Όσιος Νείλος ο ασκητὴς: Πολλές φορές ζήτησα με την προσευχή από το Θεό, να μου γίνει κάτι που το νόμιζα καλό, και επέμενα παράλογα να το ζητώ βιάζοντας το θέλημα του Θεού, και δεν Τον άφηνα να οικονομήσει Εκείνος ό,τι γνωρίζει ως συμφέρον δικό μου.
Και λοιπόν αφού έλαβα ό,τι ζήτησα, στεναχωρέθηκα ύστερα πολύ που δεν είχα ζητήσει να γίνει το θέλημα του Θεού. Γιατί δεν μου ήρθε το πράγμα έτσι όπως το νόμιζα.
Άγιος Νείλος ο Ασκητής
Η Προσευχή
Γνωρίζουμε, ἄραγε, οἱ
σημερινοὶ χριστιανοί, τί εἶναι ἡ ἀληθινὴ προσευχή, ποιὰ τὰ χαρακτηριστικά της
καὶ ποιοὶ οἱ καρποί της;
Οἱ Ἅγιοι τῆς Ἐκκλησίας μας, ποὺ ὑπῆρξαν οἱ κατεξοχὴν προσευχόμενοι ἄνθρωποι, μᾶς
ἔχουν παραδώσει τὴν ἱερή τους ἐμπειρία μὲ τρόπο ἐκφραστικὸ καὶ κατηγορηματικό.
Ἡ προσευχή, μᾶς λένε, εἶναι ἀνύψωση τοῦ νοῦ στὸ Θεὸ καὶ συνομιλία μαζί Του.
Ἡ προσευχὴ εἶναι ἕνωση τοῦ ἀνθρώπου μὲ τὸ Θεό•
ἔργο τῶν ἀγγέλων κλειδὶ τοῦ Παραδείσου•
φωτισμὸς τῆς ψυχῆς•
συγχώρηση τῶν ἁμαρτημάτων•
μητέρα τῶν ἀρετῶν.
Ἡ προσευχὴ εἶναι ὅπλο ἀκαταμάχητο•
θησαυρὸς ἀδαπάνητος•
γέφυρα ποὺ σώζει ἀπὸ τοὺς πειρασμούς•
τεῖχος ποὺ προστατεύει ἀπὸ τὶς θλίψεις.
Ἡ προσευχὴ εἶναι καθρέφτης τῆς πνευματικῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου καὶ ἐργασία ποὺ
ποτὲ δὲν τελειώνει.
Εὔκολα, λοιπόν, ἀντιλαμβάνεται κανείς, πὼς ἡ προσευχὴ δὲν ἀποτελεῖ ἕνα ἁπλὸ
«θρησκευτικὸ καθῆκον» ἢ μιὰ «συναισθηματικὴ ἐκτόνωση».
Εἶναι ἡ ἀτμόσφαιρα μέσα στὴν ὅποια ζεῖ ἡ ψυχή.
Εἶναι ἡ ὁλοκληρωτικὴ στροφὴ καὶ προσφορὰ τοῦ ἀνθρώπου στὸ Θεό.
Μιὰ προσφορά, πού, ὅταν συνοδεύεται ἀπὸ τὸν ἀγώνα γιὰ τὴν τήρηση τῶν ἐντολῶν τοῦ
Χριστοῦ, ἑλκύει τὴ θεία χάρη.
Κι αὐτὴ μὲ τὴ σειρὰ τῆς καθαρίζει τὴν καρδιά, φωτίζει τὸ νοῦ, μεταμορφώνει τὸν ὅλο
ἄνθρωπο καὶ τὸν χριστοποιεῖ.
Γὶ αὐτό, χριστιανὸς ποὺ δὲν προσεύχεται, δὲν εἶναι ἀληθινὸς χριστιανός. Καὶ ἄνθρωπος
ποὺ δὲν ξέρει νὰ προσευχηθεῖ, δὲν εἶναι ὁλοκληρωμένος ἄνθρωπος. «Ὅπως τὸ σῶμα»,
λέει ὁ ἱερὸς Χρυσόστομος, «χωρὶς τὴν ψυχή, εἶναι νεκρό, ἔτσι καὶ ἡ ψυχή, χωρὶς
τὴν προσευχή, εἶναι νεκρή».
Ἱερὰ
Μονὴ Παρακλήτου Ὠρωπὸς Ἀττικῆς
Σοφά λόγια αγίων γερόντων
Ρώτησε κάποιος ένα γέροντα, πόσα χρόνια έχει στο Άγιο Όρος και του
απάντησε.
Χρόνια πολλά έχω, προκοπή δεν έχω. Και τα τσακάλια στην έρημο ζουν, αλλά
τσακάλια μένουν.
Είπε γέρων. Όσο πνευματικότερος είναι ο άνθρωπος, τόσο λιγότερα
δικαιώματα ζητάει από αυτήν την ζωή.
Συμβούλευε ένα φωτισμένος μοναχός. Να έχεις αγάπη προς όλους, αλλά ιδιαίτερες
σχέσεις με κανένα.
Eίπε γέρων. Το θέμα της σωτήριας μας δεν είναι θέμα ευκαιρίας ή σύμπτωσης, αλλά θέμα εργασίας και βίας. «Βιάστε αρπάζουσιν την Βασιλεία των Ουρανών».
Διηγήθηκε ένας ασκητής. Εδώ έρχονται πολλοί φοιτητές.
Κάποτε είχαν έρθει καμία δεκαριά και ζητούσαν να τους κάνω θαύμα.
Επέμεναν πολύ. Σκέφτηκα με ποιο τρόπο να βάλω μυαλό σε αυτά τα παιδία. Τους
είπα. Λοιπόν, μπείτε στη σειρά για να σας κόψω τα κεφάλια.
Μετά θα κάνω το θαύμα για να σας τα κολλήσω!
Ν` αραιώσετε λίγο, γιατί υπάρχει κίνδυνος να τα μπερδέψω.
Έτοιμοι είστε; Θέλετε να δείτε το θαύμα;
Οι νέοι αντέδρασαν αμέσως. Όχι, όχι σε μας πάτερ, είπαν με μια φωνή.
Αυτό το έκανε ο ασκητής για να δείξει στους φοιτητές ότι δεν πρέπει να
ζητούμε θαύματα από τον Θεό για να πιστεύσουμε σ’ Αυτόν...
Είπε γέρων. Ταπείνωση είναι το κάτω σκαλοπάτι των αρετών.
Αγάπη είναι το επάνω σκαλοπάτι. Γιατί δεν αγιάζουμε σήμερα;
Γιατί δεν έχουμε ταπείνωση.
Είπε γέρων. Μπορεί κάποιος να αγωνίζεται που κα που με φιλότιμο, αλλά να μην έχει μεγάλη πρόοδο, γιατί δεν έχει ταπείνωση. Ενώ άλλοι αγωνίζονται λιγότερο (άσκηση, νηστεία κ.λ.π.) και προοδεύουν πολύ περισσότερο, γιατί έχουν πολλή ταπείνωση και αυτή αναπληρώνει πολλά.
Να ζείτε σε διαρκή δοξολογία και ευχαριστία προς τον Θεό, γιατί η μεγαλύτερη αμαρτία είναι η αχαριστία και ο χειρότερος αμαρτωλός ο αχάριστος.
Είπε γέρων. Μοιάζουμε με τσουκνίδες. Από μακριά φαίνονται πράσινες, σαν
πεδιάδα, σαν κήπος μα όταν πλησιάσεις και τις αγγίξεις τότε βλέπεις την ασχήμια
τους και τότε νιώθεις το κεντρί τους.
Ρωτήθηκε κάποτε ένας ερημίτης. Πως πρέπει να αντιμετωπίζουμε τους
επαίνους και τα εγκώμια; Και απάντησε.
Να έχετε ταπείνωση και να γνωρίζεται καλά τον εαυτό σας.
Να σας πω ένα παράδειγμα. Όταν σκαλίζω στο ξύλο την μορφή αγίου και τελειώνω, νομίζω ότι είναι καλή. Την ξανακοιτάω μετά από λίγο και βλέπω ότι έχει ελλείψεις. Αν βάλω τον φακό θα δω ότι δεν είναι τίποτα το σπουδαίο. Το ίδιο πάλι και με τα χέρια. Βλέπουμε ότι είναι καθαρά. Αν βάλουμε όμως τον φακό, θα δούμε ότι έχουν βρωμιά και πολλά μικρόβια. Έτσι, να κοιτάμε προσεκτικά τον εαυτό μας και θα Βλέπουμε ότι δεν είμαστε τίποτα κι ας λέει ο κόσμος.