Π. ΙΩΑΝΝΗΣ ΡΩΜΑΝΙΔΗΣ: ΓΝΩΡΙΣΜΑΤΑ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ ΚΑΙ Η ΛΑΝΘΑΣΜΕΝΗ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ

π. Ιωάννου Ρωμανίδη

Σε πολλούς επικρατεί η αντίληψις ότι η Ορθοδοξία είναι μία από τις πολλές θρησκείες, που έχει σαν κύρια μέριμνά Της την προετοιμασία των μελών της Εκκλησίας για την ζωή μετά θάνατον, να εξασφάλιση δηλαδή μία θέση στον Παράδεισο για κάθε Ορθόδοξο Χριστιανό.

Έτσι θεωρείται ότι το Ορθόδοξο δόγμα προσφέρει μία επί πλέον εξασφάλισι, επειδή είναι Ορθόδοξο, και ότι, αν κανείς δεν πιστεύη στο Ορθόδοξο δόγμα, αυτό είναι ένας επί πλέον λόγος για να πάη στην Κόλασι ο άνθρωπος αυτός, εκτός δηλαδή από το ότι ενδεχομένως θα τον στείλουν εκεί τα προσωπικά του αμαρτήματα.

Όσοι Ορθόδοξοι Χριστιανοί πιστεύουν ότι αυτό το πράγμα είναι η Ορθοδοξία, αυτοί έχουν συσχετίσει την Ορθοδοξία αποκλειστικά με την μέλλουσα ζωή. Και αυτοί δεν κάνουν και πολλά πράγματα σ’ αυτήν την ζωή, αλλά περιμένουν να πεθάνουν, για να πάνε στον Παράδεισο, επειδή, όταν ζούσαν, ήταν Ορθόδοξοι Χριστιανοί!

Μια άλλη μερίδα Ορθοδόξων δραστηριοποιείται μέσα στον χώρο της Εκκλησίας ενδιαφερομένη όχι για την άλλη ζωή, αλλά κυρίως γι’ αυτήν εδώ την ζωή. Δηλαδή για το πως θα τους βοηθήση η Ορθοδοξία να ζήσουν καλά σ’ αυτήν την ζωή. Τέτοιοι Ορθόδοξοι Χριστιανοί προσεύχονται στον Θεό, βάζουν τους παπάδες να κάνουν προσευχές, κάνουν αγιασμούς, παρακλήσεις ευχέλαια κλπ., για να τους βοηθάη ο Θεός να περνάνε καλά σ’ αυτήν την ζωή, να μην αρρωσταίνουν, να αποκαθίστανται τα παιδιά τους, να εξασφαλίσουν στα κορίτσια τους μία καλή προίκα και έναν καλό γαμπρό, τα αγόρια τους να βρουν καλές κοπέλλες με καλή προίκα για να παντρευτούν, οι δουλειές τους να πηγαίνουν καλά, το εμπόριο, με το οποίο ασχολούνται, να πηγαίνει καλά, ακόμη και το χρηματιστήριο ή η βιομηχανία τους, κλπ. Οπότε βλέπομε ότι αυτοί οι Χριστιανοί δεν διαφέρουν κατά πολύ από τους πιστούς των άλλων θρησκειών, που κάνουν και εκείνοι τα ίδια περίπου πράγματα.

Δηλαδή βλέπει κανείς από τα παραπάνω την Ορθοδοξία να έχη αυτά τα δύο κοινά σημεία με όλα τα άλλα θρησκεύματα: Πρώτον, το να προπαρασκευάζη τους πιστούς για την ζωή μετά θάνατον, ώστε να πάνε στον Παράδεισο, όπως ο καθένας τον φαντάζεται, και δεύτερον, το να φροντίζη, ώστε οι Χριστιανοί να μην περνούν θλίψεις, στενοχώριες, καταστροφές, αρρώστιες, πολέμους κλπ. σ’ αυτήν εδώ τη ζωή, δηλαδή ο Θεός να τα τακτοποιή όλα κατά τις ανάγκες ή τις επιθυμίες τους. Έτσι γι’ αυτούς τους δεύτερους, η θρησκεία παίζει μεγάλο ρόλο σ’ αυτήν την ζωή και μάλιστα σ’ αυτήν την καθημερινή τους ζωή.

Κατά βάθος όμως απ’ όλους τους παραπάνω Χριστιανούς ποιος ενδιαφέρεται αν υπάρχη ή δεν υπάρχη Θεός; Ποιος Τον αναζητά; Γι’ αυτούς δεν τίθεται θέμα αν υπάρχη Θεός ή όχι, εφ’ όσον καλύτερα θα ήταν να υπήρχε Θεός για να μπορούμε να τον επικαλούμεθα και να του ζητούμε να ικανοποιή τις ανάγκες μας, ώστε να πηγαίνουν καλά οι δουλειές μας και να έχωμε κάποια ευτυχία σ’ αυτή την ζωή.

Οπότε βλέπομε ότι ο άνθρωπος έχει μια ισχυρότατη τάσι να θέλη να υπάρχη Θεός, να πιστεύη ότι υπάρχει Θεός, διότι είναι μία ανάγκη για τον άνθρωπο να υπάρχη Θεός, για να εξασφαλίζη τα όσα είπαμε. Ε, και εφ’ όσον είναι λοιπόν μία ανάγκη για τον άνθρωπο το να υπάρχη Θεός, άρα Θεός υπάρχει!

Αν ο άνθρωπος δεν είχε την ανάγκη ενός Θεού και αν μπορούσε να εξασφαλίση αυτάρκεια των προς το ζην σ’ αυτήν την ζωή με κάποιον άλλο τρόπο, τότε δεν ξέρει κανείς πόσοι άνθρωποι θα πίστευαν στον Θεό. Αυτό, γίνεται, εν πολλοίς στην Ελλάδα.

Έτσι βλέπομε, πολλοί άνθρωποι, ενώ πριν ήταν αδιάφοροι ως προς την θρησκεία, προς το τέλος της ζωής τους να θρησκεύουν, μετά ίσως από κάποιο γεγονός που τους φόβισε. Διότι πλέον δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς να επικαλούνται να τους βοηθήση κάποιος Θεός, από δεισιδαιμονική δηλαδή πρόληψη. Γι’ αυτούς τους λόγους η φύσις του ανθρώπου βοηθά στο να θρησκεύη ο άνθρωπος. Αυτό δεν ισχύει μόνο για τους Ορθοδόξους Χριστιανούς, ισχύει για τους πιστούς όλων των θρησκειών. Παντού η φύσις του ανθρώπου είναι η ίδια. Έτσι ο άνθρωπος μετά την πτώση του – εσκοτισμένος όπως είναι κατά φύσιν – μάλλον, παρά φύσιν – ρέπει προς την δεισιδαιμονία.

ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

ΠΑΝΩ ΑΠ' ΟΛΑ Η ΔΥΝΑΜΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ!

Πάνω απ' όλα η δύναμη του Θεού

Από την ψυχή των Ελλήνων αναβλύζουν αενάως δυνάμεις. Ποιες δυνάμεις κρατούν όρθια την Ελλάδα πάνω στα ιστορικά της βράχια; Η γεωγραφική της θέση; Τα όπλα της; Η ανδρεία των παιδιών της; Το ένδοξο παρελθόν της; Η προστασία των συμμάχων της; Έχουν κι αυτά σημασία.

Μα πάνω απ' όλ' αυτά είναι η δύναμη του Θεού, που δεν αφήνει το μικρό αυτό έθνος να εξαφανιστεί. Επιτρέπει Εκείνος θύελλες και καταιγίδες, για να το αναδείξει ακόμη μια φορά και να καταισχύνει όσους μισούν την αλήθεια και το φως.

Έχει σημαία τον σταυρό, πηδάλιο το Ευαγγέλιο, πυξίδα την αγνή της συνείδηση, άγκυρα την ελπίδα, πολικό αστέρα τις θυσίες των αναρίθμητων μαρτύρων, κυβερνήτη τον Χριστό. Ο Κύριος είναι μαζί της. Όταν φαίνεται να καταποντίζεται, Εκείνος εκτείνει τον βραχίονα του τον ισχυρό και μας εμψυχώνει φωνάζοντας «θαρσείτε, εγώ ειμί μη φοβείσθε», και μας σώζει. Μας σώζει θαυματουργικά. Όλη η ιστορία του έθνους μας είναι ένα θαύμα. «Τις θεός μέγας ως ο θεός ημών; συ ει ο θεός ο ποιών θαυμάσια (μόνος)»! (Ψαλμ. 76, 14-15). Ο Χριστός σώζει την πατρίδα.

ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

ΜΙΑ ΟΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ

ΜΙΑ ΟΑΣΗ ΣΤΗΝ ΕΡΗΜΟ

π. Δημητρίου Μπόκου

Ὁ λαὸς τοῦ Θεοῦ ἔχει μόλις διασωθεῖ ἀπὸ τὴν αἰγυπτιακὴ ἀπειλή, διαβαίνοντας θαυματουργικὰ τὴν Ἐρυθρὰ θάλασσα. Μπροστά του ἁπλώνεται τώρα ἡ ἀπέραντη ἔρημος. Ἀρχίζει μιὰ ἐπίπονη πορεία δύο περίπου μηνῶν, μέχρι νὰ φτάσουν στὸ ὄρος Σινᾶ. Ὅμως τὰ πράγματα δὲν εἶναι καθόλου ἁπλᾶ. Ἡ πορεία μέσα στὴν ἄνυδρη καυτὴ ἄμμο εἶναι πραγματικὸ μαρτύριο. Περισσότερο γιὰ τοὺς γέρους, τὰ μικρὰ παιδιά, τὶς γυναῖκες. «Οὐαὶ ταῖς ἐν γαστρὶ ἐχούσαις καὶ ταῖς θηλαζούσαις…». Οἱ δυσκολίες τοὺς ταλαιπωροῦν ἀφάνταστα. Πιὸ ἔντονα ἀπ’ ὅλα αἰσθάνονται τὴν ἔλλειψη τοῦ νεροῦ. Εἶναι τὸ πρῶτο ποὺ κάνει αἰσθητὴ τὴν ἀπουσία του μέσα στὴν καυτή, φονικὴ ἔρημο. Καὶ τότε ἀρχίζουν οἱ γογγυσμοὶ καὶ τὰ παράπονα. Ἐναντίον τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ πιστοῦ του δούλου Μωυσῆ.

Ἀναχωρώντας λοιπὸν ὁ Μωυσῆς ἀπὸ τὴν Ἐρυθρὰ θάλασσα, «ἤγαγεν αὐτοὺς εἰς τὴν ἔρημον Σούρ». Τρεῖς ὁλόκληρες μέρες βάδιζαν μέσα στὴν ἔρημο αὐτή, χωρὶς νὰ βρίσκουν πουθενὰ νερό. Ἡ δίψα, ὅταν προστίθεται στὴν κοπιαστικὴ ὁδοιπορία, συνθέτει ἐφιαλτικὸ σενάριο. Ἐπιτέλους φτάνουν στὴν τοποθεσία Μερρά, ὅπου ὑπῆρχε νερό. Μὰ ὅταν διψασμένοι ἔσκυψαν νὰ πιοῦν, εἶδαν πὼς τὸ νερό, γεμάτο ἀπὸ τὰ νιτρικὰ ἅλατα ποὺ σὲ μεγάλες ποσότητες βρίσκονται στὴν περιοχὴ τοῦ Σινᾶ, ἦταν πικρὸ καὶ δὲν πινόταν. Γι’ αὐτὸ καὶ ὀνόμασαν τὸν τόπο ἐκεῖνο Πικρία. Στὶς νέες διαμαρτυρίες τους ὁ Θεὸς ὑπέδειξε στὸν Μωυσῆ νὰ ρίξει στὸ νερὸ ἕνα κλαδὶ ἀπὸ κάποιο δέντρο καὶ τὸ νερὸ γλύκανε, ἔγινε πόσιμο. Στὴ συνέχεια τοὺς ὁδήγησε στὴν Αἰλείμ, δέκα χιλιόμετρα νοτιότερα τῆς Μερρᾶς, ὅπου στρατοπέδευσαν γιὰ ἀρκετὲς μέρες καὶ ξεκουράστηκαν. Γιατὶ ἡ Αἰλεὶμ ἦταν μιὰ δροσερὴ ὄαση ἐν μέσῳ τῆς ἐρήμου. Δώδεκα κρυστάλλινες πηγὲς καὶ ἑβδομήντα θαλεροὶ φοίνικες χάριζαν τὴν πολύτιμη δροσιά τους στοὺς καταπονημένους ὁδοιπόρους (Ἐξ. 15, 22-27).

Μὲ αὐτὰ καὶ ἄλλα πολλὰ ὁ Θεὸς ἔδειξε ὅτι δὲν ἐγκαταλείπει ποτὲ τὸν λαό του. Ἔχει τὴν ἔγνοια του καὶ τὸ σχέδιό του γι’ αὐτόν. Ἐνεργεῖ ὅμως μὲ τὸν τρόπο του. Ὄχι ὅπως σκέφτονται καὶ θέλουν οἱ ἄνθρωποι. Φροντίζει γιὰ ὅλα, ἀλλὰ θέτοντας συνεχῶς ὑπὸ δοκιμασία τὴν πίστη τους ἀπέναντί του. Δὲν τοὺς καλομαθαίνει μὲ τὸ κουταλάκι στὸ στόμα. Τοὺς ἐκπαιδεύει νὰ ἀγωνίζονται, νὰ ὑπομένουν, νὰ ἔχουν ἐμπιστοσύνη στὸ πρόσωπό του, νὰ ὑπακούουν στὶς ἐντολές του. Δὲν τὸ κάνει αὐτό, ἐπειδὴ τοῦ ἀρέσει νὰ τοὺς ταλαιπωρεῖ. Ἀλλὰ γιὰ νὰ προοδεύουν, νὰ γυμνάζονται πνευματικά, νὰ ἀναπτύσσουν στὸ ἔπακρο ὅσες ἱκανότητες τοὺς ἔχει δώσει. Ὁ δάσκαλος ποὺ δὲν ἀξιοποιεῖ ὅλες τὶς δυνατότητες τοῦ μαθητῆ, τὸν ζημιώνει. Εἶναι κακὸς δάσκαλος. Καὶ ὁ προπονητὴς κάνει καλὰ τὴ δουλειά του, ὅταν «ταλαιπωρεῖ» μὲ σκληρὴ προπόνηση τὸν ἀθλητή του, ἀντὶ νὰ τὸν ἀφήνει νὰ τεμπελιάζει.

«Ἐν γῇ ἐρήμῳ καὶ ἀβάτῳ καὶ ἀνύδρῳ» πορευόμαστε ὅλοι οἱ ἄνθρωποι, ἀναζητώντας μὲ ἀγωνία μιὰν ὄαση. Τὰ χρόνια τῆς ζωῆς μας μοιάζουν συνήθως μὲ πορεία στὴν καυτὴ ἄμμο. «Τὸ πλεῖον αὐτῶν κόπος καὶ πόνος» (Ψαλμ. 89, 10). Ὅμως ὁ Θεὸς δὲν θέλησε νὰ εἶναι ἄχαρος μόνο ὁ βίος μας καὶ ἀνεόρταστος, μιὰ «μακρὰ ὁδὸς ἀπανδόκευτος», χωρὶς πανδοχεῖο (Δημόκριτος). Σκόρπισε καὶ ὀάσεις δροσερές, ἀναζωογονητικὰ νάματα μέσα στὶς ἄνυδρες ἐρήμους τῆς ζωῆς μας.

Μιὰ τέτοια ὑπέροχη ὄαση μέσα στὴν κόπωση τοῦ χρόνου εἶναι καὶ τὸ κατανυκτικὸ Τριώδιο. Ἔρχεται νὰ ἀναζωογονήσει τὸν φλογισμένο ἀπ’ τὴν κακία ὁδοιπόρο, τὸν «πεφορτισμένο» ἀπὸ τὴν ἁμαρτία ἄνθρωπο. Εἶναι ἡ χρονικὴ περίοδος ποὺ μᾶς ἀναψύχει ἀπὸ τὸν κόπο ὅλου τοῦ χρόνου. Ποὺ εὐλογεῖ καὶ ἁγιάζει τὸ ὑπόλοιπο ἔτος. Καὶ στὴν ἀρχὴ μὲν φαίνεται λίγο πικρή, μὲ τὴ νηστεία καὶ τὸν ἀγώνα κατὰ τῶν παθῶν ποὺ ἀπαιτεῖ. Ὅμως γρήγορα μὲ τὴν εὐλογία τοῦ Σταυροῦ γλυκαίνει, ὅπως τὰ ὕδατα τῆς Μερρᾶς, καὶ γίνεται ἡ ἄσκηση τρυφὴ καὶ εὐχαρίστηση. Καὶ ἡ πορεία μας γίνεται ὄντως σταυροαναστάσιμη. Ὁ σταυρός μας ἐκβάλλει στὴν πανευφρόσυνη Ἀνάσταση, ποὺ σὰν ἄλλη πνευματικὴ ὄαση Αἰλείμ, δροσίζει καὶ χαρίζει νέα ζωὴ σὲ ὅσους σκύβουν νὰ πιοῦν ἀπὸ τὸ νάμα τῆς ζωοδόχου πηγῆς της.

Στὴν πνευματικὴ ὄαση τοῦ Τριωδίου, τοῦ Σταυροῦ καὶ τῆς Ἀνάστασης, ἂς φέρουμε κι ἐμεῖς τὰ διψασμένα χείλη μας νὰ δροσιστοῦν, γιατὶ εἶναι «πηγὴ ὕδατος ἁλλομένου εἰς ζωὴν αἰώνιον» (Ἰω. 4, 14).

(ΛΥΧΝΙΑ ΝΙΚΟΠΟΛΕΩΣ, ἀρ. φ. 403, Φεβρ. 2017)

Ἀ ν τ ι ύ λ η

Ἱ. Ναὸς Ἁγ. Βασιλείου, 481 00 Πρέβεζα

Τηλ. 26820-25861/23075/6980.898.504

e-mail: antiyli.gr@gmail.com

Ο ΠΛΟΥΡΑΛΙΣΜΟΣ, Η ΠΟΛΥΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ*

Ο πλουραλισμός, η πολυπολιτισμικότητα και τα Θρησκευτικά*

 Του Παναγιώτη Τσαγκάρη

Γενικού Γραμματέα της Πανελλήνιας Ένωσης Θεολόγων

Με την ιστορικό και συγγραφέα Σώτη Τριανταφύλλου δεν μπορεί κάποιος εύκολα να συμφωνήσει, ιδιαίτερα μάλιστα, με πολλές από τις αφετηριακές αξιακές της θέσεις αλλά και τις συμπερασματικές της κρίσεις. Όμως, μερικές από τις επισημάνσεις της στο βιβλίο της «Πλουραλισμός, Πολυπολιτισμικότητα, Ενσωμάτωση, Αφομοίωση» 1 αξίζουν ιδιαίτερης προσοχής και έρευνας. Για παράδειγμα, είναι αξιοπρόσεκτες οι παρακάτω παρατηρήσεις της, οι οποίες κονιορτοποιούν το μύθο της πολυπολιτισμικότητας, ως ένα δήθεν ανθρωπιστικό ιδεώδες κι ως ένα ιδεατό κοινωνικό, πολιτισμικό και πολιτικό κατασκεύασμα.

Στο προαναφερόμενο βιβλίο της, η Σώτη Τριανταφύλλου τονίζει ότι «η διανοητική καταγωγή της πολυπολιτισμικότητας είναι μαρξιστική» 2. Ο μαρξιστικός τρόπος σκέψης, σύμφωνα με τη συγγραφέα, απέρριψε ως μισαλλόδοξο και διχαστικό τον πλουραλισμό (δηλαδή, την πλήρη αφομοίωση των ξένων στον κοινωνικό κορμό στο πλαίσιο της ανώτερης, έναντι των άλλων πολιτικών συστημάτων, φιλελεύθερης δημοκρατίας) 3 και οδήγησε σ΄ ένα πολυπολιτισμικό πλαίσιο (στην αντίληψη δηλαδή, ότι όλοι οι πολιτισμοί είναι ίσοι και όλοι καλοί, γι΄ αυτό και απαιτείται η τριτοκοσμοποίηση της Δύσης, στο πλαίσιο του «σεβασμού» των μεταναστών) 4, που δεν προσφέρει καμία λύση στα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι σημερινές δυτικές κοινωνίες 5.

Αντιθέτως, το πολυπολιτισμικό αυτό πλαίσιο, είναι μια από τις κυριότερες αιτίες των δεινών των σύγχρονων δυτικών κοινωνιών, επειδή, ακριβώς, αποτελεί μια πρακτική κατακερματισμού και εξασθένισης των δημοκρατικών θεσμών. Η πολυπολιτισμικότητα, θα τονίσει η συγγραφέας, «δεν είναι η συνέχιση και η υπέρβαση του πλουραλισμού. Αντιθέτως, είναι η άρνησή του, που μας οδηγεί σε κακοήθη κοινωνία» 6.

«Η πολυπολιτισμικότητα, λοιπόν, είναι μια αυταρχική, αντι-ανθρωπιστική προοπτική» 7, διότι, μέσω της δημιουργίας «αστυνομίας της σκέψης» 8,  που προωθούν οι οπαδοί της, επιδιώκει τη «βίαιη επιβολή ενός μοντέλου που καταργεί την έρευνα και περιορίζει την ελευθερία της έκφρασης με σκοπό την πολιτική ορθότητα» 9.

«Η πολυπολιτισμικότητα, για τους οπαδούς της, είναι δόγμα που αφορά την καθαρότητα της καρδιάς και που, επομένως, θεωρεί ανηθικότητα οποιαδήποτε στάση δεν ευθυγραμμίζεται με αυτή» 10. Η χειρότερη πλευρά αυτής, είναι οι κατηγορίες περί «ρατσισμού», που εκτοξεύει εναντίον όσων υπερασπίζονται διαφορετικές αξίες 11.  Όμως, «η δημοκρατία προϋποθέτει την αναγνώριση και τον σεβασμό ορίων και συνόρων, δηλαδή την αναγνώριση και τον σεβασμό του γεγονότος ότι ο Άλλος δεν είναι “εμείς” 12.

Τελικά, στα χέρια των οπαδών της πολυπολιτισμικότητας, «η απαίτηση της αναγνώρισης του Άλλου, ανεξαρτήτως του ποιος είναι και τι πράττει, έχει γίνει ένα δυναμικό μέσο για την εφαρμογή αυταρχικών πολιτικών» 13. «Η πολιτική αυτή φαίνεται έξυπνη, αλλά δεν είναι» 14,  καταλήγει η  Σώτη Τριανταφύλλου.

Δυστυχώς όμως, για τους μαθητές των ελληνικών σχολείων, τους Θεολόγους καθηγητές αλλά και για το μάθημα των Θρησκευτικών, αυτήν την πολιτική φαίνεται να ακολουθούν οι συγγραφείς των νέων Προγραμμάτων Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών 15 αλλά και η σημερινή ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας της παρούσης Κυβέρνησης. Αυτή η πολιτική είναι η ρίζα του κακού και για τα υπόλοιπα «καινά δαιμόνια» που εισάγονται από την Κυβέρνηση στα σχολεία(βλ σεμινάρια ενημέρωσης των μαθητών για τις Έμφυλες Ταυτότητες, κ.λπ).

Όπως επισημαίνει ο κ. Ηρακλής Ρεράκης, Καθηγητής Παιδαγωγικής – Χριστιανικής Παιδαγωγικής της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ, σε άρθρο-παρέμβασή του, «είναι σαφές πως το νέο Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών, ξεφεύγει εντελώς από την ορθόδοξη παράδοση, διαπνέεται από μία διεθνιστική ιδεολογία και από μία, όπως οι ίδιοι οι Συντάκτες των παραπάνω Προγραμμάτων ονόμασαν, θεολογία της πολυπολιτισμικότητας» 16.

Ο Καθηγητής κ. Ρεράκης, επανειλημμένα, έχει, επίσης, τονίσει ότι τα Προγράμματα αυτά είναι προϊόντα ανθρώπων που εμφορούνται από μαρξιστικές κοσμοαντιλήψεις και προωθούν τις ιδέες μιας λανθασμένης αντίληψης της πολυπολιτισμικότητας, διαλυτικής της ορθόδοξης χριστιανικής πνευματικότητας των ελληνόπαιδων και, κατά συνέπεια, της ελληνορθόδοξης ταυτότητας των Ελλήνων 17.

Βέβαια, θα πρέπει εδώ να σημειώσουμε ότι οι Συντάκτες των παραπάνω Προγραμμάτων σε πολλά κείμενά τους συγχέουν ή και ταυτίζουν, προφανώς εσκεμμένα για επικοινωνιακούς λόγους, τις έννοιες πολυπολιτισμικότητα και πλουραλισμό 18. Έτσι, λοιπόν, είναι πολύ πιθανόν όταν αναφέρονται στην πολυπολιτισμικότητα να υπονοούν τον πλουραλισμό, όπως τον προσδιορίζει η συγγραφέας Σώτη Τριανταφύλου ή και το αντίθετο.

Όμως, και στην περίπτωση αυτή, η υποτιθέμενη και επιδιωκόμενη, μέσω των Προγραμμάτων, όπως υποστηρίζουν οι Συντάκτες τους, αφομοίωση και η ένταξη των αλλόθρησκων μαθητών στον κοινωνικό κορμό της ελληνικής κοινωνίας, γίνεται με τέτοιο τρόπο που η τυχόν εφαρμογή αυτού του αντορθόδοξου, πολυθρησκειακού συνονθυλεύματος Προγράμματος Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών, «είναι βέβαιο, ότι, μέσω της μείξεως των πίστεων και των θρησκειών, θα συμβάλλει, αντιδημοκρατικά, στη σταδιακή  κατάργηση των θρησκευτικών ετεροτήτων και θα οδηγήσει την ελληνική νεολαία σε μια πορεία ομογενοποίησης προς  μία παγκόσμια θρησκεία για όλους !!!» 19.

«Με τον τρόπο αυτό υπάρχει η πεποίθηση ότι θα υπηρετηθεί η Νέα Παγκόσμια Τάξη και το νέο παγκόσμιο Κράτος που σχεδιάζεται να έχει μία μοναδική παγκόσμια θρησκεία, την Πανθρησκεία, στην οποία θα συγχωνευθούν όλες οι επιμέρους θρησκείες» 20.

Συμπερασματικά, θα λέγαμε, λοιπόν ότι, όπως κι αν ερμηνεύσει κανείς την επιχειρηματολογία των Συντακτών των νέων Προγραμμάτων Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών, θα διαπιστώσει ευχερώς ότι οι επιδιωκόμενοι στόχοι τους,  όχι μόνο δεν επιτυγχάνονται αλλά και τα αποτελέσματα που προκύπτουν από την επιστημονική ανάλυση των δεδομένων των νέων Προγραμμάτων Σπουδών, δικαιώνουν απόλυτα και τις πιο αρνητικές κριτικές αυτών των Προγραμμάτων.

Υποσημειώσεις:

1. Σώτη Τριανταφύλλου, Πλουραλισμός, Πολυπολιτισμικότητα, Ενσωμάτωση, Αφομοίωση, τρίτη έκδοση (πρώτη έκδοση 2014), εκδ. Πατάκη, Αθήνα 2016.

2. Ό.π., σ. 211.

3. Ό.π., σσ. 316-317.

4. Ό.π., σ. 168.

5. Ό.π., σ. 212.

6. Ό.π., σ. 31.

7. Ό.π., σ. 86.

8. Ό.π., σ. 83.

9. Ό.π., σ. 27.

10. Ό.π., σ. 164.

11. Ό.π., σσ. 27-28.

12. Ό.π., σ. 25.

13. Ό.π., σ. 81.

14. Ό.π., σ. 212.

15. ΦΕΚ, αριθμ. 143575/Δ2, Αρ. Φύλλου 2920, τεύχ. Β΄, σ. 30860.

16. Ηρακλής Ρεράκης, «Το νέο πολυθρησκειακό μάθημα Θρησκευτικών και η κατάργηση της διαφορετικότητας», δημοσιεύτηκε με τίτλο «Τα νέα Θρησκευτικά θα είναι ένα σούπερ μάρκετ θρησκειών», εφημερίδα «Ορθόδοξη Αλήθεια», 25-11-2015.

17. Ηρακλής Ρεράκης, α) «Κατήχηση ειδώλων στο Δημοτικό και στο Γυμνάσιο: Η απόσχιση των μαθητών από την Ορθόδοξη Πίστη, η ένταξή τους σε μία πολυ-θρησκευτική θρησκευτικότητα, ως στόχος του νέου Πιλοτικού Προγράμματος Σπουδών», περιοδικό της ΠΕΘ, «ΚΟΙΝΩΝΙΑ», τεύχος 4, Οκτώβριος – Δεκέμβριος 2013, β) «Η κατάργηση του χριστοκεντρικού μαθήματος των Θρησκευτικών και η εισαγωγή της πολυθρησκείας στο ελληνικό σχολείο», περιοδικό της Ιεράς Μητροπόλεως Αιτωλίας και Ακαρνανίας, «Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός», τεύχος 27, Μάιος 2015.

18. Για παράδειγμα: Ο Στ. Γιαγκάζογλου, συντονιστής της συγγραφικής ομάδας του νέου ΠΣ, σε προγενέστερο άρθρο του με τίτλο: «Η φυσιογνωμία και ο χαρακτήρας του θρησκευτικού μαθήματος, Η θρησκευτική αγωγή στις σύγχρονες πολυπολιτισμικές κοινωνίες», στο Ανάλεκτα, ΠΙ, σ. 6-15, σημείωνε για το μέλλον του ΜτΘ τα εξής: «Το μάθημα δεν ανταποκρίνεται στην ανάγκη μιας ελεύθερης πλουραλιστικής κοινωνίας. Η λύση δεν είναι παρά η κατάργηση του ομολογιακού μαθήματος και η μετάβαση σε ένα ουδετερόθρησκο σχολείο η η αντικατάσταση του ομολογιακού από το θρησκειολογικό μοντέλο».

19. Ηρακλής Ρεράκης, «Το νέο πολυθρησκειακό μάθημα Θρησκευτικών και η κατάργηση της διαφορετικότητας», ό.π.

20. Ηρακλής Ρεράκης, «Τα νέα Προγράμματα Σπουδών στα Θρησκευτικά και η αλλοίωση της ελληνορθόδοξης ταυτότητας», εφημερίδα «Ορθόδοξος Τύπος», 27-1-2017.

*Το άρθρο δημοσιεύθηκε με τίτλο «Αστυνόμευσις της σκέψεως επιβάλλεται διά των νέων Θρησκευτικών;», στην εφημερίδα «Ορθόδοξος τύπος», 3- 2 – 2017.

ΟΣΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ: ΤΑ «ΑΝΩΤΕΡΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ» ΤΗΣ ΠΙΣΤΗΣ ΜΑΣ!

Ο Θεός θέλει να ομοιωθούμε με τους αγγέλους. Οι άγγελοι μόνο δοξολογούν τον Θεό. Αυτή είναι η προσευχή τους, μόνο η δοξολογία. Είναι λεπτό πράγμα η δοξολογία – ξεφεύγει απ’ τα ανθρώπινα. Εμείς είμαστε άνθρωποι πολύ υλικοί και χαμερπείς, γι’ αυτό και προσευχόμαστε στον Θεό ιδιοτελώς. Τον παρακαλούμε να μας τακτοποιήσει τα θέματά μας, να πάνε καλά τα καταστήματά μας, οι υποθέσεις μας, η υγεία μας, τα παιδιά μας. Προσευχόμαστε, όμως, ανθρώπινα και με ιδιοτέλεια.

Η δοξολογία είναι ανιδιοτελής προσευχή. Οι άγγελοι δεν προσεύχονται, για να κερδίσουν κάτι, είναι ανιδιοτελείς. Ο Θεός έδωσε και σ’ εμάς αυτή τη δυνατότητα, να είναι η προσευχή μας μία διαρκής δοξολογία, προσευχή αγγελική. Εδώ βρίσκεται το μεγάλο μυστικό. Όταν μπούμε σ’ αυτή την προσευχή, τότε θα δοξάζουμε τον Θεό συνεχώς, αφήνοντάς τα όλα σε Αυτόν, όπως εύχεται η Εκκλησία μας: «πάσαν την ζωήν ημών Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα». Αυτά είναι τα «ανώτερα μαθηματικά» της θρησκείας μας!

Να προσεύχεσθε για την κάθαρση κάθε ανθρώπου, για να μιμηθείτε τον αγγελικό τρόπο στη ζωή σας. Ναι, οι άγγελοι δεν προσεύχονται για τον εαυτό τους. Εγώ έτσι προσεύχομαι για τους ανθρώπους, για την Εκκλησία, για το Σώμα της Εκκλησίας. Την ώρα που προσεύχεσθε για την Εκκλησία, απαλλάσσεσθε κι από τα πάθη. Την ώρα που δοξολογείτε, απαλύνεται η ψυχούλα σας και αγιάζεται υπό της θείας χάριτος. Αυτή την τέχνη θέλω να μάθετε.

Πηγή: από το βιβλίο: «Ο Χριστός είναι το παν», Αγίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτη  Ι.Μ.Χρυσοπηγής

ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΕΧΟΥΜΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΚΛΗΡΙΚΟΥΣ;

Η Ορθόδοξη Εκκλησιαστική Παράδοση αποκλείει τη χειροτονία των γυναικών και ως εκ τούτου δεν έχουμε γυναίκες κληρικούς.

Καταρχάς, δεν έχουμε γυναίκες κληρικούς για ιστορικοθεολογικούς λόγους. Κυρίως γιατί ο Ιερέας είναι τύπος του θεανδρικού (Θεός+άνδρας) προσώπου του Ιησού. Ο Κληρικός κλήθηκε όχι να καταλάβει μια βιοποριστική εργασία, αλλά να είναι μέτοχος της Ιεροσύνης του Χριστού.

Ο δεύτερος λόγος που δεν έχουμε γυναίκες κληρικούς στην Ορθόδοξη Εκκλησιαστική Παράδοση είναι γιατί ο ίδιος ο Χριστός δεν επέλεξε καμία γυναίκα για απόστολο.

Επίσης, βασικός λόγος αυτής της… απουσίας είναι γιατί αν κάποια γυναίκα έπρεπε να κατείχε ιερατικό αξίωμα αυτή θα ήταν η ίδια η Θεοτόκος, αφού αξιώθηκε να γίνει μητέρα του σαρκωθέντος Υιού και λόγου του Θεού. Η Εκκλησίας, μάλιστα, θεωρεί και μόνο το παράδειγμα της Θεοτόκου ως επαρκή απάντηση αυτού του ερωτήματος.

Επιπροσθέτως, τη λύση αυτής της απορίας βρίσκουμε και στην ίδια την αποστολική παράδοση, σύμφωνα με την  οποία οι Απόστολοι συμβαδίζοντας και συνεχίζοντας το παράδειγμα του Κυρίου, ουδέποτε χειροτόνησαν γυναίκα.

Πως συμμετέχει, ωστόσο, η γυναίκα στην Ορθοδοξία;

Με πάμπολλους και ουσιαστικούς τρόπους

– Ως Πρεσβυτέρα, συν-διακονώντας με τον Ιερέα

– Τα περισσότερα φιλανθρωπικά έργα βασίζονται στις δραστηριότητες γυναικών κυρίως.

– Η παροχή βοήθειας σε ασθενείς, φτωχούς, και κυρίως ηθική ενίσχυση προβληματικών οικογενειών, παραστρατημένων γυναικών, εγκαταλελειμμένων παιδιών, είναι αρμοδιότητες εκκλησιαστικές, που επωμίζονται κυρίως οι Γυναίκες.

– Η Γυναίκα (όπως βέβαια και κάθε βαπτισμένος Ορθόδοξος) μπορεί να τελέσει και αυτή, το μυστήριο του «βαπτίσματος της ανάγκης» ή «αεροβάπτισμα».

ΠΗΓΗ: dogma.gr

ΛΟΓΟΙ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΝΩΦΕΛΕΣ ΦΡΟΝΤΙΔΕΣ

Ας μη μας κυριεύει η μανία για τα ζητήματα της επίγειας ζωής και τότε θα είμαστε πάντοτε άγρυπνοι και προσεκτικοί. Σε κάθε δε περίσταση να ρυθμίζουμε τον εαυτό μας σύμφωνα με το συμφέρον της ψυχής μας.

Όπως εκείνος που έχασε το φως του σκοντάφτει σε πολλά εμπόδια, έτσι και εκείνος, που θα λησμονήσει το φόβο του Θεού, διαρκώς βασανίζεται από διάφορες φροντίδες, μέριμνες και λύπες.

Όταν κάποιος άνθρωπος ξοδεύει όλη του την φροντίδα για να εξετάζει υπερβολικά τη ζωή των άλλων, θα έχει ως συνέπεια οι οικογενειακές του υποθέσεις να παραμελούνται και θα πηγαίνουν απ’ το κακό στο χειρότερο.

(Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος)

Αν δεν μισήσει ο άνθρωπος κάθε κοσμική απασχόληση, δεν μπορεί να λατρέψει τον Θεό.

(Όσιος Ησαΐας ο Αναχωρητής)

Η φροντίδα για τα γήϊνα οδηγεί αυτούς που χάσκουν μπροστά στα βιοτικά σε μεγάλο γκρεμό!

(Όσιος Νείλος ο Ασκητής)

Πρέπει να είσαι σαν πεθαμένος στην έρευνα των επιγείων πραγμάτων, τα οποία, και αν ακόμα είναι συγχωρεμένα (επιτρεπτά), δεν είναι όμως και αναγκαία.

(Άγιος Νικόδημος Αγιορείτης)

Ας μη λυπηθούμε, αδελφοί, απομακρυνόμενοι από τα γήϊνα. Διότι όποιος φεύγει από εδώ, κατασκηνώνει στα ουράνια βασίλεια.

(Άγιος Γρηγόριος Νύσσης)

ΑΓΙΟΣ ΦΩΤΙΟΣ Ο ΜΕΓΑΣ

Άγιος Φώτιος ο Μέγας Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως

Ο Μέγας Φώτιος έζησε κατά τους χρόνους που βασίλευσαν οι αυτοκράτορες Μιχαήλ (842 - 867 μ.Χ.), υιός του Θεοφίλου, Βασίλειος Α' ο Μακεδών (867 - 886 μ.Χ.) και ο Λέων ΣΤ' ο Σοφός (886 - 912 μ.Χ.), υιός του Βασιλείου. Γεννήθηκε το 810 μ.Χ. (κατά άλλους το 820 μ.Χ.) στην Κωνσταντινούπολη από ευσεβή και επιφανή οικογένεια, που αγωνίσθηκε για την τιμή και προσκύνηση των ιερών εικόνων. Οι γονείς ήταν ο Άγιος Σέργιος (βλέπε 13 Μαΐου) και Ειρήνη και καταδιώχθηκαν επί του εικονομάχου αυτοκράτορα Θεοφίλου (829 - 842 μ.Χ.). Ο Άγιος Σέργιος ήταν αδελφός του Πατριάρχου Ταρασίου (784 - 806 μ.Χ.) και περιπομπεύθηκε δέσμιος από το λαιμό ανά τις οδούς της Κωνσταντινουπόλεως, στερήθηκε την περιουσία του και εξορίσθηκε μετά της συζύγου του και των παιδιών του σε τόπο άνυδρο, όπου από τις ταλαιπωρίες πέθανε ως Ομολογητής.

Ο ιερός Φώτιος διέπρεψε πρώτα στα ανώτατα πολιτικά αξιώματα. Όταν με εντολή του αυτοκράτορα απομακρύνθηκε βιαίως από τον πατριαρχικό θρόνο ο Πατριάρχης Ιγνάτιος, ανήλθε σε αυτόν, το έτος 858 μ.Χ., ο ιερός Φώτιος, ο οποίος διακρινόταν για την αγιότητα του βίου του και την τεράστια μόρφωσή του. Η χειροτονία του εις Επίσκοπο έγινε την ημέρα των Χριστουγέννων του έτους 858 μ.Χ. υπό των Επισκόπων Συρακουσών Γρηγορίου του Ασβεστά, Γορτύνης Βασιλείου και Απαμείας Ευλαμπίου. Προηγουμένως βέβαια εκάρη μοναχός και ακολούθως έλαβε κατά τάξη τους βαθμούς της ιεροσύνης.

Ο ιερός Φώτιος με συνοδικά γράμματα ανακοίνωσε, κατά τα καθιερωμένα, τα της εκλογής του στους Πατριάρχες της Ανατολής και τόνισε την αποκατάσταση της ειρήνης στην Εκκλησία της Κωνσταντινούπολης. Αλλά πριν ακόμα προλάβει να την παγιώσει επήλθε ρήξη μεταξύ των ακραίων πολιτικών και των οπαδών του Πατριάρχη Ιγνατίου, των «Ιγνατιανών». Οι «Ιγνατιανοί» συγκεντρώθηκαν στο ναό της Αγίας Ειρήνης, αφόρισαν τον ιερό Φώτιο και ανακήρυξαν Πατριάρχη τον Ιγνάτιο. Ο Άγιος Φώτιος συγκάλεσε Σύνοδο στο ναό των Αγίων Αποστόλων για την αντιμετώπιση του ανακύψαντος ζητήματος. Η Σύνοδος καταδίκασε ως αντικανονικές τις ενέργειες των «Ιγνατιανών» και τόνισε ότι ο Ιγνάτιος, αφού παραιτήθηκε από τον θρόνο, δεν ήταν πλέον Πατριάρχης και ότι εάν διεκδικούσε και πάλι την επιστροφή του στον πατριαρχικό θρόνο, τότε αυτόματα θα υφίστατο την ποινή της καθαιρέσεως και του αφορισμού.

Ο μεγάλος αυτός πατέρας της Εκκλησίας ιερούργησε, ως άλλος Απόστολος Παύλος, το Ευαγγέλιο. Αγωνίσθηκε για την αναζωπύρωση της ιεραποστολικής συνειδήσεως, που περιφρουρεί την πνευματική ανεξαρτησία και αυτονομία των ορθοδόξων λαών από εισαγωγές εθίμων ξένων προς την ιδιοσυγκρασία τους, με σκοπό την αλλοίωση της ταυτότητος και της πνευματικής τους ζωής. Διότι γνώριζε ότι ο μέγιστος εχθρός ενός λαού είναι η απώλεια της αυτοσυνειδησίας του, η φθορά της πολιτισμικής του ιδιοπροσωπίας και η αλλοίωση του ήθους του. Ο ιερός Φώτιος γνώριζε την ιεραποστολική δραστηριότητα του ιερού Χρυσοστόμου, αφού αναφέρεται πολλές φορές στο έργο αυτό και μάλιστα επηρεάστηκε από αυτή στο θέμα της χρήσεως των επιτόπιων γλωσσών και των μοναχών ως ιεραποστόλων. Επί ημερών του εκχριστιανίσθηκε το έθνος των Βουλγάρων, το οποίο μυσταγώγησε προς την αμώμητη πίστη του Χριστού και το αναγέννησε με το λουτρό του θείου Βαπτίσματος.

Ο ιερός Φώτιος διεξήγαγε μεγάλους και επιτυχείς αγώνες υπέρ της Ορθοδόξου πίστεως εναντίων των Μανιχαίων, των Εικονομάχων και άλλων αιρετικών και επανέφερε στους κόλπους της Καθολικής Ορθοδόξου του Χριστού Εκκλησίας πολλούς από αυτούς.

Το θεολογικό του έργο δικαίωνε τους αγώνες της Εκκλησίας, βεβαίωνε την Ορθόδοξη πίστη και ενέπνεε την Εκκλησιαστική συνείδηση για την συνεχή εγρήγορση του όλου εκκλησιαστικού Σώματος. Υπό την έννοια αυτή η εκκλησιαστική συνείδηση διέκρινε στο πρόσωπό του τον υπέρμαχο της Ορθοδόξου πίστεως και τον εκφραστή του αυθεντικού φρονήματος της Εκκλησίας. Σε οιονδήποτε στάδιο του βίου και αν παρακολουθήσουμε τον ιερό Φώτιο, είτε στην βιβλιοθήκη, επιδιδόμενο σε μελέτες, είτε ως καθηγητή της φιλοσοφίας στο πρώτο Πανεπιστήμιο της Μεσαιωνικής Ευρώπης της Μαγναύρας σε μια εποχή που η Δύση ήταν ακόμη βυθισμένη στο τέλμα των σκοτεινών αιώνων, είτε υπουργούντα σε αξιώματα μεγάλα και περιφανή της Πολιτείας, είτε κοσμούντα τον αγιότατο Πατριαρχικό θρόνο της Κωνσταντινουπολίτιδος Εκκλησίας, είτε εξασκούμενο στην ελεημοσύνη και τη φιλανθρωπία, είτε υφιστάμενο την παραγνώριση των ανθρώπων και τις σκληρές στερήσεις δύο εξοριών, παντού αναγνωρίζουμε τον μαχόμενο υπέρ της αληθούς Ορθοδόξου πίστεως, της «ἀποστολικῆς τὲ καὶ πατρικῆς παραδόσεως» και «τῆς προγονικῆς εὐσεβείας», η οποία αποτελεί και το περιεχόμενο της πατερικής διδασκαλίας αυτού. 

Η ζωντανή Ορθόδοξη πίστη, κατά τον ιερό Πατέρα, η πίστη της αληθείας, είναι η αρχή της Χριστιανικής μας υποστάσεως και επιβάλλει την συνεχή προσπάθεια για το «ἀνακεφαλαιώσασθαι τὰ πάντα ἐν Χριστῷ, τὰ ἐπὶ τοὶς οὐρανοὶς καὶ τὰ ἐπὶ τῆς γῆς», για την πραγμάτωση της «καινῆς κτίσεως», που επιτυγχάνεται με τη δυναμική γεφύρωση, σύνδεση και αλληλοπεριχώρηση του θείου και ανθρώπινου στοιχείου. Ο Χριστός ενώνει στο πρόσωπό Του τη θεία με την ανθρώπινη φύση. Αυτό σημαίνει ότι η θεότητα και η ανθρωπότητα έχουν εν Χριστώ ένα κοινό τρόπο υπάρξεως και αυτός ο τρόπος είναι η ενότητα, η αλληλοπεριχώρηση των προσώπων, η κοινωνία της αγάπης. Η ένωση της θείας με την ανθρώπινη φύση στο πρόσωπο του Χριστού δεν είναι μία αφηρημένη αρχή. Φανερώνεται σε εμάς, όπως φανερώνεται πάντοτε η φύση: μόνο ως τρόπος υπάρξεως, δηλαδή ως δυνατότητα ζωής. Είναι η δυνατότητα να ζήσουμε, να πληρωθεί η απύθμενη δίψα για ζωή που βασανίζει την ύπαρξή μας, να ζήσουμε όλες τις δυνατότητες της ζωής νικώντας την αναπηρία και τον θάνατο της τεμαχισμένης υπάρξεως. Αρκεί να αποδεχθεί ο άνθρωπος την αμαρτία και αποτυχία του και να ζήσει την κένωση του Χριστού, τη ζωή του Θεού.

Η αληθινή Χριστιανική ζωή είναι η γέφυρα που συνδέει τον ουρανό με την γη, η συνεχής πηδαλιούχηση του πορθμείου εκείνου, το οποίο, όπως λέγει ο ιερός Φώτιος, έρχεται από τον ουρανό και «διαπορθμεύει ἠμὶν τὴν ἐκεῖθεν ἀγαθοειδὴ καὶ θείαν εὐμένειαν» και Χάρη. Αυτό ακριβώς είναι το αληθινό ήθος της Ορθοδοξίας: η αναγέννηση, ένωση, μετοχή και κοινωνία με τον Χριστό διά του Αγίου Πνεύματος.

Το Ορθόδοξο, λοιπόν, ήθος, που είναι η κοινωνία του προσώπου με τον Θεό Πατέρα εν Χριστώ διά του Αγίου Πνεύματος και ο αγιασμός του όλου ανθρώπου στην οδό της θεώσεως αρχίζει να υπάρχει μόνο όταν έχουμε ως προϋπόθεση την ορθή πίστη, την ορθοδοξία. Γι' αυτό ουδέποτε ο Άγιος ανέχθηκε οποιαδήποτε παρασιώπηση ή παραφθορά της αλήθειας.

Η απαρίθμηση εδώ των Συνόδων δεν είναι συμπτωματική. Για τον Άγιο, τον της απλανούς γνώσεως κανόνα, το παρελθόν, η παράδοση, τα γενόμενα στο άγιο Σώμα της Εκκλησίας του Χριστού δεν αποτελούν απλά ιστορικά γεγονότα. Μάλλον αποτελούν υπόδειγμα, τύπο για το μέλλον του Κυριακού Σώματος. Γι' αυτό και δεν επιμένει μόνο στην ιστορική παράδοση ή μετάδοση, ούτε μόνο για τον κληρονομικό χαρακτήρα της διδασκαλίας, αλλά προ παντός για την πληρότητα της αλήθειας, για την ταυτότητα και την συνέχεια της καθολικής εμπειρίας της Εκκλησίας, για τη ζωή της μέσα στη χάρη, για το παρόν μέσα στο οποίο κατοικεί ήδη το μέλλον, για το μυστήριο της πίστεως.

Η ενότητα, η αγιότητα και η καθολικότητα της Εκκλησίας συμπληρώνονται και καταξιώνονται με την αποστολικότητά της. Στην αρχιερατική προσευχή του Ιησού ο αγιασμός και η καθολική ενότητα της Εκκλησίας συνδέονται άμεσα με την αποστολικότητα. Έτσι η αποστολικότητα γίνεται οντολογικό γνώρισμα της Εκκλησίας, που εκφράζει και τα άλλα γνωρίσματά της. Η Εκκλησία είναι αποστολική, γιατί συνεχίζει την αποστολή του Χριστού και των Αποστόλων Του μέσα στον κόσμο. Ο ιστορικός σύνδεσμός της με τους Αποστόλους και η βεβαίωση του συνδέσμου αυτού με την αναγωγή των κατά τόπους Εκκλησιών και των Επισκόπων στους Αγίους Αποστόλους αποτελούν τα εξωτερικά τεκμήρια της αποστολικής ιδιότητας και διαδοχής. Το ηθικό δε αίτημα της αποστολικότητας της Εκκλησίας είναι η υποχρέωση για πιστότητα στην αποστολική παράδοσή της, η οποία εξασφαλίζει την ταυτότητα και ενότητα του ζώντος Σώματος.

Αγωνιζόμενος ο Άγιος Φώτιος υπέρ «τῆς πίστεως ἠμῶν τῶν Χριστιανῶν...., τῆς ἀχράντου καὶ εἰλικρινοῦς λατρείας, καὶ τῶν περὶ αὐτὴν μυστηρίων», στην εγκύκλιο επιστολή του, το 867 μ.Χ., που απευθυνόταν προς τους κατά Ανατολάς Επισκόπους και Πατριάρχες, στρέφεται στην καταπολέμηση της αιρέσεως, «κατὰ πάσης αἱρέσεως», που αποτελεί την ενότητα και την ακεραιότητα της Ορθοδοξίας και συγχρόνως καλεί όλους να είναι άγρυπνοι εναντίων κάθε δυσέβειας. Ο Μέγας Φώτιος, γνωρίζοντας ότι κάθε εκτροπή από την αληθή πίστη έχει ως συνέπεια την έκπτωση από την πνευματικότητα, κατακρίνει «τὸ τῆς γνώμης ἠρρωστηκὸς καὶ ἀστήρικτον» και καταδικάζει, ως «ἁμαρτίαν πρὸς θάνατον», κάθε εκτροπή από την Ορθοδοξία και την «τῶν παραδοθέντων ἀθέτησιν» ή «καταφρόνησιν» από εκείνους που «κατὰ τῶν ἰδίων ποιμένων ὑπερήφανον ἀναλαμβάνουν φρόνημα, ἐκεῖθεν δὲ κατὰ τοῦ κοινοῦ Ποιμένος καὶ Δεσπότου παρατείνουν τὴν ἀπόνοιαν». Επί της βάσεως αυτής αντέκρουσε όχι μόνο τους εικονομάχους αλλά και τις παπικές αξιώσεις και το γερμανοφραγκικό δόγμα του filioque, το οποίο διασαλεύει την κοινωνία των αγιοπνευματικών προϋποθέσεων και ενεργειών και δεν έχει θέση μέσα στην κοινωνία του Σώματος της Εκκλησίας και της κοινότητος των αδελφών.

Γι' αυτό και η Σύνοδος, η οποία συνήλθε τον Ιούλιο ή Αύγουστο του 867 μ.Χ. στην Κωνσταντινούπολη, καθαίρεσε τον Πάπα Νικόλαο για τις αντικανονικές του ενέργειες, ενώ αποδοκίμασε τη διδασκαλία του filioque και τα ρωμαϊκά έθιμα. Μάλιστα η εγκύκλιος επιστολή του ιερού Φωτίου για τα θέματα αυτά, μετά τη συνοδική κατοχύρωση του περιεχομένου της, κατέστη ένα σταθερό πλέον κριτήριο για την αξιολόγηση των σχέσεων Ανατολής και Δύσεως.

Η δολοφονία του αυτοκράτορα Μιχαήλ του Γ', στις 24 Σεπτεμβρίου 867 μ.Χ., από τον Βασίλειο Α' τον Μακεδόνα, συνοδεύτηκε και με κρίση στην Εκκλησία. Ο νέος αυτοκράτορας τάχθηκε υπέρ της προσεγγίσεως Κωνσταντινουπόλεως και Ρώμης και αναζήτησε ερείσματα στοςυ «Ιγνατιανούς». Ο ιερός Φώτιος υπήρξε το θύμα αυτής της νέας πολιτικής σκοπιμότητας του αυτοκράτορα, ο οποίος εκθρόνισε τον Άγιο Φώτιο και αποκατέστησε στον θρόνο τον Πατριάρχη Ιγνάτιο, στις 23 Νοεμβρίου 867 μ.Χ. Η Σύνοδος του έτους 869 μ.Χ., που συνήλθε στην Κωνσταντινούπολη, στο ναό της Αγίας Σοφίας, αναθεμάτισε τον Άγιο Φώτιο, όσοι δε Επίσκοποι χειροτονήθηκαν από αυτόν ή παρέμεναν πιστοί σε αυτόν καθαιρέθηκαν και όσοι από τους μοναχούς ή λαϊκούς παρέμειναν οπαδοί του αφορίσθηκαν. Ο ιερός Φώτιος καθ' όλη την διαδικασία και παρά την προκλητική στάση των αντιπροσώπων του Πάπα τήρησε σιγή, τους υπέδειξε να μετανοήσουν και αρνήθηκε να δεχθεί την αντικανονική ποινή. Στη συνέχεια εξορίστηκε και υποβλήθηκε σε ποικίλες και πολλαπλές στερήσεις και κακουχίες. Επακολούθησε βέβαια η συμφιλίωση των δύο Πατριαρχών, Φωτίου και Ιγνατίου, αλλά ο θάνατος του Ιγνατίου, στις 23 Οκτωβρίου του 877 μ.Χ., επέτρεψε την αποκατάσταση του ιερού Φωτίου στον πατριαρχικό θρόνο μέχρι το έτος 886 μ.Χ. κατά τον οποίο εξαναγκάστηκε σε παραίτηση από το διαδεχθέντα τον αυτοκράτορα Βασίλειο δευτερότοκο υιό του Λέοντα ΣΤ' τον Σοφό.

Ο Άγιος Φώτιος κοιμήθηκε οσίως το έτος 891 μ.Χ. όντας εξόριστος στην ιερά μονή των Αρμενιανών, όπως άλλοτε ο θείος και ιερός Χρυσόστομος στα Κόμανα του Πόντου. Το ιερό και πάντιμο σκήνωμα του Αγίου και Μεγάλου Φωτίου εναποτέθηκε στην λεγόμενη μονή της Ερημίας ή Ηρεμίας, που ήταν κοντά στην Χαλκηδόνα. Παλιότερα η Σύναξή του ετελείτο στο Προφητείο, δηλαδή στο ναό του Τιμίου Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου, που βρισκόταν στη μονή της Ερημίας, ενώ τώρα τελείται στην ιερά πατριαρχική μονή της Αγίας Τριάδος στη νήσο Χάλκη, όπου ιδρύθηκε και η Θεολογική Σχολή της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας.

Αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου βρίσκονται στις Μονές Διονυσίου, Ξενοφώντος Αγίου Όρους και Κύκκου Κύπρου. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του Αγίου Φωτίου στις 6 Φεβρουαρίου.

http://www.saint.gr

ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ- ΑΡΧΗ ΤΡΙΩΔΙΟΥ

Τελώνου και Φαρισαίου (Αρχή Τριωδίου)

Τριώδιο ονομάζεται το Λειτουργικό Βιβλίο της Εκκλησίας μας το οποίο περιλαμβάνει τους Ύμνους των Κυριακών, απο την Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου μέχρι και το Μεγάλο Σάββατο πρίν την Τελετή της Αναστάσεως. Ονομάζεται έτσι διότι οι περισσότεροι Κανόνες του Όρθρου (πρωινή Ακολουθία) περιέχουν τρείς Ωδές ενώ συνήθως περιέχουν εννέα Ωδές - την 8η και την 9η πάντοτε, ύστερα δε διαδοχικά μία από τις πέντε πρώτες.

Το Τριώδιο τοποθετείται στα Αναλόγια των Ναών μας στον Εσπερινό του Σαββάτου της Κυριακής του Τελώνου και του Φαρισαίου αφού πρώτα ο Πρωτοψάλτης το παραλάβει από την Εικόνα του Χριστού και το ασπασθεί. Έτσι ανοίγει το Τριώδιο, περίοδος η οποία διαιρείται σε τρείς μικρότερες, δηλ. Κυριακή Τελώνου και Φαρισαίου μέχρι Κυριακή της Τυροφάγου, Καθαρά Δευτέρα μέχρι το Σάββατο Του Λαζάρου και Κυριακή των Βαΐων το βράδυ μέχρι το Μεγάλο Σάββατο πριν την Ανάσταση. Παλαιότερα στην περίοδο του τριωδίου συμπεριλαμβάνονταν και η περίοδος από την Κυριακή του Πάσχα μέχρι την Κυριακή των αγίων πάντων. Αργότερα όμως οι ιερές ακολουθίες της περιόδου αυτής περιελήφθησαν σε ιδιαίτερο λειτουργικό βιβλίο το «Πεντηκοστάριο».

Για την διαμόρφωση του Τριωδίου, όπως το έχει στη χρήση της σήμερα η εκκλησία μας, έπαιξαν ρόλο όλες οι χριστιανικές γενεές από τον 5ο μέχρι τον 15ο αιώνα μ.Χ. (Το πρώτο έντυπο του Τριωδίου εξεδόθη το 1522 μ.Χ. στην Βενετία). Το γεγονός αυτό αποδεικνύεται από τις ασματικές ακολουθίες των εορτών του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά (Β' Κυριακή των Νηστειών), του Οσίου Ιωάννου της Κλίμακος (Δ' Κυριακή των Νηστειών), κ.α. Αποδεικνύεται επίσης από την εισαγωγή του επιτάφιου θρήνου, εγκωμίων, δηλαδή που ψάλλονται στον Επιτάφιο, και από την εισαγωγή των συναξαρίων του Νικηφόρου Καλλίστου του Ξανθόπουλου. Στην διαμόρφωση των ασματικού κύκλου του τριωδίου συνέβαλαν επίσης και διάσημοι υμνογράφοι και μελωδοί της εκκλησίας μας, όπως ο Ρωμανός ο Μελωδός, (βλέπε 1 Οκτωβρίου) και ο Ιωάννης Δαμασκηνός.

Το τριώδιο περισσότερο από όλα τα εκκλησιαστικά βιβλία που περιέχουν ιερές ακολουθίες οδηγεί τις ψυχές των πιστών τέκνων της ορθοδόξου εκκλησίας στην περισυλλογή και στην κατάνυξη. Για τον λόγο αυτό ονομάζεται και κατανυκτικό τριώδιο. Με τον κύκλο των εορτών του τριωδίου ανανεώνονται τα βιώματα της νηστείας, της εγκράτειας, της μετάνοιας, και της χαρμολύπης.

Οι Κυριακές του Τριωδίου είναι οι εξής:

1. Τελώνου και Φαρισαίου
2. Ασώτου
3. Απόκρεω
4. Τυροφάγου

Η πρώτη εβδομάδα, που τελειώνει την Κυριακή του Ασώτου, λέγεται και Προφωνή ή Προφωνέσιμη, επειδή παλιά προφωνούσαν, δηλαδή διαλαλούσαν ότι άρχιζαν οι αποκριές. Η εβδομάδα αυτή λέγεται και αμόλυτη ή απόλυτη, επειδή τότε οι ψυχές των πεθαμένων βγαίνουν στον Πάνω Κόσμο.

Η δεύτερη εβδομάδα λέγεται Κρεατινή ή της Κρεοφάγου ή Ολόκριγια, επειδή έτρωγαν κρέας και δεν νηστεύουν Τετάρτη και Παρασκευή. Η Κυριακή της εβδομάδας αυτής, η Κυριακή της Απόκρεω, ονομάστηκε έτσι γιατί ήταν η τελευταία μέρα της κρεοφαγίας (από + κρέας) όλης της περιόδου του Τριωδίου.

Η τρίτη εβδομάδα λέγεται Τυρινή ή της Τυροφάγου, επειδή έτρωγαν γαλακτοκομικά προϊόντα. Από τη Δευτέρα, μια εβδομάδα πριν την Καθαρή Δευτέρα, άρχιζε η αποχή από το κρέας και επιβαλλόταν η χρήση τυριού και γαλακτερών σαν ενδιάμεση άσκηση μεταξύ κρεοφαγίας και νηστείας.

Τελώνη και του Φαρισαίου
Η πρώτη Κυριακή του Τριωδίου είναι αφιερωμένη στην διδακτική παραβολή του Τελώνου και του Φαρισαίου, την οποία ο Κύριος διηγήθηκε, προκειμένου να διδάξει την αρετή της ταπεινώσεως και να στηλιτεύσει την έπαρση.

Η τάξη των Φαρισαίων εκπροσωπούσε την υποκρισία και την εγωιστική αυτάρκεια και έπαρση. Τα μέλη της απόλυτα αποκομμένα από την υπόλοιπη ιουδαϊκή κοινωνία, αποτελούσαν, λαθεμένα, το μέτρο σύγκρισης της ευσέβειας και της ηθικής για τους Ιουδαίους. Αντίθετα οι τελώνες ήταν η προσωποποίηση της αδικίας και της αμαρτωλότητας . Ως φοροεισπράκτορες των κατακτητών Ρωμαίων διέπρατταν αδικίες, κλοπές, εκβιασμούς, τοκογλυφίες και άλλες ειδεχθείς ανομίες και γι' αυτό τους μισούσε δικαιολογημένα ο λαός. Δύο αντίθετοι τύποι της κοινωνίας, οι οποίοι εκπροσωπούσαν τις δύο αυτές τάξεις, ανέβηκαν στο ναό να προσευχηθούν. Ο πρώτος ο νομιζόμενος ευσεβής, έχοντας την αυτάρκεια της δήθεν ευσέβειάς του ως δεδομένη, στάθηκε με έπαρση μπροστά στο Θεό και άρχισε να απαριθμεί τις αρετές του, οι οποίες ήταν πραγματικές. Τις εξέθετε προκλητικότατα εις τρόπον ώστε απαιτούσε από το Θεό να τον επιβραβεύσει γι' αυτές. Για να εξαναγκάσει το Θεό έκανε και αήθη σύγκρισή του με άλλους ανθρώπους και ιδιαίτερα με τον συμπροσευχόμενό του τελώνη.

Αντίθετα ο όντως αμαρτωλός τελώνης συναισθάνεται τη δεινή του κατάσταση και με συντριβή και ταπείνωση ζητεί το έλεος του Θεού. Αυτή η μετάνοιά του τον δικαιώνει μπροστά στο Θεό. Γίνεται δεκτή η προσευχή του, σε αντίθεση με τον υποκριτή Φαρισαίο, ο οποίος όχι μόνο δεν έγινε δεκτή η προσευχή του, αλλά σώρευσε στον εαυτό του περισσότερο κρίμα, εξαιτίας της εγωπάθειάς του.

Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας όρισαν να είναι αφιερωμένη η πρώτη Κυριακή του Τριωδίου στη διδακτική αυτή παραβολή του Κυρίου για να συνειδητοποιήσουν οι πιστοί πως η υπερηφάνεια είναι η αγιάτρευτη ρίζα του κακού στον άνθρωπο, η οποία τον κρατά μακριά από την αγιαστική χάρη του Θεού και πως η ταπείνωση είναι το σωτήριο αντίδοτο της καταστροφικής πορείας, που οδηγεί τον άνθρωπο η εγωπάθεια.

https://www.saint.gr

Η ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ ΤΟΥ ΤΕΛΩΝΗ ΚΑΙ Η ΥΠΕΡΗΦΑΝΕΙΑ ΤΟΥ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ

Η ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ ΤΟΥ ΤΕΛΩΝΗ ΚΑΙ Η ΥΠΕΡΗΦΑΝΕΙΑ ΤΟΥ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ

Η εκκλησία θέλει νά μάς εμπνεύσει τήν ταπείνωση τού Τελώνη καί νά μάς προφυλάξει από τήν υπερηφάνεια τού Φαρισαίου. Ο Κύριος διδάσκει: πάς ο υψών εαυτόν ταπεινωθήσεται, ο δέ ταπεινών εαυτόν υψωθήσεται. 

Κατά τη θρησκευτική σημασιολογία, ο Τελώνης και ο Φαρισαίος εκπροσωπούν δύο διαφορετικούς κόσμους. Προβάλλονται, επομένως, ως τύποι ζωής προς αποδοχή ή απόρριψη. Ο Τελώνης εκ προοιμίου θεωρείται αμαρτωλός και γι' αυτό είναι κατακριτέος από τους θρησκευτικούς ανθρώπους, ενώ ο Φαρισαίος ακραιφνής και καθαρόαιμος θρησκευτικός τύπος, που καλούνται οι πάντες να τον σέβονται και να τον μιμούνται για τις αρετές του και την αγαθοεργία του.