ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΑΓΙΟ ΦΩΣ ΚΑΙ ΠΩΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΤΑΙ

Ένα βιβλίο πού τελευταία κυκλοφόρησε με τίτλο « Άγιον Φως. Το θαύμα του Μεγάλου Σαββάτου στον Τάφο του Χριστού» είναι μία σπάνια θρησκευτική, ιστορική, αλλά και επιστημονική μελέτη γι’ αυτό το θαυμαστό και εξ’ ουρανού φαινόμενο πού δυστυχώς τα τελευταία χρόνια ο σατανάς και τα όργανά του θέλουν να αμαυρώσουν μια και δείχνει πεντακάθαρα ότι η Ορθοδοξία είναι η μόνη τού Αληθινού Θεού Θρησκεία ! Οι ηλεκτρομαγνητικές και επιστημονικές μετρήσεις πού έγιναν μέσα στον χώρο τού Παναγίου Τάφου το αποδεικνύουν...

"....Τις Άγιες ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδος ο κ. Χαράλαμπος Σκαρλακίδης, Αρχιτέκτων και καθηγητής σχεδιαστικών προγραμμάτων μέσω Η/Υ, εδώρησε στην εκκλησιαστική Ιστορία των Ιεροσολύμων, αλλά και σε κάθε πιστό Χριστιανό, ιδίως τους Προσκυνητές της Αγίας Γης, ένα πολύτιμο δώρο: 

το νέο βιβλίο του με τίτλο το «Άγιον Φως. Το θαύμα του Μεγάλου Σαββάτου στον Τάφο του Χριστού· σαράντα δύο ιστορικές μαρτυρίες (9ος - 16ος αι.)», το οποίο είναι καρπός πολυετούς και βαθειάς μελέτης και διασταυρώσεως ιστορικών πηγών, κυρίως παλαιοτέρων, σχετικώς με το θαύμα του Αγίου Φωτός του Παναγίου Τάφου του Κυρίου, το οποίο μαρτυρείται καθ' έκαστον έτος, το Μέγα Σάββατο, στη γνωστή ιεροσολυμιτική ιερή Τελετή.

Σημαντικότατο επίτευγμα του βιβλίου σε 270 σελίδες: η απόδειξη και ιστορική τεκμηρίωση τόσον της επενέργειας θαυμαστών παραγόντων στην αφή του Αγίου Φωτός εντός του Παναγίου Τάφου και των κυκλόθεν εκτός αυτού κανδηλών, όσον και μερικών παρομαρτούντων φαινομένων, δηλαδή της αρχικής ακαΐας του Αγίου Φωτός και της ανεξήγητης - κατ' άνθρωπον - δημιουργίας της σχισμής του κεντρικού κίονος εκ των τριών δυτικών κιόνων της Κεντρικής Θύρας του συγκροτήματος του Ναού της Αναστάσεως.

Ποιοί όμως μαρτυρούν περί τούτων; 

Μήπως οι ίδιοι οι Αγιοταφίται; 

Μήπως τίποτε «θρησκόληπτοι» και «ευσυγκίνητοι» Προσκυνηταί; 

Μήπως τίποτε παράγοντες «οικονομικής εκμεταλλεύσεως» του θαύματος; 

Μήπως μόνον οι «συναισθηματικοί και μυστικοπαθείς»(κατά μερικούς δύσπιστους η ορθολογιστές Καθηγητές) Ρώσοι; 

Όχι. 

Μαρτυρούν 42  συγγραφείς του Μεσαίωνος, μερικοί πολύ σημαινουσών θέσεων, Άραβες και Πέρσες Μουσουλμάνοι, Γάλλοι, Ρωμιοί, Γερμανοί, Ρώσοι, Ισλανδοί, Άγγλοι, Αρμένιοι, ένας Σύριος, ένας Μολδαβός, ένας Ελβετός και ένας Ιταλός ιστορικός σε επίσημα ιστορικά κείμενα, αρκετοί αυτών γενόμενοι αυτόπται του θαύματος, και μολονότι η εχθρική στάση των περισσοτέρων αυτών έναντι της Ορθοδόξου Ρωμηοσύνης των Φυλάκων του Παναγίου Τάφου, κάθε άλλο παρά θα δικαιολογούσε την υπ' αυτών ιστορική καταγραφή ενός θαύματος, που - σύμφωνα με τους περισσοτέρους από τους συγγραφείς - μόνο μετά την προσευχή του Ορθοδόξου Πατριάρχου των Ιεροσολύμων μπορούσε να λάβει χώρα.

Οι σχετικές μαρτυρίες των Αγίων της Εκκλησίας μας, όπως του Αγίου Γρηγορίου του Φωτιστού των Αρμενίων (σωτηρίου έτους 330 μ.Χ.), του Αγίου Γρηγορίου Νύσσης, του Αγίου Ιωάννου του Δαμασκηνού, του Αγίου Θεοδώρου του Σαββαΐτου (σ.έ. 836) και του σοφού Αρέθα Καισαρείας είτε περί του ακτίστου Φωτός του Παναγίου Τάφου εν γένει είτε και της ιδίας της Τελετής του Αγίου Φωτός, μεταγενεστέρως, είναι ιδιαιτέρας σημασίας ως προς την αποδοχή του θαύματος αυτού, βάσει της consensus Patrum («ομοφωνίας των Πατέρων») η οποία κυρίως καταδεικνύει την consensum Ecclesiae («ομοφωνίαν της Εκκλησίας»).

Πέραν τούτων, ο κ. Σκαρλακίδης ενσωμάτωσε στη μελέτη του και τρεις πολύ σημαντικές γνώμες συγχρόνων επιστημόνων: 

του κ. Αντρέι Βολκόφ, επιστήμονος φυσικού του Εθνικού Κέντρου Ερευνών της Ρωσίας «Ινστιτούτον Κουρτσιάτοφ», σχετικώς με την αφή του Αγίου Φωτός εντός του Παναγίου Τάφου, 

και των Καθηγητών κ. Ευγενίου Μορόζωφ, Ρώσου ειδήμονος της Μηχανικής των Θραύσεων και της Φυσικής της Αντοχής των υλικών, 

και του ημετέρου κ. Γεωργίου Παπαδοπούλου, της ιδίας ειδικότητος παρά τω Εθνικώ Μετσοβείω Πολυτεχνείω, σχετικώς με τη ρήξη του κίονος της Κεντρικής Θύρας του Ναού της Αναστάσεως χάρις στο Άγιον Φως, κατά το σωτήριον έτος 1579. 

Ο μεν φυσικός Αντρέι Βολκόφ κατέγραψε με ειδική συσκευή (οσιλοσκόπιο), το Μ. Σάββατο του 2008, κατά την ώρα της αφής του Αγίου Φωτός, ανεξήγητη και αδικαιολόγητη ηλεκτρική φόρτιση του αέρα περί τον Πανάγιο Τάφο και επίσης ανεξήγητη ηλεκτρική εκκένωση, με πιθανή παρουσία πλάσματος χαμηλής θερμότητος, τα οποία άπαντα, είναι φαινόμενα επιστημονικώς ανεξήγητα, αλλά ψηφιακώς καταγεγραμμένα και μάλιστα παρουσιασθέντα σε σχετικό ντοκιμαντέρ. 

Οι Καθηγητές Μορόζωφ και Παπαδόπουλος, μετά από μελέτη φωτογραφιών του ρήγματος του κίονος, απεφάνθησαν, ότι η δομή της ρωγμής αποδεικνύει την δημιουργία της μόνον από ισχυρή ηλεκτρική εκκένωση, ίσως σε συνδυασμό με ταυτόχρονο σεισμικό κύμα το οποίο καταπόνησε τον κίονα σε στρεπτική ταλάντωση, φαινόμενα επίσης ανεξήγητα, και δη για συγκεκριμένη στιγμή χρόνου (τελετή Αγίου Φωτός, Μ. Σάββατο σ.έ. 1579).  

Καταγράφουμε ως πολύ σημαντική τη συμβολή του κ. Σκαρλακίδη και στην επισήμανση η περαιτέρω διαλεύκανση μερικών ιστορικών γεγονότων και καταστάσεων που μέχρι τώρα διέφευγαν την προσοχή πολλών, ίσως των περισσοτέρων από εμάς, μεταξύ των οποίων σημειώνουμε μόνον τα εξής:

(α) Η ανάγνωση της ευχής του Αγίου Φωτός από τον Ρωμιό Πατριάρχη Ιεροσολύμων γινόταν επί έξι αιώνες (ca 920 - ca 1480 μ.Χ. ) εκτός του Κουβουκλίου του Παναγίου Τάφου, εξ αιτίας της εχθρικής στάσεως των εκάστοτε κυριάρχων της Αγίας Πόλεως, Αράβων η Σταυροφόρων, αλλά το Άγιον Φως άναβε θαυματουργικώς εντός του Κουβουκλίου· τούτο είχεν ως αποτέλεσμα την «κατακύρωση» του θαύματος υπέρ των Ορθοδόξων, διότι δεν υπήρχε περίπτωση εφαρμογής τεχνάσματος εξ αποστάσεως, αλλ' ούτε κι η προσευχή άλλου θρησκευτικού προσώπου μπορούσε να «προσελκύσει» το Άγιον Φως. 

Σύμφωνα με τις μαρτυρίες του Πέρση ιστορικού Αλ-Μπιρουνί (973-1048 μ.Χ.), του Πανεπιστήμονος του αραβικού κόσμου και ενός εκ των μεγαλυτέρων διανοιών της ιστορίας, και επίσης του Άραβος θεολόγου και νομικού Ίμπν Αλ Κάς (10ος αι. μ.Χ.), το θαύμα εθεωρείτο τόσον βέβαιο ακόμη και μεταξύ των Μουσουλμάνων, ώστε αυτοί άναβαν με το Άγιον Φως τις λυχνίες του Τεμένους (Τζαμιού) του Βράχου. 

Ο ίδιος ο Αλ-Μπιρουνί αναφέρει εισαγωγικώς, ότι: «Σχετικά με το Σάββατο της Αναστάσεως λέγεται μια ιστορία η οποία εκπλήσσει τον ερευνητή των φυσικών επιστημών και η αιτία της οποίας είναι αδύνατο να ανακαλυφθεί. Εάν δεν υπήρχε ομοφωνία των αντιπάλων [του θαύματος] και δεν αναφέρανε ότι το είδαν και οι ίδιοι, και ακόμη εξέχοντες διδάσκαλοι και άλλοι άνθρωποι το μεταφέρανε στα συγγράμματά τους, κάποιος θα μπορούσε να μην έχει καμιά εμπιστοσύνη [...] Η έλευση εκείνη την ημέρα της φλόγας από τον ουρανό, που επανέρχεται στον συγκεκριμένο χρόνο και τόπο, γίνεται αφορμή να μένουμε έκπληκτοι». 

(β)Η καταστροφή του Ναού της Αναστάσεως από τον Χαλίφη Άλ Χακίμ, το έτος 1009 μ.Χ. , οφείλεται, σύμφωνα με τους ιστορικούς Ίμπν Αλ-Καλανίσι (1070-1160 μ.Χ.), Σίμπτ Άλ Τζάουζι και Μπάρ Εμπραίο (1226-1286 μ.Χ.) στη φοβερή απήχηση του θαύματος του Αγίου Φωτός μεταξύ των Αράβων μουσουλμάνων. 

Ολίγες δεκαετίες προ τούτου, γραπτή αναφορά του εκ Κωνσταντινουπόλεως απεσταλμένου στην Αγία Πόλη Ορθοδόξου Κληρικού Νικήτα προς τον Αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Πορφυρογέννητο, το Πάσχα του 947 μ.Χ., μαρτυρεί επιπλέον, ότι οι αραβικές Αρχές των Ιεροσολύμων θορυβημένες από την απήχηση του θαύματος του Αγίου Φωτός του Μ. Σαββάτου στον πληθυσμό της Συρίας, και από τις τάσεις μεταστροφής του πληθυσμού στο Χριστιανισμό, αποπειράθηκαν να σταματήσουν το έτος εκείνο και πάλι την ιερά Τελετή, αλλά δύο κανδήλες στην Αγία Αποκαθήλωση άναψαν θαυματουργικώς μόνες τους, με τον αναμενόμενο βέβαια αντίκτυπο μεταξύ του χριστιανικού και του ετεροθρήσκου πλήθους.

(γ)Το θαύμα του Αγίου Φωτός, μέχρι του έτους1238ήταν επισήμως αποδεκτό και από τους Λατίνους· άλλωστε ο ίδιος ο Πάπας Ουρβανός Β΄ το διεκήρυξε επισήμως στη Σύνοδο της Κλερμόν στη Γαλλία (1095 μ.Χ.), κατά την έναρξη της Α' Σταυροφορίας. Με απόφαση, όμως, του Πάπα Γρηγορίου Θ’ του 1238, απορρίφθηκε το θαύμα και απαγορεύθηκε η παρουσία πιστών του παπισμού στην τελετή, το οποίο ισχύει μέχρι και σήμερα. Στην εργασία του κ. Σκαρλακίδη παρατίθενται πλην της μαρτυρίας του Πάπα Ουρβανού Β΄ (αγίου των Ρ/καθολικών) και οι υπέρ του Αγίου Φωτός μαρτυρίες άλλων δύο αγίων του λατινισμού, του Ριχάρδου του Ευλογημένου (1027 μ.Χ.) και του Πέτρου του Σεβασμίου (1092-1156 μ.Χ.).

Απρόσμενη είναι η συνδυασμένη μαρτυρία και πολλών φραγκο-λατίνων ιστορικών, οκτώ τον αριθμό, περί της «αποτυχίας» του θαύματος το 1101 μ.Χ., λόγω των εγκλημάτων και αμαρτιών των νεήλυδων Σταυροφόρων, κατάσταση την οποίαν άλλαξε μόνον η παρέμβαση των Ορθοδόξων Ελλήνων στην τελετή και η τελική έλευση του Αγίου Φωτός στους Έλληνες· κατά την επισήμανση του συγγραφέως:

«Τι σημαίνει, όμως, αυτή η άρνηση του Αγίου Φωτός να φανερωθεί εκείνο το Μεγάλο Σάββατο του 1101, όσον αφορά στην εγκυρότητα του θαύματος; 

Την διαψεύδει, η μήπως την επισφραγίζει και την επιβεβαιώνει; Από τη διήγηση των γεγονότων καθίσταται φανερό ότι παρά το όνειδος και την ταπείνωση που υπέστησαν οι Λατίνοι, και πρωτίστως ο Δαϊμβέρτος [σ.β. : ο λατίνος πατριάρχης], κανείς δεν ήταν σε θέση να αναπαραγάγει το Άγιο Φως με τεχνητό τρόπο [σ.β. : δηλ. για να μη εξευτελισθούν]!»

«Κι αυτό για έναν απλό λόγο: επειδή, όπως έχει ήδη καταστεί σαφές, κατά τη διάρκεια της τελετής δεν υπήρχε κανείς στο εσωτερικό του μνημείου. Ο Τάφος ήταν κλειδωμένος και τα κλειδιά τα κατείχε αποκλειστικά ο Δαϊμβέρτος. 

Κατά συνέπεια, η αναπάντεχη έλευση του Αγίου Φωτός μέσα σ' έναν κενό Τάφο, το πρωΐ της Κυριακής, 21ης Απριλίου του 1101, ενώ απουσίαζε ο Δαϊμβέρτος, αποτελεί ένα αδιαμφισβήτητο τεκμήριο για την εγκυρότητα του θαύματος».

Η μελέτη αυτή γενικώς διακρίνεται για την έκταση των παρατιθεμένων πληροφοριών, με την προσεκτική ερμηνεία των, με την τεκμηρίωση του περιεχομένου των πρωτογενών μαρτυριών και την πλαισίωσή τους με τις δευτερογενείς πηγές, με την πλήρη διαζωγράφιση των ιστορικών συγκυριών, αλλά και με τη συμπλήρωση των ιστορικών γεγονότων από σημαντικές σημερινές μαρτυρίες περί του θαύματος. 

Η απλή γλώσσα, ο τρόπος παραθέσεως των στοιχείων και οι επεξηγήσεις καθιστούν το επιστημονικό περιεχόμενο προσιτό και στους πλέον απλούς αναγνώστες, ενώ ο τρόπος παραθέσεως των τεκμηρίων και η μέθοδος προσεγγίσεως των πηγών έως και την μετάφρασή τους διέπονται από καθαρώς επιστημονικό πνεύμα, εμφανές και στην αποφυγή περιττών επαναλήψεων και μακρυλογίας. Παρατίθεται επίσης πίναξ βιβλιογραφίας και ευρετήριο ονομάτων. 

Η στοιχειοθεσία γενικώς, οι ποιοτικές πολύχρωμες φωτογραφίες, τα σχεδιαγράμματα, οι χάρτες κι οι γκραβούρες, η ποιότης του χαρτιού (illustraion), συμπληρώνουν το ούτως η άλλως πολύτιμο επιστημονικό περιεχόμενο της εκδόσεως.

Πολύ χαρακτηριστική της επιμελείας του συγγραφέως και πρωτότυπη για ένα έργο με τόσο ευρύ φάσμα αποδεκτών η παράλληλη παράθεση (1) φωτογραφιών των αυθεντικών και παλαιοτάτων χειρογράφων των μαρτυριών περί του Αγίου Φωτός, (2) του μεταγεγραμμένου από τα χειρόγραφα αυθεντικού κειμένου (ελληνικού, αραβικού, λατινικού και ρωσικού) και (3) της νεοελληνικής μεταφράσεώς του (μέσω συνήθως άλλης μεταφράσεως). 

Για τη μετάφραση μερικών κειμένων από τα ανέκδοτα αραβικά χειρόγραφα, ο κ. Σκαρλακίδης επέτυχε τη βοήθεια Αραβιστών Ακαδημαϊκών Επιστημόνων, ως του Τούρκου Καθηγητού Dr. FuatSezgin και του Δόκτορος Gamalal-Tahir. Πλην τούτου και οι προσεγγίσεις μεταγενεστέρων ερευνητών - ιστορικών παρατίθενται πλήρεις στις υποσημειώσεις, στο ξενόγλωσσο πρωτότυπό τους.

Η μελέτη του κ. Σκαρλακίδη συμπεριέλαβε, αξιοποίησε και συμπλήρωσε όλες τις μέχρι τώρα σχετικές ιστορικές μελέτες, των J. Mosheim (1736), G. Klameth (1913), Ignaty Kratchkovsky (1914), του ημετέρου μακαριστού Αρχιμανδρίτου π. Καλλίστου Μηλιαρά (1934), των M. Ganard (1955), Otto Meinardus (1962), F. Peters (1985) και του Επισκόπου (παλαιού ημερολ.) Φωτικής Αυξεντίου (1999).

Πέραν της αξίας του συγγράμματος κατά πρώτον ως προς την τεκμηρίωση ενός μοναδικού ιστορικού φαινομένου, ενός θαύματος που λαμβάνει χάριτι Θεού χώραν κατ' έτος δια της ευλογίας της Αγίας ημών Ορθοδόξου Εκκλησίας προς χάριν των πιστών προσκυνητών, η αξία του έγκειται και στην παράθεση σημαντικής βιβλιογραφίας και ιστορικών λεπτομερειών της εκκλησιαστικής ιστορίας των Ιεροσολύμων, και κυρίως στην απόδειξη του ιστορικού και ακαταμαχήτου δικαιώματος του Ορθοδόξου Πατριαρχείου των Ιεροσολύμων να προΐσταται στην Τελετή ο Πατήρ και Πατριάρχης του, έναντι των ετεροδόξων εκπροσώπων, στη σημερινή εποχή, όταν όχι μόνον το θαύμα, αλλά και η ίδια η ιερά Τελετή του Αγίου Φωτός βάλλεται πανταχόθεν.

Η μετά χείρας βιβλιοπαρουσίαση δεν μπορεί παρά να αδικεί (λόγω περιορισμένου χώρου) την αξία του βιβλίου, η οποία όμως - φρονούμε - θα εκτιμηθεί επαρκώς από τους μέλλοντες αναγνώστες του. Η παρουσιαζόμενη μελέτη του κ. Σκαρλακίδη ήδη εκτυπώνεται και στα Αγγλικά και ακολουθούν μεταφράσεις της στα Ρωσικά, Ισπανικά, Ρουμανικά και Σερβικά.

Μετά την ανάγνωση ενός τόσο σημαντικού βιβλίου, αισθάνεται κανείς υποχρεωμένος να ευχαριστήσει για την προσφορά του τον κ. Σκαρλακίδη και για την πρόθεσή του, η οποία είναι τόσο μεγαλύτερης αξίας, καθ’ όσον ο κ. Σκαρλακίδης δεν είναι επιστήμων ιστορικός η θεολόγος, αλλ' εν προκειμένω έχει φθάσει η και υπερβή τα μέτρα των ειδικών αυτών τομέων.

Το παρουσιαζόμενο σύγγραμμα δεν αποσκοπεί βέβαια και ούτε χρειάζεται να πείσει περί της πραγματικότητος του θαύματος του Αγίου Φωτός (διότι οι εκ προθέσεως δύσπιστοι «ουδέ εάν τις εκ νεκρών αναστή πεισθήσονται»)· περί του θαύματος τούτου πρωτίστως πολλοί εν Ιεροσολύμοις Αγιοταφίται έχουν ακούσει από τα χείλη πάρα πολλών πιστών, στους οποίους είτε οι λαμπάδες η οι κανδήλες πλησίον των άναψαν αυτομάτως είτε κάποιο άλλο θαυμαστό σημείο συνέβη στην Τελετή της μεσημβρίας του Μ. Σαββάτου. 

Αν κάποιοι παρευρισκόμενοι, για λόγους που γνωρίζει ο Χριστός, δεν αξιώθηκαν τέτοιας φωτοφανείας, τούτο ωστόσο δεν αποτελεί λόγο γενικής αποσιώπησης του καταφανούς θαύματος η περιορισμού της βουλής και των θαυμάτων του Θεού. Άλλωστε, κατά την Παράδοση της Εκκλησίας, «δεν είναι ασφαλής για τους δούλους η απόκρυψη των θαυμάτων του Δεσπότου των».

Ως εκ τούτου, το βιβλίο αποτελεί μια «ηχηρή» απάντηση στους σπορείς προτεσταντικών ζιζανίων δυσπιστίας και ειρωνείας, οι οποίοι είχαν την απαίτηση να θέσουν τις κάμερές τους εντός του Κουβουκλίου το Μ. Σάββατο για να δουν το θαύμα· τώρα οι εν λόγω «σπουδασταί» μπορούν να το δουν, ερευνώντας την καταγραφή του από τον κ. Ανδρέα Βολκώφ, ο οποίος τους επρόλαβε «τη καλή απιστία» και «προέδραμε τάχιον» στο κενό Μνήμα, για να δη το Φως εν τω Τάφω.

Άφωνοι ας μείνουν έμπροσθεν της σωρείας των αληθινών και δη εγγράφων ιστορικών μαρτυριών του Θαύματος του Αγίου Φωτός και οι νεοεποχίται βλάσφημοι της θεότητος του Κυρίου Ιησού Χριστού, τύπου Κώδικος Ντα Βίντσι του Dan Brown, οι οποίοι αμφισβητούν τον Ιησούν, Πρώτον και Έσχατον και μόνον κατά κυριολεξίαν Χριστόν, εκείνοι που βάσει μεμονωμένων αποκρυφιστικών χειρογράφων και φαντασιοκοπημάτων του παρελθόντος, ως το γνωστικόν «Ευαγγέλιον του Ιούδα», προσπαθούν να διαστρέψουν την ιστορική αλήθεια της Σαρκώσεως του Αχωρήτου Λόγου.

Ο Κύριος, ο Οποίος έθηκε και θέτει τα αποτυπώματα της ακτίστου ενεργείας Του στην κτιστή ύλη, είτε αυτή είναι αχειροποίητες ι. Εικόνες, είτε άφθαρτα ι. λείψανα, είτε ιερά Προσκυνήματα, ως ο λίθος της Αναλήψεως επί του Όρους των Ελαιών, Αυτός δύναται και να «αποτυπώνει» το Φως του και στην κτιστή ύλη του κεριού και των οπτικών συσκευών μας, επειδή ο Χριστός «χαίρει ερευνώμενος, ως φιλάνθρωπος· διο προς τούτο προτρέπει ημάς, προτείνων τοις διαπιστούσι την πλευράν, ως τω Θωμά, τω κόσμω πιστούμενος την Αυτού τριήμερον Έγερσιν».

Αυτώ η δόξα και το κράτος εις τους αιώνας.

Πρωτοπρεσβύτερος Θεόδωρος Ζήσης ( από την παρουσίαση του βιβλίου τού Χάρη Σ. Σκαρλακίδη ) 

Στα βάθη των αιώνων χάνονται οι πληροφορίες, για το ακριβές έτος που για πρώτη φορά εμφανίσθηκε το Άγιο Φώς, στο Ναό της Αναστάσεως των Ιεροσολύμων. Τα εγκαίνια του πρώτου Ναού έγιναν στις 13 Σεπτεμβρίου στα 330 μ.Χ. επί βασιλείας του Μεγάλου Κωνσταντίνου. 

Στα εγκαίνια παρίστατο ασφαλώς και η Αγία Ελένη, η οποία είχε κατέβει στην Αγία Πόλη αρκετούς μήνες νωρίτερα ψάχνοντας για τον Τίμιο Σταυρό. 

Ο πατριάρχης και ιστορικός Δοσίθεος Ιεροσολύμων στην Εκκλησιαστική του ιστορία "περί των Ιεροσολύμοις Πατριαρχευσάντων" ( Δωδεκάβιβλος ), στο Β’ βιβλίο – κεφ. Α’ σχετικά αναφέρει: 

" …η δε Βασίλισσα (Ελένη) μετά χαράς μεγάλης και φόβου ανελομένη τον ζωοποιόν Σταυρόν , και ασπασαμένη προσεκύνησε, και εξ εκείνου ήρξατο η εορτή της υψώσεως εις τα Ιεροσόλυμα μετά το ευτρεπισθήναι δηλαδή τον περιβόητο Ναόν, τής τού Χριστού Αναστάσεως …. 

Ει και ύστερον, δια το ουράνιον φώς του αγίου Τάφου, μετετέθη είς τήν Μεγάλην Τεσσαρακοστήν…" ( δηλ. τήν Κυριακή τής Σταυροπροσκυνήσεως). 

Τι είναι όμως το Άγιο Φώς, και πως παρουσιάζεται; 

Εμείς γνωρίζουμε ότι το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου , λίγο πριν αρχίσει η θεία λειτουργία της Αναστάσεως, σβήνουν όλα τα φώτα του ναού και ο ιερέας ανάβει το κερί του με φώς από την ακοίμητο κανδήλα της Αγίας Τραπέζης, δίνοντας ακολούθως το φώς αυτό στους πιστούς για το "Χριστός Ανέστη" που θα ακολουθήσει καθώς και για την Αναστάσιμη θεία Λειτουργία. 

Ανάβουν λοιπόν οι πιστοί τα κεριά τους με φώς που προϋπάρχει στην Αγία Τράπεζα. 

Αυτό όμως, που μια φορά τον χρόνο συμβαίνει στον Ναό της Αναστάσεως στα Ιεροσόλυμα, ξεφεύγει από τα ανθρώπινα όρια και έχει σχέση, με τήν προσωπική παρουσία του Χριστού, στον τόπο συγκεκριμένα της ταφής του , που εδώ και 2000 χρόνια συνέβη. 

Στις 12 λοιπόν το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου, έρχεται με μεγάλη συνοδεία ο Πατριάρχης Ιεροσολύμων με τους Αρχιερείς και ιερείς των Αγίων Τόπων, παρουσία των Καθολικών, Αρμενίων, Προτεσταντών, ετεροδόξων αλλά και αλλόδοξων (Μωαμεθανών και Εβραίων), αλλά και πρεσβευτών ξένων Κρατών και Δογμάτων όπως και παρουσία της Ισραηλινής Αστυνομίας για την επιτέλεση της λεγόμενης Τελετής του Αγίου Φωτός. 

Να σημειώσουμε ακόμη ότι το κουβούκλιο του Πανάγιου Τάφου (εντός του οποίου υπάρχει η μαρμάρινη πλάκα επί της οποίας ο Εβραίος βουλευτής Ιωσήφ ο από Αριμαθαίας εναπέθεσε το σώμα του Θεανθρώπου Ιησού Χριστού) έχει ελεγχθεί,  σπιθαμή προς σπιθαμή από ειδική επιτροπή (ακόμη και εχθρευομένων την Ορθοδοξία) για οποιαδήποτε μορφής απάτη. 

Έλεγχοι βέβαια που γίνονται για 1.670 περίπου χρόνια…..

Έχει επίσης μετά από έλεγχο σφραγισθεί, με ειδικές σφραγίδες, ή πόρτα  τού Παναγίου Τάφου, ενώ τόσο ο Ισραηλινός πολιτικός διοικητής τής Ιερουσαλήμ όσο και ό διευθυντής τής Ισραηλινής Αστυνομίας ελέγχουν σχολαστικά τον Πατριάρχη όπως  προαναφέραμε, ώστε να μη έχει επάνω του οτιδήποτε μπορεί να προκαλέσει φωτιά. 

Όλα αυτά γίνονται, παρουσία τού κόσμου, και ειδικώς παρουσία του Αρμένιου Πατριάρχου ή αντιπροσώπου αυτού, και μάλιστα "ως μάρτυρος κατηγορίας" για τήν περίπτωση και εδώ "κακόβουλου ορθοδόξου απάτης".

Μη ξεχνάμε επίσης, ότι ακόμη και σήμερα, τα κλειδιά του Ναού της Αναστάσεως δεν τα έχουν  Ορθόδοξοι  αλλά  Μωαμεθανοί , από πάππου προς πάππου από αρχαιοτάτων χρόνων καταλήψεως υπό των Αράβων της Αγίας Πόλεως, και επί "κληρονομική διαδοχή".

Η κολόνα αυτή, ραγισμένη μέχρι σήμερα,
δείχνει τήν αλήθεια τής Ορθοδοξίας!

Το Άγιον Φώς ούτε μια φορά δεν έχει δοθεί σε ετεροδόξους (Λατίνους και Αρμενίους) παρ’ όλες τις δολοπλοκίες των Φράγκων της πρώτης μέχρι και της ογδόης Σταυροφορίας (1096-1270), την κατοχή των Αγίων Τόπων από τον Ριχάρδο τον Λεοντόκαρδο μέχρι τον Σαλαδίνο της Αιγύπτου, κι ακόμη από τις πιέσεις και "συνεργασίες" των Αρμενίων με τις τότε, κατά καιρούς δυνάμεις κατοχής, προς απόκτηση δικαιωμάτων ισχύος επί των Αγιοταφικών προσκυνημάτων. 

Όταν στα 1548 οι Αρμένιοι προσπάθησαν να πάρουν αυτοί τον Άγιο Φώς βγάζοντας έξω τον Ορθόδοξο Πατριάρχη, τότε με μία μεγάλη βροντή έσπασε ή κολόνα έξω από τον Ναό πού δίπλα της στεκόταν κλαίγοντας ό Πατριάρχης! Τον Άγιο Φώς βγήκε από εκεί, και τον πήρε ό Ορθόδοξος Πατριάρχης... 

Αυτά, από πλευράς ιστορικής αναδρομής, ελέγχου και διαφάνειας.

Εισερχόμενος τώρα ο Πατριάρχης στον Πανάγιο Τάφο γονατίζει και προσεύχεται, παρακαλώντας τον Κύριο Ημών Ιησού Χριστό να στείλει τον Άγιο Φώς, σαν δώρο αγιασμού για τούς ανθρώπους.

Σε λίγο το πέτρινο μάρμαρο του Παναγίου Τάφου αρχίζει να ιδρώνει και εμφανίζεται ένα γαλάζιο, συστρεφόμενο, ουράνιο Φώς το οποίο ανάβει αυτομάτως, τα 33 κεριά (όσα τα χρόνια του Χριστού) που κρατάει ο Πατριάρχης. 

Ακολούθως το Φώς αυτό βγαίνει σαν φωτεινός ανεμοστρόβιλος έξω από το Άγιο Κουβούκλιο και ξεχύνεται στο Ναό της Αναστάσεως που είναι γεμάτος από 5.000 περίπου κόσμο, ανάβοντας μάλιστα με φωτεινές αστραπές τα σβηστά κανδήλια ψηλά στην Εκκλησία ή και τα σβησμένα κεριά,  π ι σ τ ώ ν  προσκυνητών που βρίσκονται γερμένοι (για να ιδούν το θέαμα) στους εσωτερικούς εξώστες – μπαλκόνια του Ιερού Ναού, όπως άλλωστε τα τελευταία χρόνια  βλέπουμε και από την Ελληνική Τηλεόραση.

Στον παραπάνω video τού 2011, στον άνω δεξιά μέρος, φαίνεται καθαρά τα αυτόματο άναμμα τής λαμπάδας στον επάνω εξώστη. Οι αστραπές πού βλέπουμε στον video στον εσωτερικό χώρο του Ναού είναι από το Άγιο Φώς, δεν είναι από φλάς, και μάλιστα σε τόσο μεγάλη έκταση και με αναπηδήσεις σε διαφορετικά ταυτογχρόνως σημεία...

ΜΙΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΜΠΕΙΡΙΑ...  

Η μαρτυρία στην οποία τώρα θα αναφερθούμε, είναι η μόνη πού έχουμε συναντήσει να φθάνει μέχρι τα άδυτα του χώρου του Αγίου Φωτός, εκεί πού ανθρώπινο μάτι στην δεδομένη στιγμή δεν μπορεί να εισχωρήσει, πλην ενός, πού είναι ο ίδιος ο Πατριάρχης . 

Από το βιβλίο  «ΕΙΔΑ ΤΟ ΑΓΙΟ ΦΩΣ », του γνωστού Κύπριου Αρχιμανδρίτου π. Σάββα Αχιλλέως θα δανεισθούμε τώρα αυτή την περιγραφή. 

Βασίζεται σε μία συνέντευξη πού είχε δώσει προ ετών, ο τότε φύλακας του Παναγίου Τάφου π. Μητροφάνης (έχει κοιμηθεί ήδη), και ο οποίος, παρ’ όλο πού ήταν φύλακας εξ’ απορρήτων του Παγκόσμιου αυτού προσκυνήματος και διαρκούς θαύματος, εν τούτοις διατηρούσε κάποια ίχνη καλόπιστης αμφιβολίας, επιζητώντας όμως να βρει την αλήθεια. 

Τον περιστατικό συνέβη τον 1926 , επί Πατριάρχου Ιεροσολύμων  Δαμιανού τού Α’. 

Ας δούμε το σχετικό κείμενο.

«…Όταν οι αιρετικοί αρχηγοί των ξένων δογμάτων, πάρουν την ευλογία από τον Πατριάρχη, τότε εκείνος βγαίνει από τον Ναό της Αναστάσεως και έρχεται απέναντι τού Ιερού Κουβουκλίου. Εκεί, σε ειδικές θέσεις κάθονται όλοι οι πρεσβευτές του κόσμου, οι αρχές της πόλεως, οι πρόξενοι, οι διευθυντές και αξιωματικοί της Αστυνομίας. 

Πλήθος επισήμων και ανεπισήμων ανθρώπων και εκπροσώπων του λαού. Από τις 10 η ώρα το πρωϊ του Μεγάλου Σαββάτου ως τις 11 γίνεται μεγάλος έλεγχος. Εξουσιοδοτημένα άτομα μπαίνουν μέσα στον Πανάγιο Τάφο. Επάνω από το ιερό αυτό μνημείο της Ορθοδοξίας υπάρχουν κρεμασμένα 43 κανδήλια ολόχρυσα αναμμένα, ημέρα και νύχτα, εκ των οποίων:

13 κανδήλια ανήκουν στους Ορθόδοξους

13 κανδήλια ανήκουν στους Λατίνους

13 κανδήλια στους Αρμενίους

και 4 στους Κόπτες Μονοφυσίτες.

Όλα σχηματίζουν ένα παραπέτασμα από χρυσάφι. Μέσα στον Πανάγιο Τάφο μπαίνουν την τελευταία ώρα, μόνο τα εξουσιοδοτημένα άτομα. Σκοπός τους είναι να σβήσουν τα 43 αναμμένα κανδήλια. Για όλη αυτή την τάξη του Αγίου Φωτός γίνεται αυστηρός έλεγχος και διαρκής παρακολούθηση.

 Παρακολουθούν τα πάντα, εκπρόσωποι των Λατίνων, των Αρμενίων και των Κοπτών μαζί με τον Ορθόδοξο επιτετραμμένο. Όλα αυτά, έχουν ένα και μόνο σκοπό. Μήπως σκοπίμως ή κατά λάθος, παραμείνει αναμμένο κανδήλι ή υπάρξει κάτι άλλο, πού είναι δυνατόν να μεταδώσει φώς. 

Γίνεται πλήρης συσκότιση του Παναγίου Τάφου και ακολουθεί δεύτερος και τρίτος έλεγχος. Πρέπει να εξακριβωθεί ότι κανένα άτομο δεν βρίσκεται μέσα στον Τάφο. Στις 11 το πρωϊ ακολουθεί η διαδικασία σφραγίσεως του Παναγίου Τάφου με δυο τεράστιες κορδέλες σε σχήμα «Χ» στις 4 γωνίες τής πόρτας, και με λειωμένο καθαρό κερί με τις μεγάλες σφραγίδες του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων πάνω τους. 

Η πράξη αυτή θυμίζει την απεγνωσμένη προσπάθεια των Εβραίων αρχόντων να σφραγίσουν τον ίδιο αυτό Τάφο, εδώ και 2000 χρόνια, για να μη κλαπεί ο Μεγάλος νεκρός. 

Ζήτησαν μάλιστα κουστωδία-φρουρά από τον Πιλάτο « σφραγίσαντες τον τάφον μετά της κουστωδίας» όπως σημειώνουν χαρακτηριστικά τα Ευαγγέλια. Ερχόμενος τώρα ο Πατριάρχης με μεγαλοπρεπή συνοδεία, γίνεται Λιτανεία γύρω από το Ιερό Κουβούκλιο, και ακολούθως εξονυχιστικός έλεγχός του Πατριάρχη, παρουσία των επισήμων, ενώ στις 12 ακριβώς θα κοπούν οι σφραγίδες ελέγχου για να μπει μέσα. 

ΑΣ δούμε όμως τις αποκαλύψεις του φύλακα του Παναγίου Τάφου, μοναχού Μητροφάνη, για το πώς είδε το Άγιο Φώς, το Μεγάλο Σάββατο του 1926.

ΕΝΑ ΠΡΩΤΟΦΑΝΕΣ ΤΟΛΜΗΜΑ! 

Ο π. Μητροφάνης, φύλακας τού Παναγίου Τάφου για 58 ολόκληρα χρόνια !  Τα πρώτα χρόνια είχε και ο ίδιος τις αμφιβολίες του για τον πώς δίνετε τον Άγιο Φώς μέχρι πού αποφάσισε να τον διαπιστώσει.... Εδώ, στον εσωτερικό τού Παναγίου Τάφου ! 

« Ήταν ακριβώς, δωδεκάμισυ το βράδυ τής Μεγάλης Παρασκευής προς το Μεγάλο Σάββατο. Η προετοιμασία μου ( γι’ αυτή την επιχείρηση) αποτελείτο από ένα μικρό φακό, «φαναράκι», και λίγο νερό σ’ ένα μικρό δοχείο. Ήταν τόσο λίγο, ίσα για να ξεδιψάσει κανείς στις ώρες της αγωνίας μου. Τίποτα άλλο δεν με απασχολούσε πια, αν και ήμουνα σίγουρος για την επιτυχία μου. 

Θα έλυνα μια διά παντός την απορία μου, και θα εγνώριζα ένα μυστικό πού κανείς μέχρι σήμερα δεν μπορούσε να γνωρίζει. Όταν τελείωσα κάθε λεπτομέρεια φώναξα τον βοηθό μου π. Νίκανδρο, να μού φέρει την σκάλα. Είμαστε εντελώς μόνοι. Την στερέωσα, και ανέβηκα λέγοντάς του να πάρει την σκάλα, γιατί μόλις τελείωνα από τον καθαρισμό ψηλά, θα κατέβαινα πηδώντας κάτω. 

Έτσι και έγινε. 

Δεν είμαι σε θέση ούτε και έχω την δύναμη να περιγράψω τα αισθήματά μου. Τις ώρες εκείνες έζησα μία κατάσταση αλησμόνητη, γεμάτη φόβο και τρόμο. Κρύος ιδρώτας με περιέλουζε, τρέμοντας σε όλο μου το σώμα. Δεν θα διέφερα από μελλοθάνατο πού τον πηγαίνανε για εκτέλεση. 

Ένας φόβος πρωτοφανής και πρωτόγνωρος με συγκλόνιζε, και ένα ερώτημα έντονο και ελεγκτικό με αναστάτωνε, μέσα στην κρύπτη μου στο σκοτάδι….

«Ποιος άλλος, μού έλεγε, τόλμησε ποτέ κάτι τέτοιο, στην μακρόχρονη Χριστιανική ιστορία του Παναγίου Τάφου; Εσύ, με ποιο δικαίωμα το αποφάσισες; Αν σε ανακαλύψουν εδώ πάνω κρυμμένο, π. Μητροφάνη, φαντάζεσαι τι έχει να γίνει, και ποιά απολογία θα τολμήσεις να δώσεις ; ».

Όμως μέσα στις απαίσιες σκέψεις μου ορθωνόταν και η επιμονή μου. Έπρεπε να μάθω για το Άγιο Φώς! Αν ήταν πράγματι θαύμα, ή αν ήταν κοροϊδία και απάτη…Σε λίγο άρχισα πάλι να πέφτω σε μεταμέλεια. 

Σαν κάποιος να με έσπρωχνε λέγοντάς μου. «κατέβα κάτω γρήγορα, όσο έχεις καιρό. Γιατί σε λίγο θα αρχίσει η λειτουργία των Ορθοδόξων, μέχρι τις 4 το πρωϊ. Μετά θα έλθουν οι Αρμένιοι, κι εσύ θα είσαι αναγκασμένος να παραμένεις εδώ κουλουριασμένος, ακίνητος, αμίλητος, και ατάραχος. Κι αν δεν αντέξεις ;

Θα ακολουθήσουν μετά οι Λατίνοι, ως τις 6.30 το πρωϊ. Θα είσαι ακίνητος; Κι αν βήξεις; Αλλοίμονό σου τι έχεις να πάθεις, π. Μητροφάνη, έλεγα, ελεεινολογώντας τον εαυτό μου. Όλος ο κόσμος πιστεύει στον θαύμα αυτό, εσύ μόνο δεν πιστεύεις, κι είσαι και φύλακας του Παναγίου Τάφου, άθλιε…».

Επί τέλους, στις 2 μετά τα μεσάνυκτα προς το Μεγάλο Σάββατο ο Ορθόδοξος ιερέας άρχισε την λειτουργία. Μετά, στις 4 κατέφθασαν οι Αρμένιοι, με την μονότονη, χωρίς αλλαγή ήχων ψαλμωδία τους. Στο τέλος, ήλθαν και οι Λατίνοι. Με στόμα κατάξερο από την αγωνία μου, πού το δρόσιζα βάζοντας λίγο νερό στα χείλη μου, και υποχρεωμένος να ακούω τα πάντα κρυμμένος, περίμενα την συνέχεια. 

Τέλος, αποχωρώντας και ο τελευταίος Λατίνος, κατέφθασε ο γέροντάς μου, ο π. Ανατόλιος. 

Παρακολουθούσα με κάθε λεπτομέρεια τις κινήσεις του, προσπαθώντας να επισημάνω τίποτα ύποπτο. Κι όταν στις 11 το πρωϊ σφραγίσθηκε ο Τάφος και μέσα στο Άγιο Κουβούκλιο πού ήμουν κρυμμένος απλώθηκε βαθύ σκοτάδι, άναψα το φακό μου. 

Πάνω στο Πανάγιο μνήμα του Χριστού, ήταν η Ιερή των ευχών φυλλάδα. Μέσα της ένα χονδρό, σβησμένο κερί. Και δίπλα, σβηστή και έτοιμη, η Αγία Κανδήλα περίμενε…

Θα άναβε από τον Χριστό, ή,  με φωτιά κάλπικη, από τον Πατριάρχη; 

Έσβησα τον φακό και περίμενα…

ΠΩΣ ΒΓΑΙΝΕΙ ΤΟ ΑΓΙΟ ΦΩΣ...

Μέσα στο πέλαγος εκείνης της αγωνίας, άρχισα σιγανά να προσεύχομαι. 

«Χριστέ μου, εσύ γνωρίζεις τις συνθήκες και την απόφασή μου να βρεθώ σ’ αυτήν την θέση. Όλα πηγάζουν από μία απορία, και από μία αδύνατη και κλονισμένη πίστη. Εγώ Κύριε, πιο αδύνατος από τον Ευαγγελιστή Ιωάννη, πού δεν πίστευε κι’ αυτός στην αρχή, ότι πραγματικά αναστήθηκες, ζητώ σήμερα να ιδώ με τα μάτια μου τι ακριβώς γίνεται εδώ μέσα, με το Άγιο Φώς…».

Σταμάτησα την προσευχή μου, και άναψα τον φακό. Έβλεπα καθαρά το μυστηριώδες «κερί» μέσα στο βιβλίο προσευχών, και οι υποψίες μου μεγάλωναν. 

«Αχ! αυτό το «κερί» μονολόγησα. Τι γυρεύει εδώ μέσα, αυτό το κερί; 

Διέκοψα απότομα τις σκέψεις μου, καθώς η πόρτα του Παναγίου Τάφου άνοιξε και μπήκε στα σκοτεινά ο ίδιος ο Πατριάρχης. 

Κρυμμένος από πάνω τον έβλεπα! 

Ήταν 12 ακριβώς το μεσημέρι. Η αγωνία μου μεγάλωνε, ενώ ένα σφίξιμο άρχισε να απειλεί την καρδιά μου, έτοιμος να λιποθυμήσω. Άκουγα ήδη τα πρώτα βήματα του Πατριάρχη, στον χώρο του Ιερού Λίθου. Διέκρινα την σιλουέτα του καθώς έσκυψε για να μπει στο Ζωοδόχο Μνήμα. 

Άρχισε να προσεύχεται...

Εκείνη ακριβώς την στιγμή, μέσα στην απέραντη νεκρική σιωπή πού μόλις αισθανόμουν την αναπνοή μου, άκουσα ένα ελαφρό σφύριγμα. Ήταν παρόμοιο με λεπτή αύρα, πνοής ανέμου. Και αμέσως μετά, ένα αλησμόνητο θέαμα με συγκλόνισε. 

Είδα, ένα γαλάζιο Φώς να απλώνεται σιγά-σιγά, σ’  ολόκληρο τον Ιερό χώρο του Τάφου. 

Το γαλάζιο αυτό Φώς, το έβλεπα να στριφογυρίζει σαν ένας δυνατός ανεμοστρόβιλος πού με ορμή ξεριζώνει πανύψηλα δέντρα και τα αρπάζει πηγαίνοντάς τα, μίλια μακριά. Πόση ανησυχία είχε, εκείνο το παράξενο Φώς! 

Μέσα από το Φώς αυτό, έβλεπα καθαρά τον Πατριάρχη και χοντρές σταλαγματιές ιδρώτα να κυλούν στο πρόσωπό του. Όπως ήταν γονατιστός, έφερε το χέρι του στο κενό πού δημιουργούσε το «κερί» στο βιβλίο. 

Πάνω στο μάρμαρο του Μνήματος ακούμπησε τις 4 δεσμίδες των 33 λευκών κεριών, όσα τα χρόνια του Χριστού, και φωτιζόμενος από το μυστηριώδες εκείνο Φώς άρχισε να διαβάζει τις ευχές. 

Τότε, το κάπως ήρεμο εκείνο γαλάζιο Φώς άρχισε να κινείται ανήσυχα. Ήταν ένα αφάνταστο και απερίγραπτο στριφογύρισμα, δυνατότερο από το πρώτο. Και αμέσως μετά, άρχισε να μεταβάλλεται σε ένα λαμπερό ολόλευκο Φώς, όπως περιγράφεται από τον Ευαγγελιστή, στην τού Χριστού Μεταμόρφωση! 

Το Φώς αυτό, μεταμορφώθηκε σε λίγο σε έναν ολοφώτεινο δίσκο Ήλιου, σταματημένο πάνω από τον Πατριάρχη. Τον είδα να υψώνει κατόπιν τις δεσμίδες των κεριών στον αέρα, περιμένοντας «κάτι». Ήταν η βοήθεια του Θεού πού περίμενε!

Και όπως σιγά-σιγά ύψωνε παρακλητικά στον ουρανό τα χέρια του, λίγο πριν φθάσουν στο ύψος της κεφαλής του, εν ριπή οφθαλμού, σαν να άγγιξαν τα κεριά σε αναμμένο καμίνι, πήραν φωτιά, μαζί και η Αγία Κανδήλα! 

Και ξαφνικά, χωρίς καν να το καταλάβω, χάθηκε από τα μάτια μου ο ολόλαμπρος αυτός δίσκος…

Τα μάτια μου γέμισαν δάκρυα. Το σώμα μου καιγόταν ολόκληρο. Μια αίσθηση πυρακτωμένης καμίνου με περιέζωνε. Ο Άγιος εκείνος γέροντας Πατριάρχης, φανερά συγκινημένος, οπισθοχώρησε με τα αναμμένα κεριά προς την έξοδο, σεβόμενος να γυρίσει την πλάτη στον Ιερό εκείνο χώρο. 

Βγήκε στον προθάλαμο του Αγίου Λίθου δίνοντας την μία δεσμίδα αναμμένων κεριών στον Αρμένιο Πατριάρχη, (σύμφωνα με τα προνόμια), πού τον περίμενε αμίλητος στην πόρτα. 

Έπειτα, από την δεξιά οπή του Αγίου Κουβουκλίου έδωσε πρώτος το Άγιον Φώς στον Ορθόδοξο Αρχιερέα, πού περίμενε. 

Και εκείνος, βασταζόμενος στους ώμους των Ορθοδόξων πιστών πού φώναζαν από ενθουσιασμό " ο Χριστός είναι Θεός δικός μας και αληθινός ", το μετέφερε στον Ναό της Αναστάσεως δίπλα, για να μεταφερθεί από εκεί, οδικώς, αεροπορικώς, ή με καμήλες, σε όλο τον Ορθόδοξο κόσμο πού τον περίμενε για τήν Ανάσταση....

Μέσα στις φωνές ενθουσιασμού και χαράς για το Άγιο Φώς, πήδησα κάτω από την κρύπτη μου, και παρουσιάσθηκα στον γέροντά μου, τον π. Ανατόλιο. Πολύ αργότερα εξομολογήθηκα την πράξη μου αυτή στον ίδιο τον Πατριάρχη, βάζοντάς μου κανόνα για αυτή την παρακοή μου…».

Σύμφωνα με την τάξη των προνομίων στους Αγίους Τόπους, πού πηγάζει από την δογματική αλήθεια πίστεως, μόνο Ορθόδοξος Πατριάρχης επιτρέπεται να μεταδώσει σε πιστούς, το ζωντανό αυτό Φώς! Από το χέρι του θα το πάρουν οι αιρετικοί. 

Πρώτα ο Αρμένιος, και μετά ο Λατίνος, αν τον ζητήσει...

Γίνεται αυτό, για να έλθουν κάποτε σε συναίσθηση πίστεως, για να καταλάβουν ότι βρίσκονται σε «λάθος δρόμο», και να επιστρέψουν στην Ορθοδοξία, από την οποία έφυγαν, το 1054 οι Παπικοί, και το 1517 οι Διαμαρτυρόμενοι. 

Και αφού πιστέψουν, να εκπληρωθούν οι αιώνιοι λόγοι του Χριστού, «... και τότε γεννήσεται μία ποίμνη, είς ποιμήν» (Ιωάν.ι΄16)

ΑΠΟ ΑΡΧΑΙΕΣ ΙΣΤΟΡΙΚΕΣ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΚΑΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ... 

(;) μ.Χ. Απόστολος Πέτρος Αναφέρεται στο «Οι Άγιοι Θεόπτες Πατέρες» (Γρηγόριος Νύσσης (+394)). Δεύτερος λόγος περί Αναστάσεως. Ιωάννης Δαμασκηνός. Οκτώηχος. Η Πρώτη Ανάστασις Σεδαλίχ Ήχος όγδοος.

Αγ. Γρηγόριος Νύσσης (+394). Στο «Δεύτερος λόγος περί Αναστάσεως» γίνεται αναφορά στον Απόστολο Πέτρο (1ος αι.) ο οποίος είδε το Άγιο Φως. (Δεύτερος Λόγος περί Αναστάσεως, 4ος αι.)

Στα πρακτικά του ιστορικού της Εκκλησίας Ευσέβιου (4ος αι.) αναφέρεται πως, παρουσία του Πατριάρχου Ναρκίσσου (2ος αι.), δεν υπήρχε επάρκεια ελαίου στο λυχνάρι της εικόνας. Κάποιος άνδρας το γέμισε το λυχνάρι με νερό από την πηγή Σιλωάμ. Το λυχνάρι άναψε με το Άγιο Φως και παρέμενε αναμένο, καθ’ όλη την διάρκεια της Πασχάλιας Λειτουργίας. (Ευσέβιος Παμφυλίας, Ιστορία της Εκκλησίας, Βιβλίο ΣΤ’, κεφ. 9, 1-3)

Ο Μέγας Θεοδόσιος (+395), σύμφωνα με την παράδοση, κάποτε επισκέφθηκε κρυφά την Ιερουσαλήμ, και αμέσως μετά, ΟΛΑ τα λυχνάρια των εικόνων άναψαν. «Το θαύμα αυτό εξέπληξε τον Πατριάρχη, αλλά άγγελος του αποκάλυψε πως αυτός που προσευχόταν δεν ήταν απλός άνθρωπος, αλλά ο άγιος βασιλέας Θεοδόσιος» (Επίσκοπος Πορφύριος (Ουσπένσκυ), «Το βιβλίο του είναι μου», Μέρος 3, S-Pb., 1896, σελ. 299-300. (στα Ρώσσικα)

Ιερός Ιωάννης ο Δαμασκηνός (780) στο υμνολόγιό του συχνά αναφέρεται στο Φως το υπέρλαμπρον επί του Παναγίου Τάφου. Για παράδειγμα: «....Πέτρος εις τον Τάφον, και είδε φως εν αυτώ, και εφοβήθη...» Οκτώηχος. Η πρώτη Ανάστασις σεδαλίχ, Ήχος όγδοος, όπ.πρ.)  

Ο Μητροπολίτης Καισαρείας, Καππαδόκης Αρέθας στο μήνυμά του προς τον Εμίρη της Δαμασκού (αρχές 10ου αι.) γράφει: «Κάθε χρόνο μέχρι τώρα, την ημέρα της αγίας Του Αναστάσεως ο Πανάγιος και Πολύτιμος Τάφος Του κάνει θαύματα.... (όντας όλα τα φώτα της Ιερουσαλήμ σβηστά, και)..... με την θύρα (του Παναγίου Τάφου) σφραγισμένη....και οι Χριστιανοί να στέκονται τριγύρω του, μέσα στον Ναό της Αναστάσεως (η Ροτόντα που στέγαζε το κουβούκλιο), φωνάζοντας «Κύριε Ελέησον!», ξαφνικά εμφανίζεται μια αστραπή φωτός και ανάβει το καντήλι, και στην συνέχεια όλοι οι κάτοικοι της Ιερουσαλήμ παίρνουν από το φως αυτό και ανάβουν τα δικά τους τα κεριά...» (Σχετ.: Επίσκοπος Αυξέντιος Φωτικής. Το Πασχάλιον Πυρ στην Ιερουσαλήμ: Μια Μελέτη της Τελετής του Αγίου Φωτός στον Ναό του Παναγίου Τάφου.)

Κώδιξ Ιεροσολύμων Πατριαρχείου Τιμίου Σταυρού Νο.43 [HS 43]. (4ος αι.)

Ο Μητροπολίτης Καισαρείας, Καππαδόκης Αρέθας στο μήνυμά του προς τον Εμίρη της Δαμασκού (αρχές 10ου αι.) γράφει: «Κάθε χρόνο μέχρι τώρα, την ημέρα της αγίας Του Αναστάσεως ο Πανάγιος και Πολύτιμος Τάφος Του κάνει θαύματα.... (όντας όλα τα φώτα της Ιερουσαλήμ σβηστά, και)..... με την θύρα (του Παναγίου Τάφου) σφραγισμένη....και οι Χριστιανοί να στέκονται τριγύρω του, μέσα στον Ναό της Αναστάσεως (η Ροτόντα που στέγαζε το κουβούκλιο), φωνάζοντας «Κύριε Ελέησον!», ξαφνικά εμφανίζεται μια αστραπή φωτός και ανάβει το καντήλι, και στην συνέχεια όλοι οι κάτοικοι της Ιερουσαλήμ παίρνουν από το φως αυτό και ανάβουν τα δικά τους τα κεριά...» (Σχετ.: Επίσκοπος Αυξέντιος Φωτικής. Το Πασχάλιον Πυρ στην Ιερουσαλήμ: Μια Μελέτη της Τελετής του Αγίου Φωτός στον Ναό του Παναγίου Τάφου.)

Ένας κληρικός της αυτοκρατορικής αυλής του Κωνσταντίνου Ζ’ Πορφυρογέννητου, ο Νικήτας, το 947 μ.Χ. έστειλε επιστολή στον αυτοκράτορα διηγούμενος την απόπειρα ενός εξοργισμένου εμίρη να δώσει τέλος στην τελετή αφής του Αγίου Φωτός.... « (Ο εμίρης) απαίτησε (από τον Πατριάρχη), με την απειλή απαγόρευσης του λαϊκού εορτασμού της Αναστάσεως του Χριστού, την καταβολή 7000 χρυσών νομισμάτων.  

Η καταβολή αυτή δεν θα γινόταν, αν δεν είχαν παραδοθεί άμεσα από τους γραμματείς 2000 χρυσά, με εγγύηση για την καταβολή των υπολοίπων 5000. Όση ώρα παρέμενε ο Πατριάρχης φρουρούμενος στο Πραιτώριο, ο Θεός των θαυμάτων γέμισε δύο από τα κανδήλια της τριπλής κανδήλας που κρέμονται στον τόπο που λένε πως εναποτέθηκε το Σώμα του Χριστού, όταν έγινε η Αποκαθήλωση, για να το περιποιηθούν. Όταν τα νέα για το θαύμα έφτασαν στο Πραιτώριο, Χριστιανοί και Μουσουλμάνοι έτρεξαν, πατείς με - πατώ σε, στον ναό.  

Όμως οι Μουσουλμάνοι ήρθαν γεμάτοι αιματοβαμμένες σκέψεις και φονικά σχέδια, οπλισμένοι και έτοιμοι να σφάξουν κάθε Χριστιανό που κρατούσε αναμμένο φανάρι. Σε λίγο έφτασε ο Πατριάρχης, ακολουθούμενος από τον Κλήρο, και, έχοντας διαπιστώσει πως δεν είχε μέχρι στιγμής λάβει χώρα η εμφάνιση της ιερής φλόγας, με την βοήθεια των Μουσουλμάνων κανόνισε να σφραγισθεί το Άγιο Κουβούκλιο, και άρχισε να προσεύχεται μαζί με τους Χριστιανούς. 

Γύρω στην έκτη ώρα, έχοντας προσηλωμένο το βλέμμα του στον Πανάγιο Τάφο, είδε την υπερφυσική εμφάνιση του Φωτός. Μπήκε μέσα στο Άγιο Κουβούκλιο, του οποίου την είσοδο του την έδειχνε ένας άγγελος. Την στιγμή που πήγε να πάρει ένα κερί για να μεταδώσει την ουράνια φωτιά σε όλους όσους ήταν μέσα στον ναό κρατώντας δάδες, δεν είχε προλάβει να βγει από τον Τάφο, όταν είδε τον ναό να πλημμυρίζει ξαφνικά με ένα ουράνιο φως.

Οι πιστοί στέκονταν αριστερά και δεξιά, κάποιοι ήσαν κοντά στην θύρα, άλλοι κοντά στον Γολγοθά, άλλοι κοντά στην σταυρόμορφη αλυσίδα που κρέμεται από την οροφή και τριγύρω από την οποία είχαν κρεμασμένα τα καντήλια τους – η αλυσίδα, δηλαδή, που είναι για να αντιπροσωπεύει το κέντρο του κόσμου και που είναι εκεί ως σημείο, ώστε όλοι οι άνθρωποι να θαυμάζουν το φαινόμενο της θεϊκής φωτιάς.  

Οι ίδιοι οι Μουσουλμάνοι γέμισαν με θαυμασμό, αφού μέχρι εκείνη την στιγμή η εμφάνιση του Φωτός κατ’ έτος συνέβαινε μόνο σε ένα από τα κανδήλια μέσα στο Άγιο Κουβούκλιο, ενώ την ημέρα αυτή, ολόκληρος ο ναός είχε γεμίσει με φως. Ο εμίρης, που παρακολουθούσε από κάποιο ψηλότερο σημείο, έγινε μάρτυρας ενός ακόμη μεγαλύτερου θαύματος. 

Το μεγαλύτερο από τα κανδήλια - που κρεμόταν ακριβώς μπροστά του - άφησε να χυθεί το λάδι και το νερό που περιείχε, και ξαφνικά γέμισε με το θεϊκό πυρ, παρ’ ότι δεν υπήρχε πλέον κανένα φυτίλι μέσα του.» (Σχετ.: Επίσκοπος Αυξέντιος Φωτικής. Το Πασχάλιον Πυρ στην Ιερουσαλήμ: Μια Μελέτη της Τελετής του Αγίου Φωτός στον Ναό του Παναγίου Τάφου.)

Αρχιμανδρίτης Αρσένιος (1345 μ.Χ.). ...Σύμφωνα με το έθιμο, ο Πατριάρχης τελεί την λιτή κοντά στο Άγιο Κουβούκλιο το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου, χάριν του Αγίου Φωτός. Ο Πατριάρχης ήρθε, και μαζί του ήταν ο Μητροπολίτης Γερμανός από την Αίγυπτο και ο Επίσκοπος Μάρκος της Δαμασκού... και ο Ηγούμενος Στέφανος από την Μονή του Αγίου Σάββα, μαζί με όλον τον κλήρο. Έκαναν την περιφορά του Τάφου του Κυρίου δύο φορές, και μετά την Τρίτη περιφορά τους, εμφανίστηκε πάνω από το Άγιο Κουβούκλιο ένα μικρό συννεφάκι.  

Μετά άνοιξαν το Άγιο Κουβούκλιο και ο Πατριάρχης μπήκε μέσα, μαζί με τον Αρμένιο επίσκοπο, επειδή το σπήλαιο είχε γεμίσει από Άγιο Φως και όλα τα καντήλια που είχαν σβηστεί και ετοιμαστεί από την Μεγάλη Παρασκευή ήσαν αναμμένα. Ο Πατριάρχης άναψε κεριά από το Άγιο αυτό Πυρ, και από τον Πατριάρχη και ολόκληρο το εκκλησίασμα υψώθηκε μια μεγάλη κραυγή, με την εμφάνιση του Φωτός. Μετά από λίγη ώρα, τα κεριά που όλοι κρατούν για ευλογία, σβήστηκαν. Μετά ο Πατριάρχης άρχισε την Λειτουργία του Μεγάλου Σαββάτου. (Σχετ.: Επίσκοπος Αυξέντιος Φωτικής. Το Πασχάλιον Πυρ στην Ιερουσαλήμ: Μια Μελέτη της Τελετής του Αγίου Φωτός στον Ναό του Παναγίου Τάφου.)  

Ο Θεοδώριχος, που έγραψε την αφήγησή του το 1172, λέει πως μερικές φορές, το Άγιο Φως εμφανιζόταν περίπου την πρώτη ώρα, άλλες φορές περίπου την Τρίτη, ή την έκτη, ή την ενάτη, ακόμα και την Εβδόμη Ώρα του Κανόνα. 

ΑΠΟ ΡΩΣΟΥΣ ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΕΣ

Ο Ιεροδιάκονος Ζωσιμάς, μοναχός της Λαύρας του Segieva, ο οποίος είχε ταξιδέψει στα Ιεροσόλυμα το 1420.

Τρύφων Korobeinikov, Μοσχοβίτης έμπορος που ταξίδεψε εκεί με συντροφιά, κατόπιν ειδικού διατάγματος του Μεγάλου Πρίγκηπα Ιωάννη Βασίλιεβιτς το 1583. Στο έργο Travels of Trifon Korabeinikov, 1593-1594. (Ταξίδια του Τρύφωνα Κοραμπεϊνικοφ) – Orthodox Palestinian collection (Ορθόδοξη Παλαιστινιακή Συλλογή) έκδοση 27η, Αγ. Πετρούπολη, 1888. (στα Ρώσσικα)  

Ο Πατριάρχης Νεκτάριος επιβεβαιώνει πως όταν είχε βρεθεί στα Ιεροσόλυμα, το Άγιο Φως το είχε πάρει από τον Πανάγιο Τάφο ο Πατριάρχης Παΐσιος. (Αρσενία Σουχάνοβα. Προσκυνήτρια (17ο μέρος). (στα Ρώσσικα)

Ο άγαμος ιερέας Ιππόλυτος Vishensky. (Σχετ.: Traveling of celibate priest Ippolit Vishensky in Jerusalem, Sinai and Afon. (Τα ταξίδια του άγαμου ιερέα Ιππόλυτου Βισένσκυ στα Ιεροσόλυμα, το Σινά και τον Άθωνα) (1707-1709). – Orthodox Palestinian collection (Ορθόδοξη Παλαιστινιακή Συλλογή), Έκδοση 61η , Αγία Πετρούπολη, 1914. (στα Ρώσσικα)

Ο LukjanovIoann, Μοσχοβίτης ιερέας που περιόδευε κατά τα χρόνια της βασιλείας του Πέτρου Α’, από το 1710 μέχρι το 1711. (Avdulovsky F.M. Holy Fire Coming From Holy Sepulchre of Our God and Savior Jesus Christ on The Great Saturday in Jerusalem. (Το Άγιο Φως το Προερχόμενο από τον Πανάγιο Τάφο του Θεού και Σωτήρος Ημών Ιησού Χριστού κατά το Μεγάλο Σάββατο) Μόσχα, 1887, σελ. 37-41. (στα Ρώσσικα)  

Ο άγαμος ιερέας Μελέτιος, μοναχός του Ερημητηρίου του Σαρόφ, ο οποίος είχε ταξιδέψει εκεί μεταξύ 1793 και 1794. (στα Ρώσσικα)

Διήγηση του Μητροπολίτη Διονυσίου περί της παράδοξης εμφάνισης του Αγίου Φωτός το 1799.(Avdulovsky F.M. Holy Fire Coming From Holy Sepulchre of Our God and Savior Jesus Christ on The Great Saturday in Jerusalem. (Το Άγιο Φως το Προερχόμενο από τον Πανάγιο Τάφο του Θεού και Σωτήρος Ημών Ιησού Χριστού κατά το Μεγάλο Σάββατο), Μόσχα. (στα Ρώσσικα)  

Ο Ibn-al'-Kalanisi (+1162) (χωρίς να είναι αυτόπτης μάρτυρας). Κατηγόρησε το θαύμα του Αγίου Φωτός, ως απάτη. (Σχετ.: KrachkovskijI. JU. "Blagodatnyjogon'" porasskazual-Biruniidrugikhmusul'manskikhpisatelejX-XIIIvekov // KhristianskijVostok. Spb., 1915, T. 111. Vyp. 3. S. 231-232. (στα Ρώσσικα))  

Ο Jakut (+ 1299). (Σχετ.: KrachkovskijI. JU. "Blagodatnyjogon'" porasskazual-Biruniidrugikhmusul'manskikhpisatelejX-XIIIvekov // KhristianskijVostok. Spb., 1915, T. 111. Vyp. 3. S. 235-238.

O Vasili Jakovlevich Gagara. Sto: Βίος και Ταξίδια στην Ιερουσαλήμ και Αίγυπτο του Καζάνιου Vasili Jakovlevich Gagara (1634-1637). – Orthodox Palestinian collection (Ορθόδοξη Παλαιστινιακή Συλλογή), έκδοση 33η, Αγ. Πετρούπολη, 1891. (στα Ρώσσικα)

BarskyV.G. (Plaki-Albov). Αντιόχειος μοναχός – πεζοπόρος προσκυνητής , μεταξύ 1724 και 1727. Avdulovsky F.M. Holy Fire Coming From Holy Sepulchre of Our God and Savior Jesus Christ on The Great Saturday in Jerusalem. (Το Άγιο Φως το Προερχόμενο από τον Πανάγιο Τάφο του Θεού και Σωτήρος Ημών Ιησού Χριστού κατά το Μεγάλο Σάββατο) Μόσχα, σελ. 35-37. (στα Ρώσσικα)  

ΑΠΟ ΑΡΜΕΝΙΟΥΣ

Ο Αρμένιος ιστορικός του 12ου αιώνα Ματθαίος Εδέσσης μας λέει πως το 1102 το Άγιο Φως αρνήθηκε να εμφανιστεί, αφού οι Φράγκοι είχαν αρπάξει τους Αγίους Τόπους από τους τοπικούς ιερείς, και είχαν βγάλει τους Έλληνες έξω από τα μοναστήρια με τις κλωτσιές. Οι νεόφερτοι «πήραν το μήνυμα», και αποκατέστησαν τις ιδιοκτησίες. Το Φως εμφανίστηκε, με μια μέρα καθυστέρηση.

ΑΠΟ ΛΑΤΙΝΟΥΣ ΣΥΓΓΡΑΦΕΙΣ

Σίλβια της Ακουιτανίας, 385. Συνέγραψε το "Pilgrimage of Silvia" (Προσκύνημα της Σίλβια), διατέθηκε στο κοινό για ανάγνωση, στην βιβλιοθήκη του Αββαείου του Ροσσάνο (Καλαβρία Ιταλίας). Αργότερα εκδόθηκε και στην Αγγλική: «Thepilgrimage of S. Silvia of Aquitania to the holyplaces» (Το προσκήνυμα της Αγ. Σίλβια στους Αγίους Τόπους) (περίπου 385 μ.Χ.), Εκδόσεις Palestine Pilgrims Text Society, Λονδίνο, 1891.

Ο Λατίνος μοναχός Barnard, (865) έγραψε: «Είναι περιττό να γράψω πολλά για τον τάφο αυτό, επειδή ο Bede λέει αρκετά γι’ αυτόν στην δική του Ιστορία (της Αγγλικής Εκκλησίας). Όμως αξίζει να αναφερθεί πως αυτό που συμβαίνει το Μεγάλο Σάββατο, την Παραμονή του Πάσχα. Το πρωί αρχίζει η λειτουργία μέσα στην εκκλησία αυτή. Μετά, όταν τελειώσει, μπαίνουν ψάλλοντας το «Κύριε Ελέησον» μέχρι να έρθει άγγελος και να ανάψει με φως τα κανδήλια που κρέμονται πάνω από τον τάφο.   Ο Πατριάρχης μεταδίδει αυτό το Φως στους επισκόπους και τον υπόλοιπο λαό, και ο καθένας έχει φως, εκεί που στέκεται.» Mabilon. Acta Sancta. Τόμος. III. P. II. Σελ. 473.  (Σχετ.: Επίσκοπος Αυξέντιος Φωτικής. Το Πασχάλιον Πυρ στην Ιερουσαλήμ: Μια Μελέτη της Τελετής του Αγίου Φωτός στον Ναό του Παναγίου Τάφου.)  

Χρονογράφος της εκκλησίας της Ρώμης Baroni, (ια’ αι.) γράφει πως Δυτικοί Χριστιανοί επισκεπτόμενοι την Ιερουσαλήμ είδαν το θαύμα, όταν το Μεγάλο Σάββατο τα κεριά κοντά στο Άγιο Κουβούκλιο άναψαν μόνα τους. Baroni, (Χρονικά), σελίδα 1304, όπισθεν.  

Fulcher (Fulk) της Σαρτρ – στρατιωτικός ιερέας του πρώτου βασιλέα της Ιερουσαλήμ Βαλδουίνου (11ος – 12ος αι.) – έγραψε για ένα ατύχημα, όταν το Άγιο Φως δεν εμφανίστηκε μέχρι να απομακρυνθούν οι Λατίνοι μοναχοί και κληρικοί από την εκκλησία του Αγίου Κουβουκλίου. Avdulovsky F.M. Holy Fire Coming From Holy Sepulchre of Our God and Savior Jesus Christ on The Great Saturday in Jerusalem. (Το Άγιο Φως το Προερχόμενο από τον Πανάγιο Τάφο του Θεού και Σωτήρος Ημών Ιησού Χριστού κατά το Μεγάλο Σάββατο) Μόσχα, 1887, σελ. 37-41. (στα Ρώσσικα).

Fulcher (Fulk) της Σαρτρ – στρατιωτικός ιερέας του πρώτου βασιλέα της Ιερουσαλήμ Βαλδουίνου (1101) – έγραψε για κάποια λαϊκή πίστη, πως σε περίπτωση μη εμφανίσεως του Αγίου Φωτός οι Μουσουλμάνοι απειλούσαν να αποδεκατίσουν όλους τους Χριστιανούς της Παλαιστίνης. Dmitrievsky A.A. The grace of Holy Fire on Holy Sepulchre on the Great Saturday.  (Η Χάρις του Αγίου Φωτός επί του Παναγίου Τάφου το Μεγάλο Σάββατο) Αγ.Πετρούπολη, 1908, σελ. 96 (στα Ρώσσικα).

Άγνωστος χρονικογράφος της εκκλησίας της Ρώμης (το κείμενο θα προστεθεί αργότερα) StevenRunciman, "Easternschism" (Ανατολικό Σχίσμα), Oxford, 1955.

Πάπας Ουρβανός Β’ Σε ομιλία του (υπάρχει γραπτή) πριν από τις Σταυροφορίες, στην πόλη Κλερμόν το 1095: «Και όμως, σε εκείνο το μέρος (σας λέω βέβαια κάτι που ήδη το γνωρίζετε) αναπαύθηκε ο Κύριος. Εκεί πέθανε για μας. Εκεί ετάφη. Πόσο πολύτιμος θα ήταν εκείνος ο πολυπόθητος και ασύγκριτος τόπος ταφής του Κυρίου, ακόμα και αν ο Θεός παρέλειπε να τελέσει εκεί το ετήσιό Του θαύμα! Διότι, κατά τις ημέρες του Πάθους Του, όλα τα φώτα μέσα στο Άγιο Κουβούκλιο και γύρω από τον ναό τα οποία έχουν σβηστεί ανάβουν ξανά, με θεϊκή προσταγή. Ποιά καρδιά, αδελφοί μου, είναι τόσο πέτρινη ώστε να μην αγγίζεται από ένα τέτοιο θαύμα;» (Baldricus, in Gesta Deiper Francos. σελ. 87.)  

Ο Paul Walther 1481. Το 148l, ήταν έθιμο να ανοίγονται οι πόρτες του Ναού της Αναστάσεως από Μουσουλμάνους, και τρεις ιερείς ή επίσκοποι να μπαίνουν μέσα στον Πανάγιο Τάφο του Χριστού. Ο ένας ήταν από τους Έλληνες, ο άλλος από τους Αρμένιους και ο τρίτος από τους Αιθίοπες, και αυτοί έμεναν έγκλειστοι μέσα στο Κουβούκλιο για όσο χρόνο χρειαζόταν κανείς να απαγγείλει το Placebo (ειδική προσευχή;;;), περίπου 15-20 λεπτά. Το επόμενο πράγμα που παρατήρησε ο Walther, ήταν να βγαίνει ένας Αρμένιος επίσκοπος από τον Πανάγιο Τάφο, με ένα πύρινο φως, και, αφού άναψαν όλα τα φώτα, τα «έθνη» παρήλασαν τρεις φορές γύρω από το Άγιο Κουβούκλιο. Περιέχει (Σχετ.: Επίσκοπος Αυξέντιος Φωτικής. Το Πασχάλιον Πυρ στην Ιερουσαλήμ: Μια Μελέτη της Τελετής του Αγίου Φωτός στον Ναό του Παναγίου Τάφου.)  

Ο Henry Maundrell, Άγγλος στρατιωτικός ιερέας (1696). (Σχετ.: Επίσκοπος Αυξέντιος Φωτικής. Το Πασχάλιον Πυρ στην Ιερουσαλήμ: Μια Μελέτη της Τελετής του Αγίου Φωτός στον Ναό του Παναγίου Τάφου.)  

Κωνσταντίνος Volnez (1784). Γάλλος σκεπτικιστής. Έκανε αναφορά στο θαύμα του Αγίου Φωτός και παρόμοια στοιχεία πίστεως. (Σχετ.: Επίσκοπος Αυξέντιος Φωτικής. Το Πασχάλιον Πυρ στην Ιερουσαλήμ: Μια Μελέτη της Τελετής του Αγίου Φωτός στον Ναό του Παναγίου Τάφου.)  

Ο Αββάς Δανιήλ, ο οποίος ταξίδευε σοτυς Αγίους Τόπους την εποχή του πρίγκηπα SviatopolkIziaslavovich, όταν βασίλευε ο Βαλδουίνος Α’ στην Ιερουσαλήμ, λίγο μετά τις Σταυροφορίες, από το 1093 μέχρι το 1112.  

Ο Gautier Vinisauf, Άγγλος χρονικογράφος, περιγράφει ένα περιστατικό που έχει σχέση με την κάθοδο του Αγίου Φωτός το 1187. Το 1187, οι Σαρακηνοί υπό την διεύθυνση του Σουλτάνου Salahad-Din, πήραν τα Ιεροσόλυμα. Την χρονιά εκείνη, ο Σουλτάνος επιθύμησε να παρευρεθεί στον εορτασμό, αν και δεν ήταν Χριστιανός. 

Ο GautierVinisauf μας περιγράφει τι συνέβη: 

«Κατά την άφιξή του, το Άγιο Πυρ κατέβηκε αιφνιδιαστικά, και οι βοηθοί του ταράχθηκαν πολύ.... οι Σαρακηνοί, βλέποντας το φαινόμενο, είπαν πως η φωτιά που είχαν δει να κατεβαίνει είχε παραχθεί με απατηλά μέσα. Ο Salahad-Din, επιθυμώντας να ξεσκεπάσει την απάτη, έκανε το κανδήλι που είχε ανάψει με ουράνιο πυρ να σβήσει, όμως το κανδήλι άναψε πάλι, αμέσως. Το έσβησε για δεύτερη φορά και τρίτη φορά, όμως αυτό άναβε και πάλι από μόνο του. Κατόπιν αυτού, ο Σουλτάνος κατασυγχυσμένος κραύγασε με προφητικό παραλήρημα: «Ε, ναι! Ή σύντομα θα πεθάνω, ή θα χάσω την Ιερουσαλήμ!» 

(HvidtN.C. Miracles – Encounters Between Heaven And Earth (Θαύματα: Συναντήσεις Ανάμεσα Ουρανού και Γης) Gyldendal. σελ 203-229.)

ΑΠΟ ΑΡΑΒΕΣ  ΚΑΙ  ΜΟΥΣΟΥΛΜΑΝΟΥΣ  ΑΛΛΟΔΟΞΟΥΣ...

Ο Άραβας Μουσουλμάνος Al-Djahis (+869) στο έργο του "Thebookofanimals" κάνει ιδιαίτερη αναφορά στο Άγιο Φως. KrachkovskyI. "HolyFire"(Άγιο Φως), σύμφωνα με την αφήγηση του al-Biruni και άλλων Μουσουλμάνων συγγραφέων του 10ου – 13ου αι. της Χριστιανικής Ανατολής, Τόμος.3.Έκδοση 3η, 1915, σελ..231. (στα Ρώσσικα)

Ο γνωστός Άραβας νομομαθής, Ahmedibnal-Kassa (απεβίωσε το 936 μ.Χ.) στο έργο του "Signs of Quibla" (Σημεία του Κίμπλα) έγραψε: «Οι άνθρωποι πηγαίνουν έξω, σε ένα τόπο με τάφο από πέτρα το Μεγάλο Σάββατο, που τριγύρω του είναι στοές. Παραμένοντας εκεί, παρακολουθούν τον τόπο του τάφου, γονατίζουν και προσεύχονται ενώπιον του Θεού του Υψίστου, από την εωθινή προσευχή μέχρι την δύση του ηλίου. Ο εμίρης και ο ιμάμης ενός τεμένους χαιρετώνται. 

Ο κυβερνήτης κλείνει την θύρα του τάφου, και κάθεται λίγο πιο πέρα. Όλοι τους μένουν κατ’ αυτόν τον τρόπο, μέχρι το Φως, που είναι σαν λευκή φωτιά, να εμφανισθεί μέσα από τον τάφο. Στην συνέχεια, ο κυβερνήτης ανοίγει την θύρα και μπαίνει μέσα. Κρατά ένα κερί, το οποίο έχει ανάψει από την φωτιά αυτή, στο χέρι του..... Το δίνει στον ιμάμη, ο οποίος μεταφέρει το κερί και ανάβει τα λυχνάρια μέσα στο τέμενος.... Η αναφορά η σχετική με αυτό γράφεται προς τον κυβερνήτη, ενημερώνοντάς τον πως φωτιά εμφανίστηκε την τάδε ώρα, της τάδε ημέρας.  

Εάν το Φως εμφανιστεί μέχρι την εωθινή προσευχή, θεωρείται σημάδι πως η χρονιά θα είναι καρποφόρα, και χωρίς ξηρασία. Αν εμφανιστεί το μεσημέρι, είναι ένδειξη πως η χρονιά θα είναι χωρίς καρπούς. (Σχετ.: KrachkovskijI. JU. "Blagodatnyjogon'" porasskazual-Biruniidrugikhmusul'manskikhpisatelejX-XIIIvekov // KhristianskijVostok. Spb., 1915, T. 111. Vyp. 3. S. 231-232.) (στα Ρώσσικα)

Ο Abul-'AbbasAhmad(απεβίωσε το 947 μ.Χ.) – σύγχρονος πολέμιος των Ελλήνων του 10ου αι. – διηγείται πως ο Μουσουλμάνος κυβερνήτης της Ιερουσαλήμ σφραγίζει την πόρτα του Τάφου ΠΡΙΝ την εμφάνιση της φωτιάς και, όταν το λευκό φως της φωτιάς εμφανιστεί μέσα στον Τάφο, ξεκλειδώνει την πόρτα του και μπαίνει μέσα στον Τάφο και ανάβει ένα κερί από την φωτιά αυτή. (Σχετ. : Zsolt (EDT) Hunyadi, Jozsef (EDT) Laszlovszky, TheCrusadesandtheMilitaryOrders: ExpandingtheFrontiersofMedievalLatinChristianity - History – (Οι Σταυροφορίες και τα Στρατιωτικά Τάγματα: Επεκτείνοντας τα Σύνορα της Μεσαιωνικής Λατινικής Χριστιανοσύνης – Ιστορία), 2002 - 606 σελίδων. Σελ. 90.)

Ο Άραβας ιστορικός Masudi (+957), χρονολόγησε το Άγιο Φως. KrachkovskyI. "HolyFire"(Άγιο Φως), σύμφωνα με την αφήγηση του al-Biruni και άλλων Μουσουλμάνων συγγραφέων του 10ου – 13ου αι. της Χριστιανικής Ανατολής,. Τόμος 3. Έκδοση 3η, 1915, σελ. 223-224. (στα Ρώσσικα)

Ο Μουσουλμάνος Al-Farag ibn Salih από την Βαγδάτη, περί τον 10ο αι. Αναφέρεται από τον al-Biruni.

Ο Μουσουλμάνος ιστορικός, ο al-Biruni, έτος 1000 μ.Χ.: «Οι Χριστιανοί έχουν ήδη σβήσει τα φανάρια τους και τις δάδες τους από πριν, και περιμένουν, μέχρι να δουν μια καθαρή λευκή φωτιά, που κάνει το κανδήλι να ανάβει. Με την φωτιά αυτή ανάβουν τα κανδήλια μέσα στα τεμένη και τους ναούς.  

Μετά γράφεται μια αναφορά προς τον Χαλίφη σχετικά με την ώρα που κατέβηκε η φωτιά. Αν γινόταν αμέσως μετά την μεσημβρινή ώρα, αναμενόταν γόνιμη χρονιά, αλλά αν καθυστερούσε μέχρι την εσπέρα ή αργότερα, τότε θα αναμενόταν άγονη χρονιά.  

Η ίδια πηγή αναφέρει επίσης πως κάποιος κυβερνήτης είχε φέρει μαζί του ένα τεμάχιο χάλκινου σύρματος αντί φυτιλιού, για να μην μπορέσει να αναφλεγεί και να φανεί έτσι πως το όλο φαινόμενο απέτυχε.  

Όμως κατέβηκε το πυρ, και ο χαλκός πήρε φωτιά.

Η κάθοδος αυτής της φωτιάς από ψηλά, σε μια μέρα που επαναλαμβάνεται μετά από συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, γίνεται αφορμή να μένουμε έκπληκτοι....» 

Πηγή : http://www.oodegr.com/oode/asynithista/thavmata/agio_fws1.htm

ΑΓΙΟΙ ΡΑΦΑΗΛ, ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ

Άγιοι Ραφαήλ, Νικόλαος, Ειρήνη

Οι Άγιοι Ραφαήλ, Νικόλαος και Ειρήνη συγκαταλέγονται στη χορεία των Νεοφανών Αγίων και μάλιστα εκείνων που μαρτύρησαν σχεδόν αμέσως μετά την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως. Σχετικά με τον βίο τους γνωρίζουμε λίγα πράγματα. Οι πρώτες πληροφορίες για την ύπαρξη των Αγίων ιστορούνται με θαυματουργικό και αποκαλυπτικό τρόπο από το έτος 1959 μ.Χ. Από μία ανασκαφή που έγινε στη Θερμή της Λέσβου, ανακαλύφθηκε ο τάφος ενός αγνώστου προσώπου, που όπως αποκαλύφθηκε σε συνεχή οράματα, ανήκε στον Άγιο Ιερομάρτυρα Ραφαήλ, ο οποίος μαρτύρησε μαζί με τον Άγιο Οσιομάρτυρα Νικόλαο και την Αγία Ειρήνη. Ο τάφος και το λείψανο του Αγίου Νικολάου ανακαλύφθηκε στις 13 Ιουνίου 1960 μ.Χ.

Ο Άγιος Ραφαήλ καταγόταν από τους Μύλους της Ιθάκης και γεννήθηκε το έτος 1410 μ.Χ. Το κοσμικό του όνομα ήταν Γεώργιος Λάσκαρης ή Λασκαρίδης και ο πατέρας του ονομαζόταν Διονύσιος. Πριν γίνει κληρικός είχε σταδιοδρομήσει στο βυζαντινό στρατό και έφθασε μάλιστα σε μεγάλο βαθμό. Σε ηλικία τριάντα πέντε ετών γνώρισε ένα ασκητικό και σεβάσμιο γέροντα, τον Ιωάννη, ο οποίος τον προσείλκυσε στην εν Χριστώ ζωή. Κάποια Χριστούγεννα ο γέροντας κατέβηκε από τον τόπο της ασκήσεώς του, για να εξομολογήσει και να κοινωνήσει τους στρατιώτες και κήρυξε τον λόγο του Θεού. Τότε ο αξιωματικός Γεώργιος, όταν ο γέροντας κατέβηκε πάλι τα Θεοφάνεια, αποχαιρέτισε τους στρατιώτες και τον ακολούθησε.

Μετά την κουρά του σε μοναχό, χειροτονήθηκε πρεσβύτερος, αλλά τιμήθηκε και με το οφίκιο του αρχιμανδρίτη και του πρωτοσύγκελου. Μαζί δε με τις άλλες αποκαλύψεις, ο Άγιος Ραφαήλ αποκάλυψε ότι απεστάλη από τον Οικουμενικό Πατριάρχη στην Εσπερία, στην πόλη της Γαλλίας που ονομάζεται Μορλαί, για να εκπληρώσει την εντολή που του ανατέθηκε. Το γεγονός αυτό έλαβε χώρα λίγο πριν από την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως. Ακόμη απεκάλυψε ότι κήρυξε τον λόγο του Ευαγγελίου στην Αθήνα, στο λόφο που είναι το μνημείο του Φιλοπάππου.

Λίγα χρόνια πριν από την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως, περί το έτος 1450 μ.Χ., ο Άγιος βρέθηκε μετά από περιπλανήσεις στην περιοχή της Μακεδονίας και μόναζε εκεί.

Κοντά στον Άγιο Ραφαήλ βρισκόταν εκείνο το διάστημα ο Άγιος Νικόλαος ως υποτακτικός. Ο Νικόλαος εκάρη μοναχός και στη συνέχεια χειροτονήθηκε διάκονος. Θεωρείται Θεσσαλονικεύς στην καταγωγή, αν και αναφέρεται ότι γεννήθηκε στους Ράγους της Μηδίας της Μικράς Ασίας. Ωστόσο μεγάλωσε και ανδρώθηκε στη Θεσσαλονίκη.

Μόλις έπεσε η Κωνσταντινούπολη στα χέρια των Τούρκων, οι οποίοι εισέβαλαν ορμητικά στη Θράκη και καταλύθηκε οριστικά η βυζαντινή αυτοκρατορία, ο φόβος για γενικούς διωγμούς κατά των Χριστιανών στάθηκε ως αφορμή να καταφύγει ο Άγιος Ραφαήλ με την συνοδεία του από το λιμάνι της Αλεξανδρουπόλεως, στη Μυτιλήνη. Εκεί εγκαταστάθηκε μαζί με άλλους μοναχούς στην παλαιά μονή του Γενεσίου της Θεοτόκου, η οποία στο παρελθόν ήταν γυναικεία και ήταν χτισμένη στο λόφο Καρυές, κοντά στο χωριό Θέρμη. Ηγούμενος της μονής εξελέγη στην συνέχεια ο Άγιος Ραφαήλ.

Έπειτα από μερικά χρόνια, το έτος 1463 μ.Χ., η Λέσβος έπεσε στα χέρια των Τούρκων, οι οποίοι σε μια επιδρομή τους στο μοναστήρι, συνέλαβαν τον Άγιο Ραφαήλ και τον Άγιο Νικόλαο, τη Μεγάλη Πέμπτη του ιδίου έτους. Ακολούθησαν σκληρά και ανηλεή βασανιστήρια και ο Άγιος Ραφαήλ μαρτύρησε διά σφαγής με πολύ σκληρό τρόπο. Τον έσυραν βιαίως τραβώντας τον από τα μαλλιά και την γενειάδα, τον κρέμασαν από ένα δένδρο, τον χτύπησαν βάναυσα, τον τρύπησαν με τα πολεμικά τους όργανα, αφού προηγουμένως τα πυράκτωσαν σε δυνατή φωτιά και τελικά τον έσφαξαν πριονίζοντάς τον από το στόμα.

Σε μερικές εμφανίσεις του ο Άγιος Ραφαήλ φαίνεται να συνοδεύεται από πολλούς, δορυφορούμενους τρόπον τινά, οι οποίοι διάνυσαν πριν από αυτόν τον ασκητικό βίο στη μονή των Καρυών, όπως είπε σε εκείνους που τα έβλεπαν αυτά. Αποκάλυψε επίσης, ότι η μονή αυτή, η οποία είναι γυναικεία, υπέστη επιδρομή από τους αιμοχαρείς πειρατές κατά το έτος 1235 μ.Χ. Κατά την επιδρομή εκείνη αγωνίσθηκε μαζί με τις άλλες μοναχές τον υπέρ του Χριστού καλό αγώνα η καταγόμενη από την Πελοπόννησο ηγουμένη Ολυμπία και η αδελφή της Ευφροσύνη. Η Ολυμπία τελειώθηκε αθλητικώς στις 11 Μαΐου του έτους 1235 μ.Χ., εμφανίσθηκε δε μαζί με τον μεγάλο και θαυματουργό Άγιο Ραφαήλ.

Ο Άγιος Νικόλαος πέθανε μετά από βασανισμούς, από ανακοπή καρδιάς, δεμένος σε ένα δένδρο.

Μαζί με τους Αγίους συνάθλησε και η μόλις δώδεκα χρονών νεάνιδα Ειρήνη, θυγατέρα του Βασιλείου, προεστού της Θέρμης, η οποία και εμφανίζεται μαζί τους. Αυτή μαρτύρησε ως εξής: Οι ασεβείς αλλόθρησκοι της απέκοψαν το ένα χέρι και ακολούθως την έβαλαν σε ένα πιθάρι και κατέκαυσαν την αγνή αυτή παρθένο, υπό τα βλέμματα των δύστυχων γονέων της, οι οποίοι και θρηνούσαν γοερά για τον φρικτό θάνατο του παιδιού τους.

Με τους Αγίους συνεμαρτύρησαν ο μνημονευθείς πατέρας της Αγίας Ειρήνης, Βασίλειος, η σύζυγός του Μαρία, το μόλις πέντε ετών παιδί τους Ραφαήλ, η ανεψιά τους Ελένη, ο δάσκαλος Θεόδωρος και ο ιατρός Αλέξανδρος, των οποίων τα οστά βρέθηκαν κοντά στους τάφους των Αγίων, μέσα σε ξεχωριστούς τάφους. Το μαρτύριό τους συνέβη την Τρίτη της Διακαινησίμου, στις 9 Απριλίου του έτους 1463 μ.Χ.

Έπειτα από θαυματουργικές υποδείξεις των Αγίων Ραφαήλ, Νικολάου και Ειρήνης, έγινε γνωστή η ύπαρξη των λειψάνων τους και υποδείχθηκαν τα σημεία όπου βρίσκονταν οι τάφοι τους. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη των Αγίων 2 ημέρες μετά το Άγιο Πάσχα.

http://www.saint.gr

ΑΓΙΟΙ ΡΑΦΑΗΛ, ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΙ ΕΙΡΗΝΗ

ΤΟ ΑΓΙΟΚΕΡΙ ΤΗΣ ΛΑΜΠΡΗΣ

 ΤΟ ΑΓΙΟΚΕΡΙ ΤΗΣ ΛΑΜΠΡΗΣ

π. Δημητρίου Μπόκου

Τραντάχτηκαν συθέμελα τὰ ψηλὰ βουνὰ ἀπὸ τὸ ξαφνικὸ μπουμπουνητό. Σὰν ἀπὸ στόματα μυριάδων κανονιῶν ἡ τρομερὴ βροντὴ ξεχύθηκε ἀπὸ τὰ βάθη τοῦ οὐρανοῦ, χτύπησε πάνω στὸ γυμνὸ καύκαλο τῆς ψηλότερης βουνοκορφῆς, κατρακύλησε σὰν ὕπουλο ἑρπετὸ στὴ σκιερὴ ρεματιά, κόχλασε ὑπόκωφα στὶς χαμηλὲς λοφοσειρές, σκαρφάλωσε σὰν αἴλουρος στὴν ἁπλωτὴ ράχη τῆς ὀροσειρᾶς, χύθηκε σὰν τὸ γεράκι στ’ ἀνοιχτὸ διάσελο, χαμήλωσε, ξεθύμανε, ἔσβησε…

Ὁ ἥλιος σκοτείνιασε ξαφνικά. Τὸ μαγιάτικο δειλινὸ χάθηκε αὐτοστιγμεί. Πυκνὰ μαῦρα σύννεφα σκέπασαν τὸ φωτεινὸ γαλάζιο τοῦ ἄπειρου, ἔριξαν στὴ γῆ τὴ βαρειά τους σκιά. Δυνατὸς ἀνεμοστρόβιλος, πρόδρομος καταιγίδας, σάρωσε κοιλάδες καὶ πλαγιές. Μιὰ δεύτερη βροντὴ ἀκολούθησε κατὰ πόδι τὴν πρώτη καὶ οἱ καταρράκτες τοῦ οὐρανοῦ ἄνοιξαν στὸ λεπτό. Ἡ ξαφνικὴ νεροποντὴ συνεπῆρε τὰ πάντα. Ἄνθρωποι καὶ ζῶα, σκορπισμένοι στὸ ὕπαιθρο, ὥσπου νὰ στρέψουν ἀπορημένοι τὰ κεφάλια τους, βρέθηκαν ἐντελῶς ἀκάλυπτοι κάτω στὸ ἀνελέητο, ἀπρόσμενο μαστίγωμά της. Πῶς ξέσπασε ξαφνικὰ τέτοιο κακό;

Ἦταν στὰ μέσα τοῦ Μάη κι ὁ κόσμος τοῦ μικροῦ χωριοῦ, ξωμάχοι ἄνθρωποι, βρίσκονταν ὅλοι στὰ χωράφια. Τὸ Πάσχα ἦρθε κι ἔφυγε μὲς στὴ χαρά, ἔσμιξαν ὅλοι ξανὰ καὶ γιόρτασαν μὲ τὰ ξενάκια τους, γέμισαν οἱ καρδιὲς ἀπ’ τὴν περίσσια εὐφροσύνη τῆς Λαμπρῆς. Τὸ ἔαρ τῶν ψυχῶν συνδυάστηκε τέλεια μὲ τὸ ἔαρ τῆς φύσης. Ἕνας θαυμάσιος καιρὸς συντρόφευε ὅλες τὶς μέρες τὴν ἀναστάσιμη χαρά τους. Ἐνθουσιασμένα ἰδιαίτερα τὰ παιδιὰ τίμησαν μὲ τὸ παραπάνω τὸν ὑπέροχο συνδυασμό.

Ἀλλὰ καὶ ἀπόλαμπρα ἡ καλοκαιρία ἐξακολούθησε στὸν ἴδιο ρυθμό. Στὸ ὀρεινὸ μικρὸ χωριὸ ὁ ἐρχομὸς τῆς ἄνοιξης θύμιζε παράδεισο. Ὅλοι ξεχύθηκαν μὲ κέφι στὶς δουλειές τους. Ἀναστημένη ἀπ’ τὴ βαρυχειμωνιὰ ἡ γῆ τους, γιόρταζε τὴ δική της πασχαλιά. Μικροὶ-μεγάλοι χαίρονταν τοὺς ἀνθοστόλιστους ἀγρούς, καταπιάνονταν μὲ ἀνοιξιάτικες σπορές, πάλευαν γεμάτοι ὄρεξη τὸν φτωχικό, μὰ ἀγαπημένο τόπο τους. Τὰ ζωντανά τους σκόρπισαν στὶς καταπράσινες νομές. Νύχτα καὶ μέρα τὰ λιγυρὰ κυπροκούδουνα, ἀνάκατα μὲ μουγκανητὰ καὶ βελάσματα, συνόδευαν μὲ τὴ γλυκόφωνη ἠχώ τους τὴν ἐργατιά. Ἡ ἀτμόσφαιρα τοῦ Μάη φάνταζε πραγματικὰ παραδεισένια. Ἦταν πανέμορφες οἱ μέρες του, ἀλλὰ καὶ τοῦτο τὸ ἀπόγευμα μαγευτικό. Ποῦ φώλευε κρυμμένη τόση μανία καὶ καταστροφή;

Ἡ νεαρὴ φοιτήτρια, ξαφνιασμένη ἀπ’ τὴν ἀπότομη ἀνατροπή, στάθηκε μπρὸς στὸ παράθυρο ἐκστατική. Δὲν πρόλαβε οὔτε τὰ τζάμια νὰ κλείσει, τόσο ἀπρόσμενα ξέσπασε ἡ καταιγίδα. Τὸ ὑπερθέαμα τῆς καιρικῆς ἀλλαγῆς αἰχμαλώτισε τὸ βλέμμα της. Ἡ κεραυνοβόλα εἰσβολὴ τοῦ σαρωτικοῦ δρόλαπα τὴν καθήλωσε κατὰ κράτος. Ἕνα τρομακτικὰ μεγαλειῶδες μυστήριο ἀναδυόταν ἀπ’ τὸν ἐκκωφαντικὸ ὀρυμαγδὸ τῆς σφοδρῆς θύελλας. Διαμετρικὰ ἀντίθετο ἀπ’ τὴ σαγηνευτικὴ μαγεία τοῦ ἐδεμικοῦ δειλινοῦ ποὺ προηγήθηκε. Mysterium tremendum καὶ mysterium fascinans (τρομερὸ καὶ γοητευτικὸ μυστήριο), ὅπως θὰ ἔλεγε ὁ ἀγαπημένος της φιλόσοφος Rundolf Otto. Πῶς γίνεται νὰ εἶναι τόσο ὄμορφα καὶ τὰ δυό; Ἡ ὀμορφιὰ νὰ δείχνει τόσο ἀντίθετες, ἀλληλοαναιρούμενες πλευρές; Νὰ συνυπάρχουν δυὸ ἀπόλυτα ἀντιφατικὲς ὄψεις στὸν ἴδιο κόσμο;

-  Ἀνθή! Ἀνθούλα! Ποῦ εἶσαι;

Ἡ δυνατὴ λαχανιαστὴ φωνὴ τῆς γριᾶς ποὺ ἀνέβαινε κουτσαίνοντας ἀπὸ τὸ ὑπόγειο, τὴν ἔβγαλε ἀπ’ τὸν φιλοσοφικό της ρεμβασμό.

-  Ἐδῶ, γιαγιά! εἶπε γυρίζοντας πρὸς τὸ μέρος της.

-  Τ’ ἁγιοκέρι, παιδί μου! Γρήγορα!

-  Τί εἶπες; ρώτησε ἀπορημένη.

-  Τὸ κερὶ τῆς Λαμπρῆς, παιδί μου! Τρέξε, μὴν ἀργεῖς!

Ἡ ἐγγονὴ δὲν κουνήθηκε. Ἔμεινε νὰ κοιτάζει σὰν χαμένη τὴ γριά. Δὲν μποροῦσε νὰ καταλάβει ἀκόμα τί τῆς ἔλεγε. Μὰ ἡ γριὰ δὲν εἶχε ὑπομονή.

-  Τί μὲ κοιτᾶς σὰν ἄγαλμα; Δὲν ἀκοῦς τί σοῦ λέω; Τρέξε φέρε τὴ λαμπάδα τῆς Ἀνάστασης! Ὁ κόσμος χάνεται, δὲν βλέπεις;

Χά! Τί θυμήθηκε τώρα ἡ γιαγιά της! Τὸ κερὶ τῆς Ἀνάστασης! Θὰ ξόρκιζε τέτοιο χαλασμὸ μ’ αὐτό! Πλάκα εἶχε πραγματικά!

Μὰ ἡ γριὰ δὲ χωράτευε.

-  Καλά, χάζεψες γιὰ τὰ καλά; Κουνήσου, δὲν καταλαβαίνεις; Ὁ πατέρας σου, ἡ μάνα σου, τ’ ἀδέρφια σου, ὁ κόσμος ὅλος εἶναι ἐκεῖ ἔξω. Τί περιμένεις; Νὰ πνιγοῦν πρῶτα καὶ μετὰ νὰ κουνηθεῖς;

Θέλοντας καὶ μή, πῆγε νὰ ψάξει γιὰ τὸ κερί. Ποῦ νὰ βρισκόταν τώρα κι αὐτό; Οὔτε κὰν θυμόταν ποῦ τὸ εἶχε πετάξει τὸ βράδυ τῆς Ἀνάστασης, ὅταν γύρισαν σπίτι. Μέσα της γέλαγε μὲ τὴν ἀφέλεια τῆς γιαγιᾶς της, μὰ δὲν μποροῦσε τώρα νὰ τῆς φέρει ἀντίρρηση. Ὄχι, δὲν συμφωνοῦσε μ’ αὐτὰ ἡ Ἀνθή. Εἶχε ἀποστασιοποιηθεῖ ἐντελῶς ἀπὸ τὶς ἁπλοϊκὲς ἀντιλήψεις τοῦ ἀπαίδευτου λαοῦ. Σπούδαζε φιλοσοφία, δὲν ἦταν τὸ ἄβγαλτο κοριτσόπουλο τοῦ χωριοῦ. Οἱ ὑψηλὲς σπουδές της ἀναπροσδιόρισαν πολλὰ πράγματα μέσα της. Καὶ κυρίως πολλὲς ἀπ’ τὶς θρησκευτικές της ἀντιλήψεις.

Ἐξωτερικὰ βέβαια δὲν ἔδειχνε ἀλλαγή. Φρόντιζε ἡ συμπεριφορά της νὰ μὴν εἶναι διαφορετική. Δὲν εἶχε καὶ πολλὴ ὄρεξη νὰ καταπιάνεται σὲ ἀτέρμονες καὶ ἀνώφελες συζητήσεις μὲ τοὺς ἁπλοὺς ἀνθρώπους καὶ νὰ τοὺς ἀναστατώνει ἄσκοπα. Ἀκολουθοῦσε καὶ ὅλες τὶς συνήθειες τους, ὄπως τὶς ἤξερε ἀπὸ μικρή, ἰδιαίτερα τὶς μεγάλες γιορτινὲς μέρες τοῦ χρόνου. Στὸ μικρὸ χωριό τους δὲν εἶχε καὶ μεγάλα περιθώρια νὰ διαφοροποιεῖ τὸ πρόγραμμά της. Σὲ τελικὴ ἀνάλυση ὅμως τῆς ἄρεσαν καὶ αὐτηνῆς τὰ γιορτινὰ ἔθιμα αὐτῶν τῶν ἡμερῶν. Μὰ τὰ ἔβλεπε σὰν ἔθιμα ἀκριβῶς. Καλὰ γιὰ νὰ ἀλλάζουν τὴν καθημερινὴ ρουτίνα τοῦ καταπονημένου ἀνθρώπου, ἀλλὰ τίποτε παραπάνω. Ὁ φιλοσοφικὸς θεός της δὲν εἶχε καὶ πολλὰ κοινὰ σημεῖα μὲ τὸν φτωχὸ Ἰησοῦ τῆς παιδικῆς της ἡλικίας.

Τὸ βράδυ τῆς Ἀνάστασης κρατοῦσε κι αὐτὴ τὴ λαμπάδα της σὰν ὅλο τὸν κόσμο. Μὰ δὲν ἔβλεπε μπροστά της τὸν Θεὸ ποὺ ἔπασχε, φορώντας ἀνθρώπινη φύση καὶ κουβαλώντας στὴν πλάτη του τὸν πόνο τοῦ κόσμου. Ὅλα αὐτὰ ἦταν γι’ αὐτὴν μία εἰλικρινής, βέβαια, ἀλλὰ οὐτοπικὴ καὶ ρομαντικὴ προσπάθεια ἑνὸς εὐγενικοῦ ἀνθρώπου γιὰ τὴν ἀλλαγὴ τῆς μοίρας τοῦ κόσμου. Τὸ ἐξωπραγματικὸ ὄνειρο ἑνὸς ἁγνοῦ ἀγωνιστῆ, μὲ προδιαγεγραμμένη ὅμως τὴν ἀποτυχία του. Κάθε ὑπερφυσικὸ στοιχεῖο στὴ μορφή του, γέννημα ἁπλοϊκῆς εὐπιστίας καὶ ὄχι ὀρθῆς λογικῆς, εἶχε ἐξοβελισθεῖ ἀπὸ τὴ σκέψη της.

Μπροστά της ἔβλεπε τὸν γνήσιο, ἀληθινὸ ἄνθρωπο, ποὺ ρίχτηκε ἀπὸ τὴ μοίρα του βορὰ στὰ φοβερὰ γρανάζια τῆς παντοδύναμης ἐξουσίας καὶ ἦταν τόσο φυσικὸ νὰ ἔχει τὸ τέλος ποὺ εἶχε. Τοῦ ἐπιφυλάχτηκε ὁ ρόλος τοῦ συμπαθέστερου ἴσως θύματος τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας. Μὰ ἡ νεαρὴ φοιτήτρια δὲν μποροῦσε τώρα πιὰ νὰ δεῖ κανένα ἀναστημένο Θεὸ πίσω ἀπ’ τὴ θλιβερὴ εἰκόνα τοῦ σταυρωμένου ἀνθρώπου Ἰησοῦ. Ἡ παιδική της πίστη εἶχε νικηθεῖ. Ὁ νέος της θεός, ἀξιοπρεπής, χαλκευμένος στὰ τελειότερα διανοητικὰ ἐργαστήρια τῆς σκεπτόμενης ἀνθρωπότητας, ὑπερβατικός, ἄγνωστος, absconditus, μακρινὸς γιὰ τὸν κόσμο, ἀπροσπέλαστος στὸ κλειστό του ὑπερπέραν, ἂν ὑπῆρχε, δὲν μποροῦσε νὰ ἔχει καμμιὰ σχέση μὲ τὴν ἀδύναμη, πάσχουσα δουλικὴ μορφὴ τοῦ ταπεινοῦ Ναζωραίου.

Κι ἀκόμα, ἂν καὶ τὴν ἐνέπνεε τὸ συμπαθητικὸ μὰ ἄτυχο μεγάλο ἐκεῖνο θύμα, ὁ Ἰησοῦς, τὴν ἐξόργιζαν πολλοὶ ἀπὸ αὐτοὺς ποὺ λέγονταν πιστοὶ κι ἀκόλουθοί του. Καὶ περισσότερο κάποιες ἐνέργειες πολλῶν του ἐκπροσώπων. Ὅπως καὶ τὸ βράδυ τῆς φετινῆς Ἀνάστασης. Δὲν τῆς ἔφτανε ὁ δικός της σκεπτικισμός, ἦρθε καὶ μιὰ ἄτυχη σκηνὴ νὰ ἐπαυξήσει τὴν ἀρνητική της πνευματικὴ προδιάθεση.

Ἦταν ἡ ὥρα ποὺ ἡ ἐκκλησία εἶχε βυθιστεῖ στὸ σκοτάδι, οἱ ψάλτες εἶχαν ψαλμωδήσει κατὰ δύναμιν σὲ ἦχο βαρὺ τὸ ἐπιβλητικὸ Ἰδοὺ σκοτία καὶ πρωί… καὶ στὸ κεφαλόσκαλο τῶν ἱερῶν βημοθύρων πρόβαλε πορφυροντυμένος ὁ λειτουργός. Ὑψώνοντας τὸ ἀναμμένο ἀπ’ τὴν ἀκοίμητη κανδήλα λαμπριάτικο τρικέρι του, ἄρχισε μὲ βροντερὴ φωνὴ καὶ σὲ πλάγιο τοῦ πρώτου, τὸν πανηγυρικότερο τῶν ἤχων, τὸ Δεῦτε, λάβετε φῶς…

Ἀπαντώντας στὴν πρόσκλησή του τὸ ἐκκλησίασμα κινήθηκε σὰν ἕνα σῶμα μπροστά. Ὕψωσαν ὅλοι τὶς λαμπάδες τους νὰ πάρουν τὸ ἅγιο φῶς. Δημιουργήθηκε στὴ στιγμὴ ἕνας μικρὸς πανικός. Οἱ πιὸ βιαστικοὶ σπρώχτηκαν, ἔδωσαν καὶ πῆραν ἀγκωνιές, κάποιοι πρόλαβαν κιόλας νὰ ψιλοβριστοῦν στὰ μουλωχτά, τὸ πρῶτο κύμα τέλος πάντων, παλεύοντας γιὰ τὸ εὐλογημένο φῶς, ἔπεσε σχεδὸν ἐπάνω στὸν παπά.

Ὑψώθηκαν ψηλὰ τόσες λαμπάδες ποὺ σκέπασαν τελικὰ τὸ ἀναμμένο τρικέρι καὶ ἕνα-ἕνα τὰ κεριά του ἔσβηναν. Ἡ πίεση ἦταν μεγάλη. Ὁ παπὰς ὑποχωροῦσε λίγο-λίγο πρὸς τὸ ἱερὸ γιὰ νὰ κρατήσει ἀναμμένο τὸ φῶς, μὰ οἱ «φλογεροὶ» ἐνορίτες του τὸν ἀκολουθοῦσαν ἀπτόητοι. Μὲ τὰ πολλὰ τὸ τρικέρι ἔσβησε. Ὁ παπὰς φρένιασε. Βλέποντας τοὺς μπροστινούς, σπρωγμένους ἀπ’ τοὺς παραπίσω, νὰ ἔχουν περάσει καὶ τὴν Ὡραία Πύλη καὶ νὰ πατοῦν σχεδὸν στὴν Ἅγια Τράπεζα μπροστά, τοῦ ἀνέβηκε τὸ αἷμα στὸ κεφάλι.

-  Πίσω, ἀθεόφοβοι! ξέσπασε ἀσυγκράτητος.

Τυφλωμένος ἀπὸ ἀγανάκτηση ἔκανε νὰ κατεβάσει τὸ σβηστὸ τρικέρι πάνω στὰ κεφάλια τους, μὰ τὴν τελευταία στιγμή, σὰν ἀπὸ θαῦμα, κρατήθηκε. Ἡ ἀνθρώπινη πλημμυρίδα πρὸς στιγμὴν ἀνακόπηκε. Μουδιασμένος λίγο ὁ παπάς, σὰν νὰ αἰσθάνθηκε τὴν ἐκτροπή του, ξανάναψε τὸ τρικέρι καὶ ξαναβγῆκε. Μὰ ἡ ζημιὰ στὴν ψυχὴ τῆς Ἀνθῆς εἶχε γίνει. Καταγράφοντας τὴ σκηνὴ ἀκούνητη ἀπ’ τὸ στασίδι της, φούντωσε. Μιὰ βαθειὰ ἀπέχθεια εἰσέβαλε σὰν ἄνεμος σαρωτικὸς στὴν ψυχή της. Ὑπάρχει τίποτε ἀληθινὸ ἐδῶ μέσα; Τί σχέση μπορεῖ νά ’χουν ὅλα αὐτὰ μὲ τὸν φτωχὸ Ναζωραῖο ποὺ ἀγωνίστηκε γιὰ τὸν ἁγνὸ σκοπό του καὶ πέθανε γι’ αὐτόν; Πιστεύει ἀκόμα κανένας ἀληθινὰ σ’ αὐτόν; Νά, ποὺ ἡ θυσία του ἀποδείχτηκε ἀνώφελη! Μήπως πράγματι ἡ θρησκεία δὲν εἶναι τελικὰ τίποτε παραπάνω ἀπὸ ἕνα καλοστημένο ψέμα!

Ὅλοι εἶχαν ἀνάψει τὶς λαμπάδες τους, ἔβγαιναν ἔξω γιὰ τὴν Ἀνάσταση, μὰ αὐτὴ δὲν ἔπαψε νὰ στέκει ἀκίνητη, μὲ τὴ λαμπάδα της ἀκόμα σβηστή. Ἡ ἀπέχθεια καὶ ἡ ὀργὴ μέσα της εἶχαν πετρώσει τὴν καρδιά της. Τελικὰ πῆρε φῶς ἀπὸ τὴ διπλανή της γιὰ νὰ μὴ δώσει στόχο στοὺς γύρω της. Μὰ μέσα της ἀνάδευε σκοτάδι πηχτό. Ἡ λειτουργία τελείωσε, ὁ κόσμος μετάλαβε, μὰ αὐτή, ἀηδιασμένη, οὔτε ποὺ πλησίασε καθόλου, ἂν καὶ τό ’χε πάντα συνήθεια, ἔτσι γιὰ τὸ καλό, νὰ μεταλαβαίνει. Ὅλοι χαίρονταν, γελοῦσαν, εἶχαν κιόλας ξεχάσει τὸ συμβάν, μὰ αὐτὴ δὲν ἔλεγε νὰ πάρει τὸ μυαλό της ἀπὸ αὐτό.

Ἔφερε τὴ λαμπάδα της ἀναμμένη στὸ σπίτι, μιὰ καὶ ἡ γιαγιά της, κουτσὴ κι ἀνίκανη γιὰ πολλὲς μετακινήσεις, περίμενε τὸ ἅγιο φῶς. Ἡ γριὰ ἄναψε εὐλαβικὰ ἀπ’ τὴ λαμπάδα τῆς ἐγγονῆς τὸ καντήλι της, ἀφοῦ σταυροκοπήθηκε πολλὲς φορές. Θὰ τὸ φύλαγε τώρα μέρα νύχτα σὰν τὰ μάτια της νὰ μὴν τῆς σβήσει. Ἡ ἐγγονὴ νευρίαζε μὲ ὅλα αὐτά, μὰ τί νά ’κανε; Ἡ γιαγιά της δὲν σήκωνε ἀστεῖα σ’ αὐτά. Ὅταν κάποτε ἡ ὅλη ἱεροτελεστία τέλειωσε, ἡ Ἀνθὴ πῆρε τὴ λαμπάδα της καὶ τὴν πέταξε ἀδιάφορα σὲ κάποιο ντουλάπι.

Ἄντε τώρα νὰ θυμηθεῖ ποῦ ἦταν καταχωνιασμένη καὶ νὰ ψάχνει! Μὰ ἔτρεξε νὰ κάνει γρήγορα. Ἡ γιαγιά της δὲν ἦταν ὁ ἄνθρωπος ποὺ θὰ παραιτοῦνταν ἀπ’ τὸν σκοπό του. Δὲν ἄργησε νὰ τὴ βρεῖ πατικωμένη κάτω ἀπὸ ἄλλα πράγματα καὶ σπασμένη στὴ μέση. Καιρὸς ἦταν! Οὔτε πέντε λεπτὰ δὲν εἶχε ποὺ ξέσπασε τὸ κακό, μὰ ὁ κόσμος ἔξω χάλαγε. Ἡ δυνατὴ βροχὴ γύρισε ἀπότομα σὲ καταστροφικὸ χοντρὸ χαλάζι. Ἕνα σφίξιμο ἀνέβηκε καὶ στὴ δική της καρδιά. Ἔφερε γρήγορα τὴν τσακισμένη λαμπάδα στὴ γιαγιά της.

Ἡ γριὰ τὴν ἄναψε ἀμέσως ἀπ’ τὸ καντήλι ὅπου ἔκαιγε τὸ ἅγιο φῶς. Πῆγε κοντὰ στὸ ἀνοιχτὸ παράθυρο, ἴσιωσε τὸ σακατεμένο ἀπ’ τὸ χρόνο μικρό της ἀνάστημα κι ἔκαμε τρεῖς φορὲς τὸν σταυρό της, εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Καὶ πάνω ποὺ μιὰ νέα φοβερὴ βροντὴ ἄρχισε νὰ τραντάζει γιὰ πολλοστὴ φορὰ τὴ γῆ καὶ τὰ οὐράνια, ὕψωσε τὸ ἀναμμένο σπασμένο ἁγιοκέρι τῆς Λαμπρῆς κόντρα στὴν τρομερὴ θύελλα, σταύρωσε μ’ αὐτὸ τρεῖς φορὲς τὰ πέρατα καὶ εἶπε καθαρὰ καὶ δυνατὰ τὰ λόγια ποὺ εἶχε καλὰ μαθημένα ἀπ’ τὴ συχωρεμένη μάνα της: Μέγα τὸ ὄνομα τῆς Ἁγίας Τριάδος! Παναγία Θεοτόκε, βοήθει ἡμῖν!

Ἡ Ἀνθὴ παρακολουθοῦσε ἀσάλευτη. Ἡ εἰρωνική της διάθεση ἔκανε φτερά. Ἐντυπωσιάστηκε ἀπ’ τὴ βαθειὰ πίστη καὶ τὸ σθένος τῆς γιαγιᾶς της. Ἡ ἀγράμματη, μικρόσωμη, κουτσὴ γριὰ φάνταξε μπροστά της ἴδιος ἀρχάγγελος μὲ πύρινη ρομφαία. Μὰ ὅ,τι ἀκολούθησε τὴν τράνταξε ἀκόμα περισσότερο.

Ἡ φοβερὴ βροντὴ κόπηκε μαχαίρι στὴ μέση. Τὸ φονικὸ χαλάζι ποὺ ἀλύπητα μαστίγωνε κατάσαρκα τὴ γῆ, ἐντελῶς ἀνέλπιστα σταμάτησε ἀπότομα. Ἡ μανιασμένη λαίλαπα ἔκοψε ξαφνικὰ τὴν ὁρμή της. Σὰν κάποιος νὰ τῆς ἔβαλε χαλινὸ καὶ νὰ τὴν πρόσταξε νὰ σταθεῖ. Σιώπα, πεφίμωσο! Τὰ σύννεφα ἄρχισαν νὰ τρέπονται σὲ ἄτακτη φυγὴ κυνηγημένα. Ἰριδίζοντας μὲ τὰ στιλπνά του χρώματα τὸ τόξον ἐν τῇ νεφέλῃ, σημεῖον τῆς διαθήκης ἀναμέσον οὐρανοῦ καὶ γῆς, ἔλαμψε παρήγορο. Ὁ οὐρανὸς καθάρισε γοργά, τὸ φῶς ἀγκάλιασε τὴ γῆ ξανὰ πρὶν ἔλθει ἁπαλὸ τὸ ἡλιοβασίλεμα. Καὶ ἐκόπασεν ὁ ἄνεμος καὶ ἐγένετο γαλήνη μεγάλη. Ὁ κοσμάκης σώθηκε!

-  Δόξα σοι, Θεέ μου! Δόξα σοι, Παναγία μου! σταυροκοπήθηκε πάλι ἡ γριά.

Κάποιος εἶχε τὴ δύναμη λοιπὸν νὰ ἐπιτιμᾶ τὸν ἄνεμο καὶ τὸ σύννεφο καὶ στὸ πρόσταγμά του ὁ κεραυνὸς καὶ ἡ θύελλα πισωγύριζαν ὑπάκουα. Κάποιος ποὺ τὸν γνώριζαν τὰ τρομερὰ στοιχεῖα τῆς φύσης καὶ ποὺ αὐτὴ ἠθελημένα ἀγνοοῦσε.

Κι ἐνῶ ἡ γριὰ κούτσα-κούτσα ξανακατέβηκε στὴ δουλειά της σὰν νὰ μὴν ἔγινε τίποτε παράξενο, σὰν νά ’χε κάνει τὸ πιὸ συνηθισμένο πράγμα τοῦ κόσμου, ἡ ἐγγονή της συγκλονισμένη, μὲ πόδια ποὺ ἔτρεμαν, κάθησε στὸν καναπέ. Προσπάθησε νὰ βάλει σὲ τάξη τὸ μυαλό της, νὰ ἐπεξεργαστεῖ τὰ δεδομένα. Μὰ ἡ δυναμικὴ τοῦ πράγματος ἀρνιόταν νὰ ὑποταχτεῖ στὴ λογική της. Ἦταν τόσο ἀπρόσμενα ὅλα, τόσο δυνατά, ποὺ μόνο σύμπτωση καὶ τύχη δὲν θὰ μποροῦσε νὰ ἐπικαλεστεῖ. Κάποιος ἄλλος παράγοντας ἔξω καὶ πάνω ἀπὸ τὴ φύση εἶχε μπεῖ ὁρμητικὰ σὲ δράση. Τὰ γεγονότα νικοῦσαν τὴ λογική της.

Οἱ καλοστημένοι ἀνθρώπινοι λογικοὶ στοχασμοὶ ποὺ τὴν κρατοῦσαν μὲ τὴν πειθώ τους θαμπωμένη ὑποχώρησαν. Ἀνέσυρε ἀπ’ τὸ βυθὸ τῆς λήθης τὸν λόγο τοῦ Ἰησοῦ ποὺ ἤξερε ἀπὸ μικρή, πὼς εἶχε κατεβεῖ ἀπ’ τὸν οὐρανὸ μὲ σκοπὸ νὰ προκαλέσει καὶ ὄχι νὰ χαϊδέψει τὴ λογικὴ τοῦ ἀνθρώπου. Πῶς θὰ τὸ ἔκανε αὐτό; Φανερώνοντας καὶ δείχνοντας τὸν Πατέρα. Ὄχι μιὰ ἐπινοημένη καὶ ὑποταγμένη στὰ μέτρα τῆς ἀνθρώπινης λογικῆς θεότητα. Ἀλλὰ τὸν ἐντελῶς ἀσύλληπτο στὴ γήινη σοφία, στὸν ἀνθρώπινο στοχασμὸ Θεό, ποὺ παίζει στὰ δάχτυλά του τοὺς σοφοὺς ἀποδεικνύοντας μωρία τὴν ἐξυπνάδα τους.

Καὶ οἱ αὐτόπτες καὶ αὐτήκοοι μάρτυρές του πάλι τὸ ἴδιο ἔκαμαν. Ὁ λόγος καὶ τὸ κήρυγμά τους ἦταν οὐκ ἐν πειθοῖς ἀνθρωπίνης σοφίας λόγοις. Δὲν νοιάστηκαν ποτὲ νὰ πείσουν τὴν ὑπεροπτικὴ ἀνθρώπινη σκέψη. Κατέθεσαν ἁπλῶς ἀπέναντί της γεγονότα: Αὐτὸ ποὺ εἶδαν, ποὺ ἄκουσαν, ποὺ ψηλάφησαν, ποὺ ἔζησαν κοντά του. Τὴ ζωντανὴ ἁπτὴ ἐμπειρία τους κόντρα στὰ περισπούδαστα τεχνάσματα καὶ τὰ περίτεχνα σοφίσματα τῆς γαυριώσας χοϊκῆς νόησης. Μιὰ ἐμπειρία πού, δίχως νὰ καταργεῖ, ξεπερνοῦσε τὴ λογική. Καὶ ἄφησαν στὸν καθένα τὴν ἐπιλογὴ νὰ ἐμπιστευθεῖ τὸ μήνυμά τους ἢ νὰ τὸ ἀπορρίψει. Νὰ τοὺς θεωρήσει ἀπατεῶνες ἢ ἀξιόπιστους. Ἐλεύθερα.

Πῆρε στὰ χέρια της τὸ ἱερὸ βιβλίο ποὺ βρισκόταν χρόνια ξεχασμένο στὸ ράφι. Τὸ ξεφύλλισε ἀργά, βρῆκε τὸν τόπο ὅπου ἦταν καταγραμμένη ἡ μαρτυρία τους: Ὃ ἦν ἀπ’ ἀρχῆς, ὃ ἀκηκόαμεν, ὃ ἑωράκαμεν καὶ αἱ χεῖρες ἡμῶν ἐψηλάφησαν, αὐτὸ ἀπαγγέλλομεν ὑμῖν… Ὅ,τι ἀκριβῶς σκανδάλιζε τὴν ἐπηρμένη λογικὴ τοῦ ἀνθρώπου, αὐτὸ κατέθεταν οἱ αὐτόπτες. Πράγματα ποὺ δὲν μποροῦσαν νὰ ἀποσιωπήσουν, γιατὶ τὰ ἔζησαν καὶ τοὺς συγκλόνισαν: Ὅτι ἡ σταύρωση τοῦ Υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου δὲν ἦταν κάποιο ἀπρόβλεπτο ἀτύχημα. Ἀντιθέτως! Ἦταν τὸ σχέδιό του αὐτό. Νὰ γεννηθεῖ, νὰ ἀνδρωθεῖ, νὰ πάθει, νὰ θυσιασθεῖ. Ὅλα αὐτὰ ἑκούσια, γιὰ λογαριασμὸ ὅλων, ἀπὸ ἀνείπωτη ἀγάπη, δι’ ἡμᾶς τοὺς ἀνθρώπους καὶ διὰ τὴν ἡμετέραν σωτηρίαν. Καὶ ἐπειδὴ ἦταν καὶ μονογενὴς Υἱὸς τοῦ Θεοῦ Πατρός, Θεὸς ἀληθινός, Κύριος τῶν πάντων, ὁ τάφος δὲν μπόρεσε νὰ τὸν κρατήσει. Ἀναστήθηκε αὐτεξουσίως, μὲ τὴ δική του δύναμη καὶ ὡς ἀρχηγὸς τῆς ζωῆς νίκησε τὸν θάνατο, ἐξασφαλίζοντας γιὰ ὅλους τὴ ζωή.

Ἡ Ἀνθὴ ἔνοιωσε τὴ θεϊκή του ἐνέργεια, πανίσχυρη μὰ καὶ γεμάτη ἀγάπη, νὰ φτάνει καὶ σ’ αὐτήν, ἐκεῖ μπροστά της σήμερα, ἂν καὶ ἀπὸ δρόμο φοβερὰ σκανδαλώδη, ἀνεξήγητο. Ἕνα σπασμένο λαμπριάτικο κερί, ποὺ πῆρε φῶς ἀπὸ τὸ χέρι ἑνὸς ἀνάξιου παπᾶ καὶ μέσα ἀπ’ τὸ ἄπιστο δικό της χέρι ἔφτασε στὸ χέρι μιᾶς ἀγράμματης πιστῆς γριᾶς, ἦταν ἀρκετὸ γιὰ νὰ ἀστράψει μέσα της ἡ ἀλήθεια ὁλοζώντανη. Πὼς ἕνα μόνο ὄνομα ὑπάρχει στὴν ὑπ’ οὐρανὸν γιὰ νὰ σωθεῖ, νὰ ζήσει ὁ κόσμος: Τὸ ὑπὲρ πᾶν ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ ποὺ κυβερνᾶ πανσθενουργὸ τὰ σύμπαντα. Μπροστά του μέλλει νὰ καμφθεῖ πᾶν γόνυ ἐπουρανίων καὶ ἐπιγείων καὶ καταχθονίων.

Ἡ νεαρὴ φοιτήτρια, συντετριμμένη, μὰ ἀνάλαφρη, ἀπελευθερωμένη ψυχικά, ἔγειρε μπρὸς στὸ ὑπερένδοξο ὄνομα τοῦ Ἰησοῦ καὶ τὸ προσκύνησε. Κάμπτοντας ἐνώπιόν του ταπεινὰ τὸ γόνυ τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ σώματος, ὁμολόγησε ἀναφωνώντας ἐκστατικά:

-  Ὁ Κύριός μου καὶ ὁ Θεός μου…!

Πάσχα 2017 

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ - ΑΛΗΘΩΣ ΑΝΕΣΤΗ!

Χριστός Ανέστη!

Αληθώς Ανέστη!

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!

ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΝΕΣΤΗ!