ΑΝ ΒΙΑΖΕΣΑΙ ΝΑ ΔΕΙΣ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ, ΑΡΧΙΣΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ. ΕΙΝΑΙ Ο ΣΥΝΤΟΜΟΤΕΡΟΣ ΔΡΟΜΟΣ.

Παρασκευή 9 Ιουνίου 2017

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΙΑΤΙΣΤΗΣ ΠΑΥΛΟΣ: "Η ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ ΖΩΩΝ ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ, Η ΚΑΚΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΙ Η ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΑΓΕΝΝΗΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΕΠΙΒΡΑΒΕΥΕΤΑΙ ΚΑΙ ΕΠΑΙΝΕΙΤΑΙ ΔΗΜΟΣΙΩΣ."

Πριν αρκετά χρόνια μετά από μια μεγάλη γιορτή ένα νέο ζευγάρι με κάλεσαν στο σπίτι τους για καφέ. Το ζευγάρι είχε τότε δυο παιδιά. Καθισμένοι στο όμορφο μπαλκόνι του σπιτιού η νεαρή σύζυγος με ερωτά, για λογαριασμό κάποιας φίλης της, όπως μου είπε, ποιά είναι η θέση της Εκκλησίας για τις εκτρώσεις.

Τής είπα ότι για να καταλάβει την θέση της Εκκλησίας πρέπει να απαντήσει σ᾽ ένα ερώτημα. Το έμβρυο που έχει συλληφθεί στην μήτρα μιας γυναίκας τι ανθρωπολογική ταυτότητα έχει; Είναι πλήρης άνθρωπος που εξελίσσεται, ή είναι ένα ανθρωποειδές που περιμένει τον ήλιο ή τον αέρα για να λάβει υπόσταση, να γίνει πλήρης άνθρωπος;
Της εξήγησα ότι η Εκκλησία λέγει ότι είναι πλήρης άνθρωπος εξ άκρας συλλήψεως. Γι᾽ αυτό θεωρεί ότι η έκτρωση είναι καταστροφή της ζωής. Είναι έγκλημα και μάλιστα ειδεχθές, γιατί στρέφεται εναντίον του πιο αθώου και του πιο ανυπεράσπιστου πλάσματος στον κόσμο. Η συζήτηση μας τελείωσε εκεί.

Πέρασαν δύο χρόνια από τότε και την ίδια μέρα και γιορτή δέχθηκα πάλι την ίδια πρόσκληση από τα ίδια πρόσωπα και την αποδέχθηκα. Καθώς ετοιμαζόταν ο καφές, για να μην είναι μόνη η σύζυγος καθίσαμε στην αρχή στην κουζίνα. Αλλά εκεί κυκλοφορούσε και ένας μπόμπιρας, ένα μικρό παιδάκι που προσπαθούσε να σταθεί στα πόδια του. Επεχείρησα να χαϊδέψω το κεφαλάκι του, όταν ακούω την μητέρα του να μου λέγει: «Αν αυτός ζει το οφείλει σε σάς» και μου αποκάλυψε ότι το πρό δύο ετών ερώτημα αφορούσε την ίδια.

Επάνω στο τραπέζι βρισκόταν ένα μεγάλο μαχαίρι του ψωμιού. Είπα λοιπόν στην μητέρα δείχνοντάς το: «πάρτο και σφάχτο». Η μητέρα αντέδρασε σαν να την χτύπησε ηλεκτρικό ρεύμα. Τι κουβέντα μου λέγει είναι αυτή που είπατε; Γιατί, σου φαίνεται φρικτή, της απάντησα. Μα σοβαρολογείτε, πάτερ! Ναι, της είπα, σοβαρολογώ, γιατί θέλω τώρα να καταλάβεις καλά αυτό που θα έκανες τότε. Βλέπεις τώρα μπροστά σου αυτό που θα έκανες τότε; Βλέπεις ποιό παιδί θα κατέστρεφες; Τώρα σου φαίνεται φρικτό, τότε δεν θα ήταν;

Πριν λίγο καιρό μια φωτογραφία έκανε το γύρο του κόσμου. Το μικρό παιδάκι που ξεβράσθηκε στις ακτές. Το μικρό προσφυγόπουλο που πέθανε στο δρόμο προς την ελευθερία. Δικαιολογημένος ο αποτροπιασμός. Το μέγεθος του όμως ανάλογο προς την υποκρισία του πολιτισμένου κόσμου, καθώς και πολλών δικών μας. Όλοι αυτοί που χρησιμοποιούσαν την εικόνα του μικρού παιδιού για να κατηγορήσουν τους άλλους σαν ενόχους αρνούνται να κοιτάξουν μια ακόμη φωτογραφία, για την ακρίβεια ένα βίντεο με τον τίτλο «σιωπηλή κραυγή».

Το βίντεο αυτό είναι η κινηματογράφηση μιας έκτρωσης από ένα γιατρό. Η εικόνα του πνιγμένου προσφυγόπουλου ωχριά μπροστά στο βίντεο αυτό. Το ταλαίπωρο πλάσμα τουλάχιστον ήταν αρτιμελές. Εκεί ένα άλλο παιδάκι κομματιάζεται κυριολεκτικά και δολοφονείται αδίστακτα, γιατί είναι ανεπιθύμητο. Το προσφυγόπουλο πνίγηκε, γιατί κάποιοι δεν μπόρεσαν να το σώσουν. Εδώ, στις εκτρώσεις κάποιοι συνειδητά δολοφονούν.

Μια κοινωνία, μια δημοσιογραφία, επίσημοι άρχοντες, αγανακτούν δήθεν στην θέα του πνιγμένου παιδιού και σιωπούν στην εξόντωση χιλιάδων παιδιών από τους ίδιους τους ψευτοαγανακτισμένους. Σκεφθήκατε ποτέ, πόσες Ελλάδες έχουμε αφανίσει.

Είναι εντυπωσιακή μια κοινωνία, που χύνει κροκοδείλια δάκρυα για τα παιδιά που πνίγονται ή που πεθαίνουν από την πείνα, αλλά διεκδικεί το δικαίωμα να τα σκοτώνει πριν έλθουν στον κόσμο. Είναι απάνθρωπη μια κοινωνία, που στο βωμό της ανεύθυνης απόλαυσης θυσιάζει ανθρώπινες ζωές και απαιτεί το δικαίωμα αυτό να το έχει ανενόχλητη και από την άλλη πλευρά καταδικάζει σε βαρύτατες ποινές (καλά κάνει) αυτούς που κακοποιούν ένα ζώο.

Η κακοποίηση ζώων απαγορεύεται, η κακοποίηση και η δολοφονία ανθρώπων βρεφικής ηλικίας επιβραβεύεται και επαινείται δημοσίως. Η κυρία ή η δεσποινίς που δολοφόνησε το αθώο παιδί μέσα της, μπορεί να διαμαρτύρεται γιατί κακοποιήθηκε το σκυλάκι της; Μια εξουσία και μια Βουλή, που νομοθετεί και καταδικάζει την κακοποίηση των ζώων, με ποιό ηθικό ανάστημα επικροτεί την δολοφονία αθώων υπάρξεων, την νομιμοποιεί και την πληρώνει;

Ποιός πολιτισμός μπορεί να επικροτεί την δολοφονία χιλιάδων αθώων υπάρξεων, των πιο ανυπεράσπιστων ανθρωπίνων πλασμάτων και να μην είναι αυτός, ο πολιτισμός της βαρβαρότητας; Η παράνοια μιας εξουσίας και μιας κοινωνίας συνίσταται στο να αυστηροποιούν τη νομοθεσία που προστατεύει τα ζώα και να χαλαρώνουν αυτήν που αφορά την αξία της ανθρώπινης ζωής. Μια τέτοια εξουσία είναι ανήθικη και μια τέτοια κοινωνία είναι βρώμικη. Από πότε το να σκοτώσεις ένα παιδί έξω από την μήτρα της μητέρας του είναι έγκλημα και το να το σκοτώνεις μέσα σε αυτήν είναι πράξη προόδου και πολιτισμού;

Είναι υποκρισία μεγατόνων, όταν βλέπεις ένα παιδικό πτώμα στην ακρογιαλιά πνιγμένο όχι μόνο από τη θάλασσα, αλλά και από την αδιαφορία ανθρώπων εγκληματιών με γραβάτα και κοστούμι, αλλά να επιδοκιμάζεις τον θρυμματισμό της κεφαλής και των οστών αθώων υπάρξεων [τακτική που εφαρμόζεται κατά την έκτρωση η οποία εκτελείται και στο παραπάνω βίντεο] στο βωμό της απόλαυσης και του δολοφονικού εγωκεντρισμού. Μια τέτοια κοινωνία δικαιούται να ευτυχήσει και να προοδεύσει; Ένας τέτοιος λαός μπορεί και δικαιούται να περιμένει καλύτερες ημέρες;

Πού είναι οι υποκριτές της υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων; Τα αγέννητα, αλλά ζωντανά παιδιά, δεν έχουν δικαιώματα και έχουν δικαιώματα τα σκυλιά και τα γατιά; Και όλοι αυτοί είναι προοδευτικοί ή άθλιοι; Ποιός πατέρας και ποιά μάννα δικαιούνται να απαιτούν το σεβασμό και την αγάπη των παιδιών τους, όταν αυτά μαθαίνουν ότι ζουν όχι από την αγάπη των γονιών τους αλλά από την τύχη, γιατί γεννήθηκαν πρώτα ή δεύτερα..;

Μια κοινωνία που στηρίζεται στην αδικία και στην απανθρωπιά, μια κοινωνία και μια έννομη τάξη που δεν σέβεται τα δικαιώματα των υπαρκτών, αλλά αγέννητων παιδιών, είναι κοινωνία παρακμής. Τούτη την ώρα το υπ᾽ αριθμ. 1 πρόβλημα της Πατρίδας μας, η βόμβα στα θεμέλια της είναι η υπογεννητικότητα ή αλλιώς το δημογραφικό πρόβλημα.

Η πατρίδα μας δεν κινδυνεύει από εξωτερικούς εχθρούς. Οι εχθροί είναι εντός των τειχών. Βρίσκονται σε πολλά από τα σπίτια μας, στα υπουργικά γραφεία και στα βουλευτικά έδρανα, στα νοσοκομεία και στα μαιευτήριά μας. Αυτή είναι η ωμή, η ωμότατη αλήθεια. Δεν υπάρχουν καλύτεροι συνεργάτες των όποιων εχθρών της πατρίδας από εμάς τους Έλληνες.

Δεν υπάρχουν πιο επικίνδυνοι υπονομευτές και του ασφαλιστικού και του εργατικού και του συνταξιοδοτικού προβλήματος της χώρας, από τους ανθρώπους της εξουσίας, που έχουν στοχοποιήσει την πολύτεκνη οικογένεια και τους πολίτες αυτής της χώρας, που αυτοοδηγούνται στην χρεοκοπία και «αυτοκτονούν» την πατρίδα.

Αυτοί που κατοχυρώνουν νομικά το δικαίωμα δολοφονίας των αγέννητων παιδιών και αυτοί που χρησιμοποιούν ένα τέτοιο ανήθικο δικαίωμα, αυτοί που δεν βλέπουν τα παιδιά σαν καρπούς της αγάπης τους, αλλά σαν απλά κομφόρ της αρρωστημένης νοοτροπίας τους, αυτοί που θεωρούν πολυτιμότερα τα σκυλιά, από τα παιδιά και προσφέρουν στα σκυλιά παιδική θαλπωρή και στα παιδιά σκυλίσιο πέταγμα, κάτι για το οποίο θα διαμαρτύρονταν ακόμη και τα σκυλιά, αυτοί είναι οι πραγματικοί εχθροί της πατρίδας, αυτοί είναι οι αληθινά απάνθρωποι.

Η πιο απεχθής διαφθορά είναι το να θεωρείς την αρετή ως βλακεία, να σαρκάζεις την τιμιότητα, το να ειρωνεύεσαι τους έντιμους ανθρώπους, το να πολεμάς την αληθινή φύση των όντων και να ονομάζεις την διαστροφή, ως εναλλακτικό τρόπο ζωής.

Πρέπει να πούμε ξεκάθαρα στα παιδιά μας ότι, ποτέ δεν θα γίνουν και δεν θα είναι ευτυχισμένα αν τα χέρια και προ παντός οι καρδιές τους είναι σφραγισμένα από το θάνατο αθώων υπάρξεων που τους τον πρόσφεραν, σαν άλλοι Ηρώδες, στο βωμό της διασκέδασής τους. Πρέπει να τους πούμε ότι αυτοί ζουν, γιατί κάποιοι δεν τους μιμήθηκαν και τους χάρισαν την ζωή και όχι το θάνατο.

Αν δεν σέβονται τα παιδιά, που χάρις σε εκείνους και μέσα από τις σχέσεις τους απέκτησαν ύπαρξη, με ποιό δικαίωμα μπορούν να απαιτήσουν σεβασμό στην δική τους την ζωή; Μόνοι μας και με τις πράξεις μας σχετικοποιούμε την αξία της ανθρώπινης ζωής.

Με ποιά φόντα λοιπόν θα παραστήσουμε τους προοδευτικούς και θα κατηγορήσουμε αυτούς, που με τα όπλα του θανάτου σκοτώνουν νέα παιδιά, όταν αυτοί οι ίδιοι σκοτώνουν τα δικά τους τα παιδιά; Αυτή δεν είναι και η βασικότερη αιτία της αθεΐας των πολλών; Επειδή ο Θεός μας λέγει ξεκάθαρα ότι «ουκ έξεστί σοι», δηλαδή δεν σου επιτρέπεται να καταστρέφεις την ανθρώπινη ζωή, γι᾽ αυτό τόσο άνετα και τόσο επιπόλαια κάποιοι λένε «δεν υπάρχει Θεός», για να μπορούν άνετα να σκοτώνουν αθώα βρέφη κάνοντας το κέφι τους.

Ίσως κάποιοι θεωρήσουν σκληρά και προκλητικά αυτά τα λόγια. Ναι, λοιπόν, αυτό θέλω, να προκαλέσω την σκληροκαρδία όλων όσων είναι υπεύθυνοι για την σύγχρονη γενοκτονία των εκτρώσεων. Να υπερασπιστώ αυτά τα παιδιά, που όπως γράφει η Ιωάννα Σκαρλάτου, στο εξαιρετικό πόνημά της, «Τα Μωρά της Λίμνης» κλαίνε ασταμάτητα, γιατί δεν έχουν μάτια για να δουν, δεν έχουν χείλη και στόμα να χαμογελάσουν. Τα κατέστρεψαν οι γιατροί με την εντολή των γονιών τους.




Πολύ σκληρές οι σκηνές στην παραπάνω 25λεπτη ταινία Silent Scream.
Παρακαλούμε να ΜΗΝ την παρακολουθήσετε εάν δεν είστε προετοιμασμένοι
να δείτε την διαδικασία και το αποτέλεσμα των αμβλώσεων!

Πέμπτη 8 Ιουνίου 2017

ΓΙΑΤΙ ΕΝΑΣ ΘΕΟΣ ΑΓΑΠΗΣ ΔΗΜΙΟΥΡΓΗΣΕ ΕΠΙΘΕΤΙΚΑ ΚΑΙ ΣΑΡΚΟΒΟΡΑ ΖΩΑ; – ΤΙ ΑΠΑΝΤΑΕΙ Η ΒΙΒΛΟΣ

Γιατί ένας Θεός αγάπης δημιούργησε επιθετικά και σαρκοφόρα ζώα;
– Τι απαντάει η Βίβλος –

Ο Θεός είναι αγάπη, διακήρυξε ο μαθητής της αγάπης Ιωάννης (Α’ Ιωάννου 5:16). Αυτή είναι μια από τις πάμπολλες δηλώσεις της Βίβλου για τον Δημιουργό ότι είναι Θεός αγάπης, η οποία αγάπη εκδηλώνεται φυσικά, σ’ όλη την κτίση. Ο Ψαλμωδός έγραψε για το Θεό: «Ανοίγεις την χείρα σου και χορταίνεις την επιθυμία παντός ζώντος» (Ψαλμ.145:16).

O Ιησούς, ο Κύριός μας, μίλησε επίσης για την στοργική πρόνοια του Θεού για τα ζώντα πλάσματα (Ματθ.6:26). Και μια ματιά στη φύση, αποκαλύπτει ότι ο Δημιουργός, είναι Θεός αγάπης, τάξης, αλλά και ομορφιάς. Ομορφιά απείρου κάλους υπάρχει στα φυτά, στα λουλούδια, στο μεγαλείο της θάλασσας, στα άσματα των πουλιών, σ’ ένα ηλιοβασίλεμα κλπ.

Ωστόσο, απ’ την άλλη πλευρά, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι στη φύση παρατηρούνται μερικά φαινόμενα που φαίνονται να αντιλέγουν σ’ αυτήν την εκδήλωση αγάπης του Θεού.

Ένα τέτοιο είναι και το φαινόμενο της αλληλοεξόντωσης των ζώων μεταξύ τους και μάλιστα της εκδήλωσης επιθετικότητας μερικές φορές ζώων εναντίον και του ανθρώπου. Όλοι μας έχουμε δει σε φωτογραφίες (και μερικοί από κοντά σε ζωολογικούς κήπους) τα φοβερά σαγόνια του λευκού καρχαρία, τις τρομερές σιαγόνες του κροκοδείλου, για τα γαμψά νύχια της λεοπάρδαλης και τους ισχυρούς κυνόδοντες του λιονταριού. Αυτά φαίνονται κατασκευασμένα για να κατασπαράζουν ζωικά μέρη και σάρκες. Είναι πασίγνωστο ότι μερικές φορές μάλιστα, γίνονται θύματα σαρκοβόρων ζώων, ανυποψίαστοι περιηγητές και κολυμβητές στην ζούγκλα και σ’ άλλα μέρη.

Αυτόματα λοιπόν και εύλογα, ανακύπτει το ερώτημα: γιατί ένας Θεός αγάπης –όπως τον παρουσιάζει η Βίβλος- δημιούργησε σαρκοβόρα και επιθετικά ζώα; Πώς συμβιβάζεται ο πόνος και η βία που εκδηλώνεται στη φύση, με το έργο ενός Θεού που έκαμε πάντα καλά λίαν, σύμφωνα με την Γένεση; Το ερώτημα γίνεται ακόμα πιο περίπλοκο όταν διαβάζουμε στη Γένεση 1:30, ότι ο Θεός έδωσε στα ζώα της γης, και στα πτηνά και τα ερπετά, «πάντα χλωρόν χόρτον εις τροφήν». Αφού λοιπόν αρχικά τα ζώα δημιουργήθηκαν ως φυτοφάγα και όχι σαρκοφάγα, πώς και πότε απόκτησαν χαρακτηριστικά και όργανα τέτοια (σιαγόνες, δόντια, νύχια) που φαίνονται ότι είναι φτιαγμένα αποκλειστικά για να ξεσχίζουν και να κομματιάζουν σάρκες;

Θα προσπαθήσουμε να δώσουμε απάντηση στο διπλό αυτό ερώτημα, με βάση τη Βίβλο και τις επιστημονικές παρατηρήσεις έχοντας υπ’ όψη τη σχετική δυσχέρεια του θέματος, η οποία οφείλεται στην έλλειψη επαρκούς γνώσης και από τις δύο πηγές.

Η Βίβλος είναι πολύ σύντομη στην αναφορά της, οι δε επιστημονικές παρατηρήσεις γίνονται σήμερα. Όχι πριν από χιλιάδες χρόνια, όταν πρωτοδημιουργήθηκαν τα ζώα. Μπορούμε να μιλήσουμε με κάποιες επιφυλάξεις, αφού κανείς σήμερα δεν έχει το πλήρες φάσμα των απαιτούμενων γνώσεων, για να δώσει μια πλήρως ικανοποιητική απάντηση και αφού κανείς δεν ζει κάτω από τις αρχικές εκείνες συνθήκες δημιουργίας.
Ήδη όμως το δεύτερο ερώτημα, δίνει μερική απάντηση στο πρώτο. Γίνεται δηλ. φανερό από τη βιβλική αφήγηση, ότι ο Θεός ο ποιήσας «πάντα καλά λίαν» δεν δημιούργησε ευθύς εξ’ αρχής άγρια σαρκοβόρα ζώα, γιατί όλα τα ζωϊκά πλάσματα αρχικά τρέφονταν με χόρτα και φυτική βλάστηση. Για τα ψάρια δεν γίνεται λόγος στη Βίβλο με τι θα τρέφονταν και έτσι δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι γι’ αυτά.

Σε εκείνη την «παραδείσια αρχική κατάσταση», είναι προφανές ότι δεν υπήρχε ο φοβερός αγώνας περί υπάρξεως όπως τον συνέλαβε ο περίφημος ιδρυτής της εξελικτικής θεωρίας Κάρολος Δαρβίνος τον περασμένο αιώνα, κάνοντας τις δικές του παρατηρήσεις στα νησιά Γκαλαπάγκος. Τότε ασφαλώς τα ζώα δεν επιτίθονταν στον άνθρωπο, αλλά και ο αρχάνθρωπος δεν επιτίθετο στα ζώα για να τα εξολοθρεύσει ή για να τα χρησιμοποιήσει ως τροφή τη σάρκα τους. Ούτε ο άνθρωπος, ούτε τα ζώα, πλάστηκαν για να τρέφονται με σάρκες άλλων ζώντων πλασμάτων. Ο άνθρωπος δημιουργήθηκε για να είναι ο βασιλιάς της γης, συμπεριφερόμενος με στοργικό τρόπο στα ζώα: «Αυξάνεσθε και πληθύνεσθε και γεμίσατε την γην, και κυριεύσατε αυτήν και εξουσιάζετε επί των ιχθύων της θαλάσσης, και επί των πετεινών του ουρανού και επί παντός ζώου κινουμένου επί της γης» (Γένεση 1:28). Αυτή ήταν η αρχική εντολή και συνάμα ευλογία του Θεού.

Τι συνέβη λοιπόν στη φύση και ιδιαίτερα στο ζωϊκό βασίλειο και άλλαξαν τα πράγματα άρδην; Κατ’ αρχάς, έχουμε να παρατηρήσουμε ότι στο φυτικό βασίλειο, παρόλο που τα δέντρα και τα φυτά δημιουργήθηκαν για να είναι ωφέλιμα και ευχάριστα, μετά την πτώση του ανθρώπου και εξαιτίας της, ανάμεσά τους, εμφανίστηκαν «άκανθαι και τρίβολοι» (Γέν. 3:18). Μια τέτοια κατάσταση θα μπορούσε να έχει προέλθει προφανώς από κάποια μετάλλαξη –που κατά κανόνα είναι επιβλαβείς και εκφυλιστικές-, αλλά πιο πιθανόν από μια ανασύνθεση  των γονιδίων που υπήρχαν σ’ αυτά από τον καιρό της δημιουργίας.

Μέσα σε κάθε αρχικό δημιουργηθέν είδος [1], ο Θεός εμφύτευσε μια ικανότητα πλατιάς ποικιλίας, κάνοντάς το στο μέλλον να υιοθετήσει μια ευρεία περιβαλλοντολογική προσαρμογή. Κάτι τέτοιο βέβαια, δεν θα πρέπει να το εκλάβουμε σαν εξέλιξη των ειδών, ή εξελικτική μεταβολή από το απλούστερο στο συνθετότερο και από το κατώτερο στο ανώτερο, όπως το θέλει ο Δαρβινισμός. Το τελευταίο προϋποθέτει μηχανισμούς άλλους και ουσιώδεις δραστικές αλλαγές, που δεν παρατηρήθηκαν ποτέ. Γι’ αυτό, η εξελικτική θεωρία παραμένει μια αναπόδεικτη πολύπλοκη υπόθεση, η οποία δεν εναρμονίζεται από πολλές απόψεις με τη βιβλική άποψη περί δημιουργίας [2].

Αυτές οι αλλαγές-προσαρμογές, εννοούνται μέσα στα πλαίσια του «γένους» που δημιουργήθηκε και στο ίδιο οριζόντιο επίπεδο συνθετότητας που αρχικά προβλέφθηκε. Πρόκειται δηλ., για μια μικρο-εξέλιξη και όχι μακρο-εξέλιξη και μετάβαση από κατώτερο σε ανώτερο και συνθετότερο, όπως το θέλει η θεωρία της εξέλιξης.

Όσο καιρό το περιβάλλον ήταν ευχάριστο και συντελούσε στην παραγωγικότητα , τα χαρακτηριστικά των ζώντων πλασμάτων εμφανίζονταν ευχάριστα και αρμονικά.
Αργότερα όμως, το εχθρικό περιβάλλον του μετά-εδεμικού κόσμου και πολύ αργότερα του μετακατακλυσμιαίου, επέτρεψαν ή μάλλον συνετέλεσαν, ώστε, αρκετά χαρακτηριστικά να προσαρμοστούν σ’ ένα εχθρικό και μη ειρηνικό περιβάλλον.

Έτσι, όχι μόνο ανάμεσα στα οπωροφόρα και ωφέλιμα φυτά εμφανίστηκαν αγκάθια και τριβόλια, αλλά και πολλά άλλα φυτά άρχισαν βαθμιαία να αναπτύσσονται με εκφυλιστικές τάσεις. Μερικά μεταβλήθηκαν σε ουδέτερα ή βλαβερά αγριόχορτα. Ορισμένα μάλιστα, έγιναν και δηλητηριώδη. Πολλά βακτηρίδια που αρχικά ήταν χρήσιμα σε διάφορες οργανικές λειτουργίες, μετατράπηκαν σε ασθενοφόρους επιβλαβείς μικροοργανισμούς. Μερικοί οργανισμοί κατάλληλοι για συν-βίωση με άλλους, μετατράπηκαν σε άχρηστους και έγιναν παράσιτα ζώντας σε βάρος των άλλων.

Παρόμοιες αλλαγές προφανώς άρχισαν να επισυμβαίνουν σιγά-σιγά και στην πανίδα. Ίσως μεγαλύτερες αλλαγές να έλαβαν χώρα με κλιματολογικές και περιβαλλοντολογικές αλλαγές που επακολούθησαν τον τεραστίων διαστάσεων κατακλυσμό (Γένεση, κεφ.7-9), που όπως προκύπτει απ’ τις συνδυασμένες μαρτυρίες της Βίβλου, της συγκριτικής μυθολογίας, της αρχαιολογίας και γεωλογίας, ήταν αναμφίβολα ιστορικό γεγονός [3].

Ενόσω στο φυτικό βασίλειο παρουσιάζονταν εκφυλιστικές τάσεις και αλλαγές, γίνονταν όλο πιο δύσκολα στα ζώα να βρίσκουν την τροφή τους αποκλειστικά από χόρτα και φυτά. Αναγκαστικά, στράφηκαν αλλού για εξεύρεση τροφής. Βαθμιαία, ορισμένα ζώα, άρχισαν να προμηθεύονται θρεπτικά στοιχεία για τις αναγκαίες πρωτεΐνες του οργανισμού τους και άλλη διατροφή, φονεύοντας και τρώγοντας μικρότερα ζώα [4].

Κατά κάποιο τρόπο, μερικά ζωικά είδη άρχισαν να εκδηλώνουν σαρκοβόρες επιθυμίες, λόγω των ελλείψεων που παρουσιάζονταν από το υποβαθμισμένο –σε θρεπτικές ουσίες- φυτικό βασίλειο. Έτσι, μέσα στα πλαίσια της ποικιλίας των ζώντων οργανισμών σ’ ορισμένες οικογένειες, ευνοήθηκαν είδη, ποικιλίες και ιδιαίτερα άτομα, που ανέπτυξαν την ικανότητα να συλλαμβάνουν, να φονεύουν και να τρέφονται με άλλα μικρότερα ζώα. Ζώα, εφοδιασμένα με δόντια και νύχια και άλλα παρόμοια χαρακτηριστικά, προσαρμόστηκαν στις νέες καταστάσεις και κυριάρχησαν, διότι χρησιμοποιούσαν αποτελεσματικότερα τα όργανα αυτά, από άλλα άτομα της ίδιας οικογένειας είδους, που δεν μπορούσαν να τα χρησιμοποιήσουν. Χρησιμοποιώντας τα υπάρχοντα όργανά τους ανάλογα με τις ανάγκες τους και το νέο περιβάλλον, μερικά είδη έγιναν σαρκοβόρα, ενώ τα περισσότερα ζώα εξακολούθησαν να είναι φυτοφάγα. Μερικά είδη εξ’ άλλου, άρχισαν να τρέφονται και με τα πτώματα άλλων ζώων παίζοντας εκκαθαριστικό ρόλο στο περιβάλλον.

Έτσι π.χ. μέχρι σήμερα, ο γορίλας διαθέτει τρομερούς κυνόδοντες τους οποίους όμως χρησιμοποιεί για να ξεσχίζει και να καταβροχθίζει μεγάλες ποσότητες βλάστησης, ενώ τα αιλουροειδή προτιμούν να τρέφονται με σάρκες κατώτερων ζώων. Τα λεγόμενα επιθετικά τους όργανα (νύχια, σιαγόνες, δόντια) αυτά καθ’ εαυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν ποικιλοτρόπως. Όπως ακριβώς ο άνθρωπος μπορεί να χρησιμοποιήσει το χέρι του για να χαϊδέψει τρυφερά αυτόν που αγαπά, ή να το μετατρέψει σε λαβή και να πνίξει κάποιον που μισεί ή εχθρεύεται.

Θα πρέπει επίσης να σημειώσουμε ότι τα λεγόμενα σαρκοβόρα, τρεφόμενα υπό έλεγχο και περιορισμό, αναπτύσσονται και με φυτικές τροφές. Σκύλοι, γάτες, αρκούδες και άλλα σαρκοβόρα, μπορούν να συνεχίζουν να ζουν χωρίς κρέας. Τα πιο πολλά μεγάλα ζώα, ελέφαντες, μαμούθ ήτανε χορτοφάγα. Και οι μεγαλύτεροι δεινόσαυροι ήτανε χορτοφάγοι. Και η φάλαινα, το μεγαλύτερο ζων θηλαστικό, ζει με φυτοπλαγκτόν.

Η θεωρία του Δαρβίνου, ότι η γη δεν είναι παρά ένας τεράστιος στίβος όπου επεμβαίνει ο σκληρός αγώνας για την ύπαρξη με το νόμο της ζούγκλας «ο θάνατος σου ή ζωή μου», είναι μια άποψη που ενέχει σπέρματα αλήθειας, αλλά ταυτόχρονα είναι μονόπλευρη και μεροληπτική. Όπως παρατήρησε ο διάσημος εξελικτικός Στέφεν Τζέι Γκούλντ «Ίσως οι περισσότεροι οργανισμοί να είναι  χαριτωμένοι και όμορφοι όταν τους βλέπουμε, και η ειρηνική συνεργασία να υπερισχύει συνήθως απέναντι στο βίαιο ανταγωνισμό».

Τα περισσότερα άγρια ζώα δεν συγκρούονται για την τροφή τους, αλλά βάζουν σύνορα και δεν εισχωρούν τα μεν στο «βασίλειο» των δε. Ο δε θάνατος των κατώτερων ζώων γίνεται μόνο για την αναγκαία διατροφή και συνήθως είναι σύντομος ή ακαριαίος. Δεν βασανίζουν άλλα ζώα, ούτε αρέσκονται σε βασανισμούς, που στην ουσία είναι επινόηση του διεστραμμένου ανθρώπου.

Μέχρι σήμερα, ο μεγαλύτερος σφαγέας και σκληρότερος κυνηγός στη γη, είναι ο άνθρωπος. Πριν από την εμφάνιση του λευκού π.χ. στην Αμερική, υπήρχαν 60 εκατομμύρια Βίσονες στις πεδιάδες της. Από την αχαλίνωτη σφαγή τους όμως, σήμερα υπάρχουν μόνο μερικές εκατοντάδες…Κι αυτό είναι μόνο ένα παράδειγμα.

Όσον αφορά την επιθετικότητα κάποιων ζώων ενάντια στον άνθρωπο, έχουμε να παρατηρήσουμε, ότι αυτά σπάνια επιτίθενται, εκτός αν προκληθούν, τρομάξουν ή τραυματιστούν. Δηλητηριώδη φίδια, όπως π.χ. η κόμπρα, αν τους δοθεί η ευκαιρία, προτιμούν να βρουν τρόπο ν’ αποφύγουν τον άνθρωπο, παρά να επιτεθούν [5]. Το δηλητήριο των φιδιών, αποδεικνύεται ότι παίζει κάποιο ρόλο για τη λειτουργία του σώματός τους και την πέψη της τροφής τους.

Ακόμα και ο περίφημος μεγάλος λευκός καρχαρίας, που παρουσιάζεται σε κινηματογραφικά έργα ως άγριος αιμοδιψής δολοφόνος και επικίνδυνος για τον άνθρωπο, μπορεί να λεχθεί ότι ποτέ δεν βλέπει τους ανθρώπους σαν πηγή διατροφής. Μόνο κατά λάθος επιτίθεται περνώντας τους για φώκιες ή αν νιώσει ότι απειλείται και πρέπει να υπερασπίσει την περιοχή της κυριαρχίας του (Πήτερ Μπέντσλεϊ, «NATIONAL GEOGRAPHIC» και Miranda Macquitty, Καρχαρίες (1997) σελ. 48).

Άλλωστε, από τα 375 είδη-ποικιλίες καρχαριών που έχουν επισημανθεί, μόνο μερικά απ’ αυτά μπορεί ν’ αποτελέσουν απειλή για τον άνθρωπο. Τα δύο μεγαλύτερα είδη, ο καρχαρίας-φάλαινα και ο καρχαρίας-προσκυνητής, τρέφονται με πλαγκτόν και μικρά ψάρια, αδυνατώντας να καταπιούν κάτι μεγαλύτερο. Φαίνεται ότι, ο πραγματικός σκοπός του καρχαρία όταν επιτίθεται, είναι τα τραυματισμένα ψάρια κάποιου δύτη που δένει συνήθως σε ψαροσακούλα στην περιοχή της μέσης του, παρά ο ίδιος ο δύτης (βλ. Περισκόπιο της επιστήμης, Νοέμβριος 1993, σελ. 44 επ.71).

Ενώ κάθε χρόνο σημειώνονται το πολύ 75 επιθέσεις από καρχαρίες, ο άνθρωπος εξολοθρεύει ετησίως γύρω στα 100 εκατομμύρια καρχαρίες! Αν σκεφθούμε πόσοι άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από τροχαία ατυχήματα ή ακόμα και από κάποιο τσίμπημα εντόμου, είναι φανερό ότι οι καρχαρίες, θα πρέπει να συγκαταλεχθούν στους ελάχιστα επικίνδυνους εκπροσώπους του ζωικού βασιλείου.

Παραμένει βέβαια –παρά τα όσα είπαμε- το ερώτημα της λεγόμενης ισορροπίας της φύσης, και μερικά άλλα ερωτήματα, που ίσως δεν μπορούν ν’ απαντηθούν με την υπάρχουσα γνώση ικανοποιητικά.
Σχετικά με την ισορροπία της φύσης είναι γνωστόν κατ’ αρχάς, ότι πολλά ζώα έχουν έμφυτους μηχανισμούς για να μειώνουν την παραγωγικότητά τους όταν υπερπληθυνθεί το είδος τους. Αλλά ακόμα, είναι πολύ πιθανόν, ότι οι αρχικές ισορροπίες στο αρχικό περιβάλλον, συμπεριλαμβανομένης της γονιμότητας εκάστου είδους ήταν αρκετά διαφορετικές από τις σημερινές [6].

Στη φύση υπάρχουν πολλά μυστήρια που ακόμα ο άνθρωπος δεν έχει λύσει και προφανώς θα χρειαστεί πολύ χρόνο για να επιλύσει. Όπως είχε επισημάνει ο ΄Αλμπερτ Αϊνστάιν, η φύση είναι ένα μεγάλο βιβλίο που είναι γεμάτο μυστήρια και ως τώρα δεν φανέρωσε όλα τα μυστικά του (Η εξέλιξη των ιδεών στη φυσική, σελ.21).

Το πιο αξιόλογο που μπορεί να λεχθεί εν κατακλείδι είναι, ότι στη Βίβλο, σε άλλα χωρία, γίνεται λόγος ότι σ’ έναν μελλοντικό κόσμο θα γίνει μια αποκατάσταση των πραγμάτων (Πράξ.3:21), και θα υπάρξει ένας ειρηνικός κόσμος, χωρίς διαμάχη και επιθετικότητα μεταξύ των ζώων ή ανάμεσα στον άνθρωπο και τα ζώα. Από την πτώση του ανθρώπου και εντεύθεν «όλη η κτίση συστενάζει και συναγωνιά –ως αποτέλεσμα της αμαρτίας/αστοχίας του ανθρώπου- αναμένουσα την ελευθερία των υιών του Θεού» σύμφωνα με τον απ.Παύλο (Ρωμ.8:21-22). Θα γίνει δηλ. μεταξύ άλλων, μια αποκατάσταση των αρχικών εδεμικών συνθηκών στη γη (Ησαίας 11:6-9, Ωσηέ 2:18). Η μεγαλειώδης υπόσχεση του Θεού είναι να προσμένουμε «Νέους ουρανούς και νέα γη, εν οις δικαιοσύνη θα κατοικεί» (Β’ Πέτρου 3:13 και Ησαίας 65:25). Τότε ασφαλώς θα έχουμε πλήρη και ικανοποιητική απάντηση για πολλές σημερινές απορίες.

Δ.Κ.Τ.

Βιβλιογραφία:
C.S.Lewis, The problem of pain (1940)
A.E.Wilder-Smith, Ist das ein Gott der biele? (1971)
H.M.Morris, The Genesis Record (1976)
H.M.Morris & M.Clark, The Bible has the answer (1978) 

ΕΝΑΣ ΚΟΡΥΦΑΙΟΣ ΑΣΤΡΟΝΟΜΟΣ ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΙ ΤΟ ΔΑΡΒΙΝΙΣΜΟ, ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣ

Ο κορυφαίος Αμερικανός αστρονόμος Φρεντ Χόϋλ αμφισβήτησε έντονα την Δαρβινική θεωρία σε άρθρο του που δημοσιεύτηκε στην ιταλική εφημερίδα «Κοριέρε ντέλλα Σέρα». Αναδημοσιεύουμε από την εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ της 9ης Ιουνίου 1987 που μετέφρασαν το άρθρο, μερικά αποσπάσματα:

Η θεωρία του Δαρβίνου, που απασχόλησε τόσο πολύ τους βιολόγους και τους χημικούς, είναι κι αυτή κατά τη γνώμη μου ένα μεγάλο λάθος…Κατά τον Δαρβίνο, τα ζώα και τα φυτά κάνουν κάθε τόσο μικρά βιολογικά «βήματα». Όταν συσσωρευτούν πολλά τέτοια βήματα, τότε πραγματοποιείται – υπό την επιρροή τους – ένα μεγάλο βήμα, που οδηγεί σε αλλαγές μορφής, σε διαφοροποιήσεις.

Ομολογώ ότι δεν κατάλαβα ποτέ τι είδους μικρά ή μεγάλα βήματα, και πόσα, χρειάζονται (ή χρειάστηκαν) για να διαμορφωθεί η διαφορά, λόγου χάρη, ανάμεσα σ’ ένα άλογο και μια αρκούδα. Ή για να εμφανιστούν οι διαφορές στη βιολογική ιστορία του ίδιου του αλόγου και μόνο, ή της ίδιας της αρκούδας…
Και μου είναι αδύνατον να συλλάβω τα «βήματα», οιουδήποτε μεγέθους, που πρέπει να χρειάστηκαν για να διαφοροποιηθούν, ούτε λίγο ούτε πολύ τα τόσο διαφορετικά πράγματα που λέγονται ζώα, από τη μια μεριά, και φυτά, από την άλλη.

Αν ο Δαρβίνος είχε δίκιο, τα ευρήματα της παλαιοντολογίας θα ήταν διαφορετικά, δεν θα ήταν αυτά που ξέραμε. Θα έπρεπε λόγου χάρη να είχαμε βρει πολλά απολιθώματα ζώων σε κάποιο από τα στάδια της μεταλλαγής – ας πούμε, πολλά μισοάλογα και πολλές μισοαρκούδες. Για την ακρίβεια μάλιστα, στατιστικά, θα έπρεπε αυτά τα «μισά», αυτές οι μεσαίες καταστάσεις, να είναι περισσότερα από τα σκέτα άλογα και τις σκέτες αρκούδες!

Κατά ανάλογο τρόπο, θα έπρεπε το γεωλογικό «αρχείο» της Γης να είναι γεμάτο και από άλλες διαφοροποιήσεις: μισοζώα-μισοφυτά, ή μισοασπόνδυλα-μισοσπονδυλωτά, μισοερπετά-μισοπτηνά, και ούτω καθ’ εξής.
Και όμως, δεν υπάρχει τίποτα απ’ όλα αυτά! Οφείλω να θυμίσω στους φανατικούς Δαρβινιστές, ότι από καταβολής κόσμου, όπως μας δείχνουν τουλάχιστον τα απολιθώματα, τα πάντα φαίνονται σταθερά. Τα άλογα είναι άλογα, και οι αρκούδες, αρκούδες.

Υπάρχουν βέβαια τύποι, μορφές, αλόγων, ξεκινώντας για παράδειγμα από το παλαιότατο μικρόσωμο αλογάκι με την πενταδάχτυλη οπλή, που ζούσε πριν 60 εκατομμύρια χρόνια, και φτάνοντας ως τα σημερινά άλογα, που η οπλή τους έχει περιοριστεί σε ένα μεγάλο δάχτυλο. Πουθενά όμως δεν αντίκρισαν οι ερευνητές κάτι που να είναι λίγο άλογο και λίγο αρκούδα, ή οτιδήποτε παρόμοιο.

Η θεωρία του Δαρβίνου, περί μικρών, βαθμιαίων αλλαγών, από τις οποίες τάχα προήλθαν όλα τα είδη, δεν είναι απλώς λαθεμένη. Είναι χονδροειδής και αστήρικτη.
Όλα όσα έχουμε μάθει σχετικά πρέπει να τα αναθεωρήσουμε, και είναι στ’ αλήθεια κρίμα που δαπανήθηκαν τόσες διδακτικές ώρες και τόσος κόπος στα σχολεία μας για να μεταδοθούν αυτές οι επιπολαιότητες.
Η θεωρία του Δαρβίνου δεν θα είχε διαδοθεί τόσο πολύ, αν δεν της έκαναν την χάρη να της κηρύξουν τον πόλεμο οι θρησκευτικές οργανώσεις. Η αντίδραση δυνάμωσε τους Δαρβινιστές και η επιστημονικοφανής άποψή τους έγινε γενικά αποδεκτή.  

Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΕΝΟΣ ΓΚΟΥΡΟΥ– ΕΝΑΣ ΙΝΔΟΥΙΣΤΗΣ ΕΡΧΕΤΑΙ ΣΤΟ ΧΡΙΣΤΟ

Ο Ράμπι ήταν ένα συνηθισμένο παιδί, για την ηλικία του, στην κοινωνία του Τρινιδάδ. Η αγαπημένη απασχόληση του ήταν το ξύσιμο της αγελάδας, την οποία λάτρευε σαν θεά, ασχολία που του εξασφάλιζε καλό κάρμα για την επόμενη ζωή του. Έψελνε με τις ώρες ζωγραφίζοντας εικόνες μερικών εκ των εκατομμυρίων θεών του Ινδουϊσμού, όπως η Κάλι, η οποία πάντα απεικονίζεται να πίνει ζεστό αίμα από μια κούπα, έχοντας στεφάνια από φρεσκοκομμένα κεφάλια και χέρια κρεμασμένα στο λαιμό της. Στην προσευχή του προσέφερε νερό στις θεότητες κι ύστερα έβγαινε να λατρέψει τον ήλιο κοιτάζοντάς τον για πολύ ώρα με ανοιχτά μάτια. Κρατούσε στο δωμάτιό του ένα φίδι και το λάτρευε, όπως λάτρευε το θεό πίθηκο και το θεό ελέφαντα. «Για μένα θεός ήταν το κάθε τι, και κάθε τι ήταν θεός, εκτός, φυσικά, από τα άτυχα πλάσματα που δεν είχαν κοινωνική τάξη», λέει ο ίδιος.

Οι οικείοι του τον μεταχειρίζονταν σαν πρίγκηπα και δεν του έφερναν ποτέ αντίρρηση. Η παρουσία του θεωρούνταν ευλογία, μιας και ανήκε στην ανώτατη τάξη των βραχμάνων. Ο μεγαλύτερος ινδουϊστής ιερέας της περιοχής και πολλοί παλμολόγοι, μελλοντολόγοι και αστρολόγοι, συμφωνούσαν ότι θα γίνει μεγάλος γιόγκι, σαν τον πατέρα του. Αυτό τον έκανε πολύ περήφανο. Ο πατέρας του, από τη γέννηση του μέχρι τα οκτώ του χρόνια, ποτέ δεν του μίλησε ή του έδειξε την παραμικρή προσοχή, όσο απεγνωσμένα κι αν εκείνος το επιζητούσε.

Οι γονείς του παντρεύτηκαν με συνοικέσιο, αφού πρώτα οι ιερείς της περιοχής διάβασαν τις παλάμες του ζεύγους. Όμως ημέρες μετά το γάμο ο πατέρας του απότομα απαρνήθηκε τα επίγεια για να ζήσει σύμφωνα με το ιερό βιβλίο των Ινδουϊστών. Η τέλεια αφοσίωσή του και η αδιάκοπη εξάσκηση της γιόγκα, είχαν πείσει την κοινωνία του Τρινιδάδ ότι είχε επιτύχει απευθείας επικοινωνία με το Βραχμάν (την Τελική Πραγματικότητα) και είχε ξεφύγει από τον τροχό των μετενσαρκώσεων.

Άνθρωποι ταξίδευαν χιλιόμετρα για να τον λατρέψουν σαν αληθινό θεό που είχε έρθει στη γη για να δείξει τον δρόμο της αληθινής γιόγκα. Δεν μεριμνούσε για τον εαυτό του. Ήταν ένας θεός που έπρεπε να τον φροντίζουν, να τον πλένουν, να τον ταΐζουν και να τον αλλάζουν.


Λίγο μετά το θάνατο του συζύγου της, η μητέρα του Ράμπι έφυγε για την Ινδία, ενώ ο ίδιος πήγε να μείνει στο σπίτι του παππού του Νάνα. Ο παππούς του απότομα και χωρίς προφανές αίτιο είχε γίνει ένας από τους πιο πλούσιους και δυναμικούς ανθρώπους στο Τρινιδάδ, ένας Ινδουϊστής ηγέτης με μυστηριακές υπερφυσικές δυνάμεις. «Όλοι ξέραμε ότι οι παντοδύναμοι θεοί τον είχαν βοηθήσει. Σε αντάλλαγμα τους είχε δώσει την ψυχή του», λέει ο Ράμπι. Μερικές φορές ήταν πολύ γενναιόδωρος και καλοσυνάτος, ενώ αρκετές άλλες αδικαιολόγητα βίαιος. Ενώ σερβίριζε πελάτες στο ποτοπωλείο του, έφευγε ξαφνικά και ανέβαινε στο τσιμεντένιο σαν φρούριο σπίτι του, για να δείρει όλη την οικογένεια με μια βαριά δερμάτινη λουρίδα. Οι οικείοι του το απέδιδαν σε κατάλοιπα προηγούμενης ενσάρκωσης. Με την ίδια βαναυσότητα έδειρε παραδειγματικά και την παράλυτη γυναίκα του, πριν την πετάξει από τις σκάλες, επειδή αυτή κατείχε και διάβαζε μια Βίβλο. Μετά το θάνατό του, στο σπίτι παρουσιάστηκε σωρεία μεταφυσικών φαινομένων. Οι φιλοξενούμενοι δέχονταν σωματική επίθεση από αόρατα χέρια ή γίνονταν αυτόπτες φαντασμάτων κατά τη διάρκεια της νύχτας. Συχνά ακούγονταν άγρια τρεχάματα ή χτυπήματα στο πάτωμα και μια δυσάρεστη οσμή πλανιόταν στην ατμόσφαιρα για αρκετή ώρα.

Στα δέκα του χρόνια ο Ράμπι πέρασε λίγο καιρό σε ένα Ινδουϊστικό ναό. Εκεί εξασκούσε υπερβατική αυτοσυγκέντρωση μέσω της γιόγκα. Άρχισε να έχει ψυχεδελικά οράματα, να ακούει εξωγήϊνη μουσική, και να επισκέπτεται εξωτικούς πλανήτες όπου συζητούσε με θεούς και τρομακτικά πλάσματα. Ο γιόγκι του εξηγούσε ότι όλα αυτά ήταν φυσιολογικά. Ήταν μάλιστα κοινή γνώση ότι δαίμονες που περιγράφονται στις ιερές γραφές του Ινδουισμού έχουν καταλάβει γιόγκι στο παρελθόν. Οι εν λόγω εμπειρίες τον έκαναν να αισθάνεται ότι ήταν «το σύμπαν, Κύριος πάντων, παντοδύναμος, πανταχού παρών». Λάτρευε τον εαυτό του στεκόμενος μπροστά σε καθρέπτη, και όταν περπατούσε στο δρόμο αισθανόταν ότι τα πλάσματα υποκλίνονταν μπροστά του. Ο Κρίσνα είχε υποσχεθεί αυτή τη θεία γνώση σε όποιον εξασκείτο στη γιόγκα, δηλαδή ότι όλοι οι άνθρωποι ήταν από την αυτή Ουσία, εκτός φυσικά από εκείνους που δεν ανήκαν στις τέσσερις Ινδουιστικές κάστες.

Μόλις επέστρεψε από την εκπαίδευσή του απέκτησε τη συνήθεια του καπνίσματος, και έκλεβε τσιγάρα, αφού δεν μπορούσε να αγοράσει λόγω ηλικίας. Στις δημόσιες θρησκευτικές τελετές ράντιζε τους παρευρισκόμενους με ιερό νερό ή τους σημάδευε το πρόσωπο με ιερή άσπρη πάστα και μάζευε σημαντικές χρηματικές προσφορές. Ήταν το κέντρο της προσοχής και του θαυμασμού, κάτι το οποίο απολάμβανε. Αναλόγως έπρατταν και άλλοι σαν αυτόν, οι οποίοι υπόσχονταν να προετοιμάσουν το δρόμο –με μεγάλη χρηματική αμοιβή– για την είσοδο κάποιου στην επόμενη ζωή, και υπόσχονταν ακόμα και τη νιρβάνα.

Όσο συνέχιζε ανελλιπώς και με ζήλο να εξασκεί τη γιόγκα, οι εμπειρίες του αυξάνονταν. Μερικές φορές μεταφέρονταν με αστρική προβολή σε μακρινούς πλανήτες, όπου θεοί έπαιρναν μορφές και κουβέντιαζαν μαζί του. Ύστερα από χρόνια έμαθε ότι τέτοιες εμπειρίες είχαν αναπαραχθεί σε εργαστήρια με τη χρήση ύπνωσης και LSD. Σε βαθιά αυτοσυγκέντρωση βρισκόταν με φόβο καθισμένος στα πόδια του θεού Σίβα, ο οποίος είχε μια απειλητική κόμπρα τυλιγμένη στο λαιμό του.

Ο Ράμπι δεν φοβόταν κανέναν άλλο θεό όπως αυτόν, και γι’ αυτό τον λάτρευε, για να τον εξευμενίσει. «Παρά τις προσπάθειές μου με μάντρας, τελετουργίες και λατρεία, δεν μπορούσα να βρω ειρήνη στη σχέση μου με το φοβερό αυτό θεό, που ήταν γνωστός ως καταστροφέας», λέει ο ίδιος. Ένα βράδυ ο ξάδερφός του είχε χτυπηθεί στον πρόσωπο από τον Σίβα ενώ διάβαζε, και το πρωί τα σημάδια ήταν ακόμα εμφανή, ενώ άλλες φορές ένιωθε αόρατα χέρια να τον πνίγουν στο κρεβάτι του. Ο Ράμπι είχε δεχθεί παρόμοιες επιθέσεις.

Με το θάνατο του παππού του, η θεία του Ρεβάτη έγινε η κεφαλή της οικογενείας. Ήταν πολύ ευλαβής ινδουίστρια, έκανε πολλές ώρες προσευχή και πολλές προσφορές στους θεούς. Οι απαιτήσεις των εργασιών στο σπίτι της σπαταλούσαν πολύτιμο χρόνο και δυσανασχετούσε. Ο Ράμπι φιλονικούσε έντονα μαζί της, επειδή θεωρούσε κι αυτός ότι οι εργασίες του σπιτιού ήταν κατώτερες του επιπέδου του. Στο αποκορύφωμα ενός καβγά έφτασε μέχρι και να μαστιγώσει τις τσιμεντένιες κολώνες του σπιτιού για εκφοβισμό και έδειρε τα ξαδέλφια του με τη ζωστήρα, ενώ στο τέλος υποχώρησε συγχυσμένος και ντροπιασμένος. Ήταν περιπτώσεις όπου αισθανόταν ότι το πνεύμα του Νάνα τον καταλάμβανε προσωρινά.

Ως μελλοντικός πνευματικός ηγέτης, ήξερε ότι έπρεπε να αποκτήσει και συμβατική εκπαίδευση, για να μπορεί να ανταπεξέλθει στις διδασκαλικές απαιτήσεις της θέσης αυτής, κι έτσι γράφτηκε σε γυμνάσιο. Όμως, η επαφή του με αλλόθρησκους και αλλόφυλους απετέλεσε σοβαρή πρόκληση για τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις. Όλη του τη ζωή είχε βαθύ μίσος γι αυτούς, επειδή έτρωγαν το θεό του, την αγελάδα. Εκεί γνώρισε αρκετούς από πλούσιες οικογένειες με πολύ καλύτερη χρήση της αγγλικής από τον ίδιο. Στο μέρος όπου ζούσε ήταν αναγνωρισμένος σαν θεός, αλλά οι συμφοιτητές του τον έβλεπαν σαν όμοιό τους, αν όχι κατώτερο, και έκαναν ερωτήσεις που εξέθεταν την πίστη του. Τέτοιες εμπειρίες τον έφερναν κοντά στην γελοιοποίηση.

Η ύπαρξη ανθρώπων που δεν ανήκαν στις τάξεις–κάστες του Ινδουισμού τον έκανε να αναρωτιέται, αφού σύμφωνα με τον Ινδουισμό, ο ίδιος ο Βράχμα δημιούργησε τις τέσσερις τάξεις από το σώμα του. Μάλιστα, όλοι οι μη ινδουιστές δεν είχαν ελπίδα σωτηρίας μέσω της γιόγκα και της μετενσάρκωσης. Επίσης ήξερε ότι η Ινδία είναι μια χώρα με εξαθλιωμένους και φτωχούς πολίτες σε απελπιστικά ανθυγιεινές συνθήκες διαβίωσης, έστω κι αν είχαν περάσει χιλιάδες χρόνια γιόγκα, βελτιωμένου Κάρμα και ανοδικής μετενσάρκωσης προς την ένωση με το Βραχμάν. Η μόνη απόδειξη της πραγματικότητας του Ινδουισμού που είχε ήταν οι συναντήσεις του με πνευματικά όντα κατά την διάρκεια των λατρευτικών του καθηκόντων.

Το αποκορύφωμα της εσωτερικής του σύγχυσης ήλθε κατά τον τρίτο χρόνο στο γυμνάσιο. Ταλαντευόταν ανάμεσα στην Ινδουιστική πεποίθηση ότι ο Θεός-Δημιουργός και δημιουργία ήταν ένα και το αυτό, και την αντίληψη πως ο Θεός-Δημιουργός ήταν ξεχωριστός από την δημιουργία. Άρχισε σιγά-σιγά να σκέπτεται τον Δημιουργό ως τον αληθινό Θεό, αγαθό και τρυφερό, σε αντίθεση με τους ινδουιστικούς θεούς που του προξενούσαν φόβο. 


«Δεν υπήρχε ούτε ένας ινδουιστικός θεός τον οποίον αισθανόμουν ότι μπορούσα να εμπιστευθώ πραγματικά. Ούτε ένας δεν με αγαπούσε», ομολογεί. Αισθάνονταν πως η επιδίωξη της αυτογνωσίας μέσω της γιόγκα στην ουσία τον απομάκρυνε από τον αληθινό Θεό. Μεγάλη διάσπαση του προκαλούσαν επίσης τα έντονα ξεσπάσματα θυμού εναντίον της θείας του, που έφτασαν μέχρι και να της επιτεθεί με μια ράβδο γυμναστικής με βάρη που σήκωσε υπερφυσικά, κάτι που βέβαια τον τρόμαξε. Τέτοιες ακρότητες ερχόντουσαν σε πλήρη αντίθεση με τη μακαριότητα και ειρήνη που είχε κατά την αυτοσυγκέντρωσή του και την πεποίθησή της μη-βίας και σεβασμού κάθε έμβιου όντος, κι έτσι, δυσκολευόταν να πείσει τον εαυτό του ότι ήταν το Βραχμάν.

Μια μέρα έριξε κατά λάθος στο πάτωμα ένα άγαλμα του Κρίσνα, παραμορφώνοντάς το ελαφρώς. Πραγματικά παγωμένος από τρόμο, προσπαθούσε να διορθώσει μιαν αδιόρθωτη για οποιονδήποτε ινδουιστή κατάσταση, αφού η αυτογνωσία και η νιρβάνα θα ήταν πλέον για αυτόν άπιαστο όνειρο και η τιμωρία στην επόμενη ζωή του βέβαιη και αμείλικτη. Αναγκάστηκε παρά ταύτα, να αναγνωρίσει τον παραλογισμό αυτής της σκέψης.

Παράλληλα με αυτά τα γεγονότα, ο Θεός του έδειχνε διακριτικά το δρόμο με κάποια θαυμαστά γεγονότα. Το πρώτο περιστατικό συνέβη κατά τη διάρκεια ενός περιπάτου στην ύπαιθρο, όπου ένα μεγάλο φίδι τον στρίμωξε σε ένα γκρεμό. Έντρομος, θυμήθηκε κάτι που του είχε πει η μητέρα του όταν ήταν μικρός: «εάν ποτέ είσαι σε πραγματικό κίνδυνο και δεν μπορείς να κάνεις τίποτα, υπάρχει ένας θεός που μπορείς να επικαλεστείς. Το όνομά του είναι Ιησούς». Το δοκίμασε, και το φίδι έκανε γρήγορα μεταβολή και έφυγε.

Κάμποσο καιρό αργότερα, ενώ βρισκόταν στο νοσοκομείο μετά από εγχείρηση, αισθάνθηκε μεγάλο πόνο και σκοτοδίνη. Πριν λιποθυμήσει, ζήτησε μηχανικά βοήθεια από τον Ιησού και αμέσως αισθάνθηκε ένα χέρι να τον κρατάει από το μπράτσο, έστω κι αν ήταν μόνος στο δωμάτιο. Όταν επανήλθε ο πόνος είχε εξαφανισθεί και αισθάνονταν υγιής, δυνατός και γαλήνιος.

Κανένα από τα δύο περιστατικά δεν τον συντάραξε τόσο, όσο αυτό που συνέβη κατά τη διάρκεια μιας δημόσιας τελετής, κατά το τέλος του τρίτου έτους του γυμνασίου: όταν άπλωσε το χέρι να ευλογήσει μια γυναίκα, άκουσε μέσα του μια «φωνή αλάνθαστης παντοδύναμης εξουσίας», να του λέει: «Δεν είσαι Θεός Ράμπι! Δεν είσαι Θεός!». Ήξερε ότι ήταν η φωνή του πραγματικού Θεού. Τρέμοντας, αισθάνθηκε την ανάγκη να πέσει στα γόνατα ζητώντας συγχώρεση, αλλά δεν το έκανε, επειδή θα ήταν αδύνατο να δικαιολογηθεί στους παρευρισκόμενους. Συντετριμμένος, κλείστηκε για μέρες στο δωμάτιό του, μη μπορώντας να διανοηθεί πώς τόλμησε να δεχτεί τη λατρεία που ανήκε μόνο στον Θεό. Ήταν τόσο απελπισμένος, που μόνο ο φόβος του τί τον περίμενε τον απέτρεπε από την αυτοκτονία. Δεν ήξερε όμως άλλο τρόπο να βρει το Θεό πέραν του Ινδουισμού.

Εκείνες τις ημέρες μια φίλη πήγε σπίτι του να του μιλήσει για την εμπειρία της με τον Χριστιανισμό, τον οποίο είχε πρόσφατα ασπασθεί. Ο Ράμπι, αρνούμενος φανατικά να δεχθεί οποιαδήποτε χριστιανική διδαχή, προσποιήθηκε πως είναι απόλυτα ευχαριστημένος με τη θρησκεία του. Του μίλησε για συγχώρεση αμαρτιών, αλλά ο ίδιος ήξερε από τον Ινδουισμό ότι δεν υπήρχε συγχώρεση, μόνο κάρμα, και πως οποιαδήποτε οδό κι αν πάρει κανείς στη ζωή του, το κάρμα και η μετενσάρκωση θα τον φέρουν στον Κρίσνα. Εκνευρισμένος προσπαθούσε να υποστηρίξει τις θεωρίες του Ινδουισμού, αλλά η κοπέλα είχε την ειρήνη που χαρίζει η επαφή με τον Ιησού, κάτι που ο Ράμπι δεν μπορούσε να αμφισβητήσει και ζήλευε. Όταν έμεινε πια μόνος και εγκλωβισμένος σε έναν εσωτερικό τυφώνα αμφιβολιών, μίσους για τον Χριστιανισμό, υπερηφάνειας, εγωϊσμού, συναισθηματικής συντριβής, αλλά και εσωτερικής πληροφορίας πως υπήρχε κάτι αληθινό στον Ιησού, πίεσε τον εαυτό του και προσευχήθηκε στον Θεό να του δείξει την αλήθεια. Γαλήνευσε με τη σιγουριά πως για πρώτη φορά στη ζωή του ο Θεός θα απαντούσε στην προσευχή του, έστω κι αν έτσι πρόδιδε τη θρησκεία, την τάξη και τον πατέρα του.

Πλέον, του ήταν σαφές πως ήταν ένας μικρός τύραννος που περιστρέφονταν γύρω από τις επιθυμίες του. Η καρδιά του τον πληροφορούσε αλάνθαστα πως η αλήθεια ήταν στον Ιησού, έστω κι αν δεν μίλαγε γι’ αυτό σε κανέναν. Ώσπου μια μέρα δέχτηκε αυθόρμητα να πάει με τον ξάδελφό του σε μια χριστιανική συνάθροιση που θα γινόταν στην παράγκα μιας φτωχογειτονιάς. Όλα ήταν απλά, αλλά τον συνεπήρε ο ενθουσιασμός των λίγων παρευρισκομένων. Μετά από την ανάγνωση ψαλμών και τον λόγο του κήρυκα, όπου νόμιζε ότι απευθυνόταν αποκλειστικά σε αυτόν, γονάτισε μπροστά του για να δεχθεί τον Ιησού στην ζωή του. Σε κατάσταση πραγματικής μετανοίας είπε μια αυτοσχέδια προσευχή και αισθάνθηκε ένα λαμπρό φως να πλημμυρίζει την ψυχή του. Ήξερε ότι ο Ιησούς είχε έλθει να ζήσει μέσα του και τον ανακαίνισε πνευματικά και ψυχικά. Ήταν ευτυχής που για πρώτη φορά αισθάνθηκε τί σημαίνει να έχει κανείς πραγματική εσωτερική ειρήνη, αγάπη και κοινωνία με τους ανθρώπους γύρω του.

Όταν το ανακοίνωσε στην οικογένειά του, ανακάλυψε ότι λίγο-πολύ όλοι είχαν αρχίσει να μεταστρέφονται κρυφά ή φανερά στον Χριστιανισμό. Αυτός και η θεία του συγχώρεσαν ο ένας τον άλλο και το παρελθόν μίσους κατέρρευσε, δίνοντας νέα πνοή στη σχέση τους. Σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα έγιναν όλοι Χριστιανοί. Έκαψαν τα είδωλα, τελετουργικά σκεύη και οτιδήποτε ινδουιστικό είχαν στο σπίτι, και οι εμφανίσεις του πνεύματος του Νάνα σταμάτησαν. Η γιαγιά του, η οποία ήταν σε αναπηρικό καροτσάκι, ξαναπερπάτησε επειδή το ζήτησε με μεγάλη πίστη από τον Κύριο. Οι μέχρι τότε φίλοι τούς αντιμετώπιζαν τώρα με θυμό και μίσος.

Ο Ράμπι φοίτησε στο Βιβλικό Κολλέγιο του Λονδίνου και ξεκίνησε μια μακρά πορεία ως κήρυκας του Ευαγγελίου, οδηγώντας πολλούς στον Χριστό.

Αυτή ήταν εν συντομία η ιστορία του Rabindranath R. Maharaj, που πέρασε μέσα από σκοτεινούς δρόμους, και παθαίνοντας έμαθε την αλήθεια. Παρόμοιες διηγήσεις από τον κόσμο της άπω Ανατολής είχαμε και από παθόντες που κατέφυγαν στην βοήθεια και στήριξη του οσίου γέροντος Παϊσίου. Αυτό που διαφαίνεται σε όλες αυτές τις περιπτώσεις είναι η αφετηρία των πνευματικών αυτών εμπειριών, που είναι οτιδήποτε άλλο εκτός από τον αγαθό αληθινό Θεό.

Δεν είναι δύσκολο να πλανηθεί κανείς, επειδή κι ο διάβολος μπορεί να κάνει θαύματα και να παρέχει «πνευματικά ταξίδια». Όλες οι θρησκείες δεν αναφέρονται στον ίδιο Θεό, ούτε όλες οι θρησκείες οδηγούν στον ίδιο Θεό. Όμως, σήμερα ξένες θρησκείες οικειοποιούνται και «ντύνουν» τη φιλοσοφία τους με χριστιανικά στοιχεία, όπως η αγάπη, ώστε να διευκολύνουν το δρόμο της διάδοσής τους στο χριστιανικό κόσμο. Είναι εμφανής στην Ευρώπη η συστηματική προώθηση φιλοσοφιών της Άπω Ανατολής, όπως η γιόγκα, διαφημιζομένων με εύπεπτη ορολογία, καλυμμένων με το περιτύλιγμα της πνευματικής και σωματικής υγείας και ευεξίας. Συχνά παραλείπεται η οργανική σύνδεση αυτών των πρακτικών με τους Ινδουιστικούς «θεούς » και τη στάση ζωής που απορρέει από τους μύθους τους.

Η ευαισθησία που συχνά έχουμε ως προς την ποιότητα και τα αγνά συστατικά της υλικής τροφής καλό θα ήταν να χαρακτηρίζει και την πρόσληψη της πνευματικής τροφής και την αναζήτηση της αληθινής εμπειρίας.

Μεταγραφή – περίληψη από το βιβλίο «Ο θάνατος ενός γκουρού – ένας Ινδουιστής έρχεται στο Χριστό», Rabindranath R. Maharaj, εκδόσεις Πέργαμος, 1990.
επιμέλεια μ. Χριστοφόρος Κουτλουμουσιανός 

Η ΑΣΤΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΝΑΙ ΔΕΙΣΙΔΑΙΜΟΝΙΑ, ΠΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΕΙ ΕΞΑΡΤΗΣΗ

Η αστρολογία είναι δεισιδαιμονία που δημιουργεί εξάρτηση, και προετοιμάζει έμμεσα τους ανθρώπους να δεχτούν τον περιορισμό της ελευθερίας τους

Πραγματικά, αδυνατεί κανείς να πι­στέ­ψει πως συμβαίνει στις μέρες μας, που η τεχνολογία και η επιστήμη έφθα­σαν στο ζενίθ τους, να ρυθμίζει τη ζωή πολλών μία μοιρολατρία του παρελθόντος!

Αστρολογία, ωροσκόπια, απο­κρυ­φι­σμός, μαγεία παρουσιάζουν σήμερα πρω­το­φανή έξαρση. Ραδιοφωνικοί και τηλεοπτι­κοί σταθμοί, ειδικές τηλεφω­νι­κές υπη­ρε­σίες, περιοδικά κι εφημερίδες διαθέτουν αστρολόγο, ενώ το διαδίκτυο κατακλύζεται από σχετικές πληροφορίες. Κάποτε, μάλιστα, πληροφορούμαστε ότι καλλιτέχνες, α­θ­λητές, αλλά και μεγα­λώ­νυμοι πολιτικοί και αρχηγοί κρατών, δεν κάνουν τίποτε αν προη­γουμένως δεν συμβουλευθούν τον αστρο­λό­γο τους.
Πρόκειται, ασφαλώς, για φαινόμενο ανησυχητικό, που υπογραμμίζει την κρί­ση του πολιτισμού μας, την κατάπτωση του σύγ­χρονου ανθρώπου και την παλιν­δρό­μηση προς την προχριστιανική αρ­χαιότητα.

Βασική αιτία που οι άνθρωποι κατα­φεύ­γουν στην αστρολογία είναι η απο­μάκρυν­σή τους από την αλήθεια της πίστεως. Έτσι ο άνθρωπος στην εποχή των πυ­ραύ­λων και των διαστημοπλοίων εξα­κο­λουθεί να ζη μέ­σα στη δεισι­δαι­μο­νία και την ειδω­λο­λα­τρία και καταντά άθυρμα και θύμα στα χέρια επι­τηδείων πού, εκμεταλλευόμενοι τη μωρία του, κά­νουν χρυσές δουλειές.

Υφέρπει, ωστόσο, κι ένας άλλος κίν­δυ­νος: η αλλοτρίωση του ορθόδοξου χρι­στια­νικού φρονήματος. Η αστρολογία α­ποτελεί το δολερό θρησκευτικό υ­πο­κα­τάστατο, το οποίο επιχειρεί να οικειοποι­ηθεί τον μο­ναδικό και αναντικατάστατο σωστικό ρό­λο της αγίας Εκκλησίας, κα­θώς έχει εξελι­χθεί σε ένα είδος θρη­σκεί­ας.

Οι «ειδικοί» της αστρολογίας υποστη­ρίζουν πως οι θέσεις και οι κινήσεις των ουρανίων σωμάτων, κυρίως των πλανητών του ηλιακού μας συστήματος, παίζουν κα­θο­ριστικό και ξεχωριστό ρόλο για τον κάθε άνθρωπο. Ρυθμίζουν μάλιστα, ι­σχυ­ρίζονται, την καθημερινή ζωή, την ε­παγ­γελματική σταδιοδρομία, την οικογενειακή κατάστα­ση, την ευημερία ή τη δυ­στυχία και γενικά ολόκληρη τη ζωή του. Τις θέσεις αυτές τις ονομάζουν ζώ­δια, δηλαδή ζώα, από το νο­ητό σχήμα των α­στερισμών που θυμίζει μορφές ζώ­ων (ταύρος, κριός, σκορπιός, ι­χθείς κτλ).

Αναμφισβήτητα, η αστρολογία δεν έ­χει καμιά απολύτως επιστημονική υπό­σταση. «Δεν υπάρχει στις ημέρες μας σε ολόκληρη την υφήλιο ούτε ένας αστρο­νόμος μεγάλος ή μικρός που να πιστεύει στην αστρολο­γία… Οι αστρονόμοι με α­κριβή γνώση του πράγματος προσ­βλέ­πουν στην αστρολογία με πλήρη απιστία και τοποθετούνται α­πέ­ναντι στους τσαρ­λατάνους που την υπη­ρετούν με δεδη­λω­μένη αντίθεση», δηλώ­νει ο αστρονόμος P. Gouderc.

Επίσης, η Διεθνής Αστρονομική Ε­ται­ρεία σε συνέδριό της δημοσίευσε την εξής δήλωση: «Αυτό που τιτλοφορείται αστρολογία, κοσμοβιολογία κτλ. δεν εί­ναι παρά ένα κράμα δεισιδαιμονίας, τσαρλα­τανισμού και εμπορίου… Η α­στρολογία δεν είναι παρά ένα σύστημα κανόνων που γίνονται αυθαί­ρετα αποδεκτοί».

Αλλά και η Αμερικανική Εταιρεία Ψυ­χολογικών και Κοινωνικών Σπουδών προ­έβη στην εξής επίσημη δήλωση: «Οι ψυ­χολόγοι δεν βρίσκουν καμιά ένδειξη ότι η αστρολογία έχει κάποια αξία ως προς τις πληροφορίες του παρελθόντος, του παρό­ν­τος και του μέλλοντος για τη ζωή ή τον προ­ορισμό οποιουδήποτε».

Τις υπεύθυνες διακηρύξεις των ει­δι­κών επιστημόνων έρχεται να επικυρώσει η κα­θη­μερινή πραγματικότητα. Κατά κα­νόνα οι συμβουλές των αστρολόγων εί­ναι κοι­νό­τοπες, γενικές και αόριστες, για να καλύ­πτουν ευρύ φάσμα πιθανοτήτων και να μένουν ανεξέλεγκτες. Κάποτε ό­μως για λό­γους εντυπωσιασμού γίνονται συγ­κεκρι­μένες. Και τότε αρχίζει η γε­λοι­οποίηση. «Θα περάσετε κοντά σε κάποιο αγαπημένο σας πρόσωπο ένα πολύ όμορφο βράδυ», προ­έβλεπε αστρολόγος για κάποιον «Υδρο­χόο». Συναινώντας σε αυτό κι άλλη αστρο­λόγος απο­φαι­νό­ταν: «Ανήκετε στους ευνοημένους». Και ο «ευνοημένος» πέρασε τη νύχτα του στο κελί της Ασφάλειας… παρέα με τον δεσμοφύλα­κα. Τέτοιες παταγώδεις διαψεύ­σεις βρί­σκει κανείς άπειρες, αν θελήσει να ερευνήσει και να τις διασταυ­ρώσει.

Εύλογο είναι και το ερώτημα: Τι γί­νεται με τα δίδυμα; Γιατί δεν έχουν την ίδια «τύχη»; Π.χ. ο Ησαύ και ο Ιακώβ, τα παι­διά του Ισαάκ, γεννήθηκαν στον ίδιο αστε­ρι­σμό. Πόσο, όμως, διαφορε­τι­κοί χαρακτήρες ήταν και πόσο διαφο­ρε­τικός ο τρόπος της ζωής τους και της εξέ­λιξής τους!

Με τόσες αντιφάσεις και δια­ψεύ­σεις, πως μπορεί να ερμηνευθεί ο πα­ρατηρούμενος οίστρος της αστρολο­γίας; Αυτή η «νό­θος θυγατέρα της α­στρο­νο­μίας», -έτσι την χαρακτήριζε ο Κέπλερ-, δεν είναι κα­θό­λου αθώα, όπως συνήθως φαίνεται. Επιδρά βαθιά στον χαρακτήρα και αλλοιώνει την ψυχο­σύν­θεση, τη νο­οτροπία, τη συμπερι­φορά και την όλη προσωπικότητα του ανθρώπου, λειτουρ­γώντας ως «ψυχο­ναρ­κωτικό».

Ο ειδικός επιστήμονας Τ. Αντόρνο τονίζει: «Η αστρολογία είναι μια ιδεολογία της εξ­άρ­τησης, που προετοιμάζει έμμεσα τα πνεύματα των αθρώπων για την αποδο­χή ολοκληρωτικών ῾῾πιστεύω᾽᾽. Η σύγχρο­νη κοινωνική πραγματικότητα επι­βάλ­λεται στους ανθρώπους σαν ένα κα­ταπιεστικό σύστημα χωρίς διεξόδους διαφυγής, σαν ένα πεπρωμένο ανεξάρτητα από τις επι­θυ­μίες και τις ανάγκες τους».

Για τον λόγο αυτό ο χριστιανισμός, οδηγώντας μας από το έρεβος της πλά­νης στο φώς της Αλήθειας, καταδικάζει την α­στρολογία. Ο απόστολος Παύλος πα­ραγ­γέλλει στον Τιμόθεο: «Τούς δε βε­βήλους και γραώδεις μύθους παραιτού» (Α΄ Τι 4, 7). «Τέκνον, μη γίνου οιωνο­σκό­πος,… εκ γάρ τούτων απάντων ειδω­λο­λα­τρία γίνεται», διαβάζουμε στη «Διδαχή των Δώδεκα Α­ποστόλων».

Στις πιο επι­κίνδυνες από­κρυ­φες μαγικές πρακτικές ενέταξαν την αστρολογία οι Πατέρες της Εκκλησίας και τη θεω­ρούν ως έργο του αν­θρω­πο­κτόνου σατανά. Ο Μ. Βασίλει­ος την απο­καλεί «πολυάσχο­λον ματαιό­τητα» και πα­ρα­τηρεί πώς, αν το μέλλον μας και τις πράξεις μας όριζαν τα άστρα και τα ζώδια, τότε θα ήταν περιττοί οι νομοθέτες και οι νόμοι τους, καθώς και οι δικαστές, που τιμωρούν την πονηρία και την αδικία και τιμούν την αρετή. Ο 61ος κα­νό­νας της ΣΤ΄ Οικου­με­νι­κής Συν­όδου και ο 36ος της εν Λαοδικεία απειλούν με αφο­ρισμό τους ασχο­λου­μένους με αυτήν. Ο πιστός χριστιανός κι­νείται με εμπιστοσύνη στην πρόνοια και στην αγάπη του Θεού. Η ζωή του δεν κατευθύνεται από τα άστρα, αλλά από το πολικό Αστέρι, τον Χριστό, που είναι «η οδός και η αλήθεια και η ζωή» (Ιω 14,6).

Ευδοξία Αυγουστίνου, Φιλόλογος – Θεολόγος  

ΟΛΕΣ ΟΙ ΕΝΤΟΛΕΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΕΙΝΑΙ ΓΡΑΜΜΕΝΕΣ ΜΕΣΑ ΣΤΟΝ ΛΟΓΟ ΤΟΥ ΘΕΟΥ!


Ο ΙΣΧΥΡΟΤΕΡΟΣ ΝΟΜΟΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ


Η ΛΕΞΗ ΑΓΑΠΩ!


Ο ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣ, Η ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΚΑΙ Η ΤΗΛΟΨΙΑ

Όπου και όποτε γινόταν συζήτηση για την τηλεόραση και την τηλοψία και για τη σχέση που μπορεί να έχει με αυτά τα
πράγματα ἕνας ἄνθρωπος ποὺ ἀγωνίζεται γιὰ τὴ σωτηρία τῆς ψυχῆς του, καθόμουν καὶ σκεφτόμουν πάντοτε, θέλοντας νὰ δώσω κάποια λύση ξεκάθαρη καὶ ὁριστικὴ.

Σκεφτόμουν, διότι δὲν μὲ ἀνέπαυε ὁποιοδήποτε ἐπιχείρημα, ποὺ πραγματικὰ μπορεῖ νὰ ἦταν λογικό, γιὰ νὰ μὲ πείσει πὼς εἶναι ἀναγκαία ἡ τηλεόραση- αὐτὴ ἡ τηλεόραση ποὺ λειτουργεῖ στὴ χώρα μας- στὴν καθημερινότητά μας.

Γιὰ τὴν τηλεόραση καὶ τὸ ρόλο της στὴ ζωὴ τοῦ σύγχρονου ἀνθρώπου ἔχουν γραφτεῖ τὰ πάντα ἀπὸ εἰδικούς. Δὲν θὰ μᾶς ἀπασχολήσουν καθόλου. Δὲν ὑπάρχει λόγος νὰ ξοδευτεῖ χρόνος γιὰ νὰ τὰ μελετήσουμε. Διότι εἶναι ξεκάθαρο τὸ φαινόμενο, ἄρα καὶ τὸ συμπέρασμα: Η ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΔΕΝ ΕΧΕΙ ΚΑΜΙΑ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ.

Ὅλα ξεκινοῦν ἀπὸ τὶς ὑπαρξιακὲς ἀνησυχίες ποὺ ἔχει ὁ ἄνθρωπος καὶ τὴν ἐπιθυμία νὰ δίνει λύσεις σ αὐτές.

Ποιὸ εἶναι τὸ ζητούμενο σ αὐτὴν τὴ ζωή, ἐν τέλει, γιὰ τὸν ἄνθρωπο γενικά, ἀλλὰ πιὸ συγκεκριμένα γιὰ τὸν ἄνθρωπο τοῦ Θεοῦ; Γιατί ζεῖ ὁ ἄνθρωπος σαὐτὴν τὴ ζωή; Ζεῖ γιὰ νὰ ἀγωνιστεῖ καὶ μὲ τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ νὰ καθαριστεῖ καὶ νὰ ἑτοιμαστεῖ γιὰ τὴν ἄλλη ζωή, τὴ ζωὴ στὴν αἰώνια μακαριότητα ἢ νὰ ζήσει γι αὐτὰ τὰ πρόσκαιρα καὶ μετὰ ὅλα τελείωσαν; Σ` αὐτὸ τὸ ἐρώτημα συμπεριλαμβάνεται καὶ ἡ ἀπάντηση στὸ θέμα μας.

Ἐρχόμαστε λοιπὸν σἐκεῖνον ποὺ πιστεύει καὶ θέλει νὰ ζήσει παρουσία Χριστοῦ, ἐμπειρία Ἁγιοπνευματική, θεία Χάρη. Αὐτὸς ἔχει ἀνάγκη νὰ ἀποφύγει κατὰ τὸ δυνατὸν εἰκόνες, ἀκούσματα, ἐρεθίσματα, προκλήσεις, ποὺ βλάπτουν πνευματικά. Ἀφορμὲς γιὰ τὴ διάπραξη τῆς ἁμαρτίας. Ἄσκοπες, βλαπτικὲς πληροφορίες καὶ ἀναστατώσεις, ποὺ ἔχουν σχέση μὲ πρόσωπα καὶ καταστάσεις, ὥστε μὲ περισσότερη εὐκολία νὰ πλησιάσει τὸ Χριστὸ διὰ τῆς ἀσκήσεως καὶ τῶν ὅπλων τῆς Ἐκκλησίας. Προφανέστατα πηγὴ καὶ φορέας τέτοιων ἐμπειριῶν καὶ προκλήσεων, ποὺ ἀποπροσανατολίζουν ἀπολύτως τὸ νοῦ καὶ τὴν καρδιὰ ἀπὸ τὰ θεία, εἶναι ἡ τηλεόραση. Καὶ ὄχι μόνο. Προβάλλει ἕναν κόσμο, ὁ ὁποῖος δὲν ἀκουμπάει καθόλου τὶς πνευματικὲς ἐν Χριστῷ διαστάσεις. Ἀντίθετα, τὶς ἀπαξιώνει καταφανέστατα σὲ τέτοιο βαθμό, ποὺ νιώθουμε τὴν ἀνάγκη κάθε φορᾶ ποὺ βρισκόμαστε μπροστά της νὰ ἀναφωνοῦμε μὲ ἱερὴ ἀγανάκτηση: «τὶς γὰρ μετοχὴ δικαιοσύνη καὶ ἀνομία; τὶς δὲ κοινωνία φωτὶ πρὸς σκότος; τὶς δὲ συμφώνησις Χριστῷ πρὸς Βελίαρ; ἢ τὶς μερὶς πιστῶ μετὰ ἀπίστου;». (Β΄Κορ. 6, 14-15). Σὲ τί μπορεῖ λοιπὸν νὰ τὸν ὠφελήσει ἡ τηλεόραση ἐν τοιαύτη περιπτώσει; Σ αὐτὸ τὸ ἐρώτημα ἂς ἀπαντήσουμε κι ἐμεῖς μὲ ἕνα ἄλλο ἐρώτημα, ἀπὸ τὸ ὁποῖο θὰ προκύψει ἡ ἀπάντηση καὶ μάλιστα ἀβίαστα.

Ἂς ὑποθέσουμε πὼς ὑπάρχουν στὴν Ἑλλάδα εἴκοσι τηλεοπτικὰ κανάλια πανελλήνιας ἐμβέλειας, τὰ ὁποία λειτουργοῦν καὶ προβάλλουν συνεχῶς εἴκοσι τέσσερις ὧρες τὸ εἰκοσιτετράωρο τὸ καθένα. Ἄρα ἔχουμε σύνολο ὡρῶν προβολῆς 20*24=480 ὧρες (περίπου πεντακόσιες) σ` ἕνα εἰκοσιτετράωρο. ΕΡΩΤΗΣΗ: Πόσες ἀπὸ αὐτὲς ἀναφέρονται στὸ Χριστό, στὴν Ἐκκλησία του καὶ στὴν πνευματικὴ ζωή; Στοὺς ἁγίους καὶ στὴν καθοδήγησή τους γιὰ σωστὴ πνευματικὴ πορεία; Σὲ θέματα, ποὺ βοηθοῦν νὰ γίνουμε πιὸ θερμοὶ στὴν πίστη καὶ νὰ προκόψουμε, γιὰ νὰ ἔχουμε προϋποθέσεις ἐλπίδας σωτηρίας; Στὴν πίστη καὶ στὴν προσδοκία τῆς ἄλλης ζωῆς; Ὄχι μία, ἀλλὰ οὔτε λίγα λεπτὰ τῆς ὥρας. Κι ἂν γίνεται καμιὰ ἀναφορὰ στὴν πίστη, στὸ Χριστὸ ἢ στὴν Ἐκκλησία του, θὰ ἔχει περιεχόμενο ἀπαξιωτικό, εἰρωνικὸ ἢ ὑβριστικό.

Θὰ ρωτήσετε: «Ποῦ ζοῦμε; Αὐτὴ εἶναι δουλειὰ τῆς τηλεόρασης; Νὰ δείχνει ἁγιωτικὰ καὶ νὰ μιλάει γιὰ Θεοὺς καὶ τὰ τοιαῦταἈκριβῶς αὐτὸ θέλουμε νὰ ποῦμε. Ἂν δὲν εἶναι τουλάχιστον καὶ αὐτὴ ἡ δουλειά της, τότε ὁ ἀγωνιζόμενος χριστιανός, ποιὰ σχέση μπορεῖ νὰ ἔχει μαζί της; Ἐπίσης κάτι ἀκόμη πολὺ σημαντικό. Χωρὶς νὰ νιώθουμε καμιὰ ἐμπάθεια γιὰ τὰ πρόσωπα ποὺ προβάλλονται (εἶναι ὑπάλληλοι ἐργαζόμενοι καὶ ζοῦν τὶς οἰκογένειές τους), εἶναι ξεκάθαρο πὼς σκοπὸς τῶν ὀργάνων τῆς τηλεόρασης εἶναι ἡ ἀναστάτωση τῆς ψυχῆς τοῦ ἀνθρώπου παντοιοτρόπως. Διότι, αὐτὴ ἡ ἀναστάτωση φέρνει τὴ θέαση καὶ τὴ δουλικὴ ἐξάρτηση. Ναί, ἀλλὰ αὐτὴ ἡ ἀναστάτωση εἶναι ἐκ τοῦ πονηροῦ, διότι τὸ θεϊκὸ προκαλεῖ αἴσθηση εἰρήνης καὶ γαλήνης στὴν ψυχή, ἐνῶ τὸ τοῦ διαβόλου ἐσωτερικὴ ἀκαταστασία, καταφθείρουσα ἡδονή, τρόμο, ἀγωνία, ἀνασφάλεια καὶ τὰ παρόμοια. «Οὐ γὰρ ἐστιν ἀκαταστασίας ὁ Θεός, ἀλλὰ εἰρήνης». (Α΄ Κορ. 14,33) Εἶναι ξεκάθαρο πὼς αὐτὸ γίνεται συστηματικὰ ἀπὸ τὴν τηλεόραση καὶ ἰδιαίτερα σὲ δύσκολες ὧρες, ὅπως χαρακτηριστικὰ στὶς ἡμέρες μας. Λοιπόν; Μιλᾶνε οἱ ἀριθμοὶ καὶ ἡ λογική; Ἂν ναί, τότε γιατί νὰ καθίσει ὁ χριστιανὸς νὰ παρακολουθήσει τηλεόραση; Ποιὸ τὸ ὄφελος; Ἡ καρδιὰ τί ἔχει νὰ πάρει, γιὰ νὰ δώσει στὸ Σωτήρα της; ΤΙΠΟΤΑ. Μᾶλλον νὰ ζημιωθεῖ. Νὰ χάσει τὸ χρόνο τὸν πολύτιμο ἀπὸ ἕναν πονηρό, αἰσχρὸ καὶ ἀσεβῆ κλέφτη καὶ νὰ μὴν μπορέσει νὰ τὸν ἀξιοποιήσει σωτηριωδῶς. Κρίμα τέτοιος χρόνος. Ὅσο γιὰ τὴ συνηθισμένη ἔκφραση: «Ἔτσι ποὺ μᾶς κάνανε…», ἐννοώντας τὴν τηλεόραση, εἶναι ἐν πολλοῖς ἀδικαιολόγητη.

Δὲν μποροῦν νὰ μᾶς κάνουνε, ἂν δὲ θέλουμε, ἂν δὲν ἔχουμε σχέση μὲ τὴν τηλεθέαση, ἂν διαθέτουμε τὸ χρόνο μας σὲ δημιουργικὲς ἐνασχολήσεις, ἂν ἔχουμε πρότυπα, ἂν ζοῦμε κατὰ συγκεκριμένο τρόπο μὲ καθοδήγηση πνευματική. Ἔχουμε εὐθύνη ἀκόμη καὶ γιὰ τὸ ὅτι ὑπάρχει ἡ τηλεόραση, ὅπως ὑπάρχει.

Θὰ τεθεῖ βέβαια ἡ ἔνσταση: «Ζοῦμε μέσα στὸν κόσμο καὶ χρειάζεται νὰ ἐνημερωνόμαστε». Ὄχι. Ὄχι ἀπὸ τὴν τηλεόραση. Ὑπάρχουν ἄλλοι τρόποι. Πιὸ ἀνώδυνοι καὶ ἀκίνδυνοι. Τοὺς γνωρίζουμε. Εἶναι καὶ ἐκ παραδόσεως γνωστοὶ καὶ συνεχίζουν νὰ ὑπάρχουν. Ἐξάλλου δὲν εἶναι γιὰ τὴν ἐνημέρωση ἡ δουλειὰ τῆς τηλεόρασης. Τὸ εἴπαμε. Ἄλλος εἶναι ὁ σκοπὸς τῆς λειτουργίας της. Ἀλλὰ δυστυχῶς ἔχουμε ἀναγάγει καὶ τὴν ἐνημέρωσή μας γιὰ τὴν ἐπικαιρότητα σὲ σημαντικὸ καὶ δυσανάλογα μεγάλο ρυθμιστὴ τῆς ζωῆς μας, ὡς νὰ εἶναι αὐτὴ ποὺ θὰ δώσει τὴ μαγικὴ λύση τῶν τρεχόντων, λησμονώντας τὸ Θεὸ καὶ τὴ θεία του Πρόνοια. Αὐταπάτη, ποὺ βολεύει τοὺς τηλεκατέχοντες. Ἡ τηλεόραση εἶναι δηλητηριῶδες ἐμβόλιο, μὲ τὸ ὁποῖο ἐμβολιάζεται, χωρὶς νὰ τὸ καταλαβαίνει ὁ ἄνθρωπος καὶ δηλητηριάζεται θανάσιμα. Γι` αὐτὸ δὲν κόβεται σιγὰ σιγὰ ἀλλὰ ἀποφασιστικά. Τώρα.

Τέρμα ἡ τηλεόραση. Τέτοια τηλεόραση νὰ λείπει. Δὲν εἶναι λογικὸ νὰ τὴν κατηγοροῦμε. Ἀφοῦ ὁ σκοπὸς της εἶναι δεδομένος, προσχεδιασμένος. Τὴν ἔχει στὰ χέρια του ὁ ἑξαποδῶς. Αὐτὴ τὴ δουλειά της κι ἐμεῖς τὴ δουλειά μας. Δηλαδὴ τὴν πετᾶμε στὰ σκουπίδια.

Τέτοια τηλεόραση δὲν εἶναι μόνο ἀξιοκατηγόρητη ἀλλὰ κυρίως ἀξιοπεριφρόνητη.

ΤΙ ΚΡΥΒΕΤΑΙ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΩΝ ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΣΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑ;

π. Θεμιστοκλής Μουρτζανός

Το πέρας κάθε σχολικής χρονιάς βρίσκει μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς σε κινητοποίηση εν όψει των εξετάσεων. Άγχος, αλλά και προσδοκία ότι οι κόποι θα έχουν αποτέλεσμα. Περισσότερο αγωνιούν τα παιδιά που τελειώνουν το Λύκειο. Και η ευχή όλων είναι με την φώτιση του Θεού, αλλά και με την ψυχραιμία όλοι όσοι διαγωνίζονται, να λάβουν την ανταμοιβή για τους κόπους τους, τους οποίους πραγματικά μόνο οι ίδιοι γνωρίζουν.  

Σχετικά με τις εξετάσεις βρίσκεται σε εξέλιξη διάλογος με αφορμή την απόφαση της Πολιτείας να προαναγγείλει την κατάργησή τους, με σκοπό να ξαναχτιστεί το Λύκειο σε νέες βάσεις. Ήδη στο Γυμνάσιο περιορίστηκε ο αριθμός των εξεταζομένων μαθημάτων σε τέσσερα. Για τα υπόλοιπα ισχύει ο βαθμός των τετραμήνων. Εισάγεται σταδιακά (δεν είναι τυχαίο πρώτα στο μάθημα των Θρησκευτικών, το οποίο έχει καταστεί χώρος πειραματισμού) η λεγόμενη «περιγραφική αξιολόγηση». Ο εκπαιδευτικός δεν θα βαθμολογεί, αλλά θα περιγράφει εν είδει αναφοράς την μαθησιακή πορεία του μαθητή του, την ποσότητα και την ποιότητα των γνώσεων που αυτός έχει προσλάβει, αλλά και τις προοπτικές του στον σχολικό χώρο. Οι υποστηρικτές αυτής της μεθόδου (η οποία μέχρι τώρα θεωρούνταν απαραίτητη για παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες, τα οποία παραπέμπονταν σε ειδικούς) φιλοδοξούν να ξε-αγχώσουν τους μαθητές, να καταργήσουν τον ανταγωνισμό, την αριστεία, για να μπορούν τα παιδιά να ζούνε την ζωή τους. «Να ερωτεύονται, να διασκεδάζουν, να χαίρονται» και όχι να επενδύουν σε διάβασμα και κόπους, όντας παγιδευμένοι σε νοοτροπίες εργασιακές! 

Όλα αυτά βεβαίως χωρίς να λαμβάνεται υπόψιν ότι τα παιδιά έχουν να ανταγωνισθούν ένα ευρωπαϊκό περιβάλλον, στο οποίο η γνώση αποτιμάται με συγκεκριμένες μεθόδους (και εξεταστικά). Ότι δεν υπάρχουν οι ειδικοί σε κάθε σχολείο για να αποτιμήσουν την ποιότητα μάθησης και την πρόσληψή της, με αποτέλεσμα αυτή η λογική μάλλον να οδηγήσει σε περαιτέρω υποβάθμιση τόσο της παρεχόμενης παιδείας, αφού οι μαθητές θα εξισώνονται προς τα κάτω, ενώ η ήσσων προσπάθεια δεν θα έχει καμία συνέπεια. Όσοι γονείς λοιπόν θα θέλουν για τα παιδιά τους κάτι παραπάνω, θα υποχρεώνονται ουσιαστικά να τα στέλνουν σε ιδιωτικά σχολεία και ίσως σε παραρτήματα ξένων εκπαιδευτικών μονάδων, κάτι που θα αποτελέσει την ταφόπλακα του δημόσιου σχολείου, το οποίο ήδη αντιμετωπίζει και άλλα προβλήματα, εξαιτίας της αλλαγής της εθνολογικής σύνθεσης του πληθυσμού και του δημογραφικού προβλήματος. 

Ηχεί ευχάριστα  η θέση για κατάργηση των εξετάσεων. Χωρίς όμως κόπο τίποτε στην ζωή δεν έχει νόημα. Ούτε η γνώση μπορεί να αποκτηθεί αν ο άνθρωπος δεν παλέψει, δεν πειθαρχήσει τον εαυτό του, δεν στοχεύσει στην ποιότητά της, στοιχείο που αποτυπώνεται και στους βαθμούς και στις εξετάσεις. Παραπονιόμαστε ότι έχουμε μαθητές-παπαγάλους. Ακόμη κι έτσι όμως μαθαίνουν.  Αναγκάζονται να «στρωθούν», να διαβάσουν. Να μεταθέτουν για αργότερα τα δικαιώματα που ο πολιτισμός ζητά να έχουν, άκριτα συνήθως. Γιατί δεν εμποδίζουν οι εξετάσεις έναν νέο με στόχους από το να ερωτευτεί, αλλά τον διδάσκουν προτεραιότητες. Ότι κάθε τι στον καιρό του. Και αυτό είναι υγιές. Ας μην παγιδευτούμε στην συναισθηματική συμπάθεια για τα παιδιά που δοκιμάζονται στις εξετάσεις, αλλά να τα ενθαρρύνουμε να μάθουν να χαίρονται όταν οι κόποι τους ανταμείβονται. Όταν εργάζονται για να πετύχουν. Γιατί αυτό μεταφέρεται και σε κάθε πτυχή της ζωής, ιδίως στην πνευματική! 


«Ορθόδοξη Αλήθεια»