Ο ΑΓΙΟΣ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΙΑΣΚΕΨΕΙΣ ΤΗΣ ΠΑΝΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΣΥΝΟΔΟΥ

 «Ὁ Ἅγιος Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης», ἔκδοση Ἱερὸν Ἡσυχαστήριον «Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης ὁ Θεολόγος» Σουρωτὴ Θεσσαλονίκης 2015
Τὴν ἴδια ἐποχὴ ἔγιναν προσυνοδικὲς διασκέψεις μὲ σκοπὸ τὴν προετοιμασία μιᾶς νέας Πανορθοδόξου Συνόδου, καὶ ἀνάμεσα στὰ θέματα ὑπῆρχαν πολλὲς προτάσεις ἀντίθετες μὲ τὴν Ὀρθόδοξη παράδοση. Ὅταν ὁ Γέροντας τὰ πληροφορήθηκε αὐτά, ἀνησύχησε πολὺ καὶ μιλοῦσε μὲ πόνο ψυχῆς. «Καταλαβαίνετε τί πάει νὰ γίνη; ἔλεγε. Θὰ φύγη ἡ παράδοση καὶ θὰ μείνει ἡ παράβαση! Καταλαβαίνετε πόσο σοβαρὸ εἶναι αὐτό; Εἶναι σὰν νὰ βγάζουμε ἀπὸ τὸ σπίτι ἕνα τοῦβλο. Ἐκείνη τὴν στιγμὴ φαίνεται ὅτι δὲν παθαίνει τίποτε τὸ σπίτι, ἀλλὰ σιγὰ-σιγὰ μπαίνουν νερά, βγαίνει καὶ ἄλλο τοῦβλο, καὶ ἄλλο, καὶ στὸ τέλος τὸ σπίτι γίνεται ἐρείπιο». Καί, ὅταν κάποιος τοῦ ἀνέφερε ὅτι μία ἀπὸ τὶς προτάσεις ἦταν νὰ ἐλαττωθοῦν οἱ καθιερωμένες ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία νηστεῖες, ἐπειδὴ ὁ κόσμος δὲν τὶς κρατάει, ὁ Ὅσιος εἶπε:...

«Ἂν κάποιος εἶναι ἄρρωστος καὶ δὲν μπορῆ νὰ κρατήση τὴν νηστεία, αὐτὸς εἶναι δικαιολογημένος ἂν φάη. Ἂν δὲν εἶναι ἄρρωστος, ἀλλὰ ἀπὸ ἀδυναμία ἔφαγε, νὰ μετανοήση, νὰ πῆ: "Ἥμαρτον". Δὲν θὰ τὸν κρεμάση ὁ Χριστός. Ἂν μπορῆ νὰ κρατήση τὴν νηστεία, νὰ τὴν κρατήση. Ἂν ὅμως οἱ περισσότεροι δὲν κρατᾶνε τὶς νηστεῖες, κι ἐμεῖς πᾶμε νὰ τὶς καταργήσουμε, γιὰ νὰ ἀναπαύσουμε τοὺς περισσότερους, εἶναι σὰν νὰ εὐλογοῦμε τὶς ἀδυναμίες τους, τὶς πτώσεις τους. Μὲ ποιὸ δικαίωμα νὰ τὰ καταργήσουμε ὅλα αὐτά; Καὶ ποῦ ξέρουμε; Μπορεῖ ἡ ἑπόμενη γενεὰ νὰ εἶναι πιὸ καλὴ καὶ νὰ κρατήση τὴν ἀκρίβεια». 

Ὁ Πατὴρ Παΐσιος ἦταν μὲ τὴν ὀρθὴ ἔννοια ζηλωτὴς τῶν πατερικῶν παραδόσεων. Σὲ θέματα πίστεως δὲν ἔκανε συμβιβασμοὺς καὶ ὑποχωρήσεις. Στὴν ζωὴ του ἐφάρμοζε τὴν ἀκρίβεια ὄχι μόνον ἐξωτερικά, ἀλλὰ περισσότερο ἐσωτερικά, ἀπὸ θεῖο ζῆλο. Ὅταν ἔλεγε τὴν γνώμη του γιὰ ἕνα θέμα, καὶ μάλιστα ἐκκλησιαστικό, μιλοῦσε μὲ διάκριση ζυγίζοντας τὰ λόγια του μὲ ζυγαριὰ ἀκριβείας. Καί, ὅταν εἶχε μπροστά του ἕναν ἀδύναμο ἄνθρωπο, ἔδινε πάλι μὲ ἀκρίβεια, σὰν καλὸς ἰατρός, τὸ κατάλληλο φάρμακο. Εἶχε ποτισθῆ ἀπὸ τὸν φόβο τοῦ Θεοῦ, καὶ γι΄ αὐτὸ ἔμπαινε στὸ βάθος τοῦ νόμου τοῦ Θεοῦ. Ἦταν ὅλος ἀγάπη καὶ «σπλάχνα οἰκτιρμῶν», καὶ γὶ΄ αὐτὸ δὲν γνώριζε ἁπλῶς τοὺς Κανόνες τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλὰ γνώριζε ἐκ πείρας ὅτι ἡ Ἐκκλησία εἶναι μάνα, καὶ οἱ Κανόνες της ἔχουν σπλάχνα μητρικά. 

Ο ΑΓΙΟΣ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΥΣΗ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΔΙΑΛΟΓΟΥΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΕΤΕΡΟΔΟΞΟΥΣ

Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸ βιβλίο: «Ὁ Ἅγιος Παΐσιος ὁ Ἁγιορείτης», ἔκδοση Ἱερὸν Ἡσυχαστήριον «Εὐαγγελιστὴς Ἰωάννης ὁ Θεολόγος», Βασιλικά Θεσσαλονίκης 2015 

Ὁ Πατὴρ Παΐσιος δὲν συμφωνοῦσε νὰ σπουδάζουν οἱ Ὀρθόδοξοι θεολόγοι στὴν Δύση, διότι ἔβλεπε τὸν κίνδυνο νὰ μεταφέρουν ἀπὸ ἐκεῖ «πνευματικὰ μικρόβια» καὶ νὰ μολύνουν τὴν ἀμώμητη Ὀρθόδοξη πίστη μας. «Τί θὰ πάτε νὰ πάρετε ἀπὸ ἐκεῖ; ἔλεγε. Αὐτοὶ δὲν ἔχουν τίποτε, τὰ ἔχουν γκρεμίσει ὄλα». 

Καὶ σὲ ἕναν Ὀρθόδοξο Γάλλο ἱερομόναχο ποὺ τὸν ρώτησε σὲ τί διαφέρουν οἱ Καθολικοὶ καὶ οἱ Προτεστάντες ἀπὸ τοὺς Ὀρθοδόξους, εἶπε χαρακτηριστικά: «Ἂς ὑποθέσουμε ὅτι ἡ Ὀρθοδοξία εἶναι σὰν αὐτὸ τὸ Καλύβι ποὺ βλέπεις, φτιαγμένο ἀπὸ πέτρες, λάσπη καὶ ζωνάρια. Οἱ Καθολικοὶ ἀφαίρεσαν τὴν λάσπη, οἱ Προτεστάντες ἀφαίρεσαν τὰ ζωνάρια. Μποροῦν τώρα νὰ...σταθοῦν οἱ πέτρες μόνες τους;».

Στενοχωριόταν καὶ ὅταν μάθαινε ὅτι κάποιοι Ὀρθόδοξοι θεολόγοι, ἀντὶ νὰ τρέφωνται ἀπὸ τὴν «δυνατὴ πνευματικὴ τροφὴ» τῶν Ὀρθοδόξων Πατερικῶν κειμένων καὶ νὰ πίνουν ἀπὸ τὰ κρυστάλλινα ὕδατα τῆς Πατερικῆς Θεολογίας, μελετοῦσαν τοὺς αἱρετικοὺς θεολόγους τῆς Δύσεως καὶ ἔπιναν ἀπὸ τὶς θολερὲς πηγές τους, μὲ ἀποτέλεσμα νὰ φθάνουν ἀκόμη καὶ σὲ λανθασμένα συμπεράσματα γιὰ τοὺς Ἁγίους Πατέρες.

Οὔτε καὶ μὲ τοὺς «διαλόγους» ποὺ γίνονταν μὲ ἑτεροδόξους συμφωνοῦσε ὁ Ὅσιος. Διότι ἔβλεπε ὅτι οἱ μὲν Ὀρθόδοξοι ποὺ ἀσχολοῦντο μὲ «διαλόγους» καὶ «συνέδρια» καὶ «προσπάθειες γιὰ ἕνωση» δὲν εἶχαν προηγουμένως ἑνωθῆ οἱ ἴδιοι μὲ τὸν Θεό, καὶ ἑπομένως δὲν μποροῦσαν νὰ πληροφορήσουν τοὺς ἄλλους μὲ ὀρθόδοξα πατερικὰ βιώματα, οἱ δὲ ἑτερόδοξοι ποὺ συμμετεῖχαν σ΄ αὐτὰ δὲν εἶχαν εἰλικρινῆ διάθεση. 

Σὲ ἐπιστολὴ του τὸ 1978 ἔγραψε: «Τὸ Εὐρωπαϊκὸ πνεῦμα νομίζει ὅτι καὶ τὰ θέματα τὰ πνευματικὰ μποροῦν καὶ αὐτὰ νὰ μποῦν στὴν Κοινὴ Ἀγορά. Ὅλα νὰ ἰσοπεδωθοῦν. Οἱ μὲν Ὀρθόδοξοι ποὺ ἔχουν ἐλαφρότητα καὶ θέλουν νὰ κάνουν προβολή, «Ἱεραποστολή», συγκαλοῦν δῆθεν Συνέδρια, γιὰ νὰ γίνεται ντόρος, νὰ γράφουν οἱ ἐφημερίδες, καὶ νομίζουν ὅτι ἔτσι προβάλλουν τὴν Ὀρθοδοξία, μὲ τὸ νὰ γίνουν ταραμοσαλάτα μὲ τοὺς κακοδόξους. Ἀρχίζουν μετὰ οἱ ὑπὲρ ζηλωτὲς καὶ πιάνουν τὸ ἄλλο ἄκρο, νὰ λένε καὶ βλασφημίες γιὰ τὰ Μυστήρια τῶν Νεοημερολογιτῶν κ.λ.π. καὶ κατασκανδαλίζουν ψυχὲς ποὺ ἔχουν εὐλάβεια καὶ ὀρθόδοξη εὐαισθησία. Οἱ δὲ ἑτερόδοξοι, ἔρχονται στὰ συνέδρια, κάνουν τὸν δάσκαλο, παίρνουν ὅ,τι καλὸ ὑλικὸ πνευματικὸ βρίσκουν στοὺς Ὀρθοδόξους, τὸ περνᾶνε ἀπὸ τὸ δικό τους ἐργαστήρι, βάζουν δικό τους χρῶμα καὶ φίρμα, καὶ τὸ παρουσιάζουν σὰν πρωτότυπο, καὶ ὁ παράξενος σημερινὸς κόσμος ἀπὸ κάτι τέτοια παράξενα συγκινεῖται καὶ καταστρέφεται πνευματικά. 

Ὁ Πατὴρ Παΐσιος εἶχε ἕναν δικό του τρόπο νὰ λέη καὶ στοὺς ἴδιους τοὺς ἑτεροδόξους τὴν ἀλήθεια, χωρὶς νὰ προκαλῆ. Ὅταν τὸ 1978 θὰ γινόταν ἡ ἐκλογὴ νέου Πάπα, ἕνα ρωμαιοκαθολικὸς μοναχός τοῦ ζήτησε νὰ προσευχηθῆ, ὥστε ὁ Πάπας ποὺ θὰ ἐκλέξουν νὰ εἶναι καλός. Ὁ Ὅσιος τὸν χτύπησε μὲ συμπάθεια στὴν πλάτη καὶ τοῦ εἶπε χαμογελώντας: «Μὴ στενοχωριέσαι, παιδί μου, ὅποιος κι ἂν εἶναι, ἀλάθητος θὰ εἶναι». 

Τὴν δεκαετία τοῦ ΄70 πολλοὶ ζητοῦσαν τὴν γνώμη τοῦ Πατρὸς Παϊσίου καὶ γιὰ μία πρόταση ποὺ εἶχε γίνει, νὰ μὴ φοροῦν οἱ ἱερεῖς ράσα. Ἐκεῖνος τοὺς ἔδειχνε μία ἐλιά, τῆς ὁποίας εἶχε ξεφλουδίσει τὸν κορμὸ καὶ τὰ χονδρὰ κλαδιά, ἀφήνοντας φύλλα μόνο στὶς ἄκρες τῶν μικρῶν κλαδιῶν της. Στὸν ξεφλουδισμένο κορμὸ της εἶχε χαράξει: «Τὰ δένδρα πέταξαν τὴν στολή τους, θὰ δοῦμε τὴν προκοπή τους» καὶ «Παπὰς ἀράσωτος, ἄρα ἄσωτος». Ἡ ἐλιὰ αὐτή, ὅπως ἦταν ἑπόμενο, ξεράθηκε. 

ΟΙ ΛΟΓΟΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΟΠΟΙΟΥΣ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΤΗΣ ΡΩΣΙΑΣ ΑΠΕΧΕΙ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΑΝΟΡΘΟΔΟΞΗ ΣΥΝΟΔΟ

Τους ακριβείς λόγους που αποφάσισε να θέσει όρους και προϋποθέσεις, για να συμμετάσχει στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο τις επόμενες μέρες στην Κρήτη ανακοίνωσε η Εκκλησία της Ρωσίας.

Η Εκκλησία της Ρωσίας συνεδρίασε σε έκτακτη σύνοδο σήμερα και αποφάσισε να μην συμμετάσχει στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο στην Κρήτη αν δεν συμμετάσχουν όλες οι Εκκλησίες και ζητεί την αναβολή της Πανορθόδοξης.

Ακολουθεί ολόκληρη η δήλωση της Ιεράς Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας:

Η Ορθόδοξος Εκκλησία της Ρωσίας επί δεκαετίες μετείχε και εξακολουθεί να μετέχει ενεργώς στην προπαρασκευή της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Αρχής γενομένης από την Α’ Πανορθόδοξη Διάσκεψη στην Ρόδο το έτος 1961 οι διακεκριμένοι Ιεράρχες και οι κορυφαίοι θεολόγοι της καθ’ημάς Εκκλησίας συνέβαλαν στην επεξεργασία των συνοδικών θεμάτων, συμπεριλαμβανομένων και εκείνων, τα οποία τελικά δεν εντάχθηκαν στην Ημερήσια Διάταξη της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου. Προς επιτάχυνση της συγκλήσεως της Συνόδου η Ορθόδοξος Εκκλησία της Ρωσίας κατ΄επανάληψιν επιβεβαίωνε την προθυμία της δια την λήψη των δι΄ολους τους μετέχοντες της προσυνοδικής διαδικασίας αμοιβαίως αποδεκτών αποφάσεων, ακόμα και σε περίπτωση αποκλίσεως τέτοιων αποφάσεων των προσυμφωνημένων από τις Εκκλησίες αρχών προπαρασκευής της Συνόδου.

Και όμως η αρχή της Πανορθοδόξου ομοφωνίας παραμένει αδιασάλευτο θεμέλιο της προσυνοδικής διαδικασίας, αρχής γενομένης από τη Διάσκεψη της Ρόδου το έτος 1961, η οποία, κατόπιν πρωτοβουλίας του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, όρισε: «Ἀποφάσεις τῶν κοινών συνελεύσεων λαμβάνονται μέ πλήρη ὁμοφωνίαν ἀντιπροσωπειῶν τῶν Ἐκκλησιῶν» (Κανονισμὸς τῆς λειτουργίας καὶ τῶν ἐργασιῶν τῆς ἐν Ρόδῳ Πανορθοδόξου Διασκέψεως, αρθ. 14). Ἐν συνεχείᾳ αυτή η αρχή κατοχυρώθηκε στον Κανονισμό των Πανορθοδόξων Προσυνοδικών Διασκέδεων του έτους 1986: «Ἡ ὑπό τῶν Προσυνοδικῶν Πανορθοδόξων Διασκέψεων ἀποδοχή τῶν κειμένων ἐπί τῶν καθ’ ἕκαστον θεμάτων τῆς Ἡμερησίας Διατάξεως γίνεται καθ’ ὁμοφωνίαν» (ἄρθ. 16). Η Σύναξη των Ορθοδόξων Προκαθημένων το έτος 2014 επιβεβαίωσε: «Ἅπασαι αἱ ἀποφάσεις, κατά τε τήν Σύνοδον καί κατά τό προπαρασκευαστικόν αὐτῆς στάδιον, λαμβάνονται καθ᾿ ὁμοφωνίαν» (Ἀποφάσεις τῆς Συνάξεως τῶν Προκαθημένων, ἄρθ. 2а). Η ίδια αρχή κατοχυρώθηκε στον Κανονισμό Οργανώσεως και Λειτουργίας της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας, τον οποίο εκπόνησε η από 21 έως 28 Ιανουαρίου 2016 στο Σαμπεζύ Σύναξη των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών. Ο ἐν λόγῳ Κανονισμός μεταξύ άλλων προβλέπει ότι η Σύνοδος «συγκαλεῖται ὑπό τῆς Α. Θ. Παναγιότητος τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριάρχου, συμφρονούντων καί τῶν Μακαριωτάτων Προκαθημένων πασῶν τῶν ὑπό πάντων  ἀνεγνωρισμένων κατά τόπους αὐτοκεφάλων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν» (ἄρθ.1).

Η πλειοψηφία των Προκαθημένων των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησών στην ίδια Συναξη ενέκρινε την σύγκληση της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου από 18 έως 27 Ιουνίου 2016 στην Κρήτη. Όμως η αντιπροσωπεία της κατά Αντιόχειαν Ορθοδόξου Εκκλησίας δεν υπέγραψε ούτε την απόφαση αυτή, ούτε τον Κανονισμό της Συνόδου, αλλά ούτε και το σχέδιο του συνοδικού κειμένου «Το μυστήριον του Γάμου και τα κωλύματα αυτού». Το τελευταίο κείμενο επίσης δεν υπέγραψε η αντιπροσωπεία της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Γεωργίας. Οι δύο ως άνω Εκκλησίες επικαλέσθησαν σοβαρούς λόγους προς τεκμηρίωση της αποφάσεως αυτών.

Εν τούτοις, η Ορθόδοξος Εκκλησία της Ρωσίας διά χάριν της επιτυχούς προόδου της συγκλήσεως της Συνόδου έκρινε έφικτο να υπογράψει τα ως άνω κείμενα, ταυτοχρόνως, τόσο κατά την ίδια την Σύναξη, όσο και κατά την επακολουθήσασα αλληλογραφία με τον Παναγιώτατο Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίο, εκφράζοντας πεποίθηση διά την ανάγκη, κατά τον υπόλοιπο χρόνο μέχρι τη Σύνοδο, καταβολής δυναμικών προσπαθειών (ακόμα και στα πλαίσια της συγκροτηθείσης από τη Σύναξη Πανορθοδόξου Γαμματείας) προς εξασφάλιση της συμφώνου γνώμης όλων των Ορθοδόξων επί κειμένων, τα οποία δεν έχουν υπογραφεί από μια ή δύο κατά τόπους Εκκλησίες, κάτι το οποίο θα επέτρεπε τη σύκληση της Συνόδου. Διά λόγους ανεξάρτητους της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας δεν εξησφαλίσθη η περαιτέρω συζήτηση πανορθοδόξως της διαμορφωθείσης καταστάσως.

Η γενομένη από 2 έως 3 Φεβρουαρίου 2016 Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας ενέκρινε τη θέση της αντιπροσωπείας της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας στη Σύναξη των Προκαθημένων των Ορθοδόξων Εκκλησιών στο Σαμπεζύ και στα λοιπά προσυνοδικά όργανα, εκφράζοντας ικανοποίηση διά την ενσωμάτωση στα σχέδια κειμένων της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου των απαραιτήτων τροπολογιών και συμπληρώσεων και προκαταρκτικώς τις ενέκρινε εν γένει. Επίσης ανέθεσε στην Διαρκή Ιερά Σύνοδο τον ορισμό της αντιπροσωπείας της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας προς συμμετοχή στην Πανορθόδοξο Σύνοδο, κάτι το οποίο και εφήρμοσε η Διαρκής Ιερά Σύνοδος τον Απρίλιο 2016. Η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας κάλεσε το πλήρωμα της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας «να δέεται ενθέρμως προκειμένου να αποκαλύψει ο Κύριος το θέλημα Αυτού στα μέλη к της επικειμένης Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας, ώστε η σύγκληση αυτής να ενισχύει την ενότητα της Ορθοδοξίας προς συμφέρον της Εκκλησίας του Χριστού, προς δόξαν Θεού και προς διαφύλαξη της αμωμήτου Ορθοδόξου πίστεως».

Συγχρόνως η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας εξέφρασε «την πεποίθηση ότι η ελευθέρα συμμετοχή σε αυτή των αντιπροσωπειών πασῶν των κοινώς ανεγνωρισμένων αυτοκεφάλων Ορθοδόξων Εκκλησιών αποτελεί το ἐκ τῶν ὧν οὐκ ἄνευ της διεξαγωγής της Πανορθοδόξου Συνόδου» και τόνισε ότι «ως εκ τούτου ιδιαίτερη σπουδαιότητα προσλαβάνει η προσυνοδική λύση του προβλήματος, του ανακύψαντος στις σχέσεις μεταξύ των Πατριαρχείων Αντιοχείας και Ιεροσολύμων» (Αποφάσεις, αρθ. 6).

Με ελπίδα εξασφαλίσεως της συμφώνου γνώμης όλων των Ορθοδόξων, χωρίς την οποία κωλύεται η σύγκληση της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, η Ορθόδοξος Εκκλησία της Ρωσίας άνευ αναβολής προχώρησε στον εξονομασμό των εκπροσώπων της στα όργανα της περαιτέρω προπαρασκευής αυτής και κατέβαλε κάθε δυνατή προσπάθεια, μέσω προσωπικών επαφών και αλληλογραφίας, διά να συμμετάσχει ενεργώς στην προπαρασκευαστική διαδικασία.

Τα παραπάνω συνοδευόταν από τη μελέτη των επί σχεδίων των συνοδικών κειμένων κριτικών παρατηρήσεων, τις οποίες απέστειλαν Ιεράρχες, κληρικοί και λαϊκοί μετά την, κατόπιν πρωτοβουλίας της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας δημοσιεύσεως αυτών, ληξάσης της ἐν Σαμπεζύ Συνάξεως των Προκαθημένων. Παρόμοιες παρατηρήσεις μαζί με όχι σπάνια και κριτική κατά της διαδικασίας προπαρασκευής της Συνόδου, σημειώθηκαν επίσης και στους κόλπους πολλών άλλων κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών. Προχωρώντας σε διάκριση μεταξύ των εποικοδομητικών παρατηρήσεων και των ανεδαφικών κριτικών της μελλούσης να συνέλθει Συνόδου και των κειμένων αυτής, το Τμήμα Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων προέβη σε σχετική διευκρίνιση και σχολιασμό προς ανταπόκριση σε συγχύσεις, οι οποίες δημιουργούνται στους κόλπους του ποιμνίου. Στις 3 Ιουνίου 2016 η Ιερά Σύνοδος της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας αφού μελέτησε επισταμένως τις υποβληθείσες προτάσεις των Ιεραρχών, των κληρικών, των μοναχών και των λαϊκών, ενέκρινε τις τροπολογίες της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας στα σχέδια κειμένων της Πανορθοδόξου Συνόδου «Σχέσεις της Ορθοδόξου Εκκλησίας προς τον λοιπόν χριστιανικόν κόσμον» και «Αποστολή της Ορθοδόξου Εκκλησίας ἐν τῳ συγχρόνῳ κόσμῳ».

Στην ίδια συνεδρία η Ιερά Σύνοδος υπογράμμισε ότι ουσιαστικές τροπολογίες στα σχέδια των συνοδικών κειμένων, οι οποίες ἐν πολλοῖς συγκλίνουν με τις προτάσεις της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας, υποβάλλονται και από τις Ορθόδοξες Εκκλησίες Γεωργίας, Σερβίας, Βουλγαρίας και Ελλάδος καθώς και από την Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους. Και αυτές οι τροπολογίες χρήζουν επιμελούς αξιολογήσεως επί τῳ σκοπῳ της αναζητήσεως της πανορθοδόξου συναινέσεως, της απαραίτητης διά τις συνοδικές αποφάσεις.

Ἐν ταυτῳ ελήφθη υπόψη η από 1ης Ιουνίου 2016 απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Βουλγαρίας περί αναβολής της προγραμματισθείσης από 18 έως 27 Ιουνίου Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας και της μη συμμετοχής σε αυτή της Εκκλησίας της Βουλγαρίας, εάν δεν ἀνεβάλλετο η Σύνοδος. Ως εκ τούτου η Ιερά Σύνοδος της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας σημείωσε ότι η αποχή έστω και μίας εκ των κοινώς ανεγνωρισμένων αυτοκεφάλων Ορθοδόξων Εκκλησιών από τη Σύνοδο «αποτελεί απόλυτο κώλυμα διά τη σύκληση της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου».

Τα ως άνω καθώς και το την ώρα της συνεδριάσεως «αβέβαιον της συμμετοχής του Πατριαρχείου Αντιοχείας στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο, όπως και η έλλειψη της προκαταρκτικής ομοφωνίας επί του σχεδίου του Κανονισμού της Συνόδου και του κειμένου ‘Το μυστήριο του Γάμου και τα κωλύματα αυτού’» κίνησαν την Ιερά Σύνοδο να δεχθεί την ανάγκη των άνευ αναβολής πανορθοδόξων ενεργειών και να υποβάλει πρόταση στον Παναγιώτατο Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίο μέχρι τις 10 Ιουνίου,το αργότερον, να συγκαλέσει έκτακτη Πανορθόδοξη Προσυνοδική Διάσκεψη προς αξιολόγηση και αντιμετώπιση της εκτάκτου καταστάσεως, προκειμένου κατόπιν τοιαύτης συνεδριάσεως οι Ορθόδοξες Εκκλησίες να αποφανθούν περί της συγκλήσεως της Πανορθοδόξου Συνόδου στις προκαθορισμένες ημερομηνίες.

Με απόφαση της Ιεράς Συνόδου η ἐν λόγῳ πρόταση αμέσως κοινοποιήθηκε προς τον Παναγιώτατο Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίο και όλους τους Προκαθημένους των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών.

Στην απάντησή του (Γράμμα υπ’αριθμ. Πρωτ. 676 και ημερομ. 9η Ιουνίου 2016 ) ο Παναγιώτατος Πατριάρχης Βαρθολομαίος αναφέρει ότι υπό της Αγίας και Ιεράς Συνόδου τοῦ Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως «νέα ἔκτακτος Προσυνοδική Πανορθόδοξος Διάσκεψις δέν ἐκρίθη δυνατή ἅτε μή ὑπάρχοντος θεσμικοῦ πλαισίου διὰ τήν σύκλησιν αὐτῆς καὶ μάλιστα ἐλάχιστας ἡμέρας πρὸ τῆς…ἐνάρξεως τῶν ἐργασιῶν τῆς Ἁγίας καὶ Μεγάλης Συνόδου». «Ὅσον ἀφορᾷ εἰς τὰς ἐπιφυλάξεις ἀδελφῶν τινων Ἐκκλησιῶν καὶ τὸ ἀβέβαιον τῆς συμμετοχῆς αὐτῶν εἰς τὴν Σύνοδον» ο Προκαθήμενος της Κωνσταντινουπολίτιδος Εκκλησίας είναι πεπεισμένος ότι «θέλουσιν εὐοδωθῇ αἱ καταβαλλόμεναι προσπάθειαι ὅπως ἀρθῶσι τὰ παρεμβαλλόμενα ἐμπόδια καὶ  συμμετάσχωσιν ἅπασαι αἱ Ἐκκλησίαι εἰς τὴν Ἁγίαν καὶ Μεγάλην Σύνοδον, ἡ ἀναβολὴ ἤ ματαίωσις τῆς ὁποίας τὴν δωδεκάτην ὥραν, μετὰ προετοιμασίαν δεκαετιῶν ὁλοκλήρων, ἤθελεν ἐκθέσει διεκκλησιαστικῶς καὶ διεθνῶς τὴν Ὀρθόδοξον ἡμῶν Ἐκκλησίν καὶ τρώσει ἀνεπανορθώτως τὸ κῦρος αύτῆς».

Ἐπισυναπτομένως ελάβαμε και το ανακοινωθέν περί γενομένης στις 6 Ιουνίου εκτάκτου συνεδρίας της Ιεράς Ενδημούσης Συνόδου του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, το οποίο ενημερώνει ότι «ἡ Ἱερὰ Ἐνδημοῦσα Σύνοδος, μετ’ἐκπλήξεως καὶ ἀπορίας ἐπληροφορήθη τὰς ἐσχάτως ἐκφρασθείσα θέσεις καὶ ἀπόψεις ἐνίων ἀδελφῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν καὶ, αξιολογήσασα αὐτὰς, διεπίστωσεν ὅτι οὐδὲν θεσμικὸν πλαίδιον ὑφίσταται πρὸς ἀναθεώρησιν τῆς ἤδη δρομολογηθείση συνοδικῆς διαδικασίας». Παράλληλα η ημερομηνία συγκλήσεως της Συνόδου χαρακτηρίζεται ως αποφασισθείσα πανορθοδόξως, ἐν τούτοις, ὅπως εσημειώθη ανωτέρω, η Εκκλησία της Αντιοχείας δεν υπέγραψε την απόφαση αυτή.

Εν τω μεταξύ η Ιερά Σύνοδος του Πατριαρχείου Αντιοχείας στη συνεδρία αυτής στις 6 Ιουνίου 2016, κατόπιν παραθέσεως των εξαντλητικών τεκμηρίων υπέρ αναβολής της συγκλήσεως της Συνόδου, ομοφώνως αποφάσισε:

«1. Να καλέσει την Αυτού Παναγιότητα τον Οικουμενικό Πατριάρχη να καταβάλει περισσότερο κόπο προς την κατεύθυνση της ομοφωνίας σε όλες τις επιφυλάξεις που διατυπώθηκαν από τις Ορθόδοξες Αυτοκέφαλες Εκκλησίες και που αφορούν την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο, κατά τη χρονική περίοδο που μας χωρίζει από την ημερομηνία συγκλίσεως της Συνόδου αυτής. Αν οι προσπάθειες για την επίτευξη ομοφωνίας φτάσουν σε αδιέξοδο, τότε η Εκκλησία της Αντιοχείας θα καλέσει να αναβληθεί η σύγκλιση της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου για μεταγενέστερη ημερομηνία, όταν θα επικρατήσουν ειρηνικές σχέσεις μεταξύ όλων των Αυτοκεφάλων Εκκλησιών και θα εξασφαλιστεί η Ορθόδοξη ομοφωνία περί των θεμάτων της Συνόδου και του Κανονισμού της, αλλά και της διαδικασίας οργανώσεως αυτής,

Να μη συμμετάσχει το Πατριαρχείο Αντιοχείας στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο μέχρι να διαλυθούν όλοι οι λόγοι που εμποδίζουν τη συμμετοχή στη Θεία Ευχαριστία κατά τη διάρκεια της Συνόδου, όταν βρεθεί μια οριστική λύση σχετικά με την εισπήδηση του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων στα όρια του Πατριαρχείου Αντιοχείας, η οποία οδήγησε σε διακοπή κοινωνίας με το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων,

Να επιβεβαιώσει για ακόμη μια φορά τη σημασία της συμμετοχής όλων των Ορθοδόξων Αυτοκεφάλων Εκκλησίων στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο και τη λήψη των αποφάσεων της με την παρουσία και την ομοφωνία πάντων, σύμφωνα με την αρχή της ομοφωνίας, προκειμένου να διαφυλαχθεί η ενότητα της Καθολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας,

Να απευθυνθεί σε όλες τις Ορθόδοξες εκκλησίες ενημερώνοντάς αυτές για το περιεχόμενο των θέσεων της Αντιοχείας και τους λόγους που οδήγησαν σε αυτές,

Να καλέσει τους πιστούς να συμμετάσχουν με την προσευχή τους, μαζί με τους ποιμένες τους, για να εμπνέει το Άγιο Πνεύμα την Εκκλησία, κατά την πορεία της προς την ενότητα, για χάρη της ενωμένης μαρτυρίας για τον Χριστό στον κόσμο».

Αυθημερόν, στις 6 Ιουνίου, ο Αγιώτατος Πατριάρχης Σερβίας Ειρηναίος απέστειλε Γράμμα προς τον Παναγιώτατο Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίο και προς πάντας τους Προκαθημένους των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών, στο οποίο αφού απαρίθμησε τα υφιστάμενα προβλήματα, τόνισε ότι διά τους παραπάνω λόγους η Ορθόδοξος Εκκλησία της Σερβίας «δυσκολεύεται νὰ συμμετάσχῃ ἐν τῇ συγκληθείσῃ Ἁγίᾳ καὶ Μεγάλῃ Συνόδῳ καὶ προτείνει τὴν ἐπὶ τινα χρόνον ἀναβολὴν αὐτῆς».

Στις 10 Ιουνίου 2016 σε συνεδρίασή της συνηλθε η Ιερά Σύνοδος της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Γεωργίας, η οποία κατόπιν παραθέσεως των υφισταμένων προβλημάτων, σημείωσε ότι αυτά επιλύονται μέσα από σύντονο εργασία, παράλληλα δέχθηκε ότι « σήμερον εὑρισκόμεθα ἐνώπιον τοῦ γεγονότος ὅτι ἡ ὁμόνοια δέν ἔχει εἰσέτι ἐπιτευχθῆ», ενώ «ὁ στόχος τῆς συγκλήσεως τῆς Συνόδου ἦτο καί εἶναι ἡ προβολή τῆς ὁμοψυχίας τῶν Ὀρθοδόξων». Όθεν η Εκκλησία της Γεωργίας «ὡς καί ἄλλαι Ἐκ­κλησίαι, ζητοῦμεν νά ἀνα­βληθῇ ἡ Σύνοδος, ἕως ὅτου ἐπιτευχθῇ πλήρης ὁμόνοια». Ως εκ τουτου η Ιερά Σύνοδος απεφάνθη: «Ἡ Ἀντιπροσωπεία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Γεωργίας νά μή συμμετάσχῃ εἰς τήν προγραμματισθεῖσαν εἰς τάς 17-26 Ἰουνίου ἐ.ἔ. εἰς τήν Κρήτην Ἁγίαν καί Μεγάλην Σύνοδον».

Επομένως, οι τέσσερις κατά τόπους Ορθόδοξες Εκκλησίες, εκείνες της Αντιοχείας, Γεωργίας, Σερβίας και Βουλγαράς εξέφρασαν τη γνώμη ύπερ αναβολής της Συνόδου, με τις τρεις εξ αυτών, δηλαδή, της Αντιοχείας, της Γεωργίας και της Βουλγαρίας να έχουν δηλώσει την αποχή τους από την προγραμματισθείσα από 18 έως 27 Ιουνίου Σύνοδο. Ενώ δεν αποδέχθηκε η Αγία και Ιερά Σύνοδος του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως την πρόταση της Ορθοδόξου Εκκλησία της Ρωσίας περί συγκλήσεως της εκτάκτου Πανορθοδόξου Προσυνοδικής Δασκέψεως. Ούτως εχόντων των πραγμάτων, προφανώς δεν εφαρμόζεται ο απαραίτητος όρος δια την σύγκλησιν της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, ο οποίος θέλει «συμφρονούντων καί τῶν Μακαριωτάτων Προκαθημένων πασῶν τῶν ὑπό πάντων  ἀνεγνωρισμένων κατά τόπους αὐτοκεφάλων Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν» (Κανονισμός Οργανώσεως και Λειτουργίας της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας, αρθ. 1).

Η μόνη εφικτή λύση σε αυτή την περίπτωση είναι η συνέχιση της προετοιμασίας της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου με την εξασφάλιση της ομοφώνου γνώμης όλων των Ορθοδόξων περί της συγκλήσεως αυτής σε μία άλλη χρονική στιγμή.

Ως εκ των άνω προς εφαρμογή της αποφάσεως της από 2 έως 3 Φεβρουαρίου 2016 γενομένης Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας (Αποφάσεις, αρθ.6), η Διαρκής Ιερά Σύνοδος αποφασίζει:

Να υποστηρίξει τις προτάσεις των Ορθοδόξων Εκκλησιών Αντιοχείας, Γεωργίας, Σερβίας και Βουλγαρίας περί αναβολής της Πανορθοδόξου Συνόδου και συγκλήσεως αυτής τη χρονική στιγμή, η οποία θα πρέπει να καθορισθεί ἐν τῳ περαιτέρω κατόπιν πανορθοδόξου συζητήσεως  και με απαραίτητο όρο την εξασφάλιση της συμφώνο γνώμης  των Προκαθημένων των όλων κοινώς ανεγνωρισμένων κατά τόπους αυτοκεφάλων Ορθοδόξων Εκκλησιών˙

Η σχετική πρόταση να αποσταλεί αμέσως προς τον Παναγιώτατο Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Βαρθολομαίο και προς πάντας τους Προκαθημένου των κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών˙

Σε περίπτωση κατά την οποία η Αγιωτάτη Εκκλησία Κωνσταντινουπόλεως ούτε και αυτή την πρόταση θα δεχθεί, ενώ η Σύνοδος στην Κρήτη θα συγκληθεί, παρά την αντίθετη γνώμη ενίων κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών, μετά βαθείας λύπης να ανακοινώσει την αδυναμία της συμμετοχής σε αυτή της αντιπροσωπείας της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας˙

Να συνεχίσει παντοιοτρόπως να καταβάλλει προσπάθειες προς ενίσχυση της πανορθοδόξου συνεργασίας διά την προετοιμασία της μελλούσης να συνέλθει της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, η οποία καλείται να αποτελέσει αληθινή μαρτυρία της ενότητας της Αγίας, Καθολικής και Αποστολικής Εκκλησίας˙

Να επαναδιατυπώσει τη γνώμη ότι προς την επιτυχή έκβαση της προσυνοδικής προετοιμασίας θα εδύνατο να συμβάλει η εντατικοποίηση του πραγματικού έργου της Πανορθοδόξου Γραμματείας, στα πλαίσια της οποίας κρίνεται εφικτή η μελέτη προτάσεων λύσεως των προβληματικών θεμάτων, διευθετήσεως των υφισταμένων διαφωνιών, επεξεργασίας των απαραιτήτων κειμένων και άρσεως κάθε εμποδίου προς σύγκληση και θεάρεστον έκβαση της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας˙

Να δεχθεί, ως λίαν ευκταίον, λαμβάνοντας υπόψη τις προτάσεις στους κόλπους πολλών κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών, στην μέλλουσα να συνέλθει Σύνοδο να μετάσχουν όλες οι Αρχιερείς των Αγίων του Θεού Εκκλησιών απεριορίστως, επειδή τούτο, ασφαλῶς, θα προσδώσει μεγαλύτερο κύρος πανορθοδόξως στις λαμβανόμενες συνοδικές αποφάσεις.

«Τὸ γὰρ τῆς Ἐκκλησίας ὄνομα οὐ χωρισμοῦ, ἀλλὰ ἑνώσεώς ἐστι καὶ συμφωνίας ὄνομα», διδάσκει ο Ιερός Χρυστόστομος (Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Ἑρμηνεία εἰς τήν πρός Κορινθίους ἐπιστολήν Α΄. Ομιλία 1,1, Υπόθεσις τῆς πρὸς Κορινθίους πρώτης ἐπιστολῆς). Διά χάριν συμφωνίας και ομοφροσύνης, ἐν πνεύματι συγκαταβάσεως και αδελφικής αγάπης, άνευ της προς αλλήλους μομφής και χωρίς να προκαλέσουμε νέα τραύματα στο Θεανθρώπινο Σώμα της Εκκλησίας, προσέχοντας ο ένας τον άλλο και ακόμα περισσότερα την Θεία Αποκάλυψη, η οποία σφραγίσθηκε στην Αγία Γραφή και την Ιερά Παράδοση, πρόκειται να ακούσουμε «τί τὸ Πνεῦμα λέγει ταῖς ἐκκλησίαις» (Αποκ. 2.7) και να πάρουμε τα απαραίτητα διδάγματα από τα σφάλματα, τα οποία, εξαιατίας της ανθρωπίνης αδυναμίας, διαπράχθησαν κατά την τρέχουσα πορεία προετοιμασίας της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, ούτως ώστε, του Θεού συνεργούντος, να φθάσουμε στην άνευ εμποδίων πραγμάτωση αυτού του μεγάλου εγχειρήματος προς δόξαν Θεού και μεγαλύτερο συμφέρον της Ορθοδόξου Εκκλησίας.

Η Ιερά Σύνοδος και πάλι καλεί τους Αρχιερείς, τους κληρικούς, τους μοναχούς και τους λαϊκούς της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ρωσίας να προσεύχονται θερμώς προκειμένου ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός ἐν τῃ ὑποθέσει ταύτῃ να αναδείξει την πανίσχυρον βοήθεια και το άγιον θέλημα Αυτού.

http://www.pronews.gr

ΔΕΝ ΘΑ ΣΥΜΜΕΤΑΣΧΕΙ ΣΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟ ΤΟ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΙΟ ΡΩΣΙΑΣ

Ολοκληρώθηκε η έκτακτη συνεδρίαση της Συνόδου της Ρωσικής Εκκλησίας για τη Μεγάλη Σύνοδο. Στην σχετική απόφαση της Συνόδου γίνεται εκτενής αναφορά στα ανακύψαντα προβλήματα που αφορούν στη μη συμμετοχή των Εκκλησιών Βουλγαρίας, Γεωργίας, Αντιοχείας στη Μεγάλη Σύνοδο, αλλά και στη σχετική απόφαση του Πατριαρχείου Σερβίας. Τονίζεται εκ νέου η ανάγκη περαιτέρω προετοιμασίας της Μεγάλης Συνόδου και τονίζεται η σταθερή θέση της Ρωσικής Εκκλησίας περί της συμμετοχής όλων των Ορθοδόξων Εκκλησιών ως απαραίτητης προϋπόθεσης για τη σύγκληση και την εγκυρότητα των αποφάσεων της Μεγάλης Συνόδου. Ζητείται ως εκ τούτου η αναβολή της Μεγάλης Συνόδου. Η Εκκλησία της Ρωσίας δεν θα συμμετάσχει στη Μεγάλη Σύνοδο όσο παραμένουν άλυτα σημαντικά ζητήματα και δεν εξασφαλίζεται η ομοφωνία με τη συμμετοχή όλων των Ορθοδόξων Εκκλησιών.

http://thriskeftika.blogspot.gr

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΙΕΡΕΜΙΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟ

ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΣΥΝΟΔΟ

ΠΟΥ ΠΡΟΚΕΙΤΑΙ ΝΑ ΣΥΓΚΛΗΘΕΙ

1. Στό σημερινό μου κήρυγμα, ἀδελφοί χριστιανοί, θά σᾶς πῶ λίγα λόγια  γιά τήν συγκαλουμένη Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο, ὅπως τήν ἔχουν ὀνομάσει. Καί ἄλλοτε σᾶς μίλησα γι᾽αὐτό τό θέμα, γιατί εἶναι θέμα σοβαρό γιά τήν ἐκκλησιαστική καί πνευματική μας ζωή, καί σάν χριστιανοί σεῖς, μέλη τῆς Ἐκκλησίας, πρέπει νά εἶστε γνῶστες τῶν ὅσων συμβαίνουν στήν ἱερή μας οἰκογένεια.

Κάθε ἐπίσκοπος ὑποχρεοῦται νά καταθέσει τήν κατά τήν συνείδησή του θέση γιά τό σοβαρό αὐτό γενονός, τῆς σύγκλησης τῆς Μεγάλης Συνόδου, καί πρέπει νά ἐκφράζει ἐλεύθερα τήν γνώμη του, χωρίς νά φοβᾶται κάποια περιφρόνηση ἤ καί ἐπίπληξη γι᾽αὐτά πού θά πεῖ. Ἄφοβα, λοιπόν καί ἐγώ, ἀλλά μέ φόβο πρός τόν Θεό καί σεβασμό πρός τούς Σεβασμιωτάτους Ἱεράρχες καί ἀκόμα ἐντροπή πρός τόν λαό τοῦ Θεοῦ, θέλω νά ἐκφράσω στό κήρυγμά μου αὐτό ὅ,τι λέγει ἡ ἀρχιερατική μου συνείδηση γιά τήν συγκαλουμένη Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο τῶν Ὀρθοδόξων.

2. Κατά πρῶτον λέγω, ὅτι γιά νά γίνει δεκτή ἀπό τούς Ὀρθοδόξους ἡ Σύνοδος αὐτή και νά ἰσχύσουν ὡς δόγματα οἱ ἀποφάσεις της, πρέπει νά βαίνει στήν ἴδια γραμμή ὅλων τῶν προηγουμένων Συνόδων τῆς Ἐκκλησίας «Ἐπόμενοι τοῖς ἁγίοις πατράσι»! Εἶναι τό πρῶτο αὐτό πού πρέπει νά εἰπωθεῖ στήν Μεγάλη Σύνοδο. Ὅτι δηλαδή ἡ συνερχομένη Σύνοδος δέχεται ὅλες τίς μέχρι τώρα Οἰκουμενικές καί Τοπικές Συνόδους τῆς Ὀρθοδόδου Ἐκκλησίας μας.Ἐπομένως πρέπει νά δεχθεῖ καί τίς δύο Συνόδους, τήν μία τό 879 ἐπί Ἱεροῦ Φωτίου καί τήν ἄλλη τό 1351 ἐπί ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, οἱ ὁποῖες καταδικάζουν τίς πλᾶνες τοῦ Παπισμοῦ.

Μία Σύνοδος, χριστιανοί μου, συγκαλεῖται γιά νά καταδικάσει τίς αἱρέσεις καί νά ρυθμίσει τήν εὐταξία τῆς ζωῆς τῆς Ἐκκλησίας, γιά τήν σωτηρία τῶν πιστῶν. Μαζί μέ τήν αἵρεση τοῦ Παπισμοῦ, μιά ἄλλη μεγάλη αἵρεση, πού ἀπό χρόνια κάνει μεγάλη ζημιά, εἶναι ὁ Οἰκουμενισμός. Ἐμεῖς οἱ Ἱερεῖς καί οἱ Ἀρχιερεῖς εἴμαστε φοβερά ἔνοχοι ἀπέναντι τοῦ Θεοῦ καί τῶν ἁγίων Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας, διότι δέν μιλᾶμε σέ σᾶς τούς χριστιανούς γιά τήν μεγάλη αὐτή αἵρεση, γιά νά σᾶς προφυλάξουμε ἀπό τόν κίνδυνο. Ξέρετε, χριστιανοί μου, τί σημαίνει Οἰκουμενισμός; Εἶναι ἕνα ἀνακάτωμα ὅλων τῶν αἱρέσεων καί τῶν ψεύτικων θρησκειῶν, γιά μιά ἑνότητα τάχα τῶν ἀνθρώπων μεταξύ τους. Εἶναι ἀκριβῶς τό ἄγαλμα ἐκεῖνο πού ἔστησε ὁ Ναβουχοδονόσορας καί ἐκάλεσε τούς ἄρχοντες καί τούς ἀξιωματούχους ὅλων τῶν λαῶν νά τό προσκυνήσουν, γιά νά ἑνωθοῦν ὅλοι σέ μία θρησκεία (βλ. Δαν.κεφ.3). Πολύ μεγάλη ἡ αἵρεση τοῦ Οἰκουμενισμοῦ, ὅσο δέν μποροῦμε νά τό καταλάβουμε. Καί εἶναι μαζί μέ τόν Παπισμό οἱ δύο μεγάλες αἱρέσεις τοῦ αἰῶνος μας. Θέλουμε, λοιπόν, ἀφοῦ ὁ σκοπός τῶν Συνόδων γενικά εἶναι ἡ καταδίκη τῶν αἱρέσεων, θέλουμε καί ἀπαιτοῦμε ἡ συγκαλουμένη Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος νά καταδικάσει ὡς αἱρέσεις καί τόν Παπισμό καί τόν Οἰκουμενισμό.

3. Ὡς διαχωριστική γραμμή μας μέ τίς αἱρέσεις καί πολεμική πρός τόν Οἰκουμενισμό, εἶναι νά τονισθεῖ ἀπό τήν Σύνοδο ὅτι ΜΙΑ εἶναι ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ καί αὐτή εἶναι ἡ Ὀρθόδοξη. Πολύ λυπᾶμαι, ὅταν καί ὑψηλοί στό βαθμό ρασοφόροι χρησιμοποιοῦν τόν ἱερό καί βαθύ ὅρο «Ἐκκλησία» καί γιά τούς αἱρετικούς καί ὁμιλοῦν γιά «Ρωμαϊκή Ἐκκλησία», γιά «Ἀγγλικανική Ἐκκλησία», κτλ. Εἶναι ἀλήθεια ὅτι χρησιμοποιούσαμε παλαιότερα καταχρηστικῶς τίς ἐκφράσεις αὐτές,  κακῶς βέβαια, ἀλλά σήμερα μέ τόν κίνδυνο τοῦ Οἰκουμενισμοῦ δέν πρέπει νά χρησιμοποιοῦνται. Ἀκοῦστε, χριστιανοί μου, γιά νά καταλάβετε ὅτι ἡ ἔκφραση «Ἐκκλησία» μόνο γιά ἐμᾶς τούς Ὀρθοδόξους πρέπει νά λέγεται. Τό τί εἶναι «Ἐκκλησία» δέν μποροῦμε νά τό νοήσουμε, γιατί εἶναι μυστήριο. Γι᾽αὐτό καί δέν ἔχουμε ὁρισμό τό τί σημαίνει «Ἐκκλησία». Ἀλλά ἔχουμε ἕνα ὡραῖο λόγο τοῦ ἁγίου Ἰγνατίου περί Ἐκκλησίας, ὁ ὁποῖος λέγει ὅτι «Ἐκκλησία ἐστί τό θυσιαστήριον», ἡ Ἁγία Τράπεζα, δηλαδή (βλ. Ἐφεσ.5,2. Τραλ.7,2. Φιλ.4).

 εἶναι ἡ Θεία Λειτουργία. Μόνο στήν Θεία Λειτουργία λαμβάνουμε νόημα τοῦ τί εἶναι Ἐκκλησία. Ἀκοῦστε τώρα: Ἀφοῦ μέ τούς Παπικούς καί τούς Ἀγγλικανούς καί τούς ἄλλους αἱρετικούς δέν μποροῦμε νά τελέσουμε μαζί τήν Θεία Λειτουργία στό Ἱερό Θυσιαστήριο, ἅρα αὐτοί δέν εἶναι Ἐκκλησία. Γιατί «Ἐκκλησία εἶναι τό Θυσιαστήριον», μᾶς λέγει ὁ ἅγιος Ἰγνάτιος. ΜΙΑ, λοιπόν, εἶναι ἡ Ἐκκλησία τοῦ Χριστοῦ, ΜΙΑ καί ΑΔΙΑΙΡΕΤΟΣ, καί αὐτή εἶναι ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία. Αὐτή ἡ ἀλήθεια θέλουμε νά τονισθεῖ ἀπό τήν Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο.׫Ἐκκλησία», λοιπόν, εἶναι αὐτό πού γίνεται πάνω στήν Ἁγία Τράπεζα

4. Τό κυριώτερο ὅμως, ἀδελφοί χριστιανοί, σέ μία Σύνοδο εἶναι ἡ Σύναξη τῶν Ἐπισκόπων, οἱ ὁποῖοι τήν συγκροτοῦν, εἶναι ἡ πνευματική κατάσταση τῶν Ἐπισκόπων πού συνέρχονται. Γιατί, γιά νά εἶναι θεόπνευστες οἱ ἀποφάσεις μιᾶς Συνόδου, πρέπει νά εἶναι καί φωτισμένοι οἱ Πατέρες πού τήν συγκροτοῦν. Ἤ, τουλάχιστον, νά εἶναι μερικοί ἀπό αὐτούς φωτισμένοι καί οἱ ἄλλοι νά ἀκολουθοῦν τήν γνώμη, πού διατυπώνουν αὐτοί. Ἔτσι ἀπό μία Σύνοδο θά μπορεῖ νά εἰπωθεῖ αὐτό πού ἔγραψαν οἱ Ἅγιοι Ἀπόστολοι γιά τήν δική τους Ἀποστολική Σύνοδο, «ἔδοξε τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι καί ἡμῖν» (Πραξ.15,28). Ἄς μήν νομίζουμε δέ ὅτι τό Ἅγιο Πνεῦμα στίς Συνόδους ἐνεργεῖ μηχανικά. Ὅτι, δηλαδή, ἄν ποῦν στήν ἀρχή οἱ Ἱεράρχες μιά προσευχή, ἔρχεται τό Ἅγιο Πνεῦμα σ᾽αὐτούς καί γίνονται αὐτομάτως φωτισμένοι καί παίρνουν λοιπόν φωτισμένες ἀποφάσεις. Ὄχι! Δέν εἶναι ἐδῶ ὅπως στά Ἱερά Μυστήρια, πού καί ἀνάξιος νά εἶναι ὁ λειτουργός τελεῖται τό Μυστήριο. Ἐδῶ πρόκειται γιά ἁγιότητα καί γιά θεολογία τῶν μελῶν τῆς Συνόδου. Γιά νά γίνουμε φωτισμένοι πρέπει νά ζοῦμε ἀσκητικά καί καθαρά, νά ἔχει κλίνει ὁ νοῦς μας σταθερά πρός τήν ἀγάπη τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ. Τοιοῦτοι ἦταν οἱ Πατέρες τῶν Συνόδων τῆς Ἐκκλησίας μας, ὅπως τό γνωρίζουμε ἀπό τήν Ὀρθόδοξη Παράδοσή μας καί ὅπως τό βλέπουμε στά ἱερά εἰκονίσματά τους μέ φωτοστέφανα στήν κεφαλή τους.

Ὁ πατερικός θεολόγος τῶν τελευταίων ἐτῶν τῆς Ἐκκλησίας μας, μακαριστός πατήρ Ἰωάννης Ρωμανίδης, μᾶς λέγει τά ἑξῆς σπουδαῖα: «Βασική προϋπόθεση ὄχι μόνο τῶν Οἰκουμενικῶν, ἀλλά καί τῶν Τοπικῶν, εἶναι ὅτι, ἐκεῖνοι πού συνεδριάζουν σ᾽αὐτές εἶναι ἄνθρωποι, οἱ ὁποῖοι τουλάχιστον βρίσκονται στήν κατάσταση τοῦ φωτισμοῦ. Ἀλλά ἡ κατάσταση τοῦ φωτισμοῦ δέν ἀρχίζει ὅταν ποῦν τήν ἐναρκτήριο προσευχή μιᾶς Οἰκουμενικῆς Συνόδου…». Καί λέγει μέ πόνο στήν συνέχεια ὁ μακαριστός Καθηγητής: «Σήμερα πού σπανίζει ἡ νοερά προσευχή στούς Ἐπισκόπους καί δέν ἔχουν συναντήσει ποτέ ἕναν πνευματικό πατέρα σέ πνευματική κατάσταση, εἶναι δυνατόν αὐτοί νά βγάλουν Ὀρθόδοξες ἀποφάσεις;». Καί ὅταν –λέγουμε ἐμεῖς- οἱ συνερχόμενοι σέ μιά Σύνοδο Ἱεράρχες εἶναι παραβάτες τῶν Ἱερῶν Κανόνων, ὅπως οἱ συμπροσευχές μέ τούς αἱρετικούς γιά παράδειγμα, εἶναι δυνατόν νά βγάλουν Ὀρθόδοξες ἀποφάσεις;

5. Ἀλλά ἐλπίζουμε στούς ἁγίους Ἱεράρχες τῆς Συνόδου, πού σάν ἅγιοι θά εἶναι καί φωτισμένοι. Στούς ἐναρέτους, τέλος πάντων Ἱεράρχες, οἱ ὁποῖοι ὅμως, καί ἄν δέν εἶναι ἅγιοι μελετοῦν τήν πατερική καί ὄχι τήν μεταπατερική θεολογία καί θά θεολογήσουν ὡς στόματα τῶν Ἁγίων Πατέρων. Ὑπέρ τούτου ἡμεῖς «τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν».

Ἀλλά, παρά τήν καλή μας ἐλπίδα, καί παρά τίς πολλές δεήσεις τοῦ κλήρου καί τοῦ λαοῦ, ἄν οἱ ἀποφάσεις τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου δέν εἶναι σύμφωνες μέ τήν διδασκαλία τῶν Ἁγίων Πατέρων, τότε ἐμεῖς, ἁπλούστατα, δέν θά δεχθοῦμε τίς ἀποφάσεις αὐτές, ἀλλά θά τίς ἀπορρίψουμε. Γιατί ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησιολογία μας μᾶς διδάσκει ὅτι πάνω ἀπό τίς Συνόδους εἶναι ἡ Ἐκκλησία. Καί ὅταν λέγουμε Ἐκκλησία ἐννοοῦμε ὄχι μόνο τούς Πατριάρχες καί Ἱεράρχες καί ὅλο τόν κλῆρο, ἀλλά καί τόν πιστό λαό τοῦ Θεοῦ, ὁ ὁποῖος, κατά τήν Πατριαρχική Ἐγκύκλιο τοῦ 1848, ὁ λαός τοῦ Θεοῦ εἶναι «ὁ φύλαξ τῆς Ὀρθοδοξίας, τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας».

Μέ πολλές εὐχές

† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας

http://aktines.blogspot.gr 

ΤΑ ΠΑΛΑΙΟΤΕΡΑ ΑΝΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΕΝΟΧΛΟΥΝ ΑΦΟΡΗΤΑ ΤΟΥΣ ΑΣΚΟΥΝΤΕΣ ΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ

Ἀναζητώντας τή χαμένη ἀθωότητα

Ἡμερήσια ἐφημερίδα τῶν Ἀθηνῶν...θά προσέφερε ἀνάτυπο ἀλφαβηταρίου τῆς Α΄ τάξεως τοῦ δημοτικοῦ σχολείου τοῦ 1919. Ἀναζήτησα τήν ἐφημερίδα περί τήν ἑνδεκάτη πρωινή γιά τό ἀνάτυπο καί μόνο. Εἶχε γίνει ἀνάρπαστη!

Γιατί ἔσπευσαν τόσοι πολλοί νά ἀγοράσουν τό φύλλο τῆς ἐφημερίδας, τό ἀναγνωστικό, διορθώνω, καθώς χωρίς αὐτό τά φύλλα θά ἔμεναν στά ἀζήτητα; 

Ἡμερήσια ἐφημερίδα τῶν Ἀθηνῶν προανήγγειλε ὅτι μέ τό προσεχές φύλλο τῆς Κυριακῆς θά προσέφερε καί ἀνάτυπο ἀλφαβηταρίου τῆς Α΄ τάξεως τοῦ δημοτικοῦ σχολείου, ἔκδοσης τοῦ 1919. Ἀναζήτησα τήν ἐφημερίδα περί τήν ἑνδεκάτη πρωινή γιά τό ἀνάτυπο καί μόνο. Εἶχε γίνει ἀνάρπαστη!

Δέν ἦταν τό δικό μου ἀλφαβητάριο, ἦταν ἴσως τῶν γονέων μου. Συνεπῶς δέν μέ συνέδεαν μ’ αὐτό μνῆμες. Περισσότερο ἦταν ἡ περιέργεια νά μάθω πῶς προσέγγιζαν οἱ τότε ὑπεύθυνοι τῆς ἐκπαίδευσης μέσα ἀπό τή γλῶσσα τήν παράδοση τοῦ πολύμοχθου Γένους μας. Βέβαια, χωρίς νά εἶμαι εἰδικός, ἔχω τήν ἐντύπωση πώς οἱ στόχοι καί, κατά συνέπεια, τό περιεχόμενο τῶν ἀναγνωστικῶν δέν μεταβλήθηκε οὐσιωδῶς ὥς τήν ἐποχή τῶν δικῶν μου σχολικῶν χρόνων.

Τί εἶχαν ἐκεῖνα τά ἀλφαβητάρια-ἀναγνωστικά, πού δέν ἔχουν τά σύγχρονα; Πρόβαλλαν τόν αὐθεντικό βίο τοῦ Γένους, παρά τήν ἀπό τότε ἅλωση τῆς ἐκπαίδευσης ἀπό παντοίους δυτικόπληκτους «διαφωτιστές». Τό Γένος εἶχε ἀκόμη δυνάμεις ἀντίστασης καί δέν τολμοῦσε κανείς νά προκαλέσει ἀτιμωρητί τήν κοινή γνώμη.

Τό «ἀπὸ Θεοῦ ἄρξασθαι» εἶναι πολύ γνωστή ρήση. Καί τά ἀναγνωστικά τότε ἄρχιζαν ἀπό τόν Θεό. Πρόβαλλαν τόν ἐκκλησιασμό τῆς οἰκογένειας καί ὅλων τῶν ἐνοριτῶν. Πρόβαλλαν τή μητέρα πού φρόντιζε νά ξυπνᾶ τά παιδιά νωρίς καί νά τά ἑτοιμάζει κατάλληλα. Παρουσίαζαν τήν οἰκογένεια νά κάνει τήν προσευχή της γύρω ἀπό τό τραπέζι πρίν ἀπό τήν ἔναρξη τοῦ φαγητοῦ. Ἔδειχναν τή γιαγιά νά ἀνάβει τό καντηλάκι ἔχοντας στό πλάι τά ἐγγόνια της καί ὅλους μαζί νά σταυροκοπιοῦνται.

Ἡ πατρίδα προβαλλόταν ἔντονα μέσα ἀπό τίς σελίδες τους ὡς ἰδανικό. Ἡ σημαία ἐμφανιζόταν σέ πολλές σελίδες κατά τήν παρουσίαση τῶν ἐθνικῶν ἐπετείων ἀναρτημένη στούς ἐξῶστες ἤ στά χέρια τῶν παιδιῶν πού παρήλαυναν.

Πέρα ἀπό αὐτά, τά ἀναγνωστικά πρόβαλλαν τούς ἀνθρώπους τοῦ καθημερινοῦ μόχθου μέ τά ρυτιδωμένα πρόσωπα καί τά ροζιασμένα χέρια. Ὅλοι τους τύποι λαϊκοί, καλοσυνάτοι, ἐργατικοί, θεοφοβούμενοι, πρότυπα γιά τούς μικρούς μαθητές. Κοντά σ’ αὐτούς τό παιδί μάθαινε τή βιοπάλη στόν ἀγρό, στό κοπάδι, στό ἐργαστήρι τοῦ βιοτέχνη. Μάθαινε νά ἀγαπᾶ τή φύση καί νά χαίρεται μέ τίς ἁπλές χαρές τῆς καθημερινότητας.

Κι ὕστερα ξέσπασε ἡ θύελλα. Ἦταν τά πρῶτα χρόνια τῆς μεταπολίτευσης. Θυμοῦμαι τό ἀντιθρησκευτικό μένος κατά τά πρῶτα ἔτη ἐκείνης τῆς περιόδου. Παρακολούθησα τήν ἐνορχηστρωμένη ἐπίθεση καί κατά τῆς πατρίδας. Οἱ σχολικές γιορτές κατά τίς ἐθνικές ἐπετείους ὑποβαθμίστηκαν καί ἀτόνησαν πλήρως. Οἱ ἥρωες ἀρχικά παραμερίστηκαν μπροστά στούς σούπερ ἥρωες τῆς ὑποκουλτούρας, πού διαχέει ἡ νέα τάξη, καί στή συνέχεια ἄρχισε ἀνίερη ἐκστρατεία ἀποκαθήλωσής τους. Κατάληξη ἡ ποινικοποίηση τοῦ πατριωτισμοῦ καί ἡ ταύτισή του μέ τόν ἐθνικισμό.

Ὅλα ὅσα προβάλλονταν στά παλαιότερα ἀναγνωστικά ἐνοχλοῦν ἀφόρητα τούς ἀσκοῦντες τήν ἐξουσία ἀλλά καί τούς ἄλλους πού τήν ὀρέγονται. Γιά τούς μέν ἡρωισμός εἶναι ἡ κατασπατάληση τοῦ ἐθνικοῦ πλούτου σέ συνεργασία μέ τά ξένα ἀφεντικά. Εἶναι ἡ διάλυση τοῦ κοινωνικοῦ ἱστοῦ, ὥστε νά ἀφανιστοῦν τά αἰσθήματα ἀδελφοσύνης (ἀλληλεγγύης, τονίζουν ὅσοι εἶναι παθιασμένοι κατά τῆς Ἐκκλησίας). Εἶναι ἡ διάλυση τῆς οἰκογένειας, τήν ὁποία πλήττουν ἀκόμη καί οἰκονομικά («ποινικοποίηση» τῆς τεκνογονίας), ὥστε νά φθάσουμε στή χορεία τῶν ἀναπτυγμένων (ποιά ἡ ἀνάπτυξή τους;) χωρῶν. Γιά τούς δέ ὑπάρχει μόνο ἡ ταξική πάλη, τίποτε ἄλλο.

Γιατί ἔσπευσαν τόσοι πολλοί νά ἀγοράσουν τό φύλλο τῆς ἐφημερίδας, τό ἀναγνωστικό, διορθώνω, καθώς χωρίς αὐτό τά φύλλα θά ἔμεναν στά ἀζήτητα; Ἕνα ἀναγνωστικό πού κατά τήν ἐπικρατοῦσα σήμερα θέση, ἀντιπροσωπεύει μία κοινωνία ἄκρως συντηρητική, ἐχθρική πρός τήν πρόοδο καί τήν ἐλευθερία, πού διέσπειρε ἰδεολογήματα ἐχθρικά πρός τά πανανθρώπινα ἰδανικά τοῦ «διαφωτισμοῦ». «Συναισθηματικοί οἱ λόγοι», ἴσως ἀποκριθεῖ κάποιος. «Τά χρόνια πέρασαν κι ὅλοι ἀναπολοῦμε τά παιδικά μας χρόνια, τά καλύτερά μας κατά γενική ὁμολογία». Φτωχή ἡ δικαιολογία. Ὑπάρχει καί ἄλλος λόγος πιό οὐσιώδης. Ἡ ζωή μᾶς δίδαξε, ἡ πείρα πού ἀποκτήσαμε μᾶς ἔκανε πιό σοβαρούς καί λιγότερο εὔπιστους στούς κάθε εἴδους δημαγωγούς. Ἴσως καί νά μᾶς συνοδεύουν κάποιες ἐνοχές, καθώς σπαταλήσαμε τόν βίο μας καταγγέλλοντας μία κοινωνία, ἐπειδή παρέμενε γερά προσδεμένη στήν πατροπαράδοτη πίστη καί στή φιλοπατρία. Ἐμεῖς θέλαμε νά πνεύσουν ἄνεμοι τῆς ἀλλαγῆς. Καί ἦρθαν θύελλες καί σάρωσαν τά πάντα. Κι ἀπομείναμε ξεκρέμαστοι δίχως πίστη, δίχως ἰδανικά, πού φυγαδεύτηκαν πρός ἄγνωστη κατεύθυνση, θρηνώντας ἐπάνω ἀπό τά ἐρείπια τῶν ἰδεολογημάτων μας σέ μία ἀνελέητη μεταϊδεολογική ἐποχή.

Ἄν ἀκόμη δέν παραδεχόμαστε ὅτι πήραμε τή ζωή μας λάθος, εἶναι γιατί δέν μᾶς τό ἐπιτρέπει ὁ θεριεμένος ἐγωισμός μας. Ὅμως ἡ ψυχή ἔχει τόσο μεγάλη ἀνάγκη ἀπό παραμυθία. Ἔτσι τό νά ἀποκτήσουμε τό ἀναγνωστικό, τό περιεχόμενο τοῦ ὁποίου εἴχαμε κάποτε περιφρονήσει καί λοιδορήσει, προσφέρει μία κάποια ἀνακούφιση. Εἶναι ἕνα εἶδος ἐπιστροφῆς στήν προδομένη ἀθωότητα τῶν παιδικῶν μας χρόνων. Ἀλλά δέν ἀρκεῖ!

Ἀπόστολος Παπαδημητρίου

http://synaxipalaiochoriou.blogspot.gr

http://kaini-ktisis.blogspot.gr

ΠΑΝΟΡΘΟΔΟΞΗ ΣΥΝΟΔΟΣ: ΠΡΩΤΟΦΑΝΕΣ ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ - ΡΑΓΔΑΙΕΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ

Άρνηση και από το Πατριαρχείο Γεωργίας

Λίγες ώρες μετά το επίσημο οριστικό όχι στη συμμετοχή του Πατριαρχείου Αντιοχείας στην Πανορθόδοξο Σύνοδο στο Κολυμπάρι Χανίων και μία ημέρα πριν τα ονομαστήρια του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθμολομαίου, που ειδικά φέτος αναμένεται να αποτελέσουν πόλο έλξης εκατοντάδων πιστών στο Φανάρι, το τοπίο θολώνει ακόμη περισσότερο, καθώς το Πατριαρχείο Γεωργίας που θεωρείται και το πιο "συντηρητικό" στις απόψεις, ανακοινώνει διά του εκπροσώπου Τύπου, ότι δεν προτίθεται να μετάσχει στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο.   

Σύμφωνα με εκπρόσωπο του Πατριαρχείου Γεωργίας, δεν πρόκειται να βρεθούν στην Κρήτη, υπογραμμίζοντας ότι είναι και το μοναδικό Πατριαρχείο που είχε αρνηθεί να υπογράψει στις επί δύο χρόνια προ συνεννοήσεις, ένα από τα συμφωνηθέντα τελικά κύρια θέματα της Πανορθοδόξου.

Με δεδομένο ότι πρόκειται για το πέμπτο ουσιαστικά, Πατριαρχείο, που εκφράζει σφοδρές αντιρρήσεις για τη συμμετοχή του, η κατάσταση περιπλέκεται, αφού με το βέβαιο όχι της Αντιόχειας, τέσσερα ακόμη πατριαρχεία Σερβίας, Βουλγαρίας, Μόσχας και Γεωργίας, είναι εξαιρετικά αμφίβολη η συμμετοχή τους.

Στο Φανάρι Πάντως, παρότι είναι άγνωστο πώς θα αντιδράσει με τα νέα δεδομένα η Σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου, εμμένουν στην άποψη: "Πορευόμαστε αταλάντευτα προς την Κρήτη".

Αίσθηση προκαλεί το γεγονός ότι σύμφωνα με ασφαλής πληροφορίες του neakriti.gr, η Εκκλησιαστικές Αντιπροσωπείες εκτός της Αντιοχείας, δεν έχουν ματαιώσει τις κρατήσεις ξενοδοχείων και πτήσεων, ακόμη, συμπεριλαμβανομένης και της Βουλγαρίας, για την οποία είχε διαρρεύσει ότι είχε ματαιώσει τα πάντα.

Επιπλέον οι ίδιες πληροφορίες του neakriti.gr, επισημαίνουν ότι ενώ πέντε πατριαρχεία αντιδρούν οι αντιπροσωπείες και των πέντε βρίσκονται στο Κολυμπάρι Χανίων στην επιτροπή της Πανορθοδόξου, στην οποία προεδρεύει ο μητροπολίτης Γαλλίας Εμμανουήλ, για τη σύνταξη του μηνύματος της Πανορθοδόξου (!).

Τα γεγονότα αυτά ενισχύουν την άποψη ότι προς το παρόν η συμμετοχή όλων παρότι καθίσταται εξαιρετικά αμφίβολη δεν αποκλείεται να συμβεί με μόνη δεδομένη απουσία επισήμως αυτή της Αντιοχείας.

"Κλειδί" για την παρουσία ή όχι των υπολοίπων τεσσάρων πατριαρχείων που αντιδρούν η στάση του ισχυρού πατριαρχείου της Μόσχας, το οποίο υπενθυμίζουμε, ότι μέχρι σήμερα είχε θέσει ως όριο την πραγματοποίηση μίας προσυνόδου, προκειμένου να διευθετηθούν τα προβλήματα που εμφανίστηκαν στο παρά ένα.

Σε κάθε περίπτωση τόσο το Οικουμενικό Πατριαρχείο όσο και τα δύο παλαίφατα Πατριαρχία Αλεξανδρείας και Ιεροσολύμων, καθώς και η αρχαιοτέρα αυτοκέφαλη Εκκλησία της Κύπρου, σημειώνουν ότι η Πανορθόδοξος θα γίνει ανεξαρτήτως απουσιών.

Μάλιστα τα δύο παλαίφατα Πατριαρχεία διόλου τυχαία υπογραμμίζουν ότι τα ζητήματα αυτοκεφαλίας εκκλησιών και πατριαρχείων κανονικώς θα έπρεπε να φέρουν την έγκριση συνοδικών τόμων. Αυτό σε απλά ελληνικά σημαίνει ότι η μόνη συνοδικώς αναγνωρισμένη αυτοκέφαλη Εκκλησία είναι αυτή της Κύπρου από την 3η Οικουμενική Σύνοδο, ενώ αντίθετα εκκλησίες όπως της Ελλάδος, της Σερβίας, της Μόσχας, της Βουλγαρίας, της Ρουμανίας και της Γεωργίας, Τσεχίας-Σλοβακίας, Πολωνίας και Αλβανίας, έχουν αναγνωριστεί ως τέτοιες είτε από το Οικουμενικό Πατριαρχείο, είτε σε συνεννόηση τριών ακόμη πατριαρχείων, αλλά πάντως όχι από πανορθόδοξη σύνοδο.

Το γεγονός υπογραμμίζεται από τα Πατριαρχεία Αλεξανδρείας και Ιεροσολύμων, τα οποία ασκούν έντονη κριτική ιδίως στη Ρωσική Εκκλησία, ότι προβάλλει εθνοφυλετικά χαρακτηριστικά στις αντιδράσεις των τελευταίων ημερών.

Δυνητικά δηλαδή, θα μπορούσε να ανοίξει το θέμα της κανονικότητας στην αυτοκεφαλεία κάποιων εκκλησιών, αν η Πανορθόδοξος Σύνοδος πραγματοποιηθεί από την πλειοψηφία των εκκλησιών, ακόμη και με την απουσία περισσοτέρων του ενός πατριαρχείου.

Οριστικό "όχι" από το Πατριαρχείου Αντιοχείας

Οριστική είναι η απόφαση του Πατριαρχείου Αντιοχείας, να μην συμμετάσχει στην Αγία και Ιερά Σύνοδο που θα πραγματοποιηθεί στην Κρήτη από 16 μέχρι 27 Ιουνίου. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες το Πατριαρχείο Αντιοχείας, ακύρωσε οριστικά όλες τις αεροπορικές, ξενοδοχειακές και μεταφορικές κρατήσεις που είχε κάνει για τη μετάβαση και τη διαμονή της αντιπροσωπείας στο νησί.

Σημειώνεται  ότι η Εκκλησία της Αντιόχειας με πρόσφατη Συνοδική απόφαση της Ιεραρχίας, είχε διαμηνύσει ότι δεν θα συμμετάσχει στην Αγία και Μεγάλη Σύνοδο εάν δεν λυθούν διάφορα θέματα, ζητώντας αναβολή της Πανορθοδόξου. Έτσι μετά την Εκκλησία της Βουλγαρίας , επισήμως έχουμε πλέον δύο «όχι» Ορθοδόξων Εκκλησιών. Ερωτηματικά υπάρχουν για την οριστική θέση του Πατριαρχείου Σερβίας, που ζήτησε αναβολή δηλώνοντας ότι αν δεν επιλυθούν μία σειρά ζητημάτων , δεν προτίθεται να μετάσχει.

Επίσης και η Ρωσική Εκκλησία τηρεί «σιγή ιχθύος» μετά το αίτημα της να γίνει Προσύνοδος , έως την Παρασκευή 10 Ιουνίου για επίλυση των ζητημάτων που όπως υποστηρίζει έχουν δημιουργηθεί. Η σύνοδος του Οικουμενικού Πατριαρχείου που έχει τον πρώτο λόγο στον συντονισμό των Εκκλησιών, απάντησε ότι δεν υφίσταται τέτοιο θέμα, ενώ διαμηνύει προς κάθε κατεύθυνση και πάρα τις αντιδράσεις , διαφορετικού τύπου, αλλά εμφανώς συντονισμένες 4 Εκκλησιών , πως «πορευόμαστε κανονικά προς Κρήτη».

Σύμφωνα με πληροφορίες του www.neakriti.gr , την ίδια ώρα βρίσκεται σε εξέλιξη , ύστατη προσπάθεια διαμεσολάβησης για να αρθούν οι ενστάσεις, του Αρχιεπισκόπου Αλβανίας Αναστάσιου , που είναι και ένα από τα τρία παλιότερη μέλη της Πανορθοδόξου, σε σειρά εκλογής, με επαφές προς Βουλγαρία και Σερβία αλλά και συνεννοήσεις με το Πατριαρχείο Μόσχας.  Ο Αναστάσιος Αλβανίας, ως έσχατο επιχείρημα , καλεί όλους, ακόμη και τις διαφωνίες τους να έρθουν να τις καταθέσουν στη Πανορθόδοξο, όπου αν συμφωνούν σε όλα τα άλλα θέματα που έχουν εγγραφεί στην ημερήσια διάταξη από τις προσυνόδους της διετίας , θα μπορούσαν αφιερώνοντας λίγο χρόνο, να δώσουν περισσότερο χρόνο σε όλα τα άλλα ζητήματα που δημιουργούν τις τριβές, αλλά εντός της Πανορθοδόξου και όχι με την απουσία τους.

Ρεπορτάζ:Γιώργος Σαχίνης - neakriti.gr 10/06/2016  

ΚΙ’ ΟΜΩΣ Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΓΥΜΝΟΣ….. ΣΧΟΛΕΙΑ ΑΠΟΓΥΜΝΩΜΕΝΑ ΑΠΟ ΚΑΘΕ ΕΝΝΟΙΑ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

ΚΙ ΟΜΩΣ, Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΕΙΝΑΙ ΓΥΜΝΟΣ…

Σχολεία απογυμνωμένα από κάθε έννοια Παιδείας

της Ελευθερίας Σιώπη

Δασκάλας

     

Κάθε χρόνο τέτοια εποχή, των πανελληνίων εξετάσεων, προκύπτουν συζητήσεις γύρω από το επίπεδο απόδοσης και την πτώση της γλωσσικής και κριτικής ικανότητας των μαθητών. Οι προβληματισμοί ωστόσο παραμερίζονται σύντομα και ξαναρχίζουμε κάθε Σεπτέμβριο τη νέα σχολική χρονιά στο ίδιο μοτίβο, με την ίδια λάθος συνταγή και δίχως καμία ουσιαστική ελπίδα να αλλάξει το παραμικρό. Κι όλα αυτά, ενώ συμπληρώνονται ήδη 10 χρόνια από την εισαγωγή-εισβολή των νέων σχολικών εγχειριδίων, των εργαλείων δηλαδή που έχουν στα χέρια τους οι εκπαιδευτικοί (και όχι πλέον παιδαγωγοί, αφού έχει «ποινικοποιηθεί» ιδεολογικά ο τίτλος) για να χρησιμοποιήσουν, ώστε να πετύχουν τον ποθούμενο στόχο της βελτίωσης του μορφωτικού (;) επιπέδου των «πελατών» τους…

      Η συζήτηση γύρω από το περιεχόμενο των σχολικών εγχειριδίων έχει ανοίξει εδώ και χρόνια, χάρη κυρίως στον επίμονο αγώνα του Δασκάλου Δημήτρη Νατσιού. Δυστυχώς όμως διαπιστώνεται ότι η συντριπτική πλειονότητα δασκάλων και γονέων παραμένει ανυποψίαστη, μη έχοντας συνειδητοποιήσει ακόμη την έκταση του ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ, που έχει περάσει πια σε τελικό στάδιο την τελευταία δεκαετία (ενώ η εφαρμογή του έχει βέβαια αρχίσει πολύ νωρίτερα). Η αλλαγή του προσανατολισμού της παιδείας στην πατρίδα μας και η καθήλωση - πνευματική, διανοητική, συμπεριφορική - στα κατώτερα επίπεδα δυναμικότητας, συζητιούνται μόνο σποραδικά και με αφορμή μεμονωμένες διαπιστώσεις δασκάλων ή γονέων. Υποσκελίζονται δε σύντομα από τις ανησυχίες για το οικονομικό ή το όποιο μέλλον της χώρας, χωρίς να έχει συνειδητοποιηθεί ότι η ολοκληρωτική καταστροφή έχει ήδη υπογραφεί μέσα στις σχολικές τάξεις εδώ και δεκαετίες. Το ύπουλο έγκλημα έχει συντελεστεί κυριολεκτικά κάτω από τη μύτη μας…

      Τα όμορφα μυαλά όμορφα καίγονται στα σχολικά ιδρύματα της χώρας μας. Ας αναλογιστούν αρχικά γονείς και δάσκαλοι την αμηχανία που προξενεί το επίπεδο α-νοησίας που χρωματίζει κάθε έκφραση κοινωνικής συμπεριφοράς των νέων μας. Στέρηση παντού. (Και δεν πρόκειται απλώς για το διαχρονικό χάσμα των γενεών). Ας επιχειρήσουμε μία απλή επίκληση στη λογική, για ν’ αντιληφθούμε τη μετάλλαξη που έχουν υποστεί τα παιδιά μας. Όσοι έχουν έστω φυλλομετρήσει τα σχολικά βιβλία, ας αναλογιστούν τι καλύτερο περιμέναμε να συμβεί, όταν ανεχτήκαμε τον παραγκωνισμό του Αισώπου από τη …Χωχαρούπα (βλ. Γλώσσα Β΄Δημοτικού), της Ορθοδοξίας από φλύαρες αγαπολογίες και θρησκειολογικούς συγκρητισμούς, του Πυθαγόρα από τα κινέζικα τάγκραμ! Ας αναπτύξουμε όμως εξ αρχής τους προβληματισμούς μας, ως προς τους εξής άξονες:

     Α) Θεματολογία

      Σε όλες τις τάξεις επαναλαμβάνονται μονότονα οι ίδιες θεματικές ενότητες:  διατροφή και συνταγές μαγειρικής, οδηγίες χρήσης συσκευών, πολυπολιτισμικότητα, ρατσισμός, ειρήνη στον κόσμο, κυκλοφοριακή αγωγή, διαφήμιση και καταναλωτισμός, το αττικό μετρό (!!!), το νερό, το περιβάλλον, οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές, και λοιπά υψίστου ενδιαφέροντος θέματα. Το σχολείο γίνεται προέκταση του κόσμου της τηλεόρασης και του διαδικτύου. Ενώ θα έπρεπε να αποθαρρύνουμε τα παιδιά από την κατάχρηση αυτών των μέσων, στην πράξη τα αποθεώνουμε, προσδίδοντάς τους κύρος. Και μάλιστα με θέματα που κάθε άλλο παρά συγκινούν τις παιδικές ψυχές. Υποτιμούμε την αισθαντικότητά τους και μας επιστρέφουν την ανία με ποικίλες παρεκτροπές συμπεριφοράς. Στο «Σκολειό του κόσμου» - όπως τιτλοφορείται το Ανθολόγιο - εκπαιδεύονται οι αυριανοί φρόνιμοι πολίτες του παγκοσμιοποιημένου χυλού, εξ ου και ο περιορισμός στην εν λόγω θεματική ατζέντα. Ούτε λόγος βέβαια για καλλιέργεια της ιδιαίτερης πολιτισμικής  ταυτότητας. Τα παιδιά μας - λένε - πρέπει να προετοιμαστούν για τον σύγχρονο κόσμο. Χωρίς όμως να γνωρίσει πρώτα τον κόσμο της δικής του κοινότητας, της δικής του πατρίδας; 

      Β) Μεθοδολογία

      Δεν είναι τυχαίο ότι όλα τα σεμινάρια των εκπαιδευτικών δίνουν βαρύτητα αποκλειστικά στις μεθόδους διδασκαλίας και ποτέ στο περιεχόμενο της διδασκαλίας. Όποτε εκδηλώνουμε ενδιαφέρον για το περιεχόμενο, μάς αποκαλούν σχεδόν…εμμονικούς (προφανώς όμως δεν είναι εμμονή το να επιμένουμε να χτυπάμε το κεφάλι μας στον τοίχο, υποστηρίζοντας συστηματικά αποτυχημένες διδακτικές μεθόδους).

     Η επικοινωνιακή χρήση της γλώσσας προτάθηκε ήδη από τη δεκαετία του ’70 ως μία προσέγγιση στη διδασκαλία της αγγλικής ως δεύτερης γλώσσας. Προβλήθηκε λοιπόν από τους εγχώριους θιασώτες της ως μέθοδος διδασκαλίας και της μητρικής! Διανθίστηκε συν τω χρόνω και με άλλες βαρύγδουπες θεωρίες περί κριτικού ή ψηφιακού γραμματισμού και κειμενοκεντρικές προσεγγίσεις στη βάση πάντα της διαθεματικότητας, της ομαδοσυνεργατικής διδασκαλίας και της καινοτομίας. Πραγματικές προφάσεις εν αμαρτίαις, σε μια απόπειρα κάποιων να δικαιολογήσουν τις ιδεοληψίες τους και να τις καλύψουν κάτω από μανδύες επιστημονικοφανείς.

     Αλήθεια, ως πότε οι δάσκαλοι θ’ ανεχόμαστε αυτή την άκρως φασιστική επιβολή στη δουλειά μας δοκιμασμένων προ πολλού στο εξωτερικό και αποδεδειγμένα πλέον αποτυχημένων ψευδοεπιστημονικών θεωριών, που στην πραγματικότητα δεν είναι παρά κακέκτυπες αντιγραφές και πειραματισμοί της Ψυχολογίας ή της Κοινωνιογλωσσολογίας; Ως Παιδαγωγοί είμαστε οι μόνοι αρμόδιοι να κρίνουμε ποια από τα πορίσματα των άλλων επιστημών είναι κατάλληλα για τη διδακτική πράξη. Δυστυχώς ο φόβος και τα συμπλέγματα λόγω έλλειψης … επιστημοσύνης, μάς έχουν μετατρέψει από λειτουργούς σε πειθήνιους υπαλλήλους, χωρίς αναφορές σε στοιχειώδη κριτική σκέψη. Κι έπειτα αναρωτιόμαστε γιατί οι μαθητές μας πάσχουν εκείνοι από έλλειψη κριτικής σκέψης.

      Ας δούμε όμως κάποιους βασικούς όρους που χρησιμοποιούν οι ινστρούχτορες των εκπαιδευτικών μας ζητημάτων και ας αρχίσουμε να τους απομυθοποιούμε σιγά-σιγά:

      1. Επικοινωνιακή χρήση της γλώσσας: οι μαθητές να μπορούν να διαβάζουν χάρτες, συνταγές, σχεδιαγράμματα, αγγελίες, γραμματόσημα κλπ. Πρόκειται για τα λεγόμενα πολυτροπικά κείμενα (ή πώς μπορεί κανείς ν’ αναγάγει το απολύτως αν-άξιο σε βαρύγδουπη επιστημονική ορολογία, βαφτίζοντας είδος κειμένου μέχρι και το…γραμματόσημο)! Κι αν τελοσπάντων η ανάγνωση τέτοιων «κειμενικών ειδών» έχει κάποια σημασία για τον αλλοδαπό μαθητή που μαθαίνει τα ελληνικά ως ξένη γλώσσα, πώς κατεβάσαμε τόσο χαμηλά τον πήχυ για τους Έλληνες μαθητές; Πόσο δύσκολο είναι δηλαδή για ένα παιδί, που έχει διδαχτεί την μητρική του γλώσσα μέσα από αξιόλογα λογοτεχνικά κείμενα, να διαβάσει…μικρές αγγελίες; Ή τι ενδιαφέρον μπορεί να έχει για το παιδάκι της Γ΄ Δημοτικού ο χάρτης των γραμμών του αττικού μετρό; Ποια πραγματική ανάγκη επικοινωνίας καλύπτουν αυτές οι ασκήσεις για έναν μαθητή π.χ. της Ροδόπης;

      2. Κριτικός εγγραμματισμός: αλληλένδετος με την επικοινωνιακή χρήση της γλώσσας, αλλά αξίζει να δούμε ορισμένα ακόμη παραδείγματα, χαρακτηριστικά του οργουελικού τρόπου με τον οποίο οι λέξεις μεταβάλλουν τη σημασία τους και οι ορολογίες συγκαλύπτουν την αμορφωσιά.  Βασικός άξονας λοιπόν της θεωρίας είναι η αναγνώριση του κειμενικού είδους. Εν ολίγοις, από το Δημοτικό μέχρι και το Λύκειο, ο μαθητής εκπαιδεύεται, ως γνήσιος Γλωσσολόγος, στην αναγνώριση της μορφής και του είδους των «κειμένων». Αν δηλαδή ο μαθητής είναι σε θέση να αναγνωρίζει ως κατευθυντικό κείμενο μια συνταγή μαγειρικής, ως κείμενο αλληλεπίδρασης μια πρόσκληση σε πάρτυ γενεθλίων, ως κείμενο επιχειρημάτων μια κριτική του Χάρυ Πότερ και ούτω καθεξής, τότε θα κατακτήσει αυτόματα και τη δεξιότητα του γραπτού λόγου! Οι δε γονείς και δάσκαλοί του οφείλουν τότε να είναι ευτυχείς για τη μόρφωσή του!  

      3. Διαθεματικότητα: για να έχει κάποια αποτελέσματα, απαιτεί σοβαρή κατάρτιση και κατοχή πολύπλευρων γνώσεων από τον εκπαιδευτικό, αλλιώς καταλήγουμε σε ευτελή προγράμματα ή σχέδια εργασίας που ξεστρατίζουν το μάθημα και δεν προσθέτουν καμία απολύτως αξία στην παρεχόμενη εκπαίδευση. Έχει αναχθεί σε μέθοδο-πανάκεια, ενώ στην πράξη χάνεται η λογική συνάφεια μέσω του κατακερματισμού της ύλης, με σύνηθες αποτέλεσμα την απώλεια της ικανότητας των παιδιών για ιεράρχηση του σημαντικού και του ασήμαντου. Παραδοσιακά πάντως ο καταρτισμένος δάσκαλος ήξερε πότε και μέχρι ποιο σημείο να διδάξει και διαθεματικά.

      4. Καινοτομία: επιτέλους πρέπει να μπει ένα φρένο στους άκριτους και μαζικούς πειραματισμούς. Ποιος και με ποιους τρόπους αξιολογεί τα καινοτόμα πειράματα; Ή μήπως έχει κανείς την ψευδαίσθηση ότι καινοτομούν οι μαθητές; Εκπονούνται σωρηδόν τα τελευταία χρόνια, υπό το κράτος του φόβου της αξιολόγησης, «καινοτόμα» προγράμματα Ευέλικτης Ζώνης. Τα περισσότερα αμφίβολης παιδαγωγικής αξίας, αλλά ποιος νοιάζεται; Αρκεί που  είναι γεμάτα…δράσεις! Δράσεις αντί για μάθημα, πληροφορίες αντί για γνώσεις, εκπαιδευτικές εκδρομές αντί για τάξη.   

      5. Παιγνιώδης μορφή διδασκαλίας, αστείο: σίγουρα αποτελεί θεμιτό μέσο κι εργαλείο κατά την κρίση του δασκάλου. Το πρόβλημα είναι ότι έχει επικρατήσει κατά κράτος και σε βαθμό απώλειας κάθε σοβαρότητας, με το αστείο να ολισθαίνει σε επίπεδο ευτελούς χιούμορ, όχι έξυπνου αλλά εξυπναδίστικου. «Διασκεδάζουμε» τους μαθητές με ευφυολογήματα και λογοπαίγνια χαμηλής υποστάθμης (βλ. πολυάριθμα κείμενα Τριβιζά στο Δημοτικό και βιβλία Γλώσσας Α΄ Δημοτικού με απερίγραπτα ποιηματάκια για γαρίδες και γορίλες, χελώνες που κουβαλούν ελέφαντες στην πλάτη τους, μπισκότα για τιμόνια και πάμπολλες ακόμη παρεμφερείς ανοησίες). Αντί να διδάσκουμε συστηματικά τον Αίσωπο (αλλά, βλέπετε, περνάει ιδανικά και αξίες ο εν λόγω…παρωχημένος!), εκπαιδεύουμε τα πρωτάκια μας μάλλον στον…ντανταϊσμό!  

      Γ) Περιεχόμενο διδασκαλίας

      Υπάρχει η αίσθηση ότι το πρόβλημα εντοπίζεται στα βιβλία Γλώσσας, Ιστορίας και Θρησκευτικών, δηλαδή τα τρία μαθήματα μέσω των οποίων τα παιδιά μας χτίζουν ταυτότητα και διαμορφώνουν ελληνορθόδοξη συνείδηση. Αυτό ισχύει μεν απολύτως, ωστόσο εξίσου προβληματική είναι και η προσέγγιση των Μαθηματικών. Ιδού ορισμένα παραδείγματα από τα «Μαθηματικά της Φύσης και της Ζωής» της Γ΄ Δημοτικού, τα οποία θεωρούνται και από τα καλύτερα - καλύτερα απλώς γιατί τελειώνει εύκολα η ύλη (η αβάσταχτη ελαφρότητα της ευκολίας!). Εδώ λοιπόν, όπως και στη Γραμματική, η διδακτέα ύλη παρουσιάζεται κατακερματισμένη, χωρίς τάξη και λογική συνάφεια. Έτσι, στην ίδια ενότητα ο μαθητής συναντά π.χ. πολλαπλασιασμούς, διαιρέσεις, δεκαδικούς, λίγο από Γεωμετρία και λίγο από μοτίβα. Μοτίβα και τάγκραμ συναντώνται άφθονα σε όλες τις τάξεις, προφανώς…γιατί οι συγγραφείς κρίνουν ότι είναι πολύ αξιόλογη και χρήσιμη γνώση. Ενώ η Γεωμετρία, που θα έπρεπε να διδάσκεται οργανωμένα (καθώς πρόκειται για σπουδαία νοητική άσκηση, που προάγει μεταξύ άλλων και τη δημιουργική σκέψη), δίνεται αποσπασματικά, με διάσπαρτες ασκήσεις, κάτι σαν σφήνα προκειμένου να γεμίσουμε σελίδες στα Τετράδια Εργασιών. Για τη διδασκαλία των κλασμάτων υπάρχουν ασκήσεις «ευφυούς» σύλληψης, όπου οι μαθητές καλούνται να τα κάνουν «όπως ο λογοτέχνης, ο ζωγράφος και ο μαθηματικός», εννοώντας πολύ απλά να γράψουν ολογράφως, να χρωματίσουν το κλάσμα της πίτας και να γράψουν με ψηφία το κλάσμα αντίστοιχα! Οποία εκτίμηση για τη Λογοτεχνία και τη Ζωγραφική! (Αλλά είναι η διαθεματικότητα, ανόητε!). Όμως, αρκεί να δει κανείς τα πρώτα και τα τελευταία κεφάλαια του βιβλίου, για να αντιληφθεί το επίπεδο «άσκησης» στη μαθηματική-λογική σκέψη, στο οποίο καθηλώνονται τα παιδιά. Με ανησυχητική συχνότητα συναντούμε ασκήσεις, στις οποίες οι μαθητές παραπέμπονται στη χρήση υπολογιστικής μηχανής. Πρόκειται για ένα ακόμα δείγμα μιμητισμού κακών πρακτικών του αμερικάνικου σχολείου, όπου η χρήση κομπιούτερ έχει αντικαταστήσει τη χρήση του μυαλού, ακόμη και στις απλές προσθαφαιρέσεις με κρατούμενο. Κορυφαία άσκηση για…δυνατούς λύτες: τα παιδιά καλούνται να συμπληρώσουν σε κουτάκια τα ψηφία που θα πληκτρολογήσουν στο κομπιουτεράκι, ώστε να σχηματίσουν τον αριθμό 37:  όπως ορθά σχολίασε εξοργισμένος γονέας, αυτή είναι άσκηση για εκπαίδευση σκύλων κι όχι παιδιών!

      Στα δε βιβλία Γλώσσας και το Ανθολόγιο των Γ΄- Δ΄ τάξεων,  με το σταγονόμετρο βρίσκει ο ταλαίπωρος δάσκαλος κείμενο άξιο λόγου να διδάξει. Πνευματικός υποσιτισμός μέσα σ’ ένα συνονθύλευμα από ατυχείς επιλογές αποσπασμάτων κι άρθρων από εφημερίδες (του γνωστού πάντα εκδοτικού συγκροτήματος). Μηδενικής λογοτεχνικής αξίας κείμενα και με περιεχόμενο επιλεγμένο, θαρρείς, για να κάψει ό, τι έχει μείνει υγιές στο μυαλό των παιδιών μας: ονειροφαντασίες, Αόρατοι, Άντζελμαν, εξωγήινοι, μαύροι Ήλιοι, αθάνατοι γαϊδαράκοι, νανουρίσματα για χταπόδια. Και πάνω που αναθαρρεύει ο δάσκαλος, βρίσκοντας κι ένα ποίημα του Γκάτσου, ο…«Εφιάλτης της Περσεφόνης» γίνεται στην πραγματικότητα δικός του, αν τολμήσει ν’ απαγγείλει ενώπιον οκτάχρονων ή εννιάχρονων μαθητών ότι «εκεί που σμίγανε τα χέρια τους οι μύστες / ευλαβικά πριν μπουν στο τελεστήριο / τώρα πετάνε τ’ αποτσίγαρα οι τουρίστες / και το καινούριο παν να δουν διυλιστήριο» ή ότι «τώρα καμιόνια κουβαλάν στα ναυπηγεία / άδεια κορμιά σιδερικά παιδιά κι ελάσματα»!

      Ναι, ο σεβασμός στην ψυχή των παιδιών μας χάθηκε μαζί με τον σεβασμό σε ό,τι ιερό και όσιο. Ο Επιτάφιος τη Μ. Παρασκευή πάει…βόλτα, οι Άγιοί μας περιγράφονται ως «άσκημοι γέροι», οι Αγίες μας ως «χανούμ χωρίς φερετζέ» κι ο παππούς «με τον τορβά τίγκα στα χόρτα» να τι μαθαίνει στην εγγονή του: «Κουκ, κοκονέλιμ, ήρθα…Η Μελτέμ αγαπιότανε με τον Αχμέτ. Κρυφά έφευγε από τη μάνα της τα βράδια από την πίσω σκάλα του σπιτιού τους την καφασωτή, και τα λέγανε κρυφά μέσα στο σκοτεινό μπαξέ τους». Για μετάφραση κι εμπέδωση της…πολυσημίας των κειμένων, ας ανατρέξουν οι ενδιαφερόμενοι στο εν λόγω Ανθολόγιο.

      Η Λογοτεχνία περιορισμένη, με τις ευλογίες του Αναλυτικού Προγράμματος Σπουδών (Α.Π.Σ.) ο προφορικός λόγος υπερτιμάται έναντι του γραπτού, μέσα σ’ έναν κατήφορο συνθηματολογίας, λεκτικής πενίας, ελλειπτικών προτάσεων επιπέδου αφίσας. Σπανίως γράφονται εκθέσεις στις τέσσερις πρώτες τάξεις του Δημοτικού, και σκοντάφτουμε «ξαφνικά» στην Ε΄ τάξη, όταν καλούνται οι μαθητές να γράψουν κείμενα (και μάλιστα με θέματα για…πλούσια έμπνευση, όπως ο ανεμόμυλος, η Ντίσνευλαντ κλπ). Πώς ν’ ανταποκριθεί ένα παιδί ή πώς να μη βρίσκει τότε απωθητική την γραπτή έκφραση; Κανείς δεν μαθαίνει να γράφει αυτόματα, όπως μαθαίνει να μιλάει (άλλο σοβαρό επιστημονικό επιχείρημα!). Ο γραπτός λόγος απαιτεί ά-σκη-ση. Όπως ο αθλητής βελτιώνει επιδόσεις μετά από επίμονη, επίπονη και μακροχρόνια άσκηση, κι όχι επειδή μικρός έμαθε να περπατά και να τρέχει. Γλώσσα και Σκέψη είναι οι δύο όψεις ενός νομίσματος. Περιορισμός της μιας σημαίνει αυτόματα περιορισμό και της άλλης. Απλές αλήθειες, αλλά τόσο εύκολα ξεχασμένες υπό το κράτος της ψευτοπροοδευτικότητας.

      Δ) Προσανατολισμός σχολείου

      Τι σχολείο θέλουμε τελικά; Το όραμά μας είναι εκείνο που θα υπαγορεύσει και το περιεχόμενο, αλλά και τα εργαλεία.

     - Θέλουμε σχολείο όπως ορίζει το Σύνταγμα; Για ελεύθερα σκεπτόμενους, καλλιεργημένους πολίτες με κριτική σκέψη, ικανούς να αλληλεπιδρούν δημιουργικά και με αλληλεγγύη ως συνειδητά μέλη της συλλογικής οντότητας που λέγεται πατρίδα; Ή μήπως

      - Όπως επιτάσσουν οι ανάγκες του παγκοσμιοποιημένου μοντέλου ζωής (πράγμα που επικαλούνται εξάλλου οι αποδομητές της παιδείας): εξειδικευμένους εργάτες της αγοράς εργασίας, με χρησιμοθηρική προσέγγιση της εκπαίδευσης, με δεξιότητες (και όχι γνώσεις ουσιαστικές) που θα τους εξασφαλίζουν, υποτίθεται, ευκολότερη πρόσβαση σε θέσεις εργασίας, αλλά τελικά αναλώσιμους. Ας μην γκρινιάζουμε έπειτα για τις ανολοκλήρωτες προσωπικότητες των παιδιών μας, την έλλειψη δημιουργικότητας, τον διανοητικό και συναισθηματικό ακρωτηριασμό τους.

      Αντί επιλόγου

      Οι δάσκαλοι παραπονιούνται για την απαξίωσή τους από την κοινωνία. Έχουν συνειδητοποιήσει ότι χρεώνονται και τα αρνητικά αποτελέσματα της χρήσης τέτοιων εγχειριδίων; Και όχι μόνο των νυν, αφού Κύριος οίδε τι καινούρια πειράματα θα κληθούν να υπηρετήσουν από Σεπτέμβριο! Ιδού η ευκαιρία να αποκαταστήσουν τη χαμένη αξιοπρέπεια του κλάδου. Ας καταργήσουν στην πράξη, δυναμικά και μαζικά, τη χρήση αυτών των «βασανιστηρίων», ας απαξιώσουν έμπρακτα τη δικτατορία των αποδομητών της παιδείας στην πατρίδα μας. Ας θυμηθούν τον ρόλο τους ως παιδαγωγοί κι ας ξαναβρούν τη χαρά της διδασκαλίας, αξιοποιώντας όπλα από τη φαρέτρα της εκσυγχρονισμένης παράδοσης. Αρκετά!

      Τι πρέπει να γίνει; Ριζική αναθεώρηση των Α.Π.Σ. Να αρθρώσουμε επιτέλους τη δική μας ελληνική πρόταση παιδείας, να δώσουμε τέλος στις κακές αντιγραφές προγραμμάτων του εξωτερικού. Βάση,  η ελληνορθόδοξη πνευματική κληρονομιά, που προσφέρει όλα τα εφόδια για αξιόλογη δημιουργική παραγωγή των νέων γενεών. Μια «εκσυγχρονισμένη παράδοση» - η καλύτερη επένδυση για το μέλλον της χώρας…

Εφημ. «Αντιφωνητής» της Θράκης, Ιούνιος 2016 

http://aktines.blogspot.gr