ΑΝ ΒΙΑΖΕΣΑΙ ΝΑ ΔΕΙΣ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ, ΑΡΧΙΣΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ. ΕΙΝΑΙ Ο ΣΥΝΤΟΜΟΤΕΡΟΣ ΔΡΟΜΟΣ.
Τετάρτη 14 Σεπτεμβρίου 2016
Τρίτη 13 Σεπτεμβρίου 2016
ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΑ ΝΕΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ
Προβληματισμοί για τα
νέα Θρησκευτικά
Κωνσταντίνος Ι. Αντωνόπουλος, θεολόγος M.Th.
Πρόσφατα
και κατά τη συζήτηση στη Βουλή νομοσχεδίου του Υπουργείου Παιδείας με άλλο
θέμα, ο Υπουργός Παιδείας εξήγγειλε ξαφνικά την γενικευμένη εφαρμογή των νέων
Προγραμμάτων Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών σε όλες τις βαθμίδες της
εκπαίδευσης. Από όλα αυτά, φαίνεται αφενός ότι έχει ήδη πάρει τις αποφάσεις του
και αφετέρου ότι όσα είχε υποσχεθεί για διάλογο με την Εκκλησία και τους
Θεολόγους για μη μονομερείς ενέργειες για το μάθημα των Θρησκευτικών ήταν
προσχηματικά.
Ο
Υπουργός Παιδείας δήλωνε :
Στις 29/09/2015
μετά από τη συνάντησή του με τον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών κ. Ιερώνυμο : «Δεν
πρόκειται να υπάρξουν μονομερείς ενέργειες στο θέμα των Θρησκευτικών» (Εφημ.
“Πρώτο Θέμα” 29/09/2015 ).
Στις 12/03/2016:
« Το μάθημα των Θρησκευτικών πρέπει να αναμορφωθεί… Τα Θρησκευτικά πρέπει
να πάψουν να είναι ομολογιακό μάθημα και να γίνουν μάθημα γνώσης των
θρησκειών... Είμαστε σε διάλογο με εκπροσώπους της Εκκλησίας. Είναι προφανές
ότι η αναμόρφωση των Θρησκευτικών είναι προϋπόθεση, για να παραμείνουν
υποχρεωτικό μάθημα»(Εφημ “Καθημερινή” 12.3.2016). Mε το «ομολογιακό μάθημα» ο
Υπουργός εννοεί τον ορθόδοξο χαρακτήρα του μαθήματος.
Σύμφωνα
με τα νέα Προγράμματα Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών θα διδάσκεται το
μάθημα ως μείγμα στοιχείων από τον Χριστιανισμό, τον Ιουδαϊσμό, το Ισλάμ, τον
Ινδουισμό, τον Βουδισμό, τον Ταοϊσμό και τον Κομφουκιανισμό. Γίνεται
δηλαδή μεγάλη προσπάθεια να αντικατασταθεί το μάθημα των Θρησκευτικών με
ένα μάθημα θρησκειολογικού συγκρητισμού.
Η Ιερά
Κοινότητα του Αγίου Όρους με επιστολή που έστειλε στις 4/4/16 προς τον
Υπουργό Παιδείας κ. Φίλη εξέφρασε την αντίθεσή της για την επιχειρούμενη
μετατροπή του μαθήματος των θρησκευτικών σε θρησκειολογικό. Όπως αναφέρουν
μεταξύ άλλων οι Αγιορείτες Πατέρες: «Η μετατροπή του μαθήματος των θρησκευτικών
εις θρησκειολογικόν,…. θα αποτελέση σοβαρόν πλήγμα εις τον ευαίσθητον χώρον της
Παιδείας και μας ευρίσκει απολύτως αντιθέτους».
Η
Εκκλησία της Ελλάδος σε δύο πρόσφατες συνοδικές αποφάσεις έδωσε μία ευκαιρία
για γόνιμη διαλογική σύνθεση και έδειξε ότι δεν θα είχε αντίρρηση να
διδάσκονται οι θρησκείες σε χωριστές όμως ενότητες από τον Χριστιανισμό.
Έτσι με αποφάσεις α) της Διαρκούς Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας, που συνήλθε τον
Ιανουάριο του 2016 και β) της Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος,
που συνήλθε τον Μάρτιο του 2016, πρότεινε στο Υπουργείο «να γίνουν μερικές
βελτιώσεις στο τρέχον Πρόγραμμα, εντάσσοντάς το στα σύγχρονα παιδευτικά
δεδομένα. Να εισαχθούν σε κάθε βιβλίο μερικά κεφάλαια θρησκειολογικά, αφού
δοθεί προτεραιότητα στην ορθόδοξη παράδοση, την οποία ακολουθεί η πλειοψηφία
των ελλήνων πολιτών». Με την πρόταση αυτή μάλιστα συμφώνησε και η Πανελλήνια
Ένωση Θεολόγων.
Με την
ξαφνική απόφασή του ο κ. Υπουργός δείχνει περιφρόνηση προς το Σύνταγμα,
τους Νόμους και τις αποφάσεις των δικαστηρίων που αφορούν στην ορθόδοξη αγωγή
των ορθοδόξων μαθητών και ταυτόχρονα, αποκαλύπτει ότι εκείνο το οποίο σχεδιάζει
είναι ένας «πολυθρησκειακός Ακταρμάς».
Το πρόβλημα των νέων Προγραμμάτων Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών,
σύμφωνα με την Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων (ΠΕΘ), «δεν αφορά στην ποσότητα, αλλά
στη δομή και στην ποιότητα, αφού με τη συστηματική μείξη ετερόκλητων
θρησκειακών πληροφοριών, η περίτεχνη αλλοίωσή τους και εν συνεχεία η διδασκαλία
τους σε μικρά παιδιά, τα οποία δεν είναι ακόμη σε θέση να διακρίνουν τις
διαφορές του Χριστιανισμού από τις θρησκειακές δοξασίες, αποτελεί προσπάθεια
σύγχυσης και αλλοίωσης ή αλλαγής της πίστεώς τους. Τα νέα Προγραμμάτα
Σπουδών, δέσμια της πολυθρησκειακής τους ιδεολογίας, «θολώνουν τα νερά» -
αποκρύπτουν, σκόπιμα, τη θεμελιώδη αλήθεια της χριστιανικής πίστης, πως ο
Χριστός είναι ο μόνος Θεάνθρωπος και Σωτήρας του κόσμου. Εξετάζουν τον Ιησού
Χριστό ως δάσκαλο, παράλληλα με τον Βούδα, τον Λάο Τσε και τον Μωάμεθ, και,
αντίστοιχα, παραθέτουν δίπλα –δίπλα ισότιμα και ισόκυρα με τις διδασκαλίες του
Χριστού, κάποια αποφθέγματα των θρησκευτικών αρχηγών».
Η
αντιχριστιανική και αντιπαιδαγωγική επίδραση που ασκείται, μέσω της
πολτοποίησης του Χριστιανισμού είναι μία διά της πλαγίας οδού επίθεση στην ορθόδοξη
παράδοση. Αν θα πετύχει τελικά το εγχείρημά εξαρτάται κυρίως από τη
στάση που θα τηρήσουν οι διδάσκοντες –θεολόγοι και δάσκαλοι – απέναντι στις
επιχειρούμενες αλλαγές.
ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΕΣΟΓΑΙΑΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ: ΕΙΝΑΙ ΚΑΙΡΟΣ ΝΑ ΓΥΡΙΣΟΥΜΕ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΗ ΜΑΣ ΠΑΙΔΕΙΑ
Σπάτα, 12 Σεπτεμβρίου
2016
Ε Γ Κ Υ Κ Λ Ι Ο Σ
119Η
Πρὸς τοὺς μαθητὲς τῶν
Γυμνασίων καὶ Λυκείων τῶν Μεσογείων & τῆς Λαυρεωτικῆς μὲ τὴν
ἔναρξη τοῦ σχολικοῦ ἔτους 2016-2017
Ἀγαπητοὶ μαθητὲς καὶ
μαθήτριες, γονεῖς καὶ καθηγητές,
Μὲ ἀφορμὴ τὴν ἔναρξη
τοῦ νέου σχολικοῦ ἔτους
καὶ τὸν καθιερωμένο ἁγιασμό, θὰ
ἤθελα κι ἐγὼ μαζὶ μὲ ὅσους σᾶς σκέπτονται καὶ σᾶς ἀγαποῦν νὰ δώσω τὶς εὐχές μου
γιὰ καλὴ καὶ καρποφόρα χρονιά. Ἂν θέλουμε βέβαια νὰ εἴμαστε ρεαλιστές, θὰ
ὁμολογούσαμε ὅτι οἱ εὐχές μας γιὰ μία καλὴ χρονιὰ ξεπερνοῦν δυστυχῶς τὶς
ἐλπίδες μας γιὰ κάτι τέτοιο. Ἐπειδὴ ὅμως θὰ θέλαμε ὅλοι μας νὰ συμβεῖ τὸ
ἀντίθετο, ἐπιτρέψτε μου μαζὶ μὲ τὶς εὐχὲς νὰ καταθέσω καὶ λίγες σκέψεις.
Ὁ εὐλογημένος τόπος
στὸν ὁποῖο ζοῦμε κουβαλάει μία παράδοση ποὺ ἔχει ἄμεση σχέση μὲ τὴ ζωή. Ὁ τόπος
μας, ἡ πατρίδα μας, ὁ λαός μας γέννησε μοναδικὸ πνεῦμα, τέχνη καὶ πολιτισμὸ ποὺ
ὁμολογεῖται ἀπὸ ὅλους καὶ πάντοτε. Αὐτὸ τὸ πνεῦμα γέννησε σοφούς, ἥρωες καὶ
ἁγίους, ποὺ αὐτοὶ ἔβαλαν τὴ σφραγῖδα τους στὴν παγκόσμια ἱστορία.
Ὅλο αὐτὸ ἔγινε γιατί
ὑπῆρχε μία σπάνια παιδεία. Μία παιδεία ποὺ μόρφωσε καὶ καταξίωσε τὸν ἄνθρωπο
ὅσο τίποτε ἄλλο. Μία παιδεία ποὺ στηρίχθηκε σὲ τρεῖς βάσεις: στὴν ἀρετή, στὴν
ἀριστεία καὶ στὴν πίστη. Δηλαδὴ στὴν ἠθική, στὴν τελειότητα καὶ στὴν ὑπέρβαση.
Σήμερα αὐτὰ τὰ τρία ὄχι μόνον δὲν καλλιεργοῦνται, ἀλλὰ συστηματικὰ
περιφρονοῦνται καὶ πολεμοῦνται. Ἡ ἀρετὴ θεωρεῖται ἀνοησία, ἡ ἀριστεία ρατσισμὸς
καὶ ἡ πίστη σκοταδισμός. Ἀποτέλεσμα, τὸ ἐκπαιδευτικὸ σύστημα καὶ οἱ σύγχρονες
κοινωνίες νὰ γεννοῦν ἕναν ἀνθρωπισμό, ὁ ὁποῖος παράγει μὲν ἐπιστήμονες ποὺ ὅμως
δὲν εἶναι σοφοί, δυνατοὺς ποὺ ὅμως δὲν εἶναι ἥρωες καὶ ἱκανοὺς ποὺ δυστυχῶς
ἀγνοοῦν τὴν ἁγιότητα.
Εἶναι καιρὸς νὰ
γυρίσουμε στὴν παραδοσιακή μας παιδεία, ποὺ καλλιεργῶντας τὴν ἀρετὴ ὁλοκληρώνει
τὸν ἄνθρωπο, ποὺ προωθῶντας τὴν ἀριστεία τὸν ὁδηγεῖ στὸ μέγιστο τῆς ἀξίας του,
ποὺ ἐμπνέοντας τὴν πίστη τὸν βοηθάει νὰ καταλάβει ὅτι ὑπάρχει ζωὴ πέραν ἀπὸ τὰ
ὅριά του καὶ Θεὸς μέσα στὴν καρδιά του. Εἶναι καιρὸς αὐτὰ νὰ ζητήσουμε ἀπὸ τὸ
σημερινὸ σχολεῖο, αὐτὰ νὰ ἀπαιτήσουμε ἀπὸ τοὺς σχεδιαστὲς τῆς παιδείας μας,
αὐτὰ νὰ διεκδικήσουμε ἀπὸ τὴ ζωή μας. Ὅλοι μαζί. Ἡ ἀρετὴ εἶναι τὸ ἔδαφος τῆς
ψυχῆς, ἡ ἀριστεία τὸ λίπασμα καὶ ἡ πίστη ὁ σπόρος. Τὸ σχολεῖο πρέπει νὰ φυτέψει
τὴν πίστη στὸν Θεὸ καὶ ἡ Ἐκκλησία νὰ Τὸν φέρει στὴ ζωή μας. Ἂν σᾶς λένε ὅτι δὲν
ὑπάρχει Θεός, αὐτὸ εἶναι τεράστιο ψέμα καὶ ἀσυγχώρητο λάθος. Αὐτὸ εἶναι ἡ
πραγματικὴ πηγὴ τῆς κρίσης.
Καιρὸς νὰ βγοῦμε ἀπὸ
αὐτὸ τὸ ἀσφυκτικὸ γιὰ τὴν ὕπαρξή μας μνημόνιο καὶ νὰ ἐπανεκκινήσουμε τὴν
παιδεία μας στὶς παλιές της βάσεις, μὲ νέο ὅμως ἐνθουσιασμό. Αὐτὸ μποροῦμε νὰ
τὸ κάνουμε καὶ πρέπει νὰ τὸ κάνουμε. Μάλιστα τὰ νέα παιδιά. Εἶναι ὁ μονόδρομος
τῆς σωτηρίας μας. Εἴδατε πὼς νέα παιδιά, μὲ ἡλικίες κοντὰ στὶς δικές σας,
μάλιστα κάτω ἀπὸ ἐντελῶς ἀντίξοες προϋποθέσεις, κατάφεραν νὰ πρωτεύσουν στοὺς
πρόσφατους Ὀλυμπιακοὺς ἀγῶνες καὶ νὰ κάνουν ὑπερήφανο ἕναν ὁλόκληρο λαό, τὸν
τσακισμένο λαό μας. Ἂς πάρουμε ἀπὸ αὐτοὺς μάθημα γιὰ τὸ τί σημαίνει ἀρετὴ καὶ
ἀριστεία καὶ ἂς ἀντλήσουμε ἐλπίδα. Τὰ νέα παιδιὰ τελικὰ ἀποδεικνύονται οἱ
καλύτεροι δάσκαλοί μας. Γι’ αὐτὸ καὶ εἶστε ἡ ἐλπίδα μας. Ναί, ἐσεῖς εἶστε ἡ
ἐλπίδα μας. Ἀρκεῖ νὰ μιμηθεῖτε αὐτὰ τὰ ἐξαιρετικὰ πρότυπα ποὺ βρίσκονται
ἀνάμεσά σας.
Τὸ καλύτερο σχολεῖο
εἶναι αὐτὸ ποὺ διδάσκει τὴν ἀρετή, τὴν ἀριστεία καὶ τὴν πίστη. Καὶ οἱ καλύτεροι
δάσκαλοι αὐτοὶ ποὺ τὰ ἐφαρμόζουν στὴ ζωή τους.
Νὰ ἔχετε ὅλοι σας,
καθηγητές, γονεῖς καὶ μαθητὲς τὴν εὐλογία τοῦ Θεοῦ.
Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ
† ῾Ο Μεσογαίας καὶ
Λαυρεωτικῆς ΝΙΚΟΛΑΟΣ
Δευτέρα 12 Σεπτεμβρίου 2016
ΠΕΡΙΕΡΓΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΤΗΝ ΕΥΒΟΙΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΕΦΑΛΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΡΩΣΣΟΥ
Η κεφαλή του Αγίου Ιωάννου του Ρώσσου
αποτυπώθηκε στον τοίχο μιας οικίας και θρησκευτικό δέος κατέχει τους κατοίκους,
οι οποίοι αδυνατούν να ερμηνεύσουν το παράδοξο αυτό φαινόμενο.
Η αγία μορφή ενεφανίσθη για πρώτη φορά πριν πέντε περίπου ημέρες
στην οικία του Αναστασίου Παπαφράγκα ετών 54, γεωργού, και η πρώτη που την
αντελήφθη ήταν η θυγατέρα του Στέλλα, η οποία ασχολείτο με το άσπρισμα του
δωματίου. «Είδα ένα κεφάλι στον τοίχο, είπε έντρομη καθώς εξήλθε από την οικία
της, είχε όμως λεπτά χαρακτηριστικά κι ένα χαμόγελο στοργικό».
Έτρεξαν αμέσως ο πατέρας της κι ο
αδελφός της, έσπευσαν και οι γείτονες, οι οποίοι ανεγνώρισαν την κεφαλήν του
Άγιου Ιωάννου του Ρώσσου. Σταυροκοπήθηκαν οι χωρικοί, συνεταράχθη η κωμόπολη
και ειδοποιήθηκαν αμέσως και ο εφημέριος Παπα-Δημήτρης και ο Αστυνομικός
Σταθμάρχης, οι οποίοι ανέφεραν τούτο, ο μεν ιερεύς στον Μητροπολίτην Χαλκίδος
Γρηγόριο, ο δε Σταθμάρχης στον Διοικητή Χωροφυλακής Αντισυνταγματάρχη
Παναγιωτόπουλο.
Μετέβησαν αμέσως στην κωμόπολη ο
πρωτοσύγκελλος της Μητροπόλεως και ο Διοικητής της Χωροφυλακής, οι οποίοι, όπως
δήλωσαν, είδαν την κεφαλήν του Αγίου Ιωάννου στον τοίχο, χωρίς όμως να εκφέρουν
καμμία γνώμη.
Έν τω μεταξύ το δωμάτιον αυτό του
χωρικού έχει μεταβληθεί εις τόπον προσκυνήματος, όπου συρρέουν οι κάτοικοι από
τα γύρω χωριά. Πολλοί δε αφήνουν και χρήματα τα οποία μερίμνη επιτροπής που
εσχηματίσθη υπό την προεδρίαν του ιερέως, κατατίθενται εις την εκκλησίαν του
χωρίου.
Εγνώσθη ότι ο Σεβασμιώτατος
Μητροπολίτης Χαλκίδος κ.κ. Γρηγόριος θα επισκεφθεί την οικία, για να
διαπιστώσει και ο ίδιος το φαινόμενο, δήλωσε δε σχετικώς ότι:
«Τέτοια φαινόμενα υπάρχουν. Τίποτε
δεν μπορούμε να διαψεύσουμε. Όλα είναι δυνατά και ο κόσμος πιστεύει. Από δικής
μου πλευράς φρόντισα να αποφευχθεί η εκμετάλλευση. Το μόνο που θα επιτρέψω είναι
να κτισθή εκεί ένα μικρό εκκλησάκι».
Σε ανάμνηση του θαύματος, στις 4
Σεπτεμβρίου 1966 θεμελιώθηκε, σε οικόπεδο το οποίο ευρίσκεται παραπλεύρως της
οικίας, Ιερός Ναός προς τιμήν του Οσίου Ιωάννου, ο οποίος εγκαινιάσθηκε από τον
Μητροπολίτη Χαλκίδος Χρυσόστομο Α’, την Κυριακή 8 Οκτωβρίου 1978, και στη
συνέχεια έγινε ο ενοριακός Ιερός Ναός της δεύτερης ομώνυμης ενορίας του
Βασιλικού Χαλκίδος.
Ο Ιερός Ναός πανηγυρίζει στις 27
Μαΐου, αλλά και την πρώτη Κυριακή εκάστου Σεπτεμβρίου, επέτειο της αγιοφανείας,
με συμμετοχή χιλιάδων πιστών.
Πηγή: Επισκόπου Χρυσοστόμου
(Τριανταφύλλου) Μητροπολίτου Χαλκίδος, «Ο όσιος Ιωάννης ο Ρώσσος, πολύαθλος και
πρωταθλητής της υπομονής», Αποστολική Διακονία της Εκκλησίας της Ελλάδος.
Κυριακή 11 Σεπτεμβρίου 2016
ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΧΩΡΙΣ ΘΕΟ: ΤΟ ΠΕΙΡΑΜΑ ΤΟΥ AUGUSTE COMTE (Β' ΜΕΡΟΣ)
Γράφει ο Μάριος
Νοβακόπουλος
Φοιτητής
διεθνών, ευρωπαϊκών και περιφερειακών σπουδών
(mnovakopoulos.blogspot.com)
Το κείμενο αυτό είναι το δεύτερο
μίας σειράς άρθρων που στόχο έχουν να αναλύσουν την παρακμή του θρησκευτικού
φαινομένου στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ και να εξετάσουν τυχόν συμβολή της
υποχώρησης της παραδοσιακής θρησκευτικότητας με την πολύπλευρη κρίση που
διέρχεται ο δυτικός πολιτισμός.
Προτού αναλυθεί το εάν η
αποχριστιανοποίηση αποτελεί παράγοντα της κρίσης του δυτικού πολιτισμού, είναι
σημαντικό να ερευνηθεί αν έχουν υπάρξει προειδοποιήσεις περί αυτού από
διανοητές που έζησαν και στοχάστηκαν την περίοδο του εκείνη ξεκινούσε. Η
αξία των προειδοποιήσεων αυτών είναι ακόμη μεγαλύτερη, όταν εκφέρονται από
ανθρώπους όχι οπαδούς της παλαιάς χριστιανικής τάξης πραγμάτων.
Ο Κοντ και ο θετικισμός
Ο Αύγουστος Κοντ (Auguste Comte,
Γαλλία 1798-1857) υπήρξε από τους πρώτους σύγχρονους κοινωνιολόγους, ήταν δε
αυτός που έδωσε στην επιστήμη της κοινωνιολογίας το όνομα της (sociologie). Ο Κοντ υπήρξε θεμελιωτής του
θετικισμού, της επιστημολογικής αντίληψης πως οι κοινωνικές και ανθρωπιστικές
επιστήμες αποτελούν ένα ενιαίο σύνολο γνώσης και έρευνας μαζί με τις θετικές
και πως η μέθοδος των τελευταίων, η βασιζόμενη δηλαδή στον ορθό λόγο, την
παρατήρηση και τα αντικειμενικά στοιχεία, είναι η δέουσα για τη διερεύνηση και
των πρώτων. Πίστευε πως «…η υπέρβαση των κοινωνικών αντιθέσεων, της
κοινωνικής αταξίας, τα κρίσης και της κατάπτωσης που εμφάνιζε η εποχή του
προϋπέθετε τη θεμελίωση και την επικράτηση του θετικού πνεύματος» (Αντωνοπούλου
1991).
Παρ’ ότι γεννήθηκε σε μία (αυστηρή
και προβληματική οικογένεια παραδοσιακών, μοναρχικών και ρωμαιοκαθολικών
πεποιθήσεων, από την εφηβική του ηλικία ο Κοντ απέρριψε τη θρησκεία και ύστερα
και τη μοναρχία, ταυτιζόμενος με το ρεύμα της δημοκρατίας και της φιλοσοφικής
προόδου κατά το διαφωτιστικό πρότυπο. Δέχθηκε σημαντικές επιρροές από
πρωτο-σοσιαλιστή φιλόσοφο Ανρί ντε Σαν Σιμόν, του οποίου υπήρξε
γραμματέας. Ο Κοντ ήταν οραματιστής και ακόλουθος της ιδέας της διαρκούς
ανθρώπινης προόδου και εξέλιξης. Κατέληξε στο συμπέρασμα πως οι
κοινωνίες, στην πορεία τους από κατώτερα σε ανώτερα στάδια, περνούν από μία
διαδικασία την οποία ονόμασε Νόμο των Τριών Σταδίων. Το πρώτο στάδιο κοινωνικής
εξέλιξης είναι το Θεολογικό, απλοϊκό και κατώτερο μεν αλλά κατά τον Κοντ
«αναγκαίο σημείο έναρξης της ανθρώπινης ευφυίας». Εδώ οι άνθρωποι,
έχοντας πολύ λίγες θετικές γνώσεις για το περιβάλλον τους και τις λειτουργίες
της κοινωνίας και του πολιτισμού, τα ανάγουν σε υπερφυσικά φαινόμενα και στη
δράση και επέμβαση του θείου. Κατακλυσμοί και επιδημίες, επαναστάσεις και
κατακτήσεις, ακμή και παρακμή, όλα συνδέονται με τη το Θεό, ο οποίος κινεί όλες
αυτές τις διαδικασίες ένεκα οργής ή ελέους, για να τιμωρήσει, συνετίσει ή
επιβραβεύσει τα άτομα και την ανθρωπότητα συλλογικά για τη στάση της προς αυτόν
και τις εντολές του. Στο στάδιο αυτό οι άνθρωποι, αφού τείνουν στη
θρησκεία, έχουν ως επίκεντρο της ανάλυσης τους το θείο και διανοητικό στόχο την
απόλυτη αλήθεια. Ο Κοντ εξηγεί πως η εξέλιξη της θρησκείας ξεκίνησε από
τον φετιχισμό (ιερά αντικείμενα ή τόποι), προχώρησε στον πολυθεϊσμό και
κατέληξε στο ανώτατο επίπεδο του μονοθεϊσμού.
Το δεύτερο στάδιο θεωρείται
μεταβατικό και λιγότερο σημαντικό από το προηγούμενο ή το διάδοχο του, αλλά
εισέρχεται ως η αναγκαία γεφύρωση ώστε η ανθρώπινη διανόηση να περάσει από το
ανορθολογικό στο ορθολογικό, από θεολογία στη φυσική. Ονομάζεται
Μεταφυσικό ή Θεωρητικό και πρόκειται για μία διαφοροποιημένη εκδοχή του
Θεολογικού. Εδώ ο άνθρωπος δεν αποδίδει τα φαινόμενα στο θείο, παρατηρεί
όμως τον κόσμο υπό το πρίσμα ασαφών και θεωρητικών δυνάμεων τα οποία ορίζουν
τις κοινωνίες. Η θέαση αυτή είναι ανεπαρκής, όμως κατά αυτήν ο άνθρωπος
γίνεται παρατηρητικός και εξοικειώνεται με τη σύλληψη και διατύπωση εννοιών και
θεωριών, προετοιμαζόμενος για το τρίτο και ύψιστο στάδιο. Στο στάδιο αυτό
ανήκει ο Διαφωτισμός και το τέκνο του, η Γαλλική Επανάσταση.
Το στάδιο αυτό είναι το Θετικό, το
τελευταίο και τελειότερο της ανθρώπινης και κοινωνικής εξέλιξης. Εδώ
γίνεται αντιληπτό πως η ανθρώπινη συμπεριφορά και η λειτουργία της κοινωνίας
εξηγείται λογικά, και αντί της πίστης ή αφηρημένων εννοιών επικρατεί η
επιστήμη, ο ορθολογισμός και η λογική. Η αναζήτηση της απόλυτης αλήθειας
παύει χάριν της έρευνας των φυσικών νόμων. Στο στάδιο αυτό η
κοινωνιολογία, η τελευταία και συμπυκνωτική όλων των επιστημών, έρχεται να
ερμηνεύσει το σύνολο της ανθρώπινης δραστηριότητας και να οδηγήσει στη λύση των
κοινωνικών προβλημάτων.
Η αφέλεια αλλά και χρησιμότητα της
θρησκείας
Ο Κοντ πίστευε πως ο 19ος αιώνας
ήταν η αυγή του Θετικού σταδίου για το δυτικό πολιτισμό. Συνεπώς θεωρούσε
τη θρησκεία ως κάτι απαρχαιωμένο και αταίριαστο με μια ορθολογική και πεφωτισμένη
εποχή όπως η δική του. Αφού ο σύγχρονος, θετικός άνθρωπος είναι αδύνατον
να πιστεύει σε όντα ή καταστάσεις έξω από τη λογική, προέβλεψε πως η θρησκεία
σύντομα θα παρήκμαζε και θα περιοριζόταν στα κατώτερα διανοητικά στρώματα (όπως
οι απαίδευτοι, οι φανατικοί, οι γυναίκες και τα παιδιά) ή στους
ετοιμοθανάτους. Πολλοί διανοητές του 19ου αιώνος συμμερίζονταν αυτήν την
άποψη, βλέποντας τη θρησκεία ως μία πεπαλαιωμένη, ανόητη κοινωνική συμπεριφορά
που έμελε και έπρεπε να σβήσει χάριν της ανθρώπινης προόδου. Ο Κοντ όμως
είχε μία διαφορετική και απρόσμενη αντίληψη. Για αυτόν η παρακμή της
θρησκείας είχε κάποιες πολύ ανησυχητικές πτυχές.
Η θρησκεία, παρατήρησε ο Κοντ,
προσδίδει στην κοινωνία μία σειρά από εργαλεία και κανονιστικά πλαίσια που
εξασφαλίζουν την συνοχή και ομαλή λειτουργία εκείνης και των ανθρώπων εντός
της. Δίνει οδηγίες για την διαγωγή στα πλαίσια της οικογένειας και της
κοινότητας, προσφέρει παρηγοριά στις δύσκολες στιγμές και το δέος και η πίστη
που εμπνέει ωφελούν την ανθρώπινη ψυχολογία. Οι σύγχρονες κοινωνίες, παρ’
ότι εξαιρετικά προοδευμένες και απελευθερωμένες σε πολλούς τομείς σε σχέση με
τις παραδοσιακές, πάσχουν εξαιρετικά σε αυτά τα σημεία. Οι κυβερνήσεις ή
οι κοσμικές ιδεολογίες (όπως ο σοσιαλισμός, ο εθνικισμός κ.α.) δεν μοιάζουν ικανές
να καλύψουν το κενό. Για τον Κοντ η Γαλλική επανάσταση ναι μεν προσέφερε
υπηρεσίες στην ανθρωπότητα καταλύοντας την αρχαϊκή ρωμαιοκαθολική μοναρχία και
τερματίζοντας το θεολογικό στάδιο του γαλλικού πολιτισμού, όμως ήταν δύναμη
«αρνητική» (αποδόμησης) και όχι θετική (προόδου), δεν είχε δηλαδή ολοκληρωμένη
πρόταση για την αναδιοργάνωση της κοινωνίας. Ακόμη και ο Προτεσταντισμός,
σαφέστερα ανθρωποκεντρικότερος του επικρατούντος στη χώρα ρωμαιοκαθολικισμού,
ήταν ανεπαρκής, όντας άλλη μία «αρνητική» δύναμη που για τον Κοντ οδηγούσε στη
διανοητική αναρχία.
Μία κοινωνία χωρίς πνευματικότητα
και προσανατολισμένη αποκλειστικά στις μέριμνες της βιωτής, τα υλικά αγαθά και
τις διαπροσωπικές σχέσεις αφήνει σημαντικά κενά στην ατομική και συλλογική
ψυχή, και ο Κοντ το προέβλεψε.
Η θετική θρησκεία
Ως αντικαταστάτη των ξεπερασμένων
αρχαίων δοξασιών και αντίδοτο στην πνευματική ξηρότητα της νεωτερικότητας, ο
Κοντ συνέθεσε ένα νέο θρησκευτικό σύστημα, μία θρησκεία της λογικής και του
ανθρωπισμού, τη Θρησκεία της Ανθρωπότητας. Η πρόταση του Κοντ
αναπτύσσεται στα έργα του «Συνοπτική Έκθεση της Οικουμενικής Θρησκείας» και
«Θεωρία του Μέλλοντος του Ανθρώπου», όπου φαίνεται πως η Θρησκεία της
Ανθρωπότητας αντιγράφει σε πολλά σημεία τις υπάρχουσες. Προβλέπει την
ύπαρξη ναών όπου οι ακόλουθοι της θα συνέρχονται ανά τακτά διαστήματα, δίνει
έμφαση στη διδασκαλία κοινωνικών αξιών και έχει πλούσιο συμβολισμό (με
αποκορύφωμα ίσως την παρουσία πινάκων της αγαπημένης του Κοντ, Clautilde de
Vaux, ως συμβόλου παρηγοριάς αντί της Παναγίας). Ακόμη, διαθέτει ένα
κοσμικό ημερολόγιο-εορτολόγιο, με μήνες και ημέρες αφιερωμένες σε τομείς
ανθρώπινης δημιουργίας ή σημαντικές προσωπικότητες της επιστήμης και της
διανόησης, από τον πεφωτισμένο δεσπότη Μέγα Φρειδερίκο της Πρωσίας και το θεατρικό
συγγραφέα Ουίλιαμ Σαίξπηρ μέχρι τον Σκώτο οικονομολόγο Άνταμ Σμιθ και τον
αντιδραστικό (ρωμαιοκαθολικό-μοναρχικό) φιλόσοφο de Maistre.
Το σχέδιο του Κοντ, προς μεγάλη
απογοήτευση του ιδίου, δεν έγινε ποτέ δημοφιλές. Η ιδέα της κοσμικής
θρησκείας απορρίφθηκε τόσο από θρησκευομένους όσο και από αθέους.
Δημιουργήθηκαν βέβαια «ναοί της ανθρωπότητας» από θετικιστές στη Γαλλία, τη
Μεγάλη Βρετανία και τη Βραζιλία, στη δε τελευταία το θετικιστικό κίνημα και η
Θρησκεία της Ανθρωπότητας είχαν πολύ σημαντική επιρροή στην πολιτική σκέψη (το
εθνικό σύνθημα «Τάξη και Πρόοδος» – Ordem e Progresso – προέρχεται από διασκευή
ρητού του Κοντ), παρ’ ότι δεν εξαπλώθηκαν ποτέ στις ευρείες λαϊκές μάζες.
Η προσπάθεια όμως το Κοντ επιτείνει την προσοχή στα κενά της εκκοσμίκευσης και
του ορθολογισμού ως προς τις ανάγκες της κοινωνίας και του ατόμου. Ένα
πνευματικό κενό, για τον Κοντ, θα φέρει φθορά και σοβαρή κρίση, ακόμη και σε
μία πεφωτισμένη κοινωνία όπως η Θετική.
Πηγές και Βιβλιογραφία
(1989) Beckford, James, Religion and Advanced Industrial Society, Λονδίνο:
Unwin Hyman, σελ. 4-5, 45 [Religion and Progress].
(2001) Hamilton ,
Malcolm, The Sociology of Religion-Theoretical and Comparative Perspectives, Νέα Υόρκη:
Routledge-Taylor and Francis Group, σελ. 25-27 [Auguste Comte, Law of Three
Stages, Church of Positivism].
(1975) Encyclopaedia Britannica, University of Chicago
Publishing , τόμος 4, σελ. 1058-1062 [Comte Auguste, Law of
Three Stages, Clautilde de Vaux].
(1972) International Encyclopedia of the Social Sciences, Νέα Υόρκη: The
Macmillan Company and the Free Press, τόμος 3 και 4, σελ. 201-206 [Comte Auguste, Family
Relations, Law of Three Stages, Positive Religion].
(2004) The Blackwell Dictionary of Modern Social Sciences, Μάλντεν:
Blackwell Publishing, σελ. 507-510 [Positivism].
(1972) The Encyclopedia of Philosophy, Νέα Υόρκη: The Macmillan Publishing, τόμος 2, σελ. 173-177 [Comte Auguste, Family
Relations, Saint-Simon, Law of Three Stages, French Revolution, Protestantism,
Calendar of the Positive Religion].
(1966) The World Book Encyclopedia, Σαρρέυ: Field Enterprise Educational
Corporation London ,
τόμος
C, σελ.
476 [Comte Auguste).
(1991) Αντωνοπούλου
Μαρία, Θεωρία και Ιδεολογία στη σκέψη των κλασσικών της Κοινωνιολογίας, Αθήνα:
Εκδόσεις Παπαζήση, σελ. 35-64 [Κοντ, Αναγκαιότητα του Θετικού Πνεύματος,
Θετικισμός, Ταξινόμηση των Επιστημών, Νόμος των Τριών Σταδίων].
Φεραρότι Φ., Οι
Κλασσικοί της Κοινωνιολογίας, Αθήνα: Εκδόσεις Οδυσσέας, σελ. 3-9 [Αύγουστος
Κοντ].
Λεξικό Κοινωνικών
Επιστημών, Αθήνα: Εκδόσεις Πλούταρχος, τόμος 8, σελ. 3746-3749 [Κοντ Αύγουστος,
Πολιτική Αναδιοργάνωση της Κοινωνίας, Νόμος των Τριών Σταδίων, Ταξινόμηση των
Θετικών Επιστημών].
The School
of Life , The Book of Life
(thebookoflife.org) [Curriculum: Sociology, Auguste Comte].
ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ - TΟΡΠΙΛΙΖΟΥΝ ΤΑ ΘΕΜΕΛΙΑ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ
Στο Σύνταγμα στην
προμετωπίδα, μετά τη φράση Σύνταγμα της Ελλάδος, διαβάζομε την πανηγυρική
πρόταση-διακήρυξη «Εις το Όνομα της Αγίας και Ομοουσίου και Αδιαιρέτου
Τριάδος».
Εν συνεχεία δε μετά το 1ον τμήμα του πρώτου μέρους που αναφέρεται στη μορφή του πολιτεύματος, εις το 2ον τμήμα του 1ου μέρους του Συντάγματος και κάτω από τον πανηγυρικόν τίτλον «Σχέσεις Εκκλησίας και Πολιτείας», αναγράφεται το άρθρον 3 του Συντάγματος, εις την &1 του οποίου αναφέρεται ότι «Επικρατούσα θρησκεία στην Ελλάδα είναι η θρησκεία της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Χριστού.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία
της Ελλάδος, που γνωρίζει κεφαλή της τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό τηρεί
απαρασάλευτα, τους ιερούς αποστολικούς και συνοδικούς κανόνες και τις ιερές
παραδόσεις.
Με την ανωτέρω διάταξιν θεσπίζεται το καθεστώς της «νόμω κρατούσης Πολιτείας», το οποίον στηρίζεται επί βάσεως δημοσίου δικαίου και το οποίον καθιστά την Εκκλησίαν αυτοκέφαλον οργανισμόν, ο οποίος έλκει τα δικαιώματά του από το Σύνταγμα. Με τον τρόπο αυτό η Εκκλησία της Ελλάδος καθιερώνεται ως προνομιούχον Ν.Π.Δ.Δ.
Είναι γεγονός ότι με την ανωτέρω Συνταγματικήν ρύθμισιν, η Ορθόδοξη Εκκλησία περιέρχεται σε προνομιακή θέσιν έναντι των άλλων θρησκειών.
Το καθεστώς αυτό στις σχέσεις Εκκλησίας και Πολιτείας διαμορφώθηκε σύμφωνα με τις ιστορικές, θρησκευτικές και κοινωνικές συνθήκες που είχαν δημιουργηθεί.
Ο Ελληνικός Λαός, γαλουχήθηκε με την διδασκαλία και τα νάματα της Ορθοδόξου Πίστεως και συνεδέθη τόσο στενά με αυτήν, ιδίως κατά την περίοδο της μακράς δουλείας, αλλά και σε κάθε δύσκολη περίοδο για τον Ελληνισμό, όπου η Εκκλησία φάνηκε φιλόστοργος μητέρα, ώστε οι λέξεις Ελληνισμός και Ορθοδοξία να είναι ταυτόσημες.
Η Πολιτεία θρησκεύει και συνεπώς αντιμετωπίζει τα ζητήματα της Εκκλησίας με σεβασμό και ευλάβεια.
Το άρθρο 16&2 του Σ. αναφέρει ότι η παιδεία αποτελεί βασική αποστολή του Κράτους και έχει σκοπό την ηθική, πνευματική, επαγγελματική και φυσική αγωγή των Ελλήνων, την ανάπτυξη της εθνικής και θρησκευτικής συνειδήσεως και τη διάπλασή τους σε ελεύθερους και υπεύθυνους πολίτες.
Η περίφημος απόφασις υπ΄αριθμ. 3356/1995 του ΣΤ΄ Τμήματος του Σ.Τ.Ε. δέχεται ότι προκειμένου να τύχει εφαρμογής η διάταξη του άρθρου 16&2 του Συντάγματος, προκειμένου δηλαδή να αναπτυχθεί η θρησκευτική συνείδηση των μαθητών σύμφωνα με τη διδασκαλία της Ορθοδόξου πίστεως, οι μαθητές είναι υποχρεωμένοι να μετέχουν στις σχολικές θρησκευτικές εκδηλώσεις, όπως είναι η καθημερινή προσευχή και ο εκκλησιασμός και να παρακολουθούν το μάθημα των θρησκευτικών, το οποίον, όπως είναι αυτονόητον, πρέπει να διδάσκεται στα σχολεία σύμφωνα με τις αρχές της Ορθοδόξου Χριστιανικής θρησκείας και επί ικανόν αριθμόν ωρών διδασκαλίας εβδομαδιαίως.
Είναι όμως πρόδηλον ότι εάν ένας ή περισσότεροι μαθητές, άλλως οι γονείς τους, ασκώντας το κατοχυρωμένο με το άρθρο 13 του Συντάγματος και τις διατάξεις της Συμβάσεως της Ρώμης δικαίωμα της θρησκευτικής ελευθερίας, δηλώσουν καθ΄οιονδήποτε τρόπον προς τον Διευθυντήν του Σχολείου ότι για λόγους θρησκευτικής συνειδήσεως, δηλ. διότι είναι ετερόδοξοι, ετερόθρησκοι ή άθεοι, δεν επιθυμούν να παρακολουθήσουν τη διδασκαλία του μαθήματος των θρησκευτικών ή να μετάσχουν στις άλλες θρησκευτικές εκδηλώσεις που προβλέπονται από το σχολικό πρόγραμμα, ο Διευθυντής έχει υπηρεσιακό καθήκον να προβεί αμέσως σε όλες τις αναγκαίες ενέργειες, ούτως ώστε οι μαθητές αυτοί να μη μετέχουν στις ανωτέρω θρησκευτικές εκδηλώσεις και να μην παρακολουθούν το μάθημα των θρησκευτικών, χωρίς βεβαίως η αποχή τους αυτή να συνεπάγεται για τους ιδίους οποιασδήποτε μορφής σχολική κύρωση π.χ. καταλογισμό απουσιών, μείωση διαγωγής, πειθαρχικές κυρώσεις κ.λ..π.
Πολύς λόγος γίνεται στις ημέρες μας σχετικά με το εάν το μάθημα των Θρησκευτικών θα πρέπει να είναι : α)καθαρά ομολογιακό μάθημα με Ορθόδοξο Χριστιανικό περιεχόμενο. β)το πολιτιστικό μάθημα των θρησκευτικών. γ)το πολυθρησκευτικό–γνωσιολογικό μάθημα των θρησκευτικών. δ)το αμιγώς θρησκειολογικό το οποίο αποτελεί πρόταση βουλευτών αριστερών κομμάτων και άλλων τινών φιλοσοφούντων επιστημόνων, οι οποίοι ζητούν την πλήρη εξίσωση της Ορθόδοξης πίστεως του λαού μας με όλα τα άλλα δόγματα και θρησκεύματα και την παροχή γνώσεων.
Συμφώνως προς την υπ΄αριθμ. 115/2012 αμετάκλητον αποφ. Διοικητικού Εφετείου Χανίων «Δεν νοείται απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών για μαθητή Ορθόδοξο Χριστιανό για λόγους Θρησκευτικής συνειδήσεως.Οι άθρησκοι ή οι αλλόθρησκοι (π.χ. Μουσουλμάνοι) και οι ετερόδοξοι (Προτεστάντες) μαθητές έχουν δικαίωμα απαλλαγής από το μάθημα όταν συντρέχουν στο πρόσωπό τους λόγοι θρησκευτικής συνείδησης τους οποίους οφείλουν να επικαλούνται οι ίδιοι ή οι γονείς τους.
Για το συγκεκριμένο μείζον θέμα της διδασκαλίας των θρησκευτικών στα Σχολεία θα χρησιμοποιήσομε τα απλά αλλά σοφά και θεία λόγια του Μεγάλου Διδασκάλου του Γένους Αγίου Κοσμά του Αιτωλού.
Τι δίδασκε ο Άγιος και τι διδάσκει διαχρονικά τον Ελληνικό Λαό: Ο Πατροκοσμάς έδινε στην Παιδεία Χριστοκεντρικό προσανατολισμό.Το παιδευτικό αίτημα ήταν σαφές. Παιδεία Χριστοκεντρική.
Ο Θεός έχει κεντρική θέση μέσα στο Σχολείο. «Από το σχολείο μανθάνομεν το κατά δύναμιν τι είναι Θεός, τι είναι Αγία Τριάς, τι είναι άγγελοι, τι είναι Παράδεισος, τι είναι Βάπτισμα, τι είναι Αγία Κοινωνία, τι είναι το άγιον Ευχέλαιον, τα πάντα από το σχολείον τα μαθαίνομεν, διατί χωρίς το σχολείον περιπατούμεν εις το Σκότος».
Κατακλείοντας την συνοπτική αναφορά μας στο φλέγον αυτό για τη διαπαιδαγώγηση των παιδιών μας ζήτημα της διδασκαλίας των θρησκευτικών συνάγωμε το ασφαλές συμπέρασμα ότι είναι καθαρά αντισυνταγματική η επιχειρούμενη μετατροπή του μαθήματος των θρησκευτικών σε θρησκειολογία.
Η διδασκαλία του μαθήματος των Θρησκευτικών θα πρέπει οπωσδήποτε να παραμείνει στα Σχολεία μας με τη σημερινή μορφή, δια την σωστήν διαπαιδαγώγησιν των Ορθοδόξων Ελλήνων μαθητών.
Δυστυχώς η μετατροπή του μαθήματος των Θρησκευτικών σε Θρησκειολογία είναι μία από τις ποικίλες μορφές συνεπειών του επιχειρούμενου χωρισμού Εκκλησίας-Κράτους.
Ας σταθούμε με υπευθυνότητα άπαντες ενώπιον του ελληνικού λαού και της ιστορίας του, διότι οι επιχειρούμενες αυθαίρετες μεταβολές θα τορπιλίσουν τα θεμέλια του ελληνισμού και της Ορθοδοξίας που αποτελούν την πνοή του έθνους.
Άρθρον υπό του κ. Πέτρου Ρηγάτου,
Δικηγόρου παρ΄Αρείω Πάγω
Μ.Δ.Ε., Νομικού Συμβούλου Ι.Μ.Π.
Πηγή: romfea.gr
Σάββατο 10 Σεπτεμβρίου 2016
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)