ΑΝ ΒΙΑΖΕΣΑΙ ΝΑ ΔΕΙΣ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ, ΑΡΧΙΣΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ. ΕΙΝΑΙ Ο ΣΥΝΤΟΜΟΤΕΡΟΣ ΔΡΟΜΟΣ.

Παρασκευή 1 Σεπτεμβρίου 2017

1η ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ: Η ΑΡΧΗ ΤΗΣ ΙΝΔΙΚΤΟΥ (Η ΑΡΧΗ ΤΟΥ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΕΤΟΥΣ)

Ίνδικτος ή Iνδικτιών
Tου Kωνσταντίνου Aπ. Σουλιώτη, Θεολόγου

Aν ξεφυλλίσουμε τον ημεροδείκτη μας και φθάσουμε στην 1η Σεπτεμβρίου, θα δούμε να σημειώνεται: «Aρχή Ινδίκτου». Πολλοί ίσως, διαβάζοντας τη φράση αυτή, να διερωτώνται: Tι σημαίνουν τα λόγια αυτά και τι είναι η Ίνδικτος;
Η λέξη Ίνδικτος είναι λατινική ελληνοποιημένη και σημαίνει ορισμός, διάγγελμα, πού εκδιδόταν από τους Ρωμαίους αυτοκράτορες, με σκοπό να καθορίζουν το ύψος των φόρων επί της παραγωγής της γης, που θα έπρεπε να πληρώσουν οι υπήκοοι της Ρώμης για τη συντήρηση του στρατού. Το διάγγελμα αυτό ίσχυε για δεκαπέντε χρόνια και τούτο, γιατί κάθε δεκαπέντε χρόνια απολύονταν οι παλαιοί στρατιώτες και κατατάσσονταν οι νέοι. Να σημειωθεί ότι το ύψος των σχετικών φόρων καθοριζόταν από τη νέα δύναμη του στρατού για την επόμενη δεκαπενταετία.
Με την πάροδο του χρόνου η λέξη Ίνδικτος έπαψε να σημαίνει μόνο διάγγελμα, αλλά σήμαινε και το διάστημα των δεκαπέντε ετών. Έτσι άρχισαν να μετρούν το χρόνο σε Iνδίκτους (πρώτη Ίνδικτος, δεύτερη Ίνδικτος κ.ο.κ.).
Πρώτος ο Μ. Κωνσταντίνος όρισε ως επίσημη μέτρηση του χρόνου (το 312 ή 313 μ.Χ.) την Ίνδικτο, πού άρχιζε την 1η Σεπτεμβρίου, εποχή που είχε τελειώσει η συγκομιδή των καρπών της γης. Η μέτρηση αυτή του χρόνου ονομάστηκε, από το όνομα του Κωνσταντίνου, Κωνσταντίνειος Iνδικτιών και Ελληνική.
Η Εκκλησία υιοθέτησε αυτό το σύστημα μέτρησης του χρόνου και μετρούσε τα έτη με τίς Ινδικτιώνες. Έτσι το Εκκλησιαστικό έτος άρχιζε την 1η Σεπτεμβρίου με Πατριαρχική Θεία Λειτουργία και ιδιαίτερη Iερά Παράκληση, ώστε να ευλογήσει ο Θεός τον καινούριο χρόνο.
Ο αυτοκράτορας του Βυζαντίου Ιουστινιανός ο Α΄ το 537 εισήγαγε τη μέτρηση κατά Ινδικτιώνες στα κρατικά έγγραφα και στίς δικαστικές αποφάσεις. Έλεγαν δηλαδή 1ο έτος της τάδε Ινδικτιώνος, 2ο έτος της τάδε Ινδικτινος κ.ο.κ.
Με τον καιρό ορίστηκαν δύο είδη Ινδίκτου, η Καισαρική, δηλαδή η παλαιά ρωμαϊκή πού άρχιζε την 1η Σεπτεμβρίου και την οποία συνέχισε τό Βυζάντιο, και η Παπική, που άρχιζε στίς 25 Δεκεμβρίου και αργότερα την 1η Ιανουαρίου.
Στη Δύση σιγά-σιγά επικράτησε ως αρχή του νέου έτους η 1η Ιανουαρίου, ενώ στην Aνατολή είχε παραμείνει η 1η Σεπτεμβρίου. Αυτός είναι και ο λόγος που η πρώτη Σεπτεμβρίου παρέμεινε μέχρι και σήμερα η αρχή του Εκκλησιαστικού έτους, μετά την καθιέρωση για όλους ως αρχής του πολιτικού έτους της 1ης Ιανουαρίου. Πρέπει να σημειωθεί εδώ ότι η Εκκλησία μας όρισε την ημέρα αυτή να αναγινώσκεται στους Ιερούς Ναούς η περικοπή από το Ευαγγέλιο του Λουκά, που αναφέρει το πρώτο κήρυγμα του Χριστού στη συναγωγή της Ναζαρέτ (Λουκ. 4, 16-18).
Οι Ινδικτιώνες μετριούνται από τη Γέννηση του Χριστού. Επειδή, όμως, η χρονολογία από της του Χριστού Γεννήσεως υστερεί κατά τρία έτη, για να βρούμε, παραδείγματος χάριν, την Ίνδικτο του 2004, προσθέτουμε 3 έτη και διαιρούμε δια του 15. Δηλαδή 2004 + 3= 2007 : 15 = 133 και υπόλοιπο 12 που σημαίνει ότι βρισκόμαστε στο 12ο έτος της 133ης Ινδίκτου (από την 1η Σεπτεμβρίου).

Πέμπτη 31 Αυγούστου 2017

SAY NO: ΠΡΟΣΤΑΤΕΨΕ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΟ ΕΞΑΝΑΓΚΑΣΜΟ ΚΑΙ ΕΚΒΙΑΣΜΟ ONLINE

Ο ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΦΘΙΩΤΙΔΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΤΑΣΗ ΤΗΣ ΣΥΝΟΔΟΥ ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ

Προσφώνησις εἰς τήν Διαρκῆ Ἱεράν Σύνοδον τοῦ Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Φθιώτιδος κ.κ. Νικολάου, Ἀντιπροέδρου αὐτῆς, 
ἐπί τῇ λήξει τῆς 160ης Συνοδικῆς περιόδου (2016-2017).
Πέμπτη 31 Αὐγούστου 2017

Μακαριώτατε ἅγιε Πρόεδρε .
Σεβασμιώτατοι ἅγιοι ἀδελφοί Συνοδικοί.
Φθάσαντες σύν Θεῷ εἰς τήν λήξιν τῆς 160ης Συνοδικῆς περιόδου (2016-2017), εἰς τήν ὁποίαν κατά τάς διατάξεις τοῦ Καταστατικοῦ Χάρτου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος ἐκλήθημεν διά νά ὑπηρετήσωμεν τήν Συνοδικήν διοίκησιν τοῦ Ἱεροῦ Σώματος τῆς Ἐκκλησίας καί νά συμβάλλωμεν,

τό κατά δύναμιν, εἰς τήν ἀντιμετώπισιν τῶν θεμάτων καί προβλημάτων Αὐτῆς, ἔχω τήν τιμήν ἐκ μέρους τῶν Συνοδικῶν ἁγίων ἀδελφῶν νά ἐκφράσω τήν εὐγνωμοσύνην ἡμῶν πρός τόν Δομήτορα καί Ἀρχιποίμενα τῆς Ἐκκλησίας ἡμῶν, Κύριον Ἰησοῦν Χριστόν, διότι μᾶς ἠξίωσεν νά διακονήσωμεν εἰς καιρούς ἐναντίων ἀνέμων τάς ἀνάγκας τῆς Μητρός ἡμῶν Ἁγίας Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καί ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ νά δώσωμεν τό μήνυμα Αὐτοῦ εἰς τήν σύγχρονον κοινωνίαν, πρός δόξαν τοῦ Ἁγίου Ὀνόματός Του καί οἰκοδομήν τοῦ Σώματος τῆς Ἐκκλησίας.

Ἐκ δευτέρου, χρεωστικῶς καταθέτω ἐν ἀγάπῃ ἀνυποκρίτῳ τάς θερμάς ἡμῶν εὐχαριστίας πρός Ὑμᾶς Μακαριώτατε, ὅστις κατά τόν Θεολόγον Γρηγόριον «ὀξυδερκές ἔχων τό ὄμμα καί ὑψηλά βλέπων» (Ἁγίου Γρηγορίου, Β.Ε.Π. τ. 95, σ. 219) πηδαλιουχήσατε ἐπιτυχῶς τήν νοητήν ὀλκάδα εἰς σταθεράν πορείαν, ἐν μέσῳ κλύδωνος καί περιστασιακῶν καταιγίδων, ἔχοντες τήν ἀπόλυτον συμπαράστασιν πάντων ἡμῶν.

Ἡ διαρρεύσασα Συνοδική περίοδος εἶχε τόν κλῆρον νά ἀντιμετωπίσει σωρεία προβλημάτων καί ὄγκον θεμάτων, τά ὁποῖα, σύν τῷ χρόνῳ, ἐνεφανίσθησαν ὑπό τήν πίεσιν τῆς Πολιτείας, ἀνατροπῆς καθιερωμένων πνευματικῶν δομῶν καί μεταλλαγῆς προαιωνίων ἀρχῶν, μέ ἀπώτερον σκοπόν τήν ἐπιβολήν καί εἰς τήν Ὀρθόδοξον Ἑλλάδα οὐδετεροθρήσκου κράτους, μέ τήν δικαιολογίαν προστασίας τῶν θρησκευτικῶν μειονοτήτων καί καθιερώσεως τῆς ἀνεξιθρησκείας, ἡ ὁποία καί ἀπό τό ἰσχῦον Σύνταγμα προβλέπεται καί ὑπό τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος τηρεῖται καί προστατεύεται ἀπό ἀρχαιοτάτων χρόνων, εἰς τήν οὐσίαν ὅμως σκοπόν ἔχει τόν περιορισμόν καί τήν ἀποδυνάμωσιν τῆς κρατούσης Ἐκκλησίας καί τήν περιθωριοποίησιν αὐτῆς.

Εἰς τά θέματα Ἐκκλησίας καί Πολιτείας καί εἰς ὅλα τά ἄλλα ἐτηρήσαμεν ἠπίαν τακτικήν, τῇ εἰσηγήσει τῆς Ὑμετέρας Μακαριότητος. Εἰς τό πολύπλοκον ζήτημα τοῦ μαθήματος τῶν Θρησκευτικῶν μέ τήν ἐκ μέρους τῆς Πολιτείας ἐπιβολήν πολυθρησκειακῆς καί συγκρητιστικῆς δομῆς προγραμμάτων, εἰς τά ψηφισθέντα νομοσχέδια τῶν συμφώνων συμβιώσεων, ἐρχόμενα εἰς εὐθεῖαν ἀντίθεσιν μέ τόν Εὐαγγελικόν νόμον, εἰς τά συνεχῆ ἐμπόδια καί τάς παρελκυστικάς μεθόδους τῶν ἁρμοδίων κρατικῶν παραγόντων, διά τήν ἀξιοποίησιν τῆς ἐναπομεινάσης ἐκκλησιαστικῆς περιουσίας, εἰς τήν ἀπαράδεκτον πρός τήν Ὀρθόδοξον παράδοσιν νομιμοποίησιν τῆς ἀποτεφρώσεως τῶν νεκρῶν, εἰς τήν μεθοδικήν καί πονηράν ἀποδόμησιν προαιωνίων ἀρχῶν, ἔτι δέ εἰς τάς ἐντός ἡμῶν ἀναταράξεις τῆς ὁμάδος τῶν ἀποτειχισθέντων καί ὅσων ἀντιτίθενται εἰς τάς ἀποφάσεις τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Κρήτης καί εἰς πλεῖστα ἄλλα, ὧν οὐκ ἔστιν ἀριθμός, ἐζητήσαμεν νά ἐπιλυθοῦν μέ σώφρονα διάλογον, παρ᾿ ὅτι οἱ συζητηταί μας δέν μᾶς ἐνέπνεον πάντοτε ἐμπιστοσύνην καί πάσῃ θυσίᾳ ἐπροτιμήσαμεν τήν εἰρήνην καί ὄχι τήν σύγκρουσιν, πρός ἀποφυγήν μεγαλυτέρας ζημίας.

Εἰς τόν λαόν ἐδώσαμεν τήν ἐντύπωσιν ὑποχωρήσεων, ἐπί παραδείγματι εἰς τό μάθημα τῶν θρησκευτικῶν καί τῶν περιέργων συμφώνων συμβιώσεως. Γεγονός εἶναι, ὅτι εὑρέθημεν εἰς δύσκολον θέσιν καί τινές ἐξ ἡμῶν, ὑπέστησαν βαρεῖς καί ἀδίκους χαρακτηρισμούς.

Ὡς μέλη τῆς Ἱερᾶς Συνόδου εὑρέθημεν πρό πολλῶν διλημμάτων. Ἡ σταθερά ὅμως καί νηφάλιος ἄποψις Ὑμῶν, Μακαριώτατε, ὑπῆρξε ἡ μέση καί βασιλική ὁδός, ἡ ὁποία καί μετά τῶν ἀντιφρονούντων πολιτικῶν διετήρει ἀνοικτούς διαύλους ἐπικοινωνίας καί ἡ ὁποία τά τῆς Ἐκκλησίας δίκαια ἐξησφάλισε καί πᾶσαν ἀντίθετον ἄποψιν ἀπενεύρωσε, ὅπως ὁ Θεολόγος Γρηγόριος λέγει: «ποτέ μέν ὑποχωρῶν, ποτέ δέ ἐπεμβαίνων τοῖς ἐναντιουμένοις τῷ λόγῳ τῆς ἀληθείας» (Ἁγίου Γρηγορίου, Ἑρμηνεία εἰς τούς Ψαλμούς, Β.Ε.Π. τ. 95, σ. 11). Δι᾿ αὐτόν ἀκριβῶς τόν λόγον, ἡ ἠπία τακτική τῆς Ἐκκλησίας δέν ἐδημιούργησε ἀντιπαραθέσεις καί διαχωρισμούς εἰς τήν κοινωνίαν, πρᾶγμα τό ὁποῖον προσμετρᾶται ὡς προσωπική Ὑμῶν ἐπιτυχίαν.

«Εὐλογητός ὁ Θεός καί πατήρ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ὁ εὐλογήσας ἡμᾶς ἐν πάσῃ εὐλογίᾳ πνευματικῇ» (Ἐφεσ. 1, 3).

Μακαριώτατε .

Ὡς φαίνεται, εἴμεθα πρό δυσαρέστων διά τήν Ἐκκλησίαν ἐξελίξεων. Τοῦτο ὑπενήχθητε εἰς τήν ἔκτακτον Ἱεραρχίαν τοῦ παρελθόντος Ἰουνίου. Ὁ πολιτικός κόσμος εἰς τήν πλειονότητά του προτιμᾶ Ἑλλάδα ἄθρησκον, μέ τήν Ἐκκλησίαν ὡς πολιτιστικόν καί μνημειακόν παράγοντα. Ἐάν, ὅπως φημολογεῖται, μέ τήν ἀναθεώρησιν τοῦ Συντάγματος οἰκοδομηθεῖ καί θεσμοθετηθεῖ τό ἄθρησκον κράτος, ἡμεῖς πρέπει νά ἀναλάβωμεν εὐρεῖαν καί συστηματικήν διαφώτισιν τοῦ Ὀρθοδόξου λαοῦ, διά νά γνωρίσει τάς ἐπιπτώσεις τῆς διά νόμου ἀλλοιώσεως τῆς Ἑλληνορθοδόξου ταυτότητός του.

Εὐχόμεθα ταπεινῶς, ὅπως ὁ Κύριος ἡμῶν κρατήση τῆς δεξιᾶς Ὑμῶν καί ὁδηγήση Ὑμᾶς ἐν τῇ Βουλῇ Του, ποιμαίνων ποιμαίνοντας καί ὁδηγῶν ὁδηγοῦντας εἰς δόξαν τοῦ Οὐρανίου Πατρός καί τοῦ Μεγάλου Ἀρχιερέως καί Σωτῆρος ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ καί τοῦ παναγίου καί τελεταρχικοῦ Πνεύματος εἰς τούς αἰῶνας τῶν αἰώνων (Εὐχή ἐπί ἐνθρονήσει Μητροπολίτου).

ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΤΗΣ ΠΕΘ: «ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΗ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΩΝ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΕΠΙ ΤΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΜΕ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ»

Αθήνα, 30 Αυγούστου 2017
Αριθμ. Πρωτ.  75
Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων (ΠΕΘ)

Προς τον Μακαριώτατο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμο και άπαντες τους Ιεράρχες της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος

Μακαριώτατε,
Σεβαστοί μας Αρχιερείς
Το Διοικητικό Συμβούλιο της ΠΕΘ
δημοσιοποιεί κείμενα με τίτλο «Δημοσίευση ερευνητικών δεδομένων επί του διαλόγου της Επιτροπής της Εκκλησίας της Ελλάδος με το Υπουργείο Παιδείας Έρευνας & Θρησκευμάτων για το Μάθημα των Θρησκευτικών» που συνέταξε  η Επιτροπής Παιδείας της ΠΕΘ, την οποία και ευχαριστεί θερμά για την όλη συμβολή της στον αγώνα που διεξάγεται για τη διατήρηση του ορθόδοξου χαρακτήρα της φυσιογνωμίας του μαθήματος των Θρησκευτικών.
Με σεβασμό ασπαζόμαστε τη δεξιά Σας.

Για το ΔΣ της ΠΕΘ
                  Ο Πρόεδρος                                              Ο Γενικός Γραμματέας
        Κωνσταντίνος Σπαλιώρας                               Παναγιώτης Τσαγκάρης
              Δρ Θεολογίας                                               Mr Θεολογίας

***
Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων (ΠΕΘ)
Επιτροπή Παιδείας
Θέμα: «Δημοσίευση ερευνητικών δεδομένων επί του διαλόγου της Επιτροπής της Εκκλησίας της Ελλάδος με το Υπουργείο Παιδείας Έρευνας & Θρησκευμάτων για το μάθημα των Θρησκευτικών»
Η Επιτροπή Παιδείας της ΠΕΘ, προέβη σε επιστημονική διερεύνηση των θέσεων που κατατεθήκαν από τους Αρχιερείς που μετείχαν στον διάλογο της Εκκλησίας με την Πολιτεία για το μάθημα των Θρησκευτικών, στην Έκτακτη Σύνοδο της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, την 27η Ιουνίου 2017.
Επισημαίνεται ότι οι θέσεις της ΠΕΘ για το νέο Πρόγραμμα του μαθήματος των Θρησκευτικών, συνοπτικά, είναι οι ακόλουθες:

1.       Εξαρχής και διαρκώς εκφράζεται η διαφωνία της ΠΕΘ για τη δομή, τον χαρακτήρα, το περιεχόμενο και τον προσανατολισμό του νέου Προγράμματος, διότι το Πρόγραμμα αυτό, αποδεδειγμένα με επιστημονικά κριτήρια, αλλοιώνει τη συγκρότηση της θρησκευτικής συνείδησης των μαθητών, μέσω της διαστρέβλωσης της Ορθοδόξου διδασκαλίας, οδηγώντας τους σε θρησκευτική σύγχυση.
2.       Με δεδομένο τα προαναφερθέντα, η δομή του νέου Προγράμματος του μαθήματος των Θρησκευτικών δεν δύναται να υποστεί βελτιώσεις, αλλά απαιτείται η εκ μηδενικής βάσεως σύνταξη Προγράμματος για το μάθημα.
3.       Στη σύνταξη του Προγράμματος για το μάθημα πρέπει να συμμετάσχουν όλοι οι σχετικοί με το μάθημα των Θρησκευτικών φορείς και να διασφαλισθεί ο ορθόδοξος προσανατολισμός του μαθήματος.  

Η Επιτροπή Παιδείας της ΠΕΘ καταθέτει σε δημόσιο διάλογο  όσα, με επιστημονικά κριτήρια, εξάγονται από τις επίσημα διατυπωθείσες θέσεις των Αρχιερέων - μελών της Επιτροπής, της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος στον διάλογο με τους εκπροσώπους του Υπουργείου Παιδείας Έρευνας & Θρησκευμάτων, ώστε να αποτελέσουν ουσιαστική βάση περαιτέρω συζήτησης. Κύρια πρόθεση είναι η αποσαφήνιση όλων των σχετικών δεδομένων του διενεργηθέντος διαλόγου, καθότι διαπιστώθηκε ότι κατά τον διάλογο δεν τηρήθηκε η αρχή της «μηδενικής βάσεως». Αντ΄ αυτής προκύπτει αλλαγή στάσης προς την κατεύθυνση αναποτελεσματικών ενεργειών της Επιτροπής, όπως τεκμαίρεται από τις διαφορετικές τοποθετήσεις στις εκ των υστέρων αναφορές των Αρχιερέων - μελών της Επιτροπής, οι οποίες διατυπώθηκαν κατά την Έκτακτη Σύνοδο της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος την 27η Ιουνίου 2017.
Τα μέλη της Επιτροπής Παιδείας της Πανελλήνιας Ένωσης Θεολόγων είναι στη διάθεση κάθε επίσημου φορέα για οποιαδήποτε σχετική συζήτηση επί των όσων εξαγομένων δημοσιεύει. Οι δημοσιεύσεις των κειμένων θα γίνονται με τακτό εξελικτικό τρόπο, προκειμένου να υπάρχει για κάθε ενδιαφερόμενο ο απαιτούμενος χρόνος για μελέτη και περαιτέρω έρευνα του περιεχομένου κάθε δημοσίευσης.

Με τιμή
Τα μέλη της Επιτροπής Παιδείας της Παιδείας της ΠΕΘ που διεξήγαγαν την έρευνα
§         Ηρακλής Ρεράκης, Καθηγητής Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ
§         Ιωάννης Κουρεμπελές, Καθηγητής Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ
§         Σταύρος Καλαντζάκης, Ομ. Καθηγητής Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ
§         Μαρία Ράντζου, Επίκουρη Καθηγήτρια Θεολογικής Σχολής ΑΠΘ
§         Ιωάννης Φύκαρης, Επίκουρος Καθηγητής Σχολής Επιστημών Αγωγής Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
§         Ευάγγελος Πονηρός, Διδάκτωρ Θεολογίας ΕΚΠΑ, Μ.Φ., Σχολικός σύμβουλος Θεολόγων Πειραιώς, Δ΄ Αθηνών, Κυκλάδων
§         Ιωάννης Αγγελόπουλος, Διδάκτωρ Θεολογίας ΕΚΠΑ, Δντής Γεν. Λυκείου
§         Δημήτριος Βογιατζής, Διδάκτωρ Θεολογίας ΕΚΠΑ, καθηγητής Θεολόγος
§         Γιολάντα Σίσκου, Διδάκτωρ Θεολογίας ΑΠΘ, καθηγήτρια Θεολόγος
§         Βασιλική Ματιάκη, Υποψήφια Διδάκτωρ Θεολογίας ΑΠΘ
***

ΚΕΙΜΕΝΟ 1ο
ΔΙΑΠΙΣΤΩΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΑΠΟ ΤΙΣ ΕΠΙΣΗΜΕΣ ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΕΙΣ ΕΠΙ ΤΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ ΜΕ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΕΚΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΗΣ ΙΕΡΑΡΧΙΑΣ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΓΙΑ ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ

«Το ζήτημα των αναφορών περί μηδενικής βάσης
για το μάθημα των Θρησκευτικών»

Το φλέγον ζήτημα της δομής και του προσανατολισμού του μαθήματος των Θρησκευτικών οδήγησε σε συναντήσεις διαλόγου εκπροσώπων της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, με εκπροσώπους του Υπουργείου Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων. Από τη συζήτηση αυτή προέκυψαν ουσιαστικά τρία επίσημα κείμενα:

1) Το κείμενο τοποθέτησης του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κ. Ιερωνύμου, ως εναρκτήρια εισήγηση στη Σύνοδο της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος την 27η Ιουνίου 2017.
2) Η Έκθεση του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ύδρας, Αιγίνης και Σπετσών, ως Προεδρεύοντος της σχετικής Επιτροπής, η οποία παρουσιάστηκε εκτενώς στη Σύνοδο της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος την 27η Ιουνίου 2017.
3) Το κείμενο παρέμβασης του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Μεσογαίας και Λαυρεωτικής κ. Νικολάου, ως μέλους της εξ Αρχιερέων Επιτροπής, στην προαναφερθείσα Σύνοδο, με το οποίο ο Σεβασμιώτατος αποτίμησε το έργο της Επιτροπής.

Από τη συστηματική επιστημονική διερεύνηση των τριών προαναφερθέντων κειμένων, με την εφαρμογή της επιστημονικής μεθόδου της «Ανάλυσης Περιεχομένου», η οποία εντάσσεται στις ερμηνευτικού χαρακτήρα ποιοτικές μεθόδους έρευνας των κοινωνικών επιστημών και αποτελεί μία εκ των ασφαλέστερων επιστημονικών ερευνητικών μεθόδων προσέγγισης και ανάλυσης γραπτών κειμένων, ΔΙΑΠΙΣΤΩΝΕΤΑΙ ότι μεταξύ των τριών κειμένων υπάρχουν ΑΝΤΙΦΑΣΕΙΣ, οι οποίες δημιουργούν σοβαρά ερωτήματα και προβληματισμό και, οπωσδήποτε, χρήζουν περαιτέρω μελέτης, όσον αφορά τόσο την αιτιολογία τους όσο και τη στοχοθετική τους κατεύθυνση και προοπτική.
Ειδικότερα και συνοπτικώς από τα ερευνητικώς εξαγόμενα διαπιστώνεται ότι:
ü      Δεν επιβεβαιώνεται ότι ο διάλογος της Εκκλησίας με το Υπουργείο Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων πραγματοποιήθηκε από «μηδενική βάση», αλλά ότι τα δεδομένα ήταν «τετελεσμένα».
ü      Δεν τεκμαίρεται η συναπόφαση Εκκλησίας και Υπουργείου για θέματα που αφορούν  το ζήτημα του μαθήματος των Θρησκευτικών ως δεδομένο, αλλά ουσιαστικά μόνο κατά παραχώρηση.
ü      Οι «Φάκελοι Μαθητή» τυπώθηκαν και θα διανεμηθούν στους μαθητές για το μάθημα των Θρησκευτικών, χωρίς να ληφθεί υπόψη από το Υπουργείο το αίτημα της Εκκλησίας της Ελλάδος να συζητηθούν σε διάλογο, παρά τις περί αντιθέτου αναφορές των επίσημων κειμένων.
ü      Υπάρχει γενικευμένη αντίφαση ως προς τον προσανατολισμό του μαθήματος. Συγκεκριμένα στα κείμενα, σε άλλα σημεία γίνεται λόγος ότι το Πρόγραμμα του μαθήματος των Θρησκευτικών έχει «Ορθόδοξο χαρακτήρα» και αλλού ότι «κατήντησε νὰ εἶναι οὐδετερόθρησκο, δηλαδὴμὲ σαθρὴ ταυτότητα».

Αναλυτικότερα:
Στο κείμενό του ο Μακαριώτατος αναφέρει ότι: «Η συζήτησις άρχισε από μηδενική βάση. Τί άλλο συμβαίνει μετά την «κατάργηση» των Φ.Ε.Κ. Β΄ 2906 και Β΄ 2920 της 13ης Σεπτεμβρίου 2016 του τ. Υπουργού κ. Φίλη και ισχύ των Φ.Ε.Κ. Β΄ 2104 και Β΄ 2105 της 19ης Ιουνίου 2017 του νυν Υπουργού κ. Γαβρόγλου» (www.romfea.gr, προσπελάστηκε και ανακτήθηκε 28-6-2017).
Κύρια επισήμανση επί αυτής της αναφοράς είναι ότι με την αλλαγή των ΦΕΚ επί της ουσίας δεν έχει αλλάξει τίποτε! (Δελτία Τύπου της ΠΕΘ 26-6-2017). Σε άλλο κείμενο εισήγησής του στην Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος, τον Μάρτιο του 2017, ο Σεβασμιώτατος  Μητροπολίτης Ύδρας αναφέρει πως εφαρμόστηκε, από την εξ Αρχιερέων Επιτροπή, η απόφαση της Ιεραρχίας να γίνει διάλογος για το νέο Πρόγραμμα «από μηδενική βάση», διευκρινίζοντας ότι σύμφωνα με αυτό που αποφασίστηκε στις 20 Φεβρουαρίου 2017 -κατά τη συνάντηση της Επιτροπής με τον Υπουργό Παιδείας και τους άλλους εκπροσώπους του Υπουργείου- η βάση του διαλόγου δεν ήταν αυτό που ζήτησε η Σύνοδος, αλλά το νέο Πρόγραμμα Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών. Η Επιτροπή φαίνεται να αλλάζει τη γραμμή και την απόφαση της Συνόδου και μάλλον αποφασίζει όχι τη μηδενική  βάση αλλά ως βάση το νέο Πρόγραμμα του μαθήματος των Θρησκευτικών(Περιοδικό Εκκλησία: Επίσημον Δελτίο της Εκκλησίας της Ελλάδος, τεύχος 3, Μάρτιος 2017, σελ. 187-197).
Πέραν της ανωτέρω ερμηνευτικής επισήμανσης υπάρχει και αντίφαση με το αντίστοιχο κείμενο Εισήγησης του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Ύδρας, ο οποίος σε κανένα σημείο του κειμένου του δεν κάνει λόγο για διάλογο από μηδενική βάση, παρά αναφέρει ότι: «Πρέπει ἐδῶ ἐξ ἀρχῆς να δεχθοῦμε ὅτι διάλογος, μεταξύ Ἐκκλησίας καί Πολιτείας για τήν διδακτέαὕλη τῶν θρησκευτικῶν στην ἐκπαίδευση ἔγινε γιά πρώτη φορά»(www.romfea.gr, προσπελάστηκε και ανακτήθηκε 28-6-2017).
Είναι σαφές ότι άλλο εννοείται με την έκφραση «διάλογος Εκκλησίας Πολιτείας από μηδενική βάση» και άλλο ερμηνεύεται με τη φράση «διάλογος Εκκλησίας και Πολιτείας για πρώτη φορά».
Επί του ιδίου θέματος στο κείμενό του ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μεσογαίας και Λαυρεωτικής αναφέρει ότι στην Επιτροπή της Εκκλησίας για τον διάλογο υπήρχε: «Ἡ αἴσθηση ὅτι ἐνῶ μιλούσαμε γιὰ συζήτηση ἀπὸμηδενικὴ βάση, στὴν οὐσία ὑπῆρχε τετελεσμένο, μιᾶς καὶ τὸ νέο ΠΣ εἶχε κατοχυρωθεῖ μὲ σχετικὸ ΦΕΚ (ὑπ' ἀριθ. 143575/Δ2 ΥΑ 13.09.2016) καὶ ἦταν πολὺ δύσκολο νὰ δεχθεῖ τὸ Ὑπουργεῖο νὰ καταργηθεῖ καὶ μαζί του νὰἀκυρωθεῖ μιὰ πολυετὴς προσπάθεια ἀλλαγῆς τοῦ ΜτΘ. Τὸ μόνο ποὺμποροῦσε νὰ γίνει ἦταν νὰ βελτιωθεῖ» 
(https://www.imml.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=1859:epitr-gia-thriskeytika&catid=151:arthra&Itemid=143).

Και η αναφορά του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Μεσογαίας και Λαυρεωτικής επιτείνει έτι περαιτέρω την αντίφαση, ενδυναμώνοντας το ερώτημα: Τι ισχύει τελικά;

ΑΓΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ: ΧΩΡΙΣ ΘΥΣΙΑ, ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΚΡΙΣΗ ΜΑΣ!


ΑΒΒΑΣ ΜΩΫΣΗΣ: ΦΡΟΝΤΙΣΕ ΜΕ ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ ΠΡΟΣΟΧΗ ΝΑ ΜΗΝ ΑΜΑΡΤΑΝΕΙΣ!


ΟΣΙΟΣ ΜΑΚΑΡΙΟΣ Ο ΑΙΓΥΠΤΙΟΣ: Ο ΤΑΠΕΙΝΟΣ ΠΟΤΕ ΔΕΝ ΠΕΦΤΕΙ!


Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος: Ο ταπεινός ποτέ δεν πέφτει. Από που να πέσει, αφού βρίσκεται κάτω από όλους;

ΟΣΙΟΣ ΠΑΪΣΙΟΣ: ΟΣΟ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΠΟΙΟΣ, ΤΟΣΟ ΛΙΓΟΤΕΡΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΕΧΕΙ Σ' ΑΥΤΗ ΤΗ ΖΩΗ!


Όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης: Όσο πιο πνευματικός άνθρωπος είναι κάποιος, τόσο λιγότερα δικαιώματα έχει σ' αυτή τη ζωή.

ΓΕΡΩΝ ΜΟΔΕΣΤΟΣ Ο ΚΩΝΣΤΑΜΟΝΙΤΗΣ: ΕΧΕΤΕ ΤΗΝ ΕΚΟΥΣΙΑ ΤΥΦΛΩΣΗ!


ΙΕΡΟΣ ΑΥΓΟΥΣΤΙΝΟΣ: Ο ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΕΧΕΙ ΧΑΜΗΛΗ ΘΥΡΑ!

Άγιος Αυγουστίνος: Ο λόγος του Θεού έχει χαμηλή θύρα. Για να εισέλθει κάποιος μέσα ή πρέπει να είναι παιδί ή πρέπει να σκύψει ταπεινά το κεφάλι.