΥ!

Άγιος Ισαάκ ο Σύρος: Αποτελεί δείγμα αρετής και πνευματικής προόδου να κατορθώσει κάποιος να ελέγξει τα λόγια του και πολύ περισσότερο να επιτύχει την σιωπή που οδηγεί σε περισυλλογή και προσευχή. Για την αξία αυτής της σιωπής ο Αββάς Ισαάκ μας λέγει: ''Περισσότερο από όλα αγάπησε την σιωπή, διότι η σιωπή προξενεί σε σένα καρποφορία της αρετής, την οποίαν γλώσσα ανθρώπου δεν μπορεί να εξηγήσει. Πρώτον μεν ανάγκασε τον εαυτόν σου να σιωπά, και τότε από την σιωπή γεννιέται κάτι σε σένα, που σε οδηγείς σε αυτήν. Είθε να σου δώσει ο Θεός να αισθανθείς εκείνο, το οποίο γεννιέται από την σιωπή. Εάν εξασκηθείς στο έργο της σιωπής, πόσο φως θα ανατείλει από αυτό στην ψυχή σου''.

(O Αββάς Ισαάκ ο Σύρος και η άσκηση στην ζωή μας)

ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ

Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος γεννήθηκε το 329 μ.Χ. στην Αριανζό, κωμόπολη της Καππαδοκίας, από τον Γρηγόριο, επίσκοπο Ναζιανζού και την Νόννα. Έχει δύο αδέρφια: τον Καισάρειο και τη πασίγνωστη για την ευσέβειά της αδερφή Γοργονία.

Στη Ναζιανζό, διδάσκεται τη στοιχειώδη εκπαίδευση, ενώ τη μέση στη Καισάρεια, όπου γνωρίζεται με το συμμαθητή του Μέγα Βασίλειο. Έπειτα, πηγαίνει κοντά σε περίφημους διδασκάλους της ρητορικής στη Παλαιστίνη και στην Αλεξάνδρεια και, τέλος, στα Πανεπιστήμια της Αθήνας. Οι σπουδές του διήρκεσαν 13 ολόκληρα χρόνια (από 17 έως 30 ετών).

Μετά τις σπουδές στην Αθήνα ο Γρηγόριος επιστρέφει στη πατρίδα του μονολότι του πρόσφεραν έδρα Καθηγητή Πανεπιστημίου. Εκεί, ο πατέρας του, επίσκοπος Ναζιανζού, τον χειροτονεί πρεσβύτερο. Αλλά ο Άγιος Γρηγόριος προτιμά την ησυχία του αναχωρητηρίου στο Πόντο, κοντά στο φίλο του Βασίλειο, για περισσότερη άσκηση στη πνευματική ζωή.
Μετά, όμως, από θερμές παρακλήσεις των δικών του, επιστρέφει στην πατρίδα του και μπαίνει στην ενεργό δράση της Εκκλησίας. Στα 43 του χρόνια ο Θεός τον ανύψωσε στο επισκοπικό αξίωμα. Έδρα του ορίστηκε η περιοχή των Σασίμων την οποία ποτέ δεν ποίμανε λόγω των Αρειανών κατοίκων της.
Όμως, ο θάνατος έρχεται να πληγώσει τη ψυχή του, με αλλεπάλληλους θανάτους συγγενικών προσώπων. Πρώτα του αδερφού του Καισαρείου, έπειτα της αδερφής του Γοργονίας, μετά του πατέρα του και, τέλος, της μητέρας του Νόννας. Μετά απ’ αυτές τις θλίψεις, η θεία Πρόνοια τον φέρνει στην Κωνσταντινούπολη (378 μ.Χ.), όπου υπερασπίζεται με καταπληκτικό τρόπο την Ορθοδοξία και χτυπά καίρια τους Αρειανούς, που είχαν πλημμυρίσει την Κωνσταντινούπολη.
Η κατάσταση ήταν πολύ δύσκολη. Όλοι οι ναοί της Βασιλεύουσας ήταν στα χέρια των αιρετικών. Όμως ο Άγιος δεν απελπίζεται. Μετατρέπει ένα δωμάτιο στο σπίτι που τον φιλοξενούσαν σε ναό και του δίνει συμβολικό όνομα. Ονομάζει το ναό Αγία Αναστασία δείγμα ότι πίστευε στην ανάσταση της Ορθόδοξης Πίστης.

Οι αγώνες είναι επικίνδυνοι. Οι αιρετικοί ανεβασμένοι πάνω στις σκεπές των σπιτιών του πετούν πέτρες και έτσι ο Άγιος Γρηγόριος δοκιμάζεται πολύ. Στο ναό της Αγίας Αναστασίας εκφωνεί τους περίφημους πέντε θεολογικούς λόγους που του έδωσαν δίκαια τον τίτλο του Θεολόγου.
Μετά το σκληρό αυτό αγώνα, ο Μέγας Θεοδόσιος τον αναδεικνύει Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως (381 μ.Χ.). Η Β’ Οικουμενική Σύνοδος τον αναγνώρισε ως Πρόεδρό της. Όμως μια μερίδα επισκόπων τον αντιπολιτεύεται για ευτελή λόγο. Τότε ο Γρηγόριος, αηδιασμένος, δηλώνει τη παραίτησή του, αναχωρεί στη γενέτειρά του Αριανζό και τελειώνει με ειρήνη τη ζωή του, το 390 μ.Χ.

Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος άφησε μεγάλο συγγραφικό έργο. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα φιλοσοφημένα 408 ποιήματά του 18.000 περίπου στίχων. Είναι από τα μεγαλύτερα πνεύματα του Χριστιανισμού και από τους λαμπρότερους αθλητές της ορθόδοξης πίστης.
Η τίμια κάρα του φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Βατοπεδίου, στο Άγιο Όρος ενώ το ιερό σκήνωμα του φυλάσσετε στον ομώνυμο Ναό του στην Νέα Καρβάλη. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του Αγίου στις 25 Ιανουαρίου.

http://www.saint.gr

ΓΕΡΩΝ ΚΛΕΟΠΑ ΗΛΙΕ: ΤΟ ΣΥΜΠΑΝ ΟΜΟΛΟΓΕΙ ΤΗΝ ΥΠΑΡΞΗ ΚΑΙ ΤΗ ΔΥΝΑΜΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ!

Γέρων Κλεόπα Ήλιε: Ξέρετε τι έκανε τώρα η επιστήμη; Όπως μία μέλισσα που μόλις τώρα βγήκε λίγο από την κυψέλη και έχει την εντύπωση ότι γνωρίζει όλον τον κόσμο! Αυτό έκανε και ο άνθρωπος μέχρι τώρα. Βγήκε λίγο στο διάστημα και του φάνηκε ότι πήγε σε όλο το σύμπαν.

Το σύμπαν ομολογεί την ύπαρξη και τη δύναμη του Θεού που με την πρόνοιά Του και τις ενέργειές Του στηρίζει όλα που υπάρχουν στον κόσμο αυτό. Η δύναμη του Θεού φαίνεται από τον τρόπο με τον οποίο δημιούργησε το σύμπαν.

ΓΕΡΩΝ ΚΛΕΟΠΑ ΗΛΙΕ: ΚΑΝΕΙΣ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΩΘΕΙ, ΟΥΤΕ ΛΑΪΚΟΙ ΟΥΤΕ ΜΟΝΑΧΟΙ ΟΥΤΕ ΚΛΗΡΙΚΟΙ, ΧΩΡΙΣ ΤΗΝ ΕΞΟΜΟΛΟΓΗΣΗ ΤΩΝ ΑΜΑΡΤΙΩΝ!

Γέρων Κλεόπα Ήλιε: Κανείς δεν μπορεί να σωθεί, ούτε λαϊκοί ούτε μοναχοί ούτε κληρικοί, χωρίς την εξομολόγηση των αμαρτιών και χωρίς τη λύση από τον πνευματικό, κατά τον λόγο του Κυρίου που λέει: «Λάβετε Πνεύμα Άγιον. Αν τινών αφήτε τας αμαρτίας, αφίενται αυτοίς. Αν τινών κρατήτε, κεκράτηνται» (Ιω. 20, 23). Και σε άλλο χωρίο: «όσα εάν δήσητε επί της γης, έσται δεδεμένα εν τω ουρανώ. Και όσα εάν λύσητε επί της γης, έσται λελυμένα εν τω ουρανώ» (Ματθ. 18, 18). Επομένως, πώς θα μπει κανείς στη βασιλεία των ουρανών, μη όντας λελυμένος στη γη από τις αμαρτίες του; Διότι η εξουσία αυτή δόθηκε μόνο στους εκλεκτούς, δηλαδή στους Αποστόλους, στους Επισκόπους και στους Ιερείς, και όχι στους λαϊκούς.

Ο ΟΣΙΟΣ ΙΩΣΗΦ ΤΗΣ ΟΠΤΙΝΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΜΑΡΤΙΕΣ ΤΩΝ ΑΔΕΛΦΩΝ

Σε κάποια μοναχή ο Όσιος είπε τα ακόλουθα: «Αν οι αμαρτίες του αδελφού σου σε ενοχλούν και δεν μπορείς να εύρεις την ειρήνη της ψυχής σου, θυμήσου τα εξής:
1. Αν οι αμαρτίες του αδελφού σου που θέλεις να διορθώσεις σε ενοχλούν, σε εκνευρίζουν και χάνεις την ειρήνη σου, τότε αμαρτάνει και εσύ. Η αμαρτία δεν διορθώνεται με την αμαρτία, αλλά με την ταπείνωση.
2. Ο ζήλος που θέλει να καταστρέψει όλα τα κακά είναι από μόνος του ένα μεγάλο κακό.
3. Μέσα στο μάτι σου υπάρχει ένα μεγάλο δοκάρι και εσύ προσέχεις το κάρφος στο μάτι του αδελφού σου.
4. Υπάρχουν ατέλειες που είναι αναπόφευκτες και άλλες που μπορεί να είναι ευεργετικές. Το καλό δοκιμάζεται από το κακό.
5. Το παράδειγμα της μακροθυμίας του Θεού πρέπει να χαλιναγωγήσει την ανυπομονησία μας, που μας στερεί την ειρήνη.
6. Το παράδειγμα του Ίδιου του Κυρίου μας Ιησού Χριστού μας φανερώνει με πόση ταπείνωση και καρτερία πρέπει να υπομένουμε την ανθρώπινη αμαρτία. Αν δεν έχουμε κάποια θέση ευθύνης έναντι των άλλων, πρέπει να αντιμετωπίζουμε την αμαρτία τους με εμπάθεια.
7. Κάθε άνθρωπος καταδικάζει εκείνες τις αμαρτίες των άλλων, για τις οποίες κατηγορείται ο ίδιος.
8. Για τις πράξεις των άλλων δεν υπάρχει τίποτε άλλο που να μας ηρεμεί περισσότερο όσο η σιωπή, η προσευχή και η αγάπη».

Όσιος Ιωσήφ της Όπτινα

ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΦΑΝΗΣ Ο ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΣ: ΣΑΣ ΣΥΚΟΦΑΝΤΗΣΑΝ. ΔΕΝ ΕΙΣΤΕ ΕΝΟΧΟΣ. ΟΦΕΙΛΕΤΕ, ΩΣΤΟΣΟ, ΝΑ ΥΠΟΜΕΙΝΕΤΕ ΤΗ ΣΥΚΟΦΑΝΤΙΑ ΜΕΓΑΛΟΨΥΧΑ!

Άγιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος: Σας συκοφάντησαν. Δεν είστε ένοχος. Οφείλετε, ωστόσο, να υπομείνετε τη συκοφαντία μεγαλόψυχα. Και η υπομονή σας αυτή θα είναι ο κανόνας, το θεραπευτικό επιτίμιο, για παράπτωμα που διαπράξατε και για το οποίο είστε ένοχος. Μέσα στη συκοφαντία, επομένως, είναι κρυμμένο το έλεος του Θεού…

Μολονότι δεν είναι εύκολο, πρέπει οπωσδήποτε να συμφιλιωθείτε με τους συκοφάντες σας. Με μίσος στην καρδιά, δεν μπορεί να σωθεί κανείς. Γι΄αυτό οφείλουμε να αντιδρούμε με αυταπάρνηση στα εμπαθή αισθήματά μας. Έτσι εξαφανίζονται και οι θλίψεις. Η εμπάθεια, βλέπετε, είναι που γεννάει τη θλίψη.

Γνωρίζω πόσο δύσκολα υποφέρεται η συκοφαντία. Είναι λάσπη -μα λάσπη ιαματική. Υπομονή! Αργά ή γρήγορα θα λήξει η δοκιμασία. Ο Γιατρός των ψυχών θα αφαιρέσει το τσουχτερό κατάπλασμα…

Συκοφαντούσαν και τον Κύριο: «Ιδού άνθρωπος φάγος και οινοπότης, τελωνών φίλος και αμαρτωλών» (Ματθ. 11:19). «Δαιμόνιον έχει και μαίνεται» (Ιω. 10:20). Τι μεγάλη δόξα, να μετέχουμε στα παθήματα του Χριστού!

Σηκώστε ταπεινά κι αγόγγυστα το σταυρό σας. Μη λιποψυχείτε. Αν η συνείδησή σας δεν σας κατακρίνει, μπορείτε να υψώνετε πάντα με θάρρος το βλέμμα σας στο Θεό και να στέκεστε με παρρησία μπροστά Του. Τι πιο σπουδαίο απ’ αυτό;…

Να ζείτε και να φέρεστε φυσιολογικά. Το πώς σας βλέπουν οι άλλοι να μην το λογαριάζετε. Μόνο του Θεού η κρίση έχει βαρύτητα, ως αλάθητη. Εμείς οι άνθρωποι δεν γνωρίζουμε καλά-καλά ούτε τον ίδιο μας τον εαυτό, πολύ περισσότερο τον πλησίον.

ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΦΑΝΗΣ Ο ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΣ: ΤΟ ΑΓΧΟΣ ΕΠΙΦΕΡΕΙ ΔΙΑΤΑΡΑΞΗ ΤΩΝ ΛΟΓΙΣΜΩΝ ΚΑΙ ΔΕΝ ΜΑΣ ΕΠΙΤΡΕΠΕΙ ΝΑ ΕΠΙΤΕΛΕΣΟΥΜΕ ΣΩΣΤΑ ΤΑ ΕΡΓΑ ΜΑΣ!

Ἅγιος Θεοφάνης ο Έγκλειστος: Τό ἄγχος ἐπιφέρει διατάραξη τῶν λογισμῶν καί δέν μᾶς ἐπιτρέπει νά ἐπιτελέσουμε σωστά τά ἔργα μας. Γι΄ αὐτό σοῦ συνιστῶ νά μήν τοῦ δώσεις τόπο στήν καρδιά σου. Ὅποτε διαπιστώνεις ὅτι σέ ἀπειλεῖ, νά τό διώχνεις μέ τήν ἐγκάρδια ἐπανάληψη τῆς εὐχῆς τοῦ Ἰησοῦ. Νά ἐκτελεῖς μέ προθυμία καί ἐπιμέλεια κάθε ἔργο σου, ἀκόμα καί τό πιό ἀσήμαντο, ἀλλά τήν ἐπιτυχία νά τήν περιμένεις ἀπό τόν Κύριο. Καί ὅταν οἱ προσπάθειές σου δέν τελεσφοροῦν, νά δέχεσαι τήν ἀποτυχία ὡς παραχώρηση τοῦ Κυρίου γιά τό συμφέρον τῆς ψυχῆς σου. Ἔτσι δέν θά σέ κυριεύει ποτέ τό ἄγχος.

(Ο Δρόμος της Ζωής - Γράμματα σε μια ψυχή σελ, 210)