ΓΕΡΩΝ ΣΩΦΡΟΝΙΟΣ ΣΑΧΑΡΩΦ: Η ΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΣΙΛΟΥΑΝΟΥ ΑΠΕΝΑΝΤΙ Σ' ΟΠΟΙΟΝ ΔΙΑΦΩΝΟΥΣΕ ΜΑΖΙ ΤΟΥ!

 Η στάση του Αγίου Σιλουανού απέναντι σ’ όποιον διαφωνούσε μαζί του
π. Σωφρόνιος Σαχάρωφ 

Είναι αδύνατο ν’ αποσιωπήσουμε ένα αξιόλογο διακριτικό του χαρακτήρα του Γέροντα: τη στάση του απέναντι σ’ όποιον διαφωνούσε μαζί του. Επιθυμούσε ειλικρινώς και βαθειά να καταλάβει ένα τέτοιον άνθρωπο όσο μπορούσε καλύτερα και να μην προσβάλει ό,τι είναι ιερό γι’ αυτόν. 

Ξέρουμε τη συνομιλία του Γέροντα με έναν αρχιμανδρίτη, που ασχολείτο με το ιεραποστολικό έργο μεταξύ των ετεροδόξων. Ο αρχιμανδρίτης αυτός σεβόταν πολύ τον Γέροντα, κι όταν επισκεπτόταν το Άγιον Όρος, ερχόταν επανειλημμένως να συνομιλήσει μαζί του. Ο Γέροντας τον ρώτησε πώς κηρύττει. Ο αρχιμανδρίτης, νέος και άπειρος ακόμη, με υπερβολικές μάλλον χειρονομίες, απάντησε νευρικά: 

-Τους λέω: Η πίστη σας είναι διεστραμμένη. Όλα σ’ εσάς είναι διεστραμμένα, όλα ψεύτικα, κι αν δεν μετανοήσετε, δεν θα σωθείτε.

Σαν τ’ άκουσε ο Γέροντας, τον ρώτησε:

-Πέστε μας όμως, άγιε αρχιμανδρίτα, αυτοί πιστεύουν στον Κύριον Ιησού Χριστό, πως είναι ο αληθινός Θεός;

-Αυτό το πιστεύουν.

-Και τιμούν την Παναγία;

-Την τιμούν, αλλά διδάσκουν λανθασμένα πράγματα γι’ αυτήν.

-Και τους αγίους τους παραδέχονται;

-Ναι, τους παραδέχονται, αλλά από τότε που αποσχίστηκαν από την Εκκλησία, τί αγίους μπορούν να έχουν;

-Κάνουν ακολουθίες στις Εκκλησίες; διαβάζουν τον λόγο του Θεού;

-Ναι, και ναούς έχουν και ακολουθίες, μα αν τις βλέπατε πόσο υστερούν οι ακολουθίες τους από τις δικές μας, πόσο ψυχρές, πόσο άψυχες είναι!

-Άγιε αρχιμανδρίτα, η ψυχή τους αισθάνεται πως πράττουν σωστά που πιστεύουν στο Χριστό, που τιμούν την Παναγία και τους αγίους, που τους επικαλούνται στις προσευχές τους. Γι’ αυτό, όταν τους λέτε πως η πίστη τους είναι νόθα, δεν θα σας ακούσουν… Αν όμως λέγατε στους ανθρώπους πως καλώς κάνουν που πιστεύουν στο Θεό, πως καλά κάνουν που τιμούν την Παναγία και τους αγίους, που πηγαίνουν να λειτουργηθούν στις εκκλησίες και που προσεύχονται στα σπίτια τους, πως καλά κάνουν όταν διαβάζουν τον Λόγο του Θεού και τα λοιπά, έχουν όμως εδώ κι εκεί λανθασμένες θεωρίες και πρέπει να τις διορθώσουν και τότε όλα θα είναι καλά και θεάρεστα κι έτσι με τη χάρη του Θεού όλοι θα σωθούμε… «Ο Θεός αγάπη εστίν» και γι’ αυτό το κήρυγμα πρέπει να βγαίνει πάντα από την αγάπη. Τότε θα ωφεληθεί κι αυτός που κηρύττει κι αυτός που ακούει. Αν τους κατακρίνετε όμως, τότε η ψυχή του λαού δεν θα σας ακούσει και δεν θα προέλθει όφελος. 

Συνήθως ζητούν την ελευθερία οι άνθρωποι, για να κάνουν «ό,τι θέλουν».

Κάποτε ο Γέροντας συνομιλούσε μ’ ένα φοιτητή που επισκέφθηκε τον Άθωνα και έλεγε πολλά περί ελευθερίας. Όπως πάντα, ο Γέροντας παρακολούθησε με πολλή προσοχή τις σκέψεις και τα συναισθήματα του συμπαθούς, αλλά και αφελούς συνομιλητή του. Βέβαια οι ιδέες του περί ελευθερίας συγκεντρωνόταν από τη μια στην απαίτηση για περισσότερες πολιτικές ελευθερίες κι από την άλλη στη δυνατότητα να ενεργεί κανείς γενικά σύμφωνα με τα κίνητρα και τις επιθυμίες του.

Ο Γέροντας απαντώντας του εξέθεσε τις δικές του απόψεις: «Ποιός δεν θέλει ελευθερία; Όλοι την θέλουν, αλλά πρέπει να ξέρεις πού είναι και πώς να την βρεις. Για να γίνεις ελεύθερος, πρέπει να δεσμεύσεις τον εαυτό σου. Όσο περισσότερο δεσμεύεις τον εαυτό σου, τόσο μεγαλύτερη ελευθερία θα έχει το πνεύμα σου… Πρέπει να δεσμεύεις μέσα σου τα πάθη, να μην σε κυριεύουν, πρέπει να δεσμεύεις τον εαυτό σου για να μην κάμεις κακό στον πλησίον σου… Συνήθως ζητούν την ελευθερία οι άνθρωποι, για να κάνουν «ό,τι θέλουν». Αυτό όμως δεν είναι ελευθερία, αλλά η κυριαρχία της αμαρτίας πάνω σου. Η ελευθερία να αμαρτάνεις, να πορνεύεις, να είσαι άκρατης και να μεθάς, να μνησικακείς, να εκβιάζεις, να φονεύεις ή να κάνεις κάτι παρόμοιο, όλα αυτά δεν είναι ελευθερία, αλλά δουλεία, καθώς είπε ο Κύριος: «πας ο ποιών την αμαρτίαν, δούλος έστι της αμαρτίας». Και πρέπει να προσευχηθεί κανείς πολύ για να γλυτώσει απ’ αυτή τη φοβερή δουλεία.

Εμείς νομίζομε πως η αληθινή ελευθερία έγκειται στο να μην αμαρτάνεις και στο ν’ αγαπάς τον Κύριο και τον πλησίον σου μ’ όλη την καρδιά σου και μ’ όλη τη δύναμή σου.

«Η αληθινή ελευθερία είναι η διαρκής παραμονή κοντά στο Θεό».

Παρότι το βάθος των λόγων του Γέροντα ξεπερνούσε τα όρια της αντιλήψεως του νεαρού φοιτητού, αυτός έφυγε ζωηρά επηρεασμένος. 

«Ο Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης», Ι.Μ. Τιμίου Προδρόμου, Έσσεξ

ΓΕΡΩΝ ΣΩΦΡΟΝΙΟΣ ΣΑΧΑΡΩΦ: Ο ΑΓΙΟΣ ΣΙΛΟΥΑΝΟΣ ΑΙΣΘΑΝΘΗΚΕ ΤΗΝ ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ!

 Ο άγιος Σιλουανός αισθάνθηκε την ταπείνωση του Χριστού
Άγιος Σωφρόνιος του Έσσεξ 

Αρχίζουμε κάθε θεία Λειτουργία με μια σκέψη, η οποία αγκαλιάζει ολόκληρο τον κόσμο: «Υπέρ της ειρήνης του σύμπαντος κόσμου, ευσταθείας των αγίων του Θεού Εκκλησιών και της των πάντων ενώσεως, του Κυρίου δεηθώμεν». Έτσι ακριβώς αρχίζουμε κάθε μία από τις Ακολουθίες μας. Αλλά παρατήρησα στον εαυτό μου και κατά κάποιο τρόπο και στους αδελφούς – χωρίς να τους επιτηρώ, αλλ’ απλώς συνομιλώντας μαζί τους – και έχω πεισθεί εκατοντάδες φορές ότι όντας εξοικειωμένοι μ’ αυτούς τους λόγους, δεν σκεπτόμαστε καθόλου το περιεχόμενό τους, το οντολογικό περιεχόμενο της αιτήσεως αυτής «Υπέρ της ειρήνης του σύμπαντος κόσμου, ευσταθείας των αγίων του Θεού Εκκλησιών και της των πάντων ενώσεως». Για ποια ένωση πρόκειται; Για την ενότητα της εν Χριστώ αγάπης.

Οφείλουμε να φέρουμε μέσα μας αυτή τη συνείδηση και να αρχίζουμε τις Ακολουθίες μας όντας προσεκτικοί σε τέτοιους λόγους της λειτουργικής μας προσευχής… 

Είπαμε πολλές φορές ότι ο άνθρωπος πρέπει να συνηθίσει βαθμηδόν να προσεύχεται για ολόκληρο τον κόσμο. Είναι αυτό ακριβώς που κάνει η λειτουργική, η εκκλησιαστική προσευχή.

Έτσι έχοντας συνείδηση ότι η γλώσσα μας είναι όργανο του παρόντος κόσμου, αντιλαμβανόμαστε ότι είναι ανάρμοστο να ομιλεί κανείς για τον Θεό. Αλλ’ όμως δεν έχει άλλη επιλογή. Ωστόσο η συνείδηση του προσώπου, της υποστάσεως, είναι παρ’ όλα αυτά το πρόβλημα της ζωής μας εξ αρχής.

Η ζωή του Σιλουανού δεν είναι, το επαναλαμβάνω, υπόδειγμα προς μίμηση σε όλους. Αμέσως από τις πρώτες ημέρες της μοναχικής του ασκήσεως του δόθηκε να αισθανθεί τη θεία και άκτιστη ταπείνωση.

Όταν ο Σιλουανός αισθάνθηκε την ταπείνωση του Χριστού, του ήταν αδύνατο να την περιγράψει. Γνωρίζετε ότι, για πολλούς το έσχατο στάδιο της μοναχικής ζωής συνίσταται στο να ταπεινωθεί κανείς και να θεωρεί τον εαυτό του χειρότερο απ’ όλη την κτίση. Αλλά εκείνο περί του οποίου ομιλεί ο Σιλουανός προχωρεί πιο μακριά απ’ αυτό. Ομιλεί για την ταπείνωση του Χριστού, τέτοια που είναι στην πραγματικότητα: μια θεία κατάσταση. Όντως είναι μια ιδιότητα της θείας αγάπης.

Συγχωρείστε με που περιστρέφομαι πάντοτε γύρω από το ίδιο θέμα. Αλλά ακόμη και σε μένα μου δόθηκε να δω ότι πράγματι δεν μπορεί κανείς να την εκφράσει (την ταπείνωση) στη γλώσσα μας. 

Ο νόμος διδάσκει ότι δεν μπορεί κανείς να κριθεί ως εγκληματίας, εκτός εάν διέπραξε αυτή ή την άλλη παράβαση. Αλλά, εάν η παράβαση διεπράχθη από κάποιον άλλον, τότε: «Δεν είμαι υπεύθυνος εγώ». Αυτό δεν είναι τελείως δίκαιο.

Γιατί ομιλώ έτσι; Διότι ο Κύριος απευθύνεται συνεχώς σε μας, σαν να είμαστε ήδη τέλειοι εν Αυτώ. Μετανοούμε και ζητούμε συγχώρηση εκφράζοντάς την συχνά με δουλικές κινήσεις, κάνοντας μετάνοιες και αγγίζοντας το μέτωπό μας στο έδαφος, στη γη. Μετανοούμε για τον κόσμο. Συνεπώς ο Κύριος ομιλεί σε μας ως προς υπεύθυνους για όλα. Εάν η ζωή μου στον κόσμο αυτό είναι όμοια με εκείνη που έζησε ο προπάτοράς μας Αδάμ, τότε η ενότητά μου με τον Αδάμ είναι τελείως κατανοητή και φυσική. 

Ας επανέλθουμε στην περίπτωση ή ακριβέστερα στο γεγονός που λέγεται «Σιλουανός». Φανταστείτε ότι σε μια στιγμή ακούει την προσευχή κάποιου που ζει στην Αμερική, στο Άγιον Όρος ή και σε κάποιο άλλο κατοικημένο μέρος του κόσμου.

Πώς ενεργεί; Δεν το καταλαβαίνουμε. Αλλά διαπιστώνουμε ότι μας γνωρίζει. Πολλά πρόσωπα, που του απευθύνουν προσευχές, μας γράφουν και μας λέγουν για την ικανότητά του να προλαμβάνει, τρόπον τινά τις αιτήσεις τους. Δεν τις προλαμβάνει, αλλά τις προβλέπει. Και αυτό πολύ-πολύ γρήγορα.

Αυτή είναι η εντύπωση που είχε ένας μοναχός, για τον οποίο μου έχουν μιλήσει. Είχε λάβει το όνομα του Σιλουανού. Και επειδή αυτό ήταν κάτι καινούργιο, διερωτήθηκε: «Καλά, αλλά πώς μπορώ να γνωρίζω αν ο Σιλουανός ακούει την προσευχή μου;» Την ίδια στιγμή κάποιος άλλος μοναχός τον πλησιάζει και του λέει: «Ξέρεις, έχω ένα μικρό τμήμα των λειψάνων του Σιλουανού. Τα λείψανα αυτά αναδίδουν μία θαυμαστή ευωδία».

Η στιγμιαία αυτή απάντηση στον λογισμό του μοναχού αποτελεί ένα σημαντικό γεγονός. Γνωρίζουμε και άλλες παρόμοιες περιπτώσεις και άλλα φαινόμενα αυτού του είδους, αλλά δεν είναι συχνά. Όμως ας πάρουμε μια περίπτωση, όπως αυτή εδώ. Πώς να την κατανοήσει κανείς; Αυτός ο ίδιος ο Σιλουανός λέει ότι όλοι οι ουρανοί βλέπουν ό,τι συμβαίνει στη γη. Εάν το συνειδητοποιήσουμε αυτό, η διαγωγή μας θα είναι διαφορετική. 

Από το περιοδικό “Ο ΟΣΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ”, Έκδ. Ι. Μ. Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους, τ. 18 (1993), άρθρο: «Πρόσεχε ουρανέ και λαλήσω, γη ενωτίζου φωνής μετανοούσης Θεώ», σελ. 13 (αποσπάσματα).

ΑΓΙΟΣ ΣΙΛΟΥΑΝΟΣ Ο ΑΘΩΝΙΤΗΣ: ΜΑΚΑΡΙΟΣ Ο ΑΜΑΡΤΩΛΟΣ ΠΟΥ ΣΤΡΑΦΗΚΕ ΣΤΟΝ ΘΕΟ ΚΑΙ ΤΟΝ ΑΓΑΠΗΣΕ!

Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης: Μακάριος ο αμαρτωλός που στράφηκε στον Θεό και Τον αγάπησε! Όποιος μίσησε την αμαρτία, ανέβηκε το πρώτο σκαλοπάτι της ουράνιας κλίμακας. Όταν ο εμπαθής λογισμός δεν μπορεί να προσβάλει την ψυχή, αυτό είναι το δεύτερο σκαλοπάτι. Κι όποιος γνώρισε με το Άγιο Πνεύμα την τέλεια αγάπη, αυτός βρίσκεται στο τρίτο σκαλοπάτι. Αυτό όμως είναι σπάνιο. 

ΑΓΙΟΣ ΣΙΛΟΥΑΝΟΣ Ο ΑΘΩΝΙΤΗΣ: Ο ΤΕΛΕΙΟΤΕΡΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ!

 Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης 
Ο τελειότερος τρόπος προσευχής 

Ο τελειότερος τρόπος προσευχής είναι η στάση του νου στην καρδιά κατά την οποίαν ο προσευχόμενος από τα βάθη του είναι του χωρίς εικόνες και μορφές με καθαρό νου στέκεται μπροστά στον Θεό...

Ο τρόπος αυτός προσευχής η ένωσις του νού με την καρδιά, είναι γενικώς η φυσική θρησκευτική κατάστασις του ανθρωπίνου πνεύματος, ποθουμένη, ζητουμένη,  που δίνεται άνωθεν (από τον Θεό).

Την ένωση του νου με την καρδιά αισθάνεται ο καθένας όταν προσεύχεται προσεκτικά «εκ καρδίας». Σε ακόμη  μεγαλύτερο βαθμό την γνωρίζει  όταν αυτή έρχεται προς αυτόν η κατάνυξη και η γλυκεία αίσθηση της αγάπης του Θεού.

Τα δάκρυα της κατανύξεως κατά την προσευχή είναι πιστή ένδειξις ότι ο νους ενώθηκε με την καρδιά και ότι η προσευχή βρήκε τον πρώτον της τόπο το πρώτο σκαλοπάτι της ανάβασής της προς τον Θεόν. Να γιατί τόσο πολύ τιμάται η κατάνυξις υφ’ όλων των ασκητών. 

Χαρακτηριστικόν αποτέλεσμα της εγκατοικήσεως του νού στο εσωτερικό του προσευχομένου είναι η διακοπή της ενεργείας της φαντασίας και η απαλλαγή του νού από κάθε εικόνα μέσα σε αυτόν.. Τότε ο νους γίνεται όλος ακοή και όραση και βλέπει και ακούει κάθε λογισμό που πλησιάζει από έξω,  πριν αυτός διεισδύση στην καρδιά.

Κατά την τέλεσιν της προσευχής αυτής ο νους όχι μόνον δεν επιτρέπει την είσοδο λογισμών στην καρδιά αλλά και τους απωθεί. Έτσι  επιτυγχάνεται η καταστολή της ενεργείας κάθε πάθους σε εμβρυακή κατάσταση και εν τη γενέσει του. Το ζήτημα τούτο είναι άκρως βαθύ και περίπλοκο…Το πρωταρχικό στάδιο μορφοποιήσεως είναι η εμφάνιση στο εσωτερικό «οπτικό» πεδίο του ανθρώπου  κάποιας «εικόνας». 

Καθ’ όσον τούτο δεν εξαρτάται από τη θέληση του ανθρώπου δεν λογίζεται αμαρτία. Οι εικόνες σε άλλες περιπτώσεις φέρουν χαρακτήρα μάλλον εποπτικό, σε άλλες δε κυρίως νοητικό συχνότερα δε μικτό. Εφ’ όσον όμως και αι εποπτικαί εικόνες έλκουν οπίσω τους κάποια σκέψη όλες οι εικόνες καλούνται από τους ασκητές «λογισμοί». 

Στον απαθή άνθρωπο ο «κυρίαρχος» νους ως γνωστική του είναι δύναμις μπορεί να προσηλώση την προσοχή του επί του λογισμού μένοντας πλήρως ελεύθερος  από την εξουσία του λογισμού. Αλλ’ εάν εντός του ανθρώπου υπάρχη «τόπος», κατάλληλο έδαφος, ευνοϊκό πνεύμα για τον λογισμό, τότε η ενέργεια του λογισμού επιδιώκει να καταλάβη βιαίως τον ψυχικό κόσμο του ανθρώπου. 

Το επιτυγχάνει δε τούτο προκαλώντας στην ψυχήν την ρέπουσα προς το πάθος  αίσθημα ηδονής, ίδιον του ενός ή άλλου πάθους. Σε αυτή ακριβώς την ηδονή συνίσταται ο «πειρασμός». Εν τούτοις και η στιγμή αύτη της ηδονής καίτοι μαρτυρεί περί της ατελείας του ανθρώπου, όμως δεν λογίζεται  αμαρτία. Είναι απλώς η «πρότασις» αυτής.

Η περαιτέρω εξέλιξις του αμαρτωλού λογισμού σε αδρές γραμμές δύναται να χαραχθή ως εξής: Η προτεινόμενη εμπαθής ηδονή προσελκύει την προσοχήν του νού. Στιγμή άκρως σοβαρά και υπεύθυνος διότι η ένωση του νού μετά του λογισμού αποτελεί την ευνοϊκή προϋπόθεσι δια την ανάπτυξι του τελευταίου. 

Εάν με κάποια εσωτερική βουλητική πράξη ο νους δεν αποκοπή από της προτεινομένης ηδονής, αλλά παρατείνει τη διαμονή της δια της προσοχής τότε εμφανίζεται η συμπάθεια προς αυτή και αρχίζει η ευνοϊκή μετ’ αυτής συνομιλία από την οποία ακολουθεί ο «συνδυασμός», ο οποίος μπορεί να εξελιχθή στην πλήρη και ενεργητική «συγκατάθεσι». 

Ακολούθως η συνεχώς αυξανομένη ηδονή μπορεί πλέον να κυριαρχήσει στον νου και τη θέληση του ανθρώπου, γεγονός το οποίο λέγεται «αιχμαλωσία». Μετά τούτο όλες οι δυνάμεις του αιχμαλωτισθέντος υπό του πάθους κατευθύνονται προς την κατά το μάλλον και ήττον αποφασιστικήν με έργο πραγματοποίησι της αμαρτίας, εάν δεν υπάρχουν προς τούτο εξωτερικά εμπόδια, ή όταν υπάρχουν εμπόδια, προς την αναζήτηση δυνατότητος για να την πραγματοποιήσουν. 

Η παρομοία αιχμαλωσία δύναται να μείνη μοναδική και ποτέ πλέον να μη επαναληφθή εάν ήταν αποτέλεσμα απλώς απειρίας αγωνιζομένου ασκητού. Εάν όμως οι αιχμαλωσίες επαναλαμβάνονται οδηγούν πλέον στην «έξιν» του πάθους, οπότε όλες οι φυσικές δυνάμεις του ανθρώπου  αρχίζουν να δουλεύουν στο πάθος αυτό. Πάντως από τη στιγμή της αμφιταλαντεύσεως της θελήσεως υπάρχει το στοιχείο της αμαρτίας και οφείλει ο άνθρωπος να μετανοήση για να μη χάσει την χάριν.

Ο πνευματικώς αδόκιμος συναντάται συνήθως με τον εφάμαρτου λογισμό όταν ο τελευταίος απαραιτήτως έχη διέλθει τις πρώτες φάσεις της εξελίξεως του και έχη ήδη αποκτήσει ορισμένη δύναμι, ακόμη δε περισσότερο όταν πλησιάζει  ο κίνδυνος της πραγματοποίησης της αμαρτίας.

Έτσι προς αποφυγή της αμαρτίας είναι ανάγκη να εγκατασταθή ο νους δια προσευχής εντός της καρδιάς. Τούτο είναι απαραίτητο δι’ εκείνον που επιθυμεί να στερεωθή στην πνευματική ζωή δια της αληθούς μετανοίας, διότι ως ελέχθη ανωτέρω η αμαρτία αναχαιτίζεται δια της τοιαύτης εσωτερικής στάσεως του νου κατά τη σύλληψή της. 

 ------------------------------------------------------------

Από το βιβλίο
Ο ΑΓΙΟΣ ΣΙΛΟΥΑΝΟΣ Ο ΑΘΩΝΙΤΗΣ, Γέροντος Σωφρονίου Σαχάρωφ
ΕΚΔ. ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΕΣΣΕΞ ΑΓΓΛΙΑΣ 1999, 
ΕΚΔΟΣΙΣ ΟΓΔΟΗ. Μετάφρασις εκ του Ρωσικού υπό του συγγραφέως
και υπό του Ιερομονάχου Ζαχαρίου.

ΑΓΙΟΣ ΣΙΛΟΥΑΝΟΣ Ο ΑΘΩΝΙΤΗΣ: ΤΟ ΘΕΛΗΜΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΚΑΙ Η ΖΩΗ ΜΑΣ!

 Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης 

Το θέλημα του Θεού και η ζωή μας 

Όταν η χάρη είναι μαζί μας, είμαστε δυνατοί στο πνεύμα. Όταν όμως την χάσουμε, βλέπομε την αδυναμία μας, βλέπομε πως χωρίς τον Θεό δεν μπορούμε ούτε να σκεφτούμε το καλό. Πώς μπορείς να ξέρεις αν ζεις σύμφωνα με το θέλημα του Θεού; Να η ένδειξη: Αν στενοχωριέσαι για κάτι, αυτό σημαίνει πως δεν παραδόθηκες τελείως στο θέλημα του Θεού, έστω κι αν σου φαίνεται πως ζεις σύμφωνα με το θέλημα του Θεού. Όποιος ζει κατά το θέλημα του Θεού, αυτός δεν μεριμνά για τίποτε. Κι αν κάτι του χρειάζεται, παραδίνει τον εαυτό του και την ανάγκη του στον Θεό. Κι αν πάρει ότι θέλει, μένει ήρεμος, σαν να το είχε. Ψυχή που παραδόθηκε στο θέλημα του Θεού δεν φοβάται τίποτε: ούτε θύελλες ούτε ληστές ούτε τίποτα άλλο. ‘Ότι κι αν έλθει, λέγει: «Έτσι ευδοκεί ο Θεός», κι έτσι διατηρείται η ειρήνη στην ψυχή και στο σώμα. Το καλύτερο έργο είναι να παραδοθούμε στο θέλημα του Θεού και να βαστάζομε τις θλίψεις με ελπίδα. Ο Κύριος βλέποντας τις θλίψεις μας δεν θα επιτρέψει ποτέ κάτι που να ξεπερνά τις δυνάμεις μας. Αν οι θλίψεις μας φαίνονται υπερβολικές, αυτό σημαίνει πως δεν έχομε παραδοθεί στο θέλημα του Θεού. …

… Όποιος κάνει το θέλημα του Θεού, είναι ευχαριστημένος με όλα, έστω κι αν είναι φτωχός και ίσως ασθενής και πάσχει, γιατί τον ευφραίνει η χάρη του Θεού. Όποιος όμως δεν είναι ικανοποιημένος με την μοίρα του και γογγύζει για την αρρώστια του ή εναντίον εκείνου που τον προσέβαλε, αυτός να ξέρει πως κατέχεται από υπερήφανο πνεύμα και έχασε την ευγνωμοσύνη για τον Θεό. Αλλ ‘ ακόμα και σε μια τέτοια περίπτωση μη στενοχωριέσαι, αλλά ζήτησε μ ‘ επιμονή από τον Κύριο πνεύμα ταπεινό. Κι όταν έλθει σ ‘ εσέ το ταπεινό Πνεύμα του Θεού που αναζητάς, τότε θα Τον αγαπήσεις και θα έχεις βρει ανάπαυση, παρ ‘ όλες τις θλίψεις σου. Ψυχή που απέκτησε την ταπείνωση θυμάται πάντα τον Θεό και αναλογίζεται: «Ο Θεός με έκτισε ΄ έπαθε για μένα ΄ συγχωρεί τις αμαρτίες μου και με παρηγορεί ΄ με τρέφει και φροντίζει για μένα. Γιατί λοιπόν να μεριμνώ εγώ για τον εαυτό μου ή τι έχω να φοβηθώ, έστω κι αν με απειλή ο θάνατος». …

… Κάθε ψυχή που ταράζεται από οποιαδήποτε αιτία πρέπει να καταφεύγει στον Κύριο και ο Κύριος θα την καθοδηγήσει. Αυτό όμως γίνεται κυρίως σε καιρό συμφοράς και απροσδόκητου συγχύσεως – κανονικά πρέπει να ρωτάμε τον πνευματικό, γιατί αυτό είναι ταπεινότερο. …

Και όλα, όλα δίνουν τότε αγάπη στην καρδιά, διότι όλα είναι του Θεού. Ο Κύριος νουθετεί με το έλεος Του τον άνθρωπο, για α δέχεται μ ‘ ευγνωμοσύνη τις θλίψεις. Ποτέ σ ‘ όλη μου τη ζωή, ούτε μια φορά δεν εγόγγυσα για τις θλίψεις, αλλά τα δεχόμουν όλα σαν φάρμακο από τα χέρια του Θεού και πάντα Τον ευχαριστούσα και γι ‘ αυτό ο Κύριος μου έδωσε να υπομένω ελαφρά τον αγαθό ζυγό Του. Όλοι οι κάτοικοι της γης υφίστανται αναπόφευκτα θλίψεις. Και παρόλο που δεν είναι μεγάλες οι θλίψεις που παραχωρεί ο Κύριος, όμως φαίνονται στους ανθρώπους αφόρητες και συντριπτικές. Κι αυτό γίνεται, διότι οι άνθρωποι δεν θέλουν να ταπεινωθούν ενώπιον του Θεού και να παραδοθούν στο θέλημά Του. Όσοι όμως άφησαν τον εαυτό τους στο θέλημα του Θεού, αυτούς τους καθοδηγεί ο Ίδιος ο Κύριος με τη χάρη Του και υπομένουν με ανδρεία τα πάντα για χάρη του Θεού, τον Οποίο αγάπησαν και με τον Οποίο θα δοξάζονται αιώνια. Όταν η Παναγία βρισκόταν κοντά στον Σταυρό, η θλίψη Της ήταν ακατάληπτα μεγάλη, επειδή Αυτή αγαπούσε τον Υιό της περισσότερο απ ‘ ότι μπορεί κανείς να φαντασθεί. Κι εμείς ξέρομε πως όσο μεγαλύτερη είναι η αγάπη, τόσο μεγαλύτερη είναι και η λύπη. Κατά την ανθρώπινη φύση η Θεοτόκος δεν θα μπορούσε με κανένα τρόπο να μην υποκύψει στις θλίψεις Της ΄ παραδόθηκε όμως στο θέλημα του Θεού και το Άγιο Πνεύμα Την ενίσχυσε ν ‘ αντέξει στον πόνο της. Μετά την Ανάληψη του Κυρίου η Παναγία έγινε η μεγάλη παρηγοριά στις θλίψεις για όλο τον λαό του Θεού. Ο Κύριος έδωσε επί γης το Άγιο Πνεύμα και όσοι Το έλαβαν αισθάνονται τον παράδεισο μέσα τους. Ίσως πεις: Γιατί λοιπόν δεν έχω κι εγώ μια τέτοια χάρη; Διότι συ δεν παραδόθηκες στο θέλημα του Θεού, αλλά ζεις κατά δικό σου θέλημα. Παρατηρήστε εκείνον που αγαπά το θέλημά του. Αυτός δεν έχει ποτέ ειρήνη στην ψυχή και δεν ευχαριστιέται με τίποτε ΄ γι ‘ αυτόν όλα γίνονται όπως δεν έπρεπε. Όποιος όμως δόθηκε ολοκληρωτικά στο θέλημα του Θεού, έχει την καθαρή προσευχή και η ψυχή του αγαπά τον Κύριο.

Έτσι δόθηκε στον Θεό η Υπεραγία Παρθένος: «Ιδού η δούλη Κυρίου ΄ γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου». Αν λέμε κι εμείς το ίδιο: «Ιδού ο δούλος Κυρίου ΄ γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου», τότε τα Ευαγγελικά λόγια του Κυρίου, που εγράφτηκαν με το Άγιο Πνεύμα, θα ζούσαν μέσα στις ψυχές μας, η αγάπη του Θεού θα βασίλευε σ ‘ όλο τον κόσμο και η ζωή στη γη θα ήταν απερίγραπτα ωραία. Αλλά παρόλο που τα λόγια του Κυρίου ακούγονται τόσους αιώνες σ ‘ όλη την οικουμένη, οι άνθρωποι όμως δεν τα καταλαβαίνουν και δεν θέλουν να τα παραδεχθούν. Όποιος όμως ζει σύμφωνα με το θέλημα του Θεού, αυτός θα δοξασθεί και στον ουρανό και στη γη. Όποιος παραδόθηκε στο θέλημα του Θεού, απασχολείται μόνο με τον Θεό. Η χάρη του Θεού τον βοηθά να παραμένει στην αδιάλειπτη προσευχή. Κι όταν ακόμα εργάζεται ή μιλάει, η ψυχή του είναι απορροφημένη από τον Θεό και γι ‘ αυτό ο Κύριος την πήρε υπό την προστασία Του.

Αλλά κι οι δαίμονες ακόμα φοβούνται την πράη και ταπεινή ψυχή, που τους νικά με την υπακοή, την εγκράτεια και την προσευχή. Οι αρχιερείς και οι πρεσβύτεροι Τον παρέδωσαν στον Πιλάτο για να σταυρωθεί. Κι αυτό γιατί δεν προσεύχονταν και δεν ζητούσαν από τον Θεό σύνεση, πώς και τι να κάνουν. Έτσι, πολλές φορές οι κυβερνήτες και γενικά οι άνθρωποι ζητούν μεν το αγαθό, αλλά δεν ξέρουν που είναι αυτό το αγαθό. Δεν ξέρουν πώς το αγαθό βρίσκεται στον Θεό και μας δίνεται από τον Θεό. Είναι ανάγκη να προσευχόμαστε πάντοτε, για να μας νουθετεί ο Κύριος τι και πώς πρέπει να κάνομε, και ο Κύριος δεν θα επιτρέψει να παραπλανηθούμε. Ο Αδάμ δεν είχε τη σύνεση, να ρωτήσει τον Κύριο για τον καρπό που του έδωσε η Εύα, και γι ‘ αυτό έχασε τον Παράδεισο. Ο Δαβίδ δεν ερώτησε τον Κύριο: «Θα ήταν άραγε καλό για μένα να πάρω τη γυναίκα του Ουρία;» κι έπεσε στα αμαρτήματα του φόνου και της μοιχείας. Έτσι κι όλοι οι άγιοι που αμάρτησαν, αμάρτησαν γιατί δεν επεκαλούντο τη βοήθεια του Θεού για να τους φωτίσει. Ο Όσιος Σεραφείμ του Σαρώφ είπε: «Όταν μιλούσα από το νου μου, συνέβαιναν λάθη». Υπάρχουν όμως και αναμάρτητα λάθη που οφείλονται στην ατέλεια του ανθρώπου. Τέτοια βλέπομε ακόμη και στην Παναγία. Λέγεται στο Ευαγγέλιο πώς όταν επέστρεφε η Παναγία με τον Ιωσήφ από την Ιερουσαλήμ, ενόμισε πώς ο Υιός της βάδιζε μαζί με τους συγγενείς ή τους γνωστούς … Και μόνο μετά τριών ημερών αναζήτηση Τον βρήκαν στο Ιερό των Ιεροσολύμων να συνομιλεί με τους πρεσβυτέρους. Συνεπώς μόνον ο Κύριος είναι παντογνώστης, ενώ όλοι εμείς, όποιοι κι αν είμαστε, πρέπει να προσευχόμαστε στον Θεό ζητώντας σύνεση και να ρωτάμε τον πνευματικό μας, για ν ‘ αποφύγομε τα λάθη. …

… Πόσο φανερό είναι για μένα πώς ο Κύριος μας κατευθύνει. Χωρίς Αυτόν δεν μπορούμε ούτε να σκεφθούμε το αγαθό. …

… Όπου υπάρχει άφεση αμαρτιών, εκεί βρίσκεται η ελευθερία της συνειδήσεως και η αγάπη, έστω και λίγη. …

… Στενοχωρούμε και θρηνώ και οδύρομαι για τους ανθρώπους. Πολλοί σκέφτονται με απόγνωση: «Αμάρτησα πολύ: σκότωσα, λήστεψα, εβίασα, εσυκοφάντησα, ήμουν άσωτος κι έκανα κι άλλα πολλά». Κι από την ντροπή τους δεν έρχονται στη μετάνοια. Λησμονούν όμως ότι όλες οι αμαρτίες τους είναι σαν σταγόνα μπροστά στο πέλαγος της αγάπης του Θεού. Ω αδελφοί μου, όλη η γη, μετανοείτε, όσο ακόμα είναι καιρός. Ο Κύριος γεμάτος έλεος περιμένει τη μετάνοιά μας. Και όλος ο ουρανός και όλοι οι άγιοι περιμένουν επίσης την επιστροφή μας.

ΑΓΙΟΣ ΣΙΛΟΥΑΝΟΣ Ο ΑΘΩΝΙΤΗΣ: ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΖΟΥΝ ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΟ ΔΙΚΟ ΤΟΥΣ ΘΕΛΗΜΑ!

Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης: Οι άνθρωποι θέλουν να ζουν σύμφωνα με το δικό τους θέλημα και γι' αυτό λένε πως δεν υπάρχει Θεός, βεβαιώνοντας έτσι μάλλον πως υπάρχει.