Παναγιώτη Στ. Μαυρoειδῆ
Ἱστορικοῦ
Ἡ ἐνίσχυση τοῦ κύρους τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἡ βάση γιὰ τὴν ἀναγέννηση τοῦ Ἔθνους. Αὐτὸ τονίζει σὲ βαρυσήμαντη ἐγκύκλιο ἐπιστολὴ ποὺ ἀπέστειλε πρὸς τοὺς Ἕλληνες στὶς 18 Ἀπριλίου 1819 ὁ Ἰωάννης Καπποδίστριας.
Ἱστορικοῦ
Ἡ ἐνίσχυση τοῦ κύρους τῆς Ἐκκλησίας εἶναι ἡ βάση γιὰ τὴν ἀναγέννηση τοῦ Ἔθνους. Αὐτὸ τονίζει σὲ βαρυσήμαντη ἐγκύκλιο ἐπιστολὴ ποὺ ἀπέστειλε πρὸς τοὺς Ἕλληνες στὶς 18 Ἀπριλίου 1819 ὁ Ἰωάννης Καπποδίστριας.
Προφητικὸς ὁ λόγος
τοῦ Κυβερνήτη τῆς Ἑλλάδας ποὺ γράφεται δύο χρόνια, πρὶν ξεσπάσει ἡ
Ἐπανάσταση τῆς Παλιγγενεσίας καὶ ἐννιὰ χρόνια προτοῦ κληθεῖ νὰ
κυβερνήσει τὸ μικρὸ, ἀλλὰ ἐλεύθερο Ἑλληνικὸ κράτος.
Ὁ Καπποδίστριας ἀπευθύνεται
στοὺς «ἀδελφούς του» Ἕλληνες, ὡς σὲ παιδιὰ τῆς «Ἁγίας μας Μητέρας Ἐκκλησίας».
Τοὺς συνιστᾶ νὰ ἀγαποῦν μόνο τὸ καλὸ καὶ νὰ μὴν κοιτάζουν μόνο τὸ προσωπικὸ
συμφέρον. Τοὺς λέει νὰ βελτιώσουν τὴ ζωή τους καὶ νὰ ἑτοιμασθοῦν γιὰ
τὰ μεγάλα πλεονεκτήματα ποὺ προσφέρει ἕνας ἠθικὸς καὶ χριστιανικὸς
πολιτισμός.
Τοὺς συνιστᾶ ἀκόμη
νὰ καλλιεργήσουν τὰ γράμματα, διότι ἔτσι θὰ γίνουν οἱ πολίτες ἄξιοι
τοῦ σεβασμοῦ καὶ τῆς ἐμπιστοσύνης τῆς Πολιτείας καὶ βαθμιαίως ἡ Πολιτεία
θὰ μάθει νὰ σέβεται καὶ νὰ ἀκούει καὶ νὰ ἐμπιστεύεται τοὺς πολίτες
της. Οἱ Ἕλληνες πρέπει νὰ ἀσχοληθοῦν ἀποκλειστικὰ μὲ τὴν ἠθικὴ καὶ
ἀνθρωπιστικὴ ἐκπαίδευση, γιατί χωρὶς αὐτὴν κάθε ἄλλο ἀντικείμενο
μόρφωσης εἶναι μάταιο καὶ κάθε ἐργασία ἐπικίνδυνη. Καὶ ἡ ἠθικὴ
ἐκπαίδευση θὰ πρέπει νὰ ξεκινήσει, κατὰ τὸν Καπποδίστρια, ἀπὸ τὴν
κατάρτιση τοῦ κλήρου.
Κατὰ τὴν ἄποψή του,
τὸ τεράστιο κῦρος τῆς Ἐκκλησίας ἐνισχυμένο μὲ τὴν κατάρτιση καὶ τὸ
ἦθος τῶν κληρικῶν της θὰ ἀποτελεῖ τὴν ἐγγύηση τῆς συνέχειας τοῦ Ἔθνους.
Ἔτσι ἔβλεπε ὁ Κυβερνήτης τὴν Ἑλλάδα μέσα ἀπὸ τὴν παράδοση καὶ τὴν
κληρονομιά της. Καὶ παρακάτω γράφει πὼς τὸ Ἔθνος ὀφείλει ὁλοκληρωτικὴ
ἀφοσίωση στὴν Ἐκκλησία, γιατί ἔτσι θὰ προοδεύσει.
Τὸ δεύτερο ποὺ ὁ Καπποδίστριας
συνιστᾶ εἶναι ἡ κατάρτιση τῶν νέων σὲ θέματα ἐπιχειρήσεων καὶ στὸ
ἐλεύθερο ἐπάγγελμα καὶ ἐμπόριο. Καὶ συνιστᾶ οἱ νέοι γιὰ τὴν ἠθικὴ
ζωὴ νὰ μεταβαίνουν στὴ Ρωσσία ὅπου ἡ Ἐκκλησία συμβάλλει ἀποφασιστικὰ
στὴν εὐημερία τῆς χώρας καὶ στὴν πρόοδο τοῦ πολιτισμοῦ της. Ἀλλὰ ὅσον
ἀφορᾶ τὶς ἐπιστῆμες, τὶς τέχνες καὶ τὴν ἐλευθερία στὸ ἐπιχειρεῖν
καὶ τὴν ἀνάπτυξη τῶν ἱκανοτήτων στὸ ἐμπόριο καὶ τὴν παραγωγή, συνιστᾶ
οἱ νέοι νὰ πᾶνε σὲ χῶρες ποὺ διακρίνονταν γιὰ τὶς ἐπιδόσεις τους
στοὺς τομεῖς αὐτοὺς ὅπως ἦταν καὶ εἶναι οἱ ΗΠΑ, ἡ Ἀγγλία καὶ ἡ Ἑλβετία.
Ὁ Καπποδίστριας
θεωροῦσε ὅτι οἱ Ἕλληνες ἔχουν μεγάλες ἱκανότητες στὸ ἐμπόριο
καὶ τοὺς συμβούλευσε νὰ ἀναπτυχθεῖ σὲ κάθε μικρὴ Κοινότητα μία μαγιὰ
ἀπὸ χρήματα καὶ νὰ ἐπιλεγοῦν ἄνθρωποι μὲ εὐαισθησίες, μὲ ἦθος κι ἱκανότητες
γιὰ νὰ διαχειριστοῦν τὴν περιουσία αὐτὴ καὶ νὰ τὴν αὐξήσουν. Τὴν ἐλευθερία
λοιπὸν στὶς ἐπιχειρήσεις ὁ Καπποδίστριας τὴν ἔβλεπε ὡς παράλληλη
μὲ τὴν ἀφοσίωση στὴ Ἐκκλησία καὶ μὲ τὴν ἀπόκτηση δι᾿ αὐτῆς ἐντίμου
καὶ ὑγιοῦς φρονήματος.
Τέλος, ὁ Ἰωάννης Καπποδίστριας
προειδοποιεῖ ὅτι ἂν οἱ Ἕλληνες δὲν ἀκολουθήσουν αὐτὴ τὴ γραμμή,
τῆς ἀφοσίωσης στὴν Ἐκκλησία καὶ τῆς ἐπίδοσης στὴν ἐκπαίδευση, στὶς
ἐπιστῆμες, τὶς τέχνες καὶ τὸ ἐμπόριο, τότε οἱ θυσίες τους θὰ πᾶνε χαμένες
καὶ δυστυχία θὰ προστεθεῖ στὴν Ἑλλάδα. Γιατί ἡ ἀνάπτυξη καὶ ἡ εὐημερία,
κατὰ τὴ γνώμη του, ἔρχεται μὲ τὸ νὰ ἀπαλλαγεῖ ὁ Ἕλληνας ἀπὸ μάταιες
φιλοδοξίες καὶ ἀπὸ ἰδιοτελῆ συμφέροντα καὶ νὰ ἀφιερωθεῖ στὰ συμφέροντα
μόνο τῆς γενέθλιας γῆς του. Καὶ ὁλοκληρώνει τὴν ἐγκύκλιο ἐπιστολὴ
του τονίζοντας ὅτι ἐλπίζει πὼς δὲν θὰ ὑπάρξει ὁ κίνδυνος νὰ ἔχει καὶ
ἄλλα δεινὰ ἡ Πατρίδα, διότι «οἱ συνέπειες τῶν λαθῶν τῶν προηγουμένων
γενεῶν μετροῦν ἀκόμη στὶς κεφαλὲς τοῦ Ἑλληνικοῦ Ἔθνους». Τὴν ἀπαραίτητη
συμβολὴ τῆς Ἐκκλησίας στὴν ἀνάπτυξη καὶ εὐημερία τῆς Ἑλλάδος τὴν
παραδέχονται καὶ Τοῦρκοι εἰδικοὶ ἐπιστήμονες, ἀλλὰ τὴν ἀρνοῦνται
οἱ δικοί μας «διανοούμενοι»… Ἀναφέρει ὁ καθηγητὴς Ἀντνὰν Ἐκσιγκὶλ
ὅτι σὲ ἀντίθεση μὲ τὸ Ἰσλάμ, τοῦ ὁποίου ὁ ρόλος ἦταν ἀρνητικὸς στὴν
ἀνάπτυξη τοῦ Τουρκικοῦ Ἔθνους-κράτους, στὴν Ἑλλάδα «ἡ Θρησκεία ἔπαιξε
ἕνα ρόλο μᾶλλον θετικὸ καὶ καθοριστικὸ στὴν ἀνάπτυξή της». Καὶ συμπληρώνει:
«Ἀναλογισθεῖτε τοὺς πολυάριθμους Ἕλληνες ἥρωες ποὺ ἦταν ἱερεῖς
καὶ ἄνθρωποι τῆς Θρησκείας. Οἱ Τοῦρκοι δὲν ἔχουν καμμία ἀνάλογη θρησκευτικὴ
μορφὴ στὴν ἱστορία τους».
ΠΗΓΗ: ΕΝΩΜΕΝΗ ΡΩΜΗΟΣΥΝΗ