ΑΝ ΒΙΑΖΕΣΑΙ ΝΑ ΔΕΙΣ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ, ΑΡΧΙΣΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ. ΕΙΝΑΙ Ο ΣΥΝΤΟΜΟΤΕΡΟΣ ΔΡΟΜΟΣ.

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΘΡΗΣΚΕΙΟΛΟΓΙΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΘΡΗΣΚΕΙΟΛΟΓΙΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τρίτη 31 Οκτωβρίου 2017

Η ΔΙΑΦΟΡΑ ΜΕΤΑΞΥ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΙΩΝ

Η διαφορά μεταξύ της Ορθοδοξίας και των θρησκειών είναι απλή: Η Ορθοδοξία θεραπεύει την ιδιοτέλεια και μαζί με αυτήν θεραπεύει και τις σωματικές και ψυχικές ασθένειες του ανθρώπου και αποδίδει στην κοινωνία καλούς και αγαθούς πολίτες, ενώ οι θρησκείες θεωρούν την ανιδιοτέλεια ανέφικτη και αδυνατούν να θεραπεύσουν τον κόσμο, επειδή χρειάζονται κι οι ίδιες θεραπεία.
Η βάση της θεραπευτικής της Ορθοδοξίας είναι «ιατρέ θεράπευσε τον εαυτό σου για να θεραπεύσεις και τους άλλους». Στην Ορθοδοξία δεν υπάρχουν καλοί ή κακοί χριστιανοί. Υπάρχουν θεραπευμένοι και αθεράπευτοι. Ο θεραπευμένος γίνεται θεραπευτής των άλλων.

Ορθοδοξία που δεν θεραπεύει τον κόσμο, δεν είναι Ορθοδοξία. Το ερώτημα είναι, υπάρχουν σήμερα θεραπευμένοι στην Ορθοδοξία; Η ύπαρξη των Αγίων μαρτυρεί κατ’ αρχήν ότι η Ορθοδοξία θεραπεύει τον κόσμο. Προϋπόθεση για την θεραπεία αυτού που θέλει να θεραπευτεί είναι να έχει καθαρή καρδιά. Γι’ αυτό όταν ο χριστιανός πηγαίνει το δώρο του στην Εκκλησία, πρέπει να έχει συμφιλιωθεί με τον εχθρό του και κατόπιν να προσφέρει το δώρο του.

Ο Δυτικός Κόσμος επέλεξε να μην είναι ο Χριστός το θεμέλιο της κοινωνίας κι η κοινωνία του είναι σχεδόν διαλυμένη. Γιατί είναι διαλυμένη και γιατί η Ορθοδοξία κρατάει ακόμα την οικογένεια και την κοινωνία; Η απάντηση στο ερώτημα αυτό περιέχεται στα λόγια του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτη, ότι τις ενώσεις τις δημιουργεί το ωραίο, και η ιδιοτέλεια δεν είναι ωραία.

 Δεν μπορεί κανείς να βάλει άλλο θεμέλιο εκτός από αυτό που υπάρχει. Αν εμβαθύνεις στην αιτία, η οποία αρρωσταίνει τους ανθρώπους, που είναι να θεωρείς εκ των προτέρων ανέφικτη την αγάπη και την ανιδιοτέλεια, θα αντιληφθείς γιατί οι κοινωνίες, που απομακρύνονται από το Θεό, διαλύονται.Η ορθή δογματική συνείδηση έχει πρακτικές συνέπειες στην καθημερινή ζωή του ανθρώπου.

Τρίτη 3 Ιανουαρίου 2017

ΟΙ ΠΙΟ ΠΑΡΑΞΕΝΕΣ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ

1. Σαϊεντολογία

Η εκκλησία της Σαϊεντολογίας είναι ένα κίνημα που ιδρύθηκε από τον L. Ron Hubbard (Elron) το 1952. Η κεντρική ιδέα της εκκλησίας αυτής, είναι πως όλοι οι άνθρωποι είναι αθάνατες πνευματικές οντότητες που δεν θυμούνται την πραγματική τους φύση. Οι υποστηρικτές της, προσπαθούν να ξαναζήσουν ξεχασμένες εμπειρίες του παρελθόντος και να απελευθερωθούν.
Υποστηρίζει, μάλιστα, ότι στα ανώτερα επίπεδα της μύησης, , οι μυστικές διδασκαλίες που λαμβάνουν χώρα, μπορεί να είναι επικίνδυνες για τα μέλη που δεν έχουν προετοιμαστεί κατάλληλα. Οι διδασκαλίες αυτές λοιπόν, κρατούνται μυστικές από τα μέλη που δεν έχουν φτάσει στα ανώτερα επίπεδα. Στα επίπεδα αυτά, ο Hubbard, εξηγεί ότι να αντιστρέφεις τις συνέπειες από μια άσχημη εμπειρία του παρελθόντος, οι οποίες μπορούν να εκτείνονται και σε εκατομμύρια χρόνια στο παρελθόν. Ανάμεσα σε αυτές τις διδασκαλίες είναι και η ιστορία του Xenu (ή Xemu), ο οποίος είναι ένας εξωγήινος ηγέτης της «Γαλαξιακής Ομοσπονδίας». Σύμφωνα με την ιστορία αυτή, πριν από 75 εκατομμύρια χρόνια, ο Xenu, έφερε δισεκατομμύρια ανθρώπους στη Γη, με διαστημόπλοια…

2. Το έθνος του Yahweh

Πρόκειται για μια θρησκευτική οργάνωση Αφρο-Αμερικανών, που ιδρύθηκε το 1979 στο Miami από τον Hulon Mitchell, Jr, τον οποίον αποκαλούν Yahweh ben Yahweh. Η κεντρική ιδέα της εκκλησίας αυτής είναι πως οι πραγματικοί Ισραηλίτες είναι οι Αφροαμερικανοί και πρέπει να επιστρέψουν στην πατρίδα τους στο Ισραήλ.

3. Η εκκλησία όλων των Κόσμων

Η συγκεκριμένη θρησκευτική οργάνωση είναι μια νεο-παγανιστική θρησκεία, που ιδρύθηκε το 1962 από τον Oberon Zell-Ravenheart και τη γυναίκα του, Morning Glory Zell-Ravenheart. Η εκκλησία είναι βασισμένη σε μια φανταστική θρησκεία, με το ίδιο ακριβώς όνομα, που εμφανίζεται στο μυθιστόρημα επιστημονικής φαντασίας «Ξένος σε μια ξένη Γη» του Robert A. Heinlein.
Η μυθολογία της εκκλησίας αυτής, περιλαμβάνει επιστημονική φαντασία μέχρι σήμερα. Τα μέλη της αναγνωρίζουν την «Γαία», την Θεά της Μητέρας Γης και τον Θεό-Πατέρα. Επίσης πιστεύουν στην ύπαρξη της Νεραϊδοχώρας… Λατρεύουν δε και πολλές θεότητες από κάθε είδους πάνθεον. Πολλές από τις λατρευτικές τους τελετές επικεντρώνονται στους Θεούς και τις Θεές της αρχαίας Ελλάδας.

4. Άνθρωποι του Σύμπαντος

Οι «Άνθρωποι του Σύμπαντος» ή οι «Κοσμικοί άνθρωποι με φωτεινές δυνάμεις» είναι μια τσέχικη θρησκευτική οργάνωση που περιστρέφεται γύρω από τον Ivo A. Benda. Το σύστημα των πιστεύω της, βασίζεται στην ύπαρξη εξωγήινων πολιτισμών, οι οποίοι επικοινωνούν τηλεπαθητικά με τον Benda και άλλους «μεσολαβητές» από τον Οκτώβριο του 1997, ενώ αργότερα χρησιμοποιούν και την απευθείας προσωπική επαφή.
Σύμφωνα με τον Benda, οι πολιτισμοί αυτοί διαθέτουν έναν στόλο από διαστημόπλοια, με επικεφαλής το Ashtar Sheran, που είναι ο δορυφόρος της Γης. Παρακολουθούν τους καλούς ανθρώπους και τους βοηθούν και είναι έτοιμοι να μεταφέρουν τους υποστηρικτές τους σε μια άλλη διάσταση.

5. Η εκκλησία του SubGenius

Πρόκειται για μια θρησκεία-παρωδία που προωθεί τη χαλαρότητα, σατιρίζει τη θρησκεία, τις θεωρίες συνωμοσίας, τα UFOs και την popculture. Η εκκλησία υποστηρίζει πως είχε ιδρυθεί τη δεκαετία του 1950 από τον «μεγαλύτερο έμπορο του κόσμου», τον J. R. «Bob» Dobbs. Στην πραγματικότητα όμως, ξεκίνησε το 1979 με την έκδοση ενός τεύχους με το όνομα SubGenius Pamphlet #1. Βρήκε αποδοχή σε underground pop-culture κύκλους και σε φοιτητές κολεγίων.
Ένα σημαντικό γεγονός της εκκλησίας αυτής, συνέβη στις 5 Ιουλίου 1998. Η εκκλησία είχε προβλέψει πως την ημερομηνία αυτή ο κόσμος θα καταστρεφόταν από μια εισβολή εξωγήινων στρατιωτών. Όταν αυτό δε συνέβη, για να τιμωρήσουν το μέλος της Εκκλησίας που το είχε προβλέψει, το κάλυψαν με πίσσα και πούπουλα!

6. Το κίνημα του Πρίγκιπα Φίλιππου

Στο νησί Tanna του Vanuatu, μια φυλή ιθαγενών, οι Yaohnanen, ξεκίνησαν την αλλόκοτη αυτή θρησκεία. Τα μέλη της φυλής αυτής πιστεύουν ότι ο πρίγκιπας Φίλιππος, ο δούκας του Εδιμβούργου και σύζυγος της βασίλισσας Ελισάβετ II, είναι ένα θεϊκό ον!
Συγκεκριμένα είναι ο γιος ενός βουνίσιου πνεύματος του Tanna και ο αδερφός του John Frum. Σύμφωνα με αρχαίες ιστορίες, ο γιος αυτός ταξίδεψε σε μια μακρινή χώρα, παντρεύτηκε μια ισχυρή αριστοκράτισσα και θα επιστρέψει κάποτε στο νησί. Οι κάτοικοι του νησιού, παρακολούθησαν τον σεβασμό που είχαν οι αξιωματούχοι των αποικιών προς τη βασίλισσα και προφανώς συμπέραναν πως ο σύζυγός της, ο πρίγκιπας Φίλιππος, είναι ο γιος από τους θρύλους τους. Η οργάνωση πρέπει να σχηματίστηκε τη δεκαετία του ’50 ή του ’60. Οι πεποιθήσεις τους, ενισχύθηκαν από την επίσημη επίσκεψη του βασιλικού ζευγαριού στο Vanuatu το 1974, όταν λίγοι ντόπιοι είχαν την ευκαιρία να δουν τον πρίγκιπα από μακριά. Από την πλευρά του, ο Φίλιππος έμαθε για την ύπαρξη της θρησκείας και αντάλλαξε δώρα με τους ηγέτες της, ενώ τους επισκέφθηκε κιόλας!

7. Η εκκλησία της Ευθανασίας

Πρόκειται για μια πολιτική οργάνωση που ιδρύθηκε από τον Chris Korda (ο οποίος ντύνεται σαν γυναίκα) στη Βοστόνη των ΗΠΑ. Σύμφωνα με την ιστοσελίδα της εκκλησίας, η οργάνωση είναι μια «ένα μη κερδοσκοπικό εκπαιδευτικό κίνημα αφιερωμένο στην αποκατάσταση της αρμονίας μεταξύ των ανθρώπων και των ειδών που έχουν απομείνει στη Γη.»
Το βασικό γεγονός που θέλει να καταδείξει η εκκλησία, είναι πως η Γη δεν μπορεί να χωρέσει και να συντηρήσει τον πληθυσμό της. Η μόνη εντολή της θρησκείας αυτή είναι να μην αναπαράγονται οι άνθρωποι!
Άλλες βασικές «κολόνες» της εκκλησίας είναι η αυτοκτονία, η έκτρωση, ο κανιβαλισμός (φυσικά περιορίζεται στην κατανάλωση των ήδη πεθαμένων ανθρώπων!) και ο σοδομισμός (δηλαδή οποιαδήποτε σεξουαλική πράξη που δεν στοχεύει στην αναπαραγωγή.)
Ένα διάσημο σλόγκαν της οργάνωσης είναι το «Σώσε τον πλανήτη, σκότωσε τον εαυτό σου.»

8. Απαθεϊσμός

Υπάρχουν οι πιστοί, οι οποίοι θεωρούν ότι υπάρχει ένα ανώτερο ον, και ο καθένας ακολουθεί διαφορετική θρησκεία, υπάρχουν οι άθεοι, που δεν πιστεύουν πως υπάρχει Θεός και οι αγνωστικιστές.
Οι αγνωστικιστές πιστεύουν ότι το ανθρώπινο μυαλό δεν μπορεί να κατανοήσει το θείο και αμφιβάλλει για την ύπαρξή του. Οι απαθεϊστές από την άλλη δεν πιστεύουν πως υπάρχει Θεός, αλλά και πως αν υπήρχε τότε θα ήταν τελείως απαθής και δεν θα νοιαζόταν καθόλου για την ανθρωπότητα.

9. Η εκκλησία των Jedi

Το έπος της επιστημονικής φαντασίας Star Wars, σίγουρα είναι κάτι αξιοθαύμαστο. Όμως υπάρχουν και αυτοί που το έχουν αναγάγει σε θρησκεία!
Η εκκλησία των Jedi πιστεύει πως υπάρχει μία πανίσχυρη δύναμη που συνδέει όλα τα πράγματα στο σύμπαν και τα κρατάει ενωμένα. Η θρησκεία αυτή, σύμφωνα με τις αρχές της, είναι κάτι το έμφυτο στον καθένα μας.

10. Nuwaubianism

Ο όρος αναφέρεται στους οπαδούς των διδασκαλιών του Dwight York. Η εκκλησία ξεκίνησε αρχικά σαν μια οργάνωση Αφρο-Αμερικανών μουσουλμάνων στη Νέα Υόρκη τη δεκαετία του ’70. Από τότε έχει υποστεί πολλές αλλαγές. Στο τέλος η ομάδα ίδρυσε ένα αρχηγείο σε πόλη της Georgia το 1993, το οποίο στη συνέχεια εγκατέλειψε. Ο ίδιος ο York φυλακίστηκε για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος και για κακοποίηση παιδιών.
Τα πιο περίεργα δόγματα της εκκλησίας είναι τα εξής:
Είναι σημαντικό να θάβεις τα υπολείμματα του πλακούντα μετά τη γέννα, ώστε να μην τα χρησιμοποιήσει ο Σατανάς για να φτιάξει ένα αντίγραφο του νεογέννητου.
Επίσης, τα μέλη πιστεύουν ότι μερικά αποβληθέντα έμβρυα επιβιώνουν από την έκτρωση και μένουν στους υπονόμους, όπου συγκεντρώνονται και καταστρώνουν σχέδιο να κατακτήσουν τον κόσμο!
Ο κάθε άνθρωπος έχει εφτά κλώνους που ζουν σε διαφορετικά μέρη του κόσμου.
Οι γυναίκες υπήρχαν για πολλές γενιές πριν να κατασκευάσουν τους άντρες μέσω της γενετικής τροποποίησης.
Ο Homo sapiens είναι το αποτέλεσμα πειραμάτων κλωνοποίησης που έγιναν στον Άρη πάνω στον Homo erectus.

11. Η εκκλησία του Ed Wood

Πρόκειται για μια διαδικτυακή εκκλησία, που χαρακτηρίζεται και ως θρησκεία βασισμένη στην ποπ κουλτούρα.  Η ίδρυσή της έγινε από τον Steve Galindo το 1996. Το κεντρικό πρόσωπο της θρησκείας αυτής είναι ο σκηνοθέτης cult ταινιών Edward D. Wood Jr, τον οποίο τα μέλη της εκκλησίας, αντιμετωπίζουν σαν σωτήρα τους!
Οι «πιστοί» αναζητούν τον τρόπο για την επίτευξη της ευτυχίας και της θετικής ζωής στις ταινίες και τη ζωή του σκηνοθέτη. Στις συγκεντρώσεις τους ντύνονται σαν το αντίθετο φύλο καθώς ο Ed Wood στις ταινίες του έβαζε πάντα άντρες ντυμένους γυναικεία.

12. Η εκκλησία του ιπτάμενου τέρατος από Spaghetti

Όπως υποστηρίζουν τα μέλη της, η εκκλησία αυτή υπάρχει εδώ και εκατοντάδες χρόνια, αν και μόλις πρόσφατα, το 2005 αποκαλύφθηκε η ύπαρξή της.
Οι Pastafarians, όπως ονομάζονται οι οπαδοί της θρησκείας, πιστεύουν πως ο κόσμος δημιουργήθηκε από το ιπτάμενο τέρας των Spaghetti, το οποίο ήταν και μεθυσμένο! Το αποτέλεσμα της μέθης του είναι ένας ατελής κόσμος… Η επίσημη ενδυμασία τους είναι πειρατικά ρούχα, καθώς θεωρούν πως οι πειρατές δεν είναι κακοί αλλά χαρωποί άνθρωποι που ταξιδεύουν σε όλο τον κόσμο και δίνουν στους ανθρώπους γλυκά! Φυσικά πρόκειται για θρησκεία-παρωδία.
Η θρησκεία ιδρύθηκε το 2005 από τον Bobby Henderson, ο οποίος αρχικά στόχευε σε μια σατυρική διαμαρτυρία ενάντια στην αντικατάσταση του μαθήματος της εξέλιξης με το μάθημα του έξυπνου σχεδίου.
Σε επιστολή του, στο εκπαιδευτικό συμβούλιο της πολιτείας Kansas των ΗΠΑ, ο Henderson υποστήριξε πως πιστεύει σε έναν υπερφυσικό δημιουργό, που μοιάζει με spaghetti με κεφτεδάκια. Ο Henderson, ζήτησε μαζί με το μάθημα του έξυπνου σχεδιασμού και της εξέλιξης, να διδάσκεται και η θεωρία του στις σχολικές αίθουσες!

13. Η εκκλησία του Maradona

Δημιουργήθηκε από fans του «μύθου των γηπέδων», Diego Maradona, στις 30 Οκτωβρίου 1998, την ημέρα των 38ων γενεθλίων του ποδοσφαιριστή.
Οι οπαδοί της εκκλησίας θεωρούν πως ο Diego Maradona, είναι ο καλύτερος παίκτης του ποδοσφαίρου όλων των εποχών. Τα μέλη της, φτάνουν τα 80.000 από 60 χώρες παγκοσμίως. Το ημερολόγιό τους ξεκινάει από τη χρονιά που γεννήθηκε ο Maradona, το 1960!

ΠΗΓΗ: dogma.gr 

Τετάρτη 30 Νοεμβρίου 2016

ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΗΣΥΧΑΣΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΕΣ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ (ΓΙΟΓΚΑ). ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ

Ορθόδοξη Ησυχαστική Παράδοση και οι Ανατολικές Θρησκείες (Γιόγκα)
Ομοιότητες και διαφορές
Λεωνίδας Κατσίρας, Σχολικός σύμβουλος Κλ. ΠΕ13

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η Γιόγκα, η οποία στην πατρίδα της, τις Ινδίες, πρέπει να οδηγεί τους ανθρώπους στο μυστικό βίωμα, στους ανθρώπους της Δύσεως προσφέρεται ως «βοήθεια», αλλά κατά τρόπον ουσιώδη διάφορο εκείνου που διδάσκεται στις Ινδίες. Ιστορικά είναι γενικευμένο έθιμο στους πολιτισμούς της Ανατολής ή στα σαμανικά έθιμα των πολιτισμών των Ινδιών. Είναι προσδιορισμός του μυστικού δεσμού του Ινδού με την ύψιστη υπερβατική πραγματικότητα, δηλ. ως μέθοδος ασκητική τεχνική, αλλά και ως μέθοδος διαλογισμού.

Στην Ινδία υπάρχουν πολλά είδη Γιόγκα, στην Ευρώπη, όμως, μόνον μερικά προβάλλονται, τα οποία οδηγούν τον άνθρωπο της Δύσεως σ' ένα επικίνδυνο μονοπάτικαι ο οποίος δύσκολα μπορεί να καταλάβει τη διαφορά της άσκησης από το θρησκευτικό βίωμα το οποίο τον εγκλωβίζει.
Ο Ευρωπαίος πρέπει να γνωρίζει ότι εκείνο που προβάλλεται ως Γιόγκα στη Δύση, δεν είναι απλές σωματικές ασκήσεις, δεν είναι γυμναστική και σπορ, δεν είναι μία οδός προς απόκτηση ικανότητος παραγωγής, χαλάρωσης, ησυχίας, ηρεμίας και ανόδου των πνευματικών δυνάμεων. Είναι μία μέθοδος μόνον και μόνον για Ινδούς. Στις γραμμές που ακολουθούν, θα προσπαθή­σουμε να δείξουμε την σχέση, την ομοιότητα, αν υπάρχει, αλλά και τις δια­φορές μεταξύ της Yoga και του Ορθόδοξου Ησυχασμού. Τι προσπαθεί να επιτύχει ο ένας και τι ο άλλος. Ποιος ο σκοπός αυτης της μυστικής ένωσης του ανθρώπου στη Γιόγκα και τον Ησυχασμό στην Ορθόδοξη θρησκεία και θα καταδειχθεί η στρατηγική και των δύο, τι επιδιώκει η μία και τι η άλλη.
Τι είναι Γιόγκα; Από που ξεκίνησε; Τι πραγματεύεται και ποια τέλος πάντων τα θετικά και αρνητικά στοιχεία της; Εύλογα ερωτήματα για κάθε έξυπνο ερευνητή. Κατ’ αρχήν ας ξεκινήσουμε από την σημασία της λέξεως «Γιόγκα». Οι ρίζες της ξεκινούν βαθιά στις αρχαίες ιερές γραφές των Ινδών, γραμμένες στη «Σανσκριτική», την απόκρυφη γλώσσα που γνώριζαν μονάχα οι ιερείς, οι νεοφώτιστοι και οι ανώτερες Κάστες.
Η λέξη «Γιόγκα» έχει σανσκριτική ρίζα και προέρχεται από την λέξη «Γιόγκα», που σημαίνει «ενώνω», «συνδέω», «ζεύω». Συμπεραίνουμε, λοιπόν, ότι «Γιόγκα» είναι το μέσον που συνδέει, ενώνει ή ζεύει δύο πράγματα μαζί. Είναι ο σύνδεσμος της Ατομικής Ψυχής με την Παγκόσμια Ψυχή, η Ένωση του ανθρωπίνου Πνεύματος με τον Θεό. Η Γιόγκα διδάσκει, πως κάθε άνθρωπος, ακόμα και ο απλός οικογενειάρχης, μπορεί να φθάσει σε προχωρημένα πνευματικά στάδια, αν ζει σωστά κι αν παράλληλα μελετάει και εφαρμόζει επίμονα τους τρόπους που οδηγούν σ' αυτό  το αποτέλεσμα.
Πριν προχωρήσουμε, όμως, στην ανάλυση της έννοιας Γιόγκα, παρατηρούμε ότι η Ινδική Φιλοσοφία πέρασε από τρία στάδια2 και η Γιόγκα είναι τόσο παλιά, όσο και αυτή η Ινδία. Και πέρασε για πολλές χιλιετηρίδες από στόμα σε στόμα, αλλά κυρίως όπως περιέχεται στις Σανσκριτικές γραφές των Pishis και των Σοφών, που πλούτισαν την ζωή και τον πολιτισμό της Ινδίας κι ολόκληρου του κόσμου.3
Οι Πηγές της διδασκαλίας της Γιόγκα είναι οι εξής: οι Βέδες, τα Ουπανισάντ (λογοτεχνικά ιερά ή απόκρυφα κείμενα) και η Μπαγκαβάτ Γκιτά, που σχεδόν σε κάθε κεφάλαιό της περιέχει οδηγίες για την Γιόγκα. Ένας Ινδός Σοφός με το όνομα Πατάντζαλι, γνωστός ως «πατέρας» της Γιόγκα, συγκέ­ντρωσε τα παλαιά γραπτά και μ’ αυτά  σχημάτισε τους «Αφορισμούς της Γιό­γκα» (Yoga Sutras). Οι αφορισμοί αυτοί είναι προτάσεις μεστές σε νόημα γραμμένες και συνταγμένες έτσι, ώστε να δίνουν τις αρχές της ειδικής φιλοσοφίας -στην περίπτωση αυτή της φιλοσοφίας της Γιόγκα. Το Γιογκικό ιδεώδες θα μπορούσε να ορισθεί σαν το να έχει κανείς γερό σώμα, με την κα­θοδήγηση ενός αναπτυγμένου νου και μια δυναμική θέληση ζωντανεμένη από τα υψηλότερα ιδανικά. Η Γιόγκα, όμως, απευθύνεται σε κάθε τύπο ανθρώπου, διότι οι άνθρωποι είναι διαφορετικοί, γι’ αυτό  και αναπτύχθηκαν διάφορες σχολές, έτσι ώστε όλοι οι άνθρωποι να βρουν αυτό  που τους ταιριάζει.
Όλες όμως οι μορφές της Γιόγκα έχουν ένα κοινό σκοπό, που είναι η Προ­σωπική Βελτίωση (self improvement) και η Ανακάλυψη του Εγώ (self realization).6 Ο Πατάντζαλι περιγράφει τα οκτώ στάδια δια των οποίων ο εκτελών την Yoga θα επιτύχει το σκοπό του.7

Φιλοσοφία της Γιόγκα

Ο Πατάντζαλι (Pantanjali), «Ο πατέρας της Γιόγκα» έδωσε την φιλοσοφία της Γιόγκα μέσα από τους αφορισμούς  και από αυτό  αντλεί τα πιστεύω της και η σημερινή Γιογκική Φιλοσοφία. Πολλές ερμηνείες γίνονται δεκτές, όλες βασίζονται στους Αφορισμούς της Γιόγκα του Πατάντζαλι. Ολόκληρη η διδα­σκαλία της Γιόγκα μας δίνεται στους Δέκα Κανόνες Συμπεριφοράς, σαν­σκριτικά «Γιάμας» (Yamas) και τους Δέκα Κανόνες Ελέγχου, σανσκριτικά «Νιγιάμας» (Niyamas), οι οποίοι είναι οι εξής.8 Να μην βλάπτεις τον άλλο, Αλή­θεια και διορατικότητα για όλα, Τιμιότητα και σεβασμός της Περιουσίας άλλου, Τήρηση Κανόνων Εγκράτειας και Αγνότητας, Εφαρμογή της Συγνώμης, Ανοχής ή Κατανόησης, Υπομονή, Καρτερία και Υπακοή, Συμπόνια και Συμπά­θεια, Ειλικρίνειασοβαρή προσπάθεια, Σωστός έλεγχος διατροφής σε ποιό­τητα και ποσότητα, Εφαρμογή Υγιεινής και Καθαριότητας, φυσικής και διανοητικής, ενώ οι Δέκα Νιγιάμας αναφέρονται στα εξής: Μετάνοια και τι­μωρία για κάθε σφάλμα, Δεκτικότητα και ολιγάρκεια, Πίστη, Ευσπλαχνία και εχεμύθεια, Σεβασμός για κάθε τι ιερό και λατρεία θεού, Μελέτη των Γραφών, Ταπεινοφροσύνη και Απλότητα, Ανάπτυξη διανοητικών ικανοτήτων και πνευ­ματικών αναζητήσεων, Προσευχή-διαλογισμός, Αλτρουιστικές Πράξεις. Αυτά  εν ολίγοις όσον αφορά την Γιόγκα. Ας δούμε, όμως και τον ορθόδοξο ησυ­χασμό.
Στις μέρες μας, πολλοί είναι εκείνοι που κάνουν λόγο για τον Ορθόδοξο Ησυχασμό, παρουσιάζοντάς τον ως τον «αντίστοιχο» της γιόγκα στην Ορθό­δοξη Εκκλησία, μαρτυρώντας μ’ αυτόν τον τρόπο την άγνοια και την σύγχυσή τους. Πιστεύουμε πως κάθε σκεπτόμενος άνθρωπος έχει, ίσως, κάποια στιγμή προβληματιστεί για τις διαφορές αυτών των δύο. Βλέποντας έναν σύγχρονο ασκητή της Ερήμου κι έναν γκουρού, δεν είναι πάντα ευνόητο σ όλους το τι τους κάνει να διαφέρουν πέραν της εξωτερικής τους περιβολής. Και όμως διαφέρουν. Και διαφέρουν τόσο εσωτερικά, όσο και εξωτερικά, και οι διαφορές τους έγκεινται τόσον στην φιλοσοφία και στο σκοπό, όσο και σ' αυτές τις τεχνικές μεθόδους.
Περιεκτικότερα θα λέγαμε ότι οι διαφορές τους ακούνε στο όνομα Ιησούς Χριστός, που στους Ανατολίτες είναι άγνωστος. Ας αναλύσουμε όμως πρώτα, πριν πάμε να δούμε τις διαφορές τους, τι είναι Ορθόδοξος Ησυχασμός, ποια τα βασικά χαρακτηριστικά του και ποια είναι τα στοιχεία εκείνα που κά­νουν τις μεγάλες διαφορές τους.

Ορισμός και Στοιχεία του Ορθόδοξου Ησυχασμού

Ο Ορθόδοξος Ησυ­χασμός, όπως σήμερα τον καταλαβαίνουμε, είναι προέκταση και συνέχεια του αρχικού μοναχισμού, αφού ο μοναχισμός των πρώτων αιώνων ήταν ουσια­στικό ησυχασμός και αργότερα πήρε την σημερινή του μορφή. Λέγοντας Ησυ­χασμό, εννοούμε τον συγκεκριμένο εκείνο τρόπο ασκήσεως που επέλεξαν κάποιοι μοναχοί, ώστε να πραγματώσουν την προσωπική τους ένωση με τον Θεό στην ησυχία και την μόνωση, με βάση την αδιάλειπτη προσευχή. Η αρχή του ησυχασμού είναι ευαγγελική. Οι ησυχαστές έχουν ως σκοπό να καθαρί­σουν την καρδιά τους, προκειμένου να δουν τον Θεό, σύμφωνα με τον έκτο (6ο) Μακαρισμό: «Μακάριοι οι καθαροί τη καρδία ότι αυτοί τον Θεόν όψονται» (Ματθ. 5, 8). Στην προσπάθεια τους αυτή συν τω χρόνω, εισήλθε κάποια μέ­θοδος προσευχής επιβοηθητική στην επίτευξη του τελικού σκοπού 9: η νοερά, η καρδιακή προσευχή και βαστώντας λίγο την αναπνοή τους,10 λέγουν εκείνο το «Κύριε Ιησού, Υιέ του Θεού ελέησόν με».
Οι ησυχαστές πατέρες, επειδή ακριβώς αντιλαμβάνονται την αξία, τόσο της αδιάλειπτης προσευχής, σύμφωνα προς το «αδιαλείπτως προσεύχεσθαι» (Θεσ. Α’ 5,17), όσο και της νοεράς προσευχής, προσπαθούν συνεχώς «λένε» την ευχή «το εν τη καρδία λαλούμενον, την μονολόγιστον προσευχήν Κύριε Ιησού, Υιέ Θεού ελέησόν με» ,11 Ακριβώς, όλη αυτή η προσπάθειά τους, εννο­είται, βέβαια, γι’ αυτούς, με την βοήθεια του Θεού, συνεχώς να προσεύχονται καρδιακά, έχοντας δηλαδή το νου τους στην καρδιά τους καθαρά, αποκλεί­οντας καθαρά, δηλαδή αποκλείοντας την είσοδο οποιουδήποτε λογισμού στην καρδιά, σε συνδυασμό με την συγκεκριμένη μέθοδο, τεχνική που ανεπτύχθη, ώστε τελικά να αξιωθούν της θέας του άκτιστου φωτός και της ενώσεως με τον Χριστό. Παρερμηνεύθηκε και θεωρήθηκε αντίστοιχη της γιόγκα, που η λέξη καθ’ εαυτή σημαίνει «άσκηση, γυμνάσια και κυρίως ζεύξη»12, αλλά είναι κι η ονομασία συγκεκριμένης ινδουϊστικής φιλοσοφίας με δικό της φι­λοσοφικό σύστημα και σκέψη, «διαγράφει τον τρόπον, τους κανόνας της ασκήσεως, τα στάδια και τους σταθμούς της πορείας του ανθρώπου προς την λύτρωσιν» 13.Η Γιόγκα αποτελεί το «θεωρητικόν υπόβαθρον της ψυχοσω­ματικής ασκήσεως»14, δεν σημαίνει ιδιαιτέραν τινά απολυτρωτικήν θεωρίαν, αλλά μέσον προς λύτρωσιν, σύνολον πρακτικών μεθόδων προς πραγμάτωσιν της λυτρούσης γνώσεως. Είναι αυτονόητο ότι η γιόγκα, όπως κι αν την κα­ταλαβαίνουμε όντας γέννημαθρέμμα του Ινδουισμού, της θρησκείας των Ινδών».

Διδασκαλία της Yoga

Για τον Ινδουισμό, η ιστορία του κόσμου είναι κυκλική. Υφίσταται μία αδιά­κοπη ανακύκλωση των κόσμων, ενώ το σύμπαν είναι αιώνιο. Η υψίστη αρχή είναι το Brahman, το απόλυτο, που είναι απρόσωπο, κείται πέρα κάθε ορι­σμού, ωστόσο περικλείει και διαποτίζει τα πάντα. Παρά τις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στις διάφορες σχολές, όλες, όμως, έχουν ένα κοινό τόπο, την έννοια της λυτρώσεως του ανθρώπου από τις αδιάκοπες μετενσαρκώσεις που συνεπάγεται τελικά την συνάντηση με το Υπερβατικό, το Θείο.15 Για να επιτευχθεί αυτό , περνάει από ορισμένους «δρόμους» διαφορετικούς από Σχολή σε Σχολή  που για τον Ορθόδοξο Ινδουισμό είναι η πιστή εκπλήρωση των υποχρεώσεων προς τους Θεούς, ιδιαίτερα με τις θυσίες.

Πρακτική της Yoga

Ως Γιόγκα, βασικά χαρακτηρίζονται διάφορες κατευθύνσεις, που έχουν κα­θοριστεί μέσα στον Ινδουισμό, προκειμένου να επιτευχθεί η λύτρωση του ανθρώπου και η ένωσή του με το Απόλυτο Ένα, το ΒΡΑΗΜΑΝ.
Παρόλο που η πρακτική της γιόγκα διδάσκεται σε σειρά και μάλιστα σε μακριά σειρά μαθημάτων και υπάρχουν πολλές παραλλαγές γι’ αυτήν και στον τρόπο που διδάσκεται, τα συνηθέστερα στάδια των μεθόδων αυτών είναι οκτώ (8) στάδια,16 τα οποία αναφέρθηκαν πιο πάνω, όπως και οι Αφορισμοί του Πατάντζαλι εξηγούν τις οκτώ (8) βαθμίδες της Γιόγκα.17 Γνωστό εξάλλου είναι και το αρχαίο ελληνικό ρητό «νους υγιής εν σώματι υγιεί». Γι’ αυτό το πρώτο καθήκον μας, είναι να φέρουμε τους εαυτούς μας στο μάξι μουμ της καλής φυσικής μας κατάστασης. Ως Γιόγκα, βασικά χαρακτηρίζο­νται οι κατευθύνσεις για την λύτρωση, για την ένωση με το απόλυτο ένα. Ο γιόγκι, αυτό  που «κάνει» γιόγκα, πιστεύει και επιθυμεί μέσω της γιόγκα να πραγματοποιήσει την ένωσή του με την υπερβατική πραγματικότητα και έτσι να λυτρωθεί. Προκειμένου να επιτύχει την απόλυτη περισυλλογή, έχει ανάγκη από την καθοδήγηση ενός διδασκάλου, ενός γκουρού Γκουρού σημαίνει αυτός που διαλύει το σκοτάδι.

Σχέση Γκουρού-Γιόγκι

Γκουρού είναι Πνευματικός Δάσκαλος. Δάσκαλος του Γιόγκα. Ο ιδεώδης Γκουρού είναι μια φωτισμένη ψυχή, ένας πεπειραμένος Γιόγκι, που κατέχει τέ­λεια όλα τα στάδια του Yoga ή, έστω, κάποιος που έχει πολύ προχωρήσει προς τον τελικό σκοπό.18
Η σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα σ ένα γκουρού και το γιόγκι, είναι αρκετά ιδιόμορφη. Ο μαθητης οφείλει απόλυτη υπακοή και πίστη στο δικό του γκουρού. Ο γκουρού έχει απόλυτη εξουσία στο σώμα, τη ψυχή και το μυαλό του μαθητή, ενώ ο ίδιος ο μαθητης οφείλει αστασίαστα να εκτελεί οποιαδήποτε επιθυμία  διαταγή του γκουρού του. Ο μαθητής δεν έχει καθόλου δική του θέληση ή νου. Ζει την ζωή του μονάχα για ένα σκοπό -να υπακούει στις εντολές του γκουρού. Καλλιεργείται έτσι μια νοοτροπία ενός πιστού σκυ­λιού ή ενός υπάκουου υπηρέτη.19 Εξυπακούεται, βέβαια, ότι η όλη διδασκαλία περί της μετενσαρκώσεως δίδει ισχυρά επιχειρήματα για τέτοιες αντιλήψεις, αφού οι ευθύνες γι’ αυτή την ζωή αναζητούνται σε μία προηγούμενη.
Ο γκουρού είναι ο μόνος που μπορεί να σε λυτρώσει, αφού ο ίδιος θεω­ρείται ότι έχει ήδη λυτρωθεί και γι’ αυτό  θεωρείται Θεός. Πραγματικά, βαθιά υποταγή και τυφλή υπακοή στον Γκουρού, είναι όρος απαραίτητος της μα­θητείας στον γιόγκα. Ο μαθητης πρέπει να εκτελεί τις οδηγίες του γκουρού με απόλυτη αυτοεγκατάλειψη και τυφλή πίστη στα λόγια του Δασκάλου του.20 Ο μαθητης κάτω από την καθοδήγηση του γκουρού, αρχίζει την εξάσκηση.
Μόλις πραγματώσει τα δύο (2) πρώτα στάδια, δηλαδή την υπερβατική πραγματικότητα και έτσι να λυτρωθεί.21 Προκειμένου όμως, να επιτύχει την απόλυτη περισυλλογή, έχει ανάγκη από την καθοδήγηση, ενός διδασκάλου, ενός γκουρού, που σημαίνει αυτός που διαλύει το σκοτάδι.22
Ο μαθητής κάτω από την καθοδήγηση του γκουρού, αρχίζει την εξάσκηση. Μόλις πραγματώσει τα δύο (2) πρώτα στάδια, δηλαδή την αυτοσυγκράτηση και την αυτοκαλλιέργεια, πραγματοποιείται η μύησή του από τον γκουρού, η επίσημη αποδοχή του ως μαθητή από τον γκουρού.

Ας δούμε όμως, τι είναι το Mantras. Κατά την διάρκεια της μυήσεως παίρνει από τον δάσκαλό του ένα νέο όνομα και μια τελετουργική φράση (μάντρα) για να την χρησιμοποιεί στον διαλογισμό μαζί με ένα κομπολόι από 108 χάνδρες. Η τελετουργική αυτή φράση χρησιμοποιείται και αποσκοπεί στο να θέσει εκτός λειτουργίας την σκέψηκαι τη συνείδηση και ταυτόχρονα να συγκεντρώσει το νου. Το μάντρα είναι ιερή λέξη ή συλλαβή ή μια σειρά από λέξεις ή συλλαβές, που με την συστηματική επανάληψή τους (japa) και την συ­γκέντρωση της σκέψης πάνω στην μυστική τους έννοια, φθάνει κανείς στην άμεση γνώση της Αλήθειας. Τα mantras δεν είναι διανοητικά κατασκευάσματα. Ανακαλύφθηκαν από φωτισμένους Yogis, που τα «είδαν» ή τα «ακούσαν», όταν αυτοί ευρίσκοντο σε υπερβατική κατάσταση συνείδησης .23 Τα matras, σχε­δόν πάντοτε, απευθύνονται σε κάποια μορφή θεότητας (devata) και τότε, είναι διατυπωμένα με συλλαβές η λέξεις που σχετίζονται με την θεότητα αυτή. Η devata είναι μία ορισμένη όψη ή μορφή Θεού, που ο ασκούμενος την επικα­λείται με το mantra. Τα γράμματά των πρέπει να απαγγέλλονται με σχολα­στική ακρίβεια προφοράς, με τον σωστό τονισμό και τον κατάλληλο ρυθμό. Για τον λόγο αυτό, το mantra, όταν μεταφραστεί, παύει να είναι mantra, γιατί οι ήχοι που προφέρονται και ακούγονται στην μετάφραση δεν είναι αυτοί που απαιτούνται για την αποτελεσματική επίκληση της ορισμένης θεότητας.
Έτσι, λοιπόν, βλέπουμε ότι για έναν τρίτο το mantras φαίνεται σαν μια σειρά λέξεων, για τον Yogi όμως είναι μια συγκεντρωμένη σκέψη μεγάλης ισχύος, που οδηγεί σε βαθιές εμπειρίες. Αυτό  που λέγεται με το mantras, δηλ. αυτή η τελετουργική φράση, αποσκοπεί στο να θέσει εκτός λειτουργίας την σκέψη και την συνείδηση και ταυτόχρονα να συγκεντρώσει τον νου. Δεν είναι απαραίτητο να ξέρει ο μαθητης τι σημαίνει η μάντρα του. Μερικοί συνέδεσαν την μάντρα του με την ευχή, χωρίς όμως ισχυρά και λογικά επιχειρήματα.24 Με τον τρόπο αυτό , η προσωπικότητα του μαθητή χάνεται, αλλά ταυτόχρονα ταυτίζεται με την παγκόσμια συνειδητότητα, στην οποία τελικά και διαλύε­ται.25 Η τελετουργική φράση είναι συνήθως ονόματα θεών και λατρευτικές φόρμουλες και ιδιαίτερη σημασία δίδεται στον ήχο της, όπως προείπαμε.

Σύγκριση με τον Ησυχασμό

Οι διαφορές της Yoga με τον Ορθόδοξο Ησυχασμό είναι πολλές. Κατ’ αρχήν ο γέρων ησυχαστής με τον γκουρού διαφέρουν στο ότι έχουν διαφο­ρετικά κίνητρα και στόχους. Ο γκουρού επιζητεί την λύτρωση από τις αδιάκοπες μετενσαρκώσεις, στις οποίες υπόκειται νομοτελειακά, αφού δεν φρόντισε σε κάποια προηγούμενη ζωή του να λυτρωθεί. Στόχος του είναι να μην εισέλθει πλέον στην ψυχή του το Κάρμα, αρνητική ενέργεια, που θα τον αναγκάσει σε νέα μετενσάρκωση. Ο γέρων ησυχαστης όμως ζει στην ησυχία, όχι προς αποφυγή των διαφόρων ερεθισμάτων, αλλά διότι έχει τρωθεί τω πόθω Χριστού. Κινείται από αγάπη και μόνο προς το Χριστό και επιθυμεί την καλήν αλλοίωσιν και το είναι συν Χριστώ. Η όλη ζωή του είναι έκφραση της αγάπης του προς το Θεό και στόχος του είναι η έκφραση αυτής της αγάπης και της μετάνοιάς του απέναντι σ' Αύτόν.26 Δεν ζητεί, ούτε απαιτεί την θέα του ακτίστου φωτός. Αντίθετα με τον ησυχαστή, ο γκουρού πιστεύει πως μόνος του, στηριζόμενος αποκλειστικά και μόνο στις δικές του δυνάμεις, θα επιτύχει το σκοπό του.
Ο Ορθόδοξος Ησυχαστής επαφίεται στην αγάπη και το έλεος του Θεού. Γνωρίζει καλά ότι χωρίς «Αυτόν ου δύνασθαι ποιείν ουδέν» και επιπλέον θεωρεί τον εαυτόν του ανάξιο οποιοσδήποτε ευεργεσίας. Ο,τιδήποτε όμως έλθει, επιτυγχάνεται χάριτι θεία και είναι δώρο Θεού πού Εκείνος αποφάσισε πότε, πόσο και σε ποιον θα το δώσει.
Η θέα του άκτιστου φωτός, αλλά και η πιο «μικρή» χαρισματική κατάσταση δεν είναι κατάληξη ή επίτευγμα μιας ψυχολογικής τεχνικής και σωματικής γυμναστικής, αλλά «δόσις αγαθή και δώρημα τέλειον άνωθεν καταβαίνον», αποτέλεσμα πολύχρονης μαθητείας στον Χριστό.
Και στις δύο (2) περιπτώσεις έχουμε την καθοδήγηση του νέου από τον παλιό. Όμως ο υποτακτικός δεν έχει την ίδια σχέση με τον γέροντα που έχει ο μαθητής με τον γκουρού.
Ο υποτακτικός «κάνει» υπακοή στον γέροντά του και κόβει το θέλημά του, αλλά αυτές είναι αρετές, καθαρά πνευματικές καταστάσεις και δεν εκφυλίζονται.
Δημιουργείται μία πατρική σχέση, όπου ο γέροντας αισθάνεται τον υποτακτικό του σαν παιδί του, θέλει να τον δει να προκόβει πνευματικά και θεωρεί τον εαυτόν του υπεύθυνο γι’ αυτόν, αφού θα δώσει λόγο στον Θεό.
Στην καθαρά «τεχνική» πλευρά του θέματος, η γιόγκα έχει μια αυστηρή τελετουργία. Υπάρχει συγκεκριμένο «τυπικό». Ο μαθητής (γιόγκι) είναι υποχρεωμένος να εκτελέσει ορισμένες πράξεις  κινήσεις του σώματος, χωρίς να παρεκκλίνει καθόλου απ’ αυτές. Οποιαδήποτε παραμικρή έστω παράλειψη ή αλλοίωση, εκούσια ή ακούσια, επιφέρει λάθος αποτέλεσμα. Στην ορθοδοξία όμως τα πράγματα διαφέρουν. Κάθε γέροντας είναι ελεύθερος να εφαρμόσει την «παιδαγωγική μέθοδο» εκείνη, που θα φέρει το καλύτερο αποτέλεσμα, προσαρμόζοντάς την στην προσωπικότητα του υποτακτικού. Στην ορθοδοξία και ιδιαίτερα στον ορθόδοξο ησυχασμό, η ιδιαίτερη προσωπικότητα του κάθε ανθρώπου διασώζεται και αξιοποιούνται όλα τα χαρίσματά του. Ακόμη όμως και στον τρόπο προσευχής γίνεται εξατομίκευση (π.χ. η ευχή μικρή-μεγάλη) και η έμφαση που δίδεται όχι στην τήρηση του γράμματος, των τυπικών κανόνων, αλλά στην καρδιακή προσέγγιση του γλυκύτατου και μειλίχιου Ιησού Χριστού.
Η ησυχαστική μέθοδος δεν υπήρξε αυτοσκοπός, αλλά μέσο που διευκολύνει την προσοχή, απαραίτητη προϋπόθεση της καθαράς προσευχής.
Ούτε ποτέ θεωρήθηκε ως μέσον αυτομάτου προσκτήσεως της θείας χάριτος.27 Πολύ περισσότερο ο ορθόδοξος ησυχασμός δεν υπήρξε ποτέ διανοητικός και πλατωνίζων, αντίθετα ήταν πάντα και είναι βιβλικός και χριστοκεντρικός, υποστηρίζοντας ότι η βίωση της εμπειρίας της χάριτος περιλαμβάνει όλο τον άνθρωπο και όχι ένα μέρος αυτού, το Πνεύμα. Ο ορθόδοξος ησυχασμός διακηρύττει ότι η αποκάλυψη του Θεού δεν απευθύνεται στο ανθρώπινο πνεύμα μόνο, αλλά σε ολόκληρο τον άνθρωπο.
Έτσι λοιπόν όλος ο άνθρωπος ανακαινίζεται εν Χριστώ και ότι όλος ο κόσμος πρέπει να τεθεί σε μια διαδικασία μεταμορφωτική.28 Στον ορθόδοξο μυστικισμό δεν επιδιώκεται η φυγή, όπως γίνεται σε διάφορες τάσεις ινδουιστικής κατευθύνσεως, που ζητούν να βοηθήσουν τον άνθρωπο να ξεφύγει από τις ανακυκλώσεις των μεταβιώσεων. Δεν έχουμε, όπως θα ήθελαν οι Ουπανισάντ, μια απορρόφηση του «μέσα στο απρόσωπο «Brahman», όπως το αλάτι διαλύεται μέσα στον ωκεανό. Ουσιώδες στοιχείο της πνευματικής τελειώσεως, η ολοκλήρωση του ανθρωπίνου προσώπου, η συνεχής κίνηση, η μετοχή στο ιστορικό γίγνεσθαι, το «αδιακόπως εκτείνεσθαι», μια συνεχής πορεία και ανέλιξη.29
Διακηρύττει ότι η αποκάλυψη του Θεού δεν απευθύνεται στο ανθρώπινο Πνεύμα μόνο, αλλά σε ολόκληρο τον άνθρωπο. Γι’ αυτό  και η Ε’ Οικουμενική Σύνοδος (553) κατεδίκασε τον Ωριγένη και τον Ευάγριο τον Ποντικό, επειδή αντικατέστησαν την διδασκαλία τους την Χριστιανική ανθρωπολογία με ένα νεοπλατωνικό σύστημα. Πολλά θα μπορούσαμε να αναθεωρήσουμε αν το αποτέλεσμα μας ικανοποιούσε. Ο Ινδουιστης μοναχός, όμως, τελικά αποβαίνει ένας άνθρωπος απόμακρος, ξένος, μακριά από τους ανθρώπους και τα προβλήματά τους, μακριά από τον κόσμο και τις ανησυχίες του.
Και όλα αυτά  αναγκαστικά προκειμένου να επιτύχει την προσωπική του λύτρωση, αγνοώντας όλους τους υπόλοιπους. Ο ορθόδοξος ησυχαστής δεν είναι αυτόνομος. Το κέντρο παραμένει πάντα η εν Χριστώ εμπειρία, η ένταξη στο μυστικό Σώμα του Χριστού, στην Εκκλησία.30 Ο ησυχαστής δεν απομονώνεται από την εκκλησιαστική κοινότητα. Αλλά δια της προσευχής του Ιησού και των θείων μυστηρίων παραμένει άγρυπνο μέλος της. Ποτέ δεν αδιαφόρησε για τα προβλήματα των αδελφών του, παρά πάντοτε υπερασπίστηκε την αλήθεια και την δικαιοσύνη.
Ο ησυχαστής δεν επιδιώκει την φυγή από τον κόσμο, αλλά ακριβώς επειδή τον αγαπάει, επιλέγει την ησυχία. Ο ορθόδοξος ησυχασμός καλλιέργησε την κοινωνική ευαισθησία και την συνείδηση του κοινωνικού καθήκοντος, τονίζοντας ότι η τελειότητα συνίσταται στην αγάπη.31 Επιπλέον, ο χριστιανός μοναχός ελπίζει στον Θεό. Κάνει τον αγώνα του κάτω από το άγρυπνο βλέμμα του φιλάνθρωπου Θεού, αγναντεύοντας το φως της ελπίδας.
Ο γιόγκι αρχικά έχει ως καθοδηγητή τον γκουρού. Έπειτα όμως είναι τελείως μόνος, προσπαθώντας να λυτρωθεί, εξαλείφοντας κάθε ίχνος της προσωπικότητάς του μέσα σ’ ένα απρόσωπο απόλυτο.
Επίσης ορθόδοξος μυστικισμός στενά συνδεδεμένος με τον μοναχισμό, διατηρεί επίσης έναν προφητικό χαρακτήρα. Υψώνει την φωνή της προσωπικής εμπειρίας εναντίον καταχρήσεων της εξουσίας, υπερασπίζεται την αλήθεια και την δικαιοσύνη, αντιδρά αποφασιστικά στην συμβατικότητα, στη στείρα εξωστρέφεια.
Στην χώρα μας τα τελευταία χρόνια αυξάνονται τα διάφορα κέντρα και οι σχολές Γιόγκα. Δημόσια η Yoga προβάλλεται ως «είδος γυμναστικής» και αρχικά γίνεται λόγος αποκλειστικά και μόνο για τις ασκήσεις των μυϊκών και νευροφυτικών κέντρων, για τις ασκήσεις αναπνοής και τα όμοια.
Δηλαδή από τα στάδια που αναφέραμε προηγουμένως, στην αρχή της παρούσης εργασίας μας, περιορίζονται στα: έλεγχος σώματος, ρύθμιση αναπνοής και μερικές φορές προχωρούν και στα στάδια: συγκράτηση των αισθήσεων και συγκέντρωση προσοχής. Πολλές σχολές προσπαθούν να αποθρησκευτικοποιήσουν κάπως τις ασκήσεις από τον ινδουιστικό χαρακτήρα τους, ώστε να γίνονται ευκολότερα αποδεκτές από τον μέσο Έλληνα. Άλλοι πάλι επιμένουν ότι δεν έχει, ούτε είχε θρησκευτικό χαρακτήρα.32 Επιμένουν ότι είναι «Επιστήμη».
Όσο όμως κι αν επιστρατεύονται ιδιότυπες λέξεις, γεγονός παραμένει ότι ο καθόλου προσανατολισμός της πραγματικής γιόγκα ήταν και είναι Θρησκευτικός ή παραθρησκευτικός. Όσοι μυούνται στον «διαλογισμό» της Γιόγκα, καθοδηγούνται προς μία κατεύθυνση σαφώς ινδουϊστική. Με οδηγούς, τις Βέδες και τα άλλα ιερά ινδικά κείμενα (ουπανισάντ-Πουράνας, Σούτρας, Τάντρας), κυρίως δε έχοντας ένα «δάσκαλο» (γκουρού), επιδιώκουν να αφομοιώσουν και να βιώσουν τις θεωρίες περί «κάρμα» και «σαμσάρα», δηλαδή περί ανακυκλήσεως των μεταβιώσεων, αναζητώντας σε τελευταία ανάλυση την λύτρωση«μόξα»από αυτόν τον κόσμο, τον μη πραγματικό, σε «οδούς», τις οποίες έχει καθορίσει η ινδουϊστική παράδοση, όπως είναι: η Κάρμα γιόγκα, η Τζνάνα γιόγκα, η Μπάκτι γιόγκα, η Χάθα γιόγκα, η Ράτζα γιόγκα.33
Αυτόν τον «θρησκευτικό πυρήνα» αποσιωπούν και καλύπτουν τα διάφορα καταστατικά των Κέντρων Γιόγκα με γενικές φράσεις, π.χ. ισχυρίζονται ότι σκοπός τους είναι «η δημιουργία ανθρώπων ολοκληρωμένων φυσικά, διανοητικά και πνευματικά, προετοιμασμένων να λειτουργήσουν υπεύθυνα και δημιουργικά μέσα στο κοινωνικό σύνολο». Κατά κανόνα, οι ασκήσεις αυτές τοποθετημένες σ’ ένα πλαίσιο ινδουϊστικών αντιλήψεων, αποτελούν στάδια ενός ευρύτερου όλου, μιας γενικότερης πνευματικής πορείας. Στην πλήρη τους ανέλιξη αποσκοπούν πολύ μακρύτερα από τα όρια μιας σωματικής ευεξίας. Για να εκφραστούμε παραστατικά: όπως οι γονυκλισίες (οι «μετάνοιες» της μοναχικής μας παραδόσεως) δεν είναι απλές κινήσεις του σώματος, αλλ’ έχουν σχέση μ' ένα γενικότερο πιστεύω και εκφράζουν μια συγκεκριμένη διάθεση και τάση ψυχής, αποβλέποντας σε πνευματικούς σκοπούς, κατά παρόμοιο τρόπο  τηρουμένων, βεβαίως, πάντοτε των αναλογιών -οι συνθετότερες ασκήσεις της γιόγκα έχουν συνάρτηση με ινδουιστικές παραστάσεις και σκοπεύουν σε πνευματικές θρησκευτικές εμπειρίες.

Σύγχρονες μαρτυρίες

Νομίζουμε ότι είναι σκόπιμο να δούμε πως ένας σύγχρονος ησυχαστης οριοθετεί συνοπτικά τις διαφορές του ορθόδοξου ησυχασμού με την Yoga.
1) Στην «ευχή» εκφράζεται η πίστη μας στον Θεό, ο οποίος και μας σώζει με το να τον παρακαλούμε με το «Ελέησόν με».34
2) Η προσευχή συγκεντρώνεται στον προσωπικό Θεό, τον Θεάνθρωπον Ιησούν, γι’ αυτό  λέμε το «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού».
3) Αποκτούμε την μακάρια κατάσταση της ταπεινοφροσύνης και δεν περιφρονούμε κανέναν αδελφό, αφού με το «ελέησόν με», θεωρούμε τον εαυτόν μας τον πιο αμαρτωλό. Η πνευματική τελείωσή μας είναι δώρο της Θείας Χάριτος, που λυτρώνει και δεν έχει την ανάγκη μιας αυτόνομης ανθρωποκεντρικής τεχνικής Γιόγκα και γυμναστικής.
4) Η σωτηρία μας δεν εξαλείφει την προσωπικότητά μας.
5) Αποκτούμε την ικανότητα να διακρίνουμε την πλάνη και την απάτη.
6) Ο αγώνας συνδέεται με την κάθαρση και της ψυχής και του σώματος. Δεν επιδιώκεται η στωική απάθεια, αλλά η μεταμόρφωση των παθών, το «απαθές πάθος».
7) Για τον Χριστιανό Ευρωπαίο δεν κρίνεται αναγκαια η Γιόγκα, ούτε ως γυ­μναστική, αλλά ούτε ως γνήσιο Ινδικό θρησκευτικό σύστημα. Οι γονυκλισίες, μετάνοιες της χριστιανικής παράδοσης αναφέρονται σε μίαν συγκεκριμένη διάθεση της ανθρώπινης ψυχής, που είναι μόνον κινήσεις του σώματος.35
8) Δεν επιδιώκεται η καταστροφή του σώματος, αλλά πολεμάται η σωματολατρία.
9) Δεν αδιαφορούμε για τον έξω κόσμο.
10) Δεν δίδεται μεγάλη σημασία στις ψυχοτεχνικές μεθόδους.36 Τελειώνοντας θα θέλαμε να πούμε πως «όλες οι εικόνες έχουν πλαίσια και όλα τα πλαίσια των εικόνων έχουν μερικά κοινά χαρακτηριστικά. Κι όμως, οι εικό­νες μέσα στα πλαίσια, ίσως να είναι ολότελα διαφορετικές. Και αυτό που μας ενδιαφέρει, σε τελική ανάλυση, είναι η εικόνα και όχι το πλαίσιο.37

Επίλογος

Ως επίλογο θα παραθέσω τα λόγια δύο έγκριτων Καθηγητών Πανεπι­στημίου. «Η οριζόντια θέσις είναι ένδειξις-έκφρασις της εσωτερικής ησυ­χίας, της χαλαρώσεως, της στάσεως εκείνης, την οποία λαμβάνει ο Ινδός, ο οριζοντιωμένος Βούδας, ο οποίος εισέρχεται εις την ειρήνην του θανάτου, εις το Νιρβάνα και όχι ο Καθέτως επί του Σταυρού Κρεμάμενος Υιός του Θεού, είναι δια τον Ινδόν η συμβολική εικών της λυτρώσεως. Ο Ινδός, ήρεμος και απραγής εις την ακίνητον σημαντικήν στάσιν της θέσεως του Βούδα, αναμένει την πλήρη απελευθέρωσιν εκ του κόσμου, ενώ ο άνθρωπος της Δύσεως, ευρισκόμενος εις ενεργόν αφύπνισιν, είναι έτοιμος προς επίθεσιν ή προάσπισιν εκείνου, δια το οποίον έλαβε την εντολήν της Κυριαρχικής του Εξουσίας επί της γης».38 «Ο Χριστιανός μελετά τον θάνατο για να απαλλαγεί από αυτόν. Στόχος του είναι η ανάσταση του όλου ανθρώπου, η αναγεννημένη και ολο­κληρωμένη προσωπικότητα. Για τον Ινδουιστή, η ανάσταση θα σήμαινε φυλά­κιση του ανθρώπου σε μια νέα ύπαρξη, που υπόκειται στον δεινό κύκλο των μετενσαρκώσεων. Αυτοτέλεια, λοιπόν, ολοκλήρωση και οντολογική ανακαινιση του όλου Προσώπου και αιώνια Κοινωνία με τον Θεό Πατέρα δια της συμμετοχής στην ένδοξη φύση του Θεανθρώπου Χριστού, είναι το ιδεώδες του Χριστιανού. Χαμός στη μακαριότητα της άπειρης ακοσμικής θεότητας είναι το ιδεώδες του Ινδουιστή».39
Μόνον εκείνοι που προσελκύονται από το ξένο, το ασυνήθιστο, έχουν κορεστεί από τους παραδοσιακούς τρόπους σκέψεως, δεν αισθάνονται άνετα μέσα στον εκκλησιαστικό τους οργανισμό από καθαρή περιέργεια κινούμενοι, παρασυρόμενοι από την «μόδα» ότι θα βρουν θεραπεία για τα πάντα μέσω της Γιόγκα. Ο σύγχρονος άνθρωπος πάσχει από ψυχολογικά και υπαρξιακά προ­βλήματα, αναζητά την εσωτερική ηρεμία και ελευθερία, και γι’ αυτό είναι ανάγκη να προσέξει την διδασκαλία των αγίων πατέρων της Εκκλησίας μας, και κυρίως, του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, ο οποίος οδηγεί τον άνθρωπο στην ουσιαστική επίλυση αυτών των προβλημάτων.
Ο χριστιανισμός είναι θεραπευτική επιστήμη, διότι θεραπεύει τον άρρω­στο άνθρωπο. Και αυτή η ασθένεια συγκεκριμενοποιείται στον νου. Η Εκκλη­σία με την διδασκαλία της, τη λατρεία, την άσκηση, τα Μυστήρια, ελευθερώνει τον νου και τον καθιστά ναό του Αγίου Πνεύματος. Αυτή η θε­ραπευτική αγωγή εφαρμόσθηκε και επιβεβαιώθηκε από όλους τους αγίους. Είναι η μόνη οδός που οδηγεί στον Θεό.40 Αυτό  έχει ανάγκη ο σύγχρονος άνθρωπος που υποφέρει από την τραγική τριάδα, όπως θα έλεγε ο Βίκτωρ Φρανκλ, ήτοι τον πόνο, τις ενοχές και τον θάνατο, που αισθάνεται την ζωή του ως μία προθανάτεια εμπειρία, ενός υπαρξιακού και αιωνίου θανάτου και αναζητά όχι απλώς την βίωση της ηδονής, αλλά ίσως και μέσα από αυτήν, την επιβίωση της ψυχής.41
__________________________________________________________
Υποσημειώσεις
 1 Mc Carney Yoga; Το κλειδί της ζωής, σ. 16.
 2 Βεδική περίοδος (1500 600 π.Χ.),Επική περίοδος (600 π.Χ200 π.Χ.), Πε­ρίοδος των έξι συστημάτων (200 π.Χ. και πέρα). Τα έξι συστήματα της περιό­δου αυτης είναι: 1) Σύστημα Nyaya, 2) Σύστημα Vaisesik, 3) Σύστημα Sankhya, Σύστημα Yoga, Σύστημα Purva Mimansa και Σύστημα vendata.
 3 Αναστασίου Γιαννουλάτου, (Αρχιεπισκόπου Αλβανίας), Όψεις Ινδουισμού Βουδισμού, σσ 2627.
 4 Μπαγκαβάτ Γκιτά σημαίνει τραγούδι του αγαπημένου η «τραγούδι του Κυρίου». Είναι ένα από τα σημαντικότερα ιερά κείμενα του Ινδουισμού και θεωρείται το πιο δημοφιλές έργο της σανκριτικής λογοτεχνίας. Βλ. περισσ. στο Βαρώ Ζ., Μπαγκαβάτ Γκιτά. Μτφρ. Γ. Ζωγραφάκης, εκδόσεις Δωδώνη, Αθήνα 1966.
 5 ΓΙΟΓΚΑ, McCarney, σ.22.
 6 ΓΙΟΓΚΑ, McCarney, σ.22. Τέτοιες μορφές Γιόγκα είναι: Χάθα Γιόγκα (Hatha Yoga) (ανάπτυξη φυσικής κατάστασης και υγείας), Κάρμα Γιόγκα (Karma Yoga) (Γιόγκα της αιτίας και του αποτελέσματος, της δράσης), Μπάκτι Γιόγκα (ΒΗΑΚΤΙ YOGA, θ) Γιόγκα της αφοσίωσης, Ράτζα Γιόγκα (Raja Yoga), εξέλιξη διανοητικών δυνάμεων.
 7 1)Γιάμα (Yama), που αναφέρεται στην αυτοκυριαρχία, η οποία επιτυγχά­νεται μέσω 5 ηθικών κανόνων, 2) Νιγιάμα (Niyama) αναφέρεται και αυτή στην αυτοπειθαρχία και περιλαμβάνει πέντε (5 κανόνες. 3) Αζάνα (Asana) περι­λαμβάνει τον έλεγχο του σώματος με κατάλληλες στάσεις, προς εξουδετέρωση και επιβολή των ζωτικών ενεργειών του ανθρώπινου οργανισμού, 4) Πρανάγιαμα (Pranayama)αναφέρεται στην ρύθμιση της αναπνοής, 5) Πρατγιάχαρ (Pratyagara) αναφέρεται στην υποχώρηση αισθήσεων από τα πράγ­ματα του εξωτερικού κόσμου, ώστε να μην επηρεάζεται από τα εξωτερικά αντικείμενα, 6) Δάρανα (Dharana) αναφέρεται στην συγκέντρωση της προ­σοχής, εφ’ ενός αντικειμένου και στην προσήλωση του νου, τη σταθεροποί­ηση των ψυχικών και πνευματικών ικανοτήτων σ ένα ορισμένο τόπο η σημείο του σώματος, π.χ. ομφαλός, άκρη ρινός, καρδιά, άκρη γλώσσας κ.τλ., 7) Δγιάνα (Dhyana) αναφέρεται στην παθητική έμμονή και περισυλλογή, χωρίς διακοπή σ’ ένα αντικείμενο του διαλογισμού, 8) Σαμάδι (Samadi). Στο στάδιο αυτό  συ ντελείται η απελευθέρωση και ο πλήρης φωτισμός του ανθρώπου, όπως πι­στεύουν οι Ινδουιστές. Σ’  αυτή την κατάσταση ο Γιόγκι δεν αντιλαμβάνεται τίποτα, ούτε έχει εξωτερική αίσθηση, 9) Τζνάνα Γιόγκα (Jnana Yoga). Σ αυτή καταφεύγουν όσοι ζητάνε την αλήθεια και τέλος 10) η Κουνταλίνι Γιόγκα (Kun daliniYoga, που είναι η βασικότερη οδός λυτρώσεως του ατόμου.
 8 McCarney Γιόγκα, το κλειδί της ζωής, σσ. 4849.
 9 π. Νικολάου, X. Ιωαννίδη: Σημειώσεις Εκκλησιαστικής Γραμματείας μετά τον ΙΑ’ αιώνα, Αθήνα 1994, σ. 18.
10 Νικοδήμου Αγιορείτου: Αόρατος Πόλεμος, έκδ. Νεκτάριος Παναγόπουλος, Αθήνα 1985, σ. 17.
11 Νικοδήμου Αγιορείτου: ο.π., σ. 24
12 Αναστ. Γιαννουλάτου (νυν Αρχιεπ. Αλβανίας): Όψεις Ινδουισμού Βουδι­σμού, Αθήνα 1985.
13 Διονυσίου Γ. Δακουρά: Συμβολική των Ινδικών Θρησκευμάτων, έκδ. Συμ­μετρία, Αθήνα 1995, σ. 47.
14 Δ. Βελισσαρόπουλου.• Ιστορία της Ινδικής Φιλοσοφίας, έκδ. ΔΩΔΩΝΗ, Αθήνα 1981, σ. 2.
15 Διονυσίου Γ. Δακουρά: Συμβολική των Ινδικών Θρησκευμάτων, έκδ. ΣΥΜ­ΜΕΤΡΙΑ, Αθήνα 1995.
16 ΓΙΟΓΚΑ το κλειδί της ζωής, έκδ. Μπουκουμάνη, Αθήνα 1977, σελ. 229, 275.
17 ΓΙΟΓΚΑ το κλειδί της ζωής, ο.π. 27
18 Αναστασίου Γιαννουλάτου (νυν Αρχιεπ. Αλβανίας): ό.π, σσ. 82, 83, 84.
19 π. Αντωνίου Γ. Αλεβιζόπουλου: Αποκρυφισμός  Γκουρουϊσμός, εκδ. Ν.ΕΠΟΧΗ, Αθήνα 1993, σ. 13
20 Θ. Παντουβά: Ερμηνευτικό Λεξικό της Ινδικής Φιλοσοφίας και του Γιόγκα, έκδ. Καρδαμίτση, Αθήνα 1989, σ. 66.
21 π. Αντωνίου  Γ. Αλεβιζόπουλου: ό.π., σ. 33.
22 Θ. Παντουβά: ο.π., σ. 66.
23 Θ. Παντουβά: Ερμηνευτικό Λεξικό της Ινδικής Φιλοσοφίας και του Γιόγκα, έκδ. Καρδαμίτση, Αθήνα 1989, σελ.89,90.
24 π. Αντωνίου Γ.  Αλεβιζόπουλου: ό.π., σ. 13.
25 π. Αντωνίου Γ. Αλεβιζόπουλου ο.π., σ. 180,184.
26 π. Νικολάου, Χ. Ιωαννίδη: ό.π., σ.2628.
27 Αναστασίου Γιαννουλάτου (νυν Αρχιεπ. Αλβανίας): ό.π., σ.93.
28 Αναστασίου Γιαννουλάτου (νυν Αρχιεπ. Αλβανίας): δ.π., σ.93.
29 Αναστασίου Γιαννουλάτου (νυν Αρχιεπ. Αλβανίας): ό.π., σσ.9192.
30 Αναστασίου Γιαννουλάτου (νυν Αρχιεπ. Αλβανίας): ο.π.,σ.91
31 Αναστασίου Γιαννουλάτου (νυν Αρχιεπ. Αλβανίας): δ.π., σ.92
32 Αναστασίου Γιαννουλάτου (νυν Αρχιεπ. Αλβανίας): δ.π., σσ.8586.
33 Αναστασίου Γιαννουλάτου (νυν Αρχιεπ. Αλβανίας): δ.π., σ. 86.
34 Βλάχου Ιεροθέου (Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου). Μια βραδιά στην έρημο του Αγίου Όρους, έκδ. Ι.Μ. Γενεθλίου Θεοτόκου (Πελαγίας), σελ. 44.
35 Δ. Δακουρα, Η προβολή τών Ασιατικών Θρησκευμάτων εις την Δύσιν, σ. 63.
36 Βλάχου Ιεροθέου ( Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου), ό.π., σ. 48.
37 ΚΑΑΛΙΣΤΟΥ WARE, Η δύναμη του ονόματος, έκδ. ΑΚΡΙΤΑΣ, σ. 66.
38 Δ. Δακουρα , ό.π., σ. 63.
39 Γρηγ. Ζιάκα: Γιόγκα, αλήθεια και πλάνες, σ. 273.
40 Μητρ. Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιεροθέου Βλάχου, Ορθόδοξη Ψυχοθεραπεία, Πατερική ψυχοθεραπεία, Ι.Μ. Γενεσίου Θεοτόκου (Πελαγίας).
41 Μητροπ. Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιεροθέου Βλάχου, Η αρρώστια της θρησκείας, εφημ. Ελευθεροτυπία, 23/12/2001.

Από το περιοδικό «ΚΟΙΝΩΝΙΑ»  ΔΕΛΤΙΟ ΤΗΣ «ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΕΝΩΣΕΩΣ ΘΕΟΛΟΓΩΝ»  ΕΤΟΣ ΝΒ' • ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ  ΜΑΡΤΙΟΣ 2009 • ΤΕΥΧΟΣ 1

Δευτέρα 10 Οκτωβρίου 2016

Η ΙΣΠΑΝΙΑ ΠΑΡΑΔΕΙΣΟΣ ΓΙΑ ΚΑΘΕ ΕΙΔΟΥΣ ΑΙΡΕΣΕΙΣ

Επιμέλεια: Θ. Αγουρίδου

Στην Ισπανία, περίπου 200 θρησκευτικές ομάδες μεταμφιεσμένες ως πολιτικές ή πολιτιστικές οργανώσεις ή ως θεραπευτικές κοινότητες, διαθέτουν κέντρα.
Η Αμερικανική Ένωση για την Έρευνα στην ψυχολογική κακοποίηση εκτιμά ότι περισσότεροι από μισό εκατομμύριο άνθρωποι στη χώρα αυτή της Ιβηρικής χερσονήσου είναι θύματα μιας καταστροφικής λατρείας, ενώ σημειώνει ότι το ποσοστό αυτό παρουσιάζει αυξητικές τάσεις.
Σύμφωνα με την έρευνα που διεξάγεται από την ένωση, στην Ισπανία λειτουργούν σήμερα 200 καταστρεπτικές αιρέσεις, ως επί το πλείστον βρίσκονται στην λεγόμενη Costa del Sol (Ακτή του Ήλιου), παράκτια περιοχή της επαρχίας της Μάλαγα. Αξίζει να σημειωθεί ότι στην επαρχία αυτή και στις Κανάριες Νήσους βρίσκονται οι περισσότεροι οπαδοί των αιρέσεων, εκτός από τις μεγάλες πόλεις όπως η Μαδρίτη, η Βαρκελώνη και η Βαλένθια.
Μια καταστροφική σέχτα, είναι μια ομάδα ή ένα κίνημα, που ανεξάρτητα από το δόγμα ή το θρήσκευμα, χρησιμοποιεί διαδικασίες ανήθικες με σκοπό να επιβάλει την απόλυτη χειραγώγηση στην κοινωνία, ώστε οι άνθρωποι να επιδεικνύουν άκριτη αφοσίωση και μια υπαρξιακή εξάρτηση από την ιδεολογία, τις συμπεριφορές, τις στάσεις ή τις δραστηριότητες της ομάδας, πάντα με πραγματική ή πιθανή βλάβη για το άτομο, την οικογένεια ή το κοινωνικό σύνολο.
Σήμερα αυτές οι αιρέσεις δεν είναι πλέον παράνομες ή μυστικές ομάδες, αλλά μάλλον «συγκεκαλυμμένες» οι οποίες διαφημίζονται ανοιχτά σε κάθε είδους δημόσιο χώρο προσφέροντας διάφορες υπηρεσίες. Από τα μαθήματα γιόγκα, εναλλακτικές θεραπείες, εργαστήρια μαγειρικής, επαναστατικές μεθόδους θεραπείας, έως και τα μαθήματα φιλοσοφίας περιλαμβάνονται μεταξύ των πιθανών δέλεαρ αυτών των οργανώσεων. Μάλιστα, εντυπωσιακό είναι το γεγονός ότι οι νέες αιρέσεις που εξαπλώνονται στην Ισπανία και ιδιαίτερα στην Costa del Sol, πλέον, δεν επικεντρώνονται μόνο σε θρησκευτικά ή αποκρυφιστικά θέματα, αλλά γίνονται όλο και περισσότερο, πολιτικές, θεραπευτικές ή πολιτιστικές αιρέσεις.

Ένα διεθνές παράδειγμα: Η Νέα Ακρόπολις
Στη Μαδρίτη δεν είναι δύσκολο να εντοπιστεί η διαφήμιση για τα μαθήματα που διοργανώνει η Νέα Ακρόπολις. Αυτή η αυτοαποκαλούμενη «σχολή διδασκαλίας της φιλοσοφίας με την κλασική μέθοδο» αυτοπροσδιορίζεται ως «διεθνής μη κερδοσκοπικός οργανισμός που ιδρύθηκε στην Αργεντινή» και δηλώνει ότι οι στόχοι της είναι: να φέρει σε επαφή τους άνδρες και τις γυναίκες όλων των θρησκειών, φυλών και κοινωνικών τάξεων με το ιδανικό της καθολικής αδελφότητας. Να αφυπνίσει ένα παγκόσμιο όραμα μέσα από την συγκριτική μελέτη των φιλοσοφιών, επιστημών, θρησκειών και τεχνών, και να αναπτύξει τις ικανότητες του ατόμου, έτσι ώστε να μπορεί να ενσωματωθεί στην Φύση και να ζήσει σύμφωνα με τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας του.
Ένα από τα μαθήματά της, για παράδειγμα, έχει τίτλο «Πορεία της Εφαρμοσμένης Φιλοσοφίας» και το πρόγραμμα του δημιουργεί πραγματικά φιλόδοξους στόχους: να προωθήσει την ηθική και τις αξίες, να βελτιώσει τις ανθρώπινες σχέσεις και να οικοδομήσει το μέλλον. «Αν επιθυμείς να μάθεις σχετικά με το μάθημα και για το ωράριο, μπορείς να έρθεις από Δευτέρα έως Παρασκευή μέχρι τις 19.00», λέει η διαφήμισή της.
Το 1983, ο Βρετανός Συντηρητικός ευρωβουλευτής Richard Cottrell παρουσίασε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μια έκθεση, η οποία βασίζονταν  σε προηγούμενες μελέτες σχετικά με τους κινδύνους ορισμένων νέων θρησκευτικών κινημάτων και καταστροφικών αιρέσεων. Στη λίστα που κατέθεσε εμφανίζονταν η Νέα Ακρόπολις, όπως και στην 2468 Πράξη της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης του 1995, στην οποία χαρακτηρίζεται ως ναζιστική παραστρατιωτική ομάδα.
Σήμερα, υπάρχουν ενδιαφέρουσες μαρτυρίες πρώην μυστών της ίδιας της Νέας Ακρόπολης που έχουν συγκεντρωθεί από την Αμερικανική Ένωση για την Έρευνα στην ψυχολογική κακοποίηση, οι οποίες περιγράφουν και καταγγέλλουν τους τέλειους μηχανισμούς σύλληψης και την προοδευτική διαδικασία της ψυχολογικής κακοποίησης που ασκεί αυτή η καταστροφική λατρεία.

Ένα φαινόμενο σχεδόν άγνωστο και ελάχιστα κολάσιμο
Πριν από εννέα χρόνια, ο Juantxo Dominguez πρόεδρος της Redune (μιας από τις πλατφόρμες που μελετούν τις ενεργές αιρέσεις στην Ισπανία), σε συνέντευξή του αναφέρθηκε στους λόγους που το πρόβλημα δεν έχει αντιμετωπιστεί στην Ισπανία: «Γιατί οι διάφοροι αστυνομικοί, σε εθνικό ή περιφερειακό επίπεδο, σε γενικές γραμμές, ή είναι εντελώς ανίδεοι με το φαινόμενο ή ακόμη χειρότερα δεν μπορούν να το ερευνήσουν… διότι διάφορες οντότητες έχουν νομιμοποιηθεί θρησκευτικά, όπως η Εκκλησία της Σαηεντολογίας ή τους έχει παραχωρηθεί ειδικό νομικό καθεστώς όπως στους Μάρτυρες του Ιεχωβά ... (στην υπόλοιπη Ευρώπη) δεν δίνουν σημασία σ’ αυτές τις νομιμοποιήσεις».
Σήμερα στην Ισπανία δεν υπάρχει κάποιο δημόσιο ίδρυμα που να είναι ειδικά αφιερωμένο στην καταπολέμηση της εμφάνισης ή της ανάπτυξης των καταστροφικών λατρειών, αν και οι επαγγελματίες που ασχολούνται με τη δημόσια υγεία και πολλοί κοινωνικοί φορείς, εδώ και χρόνια, κάνουν εκκλήσεις για τη δημιουργία ενός δημόσιου αντι-σεχταριστικού παρατηρητηρίου.  
Το υφιστάμενο νομικό κενό, ο τρόπος του χαμαιλέοντα που χρησιμοποιούν οι θρησκευτικές ομάδες για να προσαρμοστούν στον κοινωνικό ιστό, με την μορφή οργανώσεων όλων των τύπων και η παθητικότητα των θεσμικών οργάνων στον τομέα αυτό συμβάλλει στην ενίσχυση και κλιμάκωση του προβλήματος, καθώς, σήμερα, η Ισπανία θεωρείται ως παράδεισος για τις πάσης φύσεως αιρέσεις.