ΙΝΔΙΑ: ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ Η ΣΦΑΓΗ ΑΓΕΛΑΔΩΝ, ΕΠΙΤΡΕΠΕΤΑΙ Ο ΒΙΑΣΜΟΣ

Μια σειρά με φωτογραφίες που δείχνουν γυναίκες να φορούν μάσκες αγελάδων θέτουν ένα πολιτικά εκρηκτικό ερώτημα: «είναι οι γυναίκες στην Ινδία λιγότερο σημαντικές από τις αγελάδες;».

Το πρότζεκτ έχει γίνει viral, ωστόσο, ο 23χρονος δημιουργός του έχει προκαλέσει την οργή των εθνικιστών ινδουιστών. 

«Με ταράζει το γεγονός ότι στη χώρα μου οι αγελάδες θεωρούνται πιο σημαντικές από μια γυναίκα. Κι ότι χρειάζεται πολύ περισσότερο για μια γυναίκα που βιάζεται ή δέχεται επίθεση να δικαιωθεί απ’ ότι χρειάζεται μια αγελάδα που από τους περισσότερους Ινδουιστές θεωρείται ιερό ζώο», λέει ο φωτογράφος Σουγιάτρο Γκος στο BBC. 

Στην Ινδία η βία εναντίον των γυναικών είναι καθημερινό φαινόμενο. Ένας βιασμός αναφέρεται κάθε 15 λεπτά. «Αυτές οι υποθέσεις διαρκούν για χρόνια στα δικαστήρια μέχρι οι ένοχοι να τιμωρηθούν, ενώ όταν σφαγιάζεται μια αγελάδα, οι εξτρεμιστικές ομάδες των ινδουιστών κατευθείαν σκοτώνουν ή χτυπούν όποιον υποψιάζονται για σφαγή». 

Το πρότζεκτ του είναι, όπως λέει, ο δικός του τρόπος διαμαρτυρίας, εναντίον της αυξανόμενης επιρροής που έχουν αποκτήσει οι ομάδες «εκδικητών των αγελάδων» μετά την εκλογή, το 2014, του ινδουιστικού εθνικιστικού κόμματος (BJP), του οποίου ηγείται ο πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι. 

«Ανησύχησα για την υπόθεση του λιντσαρίσματος - ένας όχλος σκότωσε έναν μουσουλμάνο μετά από φήμες ότι εκείνος κατανάλωσε και αποθήκευσε βοδινό κρέας - κι άλλες παρόμοιες επιθέσεις εναντίον μουσουλμάνων από εκδικητές των αγελάδων», λέει ο Γκος. 

Τους τελευταίες μήνες, η ταπεινή αγελάδα έχει μετατραπεί σε ένα ζώο που έχει δημιουργήσει πόλωση στην Ινδία. Το κυβερνών κόμμα επιμένει ότι το ζώο είναι ιερό και πρέπει να προστατεύεται. Η σφαγή των αγελάδων απαγορεύεται σε πολλές πολιτείες κι έχει θεσπιστεί αυστηρή ποινή για τους παραβάτες. Παράλληλα το κοινοβούλιο εξετάζει νομοσχέδιο για την επιβολή της θανατικής ποινής για το έγκλημα αυτό. 

Όμως το βοδινό κρέας είναι βασικό στοιχείο διατροφής για τους μουσουλμάνους, τους χριστιανούς και τα εκατομμύρια των Ντάλιτ που ανήκουν στις λεγόμενες χαμηλές κάστες και οι οποίοι βρίσκονται στο στόχαστρο της βίας που διαπράττουν εναντίον τους οι ομάδες των «εκδικητών αγελάδων». (Ντάλιτ σημαίνει «καταπιεσμένος» και έτσι αυτοαποκαλούνται όσοι έχουν γεννηθεί εκτός κάστας στην Ινδία. Τους αποκαλούσαν «ανέγγιχτους» γιατί υποτίθεται ότι όποιος τους άγγιζε θα μολυνόταν). 

Σχεδόν δώδεκα άνθρωποι σκοτώθηκαν τα τελευταία δύο χρόνια στο όνομα της αγελάδας. Οι στόχοι πολλές φορές έχασαν τη ζωή τους για αβάσιμες φήμες ενώ πολλοί μουσουλμάνοι έχουν δεχτεί επίθεση ακόμη και για το άρμεγμα αγελάδας. 

Ο Γκος, ο οποίος προέρχεται από την ανατολική πόλη της Καλκούτας, λέει ότι γνώρισε αυτό το «επικίνδυνο μείγμα θρησκείας και πολιτικής» μόνο αφού μετακόμισε στο Δελχί πριν από λίγα χρόνια και επισημαίνει ότι το έργο του «είναι μια σιωπηρή μορφή διαμαρτυρίας» που πιστεύει ότι μπορεί να έχει αντίκτυπο. 

Έτσι κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στη Νέα Υόρκη, αγόρασε τις μάσκες αγελάδων από ένα μαγαζί με είδη πάρτι κι όταν επέστρεψε άρχισε το πρότζεκτ του, φωτογραφίζοντας γυναίκες που φορούν τις μάσκες σε τουριστικά σημεία, μπροστά σε κυβερνητικά κτίρια αλλά και στους δρόμους, στα σπίτια τους, σε σκάφη και σε τρένα, επειδή «οι γυναίκες είναι ευάλωτες παντού». 

«Φωτογράφισα γυναίκες από όλο το κοινωνικό φάσμα. Ξεκίνησα από το Δελχί, αφού η πρωτεύουσα είναι ο κόμβος όλων των πραγμάτων - της πολιτικής, της θρησκείας, ακόμη και οι περισσότερες συζητήσεις ξεκινούν από δω. 

«Τράβηξα την πρώτη φωτογραφία μπροστά από την Πύλη της Ινδίας, έναν από τους πιο δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς της χώρας. Στη συνέχεια φωτογράφησα ένα μοντέλο μπροστά από το προεδρικό μέγαρο, ένα άλλο σε μια βάρκα στον ποταμό Χούγκλι στην Καλκούτα με φόντο τη γέφυρα». 

Τα μοντέλα του μέχρι στιγμής ήταν φίλες και γνωστές, διότι, όπως λέει, «είναι τόσο λεπτό το θέμα, που θα ήταν δύσκολο να προσεγγίσουμε ξένες. Πριν δυο εβδομάδες, όταν ξεκίνησε να προβάλει το πρότζεκτ του στο Instagram, η ανταπόκριση ήταν «θετική». «Έγινε viral μέσα σε μια εβδομάδα. Οι καλοί μου φίλοι αλλά ακόμη και άνθρωποι που δεν ήξερα το εκτίμησαν». 

Ωστόσο, μετά την κάλυψη του πρότζεκτ από τον Τύπο της χώρας και την κυκλοφορία του στο Facebook και το Twitter, ξεκίνησαν οι αντιδράσεις. «Κάποιοι έγραψαν απειλητικά σχόλια. Στο twitter, οι άνθρωποι άρχισαν να με τρολάρουν, ενώ μερικοί έλεγαν ότι εγώ και τα μοντέλα θα έπρεπε να μεταφερθούμε στο τζαμί του Δελχί, να θανατωθούμε και μετά να μας ταΐσουν σε μια δημοσιογράφο και μια συγγραφέα που οι εθνικιστές μισούν. Έλεγαν ότι ήθελαν να δουν τη μητέρα μου να κλαίει πάνω από το πτώμα μου». 

Μερικοί επικοινώνησαν μάλιστα με την αστυνομία του Δελχί, «κατηγορώντας με ότι προσπαθώ να υποκινήσω ταραχές. Ζήτησαν τη σύλληψή μου». Ο Γκος δεν εκπλήσσεται από το αυτό το «βιτριολικό μίσος» και παραδέχεται ότι το έργο του είναι ένα «έμμεσο σχόλιο» για το κυβερνών κόμμα. 

«Κάνω μια πολιτική δήλωση επειδή πρόκειται για ένα πολιτικό θέμα, αν αλλά αν κοιτάξουμε τα πράγματα βαθύτερα, θα δούμε ότι η ινδουιστική υπεροχή ήταν πάντα εκεί, απλώς αναδύθηκε με αυτή την κυβέρνηση τα δυο τελευταία χρόνια», λέει ο Γκος. 

Υποστηρίζει πάντως ότι οι απειλές δεν κατάφεραν να τον τρομάξουν. «Δεν φοβάμαι γιατί δουλεύω για το ευρύτερο καλό», λέει. Ένα θετικό αποτέλεσμα του έργου του, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι ότι έχει λάβει πολλά μηνύματα από γυναίκες από όλο τον κόσμο που θέλουν να πάρουν μέρος στην εκστρατεία του. «Έτσι, η αγελάδα θα συνεχίσει να ταξιδεύει», καταλήγει ο Γκος. 

Πηγή: alfavita.gr, http://aktines.blogspot.gr

Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΕΝΟΣ ΓΚΟΥΡΟΥ– ΕΝΑΣ ΙΝΔΟΥΙΣΤΗΣ ΕΡΧΕΤΑΙ ΣΤΟ ΧΡΙΣΤΟ

Ο Ράμπι ήταν ένα συνηθισμένο παιδί, για την ηλικία του, στην κοινωνία του Τρινιδάδ. Η αγαπημένη απασχόληση του ήταν το ξύσιμο της αγελάδας, την οποία λάτρευε σαν θεά, ασχολία που του εξασφάλιζε καλό κάρμα για την επόμενη ζωή του. Έψελνε με τις ώρες ζωγραφίζοντας εικόνες μερικών εκ των εκατομμυρίων θεών του Ινδουϊσμού, όπως η Κάλι, η οποία πάντα απεικονίζεται να πίνει ζεστό αίμα από μια κούπα, έχοντας στεφάνια από φρεσκοκομμένα κεφάλια και χέρια κρεμασμένα στο λαιμό της. Στην προσευχή του προσέφερε νερό στις θεότητες κι ύστερα έβγαινε να λατρέψει τον ήλιο κοιτάζοντάς τον για πολύ ώρα με ανοιχτά μάτια. Κρατούσε στο δωμάτιό του ένα φίδι και το λάτρευε, όπως λάτρευε το θεό πίθηκο και το θεό ελέφαντα. «Για μένα θεός ήταν το κάθε τι, και κάθε τι ήταν θεός, εκτός, φυσικά, από τα άτυχα πλάσματα που δεν είχαν κοινωνική τάξη», λέει ο ίδιος.

Οι οικείοι του τον μεταχειρίζονταν σαν πρίγκηπα και δεν του έφερναν ποτέ αντίρρηση. Η παρουσία του θεωρούνταν ευλογία, μιας και ανήκε στην ανώτατη τάξη των βραχμάνων. Ο μεγαλύτερος ινδουϊστής ιερέας της περιοχής και πολλοί παλμολόγοι, μελλοντολόγοι και αστρολόγοι, συμφωνούσαν ότι θα γίνει μεγάλος γιόγκι, σαν τον πατέρα του. Αυτό τον έκανε πολύ περήφανο. Ο πατέρας του, από τη γέννηση του μέχρι τα οκτώ του χρόνια, ποτέ δεν του μίλησε ή του έδειξε την παραμικρή προσοχή, όσο απεγνωσμένα κι αν εκείνος το επιζητούσε.

Οι γονείς του παντρεύτηκαν με συνοικέσιο, αφού πρώτα οι ιερείς της περιοχής διάβασαν τις παλάμες του ζεύγους. Όμως ημέρες μετά το γάμο ο πατέρας του απότομα απαρνήθηκε τα επίγεια για να ζήσει σύμφωνα με το ιερό βιβλίο των Ινδουϊστών. Η τέλεια αφοσίωσή του και η αδιάκοπη εξάσκηση της γιόγκα, είχαν πείσει την κοινωνία του Τρινιδάδ ότι είχε επιτύχει απευθείας επικοινωνία με το Βραχμάν (την Τελική Πραγματικότητα) και είχε ξεφύγει από τον τροχό των μετενσαρκώσεων.

Άνθρωποι ταξίδευαν χιλιόμετρα για να τον λατρέψουν σαν αληθινό θεό που είχε έρθει στη γη για να δείξει τον δρόμο της αληθινής γιόγκα. Δεν μεριμνούσε για τον εαυτό του. Ήταν ένας θεός που έπρεπε να τον φροντίζουν, να τον πλένουν, να τον ταΐζουν και να τον αλλάζουν.

Λίγο μετά το θάνατο του συζύγου της, η μητέρα του Ράμπι έφυγε για την Ινδία, ενώ ο ίδιος πήγε να μείνει στο σπίτι του παππού του Νάνα. Ο παππούς του απότομα και χωρίς προφανές αίτιο είχε γίνει ένας από τους πιο πλούσιους και δυναμικούς ανθρώπους στο Τρινιδάδ, ένας Ινδουϊστής ηγέτης με μυστηριακές υπερφυσικές δυνάμεις. «Όλοι ξέραμε ότι οι παντοδύναμοι θεοί τον είχαν βοηθήσει. Σε αντάλλαγμα τους είχε δώσει την ψυχή του», λέει ο Ράμπι. Μερικές φορές ήταν πολύ γενναιόδωρος και καλοσυνάτος, ενώ αρκετές άλλες αδικαιολόγητα βίαιος. Ενώ σερβίριζε πελάτες στο ποτοπωλείο του, έφευγε ξαφνικά και ανέβαινε στο τσιμεντένιο σαν φρούριο σπίτι του, για να δείρει όλη την οικογένεια με μια βαριά δερμάτινη λουρίδα. Οι οικείοι του το απέδιδαν σε κατάλοιπα προηγούμενης ενσάρκωσης. Με την ίδια βαναυσότητα έδειρε παραδειγματικά και την παράλυτη γυναίκα του, πριν την πετάξει από τις σκάλες, επειδή αυτή κατείχε και διάβαζε μια Βίβλο. Μετά το θάνατό του, στο σπίτι παρουσιάστηκε σωρεία μεταφυσικών φαινομένων. Οι φιλοξενούμενοι δέχονταν σωματική επίθεση από αόρατα χέρια ή γίνονταν αυτόπτες φαντασμάτων κατά τη διάρκεια της νύχτας. Συχνά ακούγονταν άγρια τρεχάματα ή χτυπήματα στο πάτωμα και μια δυσάρεστη οσμή πλανιόταν στην ατμόσφαιρα για αρκετή ώρα.

Στα δέκα του χρόνια ο Ράμπι πέρασε λίγο καιρό σε ένα Ινδουϊστικό ναό. Εκεί εξασκούσε υπερβατική αυτοσυγκέντρωση μέσω της γιόγκα. Άρχισε να έχει ψυχεδελικά οράματα, να ακούει εξωγήϊνη μουσική, και να επισκέπτεται εξωτικούς πλανήτες όπου συζητούσε με θεούς και τρομακτικά πλάσματα. Ο γιόγκι του εξηγούσε ότι όλα αυτά ήταν φυσιολογικά. Ήταν μάλιστα κοινή γνώση ότι δαίμονες που περιγράφονται στις ιερές γραφές του Ινδουισμού έχουν καταλάβει γιόγκι στο παρελθόν. Οι εν λόγω εμπειρίες τον έκαναν να αισθάνεται ότι ήταν «το σύμπαν, Κύριος πάντων, παντοδύναμος, πανταχού παρών». Λάτρευε τον εαυτό του στεκόμενος μπροστά σε καθρέπτη, και όταν περπατούσε στο δρόμο αισθανόταν ότι τα πλάσματα υποκλίνονταν μπροστά του. Ο Κρίσνα είχε υποσχεθεί αυτή τη θεία γνώση σε όποιον εξασκείτο στη γιόγκα, δηλαδή ότι όλοι οι άνθρωποι ήταν από την αυτή Ουσία, εκτός φυσικά από εκείνους που δεν ανήκαν στις τέσσερις Ινδουιστικές κάστες.

Μόλις επέστρεψε από την εκπαίδευσή του απέκτησε τη συνήθεια του καπνίσματος, και έκλεβε τσιγάρα, αφού δεν μπορούσε να αγοράσει λόγω ηλικίας. Στις δημόσιες θρησκευτικές τελετές ράντιζε τους παρευρισκόμενους με ιερό νερό ή τους σημάδευε το πρόσωπο με ιερή άσπρη πάστα και μάζευε σημαντικές χρηματικές προσφορές. Ήταν το κέντρο της προσοχής και του θαυμασμού, κάτι το οποίο απολάμβανε. Αναλόγως έπρατταν και άλλοι σαν αυτόν, οι οποίοι υπόσχονταν να προετοιμάσουν το δρόμο –με μεγάλη χρηματική αμοιβή– για την είσοδο κάποιου στην επόμενη ζωή, και υπόσχονταν ακόμα και τη νιρβάνα.

Όσο συνέχιζε ανελλιπώς και με ζήλο να εξασκεί τη γιόγκα, οι εμπειρίες του αυξάνονταν. Μερικές φορές μεταφέρονταν με αστρική προβολή σε μακρινούς πλανήτες, όπου θεοί έπαιρναν μορφές και κουβέντιαζαν μαζί του. Ύστερα από χρόνια έμαθε ότι τέτοιες εμπειρίες είχαν αναπαραχθεί σε εργαστήρια με τη χρήση ύπνωσης και LSD. Σε βαθιά αυτοσυγκέντρωση βρισκόταν με φόβο καθισμένος στα πόδια του θεού Σίβα, ο οποίος είχε μια απειλητική κόμπρα τυλιγμένη στο λαιμό του.

Ο Ράμπι δεν φοβόταν κανέναν άλλο θεό όπως αυτόν, και γι’ αυτό τον λάτρευε, για να τον εξευμενίσει. «Παρά τις προσπάθειές μου με μάντρας, τελετουργίες και λατρεία, δεν μπορούσα να βρω ειρήνη στη σχέση μου με το φοβερό αυτό θεό, που ήταν γνωστός ως καταστροφέας», λέει ο ίδιος. Ένα βράδυ ο ξάδερφός του είχε χτυπηθεί στον πρόσωπο από τον Σίβα ενώ διάβαζε, και το πρωί τα σημάδια ήταν ακόμα εμφανή, ενώ άλλες φορές ένιωθε αόρατα χέρια να τον πνίγουν στο κρεβάτι του. Ο Ράμπι είχε δεχθεί παρόμοιες επιθέσεις.

Με το θάνατο του παππού του, η θεία του Ρεβάτη έγινε η κεφαλή της οικογενείας. Ήταν πολύ ευλαβής ινδουίστρια, έκανε πολλές ώρες προσευχή και πολλές προσφορές στους θεούς. Οι απαιτήσεις των εργασιών στο σπίτι της σπαταλούσαν πολύτιμο χρόνο και δυσανασχετούσε. Ο Ράμπι φιλονικούσε έντονα μαζί της, επειδή θεωρούσε κι αυτός ότι οι εργασίες του σπιτιού ήταν κατώτερες του επιπέδου του. Στο αποκορύφωμα ενός καβγά έφτασε μέχρι και να μαστιγώσει τις τσιμεντένιες κολώνες του σπιτιού για εκφοβισμό και έδειρε τα ξαδέλφια του με τη ζωστήρα, ενώ στο τέλος υποχώρησε συγχυσμένος και ντροπιασμένος. Ήταν περιπτώσεις όπου αισθανόταν ότι το πνεύμα του Νάνα τον καταλάμβανε προσωρινά.

Ως μελλοντικός πνευματικός ηγέτης, ήξερε ότι έπρεπε να αποκτήσει και συμβατική εκπαίδευση, για να μπορεί να ανταπεξέλθει στις διδασκαλικές απαιτήσεις της θέσης αυτής, κι έτσι γράφτηκε σε γυμνάσιο. Όμως, η επαφή του με αλλόθρησκους και αλλόφυλους απετέλεσε σοβαρή πρόκληση για τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις. Όλη του τη ζωή είχε βαθύ μίσος γι αυτούς, επειδή έτρωγαν το θεό του, την αγελάδα. Εκεί γνώρισε αρκετούς από πλούσιες οικογένειες με πολύ καλύτερη χρήση της αγγλικής από τον ίδιο. Στο μέρος όπου ζούσε ήταν αναγνωρισμένος σαν θεός, αλλά οι συμφοιτητές του τον έβλεπαν σαν όμοιό τους, αν όχι κατώτερο, και έκαναν ερωτήσεις που εξέθεταν την πίστη του. Τέτοιες εμπειρίες τον έφερναν κοντά στην γελοιοποίηση.

Η ύπαρξη ανθρώπων που δεν ανήκαν στις τάξεις–κάστες του Ινδουισμού τον έκανε να αναρωτιέται, αφού σύμφωνα με τον Ινδουισμό, ο ίδιος ο Βράχμα δημιούργησε τις τέσσερις τάξεις από το σώμα του. Μάλιστα, όλοι οι μη ινδουιστές δεν είχαν ελπίδα σωτηρίας μέσω της γιόγκα και της μετενσάρκωσης. Επίσης ήξερε ότι η Ινδία είναι μια χώρα με εξαθλιωμένους και φτωχούς πολίτες σε απελπιστικά ανθυγιεινές συνθήκες διαβίωσης, έστω κι αν είχαν περάσει χιλιάδες χρόνια γιόγκα, βελτιωμένου Κάρμα και ανοδικής μετενσάρκωσης προς την ένωση με το Βραχμάν. Η μόνη απόδειξη της πραγματικότητας του Ινδουισμού που είχε ήταν οι συναντήσεις του με πνευματικά όντα κατά την διάρκεια των λατρευτικών του καθηκόντων.

Το αποκορύφωμα της εσωτερικής του σύγχυσης ήλθε κατά τον τρίτο χρόνο στο γυμνάσιο. Ταλαντευόταν ανάμεσα στην Ινδουιστική πεποίθηση ότι ο Θεός-Δημιουργός και δημιουργία ήταν ένα και το αυτό, και την αντίληψη πως ο Θεός-Δημιουργός ήταν ξεχωριστός από την δημιουργία. Άρχισε σιγά-σιγά να σκέπτεται τον Δημιουργό ως τον αληθινό Θεό, αγαθό και τρυφερό, σε αντίθεση με τους ινδουιστικούς θεούς που του προξενούσαν φόβο. 

«Δεν υπήρχε ούτε ένας ινδουιστικός θεός τον οποίον αισθανόμουν ότι μπορούσα να εμπιστευθώ πραγματικά. Ούτε ένας δεν με αγαπούσε», ομολογεί. Αισθάνονταν πως η επιδίωξη της αυτογνωσίας μέσω της γιόγκα στην ουσία τον απομάκρυνε από τον αληθινό Θεό. Μεγάλη διάσπαση του προκαλούσαν επίσης τα έντονα ξεσπάσματα θυμού εναντίον της θείας του, που έφτασαν μέχρι και να της επιτεθεί με μια ράβδο γυμναστικής με βάρη που σήκωσε υπερφυσικά, κάτι που βέβαια τον τρόμαξε. Τέτοιες ακρότητες ερχόντουσαν σε πλήρη αντίθεση με τη μακαριότητα και ειρήνη που είχε κατά την αυτοσυγκέντρωσή του και την πεποίθησή της μη-βίας και σεβασμού κάθε έμβιου όντος, κι έτσι, δυσκολευόταν να πείσει τον εαυτό του ότι ήταν το Βραχμάν.

Μια μέρα έριξε κατά λάθος στο πάτωμα ένα άγαλμα του Κρίσνα, παραμορφώνοντάς το ελαφρώς. Πραγματικά παγωμένος από τρόμο, προσπαθούσε να διορθώσει μιαν αδιόρθωτη για οποιονδήποτε ινδουιστή κατάσταση, αφού η αυτογνωσία και η νιρβάνα θα ήταν πλέον για αυτόν άπιαστο όνειρο και η τιμωρία στην επόμενη ζωή του βέβαιη και αμείλικτη. Αναγκάστηκε παρά ταύτα, να αναγνωρίσει τον παραλογισμό αυτής της σκέψης.

Παράλληλα με αυτά τα γεγονότα, ο Θεός του έδειχνε διακριτικά το δρόμο με κάποια θαυμαστά γεγονότα. Το πρώτο περιστατικό συνέβη κατά τη διάρκεια ενός περιπάτου στην ύπαιθρο, όπου ένα μεγάλο φίδι τον στρίμωξε σε ένα γκρεμό. Έντρομος, θυμήθηκε κάτι που του είχε πει η μητέρα του όταν ήταν μικρός: «εάν ποτέ είσαι σε πραγματικό κίνδυνο και δεν μπορείς να κάνεις τίποτα, υπάρχει ένας θεός που μπορείς να επικαλεστείς. Το όνομά του είναι Ιησούς». Το δοκίμασε, και το φίδι έκανε γρήγορα μεταβολή και έφυγε.

Κάμποσο καιρό αργότερα, ενώ βρισκόταν στο νοσοκομείο μετά από εγχείρηση, αισθάνθηκε μεγάλο πόνο και σκοτοδίνη. Πριν λιποθυμήσει, ζήτησε μηχανικά βοήθεια από τον Ιησού και αμέσως αισθάνθηκε ένα χέρι να τον κρατάει από το μπράτσο, έστω κι αν ήταν μόνος στο δωμάτιο. Όταν επανήλθε ο πόνος είχε εξαφανισθεί και αισθάνονταν υγιής, δυνατός και γαλήνιος.

Κανένα από τα δύο περιστατικά δεν τον συντάραξε τόσο, όσο αυτό που συνέβη κατά τη διάρκεια μιας δημόσιας τελετής, κατά το τέλος του τρίτου έτους του γυμνασίου: όταν άπλωσε το χέρι να ευλογήσει μια γυναίκα, άκουσε μέσα του μια «φωνή αλάνθαστης παντοδύναμης εξουσίας», να του λέει: «Δεν είσαι Θεός Ράμπι! Δεν είσαι Θεός!». Ήξερε ότι ήταν η φωνή του πραγματικού Θεού. Τρέμοντας, αισθάνθηκε την ανάγκη να πέσει στα γόνατα ζητώντας συγχώρεση, αλλά δεν το έκανε, επειδή θα ήταν αδύνατο να δικαιολογηθεί στους παρευρισκόμενους. Συντετριμμένος, κλείστηκε για μέρες στο δωμάτιό του, μη μπορώντας να διανοηθεί πώς τόλμησε να δεχτεί τη λατρεία που ανήκε μόνο στον Θεό. Ήταν τόσο απελπισμένος, που μόνο ο φόβος του τί τον περίμενε τον απέτρεπε από την αυτοκτονία. Δεν ήξερε όμως άλλο τρόπο να βρει το Θεό πέραν του Ινδουισμού.

Εκείνες τις ημέρες μια φίλη πήγε σπίτι του να του μιλήσει για την εμπειρία της με τον Χριστιανισμό, τον οποίο είχε πρόσφατα ασπασθεί. Ο Ράμπι, αρνούμενος φανατικά να δεχθεί οποιαδήποτε χριστιανική διδαχή, προσποιήθηκε πως είναι απόλυτα ευχαριστημένος με τη θρησκεία του. Του μίλησε για συγχώρεση αμαρτιών, αλλά ο ίδιος ήξερε από τον Ινδουισμό ότι δεν υπήρχε συγχώρεση, μόνο κάρμα, και πως οποιαδήποτε οδό κι αν πάρει κανείς στη ζωή του, το κάρμα και η μετενσάρκωση θα τον φέρουν στον Κρίσνα. Εκνευρισμένος προσπαθούσε να υποστηρίξει τις θεωρίες του Ινδουισμού, αλλά η κοπέλα είχε την ειρήνη που χαρίζει η επαφή με τον Ιησού, κάτι που ο Ράμπι δεν μπορούσε να αμφισβητήσει και ζήλευε. Όταν έμεινε πια μόνος και εγκλωβισμένος σε έναν εσωτερικό τυφώνα αμφιβολιών, μίσους για τον Χριστιανισμό, υπερηφάνειας, εγωϊσμού, συναισθηματικής συντριβής, αλλά και εσωτερικής πληροφορίας πως υπήρχε κάτι αληθινό στον Ιησού, πίεσε τον εαυτό του και προσευχήθηκε στον Θεό να του δείξει την αλήθεια. Γαλήνευσε με τη σιγουριά πως για πρώτη φορά στη ζωή του ο Θεός θα απαντούσε στην προσευχή του, έστω κι αν έτσι πρόδιδε τη θρησκεία, την τάξη και τον πατέρα του.

Πλέον, του ήταν σαφές πως ήταν ένας μικρός τύραννος που περιστρέφονταν γύρω από τις επιθυμίες του. Η καρδιά του τον πληροφορούσε αλάνθαστα πως η αλήθεια ήταν στον Ιησού, έστω κι αν δεν μίλαγε γι’ αυτό σε κανέναν. Ώσπου μια μέρα δέχτηκε αυθόρμητα να πάει με τον ξάδελφό του σε μια χριστιανική συνάθροιση που θα γινόταν στην παράγκα μιας φτωχογειτονιάς. Όλα ήταν απλά, αλλά τον συνεπήρε ο ενθουσιασμός των λίγων παρευρισκομένων. Μετά από την ανάγνωση ψαλμών και τον λόγο του κήρυκα, όπου νόμιζε ότι απευθυνόταν αποκλειστικά σε αυτόν, γονάτισε μπροστά του για να δεχθεί τον Ιησού στην ζωή του. Σε κατάσταση πραγματικής μετανοίας είπε μια αυτοσχέδια προσευχή και αισθάνθηκε ένα λαμπρό φως να πλημμυρίζει την ψυχή του. Ήξερε ότι ο Ιησούς είχε έλθει να ζήσει μέσα του και τον ανακαίνισε πνευματικά και ψυχικά. Ήταν ευτυχής που για πρώτη φορά αισθάνθηκε τί σημαίνει να έχει κανείς πραγματική εσωτερική ειρήνη, αγάπη και κοινωνία με τους ανθρώπους γύρω του.

Όταν το ανακοίνωσε στην οικογένειά του, ανακάλυψε ότι λίγο-πολύ όλοι είχαν αρχίσει να μεταστρέφονται κρυφά ή φανερά στον Χριστιανισμό. Αυτός και η θεία του συγχώρεσαν ο ένας τον άλλο και το παρελθόν μίσους κατέρρευσε, δίνοντας νέα πνοή στη σχέση τους. Σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα έγιναν όλοι Χριστιανοί. Έκαψαν τα είδωλα, τελετουργικά σκεύη και οτιδήποτε ινδουιστικό είχαν στο σπίτι, και οι εμφανίσεις του πνεύματος του Νάνα σταμάτησαν. Η γιαγιά του, η οποία ήταν σε αναπηρικό καροτσάκι, ξαναπερπάτησε επειδή το ζήτησε με μεγάλη πίστη από τον Κύριο. Οι μέχρι τότε φίλοι τούς αντιμετώπιζαν τώρα με θυμό και μίσος.

Ο Ράμπι φοίτησε στο Βιβλικό Κολλέγιο του Λονδίνου και ξεκίνησε μια μακρά πορεία ως κήρυκας του Ευαγγελίου, οδηγώντας πολλούς στον Χριστό.

Αυτή ήταν εν συντομία η ιστορία του Rabindranath R. Maharaj, που πέρασε μέσα από σκοτεινούς δρόμους, και παθαίνοντας έμαθε την αλήθεια. Παρόμοιες διηγήσεις από τον κόσμο της άπω Ανατολής είχαμε και από παθόντες που κατέφυγαν στην βοήθεια και στήριξη του οσίου γέροντος Παϊσίου. Αυτό που διαφαίνεται σε όλες αυτές τις περιπτώσεις είναι η αφετηρία των πνευματικών αυτών εμπειριών, που είναι οτιδήποτε άλλο εκτός από τον αγαθό αληθινό Θεό.

Δεν είναι δύσκολο να πλανηθεί κανείς, επειδή κι ο διάβολος μπορεί να κάνει θαύματα και να παρέχει «πνευματικά ταξίδια». Όλες οι θρησκείες δεν αναφέρονται στον ίδιο Θεό, ούτε όλες οι θρησκείες οδηγούν στον ίδιο Θεό. Όμως, σήμερα ξένες θρησκείες οικειοποιούνται και «ντύνουν» τη φιλοσοφία τους με χριστιανικά στοιχεία, όπως η αγάπη, ώστε να διευκολύνουν το δρόμο της διάδοσής τους στο χριστιανικό κόσμο. Είναι εμφανής στην Ευρώπη η συστηματική προώθηση φιλοσοφιών της Άπω Ανατολής, όπως η γιόγκα, διαφημιζομένων με εύπεπτη ορολογία, καλυμμένων με το περιτύλιγμα της πνευματικής και σωματικής υγείας και ευεξίας. Συχνά παραλείπεται η οργανική σύνδεση αυτών των πρακτικών με τους Ινδουιστικούς «θεούς » και τη στάση ζωής που απορρέει από τους μύθους τους.

Η ευαισθησία που συχνά έχουμε ως προς την ποιότητα και τα αγνά συστατικά της υλικής τροφής καλό θα ήταν να χαρακτηρίζει και την πρόσληψη της πνευματικής τροφής και την αναζήτηση της αληθινής εμπειρίας.

Μεταγραφή – περίληψη από το βιβλίο «Ο θάνατος ενός γκουρού – ένας Ινδουιστής έρχεται στο Χριστό», Rabindranath R. Maharaj, εκδόσεις Πέργαμος, 1990.

επιμέλεια μ. Χριστοφόρος Κουτλουμουσιανός 

ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΕΜΠΟΔΙΟ ΣΤΗΝ ΕΝ ΧΡΙΣΤΩ ΖΩΗ, Η ΠΛΑΝΗ ΤΗΣ VINYASA YOGA

Του Β. Χαραλάμπους, θεολόγου

Η ονομασία vinyasa  είναι σανσκρητικής προέλευσης και δηλώνει ένα είδος (στυλ) γιόγκα, όπως επίσης και η ονομασία γιόγκα έλκει την καταγωγή της από τη σανσκρητική λέξη yuj που σημαίνει ένωση. Παρενθετικά μα αναφέρομε ότι σανσκριτική είναι η κατ’ εξοχή ομιλούμενη γλώσσα της Ινδίας.

Η λέξη vinyasa  δηλώνει τοποθέτηση με ειδικό τρόπο, κατά την εφαρμογή της γιόγκα... Βασικά η λέξη vinyasa είναι σύνθετη και προέρχεται από το vi  που σημαίνει με ένα ειδικό τρόπο και από το nyasa που θα πει να το τοποθετήσει. Ο όρος vinyasa επιδέχεται και άλλες ερμηνευτικές έννοιες, όπως για παράδειγμα τον τρόπο της αναπνοής συνδεδεμένο με συγκεκριμένη κίνηση. Αυτό το φαινόμενο της πολυσημίας παρατηρείται και σε άλλες σανσκρητικές λέξεις. Αντιλαμβανόμαστε απλά ότι πρόκειται για ένα άλλο ‘’στυλ’’ της γιόγκα.

Στην τεχνική της  πλάνης αυτής της vinyasa  yoga, ομιλούν για εναρμόνιση σώματος και πνεύματος, με τελικό σκοπό τη πλάνη του διαλογισμού. Οι πλάνες αυτές είναι απότοκες προγενεστέρων ινδουϊστικών πλανών. Το αλληλένδετο του διαλογισμού της vinyasa  yoga με τον ινδουϊστικό διαλογισμό, καταδεικνύει και την επικινδυνότητά της για την εν Χριστώ ζωή.  

Συγγραφέας του σχετικού βιβλίου της vinyasa yoga  είναι ο Srivasta Ramaswami μαθητής του γκουρού Krishnamacharya. Η υποσχόμενη ‘’νοητική’’ ηρεμία χωρίς Θεό, γαλήνη χωρίς Θεό, ψυχική ισορροπία χωρίς Θεό κλπ, στο διαλογισμό αυτό έχει ως επακόλουθο να λησμονήσει, ο ασχολούμενος με την πλάνη γιόγκα, τον δοτήρα της πραγματικής ειρήνης Κύριο ημών Ιησού Χριστό. Ο Χριστιανός δεν πρέπει να ασχολείται με τα διάφορα είδη της γιόγκα, όπως όπως vinyasa γιόγκα, ολιστική γιόγκα, σατυανάντα γιόγκα, ολιστική θεραπευτική hatha γιόγκα κλπ.

Το υποσχόμενο ότι μέσω της γιόγκα θα βοηθηθεί ο άνθρωπος ‘’να ενεργοποιήσει το δυναμικό του νου και της δημιουργικότητάς του’’, δυστυχώς παρασύρει πολλούς Χριστιανούς. Προβάλλουν το επιχείρημα ότι διαμέσου των διαφόρων ειδών της γιόγκα θα βοηθηθεί ο άνθρωπος ‘’να ενεργοποιήσει το δυναμικό του νου και της δημιουργικότητάς του’’ και ότι θα επιτύχουν τον «έλεγχο των νοητκών διακυμάνσεων». «Νουν καθαρίσαι μόνον του Αγίου Πνεύματος εστίν», λέγει ο Άγιος Διάδοχος Φωτικής. Αυτή είναι η οδός της κάθαρσης του νου και όχι η πλάνη του διαλογισμού της vinyasa yoga.

«Ωσανεί νεφέλαι τινές ζοφώδεις» κατά τη φράση του Αγίου Διαδόχου Φωτικής, οι διαλογιστικές ‘’προσπάθειες’’ των ποικίλων ‘’στυλ’’ της γιόγκα, σκοτίζουν το νου του ανθρώπου, κατακρατώντας τον στις ψευδαισθήσεις της πλάνης αυτής, της πραγματικής δηλαδή λησμοσύνης του Θεού. Μακριά λοιπόν από την πλάνη των διαφόρων ειδών της γιόγκα. Αποτελούν εμπόδια στην εν Χριστώ ζωή. Μακριά από την πλάνη  vinyasa yoga  και από κάθε άλλο είδος (στυλ) της γιόγκα. Την πραγματική ειρήνη θα τη λάβομε από τον δοτήρα της αληθινής ειρήνης, τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό.

https://katanixis.blogspot.gr

ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΑΛΤΑΟΥΡΑΣ: Η ΠΛΑΝΗ ΤΗΣ ΜΕΤΕΝΣΑΡΚΩΣΗΣ

Η  ΠΛΑΝΗ  ΤΗΣ  ΜΕΤΕΝΣΑΡΚΩΣΗΣ

Χρήστος Σαλταούρας

Η διδασκαλία της ΜΕΤΕΝΣΑΡΚΩΣΗΣ, δηλαδή η διδαχή ότι οι ψυχές των ανθρώπων προϋπάρχουν της σύλληψης στην μήτρα και μετά τον θάνατο του ανθρώπου εισέρχονται σε άλλα σώματα, είναι Δαιμονική πλάνη. Η διδασκαλία αυτή έχει διάφορες μορφές. 

Μία μορφή λέγει ότι οι ψυχές εισέρχονται σε ανθρώπινα σώματα μόνο, ενώ άλλες μορφές της ίδιας διδασκαλίας λέγουν ότι οι ψυχές εισέρχονται και σε ζώα και σε φυτά ! Σκοπός των μετενσαρκώσεων είναι η τελειοποίηση και σωτηρία της ψυχής του ανθρώπου. Η οποία σωτηρία, υπό αυτό το πρίσμα, καθίσταται υποχρεωτικώς αναπόφευκτη και στην ουσία δεν εξαρτάται από την θέληση του ατόμου.

ΤΟ ΑΡΧΑΙΟ ΨΕΥΔΟΣ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ

« καὶ εἶπεν ὁ ὄφις τῇ γυναικί· οὐ θανάτῳ ἀποθανεῖσθε» Γένεση 3:4

Η Μετενσάρκωση διδάσκει στην ουσία την ανυπαρξία του θανάτου. Αναπαράγει το αρχαίο ψεύδος του Σατάνα προς τους Πρωτοπλάστους.Με αυτό ακριβώς το ψεύδος ο Διάβολος οδήγησε τους Πρωτοπλάστους στον πνευματικό θάνατο που σαν συνέπεια είχε και τον σωματικό θάνατο.

«Χριστὸς ἀπέθανεν ὑπὲρ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν κατὰ τὰς γραφάς,  καὶ ὅτι ἐτάφη, καὶ ὅτιἐγήγερται τῇ τρίτη ἡμέρᾳ κατὰ τὰς γραφάς» Α Κορινθίους 15: 3-4.

Ενώ η Γραφή διδάσκει ότι υπάρχει θάνατος και μάλιστα ακόμη και ό Χριστός πέθανε ως άνθρωπος, ενώ η Γραφή διδάσκει ανάσταση νεκρών, όπως και ο Χριστός Αναστήθηκε, η δαιμονική διδασκαλία της Μετενσαρκώσεως λέγει ότι η ψυχή απλώς αλλάζει σώματα!

« καὶ ἀπελεύσονται οὗτοι εἰς κόλασιν αἰώνιον, οἱ δὲ δίκαιοι εἰςζωὴν αἰώνιον» Ματθαίος 25:46.

Ενώ η Γραφή διδάσκει ύπαρξη Κολάσεως η οποία μάλιστα έχει και βαθμίδες κολασμού, η Μετενσάρκωση διδάσκει την υποχρεωτική σωτηρία όλων δικαίων και αδίκων !

Βαθμίδες Κολασμού:

«ἥξει ὁ κύριος τοῦ δούλου ἐκείνου ἐν ἡμέρᾳ ᾗ οὐ προσδοκᾷ καὶ ἐν ὥρᾳ ᾗ οὐ γινώσκει, καὶ διχοτομήσει αὐτόν, καὶ τὸ μέρος αὐτοῦ μετὰ τῶν ἀπίστων θήσει.  ἐκεῖνος δὲ ὁ δοῦλος, ὁ γνοὺς τὸ θέλημα τοῦ κυρίου ἑαυτοῦ καὶ μὴ ἑτοιμάσας μηδὲ ποιήσας πρὸς τὸ θέλημα αὐτοῦ,δαρήσεται πολλάς·  ὁ δὲ μὴ γνούς, ποιήσας δὲ ἄξια πληγῶν,δαρήσεται ὀλίγας» Λουκάς 12:16-48

« Τότε ἤρξατο ὀνειδίζειν τὰς πόλεις ἐν αἷς ἐγένοντο αἱ πλεῖσται δυνάμεις αὐτοῦ, ὅτι οὐ μετενόησαν·  οὐαί σοι, Χοραζίν, οὐαί σοι, Βηθσαϊδά· ὅτι εἰ ἐν Τύρῳ καὶ Σιδῶνι ἐγενήθησαν αἱ δυνάμεις αἱ γενόμεναι ἐν ὑμῖν, πάλαι ἂν ἐν σάκκῳ καὶ σποδῷ καθήμεναι μετενόησαν.  πλὴν λέγω ὑμῖν, Τύρῳ καὶ Σιδῶνιἀνεκτότερον ἔσται ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως ἢ ὑμῖν.  καὶ σὺ Καπερναούμ, ἡ ἕως τοῦ οὐρανοῦ ὑψωθεῖσα, ἕως ᾅδου καταβιβασθήσῃ· ὅτι εἰ ἐν Σοδόμοις ἐγενήθησαν αἱ δυνάμεις αἱ γενόμεναι ἐν σοί, ἔμειναν ἂν μέχρι τῆς σήμερον.  πλὴν λέγω ὑμῖν ὅτιγῇ Σοδόμωνἀνεκτότερον ἔσται ἐν ἡμέρᾳ κρίσεως ἢ σοί.» Ματθαίος 11:20-24.

« ὁ μὲν υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ὑπάγει καθὼς γέγραπται περὶ αὐτοῦ·οὐαὶ δὲ τῷ ἀνθρώπῳ ἐκείνῳ, δι᾿ οὗ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου παραδίδοται· καλὸν ἦν αὐτῷ εἰ οὐκ ἐγεννήθη ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος.» Μάρκος 14:21.

         Ο Χριστός λέγει ότι θα συνέφερε τον Ιούδα να μην είχε γεννηθή ! Αν δεν υπάρχει αιώνιος βασανισμός μετά θάνατον  αλλά σειρά μετενσαρκώσεων και τελικώς τελειοποίηση της ψυχής και σωτηρία ,γιατί δεν συνέφερε τον Ιούδα να γεννηθεί ;;; Γιατί γενικώς οι αμετανόητοι δεν τους συμφέρει που έρχονται στον κόσμο και οργιάζουν για κάποια χρόνια; Αν δεν υπάρχει αιώνιος βασανισμός μετά θάνατον αλλά μετενσάρκωση , τότε ασφαλώς συμφέρει να έρθει σε ύπαρξη κανείς, να χαρεί όλες τις αμαρτωλές ηδονές και μετά να μετενσαρκωθεί. Έτσι και αλλιώς τελικώς σύμφωνα με την διδασκαλία της μετενσάρκωσης η ψυχή τελειοποιείται !    Αν τον Ιουδα δεν τον περίμενε αιώνιος βασανισμός θα τον συνέφερε να ζήσει για λίγα χρόνια να ακούσει και να δει και τον Χριστό έστω και αν δεν τον ακολούθησε τελικώς. Όμως τώρα ο Χριστός μας λέγει ότι «καλὸν ἦν αὐτῷ εἰ οὐκ ἐγεννήθη ὁ ἄνθρωπος ἐκεῖνος.». Δεν συμφέρει τον Ιούδα που ήλθε σε ύπαρξη διότι πέθανε αμετανόητος και Κολάζεται αιωνίως. Δεν μετενσαρκώθηκε ! Την πρόσκαιρη ζωή που έζησε δεν την εκμεταλεύτηκε ορθά και τώρα Κολάζεται.

« οἶδε Κύριος εὐσεβεῖς ἐκ πειρασμοῦ ρύεσθαι, ἀδίκους δὲ εἰς ἡμέραν κρίσεωςκολαζομένους τηρεῖν» Β Πέτρου 2:9

         Οι άδικοι δεν μετενσαρκώνονται μετά τον θάνατο όπως διδάσκουν οι οπαδοί της μετενσάρκωσης για να γίνουν τελικώς δίκαιοι. Οι άδικοι κρατούνται και περιμένουν την ημέρα της Κρίσης ΚΟΛΑΖΟΜΕΝΟΙ= Βασανιζόμενοι. Μέχρι να αναστηθούν και τα σώματά τους για να τιμωρηθούν και αυτά όπως είναι δίκαιο. Μάλιστα η Γραφή ομιλεί για ΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΚΡΙΣΗΣ όχι για πολλές.

«ὁ Θεὸς τανῦν παραγγέλλει τοῖς ἀνθρώποις πᾶσι πανταχοῦ μετανοεῖν,  διότι ἔστησεν ἡμέραν ἐν ᾗ μέλλει κρίνειν τὴν οἰκουμένην ἐν δικαιοσύνῃ, ἐν ἀνδρὶ ᾧ ὥρισε, πίστιν παρασχὼν πᾶσιν ἀναστήσας αὐτὸν ἐκ νεκρῶν.» Πράξεις 17:30-31.

Εβραίους 9 27 : «ἀπόκειται τοῖς ἀνθρώποις ἅπαξ ἀποθανεῖν, μετὰ δὲ τοῦτο κρίσις».

Οι άνθρωποι πεθαίνουν ΜΙΑ ΜΟΝΟ ΦΟΡΑ  σωματικώς (ἅπαξ) και κατόπιν δεν ξαναγεννιούνται σε άλλο σώμα αλλά θα περιμένουν την  ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ.

« τοὺς γὰρ πάντας ἡμᾶς φανερωθῆναι δεῖ ἔμπροσθεν τοῦ βήματος τοῦ Χριστοῦ, ἵνα κομίσηται ἕκαστος τὰ διὰ τοῦ σώματος πρὸς ἃ ἔπραξεν, εἴτε ἀγαθὸν εἴτε κακόν» Β Κορινθίους 5: 10.

Όλοι χωρίς εξαίρεση θα παρασταθούμε ενώπιον του Κριτή – Ιησού Χριστού για να λάβει ο καθένας την ανταμοιβή για όσα έπραξε με το ΣΩΜΑ του. Δεν λέει με τα σώματα…..λέει με το ΣΩΜΑ. Δεν λαμβάνει λοιπόν η ψυχή πολλά σώματα αλλά ένα. Εάν ελάμβανε πολλά σώματα η ψυχή  …με τα έργα  ποίου θα κρίνονταν ;;;

Έχει τέτοια εξάπλωση η δαιμονοδιδασκαλία της Μετενσάρκωσης που μερικοί αφελείς Χριστιανοί νομίζουν ότι συμβιβάζεται με την Αγία Γραφή !!!

ΟΙ ΠΡΟΦΗΤΕΣ ΗΛΙΑΣ ΚΑΙ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΠΡΟΔΡΟΜΟΣ

Μερικοί παρερμηνεύουν ορισμένους λόγους της Γραφής και διδάσκουν ότι ο Ιωάννης ο Βαπτιστής και Πρόδρομος ότι δήθεν είναι μετενσάρκωση του Προφήτη Ηλία !!!

Αυτή η διδασκαλία είναι λάθος. Εκτός των όσων αναφέραμε παραπάνω προσθέτουμε και τον εξής λόγο :

Ο Προφήτης Ηλίας δεν πέθανε ακόμη !

« καὶ ἐγένετο αὐτῶν πορευομένων, ἐπορεύοντο καὶ ἐλάλουν· καὶ ἰδοὺ ἅρμα πυρὸς καὶ ἵπποι πυρὸς καὶ διέστειλαν ἀνὰ μέσον ἀμφοτέρων, καὶ ἀνελήφθη ᾿Ηλιοὺ ἐν συσσεισμῷ ὡς εἰς τὸν οὐρανόν.  καὶ ῾Ελισαιὲ ἑώρα καὶ ἐβόα· πάτερ, πάτερ, ἅρμα ᾿Ισραὴλ καὶ ἱππεὺς αὐτοῦ· καὶ οὐκ εἶδεν αὐτὸν ἔτι» Δ Βασιλειών 2:11-12.

«᾿Ηλίας ἐν τῷ ζηλῶσαι ζῆλον νόμου ἀνελήφθη ἕως εἰς τὸν οὐρανόν» Α Μακκαβαίων 2:58.

Ο Προφήτης Ηλίας ανελήφθη «ΩΣεις τον ουρανόν», σαν να πήγαινε στον ουρανό. «ΕΩΣεις τον ουρανόν», προς την κατεύθυνση του ουρανού. (παράβαλε την φράση « Εξήγαγε δε αυτούς έξωέως εις Βηθανίαν, και επάρας τας χείρας αυτού ευλόγησεν αυτούς. και εγένετο εν τω ευλογείν αυτόν αυτούς  διέστη απ’ αυτών και ανεφέρετο εις τον ουρανόν» Λουκάς 24:50-51) Ο Χριστός εξήγαγε τους Μαθητές τουέως εις Βηθανίαν= προς την κατεύθυνση της Βηθανίας- όχι στην Βηθανία. Η Ανάληψη του Χριστού έγινε στο όρος των Ελαιών που βρίσκεται έξω από την Ιερουσαλήμ προς την πλευρά της Βηθανίας όχι στην ίδια την Βηθανία —«  και ταύτα ειπών βλεπόντων αυτών επήρθη, και νεφέλη υπέλαβεν αυτόν από των οφθαλμών αυτών.  και ως ατενίζοντες ήσαν εις τον ουρανόν πορευομένου αυτού, και ιδού άνδρες δύο παρειστήκεισαν αυτοίς εν εσθήτι λευκή,  οί και είπον• άνδρες Γαλιλαίοι, τι εστήκατε εμβλέποντες εις τον ουρανόν;ούτος ο Ιησούς ο αναληφθείς αφ’ υμών εις τον ουρανόν, ούτως ελεύσεται, ον τρόπον εθεάσασθε αυτόν πορευόμενον εις τον ουρανόν.Τότε υπέστρεψαν εις Ιερουσαλήμ από όρους του καλουμένου ελαιώνος, ό έστιν εγγύς Ιερουσαλήμ, σαββάτου έχον οδόν» Πράξεις 1:9-12.)

Δεν ξερουμε που ακριβώς είναι ο Ηλίας. Ο Θεός ξέρει και θα τον φανερώσει στις έσχατες ημέρες. Τονίζουμε και πάλι την διαφορά των φράσεων «ανελήφθη ‘Ηλιού εν συσσεισμωωςεις τον ουρανόν» / «ανελήφθηέωςεις τον ουρανόν» για τον Προφήτη Ηλία και της φράσης «ο Ιησούς ο αναληφθείς αφ’ υμών εις τον ουρανόν». Ο Χριστός ανελήφθη «εις τον ουρανόν» ενώ ο Ηλίας ανελήφθη «ως εις τον ουρανόν» / « έως εις τον ουρανόν». Διότι όπως λέγει και ο Ιωάννης «ουδείς αναβέβηκεν εις τον ουρανόν ει μη ο εκ του ουρανού καταβάς, ο υιος του ανθρώπου» Ιωάννης 3:13. Αυτό το λέγουμε διότι πολλοί αιρετικοί λέγουν ότι αφού «ουδείς αναβέβηκεν εις τον ουρανόν ει μη ο εκ του ουρανού καταβάς, ο υιος του ανθρώπου» άρα ο Ηλίας δεν πήγε στον ουρανό και συνεπώς πέθανε !!! ΛΑΘΟΣ ! Ο Ηλίας ανελήφθη ζων ΠΡΟΣ τον ουρανό λέγει η Γραφή. Αυτό λέμε και εμείς οι Ορθόδοξοι. Δεν λέμε ότι είναι στον ουρανό. Δεν ξέρουμε που είναι. Να μην βάζουν οι αιρετικοί στο στόμα μας κάτι που δεν λέμε. Εμείς λέμε ότι λέγει η Αγία Γραφή.

«ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστελῶ ὑμῖν᾿Ηλίαν τὸν Θεσβίτην, πρὶν ἢ ἐλθεῖν τὴν ἡμέραν Κυρίου τὴν μεγάλην καὶ ἐπιφανῆ» Μαλαχίας 4:4.

Ο Ηλίας ο Θεσβίτης είναι ο Πρόδρομος της Δευτέρας Παρουσίας του Ιησού Χριστού.

«ὁ δὲ ᾿Ιησοῦς ἀποκριθεὶς εἶπεν αὐτοῖς· ᾿Ηλίας μὲν ἔρχεται πρῶτον καὶ ἀποκαταστήσει πάντα» Ματθαίος 17:11.

Ο Χριστός λέγει ότι ο Ηλίας ΕΡΧΕΤΑΙ και ότι ΘΑ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΗΣΕΙ (στο μέλλον) τα πάντα. Άρα είναι Πρόδρομος της Δευτέρας παρουσίας του Χριστού και όχι της Πρώτης. Ο Πρόδρομος της Πρώτης Παρουσίας του Χριστού είναι ένας άλλος «Ηλίας» ο Ιωάννης ο Βαπτιστής τον οποίο «οὐκ ἐπέγνωσαν αὐτόν, ἀλλ᾿ ἐποίησαν ἐν αὐτῷ ὅσα ἠθέλησαν» Ματθαίος 17:12.

«᾿Ηλίας μὲν ἐλθὼν πρῶτον ἀποκαθιστᾷ πάντα· καὶ πῶς γέγραπται ἐπὶ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου ἵνα πολλὰ πάθῃ καὶ ἐξουδενωθῇ;» Μάρκος 9:12

Ο Χριστός λέγει ότι ο Ηλίας προηγείται της Παρουσίας του Υιού του ανθρώπου  και «αποκαθιστά  πάντα». Ερωτά όμως με έμφαση : «πῶς γέγραπται ἐπὶ τὸν υἱὸν τοῦ ἀνθρώπου ἵνα πολλὰ πάθῃ καὶ ἐξουδενωθῇ;» Γιατί δηλαδή αφού ο Ηλίας έρχεται πρώτα από τον Υιό του ανθρώπου και «ἀποκαθιστᾷ πάντα», ο Υιός του ανθρώπου σύμφωνα με την Γραφή πρέπει να «πάθῃ καὶ ἐξουδενωθῇ;» Μετά την αποκατάσταση των πάντων τι χρειάζεται η θυσία του Χριστού;;; Ασφαλώς δεν χρειάζεται !

Άρα ο Ηλίας έρχεται πριν την Δευτέρα Παρουσία του Χριστού και αποκαθιστά πάντα και κατόπιν έρχεται ο Χριστός, όχι για να θυσιαστεί αλλά για να Κρίνει τον Κόσμο. Δεν ήλθε ο Ηλίας πριν την Πρώτη Παρουσία κατά την οποία θυσιάστηκε ο Χριστός. Αν ερχόνταν πριν την Πρώτη Παρουσία και αποκαθιστούσε τα πάντα δεν θα υπήρχε ανάγκη πλέον της θυσίας του Χριστού. Με το ερώτημα αυτό δηλαδή ο Ιησούς αποκαλύπτει ότι ο Ηλίας είναι Πρόδρομος της Δευτέρας παρουσίας του Χριστού και όχι της Πρώτης. Ο Πρόδρομος της Πρώτης Παρουσίας του Χριστού είναι ένας άλλος «Ηλίας» ο Ιωάννης ο Βαπτιστής όπως είπαμε. Η προφητεία του Μαλαχίου δηλαδή περί ελεύσεως του Ηλία πριν τον Κύριο αφορά την ΔΕΥΤΕΡΗ Παρουσία του Κυρίου όχι την Πρώτη.

Μάλιστα ο Μαλαχίας γράφει : « καὶ ἰδοὺ ἐγὼ ἀποστελῶ ὑμῖν ᾿Ηλίαν τὸν Θεσβίτην, πρὶν ἢ ἐλθεῖν τὴν ἡμέραν Κυρίου τὴν μεγάλην καὶ ἐπιφανῆ, ὃς ἀποκαταστήσει καρδίαν πατρὸς πρὸς υἱὸν» Μαλαχίας 4:4-5.

Σύμφωνα με τον Μαλαχία ο Ηλίας ο Θεσβίτης θα αποκαταστήσει την καρδία του πατρός προς τον υιόν και όχι το αντίστροφο, (δηλαδή την καρδιά του υιού προς τον πατέρα)! Γιατί αυτό ; Ο Χριστιανισμός είναι τέκνο του Ιουδαϊσμού. Ο Ιουδαϊσμός όμως παρεκτράπη όχι ο Χριστιανισμός ! Γιαυτό ο οι Ιουδαίοι θα στραφούν προς τον Χριστιανισμό και όχι το αντίθετο.

« Οὐ γὰρ θέλω ὑμᾶς ἀγνοεῖν, ἀδελφοί, τὸ μυστήριον τοῦτο, ἵνα μὴ ἦτε παρ᾿ ἑαυτοῖς φρόνιμοι, ὅτι πώρωσις ἀπὸ μέρους τῷ ᾿Ισραὴλ γέγονεν ἄχρις οὗ τὸ πλήρωμα τῶν ἐθνῶν εἰσέλθῃ,  καὶ οὕτω πᾶς ᾿Ισραὴλ σωθήσεται» Ρωμαίους 11: 25-26.

Ο Προφήτης Ηλίας δεν είναι ο μοναδικός Προφήτης που δεν πέθανε. Και ο Προφήτης Ενώχ είναι ζωντανός. Αυτοί οι δύο Προφήτες θα φανερωθούν την εποχή του Αντιχρίστου ο οποίος και θα τους εκτελέσει.

« καὶ εὐηρέστησεν ᾿Ενὼχ τῷ Θεῷ καὶ οὐχ εὑρίσκετο, ὅτιμετέθηκεναὐτὸν ὁ Θεός» Γένεση 5:24

« Πίστει ᾿Ενὼχμετετέθη τοῦ μὴ ἰδεῖν θάνατον, καὶ οὐχ εὑρίσκετο, διότι μετέθηκεν αὐτὸν ὁ Θεός· πρὸ γὰρ τῆςμεταθέσεωςαὐτοῦ μεμαρτύρηται εὐηρεστηκέναι τῷ Θεῷ» Εβραίους 11:5

Ο Ενώχ δεν είδε θάνατον, δεν πέθανε σωματικά. Τον μετάθεσε ο Θεός όπως τον Ηλία.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία καταδικάζει την μετενσάρκωση και την διδασκαλία περί προΰπαρξης ψυχής πριν την σύλληψη στην μήτρα .

Συνοδικόν της Αγίας Ζ΄ Οικουμενικής Συνόδου:

«Τοῖς δεχομένοις καὶ παραδίδουσι τὰ μάταια καὶ ἑλληνικὰ ῥήματα, ὅτι τε προΰπαρξίς ἐστι τῶν ψυχῶν, καὶ οὐκ ἐκ τοῦ μὴ ὄντος τὰ πάντα ἐγένετο, καὶ παρήχθησαν, ὅτι τέλος ἐστὶ τῆς κολάσεως ἡ ἀποκατάστασις αὔθις τῆς κτίσεως, καὶ τῶν ἀνθρωπίνων πραγμάτων, καὶ διὰ τῶν τοιούτων λόγων τὴν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν λυομένην πάντως, καὶ παράγουσαν εἰσάγουσιν, ἣν αἰωνίαν καὶ ἀκατάλυτον αὐτός τε ὁ Χριστὸς καὶ Θεὸς ἡμῶν ἐδίδαξε, καὶ παρέδοτο καὶ διὰ πάσης τῆς Παλαιᾶς καὶ Νέας Γραφῆς ἡμεῖς παρελάβομεν ὅτι καὶ ἡ κόλασις ἀτελεύτητος καὶ ἡ βασιλεία ἀΐδιος, διὰ δὲ τῶν τοιούτων λόγων ἑαυτούς τε ἀπολλύουσι, καὶ ἑτέροις αἰωνίας καταδίκης προξένους γενομένοις ἀνάθεμα τρίς.».

«Τοῖς τὴν μωρὰν τῶν ἔξωθεν φιλοσόφων λεγομένην σοφίαν προτιμοῦσι, καὶ τοῖς καθηγηταῖς αὐτῶν ἑπομένοις, καὶ τάς τε μετεμψυχώσεις τῶν ἀνθρωπίνων ψυχῶν, ἢ καὶ ὁμοίως τοῖς ἀλόγοις ζῴοις ταύτας ἀπόλλυσθαι, καὶ εἰς τὸ μηδὲν χωρεῖν δεχομένοις καὶ διὰ τοῦτο ἀνάστασιν, καὶ κρίσιν, καὶ τὴν τελευταίαν τῶν βεβιωμένων ἀνταπόδοσιν ἀθετοῦσιν ἀνάθεμα τρίς».

ΣΑΛΤΑΟΥΡΑΣ  ΧΡΗΣΤΟΣ

ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΗΣΥΧΑΣΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ ΚΑΙ ΟΙ ΑΝΑΤΟΛΙΚΕΣ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ (ΓΙΟΓΚΑ). ΟΜΟΙΟΤΗΤΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΦΟΡΕΣ

Ορθόδοξη Ησυχαστική Παράδοση και οι Ανατολικές Θρησκείες (Γιόγκα)

Ομοιότητες και διαφορές

Λεωνίδας Κατσίρας, Σχολικός σύμβουλος Κλ. ΠΕ13

ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Η Γιόγκα, η οποία στην πατρίδα της, τις Ινδίες, πρέπει να οδηγεί τους ανθρώπους στο μυστικό βίωμα, στους ανθρώπους της Δύσεως προσφέρεται ως «βοήθεια», αλλά κατά τρόπον ουσιώδη διάφορο εκείνου που διδάσκεται στις Ινδίες. Ιστορικά είναι γενικευμένο έθιμο στους πολιτισμούς της Ανατολής ή στα σαμανικά έθιμα των πολιτισμών των Ινδιών. Είναι προσδιορισμός του μυστικού δεσμού του Ινδού με την ύψιστη υπερβατική πραγματικότητα, δηλ. ως μέθοδος ασκητική τεχνική, αλλά και ως μέθοδος διαλογισμού.

Στην Ινδία υπάρχουν πολλά είδη Γιόγκα, στην Ευρώπη, όμως, μόνον μερικά προβάλλονται, τα οποία οδηγούν τον άνθρωπο της Δύσεως σ' ένα επικίνδυνο μονοπάτικαι ο οποίος δύσκολα μπορεί να καταλάβει τη διαφορά της άσκησης από το θρησκευτικό βίωμα το οποίο τον εγκλωβίζει.

Ο Ευρωπαίος πρέπει να γνωρίζει ότι εκείνο που προβάλλεται ως Γιόγκα στη Δύση, δεν είναι απλές σωματικές ασκήσεις, δεν είναι γυμναστική και σπορ, δεν είναι μία οδός προς απόκτηση ικανότητος παραγωγής, χαλάρωσης, ησυχίας, ηρεμίας και ανόδου των πνευματικών δυνάμεων. Είναι μία μέθοδος μόνον και μόνον για Ινδούς. Στις γραμμές που ακολουθούν, θα προσπαθή­σουμε να δείξουμε την σχέση, την ομοιότητα, αν υπάρχει, αλλά και τις δια­φορές μεταξύ της Yoga και του Ορθόδοξου Ησυχασμού. Τι προσπαθεί να επιτύχει ο ένας και τι ο άλλος. Ποιος ο σκοπός αυτης της μυστικής ένωσης του ανθρώπου στη Γιόγκα και τον Ησυχασμό στην Ορθόδοξη θρησκεία και θα καταδειχθεί η στρατηγική και των δύο, τι επιδιώκει η μία και τι η άλλη.

Τι είναι Γιόγκα; Από που ξεκίνησε; Τι πραγματεύεται και ποια τέλος πάντων τα θετικά και αρνητικά στοιχεία της; Εύλογα ερωτήματα για κάθε έξυπνο ερευνητή. Κατ’ αρχήν ας ξεκινήσουμε από την σημασία της λέξεως «Γιόγκα». Οι ρίζες της ξεκινούν βαθιά στις αρχαίες ιερές γραφές των Ινδών, γραμμένες στη «Σανσκριτική», την απόκρυφη γλώσσα που γνώριζαν μονάχα οι ιερείς, οι νεοφώτιστοι και οι ανώτερες Κάστες.

Η λέξη «Γιόγκα» έχει σανσκριτική ρίζα και προέρχεται από την λέξη «Γιόγκα», που σημαίνει «ενώνω», «συνδέω», «ζεύω». Συμπεραίνουμε, λοιπόν, ότι «Γιόγκα» είναι το μέσον που συνδέει, ενώνει ή ζεύει δύο πράγματα μαζί. Είναι ο σύνδεσμος της Ατομικής Ψυχής με την Παγκόσμια Ψυχή, η Ένωση του ανθρωπίνου Πνεύματος με τον Θεό. Η Γιόγκα διδάσκει, πως κάθε άνθρωπος, ακόμα και ο απλός οικογενειάρχης, μπορεί να φθάσει σε προχωρημένα πνευματικά στάδια, αν ζει σωστά κι αν παράλληλα μελετάει και εφαρμόζει επίμονα τους τρόπους που οδηγούν σ' αυτό  το αποτέλεσμα.

Πριν προχωρήσουμε, όμως, στην ανάλυση της έννοιας Γιόγκα, παρατηρούμε ότι η Ινδική Φιλοσοφία πέρασε από τρία στάδια2 και η Γιόγκα είναι τόσο παλιά, όσο και αυτή η Ινδία. Και πέρασε για πολλές χιλιετηρίδες από στόμα σε στόμα, αλλά κυρίως όπως περιέχεται στις Σανσκριτικές γραφές των Pishis και των Σοφών, που πλούτισαν την ζωή και τον πολιτισμό της Ινδίας κι ολόκληρου του κόσμου.3

Οι Πηγές της διδασκαλίας της Γιόγκα είναι οι εξής: οι Βέδες, τα Ουπανισάντ (λογοτεχνικά ιερά ή απόκρυφα κείμενα) και η Μπαγκαβάτ Γκιτά, που σχεδόν σε κάθε κεφάλαιό της περιέχει οδηγίες για την Γιόγκα. Ένας Ινδός Σοφός με το όνομα Πατάντζαλι, γνωστός ως «πατέρας» της Γιόγκα, συγκέ­ντρωσε τα παλαιά γραπτά και μ’ αυτά  σχημάτισε τους «Αφορισμούς της Γιό­γκα» (Yoga Sutras). Οι αφορισμοί αυτοί είναι προτάσεις μεστές σε νόημα γραμμένες και συνταγμένες έτσι, ώστε να δίνουν τις αρχές της ειδικής φιλοσοφίας -στην περίπτωση αυτή της φιλοσοφίας της Γιόγκα. Το Γιογκικό ιδεώδες θα μπορούσε να ορισθεί σαν το να έχει κανείς γερό σώμα, με την κα­θοδήγηση ενός αναπτυγμένου νου και μια δυναμική θέληση ζωντανεμένη από τα υψηλότερα ιδανικά. Η Γιόγκα, όμως, απευθύνεται σε κάθε τύπο ανθρώπου, διότι οι άνθρωποι είναι διαφορετικοί, γι’ αυτό  και αναπτύχθηκαν διάφορες σχολές, έτσι ώστε όλοι οι άνθρωποι να βρουν αυτό  που τους ταιριάζει.

Όλες όμως οι μορφές της Γιόγκα έχουν ένα κοινό σκοπό, που είναι η Προ­σωπική Βελτίωση (self improvement) και η Ανακάλυψη του Εγώ (self realization).6 Ο Πατάντζαλι περιγράφει τα οκτώ στάδια δια των οποίων ο εκτελών την Yoga θα επιτύχει το σκοπό του.7

Φιλοσοφία της Γιόγκα

Ο Πατάντζαλι (Pantanjali), «Ο πατέρας της Γιόγκα» έδωσε την φιλοσοφία της Γιόγκα μέσα από τους αφορισμούς  και από αυτό  αντλεί τα πιστεύω της και η σημερινή Γιογκική Φιλοσοφία. Πολλές ερμηνείες γίνονται δεκτές, όλες βασίζονται στους Αφορισμούς της Γιόγκα του Πατάντζαλι. Ολόκληρη η διδα­σκαλία της Γιόγκα μας δίνεται στους Δέκα Κανόνες Συμπεριφοράς, σαν­σκριτικά «Γιάμας» (Yamas) και τους Δέκα Κανόνες Ελέγχου, σανσκριτικά «Νιγιάμας» (Niyamas), οι οποίοι είναι οι εξής.8 Να μην βλάπτεις τον άλλο, Αλή­θεια και διορατικότητα για όλα, Τιμιότητα και σεβασμός της Περιουσίας άλλου, Τήρηση Κανόνων Εγκράτειας και Αγνότητας, Εφαρμογή της Συγνώμης, Ανοχής ή Κατανόησης, Υπομονή, Καρτερία και Υπακοή, Συμπόνια και Συμπά­θεια, Ειλικρίνειασοβαρή προσπάθεια, Σωστός έλεγχος διατροφής σε ποιό­τητα και ποσότητα, Εφαρμογή Υγιεινής και Καθαριότητας, φυσικής και διανοητικής, ενώ οι Δέκα Νιγιάμας αναφέρονται στα εξής: Μετάνοια και τι­μωρία για κάθε σφάλμα, Δεκτικότητα και ολιγάρκεια, Πίστη, Ευσπλαχνία και εχεμύθεια, Σεβασμός για κάθε τι ιερό και λατρεία θεού, Μελέτη των Γραφών, Ταπεινοφροσύνη και Απλότητα, Ανάπτυξη διανοητικών ικανοτήτων και πνευ­ματικών αναζητήσεων, Προσευχή-διαλογισμός, Αλτρουιστικές Πράξεις. Αυτά  εν ολίγοις όσον αφορά την Γιόγκα. Ας δούμε, όμως και τον ορθόδοξο ησυ­χασμό.

Στις μέρες μας, πολλοί είναι εκείνοι που κάνουν λόγο για τον Ορθόδοξο Ησυχασμό, παρουσιάζοντάς τον ως τον «αντίστοιχο» της γιόγκα στην Ορθό­δοξη Εκκλησία, μαρτυρώντας μ’ αυτόν τον τρόπο την άγνοια και την σύγχυσή τους. Πιστεύουμε πως κάθε σκεπτόμενος άνθρωπος έχει, ίσως, κάποια στιγμή προβληματιστεί για τις διαφορές αυτών των δύο. Βλέποντας έναν σύγχρονο ασκητή της Ερήμου κι έναν γκουρού, δεν είναι πάντα ευνόητο σ όλους το τι τους κάνει να διαφέρουν πέραν της εξωτερικής τους περιβολής. Και όμως διαφέρουν. Και διαφέρουν τόσο εσωτερικά, όσο και εξωτερικά, και οι διαφορές τους έγκεινται τόσον στην φιλοσοφία και στο σκοπό, όσο και σ' αυτές τις τεχνικές μεθόδους.

Περιεκτικότερα θα λέγαμε ότι οι διαφορές τους ακούνε στο όνομα Ιησούς Χριστός, που στους Ανατολίτες είναι άγνωστος. Ας αναλύσουμε όμως πρώτα, πριν πάμε να δούμε τις διαφορές τους, τι είναι Ορθόδοξος Ησυχασμός, ποια τα βασικά χαρακτηριστικά του και ποια είναι τα στοιχεία εκείνα που κά­νουν τις μεγάλες διαφορές τους.

Ορισμός και Στοιχεία του Ορθόδοξου Ησυχασμού

Ο Ορθόδοξος Ησυ­χασμός, όπως σήμερα τον καταλαβαίνουμε, είναι προέκταση και συνέχεια του αρχικού μοναχισμού, αφού ο μοναχισμός των πρώτων αιώνων ήταν ουσια­στικό ησυχασμός και αργότερα πήρε την σημερινή του μορφή. Λέγοντας Ησυ­χασμό, εννοούμε τον συγκεκριμένο εκείνο τρόπο ασκήσεως που επέλεξαν κάποιοι μοναχοί, ώστε να πραγματώσουν την προσωπική τους ένωση με τον Θεό στην ησυχία και την μόνωση, με βάση την αδιάλειπτη προσευχή. Η αρχή του ησυχασμού είναι ευαγγελική. Οι ησυχαστές έχουν ως σκοπό να καθαρί­σουν την καρδιά τους, προκειμένου να δουν τον Θεό, σύμφωνα με τον έκτο (6ο) Μακαρισμό: «Μακάριοι οι καθαροί τη καρδία ότι αυτοί τον Θεόν όψονται» (Ματθ. 5, 8). Στην προσπάθεια τους αυτή συν τω χρόνω, εισήλθε κάποια μέ­θοδος προσευχής επιβοηθητική στην επίτευξη του τελικού σκοπού 9: η νοερά, η καρδιακή προσευχή και βαστώντας λίγο την αναπνοή τους,10 λέγουν εκείνο το «Κύριε Ιησού, Υιέ του Θεού ελέησόν με».

Οι ησυχαστές πατέρες, επειδή ακριβώς αντιλαμβάνονται την αξία, τόσο της αδιάλειπτης προσευχής, σύμφωνα προς το «αδιαλείπτως προσεύχεσθαι» (Θεσ. Α’ 5,17), όσο και της νοεράς προσευχής, προσπαθούν συνεχώς «λένε» την ευχή «το εν τη καρδία λαλούμενον, την μονολόγιστον προσευχήν Κύριε Ιησού, Υιέ Θεού ελέησόν με» ,11 Ακριβώς, όλη αυτή η προσπάθειά τους, εννο­είται, βέβαια, γι’ αυτούς, με την βοήθεια του Θεού, συνεχώς να προσεύχονται καρδιακά, έχοντας δηλαδή το νου τους στην καρδιά τους καθαρά, αποκλεί­οντας καθαρά, δηλαδή αποκλείοντας την είσοδο οποιουδήποτε λογισμού στην καρδιά, σε συνδυασμό με την συγκεκριμένη μέθοδο, τεχνική που ανεπτύχθη, ώστε τελικά να αξιωθούν της θέας του άκτιστου φωτός και της ενώσεως με τον Χριστό. Παρερμηνεύθηκε και θεωρήθηκε αντίστοιχη της γιόγκα, που η λέξη καθ’ εαυτή σημαίνει «άσκηση, γυμνάσια και κυρίως ζεύξη»12, αλλά είναι κι η ονομασία συγκεκριμένης ινδουϊστικής φιλοσοφίας με δικό της φι­λοσοφικό σύστημα και σκέψη, «διαγράφει τον τρόπον, τους κανόνας της ασκήσεως, τα στάδια και τους σταθμούς της πορείας του ανθρώπου προς την λύτρωσιν» 13.Η Γιόγκα αποτελεί το «θεωρητικόν υπόβαθρον της ψυχοσω­ματικής ασκήσεως»14, δεν σημαίνει ιδιαιτέραν τινά απολυτρωτικήν θεωρίαν, αλλά μέσον προς λύτρωσιν, σύνολον πρακτικών μεθόδων προς πραγμάτωσιν της λυτρούσης γνώσεως. Είναι αυτονόητο ότι η γιόγκα, όπως κι αν την κα­ταλαβαίνουμε όντας γέννημαθρέμμα του Ινδουισμού, της θρησκείας των Ινδών».

Διδασκαλία της Yoga

Για τον Ινδουισμό, η ιστορία του κόσμου είναι κυκλική. Υφίσταται μία αδιά­κοπη ανακύκλωση των κόσμων, ενώ το σύμπαν είναι αιώνιο. Η υψίστη αρχή είναι το Brahman, το απόλυτο, που είναι απρόσωπο, κείται πέρα κάθε ορι­σμού, ωστόσο περικλείει και διαποτίζει τα πάντα. Παρά τις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στις διάφορες σχολές, όλες, όμως, έχουν ένα κοινό τόπο, την έννοια της λυτρώσεως του ανθρώπου από τις αδιάκοπες μετενσαρκώσεις που συνεπάγεται τελικά την συνάντηση με το Υπερβατικό, το Θείο.15 Για να επιτευχθεί αυτό , περνάει από ορισμένους «δρόμους» διαφορετικούς από Σχολή σε Σχολή  που για τον Ορθόδοξο Ινδουισμό είναι η πιστή εκπλήρωση των υποχρεώσεων προς τους Θεούς, ιδιαίτερα με τις θυσίες.

Πρακτική της Yoga

Ως Γιόγκα, βασικά χαρακτηρίζονται διάφορες κατευθύνσεις, που έχουν κα­θοριστεί μέσα στον Ινδουισμό, προκειμένου να επιτευχθεί η λύτρωση του ανθρώπου και η ένωσή του με το Απόλυτο Ένα, το ΒΡΑΗΜΑΝ.

Παρόλο που η πρακτική της γιόγκα διδάσκεται σε σειρά και μάλιστα σε μακριά σειρά μαθημάτων και υπάρχουν πολλές παραλλαγές γι’ αυτήν και στον τρόπο που διδάσκεται, τα συνηθέστερα στάδια των μεθόδων αυτών είναι οκτώ (8) στάδια,16 τα οποία αναφέρθηκαν πιο πάνω, όπως και οι Αφορισμοί του Πατάντζαλι εξηγούν τις οκτώ (8) βαθμίδες της Γιόγκα.17 Γνωστό εξάλλου είναι και το αρχαίο ελληνικό ρητό «νους υγιής εν σώματι υγιεί». Γι’ αυτό το πρώτο καθήκον μας, είναι να φέρουμε τους εαυτούς μας στο μάξι μουμ της καλής φυσικής μας κατάστασης. Ως Γιόγκα, βασικά χαρακτηρίζο­νται οι κατευθύνσεις για την λύτρωση, για την ένωση με το απόλυτο ένα. Ο γιόγκι, αυτό  που «κάνει» γιόγκα, πιστεύει και επιθυμεί μέσω της γιόγκα να πραγματοποιήσει την ένωσή του με την υπερβατική πραγματικότητα και έτσι να λυτρωθεί. Προκειμένου να επιτύχει την απόλυτη περισυλλογή, έχει ανάγκη από την καθοδήγηση ενός διδασκάλου, ενός γκουρού Γκουρού σημαίνει αυτός που διαλύει το σκοτάδι.

Σχέση Γκουρού-Γιόγκι

Γκουρού είναι Πνευματικός Δάσκαλος. Δάσκαλος του Γιόγκα. Ο ιδεώδης Γκουρού είναι μια φωτισμένη ψυχή, ένας πεπειραμένος Γιόγκι, που κατέχει τέ­λεια όλα τα στάδια του Yoga ή, έστω, κάποιος που έχει πολύ προχωρήσει προς τον τελικό σκοπό.18

Η σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα σ ένα γκουρού και το γιόγκι, είναι αρκετά ιδιόμορφη. Ο μαθητης οφείλει απόλυτη υπακοή και πίστη στο δικό του γκουρού. Ο γκουρού έχει απόλυτη εξουσία στο σώμα, τη ψυχή και το μυαλό του μαθητή, ενώ ο ίδιος ο μαθητης οφείλει αστασίαστα να εκτελεί οποιαδήποτε επιθυμία  διαταγή του γκουρού του. Ο μαθητής δεν έχει καθόλου δική του θέληση ή νου. Ζει την ζωή του μονάχα για ένα σκοπό -να υπακούει στις εντολές του γκουρού. Καλλιεργείται έτσι μια νοοτροπία ενός πιστού σκυ­λιού ή ενός υπάκουου υπηρέτη.19 Εξυπακούεται, βέβαια, ότι η όλη διδασκαλία περί της μετενσαρκώσεως δίδει ισχυρά επιχειρήματα για τέτοιες αντιλήψεις, αφού οι ευθύνες γι’ αυτή την ζωή αναζητούνται σε μία προηγούμενη.

Ο γκουρού είναι ο μόνος που μπορεί να σε λυτρώσει, αφού ο ίδιος θεω­ρείται ότι έχει ήδη λυτρωθεί και γι’ αυτό  θεωρείται Θεός. Πραγματικά, βαθιά υποταγή και τυφλή υπακοή στον Γκουρού, είναι όρος απαραίτητος της μα­θητείας στον γιόγκα. Ο μαθητης πρέπει να εκτελεί τις οδηγίες του γκουρού με απόλυτη αυτοεγκατάλειψη και τυφλή πίστη στα λόγια του Δασκάλου του.20 Ο μαθητης κάτω από την καθοδήγηση του γκουρού, αρχίζει την εξάσκηση.

Μόλις πραγματώσει τα δύο (2) πρώτα στάδια, δηλαδή την υπερβατική πραγματικότητα και έτσι να λυτρωθεί.21 Προκειμένου όμως, να επιτύχει την απόλυτη περισυλλογή, έχει ανάγκη από την καθοδήγηση, ενός διδασκάλου, ενός γκουρού, που σημαίνει αυτός που διαλύει το σκοτάδι.22

Ο μαθητής κάτω από την καθοδήγηση του γκουρού, αρχίζει την εξάσκηση. Μόλις πραγματώσει τα δύο (2) πρώτα στάδια, δηλαδή την αυτοσυγκράτηση και την αυτοκαλλιέργεια, πραγματοποιείται η μύησή του από τον γκουρού, η επίσημη αποδοχή του ως μαθητή από τον γκουρού.

Ας δούμε όμως, τι είναι το Mantras. Κατά την διάρκεια της μυήσεως παίρνει από τον δάσκαλό του ένα νέο όνομα και μια τελετουργική φράση (μάντρα) για να την χρησιμοποιεί στον διαλογισμό μαζί με ένα κομπολόι από 108 χάνδρες. Η τελετουργική αυτή φράση χρησιμοποιείται και αποσκοπεί στο να θέσει εκτός λειτουργίας την σκέψηκαι τη συνείδηση και ταυτόχρονα να συγκεντρώσει το νου. Το μάντρα είναι ιερή λέξη ή συλλαβή ή μια σειρά από λέξεις ή συλλαβές, που με την συστηματική επανάληψή τους (japa) και την συ­γκέντρωση της σκέψης πάνω στην μυστική τους έννοια, φθάνει κανείς στην άμεση γνώση της Αλήθειας. Τα mantras δεν είναι διανοητικά κατασκευάσματα. Ανακαλύφθηκαν από φωτισμένους Yogis, που τα «είδαν» ή τα «ακούσαν», όταν αυτοί ευρίσκοντο σε υπερβατική κατάσταση συνείδησης .23 Τα matras, σχε­δόν πάντοτε, απευθύνονται σε κάποια μορφή θεότητας (devata) και τότε, είναι διατυπωμένα με συλλαβές η λέξεις που σχετίζονται με την θεότητα αυτή. Η devata είναι μία ορισμένη όψη ή μορφή Θεού, που ο ασκούμενος την επικα­λείται με το mantra. Τα γράμματά των πρέπει να απαγγέλλονται με σχολα­στική ακρίβεια προφοράς, με τον σωστό τονισμό και τον κατάλληλο ρυθμό. Για τον λόγο αυτό, το mantra, όταν μεταφραστεί, παύει να είναι mantra, γιατί οι ήχοι που προφέρονται και ακούγονται στην μετάφραση δεν είναι αυτοί που απαιτούνται για την αποτελεσματική επίκληση της ορισμένης θεότητας.

Έτσι, λοιπόν, βλέπουμε ότι για έναν τρίτο το mantras φαίνεται σαν μια σειρά λέξεων, για τον Yogi όμως είναι μια συγκεντρωμένη σκέψη μεγάλης ισχύος, που οδηγεί σε βαθιές εμπειρίες. Αυτό  που λέγεται με το mantras, δηλ. αυτή η τελετουργική φράση, αποσκοπεί στο να θέσει εκτός λειτουργίας την σκέψη και την συνείδηση και ταυτόχρονα να συγκεντρώσει τον νου. Δεν είναι απαραίτητο να ξέρει ο μαθητης τι σημαίνει η μάντρα του. Μερικοί συνέδεσαν την μάντρα του με την ευχή, χωρίς όμως ισχυρά και λογικά επιχειρήματα.24 Με τον τρόπο αυτό , η προσωπικότητα του μαθητή χάνεται, αλλά ταυτόχρονα ταυτίζεται με την παγκόσμια συνειδητότητα, στην οποία τελικά και διαλύε­ται.25 Η τελετουργική φράση είναι συνήθως ονόματα θεών και λατρευτικές φόρμουλες και ιδιαίτερη σημασία δίδεται στον ήχο της, όπως προείπαμε.

Σύγκριση με τον Ησυχασμό

Οι διαφορές της Yoga με τον Ορθόδοξο Ησυχασμό είναι πολλές. Κατ’ αρχήν ο γέρων ησυχαστής με τον γκουρού διαφέρουν στο ότι έχουν διαφο­ρετικά κίνητρα και στόχους. Ο γκουρού επιζητεί την λύτρωση από τις αδιάκοπες μετενσαρκώσεις, στις οποίες υπόκειται νομοτελειακά, αφού δεν φρόντισε σε κάποια προηγούμενη ζωή του να λυτρωθεί. Στόχος του είναι να μην εισέλθει πλέον στην ψυχή του το Κάρμα, αρνητική ενέργεια, που θα τον αναγκάσει σε νέα μετενσάρκωση. Ο γέρων ησυχαστης όμως ζει στην ησυχία, όχι προς αποφυγή των διαφόρων ερεθισμάτων, αλλά διότι έχει τρωθεί τω πόθω Χριστού. Κινείται από αγάπη και μόνο προς το Χριστό και επιθυμεί την καλήν αλλοίωσιν και το είναι συν Χριστώ. Η όλη ζωή του είναι έκφραση της αγάπης του προς το Θεό και στόχος του είναι η έκφραση αυτής της αγάπης και της μετάνοιάς του απέναντι σ' Αύτόν.26 Δεν ζητεί, ούτε απαιτεί την θέα του ακτίστου φωτός. Αντίθετα με τον ησυχαστή, ο γκουρού πιστεύει πως μόνος του, στηριζόμενος αποκλειστικά και μόνο στις δικές του δυνάμεις, θα επιτύχει το σκοπό του.

Ο Ορθόδοξος Ησυχαστής επαφίεται στην αγάπη και το έλεος του Θεού. Γνωρίζει καλά ότι χωρίς «Αυτόν ου δύνασθαι ποιείν ουδέν» και επιπλέον θεωρεί τον εαυτόν του ανάξιο οποιοσδήποτε ευεργεσίας. Ο,τιδήποτε όμως έλθει, επιτυγχάνεται χάριτι θεία και είναι δώρο Θεού πού Εκείνος αποφάσισε πότε, πόσο και σε ποιον θα το δώσει.

Η θέα του άκτιστου φωτός, αλλά και η πιο «μικρή» χαρισματική κατάσταση δεν είναι κατάληξη ή επίτευγμα μιας ψυχολογικής τεχνικής και σωματικής γυμναστικής, αλλά «δόσις αγαθή και δώρημα τέλειον άνωθεν καταβαίνον», αποτέλεσμα πολύχρονης μαθητείας στον Χριστό.

Και στις δύο (2) περιπτώσεις έχουμε την καθοδήγηση του νέου από τον παλιό. Όμως ο υποτακτικός δεν έχει την ίδια σχέση με τον γέροντα που έχει ο μαθητής με τον γκουρού.

Ο υποτακτικός «κάνει» υπακοή στον γέροντά του και κόβει το θέλημά του, αλλά αυτές είναι αρετές, καθαρά πνευματικές καταστάσεις και δεν εκφυλίζονται.

Δημιουργείται μία πατρική σχέση, όπου ο γέροντας αισθάνεται τον υποτακτικό του σαν παιδί του, θέλει να τον δει να προκόβει πνευματικά και θεωρεί τον εαυτόν του υπεύθυνο γι’ αυτόν, αφού θα δώσει λόγο στον Θεό.

Στην καθαρά «τεχνική» πλευρά του θέματος, η γιόγκα έχει μια αυστηρή τελετουργία. Υπάρχει συγκεκριμένο «τυπικό». Ο μαθητής (γιόγκι) είναι υποχρεωμένος να εκτελέσει ορισμένες πράξεις  κινήσεις του σώματος, χωρίς να παρεκκλίνει καθόλου απ’ αυτές. Οποιαδήποτε παραμικρή έστω παράλειψη ή αλλοίωση, εκούσια ή ακούσια, επιφέρει λάθος αποτέλεσμα. Στην ορθοδοξία όμως τα πράγματα διαφέρουν. Κάθε γέροντας είναι ελεύθερος να εφαρμόσει την «παιδαγωγική μέθοδο» εκείνη, που θα φέρει το καλύτερο αποτέλεσμα, προσαρμόζοντάς την στην προσωπικότητα του υποτακτικού. Στην ορθοδοξία και ιδιαίτερα στον ορθόδοξο ησυχασμό, η ιδιαίτερη προσωπικότητα του κάθε ανθρώπου διασώζεται και αξιοποιούνται όλα τα χαρίσματά του. Ακόμη όμως και στον τρόπο προσευχής γίνεται εξατομίκευση (π.χ. η ευχή μικρή-μεγάλη) και η έμφαση που δίδεται όχι στην τήρηση του γράμματος, των τυπικών κανόνων, αλλά στην καρδιακή προσέγγιση του γλυκύτατου και μειλίχιου Ιησού Χριστού.

Η ησυχαστική μέθοδος δεν υπήρξε αυτοσκοπός, αλλά μέσο που διευκολύνει την προσοχή, απαραίτητη προϋπόθεση της καθαράς προσευχής.

Ούτε ποτέ θεωρήθηκε ως μέσον αυτομάτου προσκτήσεως της θείας χάριτος.27 Πολύ περισσότερο ο ορθόδοξος ησυχασμός δεν υπήρξε ποτέ διανοητικός και πλατωνίζων, αντίθετα ήταν πάντα και είναι βιβλικός και χριστοκεντρικός, υποστηρίζοντας ότι η βίωση της εμπειρίας της χάριτος περιλαμβάνει όλο τον άνθρωπο και όχι ένα μέρος αυτού, το Πνεύμα. Ο ορθόδοξος ησυχασμός διακηρύττει ότι η αποκάλυψη του Θεού δεν απευθύνεται στο ανθρώπινο πνεύμα μόνο, αλλά σε ολόκληρο τον άνθρωπο.

Έτσι λοιπόν όλος ο άνθρωπος ανακαινίζεται εν Χριστώ και ότι όλος ο κόσμος πρέπει να τεθεί σε μια διαδικασία μεταμορφωτική.28 Στον ορθόδοξο μυστικισμό δεν επιδιώκεται η φυγή, όπως γίνεται σε διάφορες τάσεις ινδουιστικής κατευθύνσεως, που ζητούν να βοηθήσουν τον άνθρωπο να ξεφύγει από τις ανακυκλώσεις των μεταβιώσεων. Δεν έχουμε, όπως θα ήθελαν οι Ουπανισάντ, μια απορρόφηση του «μέσα στο απρόσωπο «Brahman», όπως το αλάτι διαλύεται μέσα στον ωκεανό. Ουσιώδες στοιχείο της πνευματικής τελειώσεως, η ολοκλήρωση του ανθρωπίνου προσώπου, η συνεχής κίνηση, η μετοχή στο ιστορικό γίγνεσθαι, το «αδιακόπως εκτείνεσθαι», μια συνεχής πορεία και ανέλιξη.29

Διακηρύττει ότι η αποκάλυψη του Θεού δεν απευθύνεται στο ανθρώπινο Πνεύμα μόνο, αλλά σε ολόκληρο τον άνθρωπο. Γι’ αυτό  και η Ε’ Οικουμενική Σύνοδος (553) κατεδίκασε τον Ωριγένη και τον Ευάγριο τον Ποντικό, επειδή αντικατέστησαν την διδασκαλία τους την Χριστιανική ανθρωπολογία με ένα νεοπλατωνικό σύστημα. Πολλά θα μπορούσαμε να αναθεωρήσουμε αν το αποτέλεσμα μας ικανοποιούσε. Ο Ινδουιστης μοναχός, όμως, τελικά αποβαίνει ένας άνθρωπος απόμακρος, ξένος, μακριά από τους ανθρώπους και τα προβλήματά τους, μακριά από τον κόσμο και τις ανησυχίες του.

Και όλα αυτά  αναγκαστικά προκειμένου να επιτύχει την προσωπική του λύτρωση, αγνοώντας όλους τους υπόλοιπους. Ο ορθόδοξος ησυχαστής δεν είναι αυτόνομος. Το κέντρο παραμένει πάντα η εν Χριστώ εμπειρία, η ένταξη στο μυστικό Σώμα του Χριστού, στην Εκκλησία.30 Ο ησυχαστής δεν απομονώνεται από την εκκλησιαστική κοινότητα. Αλλά δια της προσευχής του Ιησού και των θείων μυστηρίων παραμένει άγρυπνο μέλος της. Ποτέ δεν αδιαφόρησε για τα προβλήματα των αδελφών του, παρά πάντοτε υπερασπίστηκε την αλήθεια και την δικαιοσύνη.

Ο ησυχαστής δεν επιδιώκει την φυγή από τον κόσμο, αλλά ακριβώς επειδή τον αγαπάει, επιλέγει την ησυχία. Ο ορθόδοξος ησυχασμός καλλιέργησε την κοινωνική ευαισθησία και την συνείδηση του κοινωνικού καθήκοντος, τονίζοντας ότι η τελειότητα συνίσταται στην αγάπη.31 Επιπλέον, ο χριστιανός μοναχός ελπίζει στον Θεό. Κάνει τον αγώνα του κάτω από το άγρυπνο βλέμμα του φιλάνθρωπου Θεού, αγναντεύοντας το φως της ελπίδας.

Ο γιόγκι αρχικά έχει ως καθοδηγητή τον γκουρού. Έπειτα όμως είναι τελείως μόνος, προσπαθώντας να λυτρωθεί, εξαλείφοντας κάθε ίχνος της προσωπικότητάς του μέσα σ’ ένα απρόσωπο απόλυτο.

Επίσης ορθόδοξος μυστικισμός στενά συνδεδεμένος με τον μοναχισμό, διατηρεί επίσης έναν προφητικό χαρακτήρα. Υψώνει την φωνή της προσωπικής εμπειρίας εναντίον καταχρήσεων της εξουσίας, υπερασπίζεται την αλήθεια και την δικαιοσύνη, αντιδρά αποφασιστικά στην συμβατικότητα, στη στείρα εξωστρέφεια.

Στην χώρα μας τα τελευταία χρόνια αυξάνονται τα διάφορα κέντρα και οι σχολές Γιόγκα. Δημόσια η Yoga προβάλλεται ως «είδος γυμναστικής» και αρχικά γίνεται λόγος αποκλειστικά και μόνο για τις ασκήσεις των μυϊκών και νευροφυτικών κέντρων, για τις ασκήσεις αναπνοής και τα όμοια.

Δηλαδή από τα στάδια που αναφέραμε προηγουμένως, στην αρχή της παρούσης εργασίας μας, περιορίζονται στα: έλεγχος σώματος, ρύθμιση αναπνοής και μερικές φορές προχωρούν και στα στάδια: συγκράτηση των αισθήσεων και συγκέντρωση προσοχής. Πολλές σχολές προσπαθούν να αποθρησκευτικοποιήσουν κάπως τις ασκήσεις από τον ινδουιστικό χαρακτήρα τους, ώστε να γίνονται ευκολότερα αποδεκτές από τον μέσο Έλληνα. Άλλοι πάλι επιμένουν ότι δεν έχει, ούτε είχε θρησκευτικό χαρακτήρα.32 Επιμένουν ότι είναι «Επιστήμη».

Όσο όμως κι αν επιστρατεύονται ιδιότυπες λέξεις, γεγονός παραμένει ότι ο καθόλου προσανατολισμός της πραγματικής γιόγκα ήταν και είναι Θρησκευτικός ή παραθρησκευτικός. Όσοι μυούνται στον «διαλογισμό» της Γιόγκα, καθοδηγούνται προς μία κατεύθυνση σαφώς ινδουϊστική. Με οδηγούς, τις Βέδες και τα άλλα ιερά ινδικά κείμενα (ουπανισάντ-Πουράνας, Σούτρας, Τάντρας), κυρίως δε έχοντας ένα «δάσκαλο» (γκουρού), επιδιώκουν να αφομοιώσουν και να βιώσουν τις θεωρίες περί «κάρμα» και «σαμσάρα», δηλαδή περί ανακυκλήσεως των μεταβιώσεων, αναζητώντας σε τελευταία ανάλυση την λύτρωση«μόξα»από αυτόν τον κόσμο, τον μη πραγματικό, σε «οδούς», τις οποίες έχει καθορίσει η ινδουϊστική παράδοση, όπως είναι: η Κάρμα γιόγκα, η Τζνάνα γιόγκα, η Μπάκτι γιόγκα, η Χάθα γιόγκα, η Ράτζα γιόγκα.33

Αυτόν τον «θρησκευτικό πυρήνα» αποσιωπούν και καλύπτουν τα διάφορα καταστατικά των Κέντρων Γιόγκα με γενικές φράσεις, π.χ. ισχυρίζονται ότι σκοπός τους είναι «η δημιουργία ανθρώπων ολοκληρωμένων φυσικά, διανοητικά και πνευματικά, προετοιμασμένων να λειτουργήσουν υπεύθυνα και δημιουργικά μέσα στο κοινωνικό σύνολο». Κατά κανόνα, οι ασκήσεις αυτές τοποθετημένες σ’ ένα πλαίσιο ινδουϊστικών αντιλήψεων, αποτελούν στάδια ενός ευρύτερου όλου, μιας γενικότερης πνευματικής πορείας. Στην πλήρη τους ανέλιξη αποσκοπούν πολύ μακρύτερα από τα όρια μιας σωματικής ευεξίας. Για να εκφραστούμε παραστατικά: όπως οι γονυκλισίες (οι «μετάνοιες» της μοναχικής μας παραδόσεως) δεν είναι απλές κινήσεις του σώματος, αλλ’ έχουν σχέση μ' ένα γενικότερο πιστεύω και εκφράζουν μια συγκεκριμένη διάθεση και τάση ψυχής, αποβλέποντας σε πνευματικούς σκοπούς, κατά παρόμοιο τρόπο  τηρουμένων, βεβαίως, πάντοτε των αναλογιών -οι συνθετότερες ασκήσεις της γιόγκα έχουν συνάρτηση με ινδουιστικές παραστάσεις και σκοπεύουν σε πνευματικές θρησκευτικές εμπειρίες.

Σύγχρονες μαρτυρίες

Νομίζουμε ότι είναι σκόπιμο να δούμε πως ένας σύγχρονος ησυχαστης οριοθετεί συνοπτικά τις διαφορές του ορθόδοξου ησυχασμού με την Yoga.

1) Στην «ευχή» εκφράζεται η πίστη μας στον Θεό, ο οποίος και μας σώζει με το να τον παρακαλούμε με το «Ελέησόν με».34

2) Η προσευχή συγκεντρώνεται στον προσωπικό Θεό, τον Θεάνθρωπον Ιησούν, γι’ αυτό  λέμε το «Κύριε Ιησού Χριστέ, Υιέ του Θεού».

3) Αποκτούμε την μακάρια κατάσταση της ταπεινοφροσύνης και δεν περιφρονούμε κανέναν αδελφό, αφού με το «ελέησόν με», θεωρούμε τον εαυτόν μας τον πιο αμαρτωλό. Η πνευματική τελείωσή μας είναι δώρο της Θείας Χάριτος, που λυτρώνει και δεν έχει την ανάγκη μιας αυτόνομης ανθρωποκεντρικής τεχνικής Γιόγκα και γυμναστικής.

4) Η σωτηρία μας δεν εξαλείφει την προσωπικότητά μας.

5) Αποκτούμε την ικανότητα να διακρίνουμε την πλάνη και την απάτη.

6) Ο αγώνας συνδέεται με την κάθαρση και της ψυχής και του σώματος. Δεν επιδιώκεται η στωική απάθεια, αλλά η μεταμόρφωση των παθών, το «απαθές πάθος».

7) Για τον Χριστιανό Ευρωπαίο δεν κρίνεται αναγκαια η Γιόγκα, ούτε ως γυ­μναστική, αλλά ούτε ως γνήσιο Ινδικό θρησκευτικό σύστημα. Οι γονυκλισίες, μετάνοιες της χριστιανικής παράδοσης αναφέρονται σε μίαν συγκεκριμένη διάθεση της ανθρώπινης ψυχής, που είναι μόνον κινήσεις του σώματος.35

8) Δεν επιδιώκεται η καταστροφή του σώματος, αλλά πολεμάται η σωματολατρία.

9) Δεν αδιαφορούμε για τον έξω κόσμο.

10) Δεν δίδεται μεγάλη σημασία στις ψυχοτεχνικές μεθόδους.36 Τελειώνοντας θα θέλαμε να πούμε πως «όλες οι εικόνες έχουν πλαίσια και όλα τα πλαίσια των εικόνων έχουν μερικά κοινά χαρακτηριστικά. Κι όμως, οι εικό­νες μέσα στα πλαίσια, ίσως να είναι ολότελα διαφορετικές. Και αυτό που μας ενδιαφέρει, σε τελική ανάλυση, είναι η εικόνα και όχι το πλαίσιο.37

Επίλογος

Ως επίλογο θα παραθέσω τα λόγια δύο έγκριτων Καθηγητών Πανεπι­στημίου. «Η οριζόντια θέσις είναι ένδειξις-έκφρασις της εσωτερικής ησυ­χίας, της χαλαρώσεως, της στάσεως εκείνης, την οποία λαμβάνει ο Ινδός, ο οριζοντιωμένος Βούδας, ο οποίος εισέρχεται εις την ειρήνην του θανάτου, εις το Νιρβάνα και όχι ο Καθέτως επί του Σταυρού Κρεμάμενος Υιός του Θεού, είναι δια τον Ινδόν η συμβολική εικών της λυτρώσεως. Ο Ινδός, ήρεμος και απραγής εις την ακίνητον σημαντικήν στάσιν της θέσεως του Βούδα, αναμένει την πλήρη απελευθέρωσιν εκ του κόσμου, ενώ ο άνθρωπος της Δύσεως, ευρισκόμενος εις ενεργόν αφύπνισιν, είναι έτοιμος προς επίθεσιν ή προάσπισιν εκείνου, δια το οποίον έλαβε την εντολήν της Κυριαρχικής του Εξουσίας επί της γης».38 «Ο Χριστιανός μελετά τον θάνατο για να απαλλαγεί από αυτόν. Στόχος του είναι η ανάσταση του όλου ανθρώπου, η αναγεννημένη και ολο­κληρωμένη προσωπικότητα. Για τον Ινδουιστή, η ανάσταση θα σήμαινε φυλά­κιση του ανθρώπου σε μια νέα ύπαρξη, που υπόκειται στον δεινό κύκλο των μετενσαρκώσεων. Αυτοτέλεια, λοιπόν, ολοκλήρωση και οντολογική ανακαινιση του όλου Προσώπου και αιώνια Κοινωνία με τον Θεό Πατέρα δια της συμμετοχής στην ένδοξη φύση του Θεανθρώπου Χριστού, είναι το ιδεώδες του Χριστιανού. Χαμός στη μακαριότητα της άπειρης ακοσμικής θεότητας είναι το ιδεώδες του Ινδουιστή».39

Μόνον εκείνοι που προσελκύονται από το ξένο, το ασυνήθιστο, έχουν κορεστεί από τους παραδοσιακούς τρόπους σκέψεως, δεν αισθάνονται άνετα μέσα στον εκκλησιαστικό τους οργανισμό από καθαρή περιέργεια κινούμενοι, παρασυρόμενοι από την «μόδα» ότι θα βρουν θεραπεία για τα πάντα μέσω της Γιόγκα. Ο σύγχρονος άνθρωπος πάσχει από ψυχολογικά και υπαρξιακά προ­βλήματα, αναζητά την εσωτερική ηρεμία και ελευθερία, και γι’ αυτό είναι ανάγκη να προσέξει την διδασκαλία των αγίων πατέρων της Εκκλησίας μας, και κυρίως, του αγίου Γρηγορίου του Παλαμά, ο οποίος οδηγεί τον άνθρωπο στην ουσιαστική επίλυση αυτών των προβλημάτων.

Ο χριστιανισμός είναι θεραπευτική επιστήμη, διότι θεραπεύει τον άρρω­στο άνθρωπο. Και αυτή η ασθένεια συγκεκριμενοποιείται στον νου. Η Εκκλη­σία με την διδασκαλία της, τη λατρεία, την άσκηση, τα Μυστήρια, ελευθερώνει τον νου και τον καθιστά ναό του Αγίου Πνεύματος. Αυτή η θε­ραπευτική αγωγή εφαρμόσθηκε και επιβεβαιώθηκε από όλους τους αγίους. Είναι η μόνη οδός που οδηγεί στον Θεό.40 Αυτό  έχει ανάγκη ο σύγχρονος άνθρωπος που υποφέρει από την τραγική τριάδα, όπως θα έλεγε ο Βίκτωρ Φρανκλ, ήτοι τον πόνο, τις ενοχές και τον θάνατο, που αισθάνεται την ζωή του ως μία προθανάτεια εμπειρία, ενός υπαρξιακού και αιωνίου θανάτου και αναζητά όχι απλώς την βίωση της ηδονής, αλλά ίσως και μέσα από αυτήν, την επιβίωση της ψυχής.41

__________________________________________________________

Υποσημειώσεις

 1 Mc Carney Yoga; Το κλειδί της ζωής, σ. 16.

 2 Βεδική περίοδος (1500 600 π.Χ.),Επική περίοδος (600 π.Χ200 π.Χ.), Πε­ρίοδος των έξι συστημάτων (200 π.Χ. και πέρα). Τα έξι συστήματα της περιό­δου αυτης είναι: 1) Σύστημα Nyaya, 2) Σύστημα Vaisesik, 3) Σύστημα Sankhya, Σύστημα Yoga, Σύστημα Purva Mimansa και Σύστημα vendata.

 3 Αναστασίου Γιαννουλάτου, (Αρχιεπισκόπου Αλβανίας), Όψεις Ινδουισμού Βουδισμού, σσ 2627.

 4 Μπαγκαβάτ Γκιτά σημαίνει τραγούδι του αγαπημένου η «τραγούδι του Κυρίου». Είναι ένα από τα σημαντικότερα ιερά κείμενα του Ινδουισμού και θεωρείται το πιο δημοφιλές έργο της σανκριτικής λογοτεχνίας. Βλ. περισσ. στο Βαρώ Ζ., Μπαγκαβάτ Γκιτά. Μτφρ. Γ. Ζωγραφάκης, εκδόσεις Δωδώνη, Αθήνα 1966.

 5 ΓΙΟΓΚΑ, McCarney, σ.22.

 6 ΓΙΟΓΚΑ, McCarney, σ.22. Τέτοιες μορφές Γιόγκα είναι: Χάθα Γιόγκα (Hatha Yoga) (ανάπτυξη φυσικής κατάστασης και υγείας), Κάρμα Γιόγκα (Karma Yoga) (Γιόγκα της αιτίας και του αποτελέσματος, της δράσης), Μπάκτι Γιόγκα (ΒΗΑΚΤΙ YOGA, θ) Γιόγκα της αφοσίωσης, Ράτζα Γιόγκα (Raja Yoga), εξέλιξη διανοητικών δυνάμεων.

 7 1)Γιάμα (Yama), που αναφέρεται στην αυτοκυριαρχία, η οποία επιτυγχά­νεται μέσω 5 ηθικών κανόνων, 2) Νιγιάμα (Niyama) αναφέρεται και αυτή στην αυτοπειθαρχία και περιλαμβάνει πέντε (5 κανόνες. 3) Αζάνα (Asana) περι­λαμβάνει τον έλεγχο του σώματος με κατάλληλες στάσεις, προς εξουδετέρωση και επιβολή των ζωτικών ενεργειών του ανθρώπινου οργανισμού, 4) Πρανάγιαμα (Pranayama)αναφέρεται στην ρύθμιση της αναπνοής, 5) Πρατγιάχαρ (Pratyagara) αναφέρεται στην υποχώρηση αισθήσεων από τα πράγ­ματα του εξωτερικού κόσμου, ώστε να μην επηρεάζεται από τα εξωτερικά αντικείμενα, 6) Δάρανα (Dharana) αναφέρεται στην συγκέντρωση της προ­σοχής, εφ’ ενός αντικειμένου και στην προσήλωση του νου, τη σταθεροποί­ηση των ψυχικών και πνευματικών ικανοτήτων σ ένα ορισμένο τόπο η σημείο του σώματος, π.χ. ομφαλός, άκρη ρινός, καρδιά, άκρη γλώσσας κ.τλ., 7) Δγιάνα (Dhyana) αναφέρεται στην παθητική έμμονή και περισυλλογή, χωρίς διακοπή σ’ ένα αντικείμενο του διαλογισμού, 8) Σαμάδι (Samadi). Στο στάδιο αυτό  συ ντελείται η απελευθέρωση και ο πλήρης φωτισμός του ανθρώπου, όπως πι­στεύουν οι Ινδουιστές. Σ’  αυτή την κατάσταση ο Γιόγκι δεν αντιλαμβάνεται τίποτα, ούτε έχει εξωτερική αίσθηση, 9) Τζνάνα Γιόγκα (Jnana Yoga). Σ αυτή καταφεύγουν όσοι ζητάνε την αλήθεια και τέλος 10) η Κουνταλίνι Γιόγκα (Kun daliniYoga, που είναι η βασικότερη οδός λυτρώσεως του ατόμου.

 8 McCarney Γιόγκα, το κλειδί της ζωής, σσ. 4849.

 9 π. Νικολάου, X. Ιωαννίδη: Σημειώσεις Εκκλησιαστικής Γραμματείας μετά τον ΙΑ’ αιώνα, Αθήνα 1994, σ. 18.

10 Νικοδήμου Αγιορείτου: Αόρατος Πόλεμος, έκδ. Νεκτάριος Παναγόπουλος, Αθήνα 1985, σ. 17.

11 Νικοδήμου Αγιορείτου: ο.π., σ. 24

12 Αναστ. Γιαννουλάτου (νυν Αρχιεπ. Αλβανίας): Όψεις Ινδουισμού Βουδι­σμού, Αθήνα 1985.

13 Διονυσίου Γ. Δακουρά: Συμβολική των Ινδικών Θρησκευμάτων, έκδ. Συμ­μετρία, Αθήνα 1995, σ. 47.

14 Δ. Βελισσαρόπουλου.• Ιστορία της Ινδικής Φιλοσοφίας, έκδ. ΔΩΔΩΝΗ, Αθήνα 1981, σ. 2.

15 Διονυσίου Γ. Δακουρά: Συμβολική των Ινδικών Θρησκευμάτων, έκδ. ΣΥΜ­ΜΕΤΡΙΑ, Αθήνα 1995.

16 ΓΙΟΓΚΑ το κλειδί της ζωής, έκδ. Μπουκουμάνη, Αθήνα 1977, σελ. 229, 275.

17 ΓΙΟΓΚΑ το κλειδί της ζωής, ο.π. 27

18 Αναστασίου Γιαννουλάτου (νυν Αρχιεπ. Αλβανίας): ό.π, σσ. 82, 83, 84.

19 π. Αντωνίου Γ. Αλεβιζόπουλου: Αποκρυφισμός  Γκουρουϊσμός, εκδ. Ν.ΕΠΟΧΗ, Αθήνα 1993, σ. 13

20 Θ. Παντουβά: Ερμηνευτικό Λεξικό της Ινδικής Φιλοσοφίας και του Γιόγκα, έκδ. Καρδαμίτση, Αθήνα 1989, σ. 66.

21 π. Αντωνίου  Γ. Αλεβιζόπουλου: ό.π., σ. 33.

22 Θ. Παντουβά: ο.π., σ. 66.

23 Θ. Παντουβά: Ερμηνευτικό Λεξικό της Ινδικής Φιλοσοφίας και του Γιόγκα, έκδ. Καρδαμίτση, Αθήνα 1989, σελ.89,90.

24 π. Αντωνίου Γ.  Αλεβιζόπουλου: ό.π., σ. 13.

25 π. Αντωνίου Γ. Αλεβιζόπουλου ο.π., σ. 180,184.

26 π. Νικολάου, Χ. Ιωαννίδη: ό.π., σ.2628.

27 Αναστασίου Γιαννουλάτου (νυν Αρχιεπ. Αλβανίας): ό.π., σ.93.

28 Αναστασίου Γιαννουλάτου (νυν Αρχιεπ. Αλβανίας): δ.π., σ.93.

29 Αναστασίου Γιαννουλάτου (νυν Αρχιεπ. Αλβανίας): ό.π., σσ.9192.

30 Αναστασίου Γιαννουλάτου (νυν Αρχιεπ. Αλβανίας): ο.π.,σ.91

31 Αναστασίου Γιαννουλάτου (νυν Αρχιεπ. Αλβανίας): δ.π., σ.92

32 Αναστασίου Γιαννουλάτου (νυν Αρχιεπ. Αλβανίας): δ.π., σσ.8586.

33 Αναστασίου Γιαννουλάτου (νυν Αρχιεπ. Αλβανίας): δ.π., σ. 86.

34 Βλάχου Ιεροθέου (Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου). Μια βραδιά στην έρημο του Αγίου Όρους, έκδ. Ι.Μ. Γενεθλίου Θεοτόκου (Πελαγίας), σελ. 44.

35 Δ. Δακουρα, Η προβολή τών Ασιατικών Θρησκευμάτων εις την Δύσιν, σ. 63.

36 Βλάχου Ιεροθέου ( Μητροπολίτου Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου), ό.π., σ. 48.

37 ΚΑΑΛΙΣΤΟΥ WARE, Η δύναμη του ονόματος, έκδ. ΑΚΡΙΤΑΣ, σ. 66.

38 Δ. Δακουρα , ό.π., σ. 63.

39 Γρηγ. Ζιάκα: Γιόγκα, αλήθεια και πλάνες, σ. 273.

40 Μητρ. Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιεροθέου Βλάχου, Ορθόδοξη Ψυχοθεραπεία, Πατερική ψυχοθεραπεία, Ι.Μ. Γενεσίου Θεοτόκου (Πελαγίας).

41 Μητροπ. Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου κ. Ιεροθέου Βλάχου, Η αρρώστια της θρησκείας, εφημ. Ελευθεροτυπία, 23/12/2001.

Από το περιοδικό «ΚΟΙΝΩΝΙΑ»  ΔΕΛΤΙΟ ΤΗΣ «ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΕΝΩΣΕΩΣ ΘΕΟΛΟΓΩΝ»  ΕΤΟΣ ΝΒ' • ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ  ΜΑΡΤΙΟΣ 2009 • ΤΕΥΧΟΣ 1

Από impantokratoros.gr