ΗΡΑΚΛΗΣ ΡΕΡΑΚΗΣ: ΠΩΣ ΒΙΩΝΑΝ ΟΙ ΛΟΓΟΤΕΧΝΕΣ ΜΑΣ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΘΕΑΝΘΡΩΠΟΥ;

Πώς βίωναν οι Λογοτέχνες μας τη Γέννηση του Θεανθρώπου;
Ηρακλής Ρεράκης, Καθηγητής ΑΠΘ
Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενώσεως Θεολόγων

Η γέννηση του Χριστού υπήρξε πάντοτε ένα από τα αγαπημένα θέματα των Ελλήνων λογοτεχνών. Eκείνος, όμως, που χωρίς αμφιβολία την ύμνησε περισσότερο απ’ όλους ήταν ο «άγιος των ελληνικών γραμμάτων», ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης. Όπως σημείωνε σε εφημερίδα της εποχής (1887), «εάν το Πάσχα είναι η λαμπρότατη του Χριστιανισμού εορτή, τα Χριστούγεννα, βεβαίως, είναι η γλυκύτατη και συγκινητικότατη». Ό, τι έγραφε για τα Χριστούγεννα αποτελούσαν έκφραση βαθιάς πίστεως, όπως σημειώνει ο ίδιος: «Το ελληνικόν έθνος έχει και θα έχει διά παντός ανάγκην της θρησκείας του. Το επ’ εμοί, ενόσω ζω και αναπνέω και σωφρονώ, δεν θα παύσω πάντοτε, ιδίως δε κατά τας πανεκλάμπρους ταύτας ημέρας, να υμνώ, μετά λατρείας, τον Χριστόν μου, να περιγράφω, μετ’ έρωτος, την φύσιν και να ζωγραφώ, μετά στοργής, τα γνήσια ελληνικά ήθη. Εις τα διηγημάτια, όσα εδημοσίευσα κατά καιρούς, τα Χριστούγεννα ή το Πάσχα, ενεπνεύσθην, αληθώς, από τας αναμνήσεις μου και τα αισθήματά μου, τα οποία θέλγουσι και συγκινούσι, εμέ αυτόν, ίσως και ολίγους εκλεκτοὺς φιλαναγνώστας». Ο Παπαδιαμάντης, μέσα από το έργο του, εκφράζει τις βιωματικές του εμπειρίες, δείχνοντας, σε κάθε ευκαιρία που του δίνεται, τη βαθιά του πίστη στη δύναμη και παρουσία του Θεού, ως έκφραση ψυχής και όχι διάνοιας. Ως τέκνον γνήσιο της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας, όπως ομολογεί ο ίδιος, θεωρεί ότι η πατρίδα μας κινδυνεύει από την εισβολή του δυτικού τρόπου ζωής, με την αλλοίωση των ηθών και την υποτονικότητα της ευσέβειας του λαού. Γράφει πολλά και ωραία χριστουγεννιάτικα διηγήματα, θέλοντας έτσι να διασώσει τη λαϊκή ευσέβεια και να συμβάλει στην κατά Χριστόν, ορθή ανακαίνιση του κόσμου.

Ο Φώτης Κόντογλου, επίσης, στο βιβλίο του, «Χριστού Γέννησις. Το Φοβερόν Μυστήριον» αναφέρει: «Αδέρφια μου, φυλάξτε τις ελληνικές μας συνήθειες, γιορτάστε όπως γιορτάζανε οι πατεράδες σας και μη ξεγιελιέστε, με τα ξένα κι άνοστα πυροτεχνήματα. Οι δικές μας οι γιορτές αδελφώνουν τους ανθρώπους, τους ενώνει η αγάπη του Χριστού. Μην κάνετε επιδείξεις, ευφράνθητε εορτάζοντες... Ακούστε τα παιδάκια που λένε τα κάλαντα: «Και βάλετε τα ρούχα σας, εύμορφα ενδυθήτε, στην Εκκλησίαν τρέξετε, με προθυμίαν μπήτε, ν’ ακούσετε με προσοχήν όλην την υμνωδίαν, και με πολλήν ευλάβειαν την θείαν λειτουργίαν». Με ιδιαίτερη ευαισθησία, ο Κόντογλου αναφέρεται στα έθιμα των Χριστουγέννων, που δείχνουν την ιδιαίτερη σχέση των Ελλήνων με τις μεγάλες εορτές της πίστεώς τους: «Οι γιορτές οι δικές μας σταθήκανε πάντα θρησκευτικές και γι’ αυτό είχανε κάποιον άλλο χαρακτήρα από τις γιορτές πού γιορτάζουνε άλλα έθνη, προπάντων σήμερα, που είναι κάποιες αυτοσχεδιασμένες σκηνοθεσίες, χωρίς καμιά σημασία για το πνεύμα του ανθρώπου. Σ’ αυτές τις ψευτογιορτές ξαμολιούνται όλα τα βάρβαρα και εγωιστικά πάθη του ανθρώπου, που κοιτάζει μοναχά την ευχαρίστηση της σάρκας. Ενώ οι δικές μας οι γιορτές, επειδή, όπως είπα, έχουνε τη ρίζα τους στη θρησκεία, είναι σεμνές, πνευματικές». Ο Φώτης Κόντογλου, επηρεασμένος από την ορθόδοξη χριστιανική παράδοση, μας υπενθυμίζει πως τα Χριστούγεννα είναι γιορτή της αγάπης, της απλότητας και της καλοσύνης. Τα χριστουγεννιάτικα διηγήματά του περιλαμβάνουν την προσήλωσή του στις αξίες της χριστιανικής πίστεως και διαμορφώνουν ένα ξεχωριστό πλαίσιο φιλανθρωπίας, όπου «απλοί, φτωχοί, καλοσυνάτοι άνθρωποι προσφέρουν την αγάπη τους απλόχερα, κερδίζοντας την αγάπη του Θεού. Την πνευματική χαρά και την ουράνια αγαλλίαση, που νιώθει ο Χριστιανός από τα Χριστούγεννα, δεν μπορεί να τη νιώσει, με κανέναν τρόπο, όποιος τα γιορτάζει μοναχά σαν μια συγκινητική συνήθεια, που είναι δεμένη περισσότερο με τις συνηθισμένες χαρές του κόσμου. Μοναχά ο ορθόδοξος Χριστιανός γιορτάζει τα Χριστούγεννα πνευματικά, κι από την ψυχή του περνάνε αγιασμένα αισθήματα και τη ζεσταίνουνε με κάποια θέρμη παράδοξη, που έρχεται από έναν άλλον κόσμο, τη θέρμη του Αγίου Πνεύματος. Ψυχή και σώμα γιορτάζουν μαζί, ευφραίνονται με τη θεία ευφροσύνη, που δεν την απογεύεται όποιος βρίσκεται μακριά από τον Χριστό».

Ο Τάσος Λειβαδίτης, ακόμη, στο ποίημά του «Η Γέννηση του Χριστού» έγραφε: «Ένα άλλο βράδυ τον άκουσα να κλαίει δίπλα. Χτύπησα την πόρτα και μπήκα. Μου ‘δειξε πάνω στο κομοδίνο ένα μικρό ξύλινο σταυρό: Είδες, μου λέει, γεννήθηκε η ευσπλαχνία! Έσκυψα τότε το κεφάλι κι έκλαψα κι εγώ. Γιατί θα περνούσαν αιώνες και αιώνες και δε θα ‘χαμε να πούμε τίποτα ωραιότερο απ’ αυτό».

Aν μελετήσει κάποιος το έργο του μεγάλου μας ποιητή Οδυσσέα Ελύτη, δεν χρειάζεται ξεχωριστή προσπάθεια, προκειμένου να νιώσει τη μεγάλη αγάπη και αφοσίωσή του  στη χριστιανική του πίστη. Ο μακαριστός Καθηγητής της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας Δημήτριος Κουκουλομμάτης, γράφει στο πολύ σημαντικό βιβλίο του: «Το θείο στη Νεοελληνική Φιλολογία, Α’ Ποίηση»: «Είναι, πραγματικά, δύσκολο  να εντοπίσει κανείς δημιουργίες του ποιητή, από τις οποίες να ελλείπει, παντελώς, το θρησκευτικό στοιχείο, είτε με τη μορφή της παράδοσης είτε με δογματικό περιεχόμενο». Η ποίηση του Ελύτη, έχοντας πνευματικά και λογοτεχνικά πρότυπα την Αγία Γραφή, την Υμνολογία, τις μεγάλες μορφές του Ρωμανού του Μελωδού, του Θεόφιλου, του Σολωμού, του Παπαδιαμάντη, του Παλαμά και πολλών άλλων είναι ένας ύμνος του φωτός, του Ουρανού, της Ανάστασης, της Αιωνιότητας, αναφορές όχι τυχαίες, αλλά συνειδητές αρχές χριστιανικές, φανερώματα πίστης, όχι ποιητικής, αλλά θρησκευτικής, όπως την όρισε ο Ιησούς και διευκρινίστηκε από την Ιερά Παράδοση. Έτσι, μπορεί κανείς με βεβαιότητα να ισχυρισθεί ότι χωρίς αυτήν την πίστη, από το έργο του Ποιητή θα έλειπε, ασφαλώς, το «Άξιον Εστί», ενώ οι άλλες δημιουργίες του θα είχαν ακολουθήσει άλλους δρόμους ανάπτυξης.

Για τον περιφρονημένο από το ελληνικό Υπουργείο Παιδείας και σχεδόν ανύπαρκτο στα σύγχρονα σχολικά βιβλία Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη, ο Ελύτης έγραφε, προφητικά, στο βιβλίο του «Εν λευκώ»: «Μια μέρα, το παρελθόν θα μας αιφνιδιάσει με τη δύναμη της επικαιρότητάς του. Δε θα ΄χει αλλάξει εκείνο, αλλά το μυαλό μας. Οι άνθρωποι θα πάψουν να ΄ναι απλώς οι φορείς ηθών και εθίμων… Εκεί που εξακολουθούν να παλιώνουν τα πράγματα, παραμένει, όμως, καινούριος ο Θεός και φυσικά οι λέξεις που τον εκφράζουν». Για τον άλλο εξoβελισμένο από τα σχολικά βιβλία του Υπουργείου  Παιδείας, Διονύσιο Σολωμό, ο Ελύτης έγραφε στο βιβλίο του «Τα ελεγεία της Οξώπορτας»: «Ο Θεός τα χείλη σου χρύσωσε… η σκέψη σου γινωμένη από καιρό ουρανός… Και τι μυστήριο, να μιλάς και οι φούχτες σου ν΄ ανοίγονται. Όμορφο πρόσωπο, γινωμένο μέσα μου δεύτερη ψυχή. Από δική σου χάρη, μένει μισάνοιχτο το ακοίταχτο». Πιστός στην ορθόδοξη παράδοση και λατρεία σε όλη τη μεγάλη του ποιητική διαδρομή, μέσα από το υψηλού επιπέδου έργο του, εκφράζει τη σταθερή αφοσίωσή του στην ορθόδοξη Αλήθεια. Στο ποίημά του, «Πολλά δεν θέλει ο άνθρωπος» δείχνει, με απέριττο τρόπο, τα χαρακτηριστικά στοιχεία του απλού και πιστού Χριστιανού: «Πολλά δε θέλει ο άνθρωπος να ΄ν’ ήμερος να ΄ναι άκακος, λίγο φαΐ λίγο κρασί, Χριστούγεννα κι Ανάσταση κι όπου φωλιάσει και σταθεί, κανείς να μην του φτάνει εκεί…».

Και κλείνουμε το παρόν αφιέρωμα, με το γεμάτο από παιδική χάρη και αγνότητα χριστουγεννιάτικο ποίημα του Κωστή Παλαμά, με τίτλο «Τα Χριστούγεννα»:   

«Να ‘μουν του στάβλου έν’ άχυρο, ένα φτωχό κομμάτι,
την ώρα π’ άνοιγ’ ο Χριστός στον ήλιο του το μάτι.
Να ιδώ την πρώτη του ματιά και το χαμόγελό του,
το στέμμα των ακτίνων του γύρω στο μέτωπό του.
Να λάμψω από τη λάμψη του κι’ εγώ σαν διαμαντάκι
κι’ από τη θεία του πνοή να γίνω λουλουδάκι.
Να μοσκοβοληθώ κι’ εγώ από την ευωδία,
που άναψε στα πόδια του των Μάγων η λατρεία.
Να ‘μουν του στάβλου ένα άχυρο ένα φτωχό κομμάτι
την ώρα π’ άνοιγ’ ο Χριστός στον ήλιο του το μάτι!»

thriskeftika.blogspot.com

Η ΓΕΝΝΗΣΙΣ ΣΟΥ ΧΡΙΣΤΕ Ο ΘΕΟΣ ΗΜΩΝ!

Το Απολυτίκιο των Χριστουγέννων

Ἡ γέννησίς σου, Χριστέ ὁ Θεός ἡμῶν,
ἀνέτειλε τῷ κόσμῳ τό φῶς τό τῆς γνώσεως·
ἐν αὐτῇ γάρ οἱ τοῖς ἄστροις λατρεύοντες
ὑπό ἀστέρος ἐδιδάσκοντο.
Σέ προσκυνεῖν, τόν Ἥλιον τῆς δικαιοσύνης,
καί Σέ γινώσκειν ἐξ ὕψους ἀνατολήν·
Κύριε δόξα σοι.

ΑΓΙΟΣ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ: ΔΙΠΛΟΣ ΓΕΝΝΗΘΗΚΕ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ, ΔΟΥΛΟΣ ΚΑΙ ΒΑΣΙΛΙΑΣ!

Άγιος Αυγουστίνος: Διπλός γεννήθηκε ο Χριστός: Δούλος και Βασιλιάς. Δούλος, για να μας υπηρετήσει, Βασιλιάς, για να κυβερνήσει τη ζωή μας. 

ΗΡΑΚΛΗΣ ΡΕΡΑΚΗΣ: ΧΡΙΣΤΟΣ ΕΠΙ ΓΗΣ, ΥΨΩΘΗΤΕ!

 «Χριστός επί γης, υψώθητε»

Ηρακλής Ρεράκης, Καθηγητής Θεολογκής Σχολής ΑΠΘ 

 

Ο Θεάνθρωπος Χριστός έρχεται εξ΄ ουρανών και επισκέπτεται τη ζωή μας, ως ο αεί ερχόμενος Σωτήρας και Λυτρωτής, που ζητά να γεννηθεί ή να ξαναγεννηθεί στην ψυχή του κάθε ανθρώπου και μάλιστα του κάθε Χριστιανού.
Τον υποδέχονται όλοι εκείνοι, που αισθάνονται ότι βρίσκονται στο σκότος και γι’ αυτό αναζητούν το Φως και την Αλήθεια.
Όπως αναφέρει ο ψαλμωδός στο Εξαποστειλάριον της Εορτής: «επεσκέψατο ημάς εξ ύψους ο Σωτήρ ημών, ανατολή ανατολών και οι εν σκότει και σκιά εύρομεν την αλήθεια».
Είναι σαφές ότι ο Χριστός δεν φέρνει στην ανθρωπότητα απλώς ένα μήνυμα, αλλά την ελπίδα για την αληθινή ζωή και κυρίως την πνευματική πυξίδα για την ορθή αναζήτησή της.
 
Το πώς υποδέχεται κάποιος τον Χριστό, ως τον ερχόμενο Σωτήρα και Λυτρωτή, μας το υπέδειξε η Παρθένος Μαρία, διά της ταπεινής και αγίας ζωής της. Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, αναφέρει σχετικά ότι ο μη καθαρός δεν είναι δυνατό, δεν επιτρέπεται, να προσεγγίσει τον καθαρό: «μη καθαρώ, καθαρού εφάπτεσθαι, ου θεμιτόν… Καθαρτέον πρώτον εαυτόν, είτα τω καθαρώ προσομιλητέον».
Ο Θεός Λόγος κατέρχεται και, κατά τον άγιο Μάξιμο τον Ομολογητή, «εφάπαξ, κατά σάρκα γεννηθείς, αεί γεννάται ως βρέφος». Εμείς, ως άνθρωποι, εάν θέλουμε να τον υποδεχθούμε και να Τον βρεφουργήσουμε στο δικό μας σπήλαιο, είναι ανάγκη να πράξουμε, όπως έπραξε η Πάναγνος Μητέρα Του.
Θέλημά Του, άλλωστε, είναι να συμπράξουμε στη σωτηρία μας, να διαπλάσουμε, να αναπλάσουμε και να ανυψώσουμε τον εαυτό μας με το δικό Του  Πνεύμα, το Πνεύμα των θεόδοτων αρετών Του. Χωρίς τις αρετές, όσα Χριστούγεννα και αν εορτάσουμε, δεν θα μπορέσουμε ποτέ να βρεφουργήσουμε το βρέφος της Βηθλεέμ.
Για να εισέλθει ο Ερχόμενος στο δικό μας σπήλαιον και να βρεφουργηθεί στη  δική μας φάτνη, χρειάζεται χώρο καθαρό και αγνό, όπως αυτός που προσφέρει ταπεινά,  με την αγία ζωή της, η Θεοτόκος Μαρία.
Διότι, όντως, Εκείνη, με την ενάρετη και ταπεινή ζωή της, προσανατολίζει όλη την ανθρωπότητα, δείχνοντας τον τρόπο που μπορεί να γεννηθεί ο Χριστός, εν ελευθερία,  στο σπήλαιον του κάθε ανθρώπου. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς αναφέρει ότι «η Παναγία έκανε τον Θεό, Υιό του ανθρώπου και τον άνθρωπο, υιό του Θεού», επιλέγοντας τον τρόπο και τον δρόμο της καταβάσεως του Θεού στον άνθρωπο, αλλά και της αναβάσεως του ανθρώπου στον Θεό.
Ο Χριστός, με τη Θεία Του Γέννηση, κατέβασε τον ουρανό στη γη και ανέβασε τη γη στον ουρανό. Έγινε, έτσι, ο Θεός άνθρωπος για να κάνει τον άνθρωπο Θεό.
Όντως, όπως μαρτυρείται στη λατρευτική Θεολογία της ορθόδοξης Εκκλησίας,  η γέννηση του Χριστού είναι «μυστήριον ξένον» και θαύμα παράδοξο και ανερμήνευτο. Η Παναγία, ως ανθρώπινη ύπαρξη, καθώς ήταν καθαρή και ελεύθερη από τα πάθη, αληθινή παρθένος στην ψυχή και στο σώμα, δέχτηκε εκουσίως να σαρκωθεί μέσα της, «εκ πνεύματος Αγίου», ο ίδιος ο Θεάνθρωπος και, κατά τον Άγιο Γρηγόριο, να γίνει, εκουσίως για πάντα, «η ρίζα της ελευθερίας του γένους των ανθρώπων», «η χώρα του αχωρήτου, το μοναδικό μεθόριο  μεταξύ κτιστής και άκτιστης φύσεως».
 Έτσι, πρότυπο της ύψωσης του κάθε Χριστιανού αποτελεί η ύψωση της Παναγίας, διότι εκείνη, επελέγη γιά την αρετή της, ως η μόνη εξ όλων των γυναικών, όλων των εποχών, για να ευλογηθεί από τον Θεό και να γίνει η «κλίμαξ, δι ής κατέβη ο Θεός» και το «εξίλασμα παντός του κόσμου».
Δεν μπορεί, συνεπώς, να προσεγγίσει κανείς τη Θεία Οικονομία, την ειρήνευση και συνένωση του Θεού με τον άνθρωπο, χωρίς να περάσει από την παρθενική ζωή της Υπέραγνης και Υπεραγίας Θεοτόκου, που είναι εκείνη «δι ής νεουργείται η κτίσις και βρεφουργείται ο κτίστης», εκείνη, που με την αρετή της υποδεικνύει στους ανθρώπους, που αναζητούν τον Σωτήρα και τη Λύτρωση, τον τρόπο να απαντούν στον ερχομό του αεί ερχόμενου Λυτρωτή του κόσμου, τον τρόπο να υψώνονται και να ανεβαίνουν, μέσω Αυτού.
 Διότι η αγνή Θεομήτωρ είναι εκείνη, διά της οποίας δόθηκε η σπουδαιότερη και φωτεινότερη απάντηση, που δόθηκε ποτέ, από άνθρωπο, στην κλήση του αληθινού Θεού. Πρόκειται για τη μεγαλειώδη κατάφαση της ανθρωπότητας, στην απόφαση του Θεού να έλθει ο ίδιος ο Υιός Αυτού στον κόσμο για να σώσει το ανθρώπινο γένος.
Με τη θαυμαστή αυτή απάντηση, έγινε αποδεκτό και πραγματοποιήθηκε το θέλημα του Θεού Πατρός, για την εν Χριστώ σωτηρία των ανθρώπων. Με την εκ μέρους του Θεού αποδοχή της Παναγίας να βρεφουργήσει τον Σωτήρα Θεό Λόγο, «τα ουράνια συναγάλλεται τη γη» και «τα επίγεια συγχορεύει ουρανοίς».
Έτσι, η διά του Χριστού ύψωση των ανθρώπων και η ένωσή του με τον Θεό Πατέρα, περνάει μέσα από τη Βηθλεέμ. Χωρίς τη Βηθλεέμ, δεν υπάρχει «ύψωσις των ανθρώπων».
 Όπως διδάσκει ο Άγιος Ιουστίνος ο Πόποβιτς, ο Χριστός, «με την ενανθρώπησή Του, καθιστά δυνατή τη θέωση. Ενανθρώπησε Εκείνος, ώστε να θεωθεί ο άνθρωπος».
Η Πάναγνος Θεομήτωρ έγινε Μητέρα του Χριστού, αλλά και Μητέρα όλων των ανθρώπων. Διά της Παναγίας, «ο υψηλός Θεός επί γης εφάνη ταπεινός άνθρωπος, βουλόμενος ελκύσαι προς το ύψος» τον άνθρωπο.
Η Παναγία, συνεπώς, καθίσταται, για την ανθρωπότητα, «η μετάγουσα από γης εις Ουρανόν», διότι δι’ αυτής «ελύθη παράβασις» και «ηνοίχθη Παράδεισος». Ο Υιός του Θεού «σώσαι θέλων τον κόσμο, προς τούτο αυτεπάγγελτος ήλθε, ως Θεός υπάρχων, δι ημάς εφάνη καθ΄ ημάς άνθρωπος, ομοίω το όμοιον καλέσας».
Ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής επισημαίνει ότι ο Θεός Λόγος, με τα μυστήριο της Θείας Οικονομίας, γίνεται άνθρωπος, μέσω της δικής Του κενώσεως και συγκαταβάσεως, θέλοντας να θεραπεύσει και να καλύψει τα δικά μας κενά, τα ανθρώπινα πάθη, που εμποδίζουν την ένωσή μας με τον Θεό. Η συγκατάβασή Του έγινε δική μας ύψωση. Το πάθος Του δική μας απάθεια και ο θάνατός Του δική μας ζωή.
Δεν ακολουθεί τη μέθοδο των ιατρών, οι οποίοι θεραπεύουν τις ανθρώπινες αρρώστιες, με τα αντίθετα στον οργανισμό φάρμακα. Εκείνος, με το όμοιο γιατρεύει το όμοιο. Με την πτωχεία Του θεραπεύει τη δική μας πνευματική φτώχεια. Με τον θάνατό Του το δικό μας θάνατο. Η σάρκωσή Του έγινε η δική μας θέωση. Η θεία Του κένωση έγινε η δική μας πλήρωση.
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς, ομιλώντας για την κατά σάρκα σωτηριώδη Γέννηση του Κυρίου και Θεού και Σωτήρα ημών Ιησού Χριστού, αναφέρει χαρακτηριστικά: «Σήμερα βλέπω να υπάρχει ομοτιμία ουρανού και γης και να ανεβαίνουν τα κάτω, μέχρι εκεί που βρίσκονται τα υψηλότερα των πάντων.
Η συγκατάβαση αυτή του Θεού είναι απερίγραπτη και υπερέχει κάθε νουν και λόγο. Ο Χριστός είναι  τέλειος Θεός αλλά και τέλειος άνθρωπος. Κατέβηκε από ψηλά, ταπεινώθηκε και πτώχευσε, σαν εμάς, αναμιγνύοντας την ανθρωπότητα με την Θεότητα. Έτσι, υπέδειξε σε όλους ότι ο δρόμος που οδηγεί και ανεβάζει προς τον Θεό, δεν είναι η έπαρση, αλλά η ταπείνωση».
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος σημειώνει ότι η σωτηρία του ανθρώπου συνίσταται, αφενός, στο κατέβασμα, στην εκούσια «κένωση» του Θεού προς τον άνθρωπο και τον κόσμο και, αφετέρου, στο εν ελευθερία ανέβασμα του ανθρώπου, μέσω της ενάρετης πίστεώς του προς τον Θεό. Έτσι, συντελείται η κοινωνία. Διαφορετικά, αν ένα από τα δύο μέρη μένει στα ίδια, τότε καθίσταται «άμικτος η αγαθότης και το φιλάνθρωπο ακοινώνητον».
Με τον εκ του ουρανού ερχόμενο θεάνθρωπο, διά της Θείας Του Σαρκώσεως, λυτρώνεται «εν δυνάμει» ο άνθρωπος και εκπληρώνεται  ο πρώτος όρος για τη σωτηρία του ανθρώπου.
Ο δεύτερος όρος εκπληρώνεται, όταν ο άνθρωπος θέλει να μετανοήσει, να αγωνισθεί και να ανέβει προς τα άνω, πνευματικά, προσφέροντας, με πίστη, τη δική του φάτνη, για να γεννηθεί και να βρεφουργηθεί ο μοναδικός στην ανθρώπινη Ιστορία Θεάνθρωπος Σωτήρας και Λυτρωτής Ιησούς Χριστός, ο αληθινός Θεός ημών.
 
Ορθόδοξη Αλήθεια, 18/12/2019
 
thriskeftika.blogspot.com/

ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΙΑΤΙΚΕΣ ΕΥΧΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΕΘ

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ: ΠΟΙΟ ΔΩΡΟ ΜΟΥ ΕΦΕΡΕ ΕΡΧΟΜΕΝΟΣ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ;

Ποιο δώρο μου έφερε ο ερχόμενος Χριστός; 

Ήρθε και μου έφερε δώρο το αίμα Του.

Ήρθε και μου έφερε δώρο το σώμα Του.

Και τι δώρα πήρε από μένα; Την πίστη.

Και ποιος μου έδωσε τη χάρη αυτή;

Πίστεψα μεν εγώ, αλλά Εκείνος μου χάρισε την πίστη.

Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος 

ΜΟΝΑΧΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΗ: Ο ΘΕΟΣ ΕΓΙΝΕ ΑΝΘΡΩΠΟΣ! ΕΓΩ ΠΟΙΟΣ ΓΙΝΟΜΑΙ;

Μοναχή Παρακλήτη, Δρ. Θεολογίας,

Ιερά Σκήτη Αγίας Μαρίας Μαγδαληνής Λητής

Ο Θεός έγινε άνθρωπος! Εγώ ποιος γίνομαι;

 
Ο Άγιος Αθανάσιος έγραψε το γνωστό λόγο: έγινε ο Θεός άνθρωπος για να γίνει ο άνθρωπος Θεός!
Αν μελετήσουμε προσεκτικότερα αυτήν την φράση του αγίου θα δούμε, λαϊκά μιλώντας, πόσο είναι πολύ βαριά και μεγάλη κουβέντα είναι!
Άραγε πρόκειται για μία φαντασία; Γίνομαι εγώ θεός; Στον αληθινό Θεό που πιστεύουμε και στους βίους των αγίων γνωρίζουμε ότι αυτό είναι μία πραγματικότητα. Η ρήση του αγίου Αθανασίου δεν είναι κενός λόγος. Είναι συγκλονιστική και φέρνει μεγάλη ελπίδα και μόνο η σκέψη: πώς μας εκτιμάει ο Θεός, τι αξία έχουμε! Όταν μάλιστα που δεν εκτιμάμε εμείς τον εαυτό μας ή τον άλλον! Τί αναγνώριση είναι αυτή από τον Θεό για το πλάσμα του;! Την ώρα που εμείς στη γη, σπάνια αναγνωρίζουμε εν αληθεία ο ένας τον άλλον.
Μας λέει ο Θεός «ήρθα στη γη να σας καλέσω να γίνεσθε άγιοι, σαν εμένα με την Χάρη. Ήρθα γιατί ζείτε σε κατάσταση με κατάθλιψη, χωρίς φως, ήρθα γιατί η αμαρτία σας έχει θανατώσει. Ήρθα γιατί θέλω να ζήσετε και όχι να πεθάνετε. Ήρθα για να μην είναι κάποιος σε μοναξιά και απομόνωση. Ήρθα να σας θεραπεύσω από τις ψυχικές και πνευματικές ασθένειες. Ήρθα γιατί σας βλέπω να ζείτε σε δίλημμα. Ήρθα γιατί ζείτε σε άγνοια».
Αυτό πώς ακούγεται στα ώτα, στο νου και την καρδιά; Και όταν το ακούμε τι κάνουμε γι’ αυτό;
Αν μπορούσα να φανταστώ ότι είμαι σε συνάντηση με τον Χριστό ο οποίος μου απευθύνει προσωπικά τα παραπάνω λόγια, τι θα έκανα; Μπορεί κάποιος να αναλογισθεί το μέγεθος της δωρεάς; Να δώσει χρόνο και χώρο μέσα του ώστε να σκεφτεί σοβαρά τι θα απαντούσε;
Οι Απόστολοι ανταποκρίθηκαν και έγινε η ζωή τους η ζωή του Χριστού. Έκλεισε γι’ αυτούς εκεί το θέμα. Τα υπόλοιπα της ζωής τους ήταν μέσα για να επιβιώσουν, να επιβιώσουν γύρω από το κέντρο του νοήματος αυτού, όχι γύρω από άλλο κέντρο!
Ναι, λέει ο απόστολος Παύλος, μέσω της χάρης και του αγώνα μας θα ενωθούμε με τον Χριστό με την Θεία Κοινωνία, και με τα Μυστήρια! Εμείς όμως το βιώνουμε αυτό σαν αποστολή και νόημα ζωής; Επιθυμώ να γίνω θεός – άγιος και σηκώσω ένα σταυρό, να αναλάβω την ευθύνη μου σε μία κατάσταση και το μερίδιο που μου αναλογεί σε έναν πόνο; Ποια θα είναι η προσωπική μας ανταπόκριση στην γέννηση του Χριστού; Θα είναι μία απόφαση να δηλώσουμε ότι θέλουμε να ενωθούμε με τον Χριστό και να γίνουμε θεοί – άγιοι, όχι κατ’ ουσίαν αλλά μέσω της χάριτος;
Αυτό το αντιλαμβανόμαστε; Ή μήπως βουλιάζουμε σε κάτι άλλο και ζαλιζόμαστε από τα κύματα της ζωής χωρίς να γίνουν τα κύματα τα μέσα για να θεοποιηθούμε; Μήπως “κολλάμε” εντελώς στα κύματα που μας χτυπούν και μπαίνουμε σε ένα φαύλο κύκλο λέγοντας ότι θα τα ξεπεράσουμε πνευματικά και θα πάνε «όλα καλά»;
 
Τι μου δίνει η γέννηση του Χριστού; Την ειρήνη για να ησυχάσω τις ταραχές μου και να σκεφτώ καλύτερα. Την ελπίδα ότι η ζωή μου δεν τελειώνει εδώ. Το φως για να ζήσω αυτήν την ζωή με το θείο βρέφος όχι μακριά από Αυτό. Όμως αυτό δεν είναι το ίδιο το νόημα της ζωής μας; Η ανθρωπότητα ζούσε σε σκοτάδι και σκιά θανάτου όπως λέει ο προφήτης Ησαΐας. Το σκοτάδι εκείνης της εποχής μπορεί να μοιάζει με αυτό που ζούμε και εμείς τώρα. Είχαν και τότε μεγάλες κοινωνικές ταραχές, ένας Ηρώδης θέλει να σκοτώσει τα παιδιά, μία μάνα Παρθένος θέλει να φύγει με την οικογένειά της στην Αίγυπτο για να γλυτώσει το παιδί της. Πόσες ομοιότητες με το σήμερα! Τότε και μετά και τώρα, συνεχώς ταραχές, πόλεμοι, πανδημίες, μία ολόκληρη ιστορία γεμάτη με τα ίδια που επιλαμβάνονται ξανά και ξανά. Κάθε εποχή θα έχουμε έναν νέο Ηρώδη.
Και τι γίνεται τελικά; Πού βλέπει κανείς το νόημα της Γέννησης του Χριστού; Παραμένει η σκληρότητα, η ανασφάλεια και η ματαιότητα. Αυτά όμως είναι τα δικά μας έργα, των ανθρώπων. Το αληθινά σταθερό γεγονός που έχουμε είναι το αιώνιο συμβόλαιο που υπέγραψε ο Θεός με αιώνια διαθήκη. Η διαθήκη της πατρότητάς Του. Λέει «Ήρθα στη γη, δεσμεύτηκα στην αγάπη μου, σταυρώθηκα, αναστήθηκα για σένα, άνθρωπε». Τι ψάχνει ο άνθρωπος χιλιάδες χρόνια τώρα; Ασφάλεια, δεσμευτική και σταθερή αγάπη, αμετάκλητρη συγχώρηση, αιώνια ζωή. Αυτά δηλαδή που υπήρχαν πριν από την πτώση του Αδάμ! Η Σταθερή Αγάπη δεν άντεχε να διώξει τον άνθρωπο από τον Παράδεισο εγκαταλείποντάς τον για πάντα έξω. Όλα τα έφερε ξανά το θείο βρέφος με την Καινή Διαθήκη κηρύττοντας: “Εγώ σας καλώ, από εκεί και πέρα αναμένω την δική σας ανταπόκριση!”
Το θείο βρέφος από την φάτνη μετέδωσε μία Χριστουγεννιάτικη ανάσα σε όλον τον κόσμο που τον δέχτηκε. Μία ανάσα ικανή να ανοίξει τις καρδιές και να αισθανθούν οι άνθρωποι μία διαφορετική ζέση, να βαπτιστεί τα μυαλό τους με φρόνημά του, να συγχρονιστούν οι θελήσεις με το θέλημα της Παρθένου Μαρίας.
Με αυτή την Χριστουγεννιάτικη ανάσα κοιτάμε τον Ιωσήφ και ξέρουμε ότι δεν είμαστε σε καλύτερη θέση από εκείνον. Έχουμε κι εμείς τόσες απορίες και τόσες ανθρώπινες απογοητεύσεις! Όμως έχουμε την πίστη ότι θα στείλει ο Θεός σε καθένα από μας έναν άγγελο για να μας ενθαρρύνει και να μας καθοδηγεί σε δρόμο ορθόδοξο χωρίς αμφιβολίες, σε δρόμο να φυλάξουμε το θείο βρέφος μέσα μας ως μόνιμο κάτοικο και οδηγό της ψυχής μας. Όχι να το χάσουμε ή να το σκοτώσουμε! Σε δρόμο που οδηγεί σε ενότητα της πίστεως.
Ο Θεός έγινε άνθρωπος, εγώ ποιος είμαι και ποιος γίνομαι! Αν καταλάβουμε το νόημα της γέννησης του Χριστού θα γίνει αυτή το ισχυρό θεμέλιο πάνω στο οποίο θα χτιστεί η ψυχή μας σε έναν υγιή πνευματικό τρόπο. Μας κάλεσε ο Χριστός, αν θέλουμε να ασχοληθούμε ολοκληρωτικά μαζί Του και αν θέλουμε να τον συναντήσουμε προσωπικά και να του δώσουμε όλο το χώρο μέσα μας, να κάθεται ως βασιλιάς. Συνεχώς μας συγχωρεί ο Θεός. Πολλές φορές όμως εμείς δεν συγχωρούμε τον εαυτό μας ή τους άλλους. Δεν είμαστε έτοιμοι! Εκείνος όμως συγχώρησε και συγχωρεί!
Τι γίνομαι; Ποιος είμαι; Είναι ανοιχτές ερωτήσεις, να τις σκεφτούμε σοβαρά. Να πάρουμε απόφαση, να ξέρουμε τι νόημα έχει η ζωή μας. Βρίσκομαι π.χ. σε έναν χώρο προσφοράς και πολλές φορές συντελείται διαστροφή στη πορεία μου, ώστε αντί να είναι η προσφορά μέσο για να διακονήσω τον Χριστό, κάτι συμβαίνει και χάνεται αυτό. Προσφέρω διακονία στο όνομα του Χριστού όμως κάτι χάνεται η αληθινή χαρά και η βαθιά ησυχία.
Είναι ωραία μέρα η τελευταία του Δεκεμβρίου. Αποχαιρετάμε τη Γέννηση και έρχεται το νέο έτος. Είναι μία ωραία μέρα να προβληματιστούμε και να σκεφτούμε πού βρισκόμαστε αληθινά πνευματικά. Τι κρατάμε από Χριστούγεννα και φέτος; Μέσα στο άγχος που ζούμε καθημερινά αποκαλύπτεται και φέτος το Αστέρι. Αποκαλύπτεται και μας βάζει σε σκέψη και σε στάση να κάνουμε χώρο μέσα μας για να φυσήξει ένας χριστουγεννιάτικος φωτισμένος αέρας, που θα μας κάνει να αναπνεύσουμε βαθιά! Έρχεται το αστέρι με ελπίδα και υιοθεσία αληθινή του Πατέρα Θεού. Αυτός ο Θεός που βλέπει την ανθρωπότητα να βασανίζεται ξανά και ξανά.
Πνίγεται η καρδιά πάλι φέτος γιατί μυρίζει θάνατος, καπνίζει πένθος, δεν μυρίζουν μόνο τα ξύλα τις βραδιές των Χριστουγέννων για να ζεσταθούμε και να ανταλλάξουμε τα δώρα χωρίς δάκρυ! Μακάρι να ήταν διαφορετικά! Μ’ ένα πνίξιμο καρδιάς έρχονται πάλι τα Χριστούγεννα γιατί αγαπημένοι μας άνθρωποι είτε φεύγουν είτε υποφέρουν στα κρεβάτια του κορωνοϊού ή άλλων ασθενειών. Και πάλι το μόνο σταθερό είναι το Θείο Βρέφος! Αυτό που ήρθε χωρίς θόρυβο, χωρίς εκδηλώσεις, ήρθε με τους ύμνους των αγγέλων. Και μας καλεί να πάρουμε την προσωπική απόφαση «τι θέλω να γίνω»! Μπορεί οι συνθήκες να μη με βοηθούν, όμως πάλι είναι στο χέρι μου να διαλέξω ποιος θέλω να είμαι!
Από την Σκήτη της Αγίας Μαρίας Μαγδαληνής στη Λητή του Λαγκαδά ευχόμαστε χρόνια πολλά με φωτισμό και πνευματική απόφαση να σταθούμε σταθεροί απέναντί στα κύματα της εποχής, ενωμένοι γύρω από τη Φάτνη διαβάζοντας μαζί την επιστολή του αποστόλου Παύλου προς Εφεσίους, «μέχρι καταντήσωμεν οἱ πάντες εἰς τὴν ἑνότητα τῆς πίστεως καὶ τῆς ἐπιγνώσεως τοῦ υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, εἰς ἄνδρα τέλειον, εἰς μέτρον ἡλικίας τοῦ πληρώματος τοῦ Χριστοῦ». Αμήν.
Χρόνια πολλά και ευλογημένο νέο έτος!
 
ΠΕΜΠΤΟΥΣΙΑ

ΜΕΓΑΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ: Ο ΘΕΟΣ ΕΓΙΝΕ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΓΙΑ ΝΑ ΓΙΝΕΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΘΕΟΣ!

Μέγας Αθανάσιος: Ο Θεός έγινε άνθρωπος, για να γίνει ο άνθρωπος Θεός!

ΟΣΙΟΣ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ: "ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΚΑΙ ΝΑ ΚΟΙΜΗΘΟΥΜΕ;"

 Χριστούγεννα και να κοιμηθούμε!

-Γέροντα, μετά την Αγρυπνία των Χριστουγέννων δεν κοιμόμαστε;

-Χριστούγεννα και να κοιμηθούμε! Η μητέρα μου έλεγε: «Απόψε μόνον οι Εβραίοι κοιμούνται». Βλέπεις, την νύχτα που γεννήθηκε ο Χριστός οι άρχοντες κοιμόνταν βαθιά, και οι ποιμένες «αγραυλούσαν». Φύλαγαν τα πρόβατα την νύχτα παίζοντας την φλογέρα. Κατάλαβες; Οι ποιμένες πού αγρυπνούσαν είδαν τον Χριστό.

-Πώς ήταν Γέροντα, το σπήλαιο;

-Ήταν μία σπηλιά μέσα σε έναν βράχο και είχε μία φάτνη· τίποτε άλλο δεν είχε. Εκεί πήγαινε κανένας φτωχός και άφηνε τα ζώα του. Η Παναγία με τον Ιωσήφ, επειδή όλα τα χάνια ήταν γεμάτα και δεν είχαν πού να μείνουν, κατέληξαν σε αυτό το σπήλαιο. Εκεί ήταν το γαϊδουράκι και το βοϊδάκι, που με τα χνώτα τους ζέσταναν τον Χριστό! «Ἔγνω βοῦς τον κτησάμενον και όνος την φάτνην του κυρίου αὐτοῦ», δεν λέει ο Προφήτης Ησαΐας;

-Σε ένα τροπάριο, Γέροντα, λέει ότι η Υπεραγία Θεοτόκος βλέποντας τον νεογέννητο Χριστό, «χαίρουσα ὁμοῦ καὶ δακρύουσα» ἀναρωτιόταν:… «Ἐπιδώσω σοι μαζόν, τῷ τὰ σύμπαντα τρέφοντι, ἢ υμνήσω σε, ὡς Υἱὸν καὶ Θεόν μου; ποίαν εὕρω ἐπὶ σοί προσηγορίαν;»

-Αυτά είναι τα μυστήρια του Θεού, η πολύ μεγάλη συγκατάβαση του Θεού, την οποία δεν μπορούμε εμείς να συλλάβουμε!

Γέροντα, πως θα μπορέσουμε να ζήσουμε το γεγονός της Γεννήσεως, ότι δηλαδή ο Χριστός «Σήμερον γεννάται εκ Παρθένου»;

-Για να ζήσουμε αυτά τα θεία γεγονότα, πρέπει ο νους να είναι στα θεία νοήματα. Τότε αλλοιώνεται ὁ άνθρωπος. «Μέγα και παράδοξον θαύμα τετέλεσται σήμερον», ψάλλουμε. Άμα ο νους μας είναι εκεί, στο «παράδοξον», τότε θα ζήσουμε και το μεγάλο μυστήριο της Γεννήσεως του Χριστού.

Εγώ θα εύχομαι η καρδιά σας να γίνη Αγία Φάτνη και το Πανάγιο Βρέφος της Βηθλεέμ να σας δώση όλες τις ευλογίες Του.

Από το βιβλίο: «Περί προσευχής», Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου, Λόγοι ΣΤ”

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΤΣΕΛΕΓΓΙΔΗΣ: ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ- ΠΩΣ ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΓΕΝΝΙΕΤΑΙ Ο ΧΡΙΣΤΟΣ, ΧΑΡΙΣΜΑΤΙΚΩΣ ΜΕΣΑ ΜΑΣ!

 Χριστούγεννα: Πῶς καί πότε γεννιέται ὁ Χριστός,

χαρισματικῶς, μέσα μας.

 

Δημητρίου Τσελεγγίδη, Καθηγητῆ τῆς Δογματικῆς

τοῦ Ἀριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

 

Βρισκόμαστε λίγες μέρες πρίν τά Χριστούγεννα. Εἶναι εὔλογο νά ἑτοιμαζόμαστε. Ἑτοιμαζόμαστε, ὅμως, ἐκκλησιαστικά καί πνευματικά, ὅπως ὀφείλουμε, ἤ κοσμικά, κατά τό πνεῦμα τοῦ κόσμου τούτου; Ὅσα θά ποῦμε στή συνέχεια, μᾶς προσανατολίζουν πνευματικῶς.
Τά ἱστορικά γεγονότα τῆς ζωῆς τοῦ Χριστοῦ ἔχουν σωτηριώδη σημασία γιά τόν ἄνθρωπο, πού ἐντάσσεται καί παραμένει στήν Ἐκκλησία, ὄχι μηχανιστικά, ἀλλά ὅταν αὐτά τά γεγονότα «μεταφράζονται» βιωματικά στήν προσωπική καί καθημερινή ζωή του, στήν καθημερινότητά του.
Τά Χριστούγεννα γιορτάζουμε τήν ἱστορική γέννηση τοῦ Θεανθρώπου. Σύμφωνα μέ τήν θεολογία τῆς Ἐκκλησίας μας, ὁ Θεός ἔγινε καί ἄνθρωπος, γιά νά γίνει ὁ ἄνθρωπος –χαρισματικά- θεός.
Καί πῶς γίνεται –χαρισματικά- ὁ ἄνθρωπος θεός, διά τῆς Ἐκκλησίας;
Ὑπάρχει μιά ἰδιόμορφη καί παράδοξη ἀντιστοιχία ἀνάμεσα στήν ἱστορική γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί στήν χαρισματική γέννηση τοῦ Χριστοῦ στόν ἄνθρωπο τῆς Ἐκκλησίας.
Ὅπως, δηλαδή, ὁ Χριστός γεννήθηκε πραγματικά «ἐκ Πνεύματος Ἁγίου καί Μαρίας τῆς Παρθένου», ἔτσι γεννιέται πάλι καί ἐπανειλημμένως ὁ Χριστός, μυστηριακά καί χαρισματικά, «ἐκ Πνεύματος Ἁγίου» -κατά τό Ἅγιο Βάπτισμα- στήν καρδιά τοῦ κάθε βαπτιζομένου ἀνθρώπου. Καί ἡ χαρισματική αὐτή γέννηση πραγματοποιεῖται, ἀφοῦ προηγουμένως ὁ Χριστός καθαρίσει τόν βαπτιζόμενο ψυχοσωματικά –σέ ἀπόλυτο βαθμό- ἀπό τίς συνέπειες τῆς προγονικῆς ἁμαρτίας καί ἀφοῦ τόν ἀπελευθερώσει ἀπό τήν κατοχή τοῦ διαβόλου. Ἀφοῦ τόν ἐξυγιάνει πλήρως καί τόν ἁγιάσει καί διά τοῦ Ἁγίου Χρίσματός Του τόν καταστήσει πολίτη τῆς Βασιλείας Του.
Μέ ἄλλα λόγια, κατά τό Βάπτισμά μας γίνεται ἡ χαρισματική χριστοποίηση καί ἡ χαρισματική υἱοθεσία μας. Ἐνδυόμαστε τότε –χαρισματικῶς- τόν Χριστό μέ τήν θεότητά Του, ὅπως καί Ἐκεῖνος, ἀντίστοιχα, ἐνδύθηκε πραγματικῶς καί πλήρως τήν ἀνθρώπινη φύση μας. Γι’ αὐτό, ἄλλωστε, κατά τήν Βάπτισή μας, ψάλλεται ἡ ρήση τοῦ Ἀποστόλου Παύλου: «Ὅσοι εἰς Χριστόν ἐβαπτίσθητε, Χριστόν ἐνεδύσασθε». Ἔτσι, ἡ ἐν Χριστῷ χαρισματική γέννησή μας στό Βάπτισμα ἰσοδυναμεῖ μέ τήν ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι χαρισματική γέννηση τοῦ Χριστοῦ στήν καρδιά μας.
Στό ἑξῆς, ἡ καρδιά τοῦ κάθε πιστοῦ γίνεται –χαρισματικῶς- «θεοτόκος» καί ὅλη ἡ ψυχοσωματική ὕπαρξή του γίνεται καί ὁ κοινός «θεοβάδιστος» χῶρος τῶν τέκνων τοῦ Θεοῦ, κατά τήν ὑπόσχεση τοῦ Θεοῦ, «ἐνοικήσω ἐν αὐτοῖς καί ἐμπεριπατήσω» (Κορ. Β΄ 6, 16). Γι’ αὐτό καί τό σημαντικότερο μυστήριο γιά τό νέο εἶναι μας στόν κόσμο εἶναι τό Βάπτισμα, ἐνῶ πρακτικῶς τό πιό ἐπωφελές εἶναι ἡ διατήρηση τῆς χαρισματικῆς γέννησης τοῦ Χριστοῦ μέσα μας. Ὁ πιστός βιώνει τήν χαρισματική σύλληψη, κυοφορία καί γέννηση τοῦ Χριστοῦ μέσα του «ἐν πάσῃ αἰσθήσει», κατά τόν ἅγιο Συμεών τόν Νέο Θεολόγο, ὅπως μιά γυναίκα βιώνει ψυχοσωματικά την σύλληψη, κυοφορία καί γέννηση τοῦ παιδιοῦ της.
Ὅταν ὅμως ὁ πιστός ἁμαρτάνει, ἀπενεργοποιεῖται ἡ ζωντανή, χαρισματική παρουσία τοῦ Χριστοῦ μέσα του, καί τότε –σέ πρακτικό ἐπίπεδο- ὁ πιστός δέν διαφέρει ἀπό ἕναν ἀβάπτιστο ἄνθρωπο.
Παρά ταῦτα, ὁ βαπτισμένος ἄνθρωπος μπορεῖ νά ἐπιτρέψει καί πάλι στόν Χριστό τήν χαρισματική γέννησή Του μέσα του. Μάλιστα, ὁ Χριστός γεννιέται στόν πιστό –χαρισματικῶς- κάθε φορά, πού μέσα στόν πιστό αὐτόν ἐνεργοποιεῖται ἡ Χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἡ ὁποία ἀπενεργοποιήθηκε, ἐξαιτίας τῶν ἁμαρτιῶν του.
Στήν διαδικασία αὐτή τῆς κατ’ ἐπανάληψη χαρισματικῆς γέννησης, τήν ἀποφασιστική ἀρχή τήν κάνει ἡ βαθειά καί εἰλικρινής μετάνοια τοῦ πιστοῦ, μέ τήν συνεπαγόμενη ταπείνωσή του.
Καί ὅταν -ἐνδεχομένως- ὁ πιστός ἀπενεργοποιεῖ «ἑβδομηκοντάκις ἑπτά» (Μτθ. 18, 22) φορές τήν ἡμέρα τόν χαρισματικά ἐντός του γεννημένο Χριστό, λόγω τῶν κατ’ ἐπανάληψη ἁμαρτιῶν του, τοῦ εἶναι ἐξίσου δυνατόν «ἑβδομηκοντάκις ἑπτά» φορές τήν ἡμέρα νά ἐπανενεργοποιεῖ μέσα του τόν Χριστό, μέ τήν μετάνοιά του.
Κατά συνέπεια, ἄν ὁ πιστός δέν ζεῖ τήν καθημερινή γέννηση - ἐνεργοποίηση τοῦ Χριστοῦ στήν καρδιά του, δέν πρόκειται νά τήν βιώσει μηχανιστικά στόν ἐκκλησιασμό του στόν Ναό, κατά τήν ἑορταστική - λειτουργική ἀνάμνηση τῆς ἱστορικῆς ἡμερολογιακῆς γεννήσεως τοῦ Θεανθρώπου. Τό ἴδιο ἰσχύει, βέβαια, γιά ὅλα τά σωτηριώδη γεγονότα τῆς ζωῆς τοῦ Χριστοῦ, ἀφοῦ, κατά τήν Ἁγιοπνευματική Παράδοση τῆς Ἐκκλησίας, «ὅ γέγονε, δι’ ἡμᾶς γέγονεν ὁ Κύριος» (Ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ, Ὁμιλ. 21, PG 151, 277 ΑΒ)
Μοῦ ἔλεγε ἐμφατικά ὁ Ἅγιος Ἐφραίμ ὁ Κατουνακιώτης: «Ἐγώ γεύτηκα τήν ζωντανή παρουσία τοῦ Χριστοῦ πρῶτα στό Κελλί μου, μέσα στήν καρδιά μου, καί μετά ἔζησα –τήν ἴδια τήν παρουσία Του- στήν Θεία Εὐχαριστία». Μετά ἀπό χρόνια κατάλαβα τήν πνευματική προεργασία του. Αὐτοεπίσκεψη - θέα τῆς ἁμαρτωλότητός του – μετάνοια – θεραπεία - ἀγαπητική τήρηση τῶν ἐντολῶν.
Τό ἱστορικό γεγονός τῆς γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ θά πρέπει, λοιπόν, νά καταστεῖ χαρισματικό  γεγονός τῆς προσωπικῆς μας ζωῆς, κατά βιωματικό τρόπο.
Ἄλλωστε, γι’ αὐτόν ἀκριβῶς τόν λόγο, ὅταν ἡ Ἐκκλησία ἑορτάζει ὅλα τά σωτηριώδη γεγονότα τῆς ζωῆς τοῦ Χριστοῦ, προσδίδει σ’ αὐτά παροντικό χαρακτῆρα. «Σήμερον γεννᾶται... σήμερον κρεμᾶται ἐπί ξύλου...» κ.λπ.
Ἐφόσον εἴμαστε μέλη τοῦ μυστηριακοῦ σώματος τοῦ Χριστοῦ, τά γεγονότα τῆς Κεφαλῆς αὐτοῦ τοῦ σώματος εἶναι λειτουργικά γεγονότα τοῦ κάθε ζωντανοῦ μέλους Του.
Κριτήριο, ἑπομένως, ὅτι εἴμαστε ζωντανά μέλη τοῦ σώματός Του εἶναι ἡ «ἐν πάσῃ αἰσθήσει» βίωση τῶν προσωπικῶν γεγονότων τῆς Κεφαλῆς αὐτοῦ τοῦ σώματος.
Ἡ γνώση τῆς ζωῆς τοῦ Χριστοῦ εἶναι, οὐσιαστικά, ὑπόθεση βιωματική. Ὁ Ἴδιος ὁ Χριστός μᾶς διαβεβαίωνε ὅτι ἡ γνώση τῆς ζωῆς Του παρέχεται ἀπό Αὐτόν βιωματικά. «Μάθετε ἀπ’ ἐμοῦ», μᾶς εἶπε, «ὅτι πρᾷός εἰμι καί ταπεινός τῇ καρδίᾳ» (Μτθ. 11, 29). Ὁ Χριστός εἶναι -ὄχι μόνον -ἡ Ὑποστατική Ὁδός γιά τήν προσαγωγή μας στόν Θεό Πατέρα, ἀλλά ὁ Ἴδιος γίνεται καί ἡ ὑπαρξιακή Ὁδός γιά τήν ἀποκάλυψη τῆς Τριαδικῆς ζωῆς Του στό μυστηριακό σῶμα, στό Ὁποῖο εἴμαστε ὀργανικά ἐνταγμένα μέλη διά τοῦ Βαπτίσματός μας.
Μέ τήν μυστηριακή ἔνταξή μας στό Σῶμα τοῦ Θεανθρώπου Χριστοῦ -κεκαθαρμένοι καί ἐξαγιασμένοι- λάβαμε διά τοῦ Ἁγίου Χρίσματός Του καί τῆς προσωπικῆς μας Πεντηκοστῆς ἐνεργό τό Ἅγιο Πνεῦμα, ἐνῶ μέ τήν Θεία Εὐχαριστία, στή συνέχεια, τραφήκαμε μέ τήν ὄντως Τραδική ζωή Του, χαρισματικῶς.
Χρονικά, ἀπό τότε μποροῦμε νά ζοῦμε τήν ζωή τοῦ Χριστοῦ ὡς δική μας ζωή, στό μέτρο τῆς ἐλεύθερης προαιρέσεώς μας. Τότε, γνωρίζουμε –βιωματικῶς –τόν Χριστό ὡς Ὑποστατική Ἀλήθεια, Ὁδό καί Ζωή τῆς Τριαδικῆς καί ἄκτιστης Ἀγάπης. Τότε, γνωρίζουμε βιωματικῶς καί ὄχι ἁπλῶς διανοητικῶς, ἀποσπασματικῶς καί στιγμιαίως τά γεγονότα τῆς ζωῆς Του. Τότε, ἄλλωστε, βιώνουμε τήν ἀποστολή - φανέρωση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί σέ μᾶς, ὡς Πνεύματος τῆς Ἀληθείας, πού μᾶς ὁδηγεῖ «εἰς πᾶσαν τήν Ἀλήθειαν» (Ἰω. 16, 13), καί στό μέτρο τῆς καθαρότητάς μας μᾶς «ἀναγγέλλει τά ἐσόμενα», κατά τήν ἀψευδῆ ὑπόσχεσή Του.
Ἀλλά, ἐνῶ αὐτή εἶναι ἡ νέα ἐν Χριστῷ ὑπαρξή μας καί ἡ συναπαγόμενη ζωή μας, ἐμεῖς ὡς πιστοί, συνήθως, διαψεύδουμε στήν πράξη τήν παραπάνω ἀλήθεια, ἤ ἀκόμα δέν τήν βιώνουμε ἴσως ποτέ ἐμπειρικά. Ποῦ ὀφείλεται τό θλιβερό αὐτό γεγονός;
Δυστυχῶς, ἡ ἱστορία σχεδόν ὅλων μας εἶναι περίπου ἴδια. Ἀμέσως μετά τήν ἀποχώρηση ἀπό τήν χαρισματική οἰκείωση τῆς ζωῆς τοῦ Χριστοῦ, μέσω τῶν σωτηριωδῶν μυστηρίων τοῦ Ἁγίου Βαπτίσματος, τοῦ Ἁγίου Χρίσματος καί τῆς Θείας Εὐχαριστίας, ἀπενεργοποιήσαμε τήν νέα ζωή μας μέ τήν ἀγαπητική οἰκείωση τῶν νοητῶν «μπάζων» τοῦ βιολογικοῦ, τοῦ κοινωνικοῦ καί πολιτισμικοῦ περιβάλλοντός μας. Ἀποστατήσαμε ἀπό τήν ὄντως ζωή καί οἰκειωθήκαμε πάλι τόν παλαιό ἄνθρωπο, μέ τά νεκροφόρα πάθη καί τίς πολυποίκιλες ρυπογόνες ἐπιθυμίες τοῦ κόσμου τῆς σαρκός, πού ἀντιστρατεύονται τήν ζωή τοῦ Χριστοῦ καί εἰσάγουν πάλι τόν πονηρό, ὡς κυρίαρχο στήν καρδιά μας.
Νά, γιατί δέν νοιώθουμε, βιωματικά, τήν γέννηση τοῦ Χριστοῦ καί τήν ὑποστατική Του εἰρήνη στήν καρδιά μας.
Ὅμως, ὡς ἐνήλικες πνευματικῶς πιστοί, γνωρίζουμε, εὐτυχῶς, τήν θεραπεία μας. Γνωρίζουμε ἀκόμη, ὅτι μέ τήν ἐν μετανοίᾳ ἀδιάλειπτη προσευχή μας παραμένει, συνεχῶς, ἐνεργός ὁ Χριστός καί ἡ Βασιλεία Του μέσα μας. Τότε, κυριαρχεῖ στίς ἐπιθυμίες, στή διάνοια, στούς λογισμούς, στή σκέψη, στά λόγια καί στίς πράξεις μας. Τότε, ὁ πιστός ἀντιλαμβάνεται –βιωματικά-, ἀλλά καί οἱ πλησίον του πληροφοροῦνται ἐμπειρικά, πώς ἐπαληθεύεται τό Ἀποστολικό λόγιο, ὅτι «τόν κοπιῶντα γεωργόν δεῖ πρῶτον τῶν καρπῶν μεταλαμβάνειν» (Β΄Τιμ. 2,6), τόν καρπό δηλαδή τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ὅπως αὐτός περιγράφεται στήν πρός Γαλάτας Ἐπιστολή.
Ὅλα τά καλά, ἀλλά καί τά ἄσχημα, μέσα μας ἔχουν τήν ἀφετηρία τους, στήν προαίρεσή μας. Ἡ προαίρεση γίνεται ἐμφανῶς αἰσθητή, ὅταν ἐκβάλει στήν ἐπιθυμία μας.
Ἑπομένως, ἄν ἐπιθυμήσουμε μέ ἔντονο καί πύρινο πόθο τήν χαρισματική γέννηση τοῦ Χριστοῦ μέσα μας –δηλαδή τήν ἐνεργοποίηση τῆς ἤδη κατατεθειμένης παρουσίας Του μέ τό Βάπτισμά μας- καί Τόν ζητήσουμε ἀγαπητικά, ὁ Χριστός θά μᾶς φανερώσει ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι πρῶτα τό περιεχόμενο τῆς καρδιᾶς μας καί στή συνέχεια θά μᾶς βοηθήσει ἀκτίστως στήν κένωση τῶν ρυπογόνων νοητῶν ἀποβλήτων τῆς κενοδοξίας μας, μέ τήν δύναμη τῶν μυστηρίων τῆς μετανοίας καί τῆς ἐξομολογήσεως.
Ἀμέσως μετά, θά βιώσουμε τήν ἀγάπη τοῦ Θεοῦ, πού θά ἐκβάλει καί στήν βοήθεια πρός τον πλησίον μας, θά βιώσουμε τήν εἰρήνη τῶν λογισμῶν, τήν χαρά ὡς ἀπελευθέρωση ἀπό τήν δυναστική ἐνέργεια τῶν παθῶν καί ἀπό τήν παρουσία τοῦ πονηροῦ μέσα μας, θά βιώσουμε τήν ἀγαθότητα καί τήν πραότητα, τήν ζωντανή πίστη καί τήν ἐγκράτεια, ὡς ὁριοθέτηση τῆς πραγματικῆς ἀνάγκης ἔναντι τῶν ποικίλων ἐπιθυμιῶν τοῦ κόσμου.
Ὅταν βιώνεται ὁ παραπάνω «καρπός» τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἀποκαλύπτεται καί ὁ Θεός στήν Τριαδικότητά Του ἔτσι, ὅπως τόν ἐκφράζει ὁ Ἅγιος Συμεών ὁ Νέος Θεολόγος: «Φῶς ὁ Πατήρ, Φῶς ὁ Υἱός, Φῶς καί τό Ἅγιον Πνεῦμα». Τό κάθε Φῶς μέ τήν ἰδιαιτερότητά Του, ἀλλά καί ὡς Ἕνα Φῶς τῆς Τριαδικῆς Θεότητας.
Τό Ἀπολυτίκιο τῆς ἡμέρας τῶν Χριστουγέννων εἶναι ἀποκαλυπτικό καί γιά τήν γνωσιολογικοῦ χαρακτῆρα ἰδιότητα τοῦ Φωτός τοῦ Χριστοῦ: «Ἡ Γέννησίς Σου, Χριστέ ὁ Θεός ἡμῶν, ἀνέτειλε τῷ κόσμῳ τό φῶς τό τῆς γνώσεως· ἐν αὐτῇ γάρ οἱ τοῖς ἄστροις λατρεύοντες ὑπό ἀστέρος ἐδιδάσκοντο, Σέ προσκυνεῖν τόν Ἥλιον τῆς ∆ικαιοσύνης, καί Σέ γινώσκειν ἐξ ὕψους ἀνατολήν, Κύριε, δόξα Σοι». Ὁ Χριστός εἶναι ἡ αὐθεντική πηγή πάσης ἀληθινῆς γνώσεως, ὡς δημιουργός ὅλων τῶν ὄντων. Εἶναι Αὐτός πού ἔδωσε τήν ἐντελέχειά τους, τόν σκοπό τους, πού εἶναι Αὐτός ὁ Ἴδιος.
Γι’ αὐτό, ἀκριβῶς, μόνον Αὐτός μπορεῖ νά μᾶς ἀποκαλύψει τήν γνώση τῆς αὐθεντικῆς ἀλήθειας ὅλων τῶν ὄντων, ἀλλά καί τόν σκοπό ὑπάρξεώς τους, ὥστε νά μή σφάλουμε καί ἁμαρτάνουμε, μέ τήν παράχρησή τους.
Γιατί, βέβαια, ἡ ἁμαρτία δέν εἶναι ἁπλῶς μιά ἠθική παράβαση, εἶναι ἀποστασία ἀπό τόν Θεό καί παραβίαση τῶν προδιαγραφῶν μας καί τῶν προδιαγραφῶν τῶν ὄντων, πού σχετίζονται μέ τή ζωή μας. Ἡ ἁμαρτία, ὡς νοερό, ρυπογόνο μονωτικό, ἐνεργεῖ διασπαστικά μέσα μας καί ἀπενεργοποιεῖ τήν ζωντανή ἑνότητά μας μέ τόν Χριστό, ἀφοῦ, ὡς γνωστόν, «ἀκαθάρτῳ νοΐ Θεός οὐχ ἥνωται». Ἡ ἀπενεργοποίηση ὅμως τοῦ Χριστοῦ μέσα μας ἔχει προσδιοριστική σημασία γιά τό πνευματικό ποιόν μας, ἐνόσω «τοῦ Χριστοῦ μή ἐνεργοῦντος ἐν ἡμῖν, ἁμαρτία πᾶν τό παρ’ ἡμῶν γινόμενον» (ἁγ. Γρηγορίου Παλαμά, Ομιλία λγ’, PG 151, 416D- 417A), κατά τόν ἅγιο Γρηγόριο Παλαμᾶ.
Συμπερασματικά, θά μπορούσαμε νά ὑποστηρίξουμε ὅτι γιά νά προσεγγίσουμε καί νά βιώσουμε ὅλα τά σωτηριώδη γεγονότα τῆς ζωῆς τοῦ Χριστοῦ, ὁ ἀσφαλέστερος καί συντομότερος τρόπος εἶναι νά ἐπιμεληθοῦμε καί νά αὐξήσουμε τήν ἐπιθυμία μας γιά τήν χαρισματική γέννηση καί τήν διατήρηση τοῦ Χριστοῦ ἐνεργοῦ στήν καρδιά μας.
 
thriskeftika.blogspot.com