ΠΡΟΚΟΠΗΣ ΑΓΑΘΟΚΛΕΟΥΣ: ΔΕΝ ΗΜΟΥΝ ΚΟΝΤΑ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ, ΟΜΩΣ, ΜΕΤΑ ΤΗ ΣΕΙΡΑ, ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΠΕΡΑΣΕΙ ΗΜΕΡΑ ΠΟΥ ΝΑ ΜΗΝ ΕΧΩ ΣΚΕΦΤΕΙ ΤΟΝ ΑΓΙΟ!

Προκόπης Αγαθοκλέους: «Δεν ήμουν κοντά στην Εκκλησία, όμως, μετά τη σειρά, δεν έχει περάσει ημέρα που να μην έχω σκεφτεί τον Άγιο» 

Ο Προκόπης Αγαθοκλέους μίλησε στη Secret των Παραπολιτικών για την καθοριστική επίδραση που είχε στη ζωή του η σειρά «Άγιος Παΐσιος – Από τα Φάρασα στον ουρανό».

Ο ηθοποιός περιέγραψε τις αλλαγές που βίωσε μέσα από τη συμμετοχή του στη μεγάλη αυτή παραγωγή του Mega, εξηγώντας πώς η εμπειρία αυτή τον επηρέασε σε προσωπικό και επαγγελματικό επίπεδο. 

«Δεν περνάει μέρα που να μη σκέφτομαι τον Άγιο»

Σχετικά με το πόσο επηρεάστηκε από τον βίο του Αγίου Παϊσίου, ο Προκόπης Αγαθοκλέους εξομολογήθηκε: «Δεν είμαι άνθρωπος που ήμουν κοντά στην Εκκλησία. Όμως μετά τη σειρά αυτή δεν νομίζω ότι έχει περάσει ημέρα που να μην έχω σκεφτεί τον άγιο. Το εξομολογούμαι. Σκέφτομαι τον άγιο στην καθημερινότητά μου σε πάρα πολλά πράγματα. Στη συμπεριφορά μου απέναντι στα παιδιά μου, στη γυναίκα μου, στους συναδέλφους μου, στην ίδια τη ζωή, στα πουλιά, στα ζώα, στη φύση. Αυτή την πανέμορφη επαφή που είχε ο άγιος με τη φύση και τα ζώα είναι σαν να την κληρονόμησα». 

Ο ηθοποιός αποκάλυψε πως η ερμηνεία του στη σειρά τον έκανε να αναθεωρήσει πολλές πτυχές της ζωής του, ενώ η καθημερινή σκέψη του για τον Άγιο Παΐσιο αποτελεί πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της ύπαρξής του. 

«Θα ήθελα να φτάσω στην αγιότητα»

Ερωτώμενος για το τι κρατάει από τον βίο του Αγίου Παϊσίου, ο Προκόπης Αγαθοκλέους τόνισε: «Πολύ θα ήθελα να κρατήσω τον ίδιο τον άγιο στην ολότητά του και να έφτανα κι εγώ σε μορφή αγιοσύνης, αν υπολογίσουμε ότι αυτός είναι ο στόχος κάθε ορθόδοξου χριστιανού η αγιότητα. Νιώθω, όμως, ότι είμαι πολύ μακριά και χρειάζομαι να αγωνιστώ τον προσωπικό μου αγώνα». 

enikos.gr

ΟΥΚ ΕΝΙ ΑΡΣΕΝ ΚΑΙ ΘΗΛΥ- Η ΘΕΣΗ ΤΗΣ ΓΥΝΑΙΚΑΣ ΣΤΗ ΖΩΗ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ

«Ουκ ένι άρσεν και θήλυ»
Η θέση της γυναίκας στη ζωή της Εκκλησίας

Η θέση της γυναίκας στη ζωή της Εκκλησίας δεν ακολούθησε τη θέση της στην κοινωνία. Η γυναίκα στην πίστη μας τιμάται στο πρόσωπο της Παναγίας στην υψηλότερη θέση που μπορούσε να πάρει ο άνθρωπος, είναι το δώρο της ανθρωπότητας στο Θεό. Αλλά και πλήθος γυναικών θαυμάζεται και τιμάται για την αγάπη και την πίστη στο Θεό.

Έχει λάβει περίοπτη θέση στο χριστιανικό εορτολόγιο και στην πνευματική ζωή. Είναι πρότυπα για την Εκκλησία και τα μέλη της.

Δεν είναι η εργασία, η μόρφωση, η ομορφιά και η εμφάνιση ή η ευφυΐα με την οποία ασχολείται η πίστη μας, όταν προβάλλει τις γυναίκες. Είναι η σχέση με το Θεό, την οποία αναπτύσσουν στη ζωή τους οι γυναίκες που τιμώνται από την Εκκλησία, το κριτήριο για την ανάδειξή τους. Το ίδιο συμβαίνει και με τους άνδρες αγίους. Δεν ασχολείται η Εκκλησία με τα χαρίσματα ή την καταγωγή ή την κοσμική τους πρόοδο. Καταγράφει όλα αυτά, αλλά προχωρεί στη σχέση με το Θεό που δίνει άλλο νόημα στη ζωή των ανθρώπων και τους αγιάζει.

Όλα αυτά ενώ η κοινωνία επεφύλαξε στο παρελθόν ένα ρόλο κλειστό και περιορισμένο για τις γυναίκες. Τις θεωρούσε ως τις φύλακες των σπιτιών και των οικογενειών, ως αυτές που είχαν την ευθύνη για την ανατροφή των παιδιών, ως τα πρόσωπα εκείνα που έπρεπε να είναι πάντοτε υπό την σκιά των ανδρών. Γι’ αυτό και τα όποια δικαιώματα για τις γυναίκες άργησαν πολύ να δοθούν από τις ανθρώπινες κοινωνίες και σε κάποιους λαούς και κοινωνίες δεν έχουν δοθεί ακόμη.

Για την πίστη όμως υπάρχει ο περίφημος λόγος του αποστόλου Παύλου προς τους Γαλάτες: «ουκ ένι Ιουδαίος ουδέ Έλλην, ουκ ένι δούλος ουδέ ελεύθερος, ουκ ένι άρσεν και θήλυ. Πάντες γαρ υμείς εις εστέ εν Χριστώ Ιησού» (Γαλ. 3, 28). Η διαφοροποίηση των φύλων έχει να κάνει με το ρόλο, όχι με την αξία των προσώπων έναντι του Θεού. Η σωτηρία δεν είναι για τους άνδρες μόνο. Όπως κάθε διάκριση, είτε ανάμεσα στις εθνικότητες, είτε ανάμεσα στα θρησκεύματα, είτε στην κοινωνική και ταξική καταγωγή έχει καταργηθεί, έτσι και η διάκριση ανάμεσα στα φύλα δεν μπορεί να ισχύει στην Βασιλεία του Θεού. Ο άνθρωπος δεν γίνεται πολίτης της επειδή είναι άνδρας, Ιουδαίος, ελεύθερος, αλλά κατά τη πίστη του. Δεν είναι η εξουσία και η ισχύς τα κριτήρια της αποδοχής ενός ανθρώπου από το Θεό, αλλά η ιδιότητα του προσώπου, που είναι μοναδική και ανεπανάληπτη. Γιατί η γυναίκα είχε αυτή τη θέση στην κοινωνία, επειδή θεωρούνταν ανίσχυρη να επιβληθεί με τις δυνάμεις της στον ανδρικό εγωισμό και ανίκανη να διοικήσει την κοινωνία και να δώσει με το δικό της τρόπο και ήθος άλλο μήνυμα στη ζωή και τον κόσμο.

Η Εκκλησία δεν μπαίνει στη λογική της συζήτησης της ικανότητας της γυναίκας να εξουσιάσει ή να διοικήσει την κοινωνία και τη ζωή. Αποκαθιστά τη γυναίκα στο πρότερον κάλλος της σχέσης με το Θεό, από το οποίο και εκείνη και ο άνδρας εξέπεσαν εξαιτίας της αμαρτίας. Και ζητά τόσο από εκείνη όσο και από τον άνδρα να οικειωθούν την πίστη που τους οδηγεί στον αληθινό Θεό, στην μεταμόρφωση του κατ’ εικόνα τους στο καθ’ ομοίωσιν και να αναλάβουν το ρόλο που μπορούν, ανάλογα με το χάρισμά τους, στη ζωή της Εκκλησίας, στη ζωή της Βασιλείας του Θεού.

Γυναίκα και άνδρας λειτουργούν ως «εις» εν Χριστώ Ιησού. Και αυτό μπορεί να επιτευχθεί μέσα από την πίστη, την εν Αγίω Πνεύματι κοινωνία και την παράθεση της ζωής τόσο του άνδρα όσο και της γυναίκας στο Χριστό.

Η πίστη συνεπάγεται την εμπιστοσύνη στο Χριστό ως τον Σωτήρα και Λυτρωτή και ως Εκείνον που αγαπά τον άνθρωπο τόσο, ώστε να σαρκωθεί, να σταυρωθεί, να αναστηθεί και να οδηγήσει την ανθρώπινη φύση στο Θεό-Πατέρα. Η πίστη δεν είναι μαγική κατάσταση. Είναι δωρεά του Θεού, αλλά και απάντηση στις αναζητήσεις της ανθρώπινης ύπαρξης. Ταυτόχρονα, αποτελεί επιλογή του ανθρώπου, άνδρα και γυναίκας, κίνηση αποδοχής του Θεού ως Πατέρα και απόφαση χρήσης της ελευθερίας ως υπέρβασης του εγωισμού, της αμφιβολίας, της αυτο-θεοποίησης. Με άλλο τρόπο, εξαιτίας της διαφορετικότητας των φύλων, εκφράζει την απιστία στο Θεό και την προτεραιότητα του εαυτού ο άνδρας, με άλλον η γυναίκα. Και στα δύο φύλα όμως πρυτανεύει ο εγωισμός, φανερός ή κρυφός. Και ο εγωισμός μόνο με την ταπεινότητα της πίστης θεραπεύεται.

Η κοινωνία του Αγίου Πνεύματος συνεπάγεται την άρνηση του ανθρώπου να προτάξει το ήθος της εξουσίας ως αυτοσκοπό στη ζωή του και να επιλέξει την οδό της διακονίας της αγάπης μέσα από την συνάντηση με τον άλλο. Ο άλλος ας θέλει να εξουσιάζει. Αυτός που έχει εν τη καρδία του το Άγιο Πνεύμα επιλέγει την αγάπη. Και η αγάπη εκφράζεται με την καλοσύνη, τον διάλογο, τη σιωπή, την υπομονή, την ταπεινότητα. Η αγάπη εκφράζεται με την θυσία της παραίτησης από τα δικαιώματα. Η αγάπη εκφράζεται με την ασφάλεια που ο ένας μπορεί να παρέχει στον άλλο. Και αυτοί οι τρόποι δεν έχουν να κάνουν με τα φύλα, αλλά είναι στοιχεία που όλοι οι άνθρωποι καλούνται να ζήσουν. Γιατί αποτελούν δωρεές της σχέσης με το Θεό εν Αγίω Πνεύματι στη ζωή της Εκκλησίας. Μέσα στην Εκκλησία άνδρας και γυναίκα, όπως και ολόκληρος ο κόσμος βρίσκουν την αληθινή καταξίωση, η οποία δεν μένει στον παρόντα χρόνο, αλλά προχωρεί στην αιωνιότητα.

Χρειάζεται όμως και μία τρίτη κατάσταση. Είναι η εναπόθεση, η παράθεση «πάσης της ζωής ημών Χριστώ τω Θεώ». Τα δύο φύλα δεν περιορίζονται στη σχέση αναμεταξύ τους, στην από κοινού πορεία και διακονία στην οικογένεια, στην εργασία, στη δημιουργία, στη ζωή της Εκκλησίας και του κόσμου, αλλά εμπιστεύονται τη ζωή και την πορεία τους στην προοπτική της σχέσης με το Χριστό. Εμπιστεύονται, αλλά και αφήνονται στην αγάπη του Θεού. Δεν κάνουν ό,τι κάνουν για να πετύχουν κατά κόσμον, αλλά για να υπακούσουν στο θέλημα του Θεού και ταυτόχρονα να μπορούν να χαρούν τη ζωή της Βασιλείας των ουρανών. Δεν είναι οι ανθρώπινοι νόμοι, τα αστικά και άλλα δικαιώματα, τα όποια καθήκοντα του ενός έναντι του άλλου που δίνουν πλαίσια και περιγράφουν τον τρόπο της ζωής, αλλά η γνώση και η βίωση της κοινωνίας με το Χριστό και το άφημα του εαυτού και της ζωής και των δυσκολιών, της οδύνης και του κόπου σ’ Αυτόν. Και όταν χρειαστεί, ακόμη και η συγγένεια, ακόμη και τα χαρίσματα ή οι ικανότητες μπορούν να τεθούν στο περιθώριο, γιατί προηγείται η αγάπη προς το Χριστό. Και αυτός ο δρόμος μπορεί να οδηγήσει στο μαρτύριο, αλλά και στην αληθινή δόξα της κοινωνίας με το Θεό.

Γι’ αυτό και η Εκκλησία όταν τιμά τη μνήμη κάποιας ξεχωριστής γυναίκας-Αγίας θυμίζει στους πιστούς αυτή την ενότητα που υπάρχει στη ζωή της πίστης. Θυμίζει την πίστη στο Χριστό που επέδειξε η γυναίκα, την κοινωνία με το Θεό και τον συνάνθρωπο στη ζωή της Εκκλησίας, αλλά και την παράθεση της ζωής της στο Χριστό που την οδηγεί στο μαρτύριο είτε του αίματος είτε της συνειδήσεως.

Και, παράλληλα, υπενθυμίζει ότι και ο Χριστός εκ γυναικός γεννήθηκε, για να μη μένει καμία αμφιβολία ότι δεν είναι η ισχύς και η εξουσία που δίνουν κατά Θεόν νόημα στη ζωή, αλλά η σχέση με τον Θεάνθρωπο. Για να αποτελεί τελικά η τιμώμενη γυναίκα πρότυπο, όχι μόνο για τις άλλες γυναίκες, αλλά και για τους άνδρες, για όλα τα μέλη του σώματος του Χριστού. Για να μπορούμε όλοι, ζώντας την ενότητα της πίστεως, την κοινωνία του Αγίου Πνεύματος και την παράθεση της ζωής μας Χριστώ τω Θεώ, να βιώνουμε τη χαρά της Βασιλείας, ακόμη κι αν ο κόσμος μας βλέπει τα πράγματα αλλιώς, κατά το εγωκεντρικό του, κατά το εξουσιαστικό του, κατά το αυτορυθμιστικό του θέλημα. Η αποτυχία αυτού του θελήματος και ο θάνατος που φέρνει μας καλούν να δούμε τον άλλο δρόμο και να επιλέξουμε. 

ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

ΚΑΡΝΑΒΑΛΙ ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑ

Καρναβάλι και Εκκλησία

Το καρναβάλι δεν εορτάζεται από τους Ορθόδοξους Χριστιανούς γιατί είναι ειδωλολατρικό έθιμο.
Καθιερώθηκε ως πρόσκληση ξεφαντώματος και ανυπακοής τις ίδιες άγιες μέρες που η Εκκλησία μας καλεί να ζούμε πιο προσεκτικά, με μετάνοια, νηστεία και προσευχή.
Εσύ ποιο κάλεσμα ακολουθείς; Το κάλεσμα του Χριστού και της ευλογίας ή του Καρνάβαλου και της υποκρισίας;

ΠΩΣ ΟΝΟΜΑΖΟΝΤΑΙ ΚΑΙ ΠΟΙΟΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΥΜΝΟΙ ΠΟΥ ΨΑΛΛΟΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ;

Πώς ονομάζονται και ποιοι είναι οι Ύμνοι
που ψάλλονται στην Εκκλησία; 

Οι ύμνοι της εκκλησίας μας είναι: 

1. Τα Λειτουργικά: Σύστημα ύμνων, που ψάλλονται λίγο πριν και κατά την τέλεση του μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας. Οι γνωστοί ύμνοι «Πατέρα Υιόν», «Έλεον ειρήνης», «Άγιος Άγιος Κύριος, Σαβαώθ (ο Επινίκιος Ύμνος), «Αμήν», «Σε Υμνούμεν». Είναι μελοποιημένα σε όλους τους ήχους και με διάφορους τρόπους από τους νεώτερους κυρίως μελοποιούς. 

2. Τα Ευλογητάρια: Οι τόσο γνωστοί ύμνοι στους οποίους προτάσσεται ο στίχος «Ευλογητός ει Κύριε». Έχουμε δύο ειδών ευλογητάρια: Τα αναστάσιμα, που ψάλλονται τις Κυριακές στον Όρθρο, το Σάββατο του Λαζάρου και το Μ. Σάββατο, και τα νεκρώσιμα που ψάλλονται όταν τελείται κηδεία αλλά και στα μνημόσυνα. 

3. Καθίσματα: Ύμνοι που ψάλλονται στον Όρθρο για να δοθεί η ευκαιρία στους πιστούς να κάθονται για λίγο. 

4. Στιχηρά: Τροπάρια μπροστά από τα οποία εκφωνούνται εμμελώς στίχοι: π.χ.στον Όρθρο ψάλλονται τα στιχηρά των Αίνων (Ψαλμοί 148, 149, 150). Στον Εσπερινό επίσης σε κάθε ένα από τα τροπάρια προηγείται ψαλμικός στίχος (οι δύο τελευταίοι στίχοι του 141ου Ψαλμού και οι στίχοι του 129ου Ψαλμού). Γι΄αυτό και ονομάζονται Στιχηρά του Εσπερινού. Τα στιχηρά μπορεί να είναι αυτόμελα, προσόμοια και ιδιόμελα. Έχουμε επίσης τα στιχηρά ιδιόμελα της λιτής, που ψάλλονται χωρίς στίχο. 

5. Απόστιχα: Ομάδες τροπαρίων, που ψάλλονται κατά τον εσπερινό μετά τα στιχηρά και κατά τον Όρθρο μετά από τους Αίνους. Ονομάζονται έτσι γιατί οι προτασσόμενοι στίχοι παίρνονται κατ’ εκλογήν από διάφορους ψαλμούς της Παλαιάς Διαθήκης, συνήθως προφητικού χαρακτήρος, σε αντίθεση προς τα στιχηρά, όπου οι προτασσόμενοι στίχοι λαμβάνονται από έναν και μόνο ψαλμό, μολονότι αυτό δεν είναι πάντοτε ακριβές. Ονομάζονται και Αποστιχίς. 

6. Κεκραγάρια: Eίναι οι γνωστοί ύμνοι του Εσπερινού «Κύριε, εκέκραξα προς Σε» και «Κατευθυνθήτω η προσευχή μου» από τον 140ο Ψαλμό. Σήμερα με το όνομα Κεκραγάρια ονομάζουμε και τα τροπάρια που ακολουθούν τους πιο πάνω στίχους. 

7. Κοινωνικά: Με το όνομα αυτό είναι γνωστοί σύντομοι ύμνοι κυρίως από ψαλμούς της Π. Διαθήκης, που ψάλλονται στη Θεία Λειτουργία, την ώρα της Μετάληψης των Αχράντων Μυστηρίων. Πρώτα κοινωνεί το ιερατείον εντός του Αγίου Βήματος. Οι πιστοί προσέρχονται για να μεταλάβουν μετά το «Αλληλούια» και την εκφώνηση «Μετά φόβου Θεού πίστεως….». Είναι ύμνοι, που ψάλλονται σε αργό μέλος γι΄αυτό και ανήκουν στο Παπαδικό είδος. Έχουμε τριών ειδών κοινωνικά: α) Των Κυριακών, με το γνωστό κείμενο «Αινείτε τον Κύριον εκ των ουρανών, αλληλούια», β) Της εβδομάδος, με κείμενο διαφορετικό για την κάθε μέρα, και γ) Τα κοινωνικά ολοκλήρου του χρόνου: Tων Δεσποτικών, των Θεομητορικών εορτών και των εορταζομένων αγίων με ανάλογο κείμενο για την κάθε περίπτωση. 

8. Χερουβικά: Ο Χερουβικός ύμνος ψάλλεται κατά τη Μεγάλη Είσοδο της Θείας Λειτουργίας και αρχίζει με τη φράση «Οι τα Χερουβείμ μυστικώς εικονίζοντες». Ψάλλεται σε αργό μέλος (ανάλογα με τις λειτουργικές ανάγκες που καλύπτει), γι΄αυτό και ανήκει στο Παπαδικό είδος. Μελωδίες των Χερουβικών έχουν διασωθεί τόσο στην παλαιά όσο και στη νέα σημειογραφία. Όλοι οι μεγάλοι υμνογράφοι και μελοποιοί γενικά έχουν γράψει Χερουβικούς Ύμνους. Ανάλογα με τη διάρκειά τους μπορούμε να κατατάξουμε τα Χερουβικά σε σύντομα, αργοσύντομα και αργά. Τη Μ. Πέμπτη, αντί του Χερουβικού, ψάλλεται «Του Δείπνου σου του Μυστικού» και το Μ. Σάββατο ο αρχαιότατος ύμνος «Σιγησάτω πάσα σάρξ βροτεία». Στις Λειτουργίες των Προηγιασμένων ψάλλεται το «Νυν αι δυνάμεις των ουρανών». 

9. Αντίφωνα: Eίναι ύμνοι που ψάλλονται και από τους δύο χορούς διαδοχικά π.χ τα σύντομα τροπάρια της Θείας Λειτουργίας: «Ταις πρεσβείαις της Θεοτόκου..» και «Σώσον ημάς Υιέ Θεού..». Πολύ αγαπητά είναι αυτά των ομάδων των Αναστάσιμων Αναβαθμών του Όρθρου και τα 15 Αντίφωνα της Μεγάλης Παρασκευής, που ψάλλονται πριν από τον Κανόνα. 

10. Αναβαθμοί: Πρόκειται για 75 μικρά τροπάρια, που ψάλλονται στον Όρθρο κάθε Κυριακής «κατ΄αντιφωνίαν» (εναλλάξ από τους δύο χορούς των ψαλτών) σύμφωνα με τον ήχο της Εβδομάδας, μετά την Υπακοή. Αποδίδονται στον Θεόδωρο τον Στουδίτη. Κάθε αντίφωνο έχει τρεις αναβαθμούς. Κάθε ήχος έχει τρία αντίφωνα –κατά συνέπεια εννέα αναβαθμούς- εκτός από τον Πλάγιο Δ΄ήχο που έχει τέσσερα αντίφωνα και δώδεκα αναβαθμούς. Την ονομασία τους οφείλουν στους 15 αναβαθμούς του 18ου καθίσματος του Ψαλτηρίου (Ψαλμοί 119-133, ωδές των Αναβαθμών), που τους αντικατέστησαν. 

11. Υπακοή: Σήμερα Υπακοή λέγεται το τροπάριο που διαβάζεται μετα την Γ΄Ωδή του Κανόνος του Όρθρου. Ωστόσο, παλαιότερα ο τρόπος του να ψάλλει κανείς «καθ΄υπακοήν» είχε άλλη έννοια. 

ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ