ΑΝ ΒΙΑΖΕΣΑΙ ΝΑ ΔΕΙΣ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ, ΑΡΧΙΣΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ. ΕΙΝΑΙ Ο ΣΥΝΤΟΜΟΤΕΡΟΣ ΔΡΟΜΟΣ.

Δευτέρα 26 Νοεμβρίου 2018

ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΜΕΛΕΤΩΜΕΝΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΕΙΡΑΙΩΣ
ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΠΙ ΤΩΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΑΡΑΘΡΗΣΚΕΙΩΝ
Εν Πειραιεί τη 26η Νοεμβρίου 2018

ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΜΕΛΕΤΩΜΕΝΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ
ΤΟΥ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΟΣ

Η κυβερνητική σύζευξη της ριζοσπαστικής αριστεράς με την δεξιά, η οποία κυβερνά, με τον τρόπο που κυβερνά, τη χώρα  μας τα τελευταία τέσσερα χρόνια, έδειξε με τον πλέον προκλητικό τρόπο την εχθρότητα, την πλήρη περιφρόνηση και την αποστροφή της προς την Ορθόδοξη Εκκλησία μας,

που εκφράζει την πίστη της συντριπτικής πλειοψηφίας του ελληνικού λαού. Προώθησε και ψήφισε νόμους, οι οποίοι έρχονται σε πλήρη και απόλυτη αντίθεση με την σώζουσα διδασκαλία της Εκκλησίας μας, αλλά και με τα πατροπαράδοτα ήθη και έθιμα του ευσεβούς λαού μας, όπως το σύμφωνο συμβίωσης ομοφυλοφίλων, η αναδοχή παιδιών σε πρόσωπα του ιδίου φύλου, η δυνατότητα αλλαγής φύλου κ.α. με σημαία ένα κίβδηλο δικαιωματισμό που δεν έχει καμμία σχέση με την ανθρώπινη φύση και οντολογία. Φθάνοντας στο τέλος της θητείας της η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ αποφάσισε να ολοκληρώσει την κατεδαφιστική της πολιτική, δίνοντας βολή κατά της Εκκλησίας, με μια πρόσφατη ενέργειά της, με την πρόταση αναθεώρησης του άρθρου 3 του Συντάγματος, την αντισυνταγματική διαγραφή των κληρικών από το Δημόσιο και την έμμεση και με εύσχημο τρόπο υφαρπαγή και των τελευταίων υπολειμμάτων  της εκκλησιαστικής περιουσίας. Η κυβέρνηση θεώρησε ως «αναγκαία» την αναθεώρηση του ως άνω άρθρου 3 προκειμένου, όπως ισχυρίζεται, να παύσει ο «εναγκαλισμός Εκκλησίας-Πολιτείας», να επιτευχθεί ο «χωρισμός» μεταξύ των δύο θεσμών, ο οποίος θα είναι επωφελής και για τις δύο πλευρές, έτσι ώστε να «γίνουν διακριτοί οι ρόλοι Κράτους και Εκκλησίας σε ένα σύγχρονο κράτος δικαίου».



Πιο συγκεκριμένα στο ήδη ισχύον άρθρο 3 προτάσσεται η προβληματική φράση: «Η Ελληνική Πολιτεία είναι θρησκευτικά ουδέτερη», ενώ παράλληλα προστίθεται η ερμηνευτική δήλωση: «Ο όρος επικρατούσα θρησκεία δεν αποτελεί αναγνώριση επίσημης κρατικής θρησκείας και δεν επιφέρει καμία δυσμενή συνέπεια σε βάρος άλλων θρησκευμάτων και γενικότερα στην απόλαυση του δικαιώματος της θρησκευτικής ελευθερίας». Η παρά πάνω πρόταση περί θρησκευτικής ουδετερότητος σε συνδυασμό με την ερμηνευτική δήλωση δεν είναι άνευ σημασίας, αλλά έχει σοβαρότατες κανονιστικές και νομικές συνέπειες, διότι δημιουργεί τις προϋποθέσεις για μια νέα ερμηνεία της επακολουθούσης στο άρθρο 3 φράσεως ότι «Επικρατούσα θρησκεία στην Ελλάδα είναι η θρησκεία της Ανατολικής Ορθόδοξης Εκκλησίας του Χριστού», με άμεση συνέπεια την κατάργηση των μέχρι σήμερα υφισταμένων πατροπαραδότων σχέσεων Κράτους και Εκκλησίας. Όπως έχουν επισημάνει έγκριτοι νομικοί και συνταγματολόγοι, που ασχολήθηκαν με το όλο θέμα, η επιχειρούμενη συνταγματική προσθήκη περί θρησκευτικής ουδετερότητος θα έχει καθοριστικές συνέπειες στην ερμηνεία του όρου «Επικρατούσα θρησκεία».Δηλαδή ο όρος «Επικρατούσα θρησκεία» θα τεθεί υπό επανεξέταση και θα επανερμηνευθεί υπό το πρίσμα της προτασσόμενης θρησκευτικής ουδετερότητας, η οποία θα γίνει μέσο ερμηνείας του όρου. Με την νέα αυτή ερμηνευτική θεώρηση ο όρος «Επικρατούσα θρησκεία» χάνει κάθε κανονιστική ισχύ και ερμηνεύεται απλώς ως διάταξη διαπιστωτική, δηλαδή άνευ ουσίας. Με πιο απλά λόγια, με την προτεινόμενη αναθεώρηση, θα παρέχεται η δυνατότητα στην πολιτεία και στις εκάστοτε κυβερνήσεις να καταργήσουν την θεσμική παρουσία της Εκκλησίας σε όλες τις εκφάνσεις του πολιτικού και κοινωνικού βίου της χώρας, ή να θεσπίσουν την ίση συμμετοχή όλων των θρησκειών, παρότι κάτι τέτοιο δεν έχει ούτε ιστορικό, ούτε λαϊκό, ούτε πρακτικό  έρεισμα.

Θα αναφέρουμε παρά κάτω μερικά παραδείγματα της μελετωμένης καταργήσεως της θεσμικής παρουσίας της Εκκλησίας, η οποία θα καταστεί δυνατή χάρις στη συνταγματική αλλαγή του άρθρου 3.

α) Κατάργηση της παρουσίας της Εκκλησίας στις Ένοπλες Δυνάμεις και Σώματα Ασφαλείας.
Το Θρησκευτικό Σώμα στις Ένοπλες Δυνάμεις, στην Αστυνομία και τα λοιπά Σώματα Ασφαλείας, θα τεθούν υπό κατάργηση. Ένα ουδετερόθρησκο κράτος δεν μπορεί να συντηρεί θρησκευτικές υπηρεσίες μίας συγκεκριμένης θρησκείας, έστω και αν σ’ αυτή ανήκει η συντριπτική πλειοψηφία των υπηρετούντων αξιωματικών, υπαξιωματικών και λοιπών εργαζομένων, ή εκτελούντων θητεία. Παράλληλα, δεν μπορεί να αναγνωρίζει προστάτες Αγίους στις Ένοπλες Δυνάμεις και στα Σώματα Ασφαλείας, διότι τότε παύει να είναι ουδέτερο ως προς τη θρησκεία. Με την κατάργηση όμως αυτή των Θρησκευτικών Σωμάτων παραθεωρείται το γεγονός, ότι ανέκαθεν η Ορθόδοξη Πίστη αποτελούσε πηγή θάρρους, ηρωϊσμού και ομοψυχίας των Ελλήνων στρατιωτών, οι οποίοι πολεμούσαν υπό την σκέπη της Υπεραγίας Θεοτόκου και επεκαλούντο την προστασία των αγίων. 

β) Κατάργηση των Ιερών Εικόνων και χριστιανικών συμβόλων σε Δημόσιες Υπηρεσίες.
Σε ένα συνταγματικά ουδετερόθρησκο κράτος, χωρίς αμφιβολία δεν θα έχουν πλέον θέση οι Ιερές Εικόνες, ο τίμιος Σταυρός του Κυρίου μας και γενικά τα θρησκευτικά σύμβολα της πίστεώς μας, στα Σχολεία, στα Δικαστήρια, στα Νοσοκομεία και στις Δημόσιες Υπηρεσίες. Και τούτο διότι η ανάρτηση των Ιερών Εικόνων και συμβόλων, δείχνει τη θετική διάθεση ενός Έθνους, το οποίο αναγνωρίζει έμπρακτα μια ουσιαστικά επικρατούσα θρησκεία, δηλαδή εκείνη που είναι συνδεδεμένη με το λαό και την ιστορία του. Όμως με την ευλογημένη αυτή συνήθεια της ανάρτησης Ιερών Εικόνων, ή συμβόλων σε Δημόσιες Υπηρεσίες, όπως και με την παρουσία του Τιμίου Σταυρού στον ιστό της σημαίας μας, αποδεικνύουμε εμείς οι Έλληνες την ευγνωμοσύνη μας προς τον Χριστό και ομολογούμε ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία υπήρξε η τροφός του Γένους μας, η ακαταμάχητη δύναμη που συντήρησε και διέσωσε τον Ελληνισμό από τον αφανισμό και την διάλυση, ο μπροστάρης στους αγώνες των προγόνων μας για την απελευθέρωση της πατρίδος από τον τουρκικό ζυγό, οι οποίοι πολεμούσαν «για του Χριστού την πίστη την αγία και της πατρίδος την ελευθερία».

γ) Κατάργηση Ιερών Ναών σε Δημόσια Νοσοκομεία.
Κατά παρόμοιο τρόπο και για τους ίδιους λόγους η επιχειρούμενη συνταγματική αναθεώρηση και η ρητή πρόβλεψη για ουδετερόθρησκο κράτος θα δώσει αφ’ ενός τη δυνατότητα στο νομοθέτη να προχωρήσει στην κατάργηση της λειτουργίας, ακόμη και την κατεδάφιση των ιερών ναών σε Δημόσια Νοσοκομεία, αφ’ ετέρου θα δώσει στους αλλοθρήσκους τη δυνατότητα να διεκδικήσουν δικαστικά τα ανωτέρω, βασιζόμενοι στην καταστρατήγηση της συνταγματικής ουδετερότητας με την παρουσία Ορθοδόξου ναού σε κρατικό χώρο. Ωστόσο είναι γνωστή η ανεκτίμητη προσφορά των εν λόγω Ιερών Ναών και των κληρικών που υπηρετούν σ’ αυτούς, διότι οι ασθενείς στις δύσκολες στιγμές της ζωής τους καταφεύγουν στην πίστη μας, αρχίζουν να προσεύχονται και αναζητούν ιερείς για να εξομολογηθούν και να κοινωνήσουν, προκειμένου να ξεπεράσουν τους φόβους και την αγωνία τους και να απαλύνουν τον πόνο τους. Μεγάλες μορφές της παγκόσμιας Ορθοδοξίας, όπως ο Άγιος Άνθιμος της Χίου, ο Άγιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης, κ.α., υπηρέτησαν σε νοσοκομειακούς ναούς προσφέροντας ανεκτίμητες υπηρεσίες στον πάσχοντα άνθρωπο.

Για να μη μακρηγορούμε, κατά παρόμοιο τρόπο και για τους ίδιους λόγους η επιχειρούμενη συνταγματική αναθεώρηση θα δώσει τη δυνατότητα στο νομοθέτη να προχωρήσει στην κατάργηση του Αγιασμού στη Βουλή, στους ΟΤΑ, στα Σχολεία, στα Δικαστήρια. Επίσης στην κατάργηση του θρησκευτικού όρκου, των θρησκευτικών εορτών, της αργίας της Κυριακής κ.λ.π.
Η «ανάγκη» για αναθεώρηση του άρθρου 3 δεν είναι πραγματική για τον δήθεν εκδημοκρατισμό της κοινωνίας, αλλά ικανοποίηση των μαρξιστικών και αθεϊστικών ιδεοληψιών της «αριστερής» κυβερνήσεως του ΣΥΡΙΖΑ, την οποία στηρίζει δυστυχώς ο πολιτικός συνδυασμός ΑΝΕΛ. Η καθιέρωση του «ουδετερόθρησκου κράτους» είναι η γνωστή «παντιέρα» του άθεου Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού και των διδαγμάτων της Γαλλικής Επανάστασης κατά των καταπιεστικών «Εκκλησιών» (Παπισμού και Προτεσταντισμού) στη δυτική Ευρώπη. Όπως είναι γνωστό σήμερα η θρησκεία στη Δύση, όπως για παράδειγμα στη Γαλλία, είναι ένας ξεχωριστός θεσμός στο κράτος και την κοινωνία. Η θρησκεία θεωρείται «ιδιωτική υπόθεση» των πολιτών, γι’ αυτό και πρέπει να απομονωθεί από κάθε κρατική λειτουργία.

Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης μας κ.κ. Σεραφείμ, άριστος γνώστης των νομικών θεμάτων, σε πρόσφατα δύο Υπομνήματα που κατέθεσε στα μέλη της Ιεράς Συνόδου της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος, παρατηρεί μεταξύ άλλων, τα εξής σχετικά με την επιχειρούμενη συνταγματική αναθεώρηση:  «Η πρότασις του κυβερνώντος κόμματος ΣΥΡΙΖΑ για την αναθεώρησι του άρθρου 3 του ισχύοντος Συντάγματος καταδεικνύει το περίγραμμα της αναθεωρητικής λογικής του στην οποία καταλέγεται ασφαλώς η τυπολογία των σχέσεων Πολιτείας-Εκκλησίας. Δεν επιλέγεται μεν η κατάργησι του άρθρου 3 του Συντάγματος που θα επέφερε τεκτονικό σεισμό με την κατάργησι της συνταγματικής προστασίας των Καταστατικών κειμένων της Εκκλησίας της Ελλάδος, αλλά η εισαγωγή στο άρθρο 3 του Συντάγματος της αόριστης ρήτρας για την ‘κρατική θρησκευτική ουδετερότητα’ που όμως υπονοείται η κατοχύρωσίς της υπέρ όλων των γνωστών θρησκειών της χώρας, ήδη στο άρθρο 13 του Συντάγματος για την θρησκευτική ελευθερία» (Ιστ. Ακτίνες, 17.11.2018). Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Καισαριανής κ. Δανιήλ σε δήλωσή του στην Σύνοδο της Ιεραρχίας (16.11.2018), σχετικά με το ίδιο θέμα παρατηρεί τα εξής: «Για την σκοπούμενη αναθεώρηση του άρθρου 3 του Συντάγματος της Ελληνικής Δημοκρατίας και συγκεκριμένως ως προς την προσθήκη της διακηρύξεως ότι το Κράτος είναι ‘ουδετερόθρησκο’…θεωρώ ότι η διακήρυξη αυτή έρχεται σε αντίφαση με το προοίμιο του Συντάγματος. Είναι δυσερμήνευτο να επικαλείται ο Νομοθέτης το όνομα του Τριαδικού Θεού και στα επόμενα να το ακυρώνει και να ομολογεί ότι δεν το δέχεται… Το ‘ουδετερόθρησκο’ θα ερμηνευθεί από τα όργανα της Δημοσίας Διοικήσεως και τελικώς θα κριθεί από τα αρμόδια Δικαστήρια του Κράτους. Δεν γνωρίζουμε τι κρύπτεται κάτω από αυτή την διάταξη, τι υπονοείται, τι επιδιώκουν οι εισηγητές της και τι θα αποκαλυφθεί συν τω χρόνω κατά την εφαρμογή της». Ο σεβαστός πανεπιστημιακός δάσκαλος π. Γ. Μεταλληνός προσθέτει σε πρόσφατο δημοσίευμά του τα εξής: «Αυτό που λέμε ‘χωρισμός Εκκλησίας-Πολιτείας’, είναι λυμένο το θέμα με το νόμο 590/1977. Είναι διακριτοί οι ρόλοι, συνταγματικά κατοχυρωμένοι. Γιατί ο νόμος αυτός είναι απόρροια του Συντάγματος του 1975. Ξέρουμε λοιπόν πού συναντώμεθα, πού δίνουμε τα χέρια η Πολιτεία και ο Εκκλησιαστικός Χώρος -και δεν εννοώ τους Ιεράρχες μόνο, αλλά όλο τον Κλήρο- για να υπηρετήσουμε τον ίδιο Λαό. Έχουμε λοιπόν δυνατότητες να έχουμε διακριτούς ρόλους» (Ιστ. Ακτίνες).

Συμπερασματικά:       
Η ισχύουσα διατύπωση του άρθρου 3 του Συντάγματος δεν χρειάζεται καμία αναθεώρηση, διότι, οι θρησκευτικές ελευθερίες των ετεροδόξων και αλλοθρήσκων προστατεύονται απόλυτα στο άρθρο 13 του Συντάγματος και κανένα δικαίωμά τους δεν θίγεται ούτε περιορίζεται. Το περιεχόμενο της έννοιας της «επικρατούσας θρησκείας» ανταποκρίνεται στη θρησκεία που πρεσβεύει η συντριπτική πλειονότητα του 90% και πλέον των Ελλήνων πολιτών. Το στοιχείο αυτό δεν είναι περιγραφικό, επειδή συνδέεται άμεσα με την κοινωνική βάση της εφαρμογής των συνταγματικών διατάξεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα, που είναι η λαϊκή κυριαρχία. Τόσο ο σεβασμός των  ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όσο και η αρχή της λαϊκής κυριαρχίας, αποτελούν θεμελιώδεις διατάξεις όχι μόνον του ισχύοντος Συντάγματος της χώρας μας,  αλλά και όλων των ευρωπαϊκών Συνταγμάτων. Κατά συνέπεια δεν υπάρχει καμία αναγκαιότητα για συνταγματική διάταξη περί θρησκευτικής ουδετερότητος, αφού η ελληνική Πολιτεία οφείλει να αναγνωρίσει, σεβόμενη την λαϊκή κυριαρχία, την Ορθόδοξη Εκκλησία ως επίσημη-επικρατούσα θρησκεία των Ελλήνων όχι μόνο για ιστορικούς λόγους, αλλά και για πρακτικούς, διατηρώντας και προστατεύοντας την παρουσία της σε όλες τις εκφάνσεις του πολιτικού και κοινωνικού βίου της χώρας.

Περιττό να τονιστεί βέβαια και ο επιπρόσθετος λόγος, ότι η Ορθόδοξη Εκκλησία, σε αντίθεση με τις υπάρχουσες θρησκευτικές μειονότητες, είναι συνδεδεμένη με την πορεία του Ελληνικού Έθνους εδώ και είκοσι αιώνες, η οποία, σε καιρούς δύσκολους, στάθηκε ο πολύτιμος αρωγός του. Στα νεώτερα χρόνια διέθεσε το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας της για την επιβίωση και την πρόοδο του ελληνικού λαού. Διέθεσε εθελούσια, χωρίς εξαναγκασμούς το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας της για κοινωφελείς σκοπούς. Δεν είναι τυχαίο ότι τα περισσότερα νοσοκομεία και άλλα ιδρύματα της χώρας μας είναι κτισμένα σε οικόπεδα, που παραχώρησε η Εκκλησία. Ακόμα και στις δύσκολες σημερινές συνθήκες η Εκκλησία στάθηκε τροφός και συμπαραστάτης του λαού μας, σε αντίθεση με την παντελή απουσία των άλλων θρησκευτικών μειονοτήτων στη χώρα μας. Άρα το κράτος έχει την υποχρέωση, (και είναι προς το συμφέρον του ελληνικού λαού), να θεωρεί την Ορθόδοξη Εκκλησία ως «επικρατούσα θρησκεία». Η Πολιτεία είναι υποχρεωμένη να προσδώσει στην κυρίαρχη πίστη της συντριπτικής πλειοψηφίας του ελληνικού λαού κάποια προτεραιότητα και κάποια επιπρόσθετα δικαιώματα, διότι αυτό απαιτεί η δημοκρατία, χωρίς να τίθενται στο περιθώριο οι θρησκευτικές μειονότητες, οι οποίες πρέπει να προστατεύονται από το κράτος.

Κλείνοντας κάνουμε έκκληση στην σεπτή Ιεραρχία μας να αγωνιστεί με ενότητα δυναμικά και ανυποχώρητα, ώστε να μην περάσει από την Βουλή η μελετωμένη αναθεώρηση, διότι τότε θα αλλάξει άρδην η κατάσταση στη χώρα μας. Το κράτος ως ουδέτερο θρησκευτικά, θα αποβάλλει κάθε ίχνος θρησκευτικότητας, τώρα πλέον και με συνταγματική κάλυψη. Η Εκκλησία θα πάψει να είναι Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου και θα χάσει όλα τα προνόμια που απορρέουν από αυτή τη νομική σχέση, διότι θα μεταβληθεί σε ιδιωτικό σωματείο. Όμως κατά παρόμοιο τρόπο, βάσει της δικαιϊκής αρχής της ισότητος και της ισονομίας του άρθρου 4 του Συντάγματος θα πρέπει να παύσουν να είναι Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου, (δημόσιες Υπηρεσίες), οι Ισραηλινές Κοινότητες και οι Μουφτείες της Θράκης, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την εθνική μας ασφάλεια, αφού θα παύσει το κράτος να ορίζει τους μουφτήδες. Οι σημερινοί απόγονοι των ορκισμένων εχθρών της Ορθοδοξίας κάνουν ό, τι μπορούν να θέσουν στο απόλυτο περιθώριο την Εκκλησία μας. Η Ορθοδοξία μας, όπως πολύ εύστοχα επισημαίνει ο π. Γ. Μεταλληνός, «είναι πάντοτε στο στόχαστρο των Φραγκικών Δυνάμεων, επειδή είναι το μόνο διαφοροποιητικό στοιχείο του Έθνους μας από τη Δύση».

               Εκ του Γραφείου επί των Αιρέσεων και των Παραθρησκειών

ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΤΣΑΓΚΑΡΗΣ: «ΝΕΑ» ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ Ή ΕΛΛΗΝΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΑΙΔΕΙΑ;

«Νέα» Θρησκευτικά ή Ελληνορθόδοξη Παιδεία;
Παναγιώτη Τσαγκάρη, Θεολόγου

Παρατηρούμε, αναφορικά με το ζήτημα του μαθήματος των Θρησκευτικών, ότι οι εισηγητές (εκπαιδευτικοί, πολιτικοί, κληρικοί), των νέων Προγραμμάτων Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών, προβάλλουν υποστηρικτικά της πρότασής τους, την επικοινωνιακά πιο διαχειρίσιμη και εύπεπτη από το ευρύ κοινό, ελευθερία της επιλογής, στα πλαίσια της οικοδομούμενης από διάφορα πολιτικά κέντρα (βλ. George Soros), «Ανοιχτής Κοινωνίας» (Open Society), στην εποχή της μετανεωτερικότητας. Υποστηρίζουν δηλαδή, την δυνατότητα επιλογής που παρέχεται στους μαθητές, με τα Προγράμματα αυτά, μέσα από μια πλούσια πολυθρησκειακή τράπεζα πνευματικών-θρησκευτικών εδεσμάτων-προϊόντων (βλ. Φάκελοι του μαθητή), να επιλέξουν το δικό τους προσωπικό πνευματικό δρόμο. 

Στην πραγματικότητα όμως, αυτό αποτελεί επίκληση μιας κατ΄ επίφαση πνευματικής ελευθερίας. Πρόκειται για μιά επίπλαστη κοσμική ελευθερία η οποία εν προκειμένου, όσον αφορά στα νέα Προγράμματα Σπουδών του μαθήματος των Θρησκευτικών, διαμέσου κενών διακηρύξεων περί ψευδούς ισότητας, ψευδοφανούς ουδετερότητας, και ψευδεπίγραφων ανθρωπίνων ατομικών δικαιωμάτων, οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια, στην αίρεση του συγκρητισμού, στην «τυραννία του εξισωτισμού» και καταλήγει στην πνευματική υποδούλωση του μαθητή, εγκλωβίζοντας και προσηλυτίζοντάς τον σε εκκοσμικευμένα πνευματικά σχήματα θανάτου (βλ. ατομική θρησκεία, μηδενισμός, αθεϊα). Αυτή λοιπόν, είναι μια παιδεία πνευματικού θανάτου. Αυτή την παιδεία οικοδομεί ένα σχολείο που αναμφίβολα μεταβάλλεται ταχύτατα και επιτήδεια σε «βδέλυγμα τῆς ἐρημώσεως» (Ματ. 24,15).
Διακηρύσσεται όμως, urbi et orbi, ότι, κατ΄ αυτόν τον τρόπο, εισάγεται ο πλουραλισμός στην θρησκευτική παιδεία και απαγκιστρωνόμαστε από την παλαιομοδίτικη μονοφωνία. Δηλαδή, η διδασκαλία της εν Χριστώ ζωής θεωρείται επαίσχυντη δουλεία και αποκρουστική κατηχητική μονοφωνία!  Για τον αληθινό χριστιανό όμως, η υποδούλωση στην εν Χριστώ ζωή, η «ἐν λόγῳ καὶ ἔργῳ» δηλαδή, μαρτυρία και ομολογία της ορθόδοξης χριστιανικής πίστης, οδηγεί στη σωτηρία του ανθρώπου διότι τον ελευθερώνει από τη δουλεία των παθών, της αμαρτίας, του θανάτου οδηγώντας και συσσωματώνοντάς τον, δια των μυστηρίων της χάριτος, στην πηγή της αληθινής ζωής, τον Αρχηγό της ζωής, τον Σωτήρα και Λυτρωτή θεάνθρωπο Ιησού Χριστό ο οποίος κατηγορηματικά δήλωσε «γνώσεσθε τὴν ἀλήθειαν, καὶ ἡ ἀλήθεια ἐλευθερώσει ὑμᾶς» (Ιω. 8,32), διευκρινίζοντας «ἔτι περαιτέρω», «τί ἐστιν ἀλήθεια» (Ιω. 18, 38), με την φράση, «ἐὰν οὖν ὁ υἱὸς ὑμᾶς ἐλευθερώσῃ, ὄντως ἐλεύθεροι ἔσεσθε» (Ιω. 8,36).
Πρόκειται για την παιδεία της όντως ζωής, την οποία οι πρόγονοί μας σοφά νομοθέτησαν να αποτελεί τον κεντρικό πυλώνα της εκπαιδευτικής-σχολικής ζωής και της ελληνικής παιδείας, της καλουμένης και «ελληνορθόδοξης παιδείας», της παιδείας δηλαδή, που μεταφέρει στις καρδιές των παιδιών «Ἰησοῦν Χριστὸν, καὶ τοῦτον ἐσταυρωμένον» (Α΄ Κορ. 2,2), την οποία παιδεία ποθεί πράγματι, «ὅν τρόπον ἐπιποθεῖ ἡ ἔλαφος ἐπί τάς πηγάς τῶν ὑδάτων» (Ψαλμος 41,2), η αγνή ψυχή της μαθητιώσας νεολαίας. 
Αξίζει εδώ να αναφέρουμε ένα ποίημα που διάβασε ενώπιον της Δικαστικής Επιτροπής του Αμερικανικού Κοινοβουλίου ο πατέρας μιας μαθήτριας την οποία δολοφόνησαν μαζί με άλλους συμμαθητές της, δύο μαθητές λυκείου στο Κολοράντο της Αμερικής, όταν εισέβαλαν οπλισμένοι στο σχολείο τους στις 20 Απριλίου 1999 και το οποίο λέει: 
«Οι νόμοι σας αγνοούν τις βαθύτερες ανάγκες μας• οι λέξεις σας είναι αέρας αδειανός• μας γδύσατε από την κληρονομιά μας• απαγορεύσατε στα σχολεία την προσευχή• τώρα πυροβολισμοί γεμίζουν τις αίθουσες διδασκαλίας• και τα μονάκριβα παιδιά μας πεθαίνουν• αναζητείτε ολόγυρα απαντήσεις και ρωτάτε «γιατί;».  Θεσπίζετε νόμους περιοριστικούς από ζήλο νομοθετικό• και δεν μπορείτε να καταλάβετε ότι: ΕΚΕΙΝΟΣ ΠΟΥ ΜΑΣ ΛΕΙΠΕΙ, ΕΙΝΑΙ Ο ΘΕΟΣ!» (Από το βιβλίο «Υπάρχει ζωή πριν από τον θάνατο;», του Αρχιμ. Βαρνάβα Λαμπροπούλου, εκδ. Ιεράς Μονής Προφήτου Ηλιού, Πρέβεζα 2017).
Οι νέοι κραυγάζουν ότι τους λείπει ο Θεός κι εμείς τους ταΐζουμε την «πεθαμενίλα» των «νέων» Θρησκευτικών. Πραγματικά, «με τέτοιο μενού πως να ζήσεις;»
Ζει κανείς λοιπόν, όταν μέσα του ζει ο Αληθινός Θεός. Αυτή τη ζωή μεταφέρει η ελληνορθόδοξη παιδεία και αυτή την παιδεία προκρίνουν οι Έλληνες ως την κατεξοχήν πνευματική τροφή των παιδιών τους. «Αυτή η Παιδεία είναι η Ελληνoρθόδοξη Παιδεία, αυτή που οφείλει να προσφέρει το καλούμενο σήμερα μάθημα των Θρησκευτικών. Σ΄ αυτή την Παιδεία η σύνδεση του σχολείου και του μαθητή με την εκκλησιαστική κοινότητα και ζωή, θεωρείται εκ των ων ουκ άνευ, όρος sine qua non, απαραίτητο δηλαδή, στοιχείο για την πνευματική δομή των ίδιων των μαθητών αλλά και για την ίδια την υπαρξιακή δομή του ελληνικού πολιτισμού, ο οποίος είναι ανάγκη να διατηρηθεί ως βασικό συστατικό στοιχείο της ταυτότητας και της συνείδησης των Ελλήνων.» («Εμπρός για μια ζωηφόρο Ελληνορθόδοξη Παιδεία», του Παναγιώτη Τσαγκάρη, Γενικού Γραμματέα της ΠΕΘ).
Βέβαια, αυτό αποτελεί μια επιλογή που βασίζεται στην χριστιανική και ορθόδοξη θέαση των πραγμάτων η οποία όμως, ταυτόχρονα, δεσμεύει τους χωροχρονικά και «ἐν πίστει» ζώντας χριστιανούς στην εκλογή συγκεκριμένου τρόπου ζωής και κατ΄ επέκταση και στην παροχή συγκεκριμένης θρησκευτικής διδασκαλίας στα παιδιά τους.
Αυτή την πραγματικότητα που αποτελεί συνταγματική προσταγή και την οποία το Συμβούλιο της Επικρατείας με αλλεπάλληλες αποφάσεις του συνεχώς επιβεβαιώνει, εσκεμμένα παραβλέπουν οι θιασώτες των «νέων» Θρησκευτικών. Αποδεικνύονται έτσι, οι «χρήσιμοι βλάκες», κατά τον χαρακτηρισμό του Λένιν, του συστήματος της Νέας Τάξης Πραγμάτων, και λειτουργούν άθελά τους, ίσως, ως το «μακρύ χέρι» της, η «άκρα δεξιά» της, στον πόλεμο που διεξάγει για τον έλεγχο της ψυχής και του νου των λαών διαμέσου των πρακτικών της σύγχρονης νοοπολιτικής (noopolitics). Γίνονται οι υπέρμαχοι ενός δήθεν διεθνισμού που υποστηρίζει τη λύση προβλημάτων προτού ακόμη, αυτά να δημιουργηθούν! Είναι εκείνοι που αφομοιώνονται από τα σχήματα του παρόντος «καιρού», αναμασώντας τα προπαγανδιστικά χρεοκοπημένα ιδεολογήματα περί προόδου, εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης του μαθήματος των Θρησκευτικών. Τα χρησιμοποιούν όπως παλαιότερα κάποιοι καπηλεύονταν τα κινήματα ειρήνης, την αντιαμερικανική, αντινατοϊκή και αντιευρωπαϊκή υστερία και σήμερα την υπέρ προσφύγων και των κάθε είδους μεταναστών ρητορεία. Αρνούμενοι να αποδεχθούν τα εξ Εσπερίας προερχόμενα, νέα αντιπαγκοσμιοποιητικά μηνύματα που συνοψίζονται στη φράση του νέου Πλανητάρχη: «‘I’m a Nationalist’ Not a Globalist» και ενδιατρίβαντας στο φασισμό της πολιτικής ορθότητας, ευελπιστούν προφανώς, α) να επιβάλουν αυταρχικά την κατ΄ αυτούς αλήθεια και να εδραιώσουν παραπλανώντας, το αντιπαιδαγωγικό, αντισυνταγματικό και αντορθόδοξο  ανοσιούργημά τους και β) να αποτελέσουν την νέα και μόνιμη νομενκλατούρα ενός, τυπικά και ουσιαστικά, αθεϊστικού νεοταξικού, νεομαρξιστικού τύπου, υβριδικού κρατικού μορφώματος που προσδοκούν ότι θα αντικαταστήσει το κατ΄ αυτούς παρωχημένο σημερινό ελληνορθόδοξο κράτος. 
Για την επιτυχία του σκοπού τους, εκείνοι που έρχονται ως οι αρχάγγελοι του νέου, αδίστακτα χρησιμοποιούν τις παλιές, δοκιμασμένες από αυταρχικά καθεστώτα άλλων εποχών, τεχνικές του κράτους της καταπίεσης ως μοχλό επιβολής των ιδεών και των πολιτικών τους, εγκληματώντας τοιουτοτρόπως, επάνω στις ελευθερίες του λαού και δηλητηριάζοντας τη νεολαία του, καθώς την αποστερούν από το οξυγόνο του πνεύματος, από το «ύδωρ το ζων», από τον ίδιο τον Ιησού Χριστό, την Αγία Γραφή (Παλαιά και Καινή Διαθήκη), από την ιερά Παράδοση και τη συνέχεια της ζωηφόρου εκκλησιαστικής ιστορίας του. 
Υπάρχουν άραγε ακόμη, υπεύθυνα στελέχη της Ορθόδοξης Χριστιανικής Εκκλησίας που στηρίζουν αυτές τις επιλογές; Τη στιγμή μάλιστα, που οι ίδιοι η μαθητιώσα νεολαία αναφωνεί απορημένη: «Τι είναι αυτά που μας μαθαίνουν, μας κατηχούν στο Ισλάμ, αυτά δεν είναι Θρησκευτικά!!!». Και οι υπόλοιποι, επειδή αρνούμαστε αυτές τις πρακτικές, είναι θεολογικά και δημοκρατικά ορθό, να χαρακτηριζόμαστε συλλήβδην, ως θρησκοφασίστες φονταμενταλιστές και ως «οὐ κατ᾿ ἐπίγνωσιν» ζηλωτές που δεν αντιλαμβανόμαστε την πραγματικότητα του κόσμου που ζούμε; 
Οι οπαδοί των «νέων» Θρησκευτικών ίσως να οραματίζονται τους εκπαιδευτικούς στην τάξη ως νέους κρυπτοχριστιανούς που θα διδάσκουν ανόθευτα το μάθημα της ζωής αντίθετα με τις επιταγές των αποφάσεων των αρμόδιων οργάνων της πολιτείας! Στην πράξη όμως, αυτό που πραγματικά συμβαίνει είναι ότι κάποιοι εκπαιδευτικοί φοβισμένοι ίσως, από τις απειλές της εξουσίας, σιωπάνε, μερικοί ωφελιμιστικά σκεπτόμενοι αδιαφορούνε, κατά θεία ευδοκία όμως, υπάρχουν κι εκείνοι που ο Θεός ανέφερε στον Προφήτη Ηλία λέγοντας: «κατέλιπον ἐμαυτῷ ἑπτακισχίλιους ἄνδρας, οἵτινες οὐκ ἔκαμψαν γόνυ τῇ Βάαλ» (Ρωμ. 11,2-4). Είναι πολλοί οι εκπαιδευτικοί που ομολογούνε Χριστό στις σχολικές αίθουσες και μαρτυρικά αγωνίζονται τον αγώνα τον καλό κι ας χαρακτηρίζονται ως τα «περικαθάρματα» και τα «εκτρώματα» του κόσμου τούτου. Ο σύγχρονος Βάαλ θα συντριβεί, διότι «ζῇ Κύριος…, και ὑψωθήσεται ὁ Θεός μου, ὁ φύλαξ τῆς σωτηρίας μου.»! (Βασ. Β' 22,47).
Ας το γνωρίζουν όλοι, ότι, «ὅσοι ἀπομείναμε πιστοὶ στὴν παράδοση, ὅσοι δὲν ἀρνηθήκαμε τὸ γάλα ποὺ βυζάξαμε» (Φώτης Κόντογλου «Πονεμένη Ρωμιοσύνη»), «...δε θα χύσουμε το λίγο νερό που είναι ακόμα φυλαγμένο μέσα στη στέρνα της παράδοσης. Μα θα πίνουμε απ' αυτό το καλό νερό, και θα καλούμε να πιούνε κ' οι άλλοι Έλληνες, που τους ξεραίνει ο λίβας της ξενομανίας. Να πιούνε και να δροσισθούνε από το νερό που βγαίνει από την πέτρα, από το καλό και τ' αθάνατο νερό μας, από “το ύδωρ το ζων”» (Από το «Τρελό νερό», του Φώτη Κόντογλου στο βιβλίο του «Ευλογημένο Καταφύγιο»). Λοιπόν, «οι ψυχωμένοι στις επάλξεις και οι κιοτήδες στα κατώγια»! (Αντωνακόπουλος Γ., από το ποίημα «Άλωση»). 
Έτσι οφείλουν να είναι και να αγωνίζονται οι εκπαιδευτικοί για να μεταφέρουν στα παιδιά των Ελλήνων, διαμέσου της αγωγής της ελληνορθόδοξης παιδείας, το μήνυμα της Ανάστασης του Γένους από την δουλεία των δήθεν «Διαφωτισμών» και «Ανθρωπισμών» και κάθε είδους «διαφωτιστών» και «ανθρωπιστών» οι οποίοι καταγίνονται κυρίως με άλλους αγωγούς, όπως για παράδειγμα του Πετρελαίου και του Φυσικού Αερίου που οδηγούν στις δεξαμενές των πακτολών του χρήματος και της υλικής ευδαιμονίας.
Μέσα σε αυτά τα πλαίσια και σε μια τελευταία απέλπιδα προσπάθεια, οι «μαθητευόμενοι μάγοι» των «νέων» Θρησκευτικών, αγωνίζονται υποκριτικά να πείσουν ότι, υπάρχει πλούσιο υλικό κατάλληλων διδακτικών κειμένων αποθηκευμένο στους «Φακέλους» των «νέων» Θρησκευτικών,  και μας προτρέπουν να το χρησιμοποιήσουμε! Τους αντιπροτείνουμε φιλικά και συμβουλευτικά, καλύτερα αγαπητοί συνάδελφοι και φίλοι, να χρησιμοποιήστε ως διδακτικό υλικό την Αγία Γραφή, τα Συναξάρια των Αγίων, τα κείμενα των Πατέρων της Εκκλησίας, τις Διδαχές ενός Πατροκοσμά ή ενός Αγίου Γέροντος Παϊσίου ή ακόμη για παράδειγμα, αν ψάχνετε για συλλογή κειμένων, αντί των συγκεκριμένων «Φακέλων», σας συνιστούμε τις πρότυπες και πρωτότυπες σύγχρονες πλούσιες συλλογές-Ανθολόγια κειμένων με τον πολύ εύγλωτο τίτλο «Ελληνορθόδοξη Πορεία» και «Ελληνορθόδοξη Παράδοση – Ρίζωμα και Προοπτική», του κ. Κωνσταντίνου Χολέβα και εμείς θα σας ακολουθήσουμε σε αυτή την επιλογή!!! Αυτή η μαρτυρική ελληνορθόδοξη παιδεία που περιγράφεται αδρά μέσα σε αυτά τα προαναφερόμενα αγιασμένα κείμενα και ευλογημένα Ανθολόγια, καλείται να σώσει και πάλι σήμερα το Γένος μας αλλά και πολλάκις αύριο όποτε παρουσιαστεί ανάγκη, όπως και παλιότερα πολλές φορές συνέβη κατά τη δισχιλιετή ιστορική-μαρτυρική πορεία της Ρωμιοσύνης. Η αγωγή της ελληνορθόδοξης παιδείας διαμέσου των ελληνορθόδοξων φορέων της, είναι εκείνη που θα αναζωογονήσει και πάλι το νωθρό πνεύμα των νεοελλήνων και την μαραζωμένη ελληνική παιδεία και θα φέρει την αναδημιουργία του ελληνικού κράτους και την Ανάσταση του Γένους των Ελλήνων.

Κυριακή 25 Νοεμβρίου 2018

ΑΓΙΟΣ ΙΣΑΑΚ Ο ΣΥΡΟΣ: ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ

Πνευματικές συμβουλές (Άγιος Ισαάκ ο Σύρος)

Ὅποιος γνωρίζει τήν ἀρρώστια του βρίσκεται στήν ἀρχή τῆς ταπεινώσεως. Ὁ Θεός ὑποφέρει ὅλες τίς ἀσθένειες τῶν ἀνθρώπων. Δέν ὑποφέρει ὅμως ἐκεῖνον πού γογγύζει. Αὐτός πού εὐχαριστεῖ πάντοτε τόν Θεό γιά τ’ ἀγαθά καί τίς εὐεργεσίες πού τοῦ χαρίζει, δέχεται τίς εὐλογίες τοῦ Θεοῦ καί στήν καρδιά του κατοικεῖ ἡ χάρη Του.

Ὅποιος ὑπερηφανεύεται, παραχωρεῖ ὁ Θεός καί πέφτει στή βλασφημία. Ὅποιος κομπάζει γιά τίς ἀρετές του, πάλι κατά παραχωρήση Θεοῦ πέφτει στήν πορνεία. Ὁ ἐγωιστής μπορεῖ νά πέσει σέ πολλές ἀκόμη σκοτεινές παγίδες τοῦ πονηροῦ.

Αὐτός πού δέν θυμᾶται καί δέν σκέφτεται τόν Θεό, κρατάει μίσος κατά τοῦ πλησίον. Ἀντίθετα ὅποιος θυμᾶται τόν Θεό, δέν μνησικακεῖ καί ἀγαπάει κάθε ἄνθρωπο. Ὅποιος βοηθάει τόν ἀδικούμενο ἔχει σύμμαχο τόν Θεό. Ὅποιος βοηθάει τόν πλησίον, τόν βοηθάει ὁ Θεός. Ὅποιον κατηγορεῖ τόν ἀδελφό του, τόν ἀποστρέφεται ὁ Θεός. Ἐκεῖνος πού ἐλεεῖ τόν ἀδελφό του κρυφά, δείχνει φανερά στόν Θεό τή δύναμη τῆς ἀγάπης του. Αὐτός πού κάνει παρατηρήσεις στόν ἀδελφό του μπροστά σε ἄλλους, πραγματικά τόν ἐξουθενώνει καί τόν ἐμπαίζει.

Ὅποιος ἐνδιαφέρεται γιά τήν ψυχική ὑγεία τοῦ ἄλλου, φροντίζει πάντοτε νά γίνεται αὐτό μέ ἀγάπη. Τό ἴδιο κάνει καί ὁ Θεός. Δοκιμάζει τόν ἄνθρωπο πάντοτε μέ ἀγάπη, προκειμένου νά θεραπευθεῖ ἡ ἔμψυχη εἰκόνα Του. Γιατί δέν παιδεύει τόν ἄνθρωπο γιά νά τόν ἐκδικηθεῖ γιά τίς ἁμαρτίες του, ἀλλά γιά νά τόν γιατρέψει.

Ὅσο ὁ ἄνθρωπος τελειοποιεῖται στήν ἀρετή, τόσο περισσότερο πλησιάζει τόν Θεό καί Τόν ἀκολουθεῖ. Ὅπως ὅταν ρίχνει κανείς ξερά ξύλα στή φωτιά, αὐτή δύσκολα σβήνει, ἔτσι κι αὐτός πού ἀγαπάει ἀληθινά τόν Θεό· ἡ ἀγάπη τοῦ ὅλο καί αὐξάνει, ὅσο προοδεύει στήν ἀρετή.

Ὅπως ὁ ἔμπορος ὅταν πουλήσει τό ἐμπόρευμά του θέλει νά γυρίσει στό σπίτι του, ἔτσι καί ὁ χριστιανός, ὅταν τελειώσει τήν ἐργασία του, θέλει ν’ ἀσχοληθεῖ μέ τόν Θεό καί τήν ψυχή του. Καί ὅπως ὁ ἔμπορος, ὅταν βρίσκεται στή θάλασσα, φοβᾶται μήπως ἔρθει τρικυμία καί βυθισθεῖ ἡ ἐλπίδα τῆς ἐργασίας του, ἔτσι καί ὁ χριστιανός, ὅσο βρίσκεται στόν κόσμο αὐτό, φοβᾶται μήπως ἔρθει ὁ χειμώνας τῶν παθῶν καί χάσει τόν καρπό τοῦ ἀγώνα του.

Ὅπως ὁ ναύτης ὅταν πλέει στή θάλασσα βλέπει τή θέση τῶν ἀστεριῶν καί ἀνάλογα διευθύνει τό πλοῖο, ἔτσι καί ὁ χριστιανός μέ τήν προσευχή προχωράει στόν δρόμο τῆς ζωῆς του, ἕως ὅτου φτάσει στό λιμάνι τῆς αἰωνιότητος. Ἐκεῖ οἱ ἄνθρωποι δέν τρέχουν καί δέν ἐμπορεύονται, ὅπως στή ζωή αὐτή, ἀλλ’ ἀναπαύονται στόν πλοῦτο τῶν ἀρετῶν πού ἀπέκτησαν μέ τόν ἀγώνα τούς ἐναντίον τῆς ἁμαρτίας. Μακάριος ἐκεῖνος τοῦ ὁποίου ἡ πραμάτεια δέν χάθηκε στή θάλασσα τοῦ μάταιου αὐτοῦ κόσμου. Μακάριος ἐκεῖνος τοῦ ὁποίου τό πλοῖο δέν βυθίστηκε, ἀλλ’ ἀξιώθηκε νά φτάσει μέ χαρά στό ἀχείμαστο λιμάνι τῆς αἰωνιότητος.

Ὅποιος θέλει νά βρεῖ τόν πολύτιμο μαργαρίτη μπαίνει γυμνός στή θάλασσα. Ἔτσι καί ὁ συνετός ἄνθρωπος περνᾶ ἀπ’ τή ζωή αὐτή χωρίς πολλά χρήματα καί περιουσίες, μέχρις ὅτου βρεῖ τόν πολύτιμο μαργαρίτη, πού εἶναι ὁ Ἰησοῦς Χριστός. Καί ὅταν τόν βρεῖ δέν ἀγαπάει τίποτε ἄλλο στόν κόσμο αὐτό.

Ὅπως τό φίδι σέ κάθε κίνδυνο φυλάει τό κεφάλι του, ἔτσι κι ὁ σοφός χριστιανός, σέ κάθε δύσκολη περίπτωση, φυλάει τήν πίστη του, πού ἀποτελεῖ τό θεμέλιό της ζωῆς του.

Ὅπως τό δέντρο, ἄν δέν πετάξει τά παλιά του φύλλα δέν βγάζει νέα, ἔτσι κι ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ δέν θά ἔχει καρπό πνευματικό, ἄν δέν βγάλει ἀπό μέσα του τή θύμηση τῶν κακιῶν καί τῶν παθῶν του.

Ὁ ἄνεμος τρέφει τούς καρπούς τῆς γῆς καί ἡ πρόνοια τοῦ Θεοῦ τούς καρπούς τῆς ψυχῆς.

Ὁ σκύλος, ὅταν γλείφει τή λίμα, ματώνει τή γλώσσα του, πίνει τό ἴδιο του τό αἷμα καί χωρίς νά τό αἰσθάνεται προξενεῖ βλάβη στόν ἑαυτό του. Ἔτσι κι ὁ περήφανος, αἰσθάνεται γιά λίγο γλυκύτητα, ἀλλά μετά νοιώθει τά ἀποτελέσματα τῆς ψυχικῆς φθορᾶς.

Ἡ κοσμική δόξα μοιάζει σάν τήν πέτρα πού εἶναι σκεπασμένη ἀπό τά νερά μέσα στή θάλασσα, κι ἔτσι δέν τήν βλέπει ὁ κυβερνήτης καί χτυπάει πάνω της τό πλοῖο. Ἡ ὑπερηφάνεια καί ἡ κενοδοξία εἶναι κρυμμένες κι αὐτές μέσα στήν ψυχή καί τῆς προξενοῦν κακό.

Μή ζητήσεις πότε νά καταλάβεις τούς λόγους τῶν θείων μυστηρίων, πού περιέχονται στίς Ἅγιες Γραφές, χωρίς προηγουμένως νά προσευχηθεῖς θερμά στόν Θεό. Τό κλειδί πού θά καταλάβουμε τά θεία νοήματα εἶναι ἡ προσευχή.

Πρέπει νά γνωρίζεις ὅτι χωρίς κόπο σωματικό δέν πλησιάζεται ὁ Θεός. Ὅλοι οἱ Πατέρες κόπιασαν πολύ γιά νά κατοικήσει μέσα τους τό Πνεῦμα τό Ἅγιο. Μόλις τό Ἅγιο Πνεῦμα κατοικήσει στήν ψυχή, ὁ ἄνθρωπος ἀποκτάει πραότητα καί εἰρήνη, καί φεύγει κάθε σκέψη ἀκολασίας. Μή νομίσεις ὅτι μπορεῖς μέ τήν προσευχή νά πλησιάσεις τόν Θεό, ἄν προηγουμένως δέν καθαρίσεις τήν καρδιά σου ἀπό τά πάθη τῆς ἀτιμίας πού τή μολύνουν.

Ὅπως τό λάδι τρέφει τό φῶς τοῦ λυχναριοῦ, ἔτσι καί ἡ ἐλεημοσύνη τρέφει τήν ψυχή. Δέν ὑπάρχει ὡραιότερη πράξη μπροστά στά μάτια τοῦ Θεοῦ ἀπό τήν ἀγάπη πρός τόν συνάνθρωπο. Πόσο γλυκειά εἶναι ἡ συναναστροφή μέ πνευματικούς ἀδελφούς, ἄν ὑπάρχει ἡ ἀγάπη! Ἀγάπη στόν Θεό καί στούς ἀδελφούς. Ἀγάπη στούς ἀδελφούς καί στόν Θεό. Αὐτά εἶναι δεμένα μαζί καί δέν μπορεῖς νά τά ξεχωρίσεις.

Αὐτός πού θέλει νά τρυγήσει χαρά καί καρπό πνευματικό πρέπει νά δουλέψει στήν προσευχή. Ὅπως ἡ ψυχή εἶναι ἀνώτερη ἀπό τό σῶμα, ἔτσι καί ἡ προσευχή εἶναι ἀνώτερη ἀπό κάθε ἄλλη πνευματική ἐργασία.

Μεγάλη δύναμη παίρνει κανείς ἀπό τίς μικρές πνευματικές ἀσκήσεις, ὅταν γίνονται τακτικά καί σταθερά, ὅπως ἀκριβῶς οἱ σταγόνες τοῦ ἁπαλοῦ νεροῦ μποροῦν νά βαθουλώσουν τή σκληρή πέτρα.

Ὅταν νεκρωθοῦν τά πάθη, τότε ἡ ψυχή θερμαίνεται ἀπό τή γλυκύτητα τῆς πνευματικῆς χαρᾶς, καί ἡ παρουσία τοῦ Θεοῦ στήν ψυχή εἶναι ἔντονη. Χρειάζεται μεγάλος ἀγώνας καί πολλή ὑπομονή γιά νά λάβει ὁ ἄνθρωπος τή χάρη τῆς παρηγοριᾶς ἀπό τόν Θεό. Ὅταν ὁ Θεός μπεῖ στήν ψυχή τοῦ ἀνθρώπου, τότε τά πάθη ὑποχωροῦν.

Καταστροφή τῆς ψυχῆς εἶναι ἡ ἀργία καί ἡ ἀπραξία. Ἡ χειρότερη κακία εἶναι ἡ ἀκηδία. Ἀκηδία σημαίνει νά μή φροντίζουμε γιά τή σωτηρία τῆς ψυχῆς μας μέ τήν προσευχή, τή νηστεία καί τ’ ἀλλά ἁγιαστικά μέσα της Ἐκκλησίας μας. Μήν ὑπολογίσεις τό σῶμα στήν ἄσκηση τῆς ἀρετῆς, γιατί θ’ ἀντιδράσει ὁπωσδήποτε. Ὁ σατανᾶς κάνει τό πᾶν, ὥστε νά μᾶς ἀπομακρύνει ἀπό τά ἔργα τοῦ Θεοῦ.

Ἡ πνευματική ἐργασία ἀπαιτεῖ προσοχή καί ἡσυχία τῆς καρδιᾶς. Δέν μπορεῖ νά καθαρισθεῖ κανείς μόνο μέ τά καλά πού κάνει γιά τόν ἄλλο. Πρέπει νά δουλέψει καί μέσα στήν ψυχή του, γιά ν’ ἀπαλλαγεῖ ἀπό τά πάθη τῆς σάρκας καί τῶν αἰσχρῶν καί ρυπαρῶν λογισμῶν. Γιατί εἶναι εὔκολο νά κάνει κανείς ἐλεημοσύνη, δύσκολο ὅμως νά κόψει τά πάθη του καί τίς κακές του συνήθειες.

Τήν ἐλεημοσύνη τή δέχεται ὁ Θεός ὅταν συνοδεύεται ἀπό καθαρή καρδιά. Δέν μποροῦμε νά ἐνδιαφερθοῦμε γιά τό πρῶτο καί νά ἐγκαταλείψουμε τό δεύτερο. Ἀλλιώτικα ξεπέφτουμε στά μάτια τοῦ Θεοῦ.

Στά πνευματικά ἔργα νά προχωρᾶς σιγά-σιγά, γιατί τά μεγάλα καί ἀπότομα ἅλματα εἶναι ἐπικίνδυνα. Ὅταν ἡ ψυχή γλυκαθεῖ ἀπό τήν πνευματική χαρά, αὐτό θά τήν κάνει νά προχωρήσει περισσότερο, ὅπως συμβαίνει μ’ αὐτόν πού πίνει λίγο κρασί, καί ἀφοῦ τοῦ ἀρέσει, πίνει περισσότερο, ἕως ὅτου μεθύσει. Οἱ θλίψεις καί οἱ στενοχώριες ἀντιμετωπίζονται μέ ὑπομονή καί ἐλπίδα στόν Θεό.

Δέν εἶναι εὔκολο πράγμα νά ἔρθει τό Πνεῦμα τό Ἅγιο μέσα στήν ψυχή μας. Πρέπει προηγουμένως νά τήν καθαρίσουμε ἀπό κάθε σαρκικό μολυσμό καί νά γίνει δοχεῖο καθαρό. Ἔτσι θά ἔρθει νά κατοικήσει ὁ Θεός. Ἀλλά δέν φτάνει αὐτό. Γιά νά πάρουμε τό θεϊκό δῶρο πρέπει νά λυγίσουν πολλές φορές τά γόνατά μας στήν προσευχή. Καί ἡ προσευχή μας θά πρέπει νά συνοδεύεται ἀπό τήν ταπείνωση γιά νά γίνει δεκτή ἀπό τόν Θεό.

Νά φυλᾶς τή γλώσσα σου νά μή λέει ἀπρόσεκτα καί περιττά λόγια. Γιατί ἀπό τήν πολυλογία προέρχεται ἡ ἁμαρτία. Οἱ Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας ἀσκοῦσαν πολύ τή σιωπή, γιά νά μπορέσουν νά πλησιάσουν τόν Θεό καί νά ἑνωθοῦν μαζί Του. Μόνο ὅταν προσέχουμε τή γλώσσα, εἶναι δυνατό νά ἔρθει στήν ψυχή μας ἡ κατάνυξη. Ὁ μακάριος ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος εἶπε, ὅτι τό καθαρό στόμα καθαρίζει καί τήν καρδιά. Καί στήν καθαρή καρδιά κατοικεῖ ὁ ἅγιος Θεός. Ἄν ὅμως σέ νικήσει ἡ γλώσσα σου, πίστεψέ με, δέν πρόκειται νά προκόψεις ποτέ στήν ἀρετή καί ἡ ψυχή σου θά εἶναι ἄδεια, σάν τό στάχυ πού δέν ἔχει καρπό.

Ὅταν θέλεις νά συμβουλέψεις κάποιον στό καλό, πρῶτα νά τοῦ δείξεις τήν ἀγάπη σου καί μετά μέ λεπτότητα καί προσοχή νά τοῦ κάνεις τήν παρατήρηση, προσέχοντας νά μήν τόν πληγώσεις. Γιατί αὐτός θά παρατηρήσει πρῶτα τήν ἀγάπη πού θά τοῦ δείξεις, κι ὕστερα θά προσέξει τήν παρατήρηση πού θά τοῦ κάνεις. Ἔτσι θά τόν ὠφελήσεις χωρίς νά βλαφτεῖ ἡ ψυχή του.

Ὅσο ὁ ἄνθρωπος ἀποτραβιέται ἀπό τά πράγματα τοῦ κόσμου τόσο περισσότερο πλησιάζει τόν Θεό.

Νά μή λυπᾶσαι ὅταν συναντᾶς στενοχώριες καί δυσκολίες στή ζωή σου, γιατί ὀλ’ αὐτά γίνονται κατά παραχώρηση Θεοῦ, γιά τήν ψυχική σου ὠφέλεια. Ἀκόμη οὔτε τόν θάνατο νά φοβᾶσαι. Γιατί βλέποντας ὁ Θεός τήν ὑπομονή σου, θά σέ βοηθήσει νά φτάσεις στή νίκη, ἐκεῖ ὅπου θ’ ἀπολαύσεις τά αἰώνια ἀγαθά, πού ἑτοίμασε γιά ἐκείνους πού τόν ἀγαποῦν ἀληθινά.

ΟΣΙΟΣ ΕΦΡΑΙΜ Ο ΣΥΡΟΣ: ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ

Πνευματικές συμβουλές του Αγίου Εφραίμ του Σύρου

Ο μεγάλος αυτός άγιος της Εκκλησίας μας δεν είναι ευρύτερα γνωστός, αν και κατά παράδοξο τρόπο είναι πολύ οικείος στους χριστιανούς, ιδίως την περίοδο της Μεγ.Τεσσαρακοστής που συνεχώς λέμε την ακόλουθη προσευχή:


Κύριε και Δέσποτα της ζωής μου, πνεύμα αργίας, περιεργείας, φιλαρχίας και αργολογίας μη μοι δως, πνεύμα σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης, υπομονής και αγάπης χάρισαί μοι τω σω δούλω.

Ναι Κύριε Βασιλεύ, δώρησαί μοι του οράν τα εμά πταίσματα και μη κατακρίνειν τον αδελφόν μου, ότι ευλογητός εί εις τους αιώνας των αιώνων.

Η πολύ γνωστή ευχή των ακολουθιών της Μεγ.Τεσσαρακοστής είναι του Αγίου Εφραίμ, κάτι που πολλοί χριστιανοί δεν γνωρίζουν. Για την ζωή και την δράση του διαθέτουμε λίγα ασφαλή στοιχεία. Ο Άγιος Εφραίμ, σύγχρονος του Μεγ. Βασιλείου και των άλλων μεγάλων Πατέρων του 4ου αι., γεννήθηκε από σύρους χριστιανούς περί το 306 μ.Χ. στην Νισίβη της Μεσοποταμίας. Αναπτύχθηκε πνευματικά στο περιβάλλον του επισκόπου Νισίβεως Ιακώβου, του ασκητικού αυτού ιεράρχου. Ο Εφραίμ από νωρίς ανέλαβε ποιμαντική δράση στα πλαίσια της κατηχήσεως. Αφιερώθηκε στο ποιμαντικό και διδακτικό έργο της Εκκλησίας ζώντας παράλληλα ασκητική ζωή. Χειροτονήθηκε διάκονος και όταν αργότερα του προτάθηκε να γίνει επίσκοπος αυτός αρνήθηκε, προτιμώντας να παραμείνει απερίσπαστος στο διδακτικό του έργο, γενόμενος πρότυπο εναρέτου μορφωμένου χριστιανού, ποιμένος και ασκητού, αφιερωμένου στις αρετές της πτωχείας, παρθενίας, εγκρατείας, ταπεινοφροσύνης, αλλά και με πλούσιο διδακτικό και ποιμαντικό έργο. Όταν οι Πέρσες το 363 κατέλαβαν την Νισίβη, πολλοί χριστιανοί, μαζί και ο όσιος Εφραίμ,κατέφυγαν στην Έδεσσα της Συρίας. Εκεί ο Εφραίμ συνέχισε το έργο του, ιδρύοντας μάλιστα μία νέα κατηχητική και θεολογική σχολή.

Ο όσιος Εφραίμ αποτελεί δεσπόζουσα μορφή της συριακής Εκκλησίας, θεμελιωτής της συριακής εκκλησιαστικής γραμματείας, της ερμηνευτικής- εξηγητικής, προέβαλε τον ασκητικό βίο θεολογικά, πολέμησε τους αιρετικούς, τους ειδωλολάτρες και τους γνωστικούς, και ανεδείχθηκε ως ένας από τους μεγάλους χριστιανούς ποιητές, καθώς συνέθεσε πλήθος χριστιανικών ύμνων σε απλή στα συριακά, σε απλή και λαϊκή γλώσσα, κατανοητή από τους συμπατριώτες του. Ως χαρισματικός ποιμένας των συροφώνων χριστιανών και για την κατήχησή τους συνέγραψε κείμενα ερμηνευτικά και εποικοδομητικά, ποιητικά και διδακτικά, ύμνους και ψαλμούς. Έγραψε μεγάλο αριθμό έργων, ομιλίες και ύμνους. Αλλά και ως ασκητής ο Εφραίμ ασχολήθηκε με τον πνευματικό αγώνα του πιστού για τελείωση. Ο λόγος του είναι προτρεπτικός, διδακτικός και περιγραφικός των αρετών του πιστού, και χαρακτηρίζεται σε κάποια σημεία ως βαθιά νηπτικός και φιλοκαλικός. Με τα έργα του ο όσιος Εφραίμ προσκαλεί τους χριστιανούς σε άσκηση και πνευματικό αγώνα.

Από νωρίς τα έργα του εκτιμήθηκαν και άρχισαν οι μεταφράσεις τους από τα συριακά σε άλλες γλώσσες, ελληνικά, λατινικά, αρμενικά, κοπτικά, αιθιοπικά, σλαβικά, και προσφάτως και σε σύγχρονες ευρωπαϊκές γλώσσες (γαλλικά, ιταλικά, αγγλικά). Ιδιαιτέρως από τους ελληνοφώνους ορθοδόξους αγαπήθηκαν τα ασκητικά του κείμενα, που περιέχουν ωφέλιμα και πνευματικά κεφάλαια για την χριστιανική ζωή.

Κοιμήθηκε το 373. Για τον μεγάλο αυτόν ασκητή και όσιο της Εκκλησίας μας εγκωμιαστικούς λόγους συνέγραψαν οι Ιωάννης ο Χρυσόστομος και Γρηγόριος ο Ναζιανζηνός. Η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά την μνήμη του στις 28 Ιανουαρίου ενώ και η Δυτική Εκκλησία τον αναγνωρίζει και τον τιμά ως άγιο.

Ας εξετάσουμε λοιπόν μερικές πνευματικές συμβουλές του Αγίου Εφραίμ για την χριστιανική μας ζωή. Συνήθως οι άνθρωποι φροντίζουν περισσότερο για την διατροφή τους και την περιποίηση του σώματος και λιγότερο ή και καθόλου για την ψυχή. Ο Άγιος Εφραίμ μας συμβουλεύει για την αξία της πνευματικής τροφής της ψυχής: »όταν το σώμα πεινά και απαιτεί τροφή, ας σκεπτόμαστε ότι και η ψυχή έχει την ίδια ανάγκη. Όπως ακριβώς το σώμα, αν δεν λάβει τροφή, δεν μπορεί να ζήσει, έτσι και η ψυχή, αν δεν λάβει πνευματική σοφία, είναι νεκρή.Γι’ αυτό έλεγε ο Κύριος ότι »ο άνθρωπος δεν μπορεί να ζήσει μόνον με άρτο (Ματθ 4,4). Εσύ ,λοιπόν, ως καλός διαχειριστής, δώσε τα φαγητά της ψυχής στην ψυχή και τα φαγητά του σώματος στο σώμα. Μην αφήσεις την ψυχή να νεκρωθεί, αλλά να την θρέψεις με θεϊκά λόγια, με ψαλμούς και ύμνους και ωδές πνευματικές, με αναγνώσματα από την Αγία Γραφή, με νηστείες, με αγρυπνίες, με προσευχές, με δάκρυα, με την ελπίδα και την σκέψη των μελλοντικών αγαθών».

Σχετικώς με τις βιωτικές μέριμνες και τις πνευματικές προτεραιότητες που πρέπει να έχει στην ζωή του ο χριστιανός, ο Άγιος Εφραίμ μας λέει ότι μπορεί τα καθημερινά ζητήματα να μοιάζουν ως ερχόμενα σε αντίθεση με τα αιώνια και τα μέλλοντα, όμως όταν υπάρχει πίστη, τα ζητήματα αυτά είναι ξεκαθαρισμένα.» Ο Κύριος λέγει στο Ευαγγέλιο ότι ο άπιστος θα φανεί άπιστος και στα λίγα και στα πολλά, ενώ ο πιστός θα αναδειχθεί πιστός και στα λίγα και στα πολλά. »Έφη αυτώ ο Κύριος αυτού, ευ, δούλε αγαθέ και πιστέ, επί ολίγα ής πιστός, επί πολλών σε καταστήσω»(Ματθ 25,21). Δια της λέξεως »ολίγα» εννοεί ο Κύριος τα ζητήματα που απασχολούν τον παρόντα βίο, όπως λ.χ. τροφές, ενδύματα και όσα εν γένει αναφέρονται στην περιποίηση του σώματος. Για τα ζητήματα αυτά ο Κύριος μας διέταξε να μην μεριμνούμε , αλλά να αναθέτουμε την φροντίδα των πραγμάτων αυτών σε Εκείνον. »Μη ουν μεριμνήσητε λέγοντες, τι φάγομεν ή τι πίωμεν ή τι περιβαλώμεθα, πάντα γαρ ταύτα τα έθνη επιζητεί. Οίδε γαρ ο Πατήρ υμών ο ουράνιος ότι χρήζετε τούτων απάντων. Ζητείτε δε πρώτον την Βασιλείαν του Θεού και την δικαιοσύνην Αυτού και ταύτα πάντα προστεθήσεται υμίν» (Ματθ 6,31-33). Δια της λέξεως »πολλά» εννοεί τα αγαθά, τα οποία θα δωρήσει κατά τον μέλλοντα αιώνα και τα οποία υποσχέθηκε να παραχωρήσει σε αυτούς που πιστεύουν και φροντίζουν διαρκώς και εναγωνίως για αυτά και επιζητούν όλα αυτά, γιατί σε αυτούς που ζητούν πρώτα την βασιλεία του Θεού όλα αυτά θα προστεθούν».

Γι’ αυτό ο Άγιος Εφραίμ μας συμβουλεύει να αποφεύγουμε τις πολλές μέριμνες για τα γήινα και να έχουμε την φροντίδα μας για την ψυχή και την επουράνια ζωή που μας περιμένει. »Εσύ, αγαπητέ μου, μόλις αντιληφθείς ότι ο εχθρός επιχειρεί να σε εξαπατήσει, μην υπακούσεις σε αυτόν, αλλά να πράττεις τα πάντα με μέτρο, και να εργάζεσαι με μέτρο, για να συχνάζεις τακτικά στην σύναξη(=εκκλησιασμό) και την προσευχή. Και η ευχή που γίνεται με πίστη, θα σου δίνει δύναμη και χάρη σε κάθε καλό έργο. Ας αγαπούμε την αυτάρκεια και ας τρέχουμε για τα απολύτως αναγκαία και όχι για την απόλαυση. Αν επιδιώξουμε την απόλαυση και την πλεονεξία, τότε θα είναι πολύς ο κόπος, ακατάστατη η πορεία μας, η λύπη μας ανικανοποίητη και η ζωή μας πολυμέριμνος. Για ένα πράγμα μόνον υπάρχει ανάγκη, αδελφοί μου, όπως είπε ο Κύριος. Τίποτε δεν είναι ανώτερο ή τιμιώτερο από την ψυχή. Γι’ αυτήν πάντοτε ας τρέχουμε και ας φροντίζουμε και αυτήν να ετοιμάζουμε και ας μην διαθέτουμε όλον μας τον χρόνο για την φροντίδα του σώματος».

Ο Άγιος Εφραίμ μας μιλάει για τα πρώτα πνευματικά όπλα. Μετά την πίστη, την προσευχή και την ταπείνωση, που είναι η πρώτη τριάδα των ανίκητων όπλων στον καθημερινό πόλεμο της ψυχής, μας χρειάζονται και δύο άλλα πνευματικά όπλα, την υπομονή και την μακροθυμία. »Εκείνος που θέλει να ευαρεστήσει τον Θεό και να αναδειχθεί διά πίστεως κληρονόμος του Θεού, και να ονομασθεί Υιός του Θεού γεννηθείς εκ Πνεύματος Αγίου, πρέπει, πριν από όλα, να οπλισθεί με υπομονή και μακροθυμία και να υπομένει με γενναιότητα και ευχαρίστως τις θλίψεις και τις ανάγκες, που θα συναντήσει, δηλ. τις σωματικές νόσους και τα πάθη, τους εξευτελισμούς και τις ύβρεις των ανθρώπων ή τους διαφόρους αοράτους πολέμους, που φέρονται εναντίον της ψυχής από τα πονηρά πνεύματα, που επιδιώκουν να την παρασύρουν στην αμέλεια και την αδυναμία. Όλα αυτά τα επιτρέπει ο Θεός κατ’ οικονομίαν, για να δοκιμασθεί ο καθένας με διάφορες θλίψεις και να φανερωθούν εκείνοι που αγαπούν τον Θεό με όλη τους την ψυχή, εφ’ όσον υπομείνουν όλες τις επιθέσεις του πονηρού γενναίως και ευχαρίστως και δεν απομακρυνθούν από την ελπίδα και την πίστη τους προς τον Θεό, αλλά πάντοτε θα αναμένουν, με πίστη και πολλή υπομονή, να λυτρωθούν διά της Χάριτος, από τις λύπες».

Ειδκώς για τις δοκιμασίες που θα συναντήσουμε στον πνευματικό αγώνα, που δίνονται σε όλες τις ψυχές ανάλογα με την κρίση του Θεού, που μας φροντίζει όσο κανείς άλλος, ο Άγιος Εφραίμ μας λέει: »Κάθε ψυχή που θέλει να φανεί ευάρεστη ενώπιον του Θεού, ας κρατάει γενναίως, προ παντός, την υπομονή και την ελπίδα και έτσι με αυτές τις αρετές θα μπορέσει να υπομείνει και να αντιμετωπίσει όλην την ενόχληση και την επανάσταση του πονηρού. Διότι ούτε ο Θεός παραχωρεί στις ψυχές που ελπίζουν σε Αυτόν και υπομένουν σε Αυτόν, να περιπέσουν σε τόσο μεγάλον πειρασμό, ώστε να περιέλθουν σε δύσκολη θέση, επιβαρυνόμενες με περισσότερες θλίψεις από όσες μπορούν να αντέξουν. Αλλά ούτε και ο πονηρός πειράζει και στενοχωρεί την ψυχή όσο θέλει, αλλά όσο του επιτρέπεται από τον Θεό. Διότι γνωρίζει ο Πλάστης μας πόσον η ψυχή μας πρέπει να μπει σε δοκιμασία και στενοχώρια και τόσο μόνον παραχωρεί». Ας έχουμε υπομονή και ελπίδα μαζί με την προσευχή και την ταπεινοφροσύνη, τις αρετές αυτές που μας στερεώνουν στον πνευματικό αγώνα που αγωνιζόμαστε όλοι εμείς οι πιστοί.

Στην χριστιανική μας ζωή θα αντιμετωπίσουμε πολλούς πειρασμούς. Πρώτος ο Κύριος μας μίλησε για την »στενήν και τεθλιμμένην οδόν» της σωτηρίας. Ο Άγιος Εφραίμ μας εξηγεί την αλήθεια αυτή, λέγοντας: »Εάν ο Θεός έδωσε στους ανθρώπους τόση γνώση και διάκριση, για να διαχειρίζονται με ασφάλεια τα ορατά και φθαρτά πράγματα του κόσμου τούτου, δεν θα γνωρίζει πολύ περισσότερον Αυτός ο χορηγός της σοφίας και της σύνεσης πόσες και ποιες δοκιμασίες έχουν ανάγκη οι ψυχές, που θέλουν να είναι ευάρεστες σε Αυτόν, για να του είναι χρήσιμες αλλά και άξιες της Βασιλείας των ουρανών? Διότι όπως ακριβώς το φυτό της καννάβεως δεν γίνεται χρήσιμο για την κατασκευή λεπτών νημάτων, εάν πρωτίστως δεν κοπανισθεί πολύ, έτσι και η φιλόθεος ψυχή όσο περισσότερο βασανίζεται τόσο καθαρώτερη και χρήσιμη γίνεται. Ταλαιπωρούμενη και λεπτυνόμενη διά πολλών πειρασμών και θλίψεων υπομένοντας γενναία,η ψυχή αναδεικνύεται καθαρώτερη και χρησιμώτερη στην πνευματική εργασία, και τέλος, αφού εισέλθει χαρούμενη στην Βασιλεία των ουρανών, θα γίνει αιώνιος κληρονόμος των επουρανίων θαλάμων». Ας μην φοβόμαστε λοιπόν τις θλίψεις και τους πειρασμούς και ας τους υπομένουμε πάντοτε με υπομονή και ευχαριστίες προς τον Οικτίρμονα Θεό, καθώς η μόνη οδός για να εισέλθουμε στην ουράνιο Βασιλεία Του είναι »διά πολλών θλίψεων».

Το πρώτο βήμα για να πλησιάσουμε στον Θεό είναι η μετάνοια . Αυτή είναι πρέπει να είναι η διαρκής και συνεχής μας σκέψη, καθημερινώς. Ο Θεός σήμερα μας δίνει την δυνατότητα να μετανοήσουμε, να πετάξουμε από πάνω μας τις αμαρτίες και τα πάθη, και να σωθούμε, σήμερα που ζούμε και μπορούμε, προλαβαίνουμε να μετανοήσουμε. Επ’ αυτού ο Άγιος Εφραίμ μας συμβουλεύει: » Εφ’ όσον ζούμε στην παρούσα ζωή, έχουμε από τον Θεό την εξουσία και την δύναμη να σπάσουμε μόνοι μας τα δεσμά των πονηρών θελημάτων του εχθρού και να απορρίψουμε, διά της μετανοίας, το φορτίο των αμαρτιών μας, σωζόμενοι πλέον ασφαλώς και κληρονομώντας την Βασιλεία των ουρανών. Εάν όμως μας προλάβει το φοβερό πρόσταγμα του θανάτου και φύγει η ψυχή μας από το σώμα και κατεβεί το σώμα στον τάφο, τότε πλέον δεν μπορούμε να βοηθήσουμε τον εαυτό μας, όπως ακριβώς και το ψάρι, όταν βγει από το νερό». Όσο λοιπόν μας απομένει καιρός ας μετανοήσουμε με όλη μας την καρδιά. Συνεχώς οφείλουμε να έχουμε κατά νουν ότι είμαστε αμαρτωλοί και επιρρεπείς στην αμαρτία. Ο Άγιος Εφραίμ μας προειδοποιεί: »προσέχετε μην τυχόν και τολμήσει κάποιος να πει ότι δεν αμάρτησε. Όποιος το λέει αυτό, είναι τυφλός και απατά τον εαυτό του μην γνωρίζοντας ότι ο σατανάς μπορεί να τον κυριεύει και με λόγους και με έργα και με την ακοή και με την όραση και με την αφή και με τους λογισμούς. Ποιος λοιπόν μπορεί να καυχηθεί ότι έχει αγνή καρδιά και καθαρές όλες τις αισθήσεις του? Κανείς δεν είναι αναμάρτητος, κανείς δεν είναι καθαρός, παρά μόνον Εκείνος, ο Χριστός που αν και ήταν πλούσιος »επτώχευσε» για μας. Αυτός μόνον είναι αναμάρτητος. Αυτός βαστάζει τις αμαρτίες του κόσμου και δεν θέλει τον θάνατο των αμαρτωλών, αλλά την σωτηρία τους. Προς Αυτόν ας καταφύγουμε και εμείς, γιατί όσοι αμαρτωλοί κατέφυγαν σε Εκείνον, σώθηκαν. Ας μην απελπιζόμαστε λοιπόν, αδελφοί μου, για την σωτηρία μας. Εκείνος μας καλεί συνεχώς: »έλθετε προς με πάντες…».

Πολλές είναι οι παγίδες του πονηρού. Οι αγωνιζόμενοι πιστοί για την σωτηρία τους θα έχουν συνεχώς, μέρα και νύχτα, τον »αόρατο πόλεμο» των δαιμόνων εναντίον τους, με τις αμέτρητες παγίδες τις οποίες στήνουν σε κάθε άνθρωπο. Χρειάζεται επομένως συνεχής προσοχή και επαγρύπνηση σε όλα, στους λογισμούς, στα λόγια, στα έργα μας. Ο Άγιος Εφραίμ μας εφιστά την προσοχή: »Αδελφέ μου, γνώριζε ότι εφ’ όσον ζούμε σε αυτήν την προσωρινή ζωή, διερχόμεθα διά μέσου πολλών παγίδων. Γι’ αυτό πρέπει πάντοτε να προσέχουμε μήπως πέσουμε σε καμμία θανατηφόρα παγίδα. Υπάρχει μεγάλος φόβος να πέσουμε στις παγίδες του πονηρού, διότι συγκαλύπτονται από παραπλανητική γλυκύτητα, ώστε να μην μπορεί η ψυχή να αντιληφθεί τον ενεδρεύοντα σε αυτές ψυχικόν θάνατο. Τις αποκρύπτει λοιπόν διαρκώς από την ψυχή μας ο διάβολος για να την παγιδεύσει και να την καταβαραθρώσει στην αιώνια κόλαση. Διότι είναι πολύ βλαβερό και επικίνδυνο να παραλύει η διάθεση της ψυχή για αντίσταση, εξ αιτίας της επιθυμίας μας να εξετάζουμε φιλήδονα τους πονηρούς λογισμούς, που μας ενοχλούν και έτσι να τους επιτρέπουμε να μπαίνουν στην ψυχή μας. Προσοχή λοιπόν να μην αποχαυνωθούμε από την παραπλανητική γλυκύτητα των παγίδων του θανάτου και παρασυρθούμε στην προσεκτική ενασχόλησή μας με τους πονηρούς λογισμούς».

Στο σημείο αυτό ο Άγιος Εφραίμ επανέρχεται διαρκώς καθώς θεωρεί πρωταρχικής σημασίας την απόκρουση των πονηρών λογισμών ως πρώτο βήμα για την αντίσταση στην αμαρτία και τον διάβολο. Από δω αρχίζει ο πνευματικός αγώνας και γι’ αυτό πρέπει να επαγρυπνούμε συνεχώς και να εξετάζουμε την προέλευση των λογισμών, αν δηλ. προέρχονται από τον Θεό ή από τον πονηρό.»Όταν ενοχλήσει την διάνοιά σου πονηρός λογισμός, να βοήσεις με δάκρυα και με όλην την δύναμη της ψυχής σου στον Θεό λέγοντας: Κυριε, ευσπλαγχνίοσυ με τον αμαρτωλό και διώξε από κοντά μου τον πονηρό καταλύοντας την δύναμή του. Ο Θεός είναι καρδιογνώστης και γνωρίζει ποιες από τις βαθύτερες σκέψεις μας προέρχονται από την δική μας θεληματική μας προαίρεση, οπότε και είμαστε υπεύθυνοι για αυτές, και ποιες εισέρχονται στην ψυχή μας, παρά την θέλησή μας, από την κακία των δαιμόνων, και στις οποίες οφείλουμε να μην συγκατατεθούμε σε αυτές. Μην φοβάσαι, αδελφέ μου, και μην εξασθενείς από τους λογισμούς που σου επιτίθενται. Είναι η αρχή του πνευματικού αγώνα».

Εκείνο που μας εμποδίζει να πλησιάσουμε τον Κύριο και να βρούμε σε Αυτόν ανάπαυση, ασφάλεια και σωτηρία, όπως ο ναυαγός αναζητεί μία νήσο σωτηρίας, είναι η αμαρτία, οι αμαρτωλοί λογισμοί που μας προσβάλουν. Μας διδάσκει ο Άγιος Εφραίμ σχετικώς:» Μήπως μπορεί το νησί, που βρίσκεται στο μέσον της θάλασσας, να εμποδίσει τα κύματα να χτυπούν επάνω του? Το μόνον που κατορθώνει είναι να αποκρούει τα κύματα στις ακτές του και να αντιστέκεται στα κύματα. Το ίδιο συμβαίνει και με μας τους ανθρώπους. Δεν μπορούμε να αποκόψουμε τα κύματα των λογισμών, ώστε να μην χτυπούν, εφ’ όσον είμαστε και εμπαθείς(γεμάτοι από πάθη). Ωστόσο είμαστε ικανοί να αντικρούουμε τους λογισμούς και να τους εμποδίζουμε να μπουν στην ψυχή μας. Διότι αν τους επιτρέψουμε να μπουν στην ψυχή, θα την εξουσιάσουν πολύ γρήγορα και σύντομα θα την καταστρέψουν».

Μεγάλος και δύσκολος είναι ο αγώνας εναντίον των σαρκικών πειρασμών και της πορνείας. Ο Άγιος Εφραίμ διδάσκει: »Να απευθύνεσαι με σκληρότητα εναντίον του πνεύματος της πορνείας, σαν να έχεις μπροστά σου ένα σκύλο, και μην θελήσεις ποτέ να παρασυρθείς από αυτόν τον λογισμό. Διότι από μία σπίθα φουντώνει η φωτιά και από μία κακή ενθύμηση πλεονάζουν οι κακές επιθυμίες. Την ενθύμηση των λογισμών να την αποδιώξεις περισσότερο από όσο αποφεύγεις την δυσωδία του βορβόρου. Αν σε ενοχλήσει σαρκικός λογισμός την ώρα που εργάζεσαι, μην βαρεθείς να υψώσεις αμέσως τα χέρια σου στην προσευχή. Αν εξακολουθεί να σου επιτίθεται σφοδρότερα ο σαρκικός λογισμός, τότε σήκω και προσευχήσου γονατιστός, και η ευχή που θα κάνεις με πίστη, θα πολεμήση τον πονηρόν».

Ο Άγιος Εφραίμ συχνά αναφέρεται στις αρετές και τις ιδιότητες που πρέπει να χαρακτηρίζουν τον αληθινό και συνειδητό χριστιανό. Το πραγματικό γνώρισμα του πιστού είναι η απόλυτη εμπιστοσύνη στον Θεό για όλα τα ζητήματα. Σχετικώς ο Άγιος Εφραίμ αναφέρει ότι »εκείνος που επιθυμεί να γίνει πράγματι άνθρωπος του Χριστού και πίστευσε στις υπέρλογες και φρικτές αλήθειες , όπως είναι η κληρονομία της Βασιλείας των ουρανών, η αιώνια και ατελεύτητη απόλαυση αυτής, ο αγιασμός της καρδιάς και η τέλεια κάθαρση της ψυχής διά του Αγίου Πνεύματος, οφείλει να εμπιστευθεί στον Θεό και όλην την φροντίδα του σώματος. Και επί πλέον, οφείλει να θεωρεί την πενία ως πλούτο, την κακουχία ως ανάπαυση, την καταισχύνη ως τιμή και την ύβρη και περιφρόνηση ως δόξα. Όλα αυτά είναι τα γνωρίσματα των γνησίων δούλων του Χριστού, που έχουν πραγματικά πιστεύσει στα λόγια Του».

Ο χριστιανός οφείλει να αγωνισθεί να περικόψει τα πάθη και τις αμαρτίες του. Συχνό αμάρτημα στο οποίο πολλοί πέφτουν είναι να κατακρίνουμε τους αδελφούς μας και τους συνανθρώπους μας. Μην κατακρίνεις , μας λέει ο Άγιος Εφραίμ, γιατί το αμάρτημα της κατακρίσεως, που και ο Ίδιος ο Κύριος καταδίκασε, και οι Απόστολοι και οι Πατέρες της Εκκλησίας κατέκριναν και κατεδίκασαν με αυστηρότητα, ισοδυναμεί με άρνηση του Θεού. Η κατάκριση μας αποκλείει από το Έλεος και την αγάπη του Θεού.»Είναι προτιμότερο να τρώει κανείς και να ευχαριστεί τον Κύριο, παρά να μην τρώει και να κατακρίνει αυτούς που τρώνε και ευχαριστούν τον Κύριο. Κάθισες στο τραπέζι? Φάε το ψωμί σου και μην κατακρίνεις τον πλησίον σου, για να μην κατηγορηθείς από τον Θεό ότι κατατρως τις σάρκες του αδελφού σου με την κατάκριση».

Ο Άγιος Εφραίμ μιλάει για την σπουδαιότητα και την αξία του εκκλησιασμού, καθώς αποτελεί μία ύψιστη στιγμή που ο πιστός προσευχόμενος στον Ναό συναντά τον Θεό. Ο Άγιος μας συμβουλεύει πως πρέπει να εκκλησιαζόμαστε:» όταν εισερχόμαστε στον οίκο του Κυρίου, ας απομακρύνεται από τον νου μας κάθε περιπλάνηση άσκοπη της σκέψης και ας προσέχει ο εσωτερικός άνθρωπος στην θεωρία και την προσευχή και να μην ταράζεται ο νους μας από μερικούς κακούς λογισμούς. Ας σκεφθούμε μπροστά σε ποιον παριστάθεμα, κατά την προσευχή και τότε όλη η ψυχή μας και η καρδιά θα είναι στραμμένη σε Αυτόν, χωρίς να φαντάζεται τίποτε άλλο. Έτσι λοιπόν και εμείς, όταν εισέλθουμε στον ιερό ναό και σταθούμε μπροστά στον Θεό, ας ανυψώσουμε όλη την σκέψη μας προς Αυτόν και ας προσέχουμε μονάχα όσα αναφέρονται σε Αυτόν, για να κερδίσουμε την σωτηρία μας».

Σημαντικό επίσης είναι ο πιστός να έχει ειλικρινή μετάνοια και συντριβή καρδίας, να πενθεί και να θλίβεται για τις αμαρτίες του. Αυτό το κατά Θεόν πένθος, αυτή η λύπη καθαρίζει την ανθρώπινη καρδιά. Ο Άγιος Εφραίμ το εξηγεί ως εξής:»Αρχή του πένθους είναι να γνωρίσει κανείς τον εαυτό του. Ας μην είναι το πένθος μας ανθρώπινο, ούτε να το κάνουμε επίδειξη στους ανθρώπους, αλλά όπως θέλει ο Θεός, που γνωρίζει τα απόκρυφα της καρδιάς μας, για να μακαρισθούμε από Αυτόν. Ας έχουμε λοιπόν χαρούμενο πρόσωπο όταν συναντιόμαστε με ανθρώπους, ας κλαίμε όμως και ας πενθούμε κατά το φρόνημα της ψυχής. Διότι το πένθος είναι προϋπόθεση πνευματικής εργασίας και μας περιφρουρεί. Το πένθος καθαρίζει την ψυχή με τα δάκρυα και την αποκαθιστά καθαρή. Το πένθος γεννά την σωφροσύνη, κόβει από την ρίζα τις ηδονές, κατορθώνει τις αρετές. Το πένθος μακαρίζεται από τον Θεό και επαινείται από τους αγγέλους. Παρακαλούμε τον Κύριο να μας δώσει δάκρυα κατανύξεως, ως μόνος αγαθός και εύσπλαγχνος, για να θρηνούμε για τον εαυτό μας και να ικετεύουμε την θεϊκή ευσπλαγχνία, για να μας καθαρίσει τον ρύπο της αμαρτίας».

Σχετικό με τα προηγούμενα, για το πένθος, την συνεχή μετάνοια και συντριβή της καρδίας, αποτελεί αυτό που οι πατέρες αποκαλούν »μνήμη θανάτου». Τι σημαίνει αυτό? Μας το εξηγεί ο Άγιος Εφραίμ: »Να περιμένεις καθημερινώς τον θάνατόν σου. Και να ετοιμάζεσαι για την πορεία εκείνη. Διότι θα έλθει η φοβερή διαταγή του θανάτου, σε ώρα που δεν τον περιμένεις. Και αλλοίμονο σε κείνον που θα βρεθεί ανέτοιμος. Να έχεις λοιπόν, πάντοτε στο νου σου την ημέρα του θανάτου σου». Αυτή η σκέψη μας προφυλάσσει από πολλές αμαρτίες.

Ας ακολουθήσουμε τις πνευματικές συμβουλές του Αγίου Εφραίμ στην ζωή μας, ας τις εφαρμόσουμε στην προσπάθεια που κάνουμε να πλησιάσουμε τον Θεό με καθαρή καρδιά και τότε θα γνωρίσουμε ποια είναι η αληθινή σοφία: » Η σοφία δεν βρίσκεται στις πολλές γνώσεις και στα πολλά γράμματα, αλλά όπως λέει η Αγία Γραφή »αρχή σοφίας φόβος Κυρίου και βουλή αγίων σύνεσις, το γαρ γνώναι νόμον, διανοίας εστιν αγαθής(Παρμ 9,10). Διότι η πίστη στον Θεό γεννά διάνοια αγαθή, που είναι ποταμός ύδατος ζώντος και όποιος την απέκτησε, θα γεμίσει από τα ευεργετικά και ζωογόνα ύδατά της. Δεν υπάρχει σοφία, ούτε φρόνηση, εκεί που δεν υπάρχει φόβος Θεού. Διότι ο πλούτος της σοφίας είναι να σέβεσαι τον Κύριο, στον Οποίον ανήκει η δόξα εις τους αιώνας .Αμήν».

Η ΠΑΡΑΚΛΗΣΗ ΜΙΧΑΗΛ ΤΑΞΙΑΡΧΗ ΜΑΝΤΑΜΑΔΟΥ