ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ

Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινούπολης

Ο Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, ιεράρχης με ασυνήθιστες πνευματικές ικανότητες, με ακατάβλητο ψυχικό σθένος και με πλούσια και εμφανή τα χαρίσματα της θείας Πρόνοιας ήταν επόμενο να διακριθεί ως εξέχουσα προσωπικότητα στη χορεία των μεγάλων πατέρων, που κοσμούν το στερέωμα της Εκκλησίας.

Είναι, αναμφισβήτητα, ο ενδοξότερος και ο πολυγραφότατος από τους εκκλησιαστικούς συγγραφείς των βυζαντινών –ιδίως των πρώτων– χρόνων και ο κατ' εξοχήν πνευματικός ηγέτης της χριστιανικής κοινωνίας. Και όπως χαρακτηριστικά έχει παρατηρηθεί η μελέτη των εκκλησιαστικών πραγμάτων παρουσιάζει τον Χρυσόστομο ως τον κορυφαίον μεταξύ των θεωρητικών Πατέρων της Εκκλησίας, επικεφαλής των οποίων είναι ο Γρηγόριος ο Θεολόγος, αλλά εν πολλοίς και αυτού του Μ. Βασιλείου, ο οποίος υπερέχει όλων δια την κοινωνικήν του δράση.

ΚΑΘΕ ΕΜΠΟΔΙΟ ΣΤΗ ΖΩΗ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΜΙΑ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΝΑ ΓΙΝΟΥΜΕ ΚΑΛΥΤΕΡΟΙ

Τον παλιό καιρό, ένας βασιλιάς σκέφτηκε να κάνει το εξής: άφησε έναν τεράστιο βράχο στη μέση του δρόμου και στη συνέχεια κρύφτηκε παρακολουθώντας αν κάποιος θα τον μετακινούσε.

Από το σημείο εκείνο πέρασαν ορισμένοι από τους πλουσιότερους εμπόρους και τους αυλικούς του, αλλά όλοι απλά περπατούσαν γύρω από τον βράχο. Πολλοί μάλιστα κατηγορούσαν τον βασιλιά που δεν φρόντιζε να κρατά τον δρόμο καθαρό, αλλά κανείς δεν έκανε τίποτα για να βγάλει τον βράχο από τη μέση.

Κάποια στιγμή, πέρασε από εκεί ένας χωρικός που κουβαλούσε ένα φορτίο με λαχανικά. Πλησίασε τον βράχο, άφησε κάτω το φορτίο του και προσπάθησε να τον μετακινήσει στην άκρη του δρόμου. Μετά από πολύ κόπο, τελικά τα κατάφερε. Αφού πήρε ξανά το φορτίο, πρόσεξε ότι στο σημείο που ήταν πριν ο βράχος υπήρχε ένα πορτοφόλι. Το πορτοφόλι περιείχε πολλά χρυσά νομίσματα και ένα σημείωμα από τον βασιλιά που έγραφε ότι το χρυσάφι ανήκει σε εκείνον που θα μετακινούσε τον βράχο από τον δρόμο.

Ο χωρικός έμαθε κάτι που πολλοί από εμάς δεν καταλαβαίνουμε: κάθε εμπόδιο που παρουσιάζεται στη ζωή μας αποτελεί μια ευκαιρία για να γίνουμε καλύτεροι.

ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΙΩΣΗΦ Ο ΒΑΤΟΠΕΔΙΝΟΣ: «ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΟΝ ΝΑ ΣΥΝΕΧΙΣΕΙ ΑΛΛΟ Η ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΥΠΟ ΤΟΝ ΝΟΜΟ ΤΗΣ ΟΛΙΚΗΣ ΔΙΑΣΤΡΟΦΗΣ, ΚΑΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΕΔΩ, ΚΑΤΙ ΠΡΟΜΗΝΥΕΤΑΙ»

 Γέροντας Ιωσήφ ο Βατοπεδινός: «Είμαστε υπεύθυνοι, οι καιροί που ζούμε δεν είναι καλοί, δεν πάμε καλά, δεν είναι δυνατόν να συνεχίσει άλλο η κοινωνία υπό τον νόμο της ολικής διαστροφής, κάτι γίνεται εδώ, κάτι προμηνύεται».

ΗΡΑΚΛΗΣ ΡΕΡΑΚΗΣ: ΑΠΟΡΡΙΠΤΕΑ Η ΠΡΟΘΕΣΗ ΑΠΟΛΥΣΗΣ ΤΩΝ ΙΕΡΕΩΝ ΜΑΣ ΑΠΟ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ

Απορριπτέα η πρόθεση απόλυσης των Ιερέων μας

από το Δημόσιο

Ηρακλής Ρεράκης, Καθηγητής Παιδαγωγικής – Χριστιανικής Παιδαγωγικής της Θεολογικής Σχολής του ΑΠΘ

Κανείς νουνεχής πολίτης δεν υπάρχει, που να μην κατανοεί ότι πίσω από τη λεγόμενη πρόταση ή πρόθεση της Πολιτείας, που αφορά την απόλυση από το Δημόσιο των Ιερέων της Ορθόδοξης Εκκλησίας στη χώρα μας  κρύβεται στην ουσία μία ακόμη δίωξη και απαξίωση του πνευματικού χώρου της Ορθοδοξίας που εκείνοι εκφράζουν.

Η δίωξη αυτή αποτελεί μοναδικό φαινόμενο σε ολόκληρη την Ευρώπη και προέρχεται από την ανερμήνευτη εχθρότητα, που επιδεικνύει προς την ορθόδοξη παράδοση και κληρονομιά η σημερινή πολιτειακή αρχή η οποία, καθώς φαίνεται, εφαρμόζει ένα σχέδιο που επιδιώκει να μετατρέψει άρον - άρον την ορθόδοξη κοινωνία της Ελλάδος σε ουδετερόθρησκη είτε με την επιβολή των πολυθρησκειακών θρησκευτικών στα σχολεία, είτε με τις έμφυλες ταυτότητες είτε με την πρόθεση αποπομπής του Ιερού Κλήρου και ό, τι αυτός εκφράζει από τον Δημόσιο βίο. Η δολιότητα των υποσχέσεων της Πολιτείας φάνηκε άμεσα από το γεγονός ότι ούτε καν ανέμενε την απόφαση της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας, αλλά, μαζί με την ανακοίνωση για την απόλυση των κληρικών από το Δημόσιο, ανακοίνωνε, παράλληλα, την προκήρυξη 10.000 νέων  διορισμών στις θέσεις των απολυθέντων κληρικών! Το τέχνασμα αυτό της πολιτείας, από τη μια πλευρά, να απολύει τους κληρικούς από το Δημόσιο, και, από την άλλη, να αναζητά στήριξη της απόφασής της σε απελπισμένους αδιόριστους, προσφέροντάς τους την ελπίδα ότι θα διοριστούν, αν απολυθούν οι κληρικοί, συνιστά άμεση πολιτική πρόκληση σύγκρουσης  και διχασμού κοινωνικών ομάδων εργαζομένων και, πιο συγκεκριμένα, σύγκρουση των αδιόριστων με τους Ιερείς και την Εκκλησία που διακονούν. Η πρόταση και πρόθεση συμφωνίας, που ανακοινώθηκε από τον Πρωθυπουργό για ο καλό των Ιερέων και μεταφέρεται μέσω του Μακαριωτάτου στην Ιερά Σύνοδο της Ιεραρχίας για περαιτέρω συζήτηση και απόφαση συμβαίνει για πρώτη φορά, διότι, για πρώτη φορά, μόνιμοι δημόσιοι λειτουργοί, αντί να προάγονται, υποβιβάζονται και υποτιμούνται, με εντελώς αντισυνταγματικό και παράνομο τρόπο, σε ένα κατώτερο και αγνώστων στοιχείων εργασιακό καθεστώς. Η Πολιτεία, με την απαξιωτική στάση της, επιδεικνύει εμφανώς, όχι συμπάθεια και αναγνώριση, αλλά εμφανή περιφρόνηση και υποτίμηση έναντι γενικά της πνευματικής παρουσίας και του πνευματικού ρόλου του κατώτατου κλήρου. Ο Ιερέας, στην ελληνική παραδοσιακή κοινωνία, αποτελεί το μόνιμο και σταθερό στήριγμα του λαού μας, στις λύπες, στις χαρές, στις συμφορές, στις εκάστοτε υλικές και πνευματικές τους ανάγκες. Υπάρχουν χιλιάδες άνθρωποι στις ενορίες της χώρας μας, χριστιανοί και μη, τόσο στις πόλεις όσο και στα χωριά,  που βιώνουν τον δικό τους σταυρό με τόσες μόνιμες ή προσωρινές ή και αιφνίδιες δυσχέρειες και δυσκολίες, ποικίλου περιεχομένου, που η Πολιτεία ούτε καν τις γνωρίζει. Ο Ιερέας, όμως, είναι πάντοτε ο πρώτος που γνωρίζει και μαθαίνει προσωπικά αυτά τα προβλήματα.  Ειδικά τα τελευταία χρόνια οι κληρικοί είναι κυρίως εκείνοι που αντιμετώπισαν τις γνωστές και οξύτατες κοινωνικές επιπτώσεις της οικονομικής κρίσεως, συμβάλλοντας έτσι, μέσω του φιλάνθρωπου έργου των Ορθοδόξων Ενοριών, στη διατήρηση της κοινωνικής ειρήνης. Η ανίερη πρόταση αποπομπής των Ιερέων από το Δημόσιο, δείχνει, συμβολικά, μια εχθρική και μειωτική στάση έναντι των κληρικών και μια απαράδεκτη αγνωμοσύνη και αχαριστία απέναντι σε έναν κλάδο, που πρωταγωνίστησε στους αγώνες του έθνους μας για την ελευθερία της πατρίδας μας. Η Πολιτεία, με την πρόθεση που εξέφρασε να απολυθούν οι Ιερείς από το Δημόσιο και να ενταχθούν σε ένα αμφιβόλου εγκυρότητας και διάρκειας επιδοματικό καθεστώς, πέραν της οικονομικής και ασφαλιστικής οδύσσειας, που άδικα και απρόκλητα υποβάλλει τους κληρικούς και τις οικογένειές τους, εκφράζει, χωρίς αμφιβολία, μια υψηλού συμβολικού περιεχομένου απαράδεκτη υποτίμηση του πνευματικού ρόλου του Ιερού Κλήρου αλλά και ένα δείγμα απαξίωσης και αχαριστίας στην διαχρονική προς το έθνος μας προσφορά τους. Ο ελληνικός λαός είναι βέβαιο ότι ούτε συμφωνεί ούτε ακολουθεί την πολιτική του ηγεσία σε τέτοιες ακραίες ενέργειες.  Ελπίζουμε ότι, μετά και από τις έντονες αντιδράσεις που υπάρχουν, θα συνειδητοποιήσει την αδικία που ενέχει η πρότασή της για τους κληρικούς και θα την ανακαλέσει. Ελπίζουμε, επίσης, ότι η Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας δεν θα αποδεχθεί αυτό το προσύμφωνο που  απαξιώνει το πνευματικό έργο των κληρικών που διακονούν την Εκκλησία μας.

http://thriskeftika.blogspot.com 

Ο ΑΓΙΟΣ ΜΗΝΑΣ- ΑΓΙΕ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΠΡΕΣΒΕΥΕ ΥΠΕΡ ΗΜΩΝ!

Στις 11 Νοεμβρίου, η Εκκλησία μας τιμά τον Άγιο Μεγαλομάρτυρα Μηνά, τον θαυματουργό. Είναι πολύ μεγάλος Άγιος καβαλάρης και η Εκκλησία μας τους μνημονεύει με αυτή την σειρά: Του Αγίου Γεωργίου του Τροπαιοφόρου, του Αγίου Δημητρίου του Μυροβλήτου, Μηνά του Θαυματουργού. .....Είναι πολύ θαυματουργός και τον επικαλούμαστε όταν χάνουμε κάτι, όταν θέλουμε μία υπόθεση να έχει καλή έκβαση και να πρεσβεύει για μας. Οι Μοναχοί και οι Μοναχές τον επικαλούνται συνέχεια. Ας τον παρακαλέσουμε να πρεσβεύει και να μεσιτεύει στον Κύριό μας, σε ότι δύσκολο περνάμε όλοι μας.

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ ΙΕΡΟΘΕΟΣ: ΥΠΑΡΧΟΥΝ ΟΡΙΑ ΣΤΗΝ ΔΙΑΘΕΣΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΥ ΣΩΜΑΤΟΣ; ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ

Ὑπάρχουν ὅρια στήν διάθεση τοῦ ἀνθρωπίνου σώματος;

Θεολογική καί ἐπιστημονική προσέγγιση

Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου

Ὁ Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ.Ἱερόθεος στις 30-03-2018 συμμετεῖχε στήν Διημερίδα Βιοηθικῆς, πού διοργανώθηκε ἀπό τά Ἀρσάκεια Σχολεῖα Πατρῶν σέ συνεργασία μέ τό Τμῆμα Φιλοσοφίας τοῦ Πανεπιστημίου Πατρῶν. Στήν συνέχεια δημοσιεύουμε τήν εἰσήγηση τοῦ Σεβασμιωτάτου.

Τό θέμα πού μοῦ δόθηκε νά ἀναπτύξω στήν Διημερίδα αὐτή Βιοηθικῆς εἶναι: «Ὑπάρχουν ὅρια στήν διάθεση τοῦ ἀνθρωπίνου σώματος; Θεολογική καί ἐπιστημονική προσέγγιση». Ὅπως ἀντιλαμβάνεσθε τό θέμα αὐτό εἶναι μεγάλο καί θά ἀρκεσθῶ σέ μερικές ἀπαραίτητες ἐπισημάνσεις.

Κατ’ ἀρχάς διαβάζοντας τήν ἐρωτηματική πρόταση καί τήν καταφατική πρόταση πού μοῦ δόθηκε, ἀντιλαμβάνομαι ὅτι ἀπό ἐμένα θέλετε νά σᾶς πῶ γιά τήν «διάθεση τοῦ ἀνθρωπίνου σώματος», δηλαδή τίς μεταμοσχεύσεις, γιά τό ἄν «ὑπάρχουν ὅρια» σέ αὐτήν τήν διάθεση καί ποιά εἶναι αὐτά, καθώς ἐπίσης νά κάνω μιά μικρή θεολογική καί ἐπιστημονική προσέγγιση τοῦ σοβαροῦ αὐτοῦ θέματος καί ὅλα αὐτά σέ χρονικό διάστημα εἴκοσι λεπτῶν. 

Ἐν πάσῃ περιπτώσει θά τονίσω μερικά σημεῖα καί στήν συζήτηση πού θά γίνη θά δώσω εὐρύτερες ἐξηγήσεις. Στήν ἀρχή θά τονίσω τά θεωρητικά καί μετά τά πρακτικά.

1. Μερικές βασικές θεολογικές ἀρχές γιά τήν ζωή καί τόν θάνατο

Ἐπειδή εἶμαι Κληρικός καί θεολόγος πρέπει νά τονίσω τίς βασικές θεολογικές ἀρχές γιά τήν ζωή καί τόν θάνατο.

Πρώτη βασική θεολογική ἀρχή εἶναι ὅτι, κατά τήν διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ζωή τοῦ ἀνθρώπου εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ. Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος τό τονίζει αὐτό ἐπιγραμματικά: «Τό τεκεῖν ἄνωθεν ἔχει τήν ἀρχήν, ἀπό τῆς τοῦ Θεοῦ προνοίας, καί οὔτε γυναικός φύσις, οὔτε συνουσία, οὔτε ἄλλο οὐδέν αὔταρκες πρός τοῦτο ἐστίν». Αὐτό σημαίνει ὅτι ἡ ζωή δέν εἶναι ἰδιοκτησία κανενός, δέν ἔχουμε ἀποκλειστική κατοχή πάνω σέ αὐτήν. Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός κάνει τήν διάκριση μεταξύ τοῦ «ἐφ’ ἡμῖν», δηλαδή τοῦ αὐτεξουσίου καί τοῦ «οὐκ ἐφ’ ἡμῖν», στό ὁποῖο ὑπάγονται ὅσα ἀνήκουν στόν Θεό, ἤτοι ἡ ζωή καί ὁ θάνατος, ὅπως καί ἀπό τά γινόμενα ἄλλο εἶναι στήν ἐξουσία μας καί ἄλλο δέν εἶναι. Γιά παράδειγμα, δέν εἶναι στήν ἐξουσία μας καί στήν θέλησή μας νά δημιουργήσουμε ἕνα Σύμπαν.

Δεύτερη θεολογική ἀρχή εἶναι ὅτι ἡ ψυχή συνδέεται μέ τήν ζωή, ὁπότε δέν ὑπάρχει ζωή στόν ἄνθρωπο χωρίς ψυχή, οὔτε, βέβαια, προϋπῆρχε ἡ ψυχή πρίν τήν σύλληψη. Ἀμέσως μέ τήν σύλληψη τοῦ ἀνθρώπου, ὑπάρχει καί ψυχή. Αὐτό στόν ἅγιο Ἰωάννη τόν Δαμασκηνό λέγεται ὅτι ἡ ψυχή ὑπάρχει «ἐξ ἄκρας συλλήψεως» καί ὅτι «ἅμα τῇ συλλήψει ἐμψύχωται».

Αὐτό σημαίνει ὅτι ἀπό τήν πρώτη στιγμή πού γονιμοποιεῖται τό ὠάριο ἀπό τό σπερματοζωάριο καί δημιουργεῖται τό ζυγωτό, ὑπάρχει ψυχή. Γνωρίζουμε ἀπό τήν βιολογία ὅτι ἀμέσως μετά τήν γονιμοποίηση τοῦ πρώτου κυττάρου, τά βλαστοκύτταρα πολλαπλασιάζονται χωρίς νά διαφοροποιοῦνται. Ἡ διαφοροποίηση τῶν βλαστοκυττάρων ἀρχίζει τήν 14η ἡμέρα ἀπό τήν σύλληψη. Ἀμέσως μετά τήν πρώτη διαφοροποίηση ἀρχίζουν νά δημιουργοῦνται οἱ ἱστοί, γιά νά γίνουν τά ὄργανα, ὁ ἐγκέφαλος, ἡ καρδιά καί ὁλόκληρο τό σῶμα. Ὅμως, ἀπό τήν πρώτη στιγμή πρίν διαφοροποιηθοῦν τά βλαστοκύτταρα, πρίν σχηματισθοῦν τά ὄργανα, ὑπάρχει ἡ ψυχή μέσα στό ζυγωτό. Αὐτό εἶναι ἄκρως σημαντικό γιά τίς μεταμοσχεύσεις, ὅπως θά δοῦμε.

Τρίτη βασική θεολογική ἀρχή εἶναι ὅτι ἡ ψυχή εἶναι μία, ἀλλά εἶναι πολυδύναμη. Οἱ δυνάμεις τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ζωτική ἐνέργεια πού δίνει ζωή στό σῶμα, ἡ θρεπτική ἐνέργεια πού τρέφει τό σῶμα, ἡ αὐξητική πού αὐξάνει τό σῶμα, ἡ συντηρητική πού τό συντηρεῖ, ἡ λογική πού ἐνεργεῖ στόν ἐγκέφαλο καί ἡ νοερά πού εἶναι αὐτοτελής οὐσία πού δέν ἔχει κάποιο ὀργανο γιά νά ἐνεργήση. Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς θά πῆ ὅτι ἡ ψυχή «πανταχοῦ τοῦ σώματος ἐστί» καί ἐνεργεῖ διαφοροτρόπως. Αὐτό σημαίνει ὅτι τό σῶμα δέν τρέφεται, αὐξάνεται, συντηρεῖται, σκέπτεται μέ τά κύτταρα ἁπλῶς, ἀλλά μέ τήν ζωή πού ὑπάρχει σέ αὐτά καί τήν ψυχή πού εἶναι στενά συνδεδεμένη μέ τήν ζωή. Γι’ αὐτό ὅσοι ἐπιστήμονες δέν πιστεύουν στήν ψυχή δέν μποροῦν νά ὁρίσουν τί εἶναι ἡ ζωή, ἁπλῶς ὁμιλοῦν γιά μιά vis vitalis. 

Ἔτσι, δέν συγκρατεῖ τό σῶμα τήν ψυχή, ὅπως ἔλεγε ὁ Πλάτων, οὔτε ὑπάρχει ποιητική καί παθητική ψυχή, ὅπως ἔλεγε ὁ Ἀριστοτέλης, ἀλλά ἡ ψυχή ζωογονεῖ καί τρέφει τό σῶμα. Ὁπότε, ὅταν μερικά κύτταρα, ἱστοί, ὄργανα πάθουν κάποια ζημία, δέν ἐνεργεῖ σέ αὐτά ἡ ψυχή, ἀλλά ἐνεργεῖ στά ἄλλα πού λειτουργοῦν. Ὁπότε, ἡ ψυχή ὑπάρχει ἐκεῖ πού ὑπάρχει ἡ ζωή.

Αὐτό σημαίνει ὅτι, στήν περίπτωση πού μᾶς ἐνδιαφέρει, ὅταν ὑπάρχη νέκρωση τοῦ ἐγκεφαλικοῦ στελέχους, ὁ λεγόμενος ἐγκεφαλικός θάνατος, τότε δέν ἐνεργεῖ στόν ἐγκέφαλο ἡ λογική ἐνέργεια τῆς ψυχῆς, ἀλλά ὑπάρχει ἡ νοερά ἐνέργεια καί ἔχει ὁ ἄνθρωπος ἐπικοινωνία μέ τόν Θεό, ὅπως λειτουργοῦν οἱ ἄλλες ἐνέργειες τῆς ψυχῆς, ἤτοι ἡ θρεπτική, ἡ αὐξητική, ἡ συντηρητική, γι’ αὐτό καί ὁ ὀργανισμός τοῦ ἐγκεφαλικά νεκροῦ τρέφεται καί συντηρεῖται, ὅπως ἐπίσης ἐνεργεῖ ἡ ζωτική ἐνέργεια τῆς ψυχῆς στήν καρδιά στίς λεγόμενες φυσικές λειτουργίες της, ὅπως τόν κόμβο Ταβάρα, τόν κόμβο τοῦ Χείθ καί τό δεμάτιο τοῦ Χίς. Βεβαίως, στήν περίπτωση τοῦ ἐγκεφαλικοῦ θανάτου τίθεται ἡ μηχανική ὑποστήριξη τῆς ἀναπνοῆς, ἀλλά ἄν δέν ὑπάρχη στίς «φυσικές» μπαταρίες τῆς καρδιᾶς ἡ ζωτική ἐνέργεια τῆς ψυχῆς, δέν θά μπορεῖ νά λειτουργήση ἡ καρδιά.

Τέταρτη βασική θεολογική ἀρχή εἶναι ὅτι τό δικαίωμα στόν θάνατο τοῦ ἀνθρώπου ἀνήκει ἀποκλειστικά στόν Θεό. Ὁ ἄνθρωπος μπορεῖ νά ἀποφασίση νά δώση τήν ζωή του γιά τόν Θεό καί τούς συνανθρώπους του, γιά μεγάλα καί ὑψηλά ἰδανικά, ὅπως τό ὑπέδειξε ὁ Χριστός μέ τόν ἑκούσιο θάνατό Του στόν Σταυρό, πού ἀγάπησε τούς Μαθητές Του καί ὅλους τούς ἀνθρώπους «μέχρι τέλους», ἀλλά δέν μπορεῖ νά γίνη ἀποδεκτή ἡ αὐτοχειρία, οὔτε ἡ στέρηση τῆς ζωῆς του ἀπό κάποιους ἄλλους, χωρίς τήν θέλησή του.

Αὐτές τίς τέσσερεις βασικές θεολογικές ἀρχές πρέπει νά τίς συγκρατήσετε γιά νά δοῦμε τό θέμα τῶν μεταμοσχεύσεων ἀπό πλευρᾶς θεολογικῆς καί Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.

2. Οἱ μεταμοσχεύσεις ἀπό θεολογικῆς προοπτικῆς

Ὅταν κάνουμε λόγο γιά μεταμοσχεύσεις, ἐννοοῦμε τήν ἀφαίρεση τοῦ μοσχεύματος, δηλαδή κάποιου ὀργάνου ἤ ἱστοῦ, ἀπό ἕναν ἄνθρωπο καί τήν ἐμφύτευσή του σέ ἄλλον ἄνθρωπο. Στήν περίπτωση αὐτή εἶναι ὁ δότης, πού δίνει τά ὄργανα, ὁ λήπτης πού τά λαμβάνει καί ἡ μεταμοσχευτική ὁμάδα πού κάνει αὐτό τό λεπτό καί δύσκολο ἔργο.

Ἐπίσης, διακρίνονται δύο μορφῶν μεταμοσχεύσεις.

Ἡ πρώτη εἶναι ὅταν λαμβάνωνται μοσχεύματα ἀπό ζωντανούς δότες, δηλαδή, ἐάν ἕνας ἄνθρωπος θέλη νά δώση κάποιο διπλό ὄργανό του, ὅπως ἕναν νεφρό, ἕναν ὀφθαλμό, τό δέρμα, χωρίς αὐτό νά συντελέση στόν θάνατό του, ἤ νά γίνη μετάγγιση αἵματος, ἀφοῦ τό αἷμα εἶναι ρευστός ἱστός. Αὐτό τό κάνουν μερικές φορές οἱ γονεῖς στά παιδιά τους, ὅπως σημειώνεται στήν βιβλιογραφία, οἱ γυναῖκες γιά τούς ἄνδρες τους, σπάνια δέ οἱ ἄνδρες γιά τίς γυναῖκες τους. Αὐτό γίνεται γιατί αὐτή ἡ πράξη δέν ἀπαιτεῖ μόνον ἀνδρεία, ἀλλά εὐαισθησία, καρδιά, ἀγάπη.

Αὐτό δέν ἀπαγορεύεται ἀπό πλευρᾶς βιοθεολογίας, ἀρκεῖ νά γίνεται μέ ὁρισμένες προϋποθέσεις πού θά τονισθοῦν πιό κάτω.

Ἡ δεύτερη μορφή μεταμοσχεύσεων εἶναι ὅταν δίνωνται μοσχεύματα ἀπό λεγόμενους πτωματικούς δότες. Γιά παράδειγμα, ὅταν μποροῦν νά λάβουν ὄργανα ἀμέσως μετά τόν βιολογικό θάνατο τοῦ ἀνθρώπου, ὅπως τόν κερατοειδῆ χιτώνα.

Ἐκεῖνο πού ἐπικρατεῖ σήμερα εἶναι ὅτι θεωρεῖται συνήθως ὁ ἐγκεφαλικός θάνατος, δηλαδή ἡ νέκρωση τοῦ ἐγκεφαλικοῦ στελέχους (προμήκης μυελός) ὡς βιολογικός θάνατος.

Στήν περίπτωση αὐτή τίθενται τρεῖς βασικές προϋποθέσεις γιά νά ληφθοῦν ὄργανα. Ἡ πρώτη νά γίνη πιστοποίηση ἐγκεφαλικοῦ θανάτου, ἀπό συγκεκριμένες κλινικές καί ἐργαστηριακές ἐξετάσεις καί μέ τήν παρέλευση συγκεκριμένων ὡρῶν. Ἡ δεύτερη προϋπόθεση νά ὑπάρχη ἔγγραφη ἐλεύθερη συγκατάθεση τοῦ δότη ὅσο εἶναι ζωντανός. Εἶναι εὐνόητον ἀπό πλευρᾶς ὀρθοδόξου θεολογίας δέν μποροῦμε νά ἀποδεχθοῦμε τήν «εἰκαζόμενη συναίνεση» ἤ τήν ἀντικατάσταση τῆς συναίνεσης τοῦ ἐγκεφαλικά νεκροῦ ἀπό τήν συναίνεση τῶν συγγενῶν. Καί ἡ τρίτη προϋπόθεση εἶναι νά μή γίνη τό μόσχευμα ἀντικείμενο ἐμπορικῶν συναλλαγῶν, καί φυσικά νά τηροῦνται οἱ προϋποθέσεις τῆς ἐπιλογῆς τῶν ὑποψηφίων γιά τήν λήψη τοῦ μοσχεύματος.

Αὐτές οἱ τρεῖς προϋποθέσεις εἶναι ἀναγκαῖες γιά τήν λήψη τῶν ὀργάνων τῶν ἐγκεφαλικά νεκρῶν, σέ περίπτωση πού θεωρεῖται ὅτι ταυτίζεται ὁ ἐγκεφαλικός θάνατος μέ τόν βιολογικό θάνατο. Βέβαια, στό σημεῖο αὐτό πρέπει νά σημειωθῆ ὅτι ἄλλαξαν πολλές φορές τά κριτήρια τοῦ θανάτου καί αὐτό δημιουργεῖ προβληματισμό.

Ἀπό πλευρᾶς ὀρθοδόξου θεολογίας ὑφίσταται στό σημεῖο αὐτό ἕνα καίριο ἐρώτημα: Εἶναι ὁ ἐγκεφαλικός θάνατος βιολογικός θάνατος;

Διατυπώθηκαν πολλές ἀπόψεις πάνω στό ἐρώτημα αὐτό. Ἡ μία ἀπάντηση εἶναι ὅτι στήν ἰατρική κοινότητα ἔγινε κατά βάση ἀποδεκτό ὅτι ταυτίζεται ὁ ἐγκεφαλικός θάνατος μέ τόν βιολογικό θάνατο, ἀφοῦ στόν ἐγκεφαλικά νεκρό δέν ὑπάρχει ἀναστρεψιμότητα, οὔτε γίνεται μεταμόσχευση ἐγκεφάλου, οὔτε μπορεῖ ὁ ἐγκεφαλικά νεκρός νά ζήση χωρίς μηχανική ὑποστήριξη τῆς ἀναπνοῆς (ἀναπνευστήρα). Μιά ἄλλη ἄποψη εἶναι ὅτι ὁ ἐγκεφαλικός θάνατος εἶναι μία «ἰατρογενής ἔννοια», πού εἶναι ἀποτέλεσμα τῆς τεχνολογίας καί ὄχι τῆς φυσιολογικῆς ἐξελίξεως τοῦ ἀνθρώπινου ὀργανισμοῦ, καί πάντως δέν εἶναι θέμα τῶν ἰατρῶν νά θεολογήσουν πότε ἐξέρχεται ἡ ψυχή ἀπό τό σῶμα, ὁπότε αὐτό ἀφήνεται στίς θρησκευτικές, φιλοσοφικές καί θεολογικές ἀρχές τοῦ ἐγκεφαλικά νεκροῦ ἀνθρώπου. Ἐπίσης, δέν εἶναι ἀπόλυτο ὅτι ὁ ἐγκεφαλικά νεκρός εἶναι καί βιολογικά νεκρός, διότι οἱ ἐγκεφαλικά νεκροί, πού ζοῦν μέ μηχανική ὑποστήριξη τῆς ἀναπνοῆς, ἔχουν στοιχεῖα ζωῆς, ἀφοῦ εἶναι θερμά, ἔχουν καρδιακό παλμό καί αἱματική ροή, παράγουν οὖρα καί ἀπορροφοῦν καί μεταβολίζουν τίς τροφές, ἀναφέρθηκαν δέ στήν βιβλιογραφία καί περιπτώσεις πού ἔγκυες γυναῖκες κυοφοροῦν (περίπτωση Susan Torres, πού ἔμεινε ἐγκεφαλικά νεκρή 3 μῆνες, πού κυοφοροῦσε καί ὕστερα ἀπό τήν γέννηση τῆς κόρης της, ἀποσυνέδεσαν τήν μηχανική ὑποστήριξη τῆς ἀναπνοῆς). Ὁπότε, ἕναν ἄνθρωπο πού παράγει οὖρα, τρέφεται, συντηρεῖται καί κυοφορεῖ δέν μπορεῖ κανείς νά τόν θεωρήση βιολογικά νεκρό.

Ἀπό πλευρᾶς θεολογίας ἐδῶ ὑπάρχει ἔντονος προβληματισμός. Θυμηθῆτε τήν βασική θεολογική ἀρχή πού σᾶς ἐξέθεσα στήν ἀρχή τῆς εἰσηγήσεώς μου, ὅτι ἡ ψυχή ὑπάρχει ἀπό τήν πρώτη στιγμή τῆς συλλήψεως τοῦ ἐμβρύου πρίν διαφοροποιηθοῦν τά βλαστοκύτταρα, πρίν σχηματισθοῦν οἱ ἱστοί καί τά ὄργανα, πρίν σχηματισθῆ ὁ νευρικός ἱστός πού θά γίνη ἐγκέφαλος πού διαφοροποιεῖται ἀπό τήν 14 ἡμέρα ἀπό τήν σύλληψη, πρίν ἀρχίσουν νά λειτουργοῦν τά κύτταρα πού θά γίνουν καρδιά καί αὐτό γίνεται τήν τρίτη ἑβδομάδα ἀπό τήν σύλληψη τοῦ ἐμβρύου. Δηλαδή, τό ἔμβρυο, ὁ ἄνθρωπος ἀπό πλευρᾶς ὀρθοδόξου θεολογίας, ὑφίσταται «ἐξ ἄκρας συλλήψεως» ἀπό τήν πρώτη στιγμή τῆς σύλληψης.

Εἶμαι σίγουρος, ὅτι θά ἔχετε τήν ἐρώτηση τελικά ποιά εἶναι ἡ ἄποψη τῆς ὀρθοδόξου θεολογίας γιά τίς μεταμοσχεύσεις; Τίς ἀποδέχεται ἤ τίς ἀπορρίπτει;

Ἡ Ἐκκλησία δέν ἔχει ἠθικό πρόβλημα μέ τούς ζωντανούς δότες, ἀρκεῖ νά τηροῦνται οἱ ἀπαραίτητες προϋποθέσεις ὅτι δίνονται μέ ἐλεύθερη συγκατάθεση καί τά μοσχεύματα δέν θά εἶναι ἀντικείμενα ἐμπορικῶν συναλλαγῶν. Γιά τούς λεγόμενους «πτωματικούς δότες» μπορεῖ νά ἀποδεχθῆ τήν προσφορά τους ὅταν γίνεται μέ ἐλεύθερη συγκατάθεση, ὅταν εἶχαν σώας τάς φρένας, ὅταν τό εἶχαν δηλώσει, καί δέν μπορεῖ νά ἀποδεχθῆ τήν εἰκαζόμενη συναίνεση, γιατί καταργεῖται τό βασικό γνώρισμα τοῦ ἀνθρώπου πού εἶναι τό αὐτεξούσιο, ἡ προαίρεση καί ἡ ἐλευθερία, καί ὅταν αὐτή ἡ προσφορά τεθῆ στήν προοπτική τῆς θυσίας ὡς προσφορᾶς καί ὄχι μέ τήν προοπτική ὅτι ὁ ἐγκεφαλικός θάνατος εἶναι συγχρόνως καί βιολογικός θάνατος.

Πρέπει νά ἀναφερθῆ ὅτι ἐκτός τῶν ἄλλων κειμένων πού ἔχω γράψει γιά τό θέμα αὐτό, ἔκανα μία εἰσήγηση στήν Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος μέ τίτλο «οἱ μεταμοσχεύσεις ἀπό ὀρθόδοξη ἐκκλησιαστική πλευρά». Στήν εἰσήγηση αὐτή ἀφοῦ ἀναφέρθηκα στήν πολυποίκιλη, πολυεπίπεδη καί πολυσήμαντη ἀντιμετώπιση τῶν μεταμοσχεύσεων ἀπό πλευρᾶς κοινωνικῆς, βιοηθικῆς, νομικῆς καί ἰατρικῆς καί ἀφοῦ προσδιόρισα τίς θεολογικές σχέσεις γιά τό πρόβλημα τῶν μεταμοσχεύσεων καί τήν ποιμαντική ἀντιμετώπιση τοῦ θέματος κατέληξα σέ μιά συγκεκριμένη πρόταση, ἡ ὁποία ἔγινε ἀποδεκτή ἀπό τήν Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος. Καταγράφω αὐτήν τήν πρόταση.

«1. Σεβόμαστε τήν ἰατρική ἐπιστήμη καί ἐπικροτοῦμε κάθε προσπάθεια γιά τήν θεραπεία τῶν ἀσθενῶν καί τήν παράταση τῆς ζωῆς τῶν ἀνθρώπων, ἡ ὁποία ζωή ἔχει μεγάλη σημασία γιά τήν πνευματική ὁλοκλήρωση τοῦ ἀνθρώπου. Ἀρκεῖ, βέβαια, καί ἡ ἰατρική ἐπιστήμη, καθώς ἐπίσης καί οἱ ἰατρικές ἔρευνες νά κινοῦνται μέσα στά πλαίσια τῶν ἰατρικῶν καί βιοηθικῶν δεοντολογικῶν κανόνων, καί οἱ ὁποῖοι κανόνες προστατεύουν τόν ἄνθρωπο ὡς προσωπικότητα (πρέπει νά γίνεται κλινική καί ἐργαστηριακή διαπίστωση τοῦ θανάτου). Καί οἱ ἰατροί πρέπει νά ἐργάζωνται μέ ταπείνωση καί βαθυτάτη αἴσθηση ὅτι εἶναι ὄργανα τοῦ Θεοῦ γιά τήν ἐξυπηρέτηση τοῦ ἀνθρώπου. 

2. Σεβόμαστε τήν ἐλευθερία τῶν ἀνθρώπων ἐκείνων πού, γιά διαφόρους λόγους, δέν ἐπιθυμοῦν νά γίνουν δότες ὀργάνων τοῦ σώματός τους, καθώς ἐπίσης σεβόμαστε καί τήν ἐλευθερία τῶν ἰατρῶν ἐκείνων, οἱ ὁποῖοι ἀπό εὐαισθησία καί λόγους συνειδήσεως δέν ἐπιθυμοῦν νά συμβάλλουν στήν θανάτωση ζωντανῶν ὑπάρξεων, γιά νά ἐξυπηρετήσουν κάποια ἄλλη ὕπαρξη (πρέπει νά καταργηθῆ τό σχετικό ἄρθρο τοῦ νέου νόμου).

3. Σεβόμαστε τήν ἐλεύθερη ἐπιθυμία (προσωπική συναίνεση) ἐκείνων πού ἐπιθυμοῦν νά γίνουν δότες ὀργάνων τοῦ σώματός τους, ἀρκεῖ βέβαια αὐτό νά γίνεται μέσα στό πνεῦμα τῆς αὐτοθυσίας καί τῆς ὁλοκληρωτικῆς ἀγάπης καί ὄχι γιά ἄλλους σκοπούς (ἐμπορικές συναλλαγές).

4. Σεβόμαστε τήν ἐπιθυμία τῶν ἀσθενῶν ἐκείνων, πού μέ τήν λήψη μοσχευμάτων ἐπιθυμοῦν νά παρατείνουν τόν χρόνο τῆς βιολογικῆς τους ζωῆς, μέ τήν προϋπόθεση ὅτι θά συντελέση στήν πνευματική τους ὁλοκλήρωση καί τήν ἐπίτευξη τοῦ σκοποῦ τῆς ὑπάρξεώς τους. 

5. Γενικά, ἡ ποιμαντική τῆς Ἐκκλησίας πρός τούς δότες, τούς λῆπτες καί τούς ἰατρούς πρέπει νά εἶναι τέτοια, ὥστε μέ ὅλους αὐτούς τούς τρόπους νά δοξάζεται ὁ Θεός, νά ὁλοκληρώνωνται πνευματικά οἱ ἄνθρωποι, καί ἡ ἀσθένεια ἤ ἡ παράταση ζωῆς νά γίνουν προϋπόθεση γιά τήν ἐκπλήρωση τοῦ βαθυτέρου σκοποῦ τῆς δημιουργίας».

(Μεταξύ δύο αἰώνων, σελ. 167-168).

Αὐτή εἶναι καί ἡ ἐπίσημη ἀπόφαση τῆς Ἐκκλησίας πάνω στό θέμα τῶν μεταμοσχεύσεων. Ὅπως ἀντιλαμβάνεσθε ἡ ἀπόφαση αὐτή δέν κινεῖται σέ ἀρνητική προοπτική, οὔτε σέ μιά ἠθικιστική καί πατροναλιστική νοοτροπία, ἀλλά ὁμιλεῖ μέ θετικό τρόπο, θέτοντας κάθε φορά τίς ἀπαραίτητες προϋποθέσεις. Μέ τόν τρόπο αὐτόν ἡ Ἐκκλησία ἀσκεῖ ποιμαντική στά τέκνα της καί ἔτσι ἐπιλύει δύσκολα ζητήματα, χωρίς νά ἀπαγορεύη, ἀλλά θέτει τίς ἀπαραίτητες προϋποθέσεις καί τίς οὐσιαστικές μεθοδολογικές ἀρχές καί ἀσκεῖ εὐαίσθητη ποιμαντική διακονία. Ἄρα ὑπάρχουν κάποια θεολογικά ὅρια τά ὁποῖα ὑπερβαίνονται μέ τήν ἐθελούσια προσφορά, τήν κενωτική ἀγάπη μέσα στό πλαίσιο τοῦ αὐτεξουσίου τοῦ ἀνθρώπου.

3. Μιά σύγχρονη μαρτυρία ἀναισθησιολόγου ἰατροῦ 

Πρόσφατα μοῦ ἐστάλη ὡς ἐπιστολή ἕνα κείμενο πού εἶναι γραμμένο ἀπό Ἰατρό Ἀναισθησιολόγο, ὁ ὁποῖος ἐργάσθηκε πάνω ἀπό τριάντα (30) χρόνια σέ μονάδα ἐντατικῆς θεραπείας στήν Γερμανία, καί κατέληξε νά εἶναι διευθυντής στήν μονάδα αὐτή, καί ἑπομένως ἔχει μεγάλη πείρα πάνω στά θέματα αὐτά.

Στό κείμενο αὐτό γράφονται πολλά ἐνδιαφέροντα σημεῖα γιά τήν θέσπιση τοῦ ἐγκεφαλικοῦ θανάτου, γιά «τό μεγάλο φάσμα καί ἐλαστικότητα» πού παρατηρεῖται σχετικά μέ τήν συζήτηση «γιά μερικό καί ὁλικό θάνατο γιά κριτήρια τοῦ θανάτου» καί ὅτι «ὅλοι αὐτοί οἱ ὁρισμοί εἶναι σχετικά ἀσαφεῖς καί παρουσιάζουν μιά ρευστότητα ὥστε εὔκολα νά μεταβαίνει ἡ μιά κατάσταση στήν ἄλλη ἀνάλογα μέ τίς ἀνάγκες». Ἐπίσης, τίθεται τό θέμα ὅτι ὁ θάνατος «εἶναι ἕνα μυστήριο, καί ἡ παγκόσμια πολυφωνία δηλώνει ἄγνοια καί ἀδιαφορία τῶν ἐπιστημῶν». Σέ αὐτήν τήν ἀναζήτηση τοῦ ὁρισμοῦ τοῦ θανάτου δέν πρέπει νά εἶναι μόνη ἡ ἰατρική ἐπιστήμη πού θά ὁρίση τόν θάνατο. Ἀκόμη, στό κείμενο αὐτό τίθενται διάφορα ζητήματα τῶν ὁποίων ὁ συγγραφεύς ἀπέκτησε γνώση ἀπό προσωπική ἐμπειρία γιά τόν «νόμο τῆς ἀγορᾶς, προσφορᾶς καί ζήτησης» ὀργάνων, γιά τήν λίστα ἀναμονῆς πού εἶναι ἐλαστική κατά περίπτωση, τήν ἐξαφάνιση φοιτητῶν καί πώληση στήν μαύρη ἀγορά ὀργάνων, γιά τά οἰκονομικά προβλήματα πού τίθενται, γιά τό ὅτι «ἡ ὑγεία ἔχει γίνει ἐμπόρευμα, ὁ ἀσθενής πελάτης καί σκοπός τό κέρδος» κ.ἄ.

Ἀπό ὅλα ὅσα ἐνδιαφέροντα γράφει σημειώνω δύο.

Τό πρῶτον, τά ὅσα ἀναφέρονται στόν τρόπο μέ τόν ὁποῖο λαμβάνονται τά ὄργανα γιά μεταμόσχευση ἀπό τόν δότη. Γράφει:

«Ὁ δότης πρέπει νά εἶναι τόσο νεκρός ὅσο εἶναι ἀναγκαῖο, καί τόσο ζωντανός ὅσο εἶναι δυνατό. Κατ’ ἀνάγκη νεκρός, κατά δύναμη ζωντανός. Ἔχει καρδιοαναπνευστικό σύστημα πού λειτουργεῖ ἔστω καί μέ διαρκῆ ὑποστήριξη, παραμένει ζεστός μέ πλήρη ἤ μερική λειτουργία τῶν ὀργάνων. Ἀντιδρᾶ κατά τήν διάρκεια τῆς ἐκτομῆς τῶν ὀργάνων μέ ταχυκαρδία, αὔξηση τῆς ἀρτηριακῆς πίεσης, ἐφίδρωση καί κινητικότητα. Ὁρισμένοι τά ἑρμηνεύουν σάν ἀντανακλαστικές ἀντιδράσεις, ἄλλοι σάν ἐκδηλώσεις πόνου. Αὐτό δείχνει, ὅπως καί ἡ πείρα, ὅτι ὑπάρχουν πολλές ἀντιδράσεις ἤ καί πλάνες ὅσον ἀφορᾶ στό θέμα τῆς διαγνώσεως τοῦ ἐγκεφαλικά νεκροῦ».

Γι’ αὐτό ἡ ἀφαίρεση τῶν ὀργάνων γίνεται μέ ἀναισθησία.

Τό δεύτερο σημεῖο ἀναφέρεται στό ὅτι ἡ προσφορά ὀργάνων μπορεῖ νά γίνεται ἀπό ἐλεύθερη ἀπόφαση τοῦ δότη, ὕστερα ἀπό ἐνημέρωση καί ὄχι μέσα ἀπό ἀσαφεῖς ὁρισμούς περί ἐγκεφαλικοῦ θανάτου. Γράφει:

«Ποιός εἶναι ἆραγε ὁ πληρεξούσιος τῆς ζωῆς; Ὅλα εἶναι ρευστά. Ἕνα μένει ἄθικτο, τό αὐτεξούσιο, ἡ ἐλεύθερη ἀπόφαση τοῦ δότη, ἡ ὁποία εἶναι ὀρθό νά λαμβάνεται σέ εὔθετο χρόνο μετά ἀπό πολύπλευρη ἐνημέρωση. Τό ἴδιο ἰσχύει καί γιά τά προβλήματα τῆς Μ.Ε.Θ. Σέ ἕνα εἶδος ταυτότητος τεκμηριώνεται ἡ ἐπιθυμία τοῦ δότη ἡ ὁποία μᾶς ἀπαλλάσσει ἀπό πολλούς πονοκεφάλους. Ὁ δότης καί μόνο αὐτός ἀποφασίζει μετά ἀπό ἀντικειμενική πληροφόρηση, χωρίς πιέσεις καί ἐπιρροές. Ἡ ἀπόφαση αὐτή ὄχι μόνο εἶναι σεβαστή, ἀλλά πρέπει καί νά προστατευθῆ. Ἡ καλή πληροφόρηση ἐπιβάλλεται, ἡ ἐπιβολή ἀπαγορεύεται. Οἱ καιροί εἶναι πονηροί. Σέ λίγο ὁ μή τεκμηριωμένος μή δότης θεωρεῖται αὐτόματα δότης μέ συνέπεια τήν ἀφαίρεση τῶν ὀργάνων του».

Ὁ ἐπιστήμονας αὐτός ἀναισθησιολόγος καταλήγει τίς σκέψεις του: «Ἡ πείρα μου στίς Μ.Ε.Θ. πάνω ἀπό τριάντα (30) χρόνια μέ ἐδίδαξε μεταξύ ἄλλων τήν ἀδυναμία μου, περιορισμός γνώσεων, τήν ματαιότητα τοῦ κόσμου καί ὅτι ὁ θάνατος εἶναι μεγάλος παιδαγωγός».

Τελικά, οἱ μεταμοσχεύσεις εἶναι ἕνα σοβαρό ζήτημα τό ὁποῖο πρέπει νά μελετηθῆ ἀπό πολλές πλευρές, γιατί ἀφορᾶ τήν ζωή καί τόν θάνατο καί τοῦ δότη καί τοῦ λήπτη καί ἐμπλέκονται ζητήματα βιοηθικῆς πού ἀφοροῦν τήν διαδικασία τῶν μεταμοσχεύσεων. Χρειάζεται σοβαρή ἔρευνα καί μεγάλη ὑπευθυνότητα μέ ὅλους ὅσοι ἀσχολοῦνται μέ τό σοβαρό αὐτό ζήτημα.

Εκκλησιαστική Παρέμβαση – parembasis

https://aktines.blogspot.com

ΣΑΒΒΑΣ ΗΛΙΑΔΗΣ: ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΣ, Ο ΕΧΘΡΟΣ ΤΩΝ ΘΕΙΩΝ ΑΡΕΤΩΝ

Οικουμενισμός, ο εχθρός των θείων αρετών

Σάββας Ηλιάδης, δάσκαλος- Κιλκίς

          

Ο Οικουμενισμός, που αποτελεί το όργανό της Νέας Τάξης Πραγμάτων στο χώρο της Εκκλησίας, μεταξύ των άλλων κακών, εργάζεται μεθοδικά για την αλλοίωση, κατάργηση και αντικατάσταση(;!) των αγίων αρετών στην Ορθόδοξη Εκκλησία, και μάλιστα εκ των έσω. Αγωνίζεται, επί παραδείγματι, για την ανάδειξη της αγάπης ως κορυφαίας αρετής και παράλληλα απαξιώνει και σχετικοποιεί την πίστη στην Αλήθεια. Αγάπη όμως δίχως πίστη στην Αλήθεια είναι ψέμα και απάτη. Ενεργεί καταχρηστικώς, αφού καπηλεύεται με περισσό θράσος αυτές τις θεόσδοτες, ζωογόνες και αληθείς αρετές,  όπως εξαρχής και διά παντός φανερώνονται και ενεργούν μέσα στην Παράδοση, με την πλήρη και καθαρή μορφή, αλλά και με την ουσιώδη και σωστική δύναμή τους. 

     Οι εργάτες του τις ιδιοποιούνται και τις διδάσκουν αυθαίρετα, χωρίς να έχουν ζήσει την εμπειρία τους.  Και επιπλέον, ενώ αποσιωπούν και βάζουν στο περιθώριο βασικές ευαγγελικές αρετές, ανακαλύπτουν και «κατασκευάζουν» νέες, επίπλαστες, ανάρετες αρετές, τις οποίες προωθούν, διδάσκοντάς τες στο λαό. Προσπαθούν να τις θεμελιώσουν αναιδώς και ανενδοιάστως πάνω σε μεταπατερικές, και νεοπατερικές θεολογίες και σε αντιπατερικές θεωρίες, αλλοιώνοντας την Αλήθεια, την ορθόδοξη πίστη. Μιλάνε, δηλαδή, για τα ίδια θέματα που μίλησαν οι άγιοι, αλλά, ως αμέτοχοι της θείας  Χάριτος, προσπαθούν να περάσουν την πάσχουσα δογματικώς θεολογία τους με σκοπό την αλλοίωση του ήθους και ορθοδόξου κριτηρίου του λαού του Θεού.

     Οι αρετές είναι απόσταγμα του αίματος και των δακρύων των αγίων μας, άρα και γέννημα ουράνιο, γνήσιο και καθαρό της Παράδοσης της Εκκλησίας μας. Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος συνοψίζει αυτήν την αλήθεια,  αρχίζοντας το λόγο του για τον άγιο Αθανάσιο με τη φράση: «Ἀθανάσιον ἐπαινῶν, ἀρετὴν ἐπαινέσομαι. Ταυτὸν γὰρ, ἐκεῖνόν τε εἰπεῖν, καὶ ἀρετὴν ἐπαινέσαι, ὅτι πᾶσαν ἐν ἑαυτῷ συλλαβὼν εἶχε τὴν ἀρετὴν, ἢ, τό γε ἀληθέστερον εἰπεῖν, ἔχει. Θεῷ γὰρ ζῶσι πάντες οἱ κατὰ Θεὸν ζήσαντες, κἂν ἐνθένδε ἀπαλλαγῶσι». (Λόγος κα΄. Εἰς τὸν μέγαν Ἀθανάσιον ἐπίσκοπον Ἀλεξανδρείας).

  Αυτές τις αρετές τις μεταλλάσσουν, τις προσδίδουν άλλο νόημα και από σωστικά πνευματικά ιάματα τις μετατρέπουν σε  θανατηφόρα  δηλητήρια, για την νέκρωση της ψυχής. Ως συνεργάτες δε των κοσμικών αρχών και εξουσιών, μεθοδεύουν δολίως την χειραγώγηση του λαού του Θεού και την επιβολή μιας κακόζηλης, καινοφανούς, κενόσοφης αλλά και απάνθρωπης κοινωνικής, πολιτικής, πολιτιστικής ομογενοποίησης. Κυρίως όμως, ενός εξουθενωτικού θρησκευτικού συγκρητισμού, κατάλληλου για την προετοιμασία των ανθρώπων, ώστε να υποτάσσονται εύκολα, δίχως αντιστάσεις σε οποιασδήποτε μορφής ολοκληρωτικά συστήματα.

     Οι Πατέρες της Εκκλησίας μάς διδάσκουν καθαρώς, αλλά και εμμέσως, πλην σαφώς, πώς να φυλαχτούμε από αυτές τις παγίδες και να στηριχτούμε πρώτα στις ένθεες αρετές. Σ` αυτές που δωρίζονται στις ταπεινές καρδιές από τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος και μας φωτίζουν, για να ζήσουμε μακριά από την πλάνη και μέσα στην πραγματική ελευθερία. Αυτοί απηχούν και ερμηνεύουν κατά κανόνα τις απόψεις της Αγίας Γραφής περί αρετής. Προκειμένου δε να τονίσουν τις επί μέρους αρετές, αναφέρονται στα πρόσωπα, και στα ιδιαίτερα χαρίσματά τους, της Παλαιάς Διαθήκης και της Καινής ή σε μάρτυρες και αγίους της Εκκλησίας, τους οποίους παρουσιάζουν ως υποδείγματα αρετής.

     Η ενάρετη ζωή και ο αρετηφόρος λόγος των αγίων, που λάμπουν και φωτίζουν από τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος, μας στηρίζουν, μας καθοδηγούν και μας βοηθούν, να θεμελιώσουμε εσωτερικά το ένθεο φρόνημα.  Να μπορέσουμε να δούμε και να εκφράσουμε στο βίο και στην πολιτεία μας τις αρετές με ορθή αξιολόγηση. Εξάλλου, στην εν Χριστώ αληθινή ζωή, η αξιολόγηση και η κατάταξη των αρετών δεν γίνεται με τα γνωστά ανθρωποκεντρικά κριτήρια αλλά με τρόπο μυστικό και ιεροκρύφιο: «Ἁγίῳ Πνεύματι πᾶσα ψυχὴ ζωοῦται, καὶ καθάρσει ὑψοῦται λαμπρύνεται, τῇ τριαδικῇ Μονάδι ἱεροκρυφίως». (Αναβαθμοί Δ΄ Ήχου, Α΄Αντιφωνο).

     Οι άνθρωποι λησμονούν, αλλά οι πνευματικοί νόμοι δεν παύουν ποτέ να λειτουργούν! Διότι συνεχίζει στο λόγο του ο άγιος Γρηγόριος: «Ἀρετὴν δὲ ἐπαινῶν, Θεὸν ἐπαινέσομαι, παρ᾿ οὗ τοῖς ἀνθρώποις ἡ ἀρετὴ». Σύμφωνα με αυτό, η αυθαίρετη αλλοίωση των αρετών είναι ύβρις κατά  του Θεού, πλάνη και αίρεση.

     Όλα τα κακά, που κατά τρόπο χειμαρρώδη πνίγουν σήμερα τον κόσμο και την πατρίδα μας, έλκουν την γέννα τους από τον Οικουμενισμό! Κάτω από τη σκιά του Οικουμενισμού συνεχίζουν να διενεργούνται σήμερα όλα τα προδοτικά αντίχριστα και αντεθνικά έργα, όλων των επισήμων κρατικών, εκκλησιαστικών, και λοιπών, προσώπων και φορέων. Τίποτε δεν είναι τυχαίο ούτε άσχετο και ανεπηρέαστο από την κακοδοξία αυτή, που εργάζεται πλέον ανεμπόδιστη σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής. Απολύτως τίποτε! Ακόμη και αυτή η συνάλγηση της φύσεως, με τα ακραία καταστροφικά ξεσπάσματα! Είναι νόμος πνευματικός! Δεν μπορεί να τρελάθηκε έτσι ξαφνικά ο κόσμος! Δεν είναι δυνατόν να ανατρέπονται αρχές, αξίες, σεβάσματα και ιερά και όσια αιώνων μέσα σε τόσο σύντομο χρόνο και μάλιστα με τέτοια ορμή και πάθος!  

     Αν δεν το πιστέψουμε αυτό, αν δεν το τοποθετήσουμε στην κορυφαία θέση της καρδιάς μας, αν δεν κάνουμε αίτημα προσευχής την μετάνοια των πρωτεργατών ιεραρχών και λοιπών συνενόχων τους, ώστε να επιστρέψουν στην Αγία Πατερική Παράδοση και να επανορθώσουν, δεν θα υπάρξει θείο έλεος, διότι, απλούστατα, δεν θα είναι του συμφέροντός μας!

Σάββας Ηλιάδης

Δάσκαλος

Κιλκίς, 10-11-2018

https://aktines.blogspot.com 

ΓΕΡΩΝ ΦΙΛΟΘΕΟΣ ΖΕΡΒΑΚΟΣ: Η ΕΛΛΑΣ ΕΓΙΝΕ ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΠΥΡΓΟΣ ΤΗΣ ΒΑΒΕΛ

Όπως στους οικοδομούντας τον Πύργο της Βαβέλ από υπερηφάνεια, οργίστηκε ο Θεός και παρεχώρησε την σύγχυση των γλωσσών, έτσι συμβαίνει και στο δυστυχισμένο έθνος μας και στην Εκκλησία. Κάθε ένας έχει δική του γλώσσα^. ο ένας δεν ακούει τον άλλον, και όσα είναι τα πάθη μας, τόσες είναι και οι γλώσσες μας. Όλοι ομιλούν κατά το ίδιο συμφέρον, κανείς για το κοινό όφελος^. γι’ αυτό γίνεται ταραχή και σύγχυση και κανένα καλόν. Κακό σημείο και τρανή απόδειξη, ότι η πίστη δεν ενεργείται με αγάπη. Το όνομα της Εκκλησίας είναι ενώσεως και συμφωνίας και όχι χωρισμού. Τί είναι, όμως, αυτόν τον καιρό η Εκκλησίας μας ; πυργοποιΐα ! Τί είναι η πίστη μας ; σύγχυση των γλωσσών……………!

ΠΗΓΗ : ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΦΙΛΟΘΕΟΥ ΖΕΡΒΑΚΟΥ, ΠΑΤΡΙΚΕΣ ΔΙΔΑΧΕΣ, εκδ. «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ», ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2018, σ. 7.

ΙΣΤΟΡΙΚΗ Η ΕΥΘΥΝΗ ΚΑΙ ΚΡΙΣΙΜΗ Η ΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΑΔΙΚΟΥ ΙΕΡΟΥ ΚΛΗΡΟΥ!

Ἱστορική ἡ εὐθύνη καί κρίσιμη

ἡ στάση τοῦ Ἑλλαδικοῦ Ἱεροῦ Κλήρου!

ὑπό Δημ. Κ. Ἀναγνώστου, Θεολόγου

   

Οἱ ὧρες εἶναι κρίσιμες γιά τό Ἔθνος καί τήν Ἐκκλησία, τουλάχιστον ὅπως μᾶς τά παρέδωσαν οἱ Πατέρες μας. Ὀφείλουμε νά δοῦμε πίσω ἀπό τά λεγόμενα καί νά προσέξουμε τά σημαινόμενα. Ἡ τακτική νά ἀκολουθοῦμε ὅ,τι ἄλλοι σχεδιάζουν καί οἱ ἀντιδράσεις μας νά ἀφοροῦν στό μέρος καί ὄχι στό ὅλον τοῦ σχεδιασμοῦ, ὁδηγεῖ σέ ἀδιέξοδο.

Οἱ κυβερνῶντες εἶναι ἡλίου φαεινότερον, δεδηλωμένο ἄλλωστε ἀπό τούς ἰδίους, ὅτι δέν πιστεύουν στήν Ἐκκλησία, δέν πιστεύουν στόν Θεό, δέν πιστεύουν στήν Ὀρθοδοξία. Ἀντιθέτως πιστεύουν στήν ἀνάγκη τῆς περιθωριοποιήσεώς των. Αὐτό δέ τό ἐπιχειροῦν μέ τό γνωστό ἰδεοληπτικό τους πεῖσμα. Πόσο, λοιπόν, συνετό εἶναι νά τούς ἐμπιστευόμαστε;

Ὅσο κι ἄν μᾶς ἀπογοητεύει ἡ στάση τῆς διοικούσης Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία δείχνει νά διαπραγματεύεται διακατεχόμενη ἀπό αἴσθημα φόβου, ἠττοπαθείας καί, ὅπερ τό χειρότερον, ἐνίοτε ὑποχωρητικότητος μέ χαρακτηριστικά ἀδιάκριτου συμβιβασμοῦ, πρέπει νά μή λησμονοῦμε ὅτι Ἐκκλησία εἴμαστε ὅλοι!

Εἰδικότερα, ὁ Ἱερός Κλῆρος, ὁ ὁποῖος διαχρονικά σηκώνει τό μεγαλύτερο βάρος τῆς ὑπερασπίσεως τῆς Πίστεως τοῦ Λαοῦ καί τῆς στηρίξεώς του στίς Παραδόσεις του, ἔχει ἱστορική εὐθύνη καί ἡ στάση του εἶναι κρίσιμη. Τό σεβασμό τῶν κυβερνώντων τόν εἰσέπραξε μέσα ἀπό τήν πρότασή των νά ἐκπαραθυρωθοῦν οἱ Κληρικοί ἀπό τό Δημόσιο καί τήν μετατροπή τῆς ἐκ μέρους των ὀφειλετικῆς μισθοδοσίας του σέ ἐπιδοματική πολιτική!

Ὀρθῶς ἐπισημάνθηκε ὅτι πρόκειται γιά τή βιαιότερη ἀνατροπή ἐργασιακῶν σχέσεων πού σημειώθηκε ποτέ στήν Ἑλληνική κοινωνία καί τόν εὐρύτερο ἐργασιακό χῶρο. Θά προσέθετε δέ κανείς καί τήν πιό ἀπαίσια ἔκφραση τοῦ λαϊκισμοῦ, ὅταν ἡ δῆθεν προοδευτική πολιτική τῶν κυβερνώντων ἀποκαλύπτεται βαρέως νοσοῦσα ἀπό τήν ἔκπαλαι προγεγραμμένη νόσο τῆς παροχολογίας ἐν ὄψειἐπερχομένων χαλεπῶν ἐκλογῶν.

Πέραν τῆς μεγίστης προσβολῆς στόν ἄμεσα ἐνδιαφερόμενο ἐφημεριακό Κλῆρο, ὁ ὁποῖος περιφρονήθηκε καί παντελῶς ἀγνοήθηκε στίς μυστικές σχετικές διαπραγματεύσεις Πρωθυπουργοῦ καί Ἀρχιεπισκόπου, τά προβλήματα καί οἱ συνέπειες πού θά προκύψουν στήν περίπτωση ἐφαρμογῆς τῶν συμφωνηθέντων εἶναι τεράστιες καί καταλυτικές γιά τήν συνολική παρουσία τῆς Ἐκκλησίας στήν Ἑλληνική κοινωνική πραγματικότητα.

Μάλιστα, δέν εἶναι καθόλου τυχαῖο ἀπό πλευρᾶς στρατηγικῆς καί ἐπικοινωνιακῆς πολιτικῆς τῆς Κυβερνήσεως, τό γεγονός ὅτι προτάσσεται στήν ὑπόθεση τῆς ἀναθεωρήσεως τοῦ Συντάγματος καί εἰδικότερα στά ἀφορῶντα τήν Ἐκκλησία καί τήν Πίστη τοῦ Ἑλληνικοῦ Λαοῦ, τό οἰκονομικό ζήτημα μεταξύ Κράτους καί Ἐκκλησίας μέ στόχο νά προκαλέσουν τήν ἀποδοκιμασία καί δυσφορία τοῦ Λαοῦ, ὁ ὁποῖος συνεχίζει νά ὑποφέρει. Ἔτσι, θά ἐπιτευχθεῖ ἡ "ἀβρόχοις ποσί" γιά τήν Κυβέρνηση προώθηση τῶν οὐσιαστικῶν ἀλλαγῶν στίς σχέσεις Πολιτείας καί Ἐκκλησίας, τίς ὁποῖες ὡς ὄχημα φέρει καί περιέχει, τουλάχιστον "ἐν δυνάμει" (αὐτό ἀρκεῖ γιά τό πλαίσιο τοῦ Συντάγματος, τό δέ "ἐν ἐνεργείᾳ" θά προκαλεῖται διά τῶν ἑκάστοτε ἑρμηνειῶν του καί ἀναλόγων νομοθετικῶν ρυθμίσεων), ἡ μείζων ἀνατροπή τοῦ χαρακτηρισμοῦ πλέον τοῦ Ἑλληνικοῦ Κράτους ὡς οὐδετεροθρήσκου!

Προχθές ὁ κ. Πρωθυπουργός σέ τηλεοπτική του συνέντευξη (στόν τηλεοπτικό σταθμό ALPHA) ἀναφερόμενος στήν Ἐκκλησία τήν χαρακτήρισε ἀσεβῶς κοινότητα ("ἔστω κι ἄν λέγεται ἐκκλησία", ὅπως χαρακτηριστικά καί προκλητικά ἀνέφερε)! Μόλις δέ πού χρειάζεται νά σχολιάσουμε ὡς στάχτη στά μάτια τῶν ἀφελῶν τίς προφορικές ἀσύντακτες διαβεβαιώσεις τοῦ κ. Τσίπρα ὅτι ἀποτελοῦν ἀστειότητες καί κωμικοτραγικά (στοιχεῖα) τά λεγόμενα ὑπό ὁρισμένων περί δῆθεν ἀφαιρέσεως τῶν ἱστορικῶν (;) συμβόλων, ὅπως ὁ Σταυρός, ἀπό τά ἱστορικά μας σύμβολα (sic), δηλαδή τή Σημαία μας.

Ἄς προσέξουμε, λοιπόν, νά εἴμεθα ὅλοι,κατά τό Γραφικό,"φρόνιμοι ὡς οἱ ὄφεις καί ἀκέραιοι ὡς αἱ περιστεραί", ὅταν εἶναι πασίδηλο ὅτι οἱ πολεμοῦντες ἡμᾶς εἶναι παμπόνηροι, γόητες καί ἀδίστακτοι στίς ἐνέργειες καί μεθοδεύσεις τους.

Ἐάν ὁ ἐφημεριακός Ἱερός Κλῆρος δέν βγεῖ μπροστά, ἀκόμη καί στούς δρόμουςμαζί μέ τίς οἰκογένειές των, ὅπως ἔπραξε ἱστορικά σέ κρίσιμες στιγμές τό ἐκκλησιαστικό σῶμα μάλιστα μέ ἐπικεφαλῆς ὑψηλά πνευματικά ἀναστήματα τῆς ἐποχῆς (π.χ. τόν Ἡγούμενο καί μετέπειτα ἀνακηρυχθέντα Ἅγιο Σάββα στά Ἱεροσόλυμα) μέ σεβασμό, ἐπίγνωση ἀλλά καί τήν ἀπαιτούμενη δυναμικότητα, τότε ἡ ἀπώλεια αὐτῆς τῆς μάχης θά ἀποδειχθεῖ στή συνέχεια καθοριστική γιά τόν πόλεμο, ὁ ὁποῖος εἶναι γιά ὅλους τούς μή ἐθελοτυφλοῦντες ἤδη κεκηρυγμένος.

https://aktines.blogspot.com 

ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ: Η «ΜΑΥΡΗ ΤΡΙΤΗ» ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ

Η «μαύρη Τρίτη» για την Εκκλησία

Του Γιώργου Ν. Παπαθανασόπουλου

Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας άρχισε τον προεκλογικό του αγώνα με την ευλογία του Αρχιεπισκόπου κ. Ιερωνύμου.

Ο πιστός λαός εμβρόντητος είδε και άκουσε την αγάπη του Αλ. Τσίπρα προς την Εκκλησία και τους προς αυτόν ύμνους του κ. Ιερωνύμου. Η φιέστα της Τρίτης, 6^ης Νοεμβρίου 2018, στο Μέγαρο Μαξίμου είχε σεναριογράφο, σκηνοθέτη και πρωταγωνιστή τον πρωθυπουργό και βοηθό του (supporter) τον Αρχιεπίσκοπο. Ο Αλ. Τσίπρας ήταν σε φόρμα. Θύμισε το 2014, όταν υποσχόταν ότι την επομένη της εκλογής ο βασικός μισθός θα ξαναγύριζε στα 750 Ευρώ, ότι οι συντάξεις θα επανέλθουν στα προ των μνημονίων επίπεδα, ότι ουδεμία πρώτη κατοικία θα κατασχεθεί... Ο Αρχιεπίσκοπος με το βλέμμα προς το έδαφος. Το συνηθίζει και στις πιο ευχάριστες, κατ΄ αυτόν, στιγμές...

          Και όμως η Τρίτη, 6^η Νοεμβρίου 2018 είναι μια «Μαύρη Τρίτη» για τους κληρικούς της Ελλαδικής Εκκλησίας και για την ίδια την Εκκλησία. Η συμφωνία Τσίπρα – Ιερωνύμου προβλέπει η Εκκλησία να παραιτηθεί κάθε άλλης αξίωσης από την εκκλησιαστική περιουσία που απέκτησε η Πολιτεία επί δικτατορίας Μεταξά και να παραιτηθεί επίσης από την μισθοδοσία των κληρικών της από το Δημόσιο, έναντι της υπόσχεσης ετήσιας επιδότηση από την Πολιτεία, ισόποσης προς την σημερινή δαπάνη μισθοδοσίας.   

Η συμφωνία αν και συζητιόταν επί «τρία» και περισσότερα χρόνια μεταξύ των δύο ανδρών έχει πολλά κενά και προκαλεί πολλά προβλήματα. Το πρώτο είναι σοβαρό εκκλησιολογικό. Ο Αρχιεπίσκοπος συζητούσε με τον Πρωθυπουργό χωρίς να έχει ενημερώσει καθόλου για τις συζητήσεις του την Ιεραρχία. Και οι χωρίς ενημέρωση  Μητροπολίτες έως προχθές επιχειρηματολογούσαν γιατί οι κληρικοί πρέπει να πληρώνονται από το κράτος...

Είναι ενδεικτικό ότι τον Οκτώβριο, πριν δηλαδή ένα μήνα,  στην Ιεραρχία ο Μητροπολίτης Κηφισίας Κύριλλος αναφέρθηκε, ως εισηγητής,   στο θέμα  και τόνισε ότι «η μισθοδοσία και η εκκλησιαστική εκπαίδευση έχουν αναληφθεί από το Δημόσιο ως μία μορφή αφηρημένης (κατ’ αποκοπήν ) αποζημίωσης προς την Εκκλησία για την εκκλησιαστική (ιδίως μοναστηριακή) περιουσία, που περιήλθε στο Κράτος χωρίς καμία αποζημίωση της Εκκλησίας». Το σωστό ήταν ο Αρχιεπίσκοπος να καλέσει τον Μητροπολίτη Κηφισίας, να του εμφανίσει τη συμφωνία και να του εξηγήσει ότι η Εκκλησία θριαμβεύει με την επικείμενη συμφωνία, ότι παύουν τα οικονομικά της προβλήματα  και να τον πείσει να επιχειρηματολογήσει υπέρ αυτής. Όχι να τον αφήσει  εκτεθειμένο.

Το εκκλησιολογικά ορθό ήταν ο Αρχιεπίσκοπος πρώτα να φέρει στην Ιεραρχία τη συμφωνία, να γίνει συζήτηση και να παρθούν αποφάσεις και με αυτές να προσέλθει στον πρωθυπουργό. Αντίθετα πρώτα συμφώνησε με τον Αλ. Τσίπρα και μάλιστα προεξόφλησε ότι οι Μητροπολίτες μέλη της θα την υιοθετήσουν.... Με τις συζητήσεις  και τη συμφωνία με τον Πρωθυπουργό ερήμην της Συνόδου ο Αρχιεπίσκοπος, φαλκιδεύει το Συνοδικό σύστημα.

          Το δεύτερο εκκλησιολογικό ζήτημα που εγείρεται είναι τι γίνεται με τους κληρικούς της ημιαυτόνομης Εκκλησίας της Κρήτης και αυτών της Δωδεκανήσου, που ανήκουν στο Οικουμενικό Πατριαρχείο. Έως τώρα ακολουθούν το καθεστώς και το μισθολόγιο των κληρικών της Εκκλησίας της Ελλάδος. Και ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος δεν μπορεί να κάνει συμφωνία με την Κυβέρνηση για αυτούς. Κανονικά εμπλέκεται το Φανάρι και μπορεί να υπάρξει μια  ακόμη αφορμή έντασης μεταξύ των δύο Εκκλησιών.

          Το τρίτο είναι ζήτημα ισονομίας και εθνικής σημασίας. Παλαιότερα το είχε θέσει και ο Ευάγγελος Βενιζέλος. Οι κληρικοί της Ορθόδοξης Εκκλησίας χάνουν την ιδιότητα του δημοσίου υπαλλήλου, ενώ την διατηρούν οι Μουφτήδες της Θράκης...

Επί των πρακτικών σημείων της συμφωνίας το βέβαιο είναι ότι οι 10.000 κληρικοί παύουν να είναι δημόσιοι υπάλληλοι, και, ως εκ τούτου, διαγράφονται από την Ενιαία Αρχή Πληρωμών και γίνονται υπάλληλοι της Εκκλησίας. Από την ασφάλεια της πληρωμής του μισθού και της σύνταξης και την εξασφαλισμένη ιατροφαρμακευτική περίθαλψη περνούν στην αβεβαιότητα  και στην ανασφάλεια ενός συστήματος που δεν έχει δοκιμασθεί. Το συνολικό ποσό της κρατικής επιδότησης θα καταβάλλεται σε ειδικό Ταμείο της Εκκλησίας, που θα έχει την ευθύνη να δημιουργήσει, με δαπάνη της, τον μηχανισμό πληρωμής τους...

Αν αύριο η Ευρωπαϊκή Ένωση, που απορρίπτει τις επιδοτήσεις, επιβάλλει τη μείωση ή την απαλοιφή της κρατικής επιδότησης προς την Εκκλησία, η κυβέρνηση θα είναι υποχρεωμένη να υπακούσει... Τότε εκείνη μεν  θα έχει πάρει την εκκλησιαστική περιουσία και θα έχει απαλλαγεί από την πληρωμή των κληρικών, ενώ η Εκκλησία θα την έχει χάσει έναντι των υποσχέσεων και οι κληρικοί της θα αναζητούν τρόπους επιβίωσης...

http://thriskeftika.blogspot.com