ΕΞΩΔΙΚΟ ΣΤΟΝ ΥΠΟΥΡΓΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΓΙΑ ΝΑ ΑΠΟΣΥΡΕΙ ΤΟ ΠΟΛΥΘΡΗΣΚΕΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ

ΕΝΩΠΙΟΝ ΠΑΝΤΟΣ ΑΡΜΟΔΙΟΥ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟΥ ΚΑΙ ΑΡΧΗΣ

ΕΞΩΔΙΚΟΣ ΔΗΛΩΣΙΣ – ΠΡΟΣΚΛΗΣΙΣ

1. Ιεράς Μητροπόλεως Πειραιώς, εδρευούσης εν Πειραιεί, νομίμως εκπροσωπουμένης.

2. Μητροπολίτου Πειραιώς Σεραφείμ Μεντζελόπουλου, κατοικούντος εν Πειραιεί.

3.«ΕΣΤΙΑΣ ΠΑΤΕΡΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ» αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας, νομίμως εκπροσωπουμένης, εδρευούσης εν Αμαρουσίω, Βορείου Ηπείρου 47.

4. Χρήστου Παπασωτηρίου του Ιωάννου, κατοίκου Αθηνών, οδός Ευβοίας 36 Β΄, μέλους τής ως άνω αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας, ατομικώς και ως ασκούντος την γονικήν μέριμναν και επιμέλειαν επί του προσώπου του ανηλίκου υιού μου.

5. Βασιλείου Κοκολάκη, μέλους τής ως άνω αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας, ατομικώς και ως ακούντος την γονικήν μέριμναν και την επιμέλειαν τών ανηλίκων τέκνων μου.

ΠΡΟΣ

Υπουργόν Παιδείας, Ερεύνης και Θρησκευμάτων, εδρεύοντα εν Αμαρουσίω Αττικής, οδός Ανδρέου Παπανδρέου, αρ. 37.

_______________________

Κατόπιν ασκήσεως τής από 11^ης Νοεμβρίου 2016 ημετέρας αιτήσεως ακυρώσεως εξεδόθη η ώδε συνημμένη υπ’ αριθ. 660/2018 απόφασις τής Ολομελείας τού Συμβουλίου τής Επικρατείας, δι’ ής ηκυρώθη η υπ’ αριθ. 143575/Δ2 απόφασις του υμετέρου υπουργείου περί «προγράμματος σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών στο Δημοτικόν και στο Γυμνάσιον» δημοσιευθείσα εις το ΦΕΚ Β΄ 2920 τη 13^η-9-2016. Δυνάμει τής εν λόγω αποφάσεως υπ’ αριθ. 660/2018 ΟλΣτΕ εκρίθη ότι το ως άνω πρόγραμμα σπουδών και συνάμα η προειρημένη απόφασις τού υμετέρου υπουργείου αντίκεινται προς το Σύνταγμα και τους Νόμους και διεπιστώθησαν, μεταξύ των άλλων, τα εξής:

«14. (…) στις ανωτέρω υπερνομοθετικής ισχύος διατάξεις αντίκεινται ρυθμίσεις νόμων ή κανονιστικών διοικητικών πράξεων, με τις οποίες, μέσω, κυρίως, των προγραμμάτων διδασκαλίας του μαθήματος των θρησκευτικών, για τους αποτελούντες την κατά τα άνω πλειοψηφία του ελληνικού λαού μαθητάς δεν υπηρετείται ο ως άνω συνταγματικός σκοπός, η ανάπτυξη δηλαδή, υπό την προεκτεθείσα έννοια, της ορθόδοξης χριστιανικής συνειδήσεως, αλλά επιχειρείται ο κλονισμός ή και η μεταβολή αυτής. Ειδικότερα, σχολική διδασκαλία που μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τη μεταβολή ή την αλλοίωση της θρησκευτικής αυτής συνειδήσεως των μαθητών, όπως αυτή διαμορφώνεται στο πλαίσιο της οικογενείας, θα συνιστούσε μορφή ομαδικού προσηλυτισμού ιδιαιτέρως σοβαρή, ως επέμβαση στον ευαίσθητο ψυχικό κόσμο των μαθητών που δεν διαθέτουν την κριτική αντίληψη και ωριμότητα των ενηλίκων κατά παράβαση των παρ. 1 και 2 του άρθρου 13 του Σ/τος. Περαιτέρω, ως αποστολή της Παιδείας, η, υπό την προεκτεθείσα έννοια «ανάπτυξη της θρησκευτικής συνειδήσεως» αποτελεί συνταγματική υποχρέωση του Κράτους, επιτελείται δε κυρίως με τη διδασκαλία του μαθήματος των θρησκευτικών, το οποίο για να υπηρετεί τον εν λόγω σκοπό, πρέπει να διδάσκεται επί ικανό αριθμό ωρών διδασκαλίας εβδομαδιαίως (βλ. ΣΕ 2176/1998, 3356/1995) και να περιλαμβάνει οπωσδήποτε, με σαφήνεια και πληρότητα, τα δόγματα, τις ηθικές αξίες και τις παραδόσεις της Ανατολικής Ορθοδόξου Εκκλησίας του Χριστού, χωρίς να καλλιεργεί αμφιβολίες ως προς τα εν λόγω στοιχεία που συγκροτούν την ορθόδοξη χριστιανική πίστη, ούτε να προκαλεί σύγχυση με τη διδασκαλία άλλων δογμάτων και θρησκειών. Η διδασκαλία των ανωτέρω στοιχείων, η οποία καθιστά το μάθημα των θρησκευτικών «ομολογιακό», είναι απολύτως συμβατή με την, καθιερούμενη στη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 13 του Σ/τος, απαραβίαστη θρησκευτική ελευθερία, διότι δεν συνιστά επιβολή πίστεως προς την επικρατούσα θρησκεία, αφού το μάθημα αυτό, μέσω του οποίου πραγματώνεται ως σκοπός της παιδείας η «ανάπτυξη της θρησκευτικής συνειδήσεως» υπό το προεκτεθέν κατά τη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 16 του Σ/τος περιεχόμενο (ήτοι η ανάπτυξη ορθόδοξης χριστιανικής συνειδήσεως), απευθύνεται αποκλειστικά, ως εκ του ανωτέρω περιεχομένου του, στους μαθητές που ασπάζονται το ορθόδοξο χριστιανικό δόγμα και όχι στους ετεροδόξους, αλλοθρήσκους ή αθέους». «(…)το πρόγραμμα σπουδών (…) παρουσιάζει (…) σοβαρές ελλείψεις ως προς το περιεχόμενο της ορθόδοξης χριστιανικής διδασκαλίας. [Όλως ενδεικτικώς: δεν γίνεται αναφορά στην Αγία Ομοούσιο και Αδιαίρετο Τριάδα, την οποία επικαλούνται στην κεφαλίδα τους όλα τα ελληνικά Συντάγματα που ίσχυσαν μέχρι σήμερα, και δη σύμφωνα με το ορθόδοξο χριστιανικό δόγμα, ενώ στην ΘΕ 6 της Γ τάξης του Δημοτικού (με τίτλο «ποιος είναι ο Ιησούς Χριστός») ο Ιησούς Χριστός παρουσιάζεται ως «ξένος», ως «προσδοκώμενος Μεσσίας», ως «δάσκαλος που όλοι θαυμάζουν», ως «αγαπημένος φίλος», όχι όμως ως Σωτήρας του κόσμου]. Στις εν λόγω ελλείψεις εντάσσεται και η μη οριοθέτηση της ορθόδοξης χριστιανικής διδασκαλίας με επισήμανση των χαρακτηριστικών της στοιχείων που την διακρίνουν από άλλα χριστιανικά δόγματα και άλλες θρησκείες. Αντιθέτως, στο επίμαχο πρόγραμμα σπουδών δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην προβολή στοιχείων κοινών στην διδασκαλία τόσο της ορθόδοξης εκκλησίας όσο και άλλων χριστιανικών δογμάτων και άλλων θρησκειών. Δεύτερος παράγοντας που καθιστά το επίμαχο πρόγραμμα σπουδών απρόσφορο για την ανάπτυξη ορθόδοξης χριστιανικής συνειδήσεως είναι το γεγονός ότι η διδασκαλία στοιχείων της ορθόδοξης χριστιανικής πίστεως δεν γίνεται αυτοτελώς και διακριτώς, αλλά εκ παραλλήλου -πολλές φορές στο πλαίσιο της ίδιας ώρας διδασκαλίας- και ισοτίμως με τη διδασκαλία στοιχείων, συχνά υπερβολικά λεπτομερειακών, άλλων θρησκειών ή χριστιανικών ομολογιών [π.χ. στην Γ τάξη του Δημοτικού από τις οκτώ θεματικές ενότητες (ΘΕ) μόνο οι ΘΕ 4, 6 και 7 έχουν αμιγώς ή κυρίως χριστιανική, όχι αποκλειστικώς ορθόδοξη, θεματολογία, ενώ οι ΘΕ 1, 4, 5, 6 και 7 έχουν εκτενείς αναφορές και σε άλλες θρησκείες/, στην Ε τάξη του Δημοτικού από τις επτά ΘΕ αμιγώς χριστιανική, όχι αποκλειστικώς ορθόδοξη, θεματολογία έχουν οι ΘΕ 4, 5, 6 και 7, ενώ οι υπόλοιπες τρεις έχουν εκτενείς αναφορές και σε άλλες θρησκείες/στην ΣΤ τάξη του Δημοτικού από τις επτά ΘΕ μόνο η ΘΕ 4 έχει αμιγώς ορθόδοξη θεματολογία, οι ΘΕ 1, 2, 3 και 7 έχουν χριστιανική,όχι αποκλειστικά ορθόδοξη, θεματολογία, η ΘΕ 5 αναφέρεται στις διάφορες χριστιανικές ομολογίες, ενώ η ΘΕ 6 αποκλειστικά σε άλλες θρησκείες. Στην Α΄ Τάξη του Γυμνασίου από τις έξη ΘΕ οι ΘΕ 1 - 4 έχουν χριστιανική, όχι αποκλειστικά ορθόδοξη, θεματολογία, ενώ οι ΘΕ 5 και 6 έχουν ως αποκλειστικά αντικείμενα τον Ιουδαϊσμό, το Ισλάμ και τις «θρησκείες της μακρινής Ανατολής»/στην Β τάξη του Γυμνασίου από τις έξι ΘΕ στην ορθοδοξία αποκλειστικά αναφέρεται μόνο η ΘΕ 6, η ΘΕ 2 αναφέρεται κυρίως σε χριστιανική, όχι αποκλειστικά ορθόδοξη, θεματολογία, ενώ οι ΘΕ 1, 3, 4 και 5 περιέχουν θεματολογία που αφορά σε όλες τις θρησκευτικές παραδόσεις/στην Γ τάξη του Γυμνασίου από τις έξι ΘΕ οι ΘΕ 1, 3, 5 και 6 έχουν θεματολογία εν γένει χριστιανική, όχι αποκλειστικά ορθόδοξη, ενώ οι ΘΕ 2 και 4 αφορούν σε όλες τις θρησκείες του κόσμου]. Η αναφορά, εξ άλλου, στις διδασκαλίες άλλων θρησκειών δεν είναι μόνο εκτενής, παράλληλη και ταυτόχρονη (στο πλαίσιο δηλαδή της ίδιας ΘΕ) με την χριστιανική εν γένει, σπανίως δε αποκλειστικά ορθόδοξη, διδασκαλία, αλλά περιλαμβάνει πλήθος υπερβολικά λεπτομερειακών στοιχείων [όλως ενδεικτικώς: αναφορά σε εβραϊκές εορτές και τελετές (Ρος Ασανά, Πέσαχ, Σαβουώτ, Σουκώτ, Χανουκά κ.ά.), στις ΘΕ 2 της Γ Δημοτικού, ΘΕ 4 της Δ Δημοτικού και ΘΕ 5 της Α Γυμνασίου/αναφορά σε μουσουλμανικές εορτές («Ιντ αλ-φίτρ») στην ΘΕ 2 της Γ Δημοτικού/αναφορά στα 99 ονόματα του Αλλάχ και σε σύμβολα του Θεού (όπως η ινδουιστική σβάστικα, το γιν και το γιάνγκ κ.ά.) στη ΘΕ 2 της Γ Δημοτικού/αναφορά σε όρους και έννοιες του Ισλάμ (Σαχάντα, Χαντίθ, Ούμμα) και του Ιουδαϊσμού (σεμά, τεφιλίν, μεζουζά), στην ΘΕ 5 της Α Γυμνασίου/αναφορά στις «φαντασμαγορικές εορτές» (Diwali, Pongal, Holi) του ινδουισμού και σε λατρευτικές συνήθειες (γιάντρας, μάντρα, μάνταλα) του ινδουισμού και του βουδισμού στη ΘΕ 6 της Α Γυμνασίου]. Επίσης στις ΘΕ κάθε τάξης περιέχονται, όπως έχει εκτεθεί, και «ενδεικτικές δραστηριότητες» στις οποίες περιλαμβάνονται, στο πλαίσιο του μαθήματος των θρησκευτικών, η εκμάθηση χορών από άλλες χώρες και η οργάνωση διαγωνισμού χορού (ΘΕ 5 της Γ Δημοτικού), η δημιουργία χορογραφίας (ΘΕ 5 της Γ Γυμνασίου), μουσική κλασική και κινέζικη (ΘΕ 5 και 8 της Γ Δημοτικού, ΘΕ 6 της Α Γυμνασίου), ελαφρά και «λαϊκά» τραγούδια (ΘΕ 2 της Δ Δημοτικού, ΘΕ 4 και 5 της Γ Γυμνασίου). Από τα ανωτέρω στοιχεία του εισαγόμενου με την προσβαλλόμενη απόφαση προγράμματος σπουδών καθίσταται σαφές ότι με αυτό δεν παρέχεται μία αμιγώς ορθόδοξη χριστιανική διδασκαλία, αλλά προκαλείται σύγχυση στη θρησκευτική συνείδηση των ορθοδόξων χριστιανών μαθητών, στους οποίους αποκλειστικά, όπως έχει εκτεθεί, μπορεί να απευθύνεται, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 16 παρ. 2 και 13 παρ. 1 του Συντάγματος, το μάθημα των θρησκευτικών, μέσω του οποίου επιτυγχάνεται, κατά την πρώτη από τις συνταγματικές αυτές διατάξεις, ως σκοπός της παιδείας, η ανάπτυξη της ορθόδοξης χριστιανικής θρησκευτικής συνειδήσεως. Τέλος, εν όψει αφ' ενός μεν του αριθμού των ωρών διδασκαλίας που προβλέπονται από την προσβαλλόμενη απόφαση για το μάθημα των θρησκευτικών (56 - 58 ώρες διδασκαλίας για κάθε μία από τις Γ - ΣΤ τάξεις του Δημοτικού  και 46 - 48 για τις Α - Γ τάξεις του Γυμνασίου) εντός του, οκτάμηνης περίπου διαρκείας, σχολικού έτους, αφ' ετέρου δε της συνυπάρξεως σε εκτενή βαθμό, στο πλαίσιο του μαθήματος αυτού, στοιχείων αναφερομένων σε άλλα δόγματα και σε άλλες θρησκείες, παρίσταται ανεπαρκής για την επίτευξη του προπεριγραφέντος συνταγματικού σκοπού (της αναπτύξεως δηλαδή ορθόδοξης χριστιανικής θρησκευτικής συνειδήσεως) ο χρόνος ο οποίος διατίθεται για την διδασκαλία των δογμάτων, ηθικών αξιών και παραδόσεων της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Χριστού. 19. Επειδή, από όλα τα ανωτέρω συνάγεται ότι η προσβαλλόμενη απόφαση έρχεται σε αντίθεση α) προς την διάταξη του άρθρου 16 παρ. 2 του Συντάγματος (η οποία αποτελεί το βασικό νομικό θεμέλιο για τη ρύθμιση του επίμαχου ζητήματος), διότι, με το πρόγραμμα σπουδών που εισάγει για τις Γ - ΣΤ τάξεις του Δημοτικού και για το Γυμνάσιο, φαλκιδεύεται ο επιβεβλημένος από τη συνταγματική αυτή διάταξη σκοπός, η ανάπτυξη δηλαδή της ορθόδοξης χριστιανικής συνειδήσεως των μαθητών που ανήκουν στην επικρατούσα θρησκεία της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Χριστού, β) προς την διάταξη του άρθρου 13 παρ. 1 του Συντάγματος που κατοχυρώνει ως απαραβίαστη την ελευθερία της θρησκευτικής συνειδήσεως, διότι -ενώ, κατά τα προεκτεθέντα, η προσβαλλόμενη απόφαση θα έπρεπε να απευθύνεται αποκλειστικά στους ορθόδοξους χριστιανούς μαθητές και να κατατείνει στην εμπέδωση και ενίσχυση της ορθόδοξης χριστιανικής συνειδήσεώς τους- με τη σύγχυση που προκαλείται, όπως έχει εκτεθεί από το προπεριγραφέν πρόγραμμα σπουδών και με τον επιδιωκόμενο δι’ αυτού «αναστοχασμό» των μαθητών (ηλικίας 8 - 15 ετών), η εν λόγω απόφαση κλονίζει την ορθόδοξη χριστιανική συνείδηση, την οποία, ήδη πριν από την έναρξη του σχολικού βίου διαμορφώνουν οι μαθητές αυτοί στο πλαίσιο του οικογενειακού τους περιβάλλοντος, είναι δε ικανή η εισαγόμενη με την προσβαλλόμενη απόφαση διδασκαλία ως επέμβαση στον ευαίσθητο ψυχικό κόσμο των μαθητών αυτών που δεν διαθέτουν την ωριμότητα και την κριτική αντίληψη των ενηλίκων, να τους εκτρέψει από την ορθόδοξη χριστιανική συνείδησή τους, γ) προς την διάταξη του άρθρου 2 του ΠΠΠ της ΕΣΔΑ, διότι προσβάλλει το ευθέως καθιερούμενο από την διάταξη αυτή δικαίωμα των ανηκόντων στην επικρατούσα θρησκεία ορθόδοξων χριστιανών γονέων να διασφαλίσουν τη μόρφωση και εκπαίδευση των παιδιών τους σύμφωνα με τις δικές τους θρησκευτικές πεποιθήσεις και δ) προς την συνταγματικώς κατοχυρωμένη αρχή της ισότητος (άρθρο 4 παρ. 1 του Σ) και προς το άρθρο 14 (σε συνδυασμό με το άρθρο 9) της ΕΣΔΑ, διότι στερεί από τους μαθητές του ορθοδόξου χριστιανικού δόγματος το δικαίωμα να διδάσκονται αποκλειστικώς τα δόγματα, τις ηθικές αξίες και τις παραδόσεις της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Χριστού, ενώ η νομοθεσία όπως έχει εκτεθεί προβλέπει για μαθητές ρωμαιοκαθολικούς, εβραίους και μουσουλμάνους τη δυνατότητα να διδάσκονται αποκλειστικώς τα δόγματα της πίστεώς τους (όχι δε και τα δόγματα άλλων θρησκειών), μάλιστα δε από δασκάλους προτεινόμενους από την οικεία θρησκευτική κοινότητα. (…)».

            Εξ άλλου, εις ουσιαστικήν εφαρμογήν τής ως άνω – ήδη ακυρωθείσης – υπ’ αριθ. 143575/Δ2 αποφάσεως του υμετέρου υπουργείου και προκειμένου να υλοποιηθή το δι’ αυτής τεθέν και εξ ίσου ακυρωθέν «πρόγραμμα σπουδών τού μαθήματος των Θρησκευτικών στο Δημοτικόν και στο Γυμνάσιον», το υμέτερον υπουργείον έδωκε προς διδασκαλίαν τών μαθητών νέα βιβλία (φακέλλους), περιέχοντα τα στοιχεία τού εν λόγω αντισυνταγματικού, μη συμφώνου τώ Νόμω και εν τέλει ακυρωθέντος προγράμματος σπουδών, ήτοι περιέχοντα στοιχεία, αρχές και δόγματα και ετέρων θρησκειών, καθώς και αιρέσεων (παπισμός, προτεσταντισμός κττ). Περαιτέρω το υπουργείον προέβη και εις την έκδοσιν τής ετέρας υπ’ αριθ. πρωτ. 101470/Δ2/16-06-2017 αποφάσεως με το αυτό σχεδόν, εν πολλοίς ταυτόσημον και απαράλλακτον αντικείμενον, εναντίον τής οποίας έχει ασκηθεί και εκκρεμεί ενώπιον τού ΣτΕ η ημετέρα (και λοιπών αιτούντων) από 26^ης-10-2017 αίτησις ακυρώσεως, εξακολουθούσης τής διδασκαλίας τού μαθήματος διά των αυτών ως άνω φακέλλων (νέων βιβλίων).

            ΕΠΕΙΔΗ ωστόσο συμφώνως τή παραγράφω 5 τού άρθρου 95 τού Συντάγματος ορίζεται ότι: «Η διοίκησις έχει υποχρέωσιν συμμορφώσεως προς τας ακυρωτικάς αποφάσεις τού Συμβουλίου τής Επικρατείας. Η παράβασις τής υποχρεώσεως ταύτης δημιουργεί ευθύνην διά παν υπαίτιον όργανον, ως Νόμος ορίζει».

            ΕΠΕΙΔΗ κατά τας παραγράφους 1, 4 και 5 τού άρθρου 50 τού Π.Δ/τος 18/1989 «1. Η απόφαση που δέχεται την αίτηση ακυρώσεως απαγγέλλει την ακύρωση τής προσβαλλομένης πράξης και συνεπάγεται νόμιμη κατάργησή της έναντι όλων είτε πρόκειται για κανονιστική είτε πρόκειται για ατομική πράξη. (…) 4. Οι διοικητικές αρχές, σε εκτέλεση της υποχρέωσής τους κατά το άρθρο 95 παρ. 5 του Συντάγματος, πρέπει να συμμορφώνονται ανάλογα με κάθε περίπτωση, με θετική ενέργεια προς το περιεχόμενο της απόφασης του Συμβουλίου ή να απέχουν από κάθε ενέργεια που είναι αντίθετη προς όσα κρίθηκαν από αυτό. Ο παραβάτης, εκτός από την δίωξη κατά το άρθρο 259 τού Ποινικού Κώδικα, υπέχει και προσωπική ευθύνη για αποζημίωση. 5. Οι αποφάσεις τής Ολομελείας, ακυρωτικές και απορριπτικές, καθώς και των Τμημάτων, αποτελούν μεταξύ τών διαδίκων δεδικασμένο που ισχύει και σε κάθε υπόθεση ή διαφορά ενώπιον δικαστικής ή άλλης αρχής, κατά την οποία προέχει το διοικητικής φύσεως ζήτημα που κρίθηκε από το Συμβούλιο».

            ΕΠΕΙΔΗ κατά συνέπειαν η ώδε συνημμένη ακυρωτική απόφασις υπ’ αριθ. 660/2018 τής Ολομελείας τού ΣτΕ, ex tunc και έναντι πάντων ισχύουσα, αυτόχρημα κατήργησεν την εν θέματι ακυρωθείσαν υπουργικήν απόφασιν υπ’ αριθ. 143575/Δ2/2016 (κατ’ άρθρον 50 ΠΔ/τος 18/1989), τού ακυρωτικού ταύτης αποτελέσματος ανατρέχοντος εις τον χρόνον εκδόσεως τής εν λόγω ακυρωθείσης υπουργικής αποφάσεως. Η τελευταία θεωρείται ως μηδέποτε εκδοθείσα, επανενεχθείσης αυτοδικαίως τής προϋφισταμένης τής εκδόσεώς της πραγματικής και νομικής καταστάσεως (ΣτΕ 4690/1983). Ώστε εν προκειμένω ανεβίωσεν και εξακολουθεί ισχύουσα η προγενεστέρα τής ακυρωθείσης υπουργική απόφασις επί τού προγράμματος σπουδών.

            ΕΠΕΙΔΗ προσέτι κατά παγίαν Νομολογίαν τού Συμβουλίου τής Επικρατείας η ακύρωσις τής ως άνω υπουργικής αποφάσεως καθιστά ακυρωτέαν και οιανδήποτε ετέραν διοικητικήν πράξιν συναφούς τή ακυρωθείση (ΣτΕ 1665/1987), εφ’ όσον και αύτη προσεβλήθη νομοτύπως (ΣτΕ 3028/1986), ώσπερ η ανωτέρω υπ’ αριθ. 101470/Δ2/16-06-2017 υμετέρα υπουργική απόφασις, τής οποίας την ακύρωσιν έχομεν αιτηθεί νομίμως, κατά τα προεκτεθέντα, διά της ετέρας ως άνω από 26^ης-10-2017 αιτήσεως ημών ακυρώσεως ενώπιον τού ΣτΕ (αρ. κατ. 2920/17).

            Όθεν, επί τη βάσει τών ανωτέρω διατάξεων τού Συντάγματος και τού Νόμου, καθίσταται αμέσως αντιληπτόν ότι, τόσον υμείς προσωπικώς, ως ιεραρχικώς προϊστάμενος, όσον και άπαντα τα στελέχη τού υμετέρου υπουργείου, καθώς και άπαντες οι διδάσκαλοι και οι καθηγηταί τού μαθήματος θρησκευτικών απάντων των εν Ελλάδι και εν τή αλλοδαπή και υπό την υμετέραν εποπτείαν λειτουργούντων σχολικών μονάδων, εις τας οποίας φοιτούν Ορθόδοξοι Χριστιανοί Ελληνόπαιδες, υπέχετε την νόμιμον υποχρέωσιν εφαρμογής διά θετικών ενεργειών τής ως άνω αποφάσεως υπ’ αριθ. 660/2018 τής Ολομελείας τού ΣτΕ, κατά τε το περιεχόμενον ταύτης και το διατακτικόν. Ειδικώτερον καλείσθε άπαντες οι ανωτέρω διά τής παρούσης να εφαρμόσητε πάραυτα διά θετικών ενεργειών τήν ως άνω απόφασιν υπ’ αριθ. 660/2018 τής Ολομελείας τού ΣτΕ, κατά τε το περιεχόμενον ταύτης και το διατακτικόν, παρέχοντες αφ’ ενός προς τούς Ελληνορθοδόξους μαθητάς θρησκευτικήν εκπαίδευσιν σύμφωνον αποκλειστικώς και μόνον προς τας αρχάς, τα δόγματα και τας παραδόσεις τής Ορθοδοξίας διπλασιάζοντες τας ώρας διδασκαλίας τού μαθήματος, αφ’ ετέρου δ’ απέχοντες τού λοιπού από πάσης ενεργείας αντιβαινούσης προς τα διά της εν λόγω ακυρωτικής αποφάσεως κριθέντα ζητήματα, οία ενδεικτικώς η εξακολούθησις τής διδασκαλίας τού μαθήματος τών θρησκευτικών μέσω των φακέλλων (νέων βιβλίων) ουσιαστικώς επί τή βάσει τού προγράμματος και τού περιεχομένου τής ήδη ακυρωθείσης αποφάσεως και της ομοίας μεταγενεστέρας τοιαύτης υπ’ αριθ. 101470/Δ2/16-06-2017.

            Εξ άλλου οι γ΄ και δ΄ εξ ημών, οίτινες τυγχάνομεν γονείς μαθητών φοιτούντων εις το Δημοτικόν Σχολείον και εις το Λύκειον, επιφυλαττόμεθα ρητώς δι’ ημάς και διά τα ημέτερα τέκνα παντός νομίμου δικαιώματος αποζημιώσεως λόγω ηθικής βλάβης εκ της μέχρι τούδε διδασκαλίας τού μαθήματος των Θρησκευτικών εις αυτά επί τη βάσει τής ακυρωθείσης αποφάσεως, των φακέλλων τού μαθήματος και τής ετέρας υμετέρας υπ’ αριθ. 101470/Δ2/16-06-2017 αποφάσεως.                  

            Αρμόδιος δικαστικός επιμελητής επιδότω νομίμως την παρούσαν, ως και την συγκοινοποιουμένην υπ’ αριθ. 660/2018 απόφασιν τής Ολομελείας τού Συμβουλίου τής Επικρατείας, προς όν απευθύνεται προς γνώσιν του και διά τας εννόμους συνεπείας αντιγράφων άμα άπαν το κείμενον της παρούσης εις την υπ’ αυτού συνταχθησομένην έκθεσιν επιδόσεως.

                                                                 Αθήναι, 13 Απριλίου 2018

                                                               Ο πληρεξούσιος Δικηγόρος

                                                            ΧΡΗΣΤΟΣ Ι. ΠΑΠΑΣΩΤΗΡΙΟΥ

                                                                            ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ

                                                         ΟΔΟΣ ΕΥΒΟΙΑΣ 36 Β΄ ΑΘΗΝΑΙ

http://aktines.blogspot.gr 

ΗΡΑΚΛΗΣ ΡΕΡΑΚΗΣ: ΜΕ ΤΟ ΑΚΥΡΩΜΕΝΟ ΑΠΟ ΤΟ ΣΤΕ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΟΧΩΡΑΕΙ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΣΤΟΝ ΠΡΟΣΗΛΥΤΙΣΜΟ ΤΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ

Με το ακυρωμένο από το ΣτΕ Πρόγραμμα των Θρησκευτικών προχωράει το Υπουργείο

στον προσηλυτισμό των Ορθοδόξων μαθητών

Ηρακλής Ρεράκης,  Καθηγητής Παιδαγωγικής – Χριστιανικής Παιδαγωγικής της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ

Το συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ), με εμπεριστατωμένη από κάθε άποψη επιχειρηματολογία, ακύρωσε στις 20 Μαρτίου το πολυθρησκειακό Πρόγραμμα Σπουδών και από τότε ξεσηκώθηκε μια απίστευτη συνταγματική ανταρσία, για να καταλήξει τελικά το Υπουργείο Παιδείας σε μια απόφαση κόλαφος, να μην εφαρμόσει την απόφαση του ΣτΕ.

 Βλέπουμε με λύπη μας όλες αυτές τις ημέρες συνέλληνες, κληρικούς, λαϊκούς, θεολόγους, πολιτικούς και δημοσιογράφους, να ενεργούν με σκοπιμότητες, σχεδιασμούς και μεθοδεύσεις και να προσπαθούν να θολώσουν το τοπίο, να παραπλανήσουν και να προσπαθούν να αποδείξουν ότι το ΣτΕ δεν ερμηνεύει σωστά το Σύνταγμα, τους νόμους και το εθνικό και διεθνές δίκαιο και ότι ένα πολυθρησκειακό πρόγραμμα, που πολτοποιεί και προσφέρει στα παιδιά μας, με τη μορφή ενός απαράδεκτου και επικίνδυνου συνονθυλεύματος, την ορθοδοξία με τις χριστιανικές ομολογίες και τις θρησκείες, είναι στη ορθόδοξη κατεύθυνση.

Δεν είναι όμως μόνον η παρερμηνεία και η διαστρέβλωση της αλήθειας αλλά και η δίωξη που εφαρμόζουν ως όπλα επιβολής. Όποιος έχει αντιρρήσεις σε αυτήν την μετάλλαξη της ορθόδοξης συνείδησης των παιδιών σε πολυθρησκειακή, τον αναλαμβάνει η «προοδευτική» ομάδα συκοφάντησης, λασπολογίας και χλευασμού και τον μαυρίζει στο πανελλήνιο με τις χειρότερες μομφές.

Η απόφαση του ΣτΕ ήταν όντως κάτι που δεν ήθελαν και, επειδή δεν έχουν επιχειρήματα να την αντιμετωπίσουν, γι αυτό την δυσφημούν, μέσω μαύρης προπαγάνδας και συκοφαντίας. Ακολουθώντας πιστά την ίδια γραμμή της σπιλώσεως και λασπολογίας των αντιφρονούντων, στράφηκαν αυτή τη φορά, εναντίον των Συμβούλων του ΣτΕ, εκτοξεύοντας απίθανους χαρακτηρισμούς.

Βγήκε ο κ. Φίλης, ο οποίος, όπως θυμόμαστε, ήθελε να επιβάλει στους ορθόδοξους Έλληνες το ουδετερόθρησκο σχολείο και φρόνημα και τώρα βλέπει ότι το ΣτΕ του χάλασε το σχέδιο και εκτόξευσε τα «ωραία» του για την απόφαση του ΣτΕ: Πρόκειται για «σκοταδισμό, μεσαίωνα και αναχρονισμό», για «λανθασμένη ερμηνεία του Συντάγματος».  «Είναι μία απόφαση, η οποία παρερμηνεύει ή και παραβιάζει τις συνταγματικές διατάξεις». «Είναι μία μεσαιωνικού τύπου απόφαση».

Βγήκε και ο κ. Γαβρόγλου και είπε: «Δεν μας δεσμεύει η απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, που ακύρωσε τις αλλαγές Φίλη στο μάθημα των Θρησκευτικών. Δεν θα υποκύψουμε στο κύμα σκοταδισμού. Η απόφαση του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου, δεν έχει καμιά πρακτική επίπτωση και δεν αλλάζει ο πυρήνας της διδασκαλίας». «Η κυβέρνηση δε θα υποκύψει στον σκοταδισμό που κάποιοι θέλουν να φέρουν σε αυτόν τον τόπο». «Το Υπουργείο σέβεται τις δικαστικές αποφάσεις, οι οποίες ωστόσο και αυτές κρίνονται ως προς τα αποτελέσματά τους και ως προς το σκεπτικό τους. Η συγκεκριμένη απόφαση πηγαίνει την εκπαίδευση και την κοινωνία πολλά χρόνια πίσω, καθώς ταυτίζεται και συντάσσεται με απόψεις ακραίων και σκοταδιστικών θεολογικών κύκλων». «Το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων δηλώνει αποφασισμένο να συνεχίσει το έργο της ανανέωσης, του πλουραλισμού και του εκδημοκρατισμού των προγραμμάτων σπουδών και των διδακτικών υλικών όλων των βαθμίδων».

Απορίας άξιο, όμως, είναι πώς οι άνθρωποι του Υπουργείου, που με τις δηλώσεις τους δείχνουν ότι δεν σέβονται όχι μόνον τον λαό και την Εκκλησία, αλλά ούτε και το στήριγμα της δημοκρατίας, το ΣτΕ, οι αποφάσεις του οποίου προσφέρουν στους πολίτες το αίσθημα της ασφάλειας και της προστασίας των δημοκρατικών δικαιωμάτων τους από τις τυχόν αντισυνταγματικές ασυδοσίες και αυθαιρεσίες των κρατικών υπηρεσιών και αποφάσεων, απολαμβάνουν την εμπιστοσύνη ορισμένων εκκλησιαστικών παραγόντων, οι οποίοι, μάλιστα, δηλώνουν ότι θα συνεχίσουν να συνεργάζονται με την πολιτεία πάνω στα ακυρωμένα από το ΣτΕ προγράμματα και βιβλία - φακέλους!!

Μένει κανείς πραγματικά άφωνος!  Ίσως, για κάποιον άγνωστο σε μας λόγο, φαίνεται ότι δείχνουν καλοπιστία και δεν θέλουν να δεχθούν ως αληθινό αυτό που όλοι γνωρίζουν, ότι δηλαδή ο ίδιος ο Υπουργός Παιδείας και οι επί του μαθήματος των Θρησκευτικών συνεργάτες του, φαίνεται πως εκμεταλλεύονται  τον διάλογο με την Εκκλησία για τα προγράμματα και τους φακέλους, όταν, μάλιστα, ισχυρίζονται ψευδώς ότι η Σύνοδος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, τον Ιούνιο του 2017, συμφώνησε ομόφωνα με τα «εκσυγχρονιστικά» τους Προγράμματα και τους Φακέλους!

Βέβαια η Εκκλησία -και έτσι πρέπει- συνεχίζει τον διάλογό της με την Πολιτεία για όλα τα θέματα, αλλά, όταν περιμένουν οι ορθόδοξοι χριστιανοί να ακούσουν το αίτημά της για απόσυρση αυτού του ακυρωμένου από το ΣτΕ προγράμματος και ακούν για συνέχιση του διαλόγου πάνω σε αυτό, είναι βέβαιο ότι απογοητεύονται.

Διότι είναι πλέον σαφές ότι η απόφαση του ΣτΕ, έβαλε φρένο στη μεθόδευση που είχε στηθεί από τους ανθρώπους (θεολόγους και μη) του Υπουργείου, με την οποία προσπαθούσαν να παραπλανήσουν την Εκκλησία και τον ελληνικό λαό ότι το ήδη ακυρωμένο πολυθρησκειακό πρόγραμμα είναι ορθόδοξο και έχει ορθόδοξο προσανατολισμό.

Για το πόσο ορθόδοξο είναι αποφάνθηκε με αναλυτικά και αναντίρρητα επιχειρήματα το ΣτΕ, βάζοντας τα πράγματα στη θέση τους, αφού, όπως διαπίστωσε, με το Πρόγραμμα αυτό «δεν υπηρετείται ο συνταγματικός σκοπός, η ανάπτυξη δηλαδή, της ορθόδοξης χριστιανικής συνειδήσεως, αλλά επιχειρείται ο κλονισμός ή και η μεταβολή αυτής. Ειδικότερα, σχολική διδασκαλία, που μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα τη μεταβολή ή την αλλοίωση της θρησκευτικής αυτής συνειδήσεως των μαθητών, όπως αυτή διαμορφώνεται στο πλαίσιο της οικογενείας, θα συνιστούσε μορφή ομαδικού προσηλυτισμού ιδιαιτέρως σοβαρή, ως επέμβαση στον ευαίσθητο ψυχικό κόσμο των μαθητών που δεν διαθέτουν την κριτική αντίληψη και ωριμότητα των ενηλίκων». Ίσως, από την πλευρά ορισμένων προσώπων της Εκκλησίας, δεν έχει προσεχθεί ότι η ακύρωση από το ΣτΕ της διδασκαλίας του ως άνω Προγράμματος έγινε ακριβώς επειδή δεν είναι ορθόδοξο.

 Επειδή, όπως αναφέρει η ακυρωτική απόφαση, «η διδασκαλία αυτή δεν είναι ικανή να αναπτύξει, ήτοι να εμπεδώσει και να ενισχύσει, όπως επιβάλλεται από την διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 16 του Συντάγματος, την ορθόδοξη χριστιανική συνείδηση των μαθητών, διότι η διδασκαλία αυτή α) είναι ελλιπής κατά περιεχόμενο, β) δεν είναι αυτοτελής, αμιγής και διακριτή σε σχέση με την διδασκαλία στοιχείων αναφερομένων σε άλλα δόγματα ή θρησκείες, με αποτέλεσμα να προκαλείται σύγχυση στους μαθητές ως προς το περιεχόμενο της ορθόδοξης χριστιανικής διδασκαλίας, και γ) δεν είναι επαρκής από την άποψη του χρόνου που διατίθεται γι’ αυτήν. Στις εν λόγω ελλείψεις εντάσσεται και η μη οριοθέτηση της ορθόδοξης χριστιανικής διδασκαλίας με επισήμανση των χαρακτηριστικών της στοιχείων, που την διακρίνουν από άλλα χριστιανικά δόγματα και άλλες θρησκείες. Αντιθέτως, στο επίμαχο πρόγραμμα σπουδών δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στην προβολή στοιχείων κοινών στην διδασκαλία τόσο της ορθόδοξης Εκκλησίας όσο και άλλων χριστιανικών δογμάτων και άλλων θρησκειών». Παράγοντας μάλιστα, κατά το ΣτΕ, «που καθιστά το επίμαχο πρόγραμμα σπουδών απρόσφορο για την ανάπτυξη ορθόδοξης χριστιανικής συνειδήσεως είναι το γεγονός ότι η διδασκαλία στοιχείων της ορθόδοξης χριστιανικής πίστεως δεν γίνεται αυτοτελώς και διακριτώς, αλλά εκ παραλλήλου -πολλές φορές στο πλαίσιο της ίδιας ώρας διδασκαλίας- και ισοτίμως με τη διδασκαλία στοιχείων, συχνά υπερβολικά λεπτομερειακών, άλλων θρησκειών ή χριστιανικών ομολογιών».

Ορθόδοξη Αλήθεια, 25.04.2018

http://thriskeftika.blogspot.gr 

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ: ΚΑΜΙΑ ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΗ Η ΠΟΙΝΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΡΝΗΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΤΩΝ «ΝΕΩΝ» ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ ΦΙΛΗ - ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ ΜΕΤΑ ΤΙΣ ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ ΤΟΥ ΣΤΕ

Οι εκπαιδευτικοί που διδάσκουν το μάθημα των Θρησκευτικών υποχρεούνται να σεβασθούν τις αποφάσεις της ΣτΕ και να αρνηθούν να διδάσκουν το πολυθρησκειακό Πρόγραμμα Σπουδών των Φίλη-Γαβρόγλου, έστω και αν τους δοθεί εντολή προς τούτο. Εκ δε της τοιαύτης αρνήσεώς τους καμμία δυσμενής συνέπεια δεν ανακύπτει εις βάρος του ούτε πειθαρχική, ούτε και ποινική. 

ΓΝΩΜΟΔΟΤΗΣΗ

Υπό της Πανελληνίου Ενώσεως Θεολόγων μας υπεβλήθη το κάτωθι ερώτημα και εζητήθη η επ’ αυτού νομική μας άποψη:

«Οι αποφάσεις της Ολομελείας του Συμβουλίου Επικρατείας 660/2018 και 926/2018 ακυρώνουν ισάριθμες αποφάσεις του Υπουργού Παιδείας Έρευνας και Θρησκευμάτων, οι οποίες εισήγαγαν εις τα σχολεία(στοιχειώδους και μέσης εκπαιδεύσεως: γυμνασίου και λυκείου) ως ύλη του μαθήματος των θρησκευτικών όχι αμιγώς την της κατά το άρθρον 3 του Συντάγματος επικρατούσης ορθόδοξης χριστιανικής Εκκλησίας, αλλά και άλλων επί πλέον θρησκειών, τις ακυρώνουν δε, επί τω λόγω ότι :

α) κατ’ άρθρον 16 παρ. 2 του Συντάγματος, η ύλη του μαθήματος των θρησκευτικών πρέπει να περιλαμβάνει αποκλειστικώς και μόνον  την της επικρατούσης θρησκείας και όχι άλλων θρησκειών,

β) διά της πολυθρησκευτικής ύλης του εν λόγω μαθήματος διαπράττεται «αξιόποινος πράξη», ήτοι ασκείται ομαδικός προσηλυτισμός και, τέλος,

γ) διότι εις τα μουσουλμανικά σχολεία εις την  Ελλάδα και εις το μάθημα των θρησκευτικών διδάσκεται αποκλειστικώς η μουσουλμανική θρησκεία, εις τα εβραϊκά σχολεία διδάσκεται αποκλειστικώς η εβραϊκή θρησκεία, εις δε τα καθολικά σχολεία διδάσκεται αποκλειστικώς ο ρωμαιοκαθολικισμός.

Εις περίπτωση που το Υπουργείο Παιδείας συμμορφωθεί πλήρως προς την ως άνω απόφαση και εισαγάγει εις τα σχολεία ύλη μαθήματος των θρησκευτικών αμιγώς την της κατ’ άρθρον 3 του Συντάγματος επικρατούσης θρησκείας και μόνον, δεν έχουμε ερώτημα, να σας υποβάλουμε. Επομένως, το ερώτημά μας περιορίζεται εις το εξής: Ποιες οι κατά τον νόμο υποχρεώσεις των εκπαιδευτικών της στοιχειώδους και μέσης εκπαιδεύσεως που διδάσκουν το μάθημα των θρησκευτικών, εάν το Υπουργείο Παιδείας τυχόν δεν συμμορφωθεί (εν όλω ή εν μέρει) προς  προαναφερόμενες αποφάσεις του ΣτΕ και εισαγάγει εις τα σχολεία ύλη μαθήματος θρησκευτικών όχι αμιγώς την της επικρατούσης κατά το άρθρον 3 του Συντάγματος θρησκείας αλλά και άλλων θρησκειών, επιτάσσοντας, ως εκ τούτου, αμέσως ή εμμέσως τους ως άνω εκπαιδευτικούς, να διδάσκουν άλλην ύλη και όχι των υπό των  ως άνω αποφάσεων του ΣτΕ νομολογηθείσης;

ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Επί του ως άνω ερωτήματος η επιστημονική και νομική μας άποψη έχει ως εξής:

1.- Η τυχόν μη πλήρης συμμόρφωση του Υπ. Παιδείας προς τις ως άνω αποφάσεις  του ΣτΕ, συνιστά κατά την adhoc νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ) ευθεία παραβίαση του άρθρου 6, της Ευρωπαϊκής Συμβάσεως Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΣΔΑ), λόγω μη σεβασμού της αρχής της «res judicata». Διά τον λόγον δε αυτόν έχουν κατ’ επανάληψη καταδικαστεί ευρωπαϊκές  χώρες (π.χ. ΕΔΑΔ αποφάσεις α) της 13.3.2018, υποθ. CM. κατά Βελγίου προσφυγή Νο 67957/12, β) της 5.10.2017, υποθ. Mazzeo κατά Ιταλίας προσφ. Νο 32269/09, γ) της 19.7.2016, υποθ. Flores Quiros κατά Ισπανίας, προσφ. Νο 75183/10, δ) της 9.4.2015 υποθ. Tchokontio Happi κατά Γαλλίας προσφ. Νο 65829/12, ε) της 30.7.2015 υποθ. Ferreira Santos Pardal κατά Πορτογαλίας προσφ. Νο 30123/10 κ.ά.).  Επομένως, η Ελλάδα (και ειδικότερα το Υπ. Παιδείας) δεν έχει κανένα δικαίωμα, να μην εφαρμόσει τις ως άνω αποφάσεις. Υπ’ όψιν ότι το ΕΔΑΔ, εν περιπτώσει παραβάσεως της αρχής αυτής, επιβάλλει πολύ μεγάλα πρόστιμα, π.χ. η από 20.10.2009 απόφασή του (υποθεση Radu Rädulescu κατά Ρουμανίας, προσφυγή Νο 14884/03) επιβάλλει πρόστιμο εις την Ρουμανία δια μη εφαρμογή δικαστικής αποφάσεως το ποσόν των 305.000 ΕΥΡΩ. Και αυτή είναι η συνταγματική πλευρά του όλου θέματος.

2.- Ερχόμεθα τώρα εις την υπηρεσιακή πλευρά του θέματος. Τι δέον γενέσθαι, εάν το Υπουργείο Παιδείας αρνηθεί, να συμμορφωθεί προς  τις αμετάκλητες αποφάσεις του ΣτΕ και συνεχίσει να εφαρμόζει το κριθέν νομολογιακώς ως αντισυνταγματικό, πολυθρησκειακό Πρόγραμμα Σπουδών,δίδον ανάλογες  εντολές (είτε αμέσως είτε εμμέσως) εις τα υπ’ αυτού υπηρεσιακά όργανα (τους εκπαιδευτικούς), μη συμμορφώσεώς τους προς τις ως άνω αποφάσεις του ΣτΕ. Εν προκειμένω, ως προς το τι οφείλουν να πράξουν τα εν λόγω υπηρεσιακά όργανα (οι εκπαιδευτικοί), το επιλύει ευθέως το άρθρον 25, παρ. 3, του Υπαλληλικού Κώδικα. Η διάταξη αυτή αναφέρει, ότι ο υπάλληλος, εάν του δοθεί εντολή προδήλως αντισυνταγματική ή παράνομη, οφείλει να μην την εκτελέσει και να το αναφέρει χωρίς αναβολή. Η ιδία διάταξη αναφέρει, εν συνεχεία, ότι, εάν εις τον Δημ. Υπάλληλο, μετά την εν λόγω αναφορά του, του διαβιβασθεί νέα εντολή εκτελέσεως, διότι τούτο επιβάλλουν εξαιρετικοί λόγοι γενικότερου  συμφέροντος, οφείλει να την εκτελέσει όχι όμως εις πάσαν περίπτωση, αλλάμόνον, όταν η εντολή αντίκειται «εις διατάξεις νόμων ή κανονιστικών πράξεων» και  όχι όταν η εντολή είναι «προδήλως αντισυνταγματική».Εις την παρούσα όμως περίπτωση η τοιαύτη ως άνω διαταγή που θα δοθεί εις τον υπάλληλο, είναι προδήλως αντισυνταγματική, όχι βεβαίως διότι έτσι έκρινε ο υπάλληλος αφ’ εαυτού, αλλά διότι έτσι έκρινε αμετακλήτως η ανωτάτη διά την περίπτωση βαθμίδα της δικαιοσύνης, ήτοι το Συμβούλιο Επικρατείας. Επομένως, βάσει της διατυπώσεως της ως άνω διατάξεως, ο Δημ. Υπάλληλος, σε καμμία περίπτωση, όχι  μόνον δεν υποχρεούται αλλά και δεν δικαιούται, να εκτελέσει εντολή προδήλως αντισυνταγματική, όποιες νεώτερες εντολές και αν λάβει και όποιους λόγους και αν επικαλούνται οι εν λόγω νεώτερες εντολές. Τα ως άνωεπιβεβαιώνονται και από το άρθρον  106, παρ. 3 του Υπαλληλικού Κώδικος, το οποίο έχει ως εξής επί λέξει:

«Το υπαλληλικό καθήκον, κατά την προηγουμένη παράγραφο, σε καμμία περίπτωση δεν επιβάλλει στον υπάλληλο πράξη ή παράλειψη που να αντίκειται προδήλως στις διατάξεις του Συντάγματος και των νόμων».

Η έννοια της  τελευταίας αυτής διατάξεως είναι, ότι ο υπάλληλος δεν επιτρέπεται, σε καμμία περίπτωση,  να διωχθεί  πειθαρχικώς, εάν αρνηθεί να εκτελέσει εντολή προδήλως αντισυνταγματική.

3.- Οι ίδιες ως άνω αποφάσεις του ΣτΕ αποφθέγγονται, ότι η διδασκαλία μαθήματος Θρησκευτικών πολυθρησκειακού (και όχι αποκλειστικώς της επικρατούσης θρησκείας) συνιστά αξιόποινη πράξη, ήτοι συνιστά το έγκλημα του ομαδικού προσηλυτισμού (απαγορεύεται υπό του άρθρου 13, παρ. 2 του Συντάγματος και τιμωρείται ποινικώς κατ’ άρθρον  4 του Ν. 1363/39 ως ετροποποιήθη), υπό δε της παραγράφου 3 του εν λόγω άρθρου,εάν ο προσηλυτισμός γίνεται εντός σχολείων, «θεωρείται ιδιαιτέρως επιβαρυντική αιτία». Εννοείται δε, κατόπιν τούτου ότι, εάν τυχόν ασκηθεί ποινική δίωξη διά την εν λόγω αξιόποινο πράξη π.χ. από κάποιον γονέα, θα διωχθεί κατ’ ανάγκην και ο διδάσκων το (πολυθρησκειακό) μάθημα των Θρησκευτικών. Τούτο προκύπτει ευθέως εκ του άρθρου 21 του Ποινικού Κώδικος, το οποίο αναφέρει, ότι ο διαπράττων αξιόποινη πράξη εκτελών εντολή των Αρχών, διώκεται και εκείνος ποινικώς, απαλλάσσεται δε μόνον, εάν υπεχρεούτο, να ενεργήσει «άμεσα»,  χωρίς δηλ. να του επέτρεπε ο χρόνος να εξετάσει την νομιμότητα της διαταγής. Εις την περίπτωσή μας, όμως, ο υπάλληλος που θα λάβει τέτοια εντολή, θα έχει και την νομική και την χρονική δυνατότητα, να εξετάσει τη νομιμότητά της. Κατά συνέπεια, θα φέρει ακεραία την ως άνω ποινική ευθύνη και κατ΄ ανάγκην (δηλ. υποχρεωτικώς) θα διωχθεί και εκείνος ποινικώς (υπ΄ όψιν δε ότι το έγκλημα του προσηλυτισμού διώκεται αυτεπαγγέλτως και όχι κατ΄ έγκλησην, θεωρείται δε τετελεσμένο και από την αρχή, δηλ. από το στάδιο της απλής αποπείρας, χωρίς να απαιτείται κάποιος να επηρεαστεί).

4.- Εις το Διαδίκτυο διέρρευσε η πληροφορία, ότι ο Υπουργός Παιδείας αρνείται, να συμμορφωθεί προς τις επίμαχες αποφάσεις του ΣτΕ επικαλούμενος, το ότι το (πολυθρησκειακό) μάθημα των Θρησκευτικών σήμερα δεν διδάσκεται βάσει των αποφάσεων που ακυρώθηκαν, αλλά  βάσει άλλων  αποφάσεων νεωτέρων, οι οποίες δεν έχουν ακυρωθεί.  Εις το επιχείρημα αυτό αντιτάσσουμε, το άρθρον 95 παρ. 5 του Συντάγματος, το οποίον δεν επιτρέπει τέτοιαν ενέργεια και το οποίο έχει  ως εξής επί λέξει: «Η Διοίκηση έχει υποχρέωση, να συμμορφώνεται προς τις δικαστικές αποφάσεις. Η παράβαση της υποχρεώσεως αυτής  γεννά ευθύνη για κάθε αρμόδιο όργανο, όπως νόμος ορίζει». Ο εν προκειμένω σχετικός νόμος είναι το άρθρον 50, παρ. 4, της Δικονομίας ενώπιον του ΣτΕ   (Π.Δ. 18/1989), το οποίο έχει ως εξής επί λέξει: «Οι διοικητικές αρχές σε εκτέλεση της υποχρέωσής τους κατά το άρθρο 95 παρ. 5 του Συντάγματος, πρέπει να συμμορφώνονται ανάλογα με κάθε περίπτωση, με θετική ενέργεια  προς το περιεχόμενο της απόφασης  του Συμβουλίου ή να απέχουν  από κάθε ενέργεια που είναι αντίθετη προς όσα κρίθηκαν από αυτό. Ο παραβάτης εκτός από την δίωξη κατά το άρθρο 259 του Ποινικού Κώδικα υπέχει και προσωπική ευθύνη για αποζημίωση» (ως γνωστόν το άρθρο 259 του Ποινικού Κώδικα τιμωρεί ποινικώς τον υπάλληλο διά παράβαση καθήκοντος).  Εν όψει των ως άνω διατάξεων του Συντάγματος και των νόμων δεν υπάρχει περιθώριο εις τον Υπουργό ή εις άλλο όργανο, να αρνηθεί τη συμμόρφωσή του προς τις αποφάσεις τηςΟλομέλειας  του ΣτΕ 660/2018 και 926/2018, προβάλλων οποιανδήποτε αιτιολογία είτε επικαλούμενος νεωτέρα (ομοία ή παρεμφερή προς την ακυρωθείσα) απόφαση είτε άλλον λόγο.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ: Πας εκπαιδευτικός (της στοιχειώδους ή μέσης εκπαιδεύσεως), που καλείται, να διδάξει το μάθημα των Θρησκευτικών υποχρεούται να σεβασθεί τις αποφάσεις της Ολομελείας  του Συμβουλίου Επικρατείας 660/2018 και 926/2018 και να αρνηθεί, να εξακολουθήσει, να διδάσκει το «προηγουμένης κοπής» μάθημα Θρησκευτικών (το γνωστό πολυθρησκειακό), έστω και αν του δοθεί εντολή προς τούτο. Εκ δε της τοιαύτης αρνήσεώς του καμμία δυσμενής συνέπεια δεν ανακύπτει εις βάρος του ούτε πειθαρχική, ούτε και ποινική.Αρκεί να αναφέρει, ότι αρνείται να διδάσκει μάθημα Θρησκευτικών πολυθρησκειακό, διότι τούτο τυγχάνει «προδήλως αντισυνταγματικό» ως κυριαρχικώς και αμετακλήτως έχουν αποφανθεί οι προαναφερόμενες αποφάσεις  της Ολομελείας  του ΣτΕ, οι οποίες πέραν της προδήλου αντισυνταγματικότητος της ποληθρησκευτικής ύλης του μαθήματος των Θρησκευτικών επισημαίνουν περαιτέρω και την δια της διδασκαλίας αυτού διάπραξη και αξιοποίνου πράξεως και μάλιστα ομαδικώς και υπό συνθήκες ιδιαιτέρως επιβαρυντικής περιστάσεως.

Αθήνα 16 Απριλίου 2018

Οι γνωμοδοτούντες 

Γεώργιος Κρίππας                                          Απόστολος Φ. Βλάχος

Διδάκτωρ Συνταγματικού Δικαίου               Επίτιμος Πρόεδρος Εφετών

http://thriskeftika.blogspot.gr

ΕΙΠΕ ΓΕΡΩΝ: ΟΠΩΣ ΤΑ ΚΑΡΑΒΙΑ ΠΟΥ ΚΙΝΔΥΝΕΥΟΥΝ ΕΚΠΕΜΠΟΥΝ ΣΥΝΕΧΩΣ SOS, ΕΤΣΙ ΠΡΕΠΕΙ ΚΙ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΝΑ ΛΕΕΙ ΣΥΝΕΧΩΣ ΤΗΣ ΕΥΧΗ!

Είπε γέρων: Όπως τα καράβια που κινδυνεύουν εκπέμπουν σήμα κινδύνου συνεχώς, έτσι πρέπει να λέει και ο άνθρωπος συνεχώς την ευχή. Κύριε Ιησού Χριστέ Ελεησον με.

ΚΥΡΙΕ ΚΑΙ ΘΕΕ ΜΟΥ Σ' ΑΓΑΠΩ!

Π. ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΡΟΟΥΖ: ΟΛΗ Η ΣΟΦΙΑ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ, ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΑΡΑ ΜΩΡΙΑ ΣΤΑ ΜΑΤΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ!

π. Σεραφείμ Ρόουζ: Όλη ή σοφία αυτού του κόσμου, δεν είναι παρά μωρία στα μάτια του Θεού

Μπορώ μόνο να ακολουθήσω τη συνείδησή μου. Δεν μπορώ να κοροϊδέψω τον εαυτό μου. Ξέρω ότι κάνω το σωστό. Αν αυτό πού κάνω μοιάζει ανόητο στα μάτια του κόσμου, μπορώ μόνο να απαντήσω με τα λόγια του αποστόλου Παύλου: όλη ή σοφία αυτού του κόσμου, δεν είναι παρά μωρία στα μάτια του Θεού. Αυτό είναι κάτι πού ξεχνάμε πολύ εύκολα.

ΓΕΡΩΝ ΓΑΒΡΙΗΛ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ: Ο ΘΕΟΣ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΣΤΗΡΙΖΟΜΑΣΤΕ Σ' ΑΥΤΟΝ!

Γέρων Γαβριήλ ο Αγιορείτης: Ό Θεός θέλει να στηριζόμαστε σ' Αυτόν και όχι σε ανθρώπινες δυνάμεις. Μην έχουμε εμπιστοσύνη στον εαυτό μας∙ η αυτοπεποίθηση είναι εμπόδιο στη Θεία Χάρη. Όταν αναθέτουμε τα πάντα στον Θεό, Αυτός υποχρεώνεται να μας βοηθήσει.

ΕΓΩ ΕΙΜΑΙ Ο ΑΡΤΟΣ Ο ΖΩΝ!

ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ: Η ΓΑΡ ΣΑΡΞ ΜΟΥ ΑΛΗΘΩΣ ΕΣΤΙΝ ΒΡΩΣΙΣ ΚΑΙ ΤΟ ΑΙΜΑ ΜΟΥ ΑΛΗΘΩΣ ΕΣΤΙΝ ΠΟΣΙΣ!

ἡ γὰρ σάρξ μου ἀληθῶς ἐστι βρῶσις, καὶ τὸ αἷμά μου ἀληθῶς ἐστι πόσις. ὁ τρώγων μου τὴν σάρκα καὶ πίνων μου τὸ αἷμα ἐν ἐμοὶ μένει, κἀγὼ ἐν αὐτῷ. (Ιωάννη 6,55-56)                   

Μετάφραση: Διότι η σαρξ μου είναι πράγματι πνευματική τροφή και το αίμα μου είναι πράγματι πνευματικόν ποτόν. Καθένας που τρώγει την σάρκα μου και πίνει το αίμα μου, ενώνεται μαζί μου, ώστε αυτός να μένη μέσα εις εμέ και εγώ να μένω μέσα εις αυτόν.

ΧΑΡΙΣΕ ΑΓΑΠΗ ΣΤΟΥΣ ΑΛΛΟΥΣ!