ΑΝ ΒΙΑΖΕΣΑΙ ΝΑ ΔΕΙΣ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ, ΑΡΧΙΣΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ. ΕΙΝΑΙ Ο ΣΥΝΤΟΜΟΤΕΡΟΣ ΔΡΟΜΟΣ.

Κυριακή 1 Μαρτίου 2020

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΙΝΗΣ- Η ΕΞΟΡΙΑ ΤΩΝ ΠΡΩΤΟΠΛΑΣΤΩΝ!

Κυριακή της Τυρινής
Η εξορία των Πρωτοπλάστων

«Εὰν γὰρ ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν, ἀφήσει καὶ ὑμῖν ὁ πατὴρ ὑμῶν ὁ οὐράνιος· ἐὰν δὲ μὴ ἀφῆτε τοῖς ἀνθρώποις τὰ παραπτώματα αὐτῶν, οὐδὲ ὁ πατὴρ ὑμῶν ἀφήσει τὰ παραπτώματα ὑμῶν. Οταν δὲ νηστεύητε, μὴ γίνεσθε ὥσπερ οἱ ὑποκριταὶ σκυθρωποί· ἀφανίζουσι γὰρ τὰ πρόσωπα αὐτῶν ὅπως φανῶσι τοῖς ἀνθρώποις νηστεύοντες· ἀμὴν λέγω ὑμῖν ὅτι ἀπέχουσι τὸν μισθὸν αὐτῶν. Σὺ δὲ νηστεύων ἄλειψαί σου τὴν κεφαλὴν καὶ τὸ πρόσωπόν σου νίψαι, ὅπως μὴ φανῇς τοῖς ἀνθρώποις νηστεύων, ἀλλὰ τῷ πατρί σου τῷ ἐν τῷ κρυπτῷ, καὶ ὁ πατήρ σου ὁ βλέπων ἐν τῷ κρυπτῷ ἀποδώσει σοι ἐν τῷ φανερῷ. Μὴ θησαυρίζετε ὑμῖν θησαυροὺς ἐπὶ τῆς γῆς, ὅπου σὴς καὶ βρῶσις ἀφανίζει, καὶ ὅπου κλέπται διορύσσουσι καὶ κλέπτουσι· Θησαυρίζετε δὲ ὑμῖν θησαυροὺς ἐν οὐρανῷ, ὅπου οὔτε σὴς οὔτε βρῶσις ἀφανίζει, καὶ ὅπου κλέπται οὐ διορύσσουσιν οὐδὲ κλέπτουσιν· ὅπου γάρ ἐστιν ὁ θησαυρὸς ὑμῶν, ἐκεῖ ἔσται καὶ ἡ καρδία ὑμῶν.» (Ματθ. στ’ 14-21)

Η τέταρτη Κυριακή του Τριωδίου είναι αφιερωμένη στην εκδίωξη των πρωτοπλάστων από τον παράδεισο της τρυφής. Ο άνθρωπος δημιουργήθηκε από το Θεό ως το τελειότερο και εκλεκτότερο δημιούργημα του Θεού, ως «εικόνα και καθ' ομοίωσις» αυτού ( Γέν.1,26). Πλάστηκε να ζει αιώνια μέσα στη χάρη και τις ευλογίες του Θεού, ατέρμονο βίο άπαυτης ευδαιμονίας. Αυτή τη σημασία έχει η βιβλική διήγηση περί του κήπου της Εδέμ (Γεν.2 ο κεφ.). Ο άνθρωπος έκαμε κακή χρήση της ελεύθερης βούλησής του και προτίμησε το κακό. Ο αρχέκακος διάβολος τον παρέσυρε στην πτώση και την καταστροφή. Αυτό του στέρησε τον παράδεισο, δηλαδή την αέναη και ζωοποιό παρουσία του Θεού και την κοινωνία των ακένωτων ευλογιών Του.

Μέγα χάσμα ανοίχτηκε ανάμεσά τους (Εφ.2,13). Η αγία Γραφή αναφέρει συμβολικά πως οι πρωτόπλαστοι διώχτηκαν από τον κήπο της Εδέμ και δύο αγγελικά όντα τάχθηκαν να φυλάγουν με πύρινες ρομφαίες την πύλη του, για να μην μπορούν να την παραβιάσουν αυτοί. Το ατέλειωτο δράμα του ανθρωπίνου γένους άρχισε!

Ο Αδάμ και η Εύα τότε κάθισαν απέναντι από τον κήπο της τρυφής και θρηνούσαν για το κακό που τους βρήκε.

Αναλογίζονταν την πρότερη ευδαιμονία τους, την σύγκριναν με την τωρινή δυστυχία τους, προέβλεπαν το μέλλον ζοφερό και γι' αυτό έκλαιγαν γοερά. Τα καυτά τους δάκρυα πότιζαν την άνυδρη γη και οι σπαραχτικές κραυγές τους έσπαζαν την ηρεμία της έξω του παραδείσου ερήμου.

Όμως δυστυχώς ο θρήνος των πρωτοπλάστων δεν ήταν αποτέλεσμα μεταμέλειας για την ανυπακοή και την ανταρσία τους κατά του Θεού. Δεν ήταν πράξη μετάνοιας και αίτημα συγνώμης προς το Θεό, αλλά ωφελιμιστικός σπαραγμός. Δε θρηνούσαν για τη χαμένη αθωότητα και αγιότητα, αλλά για τη χαμένη υλική ευμάρεια του παραδείσου. Ούτε ένας λόγος μετάνοιας δεν ακούστηκε από τα χείλη τους! Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας λένε πως αν εκείνη την τραγική στιγμή οι προπάτορές μας μετανοούσαν ειλικρινά και ζητούσαν ταπεινά συγνώμη από τον απόλυτα φιλάνθρωπο Θεό, θα είχαν αποκατασταθεί στην πρότερη της πτώσεως κατάστασή τους.

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΤΥΡΙΝΗΣ- Η ΕΞΟΡΙΑ ΤΩΝ ΠΡΩΤΟΠΛΑΣΤΩΝ!


Σάββατο 29 Φεβρουαρίου 2020

ΟΣΙΟΣ ΚΑΣΣΙΑΝΟΣ Ο ΡΩΜΑΙΟΣ

Όσιος Κασσιανός ο Ρωμαίος

Ο Όσιος Κασσιανός γεννήθηκε στην Ρώμη από γονείς ευσεβείς και επιφανείς, οι οποίοι φρόντισαν να τον αναθρέψουν με παιδεία και νουθεσία Κυρίου. Η γνωριμία και η συναναστροφή του, από την παιδική του ηλικία, με Αγίους ανθρώπους επέδρασε ευεργετικά στη διαμόρφωση της προσωπικότητας και του όλου τρόπου ζωής του. Σπούδασε την επιστήμη της φιλοσοφίας και της αστρονομίας και μελέτησε ιδιαίτερα τα συγγράμματα των Πατέρων και την Αγία Γραφή.

Ο Όσιος ακολούθησε το μοναχικό βίο, γενόμενος μοναχός σε μία σκήτη και επισκέφθηκε τα μοναστήρια της Αιγύπτου και της Θηβαΐδας, της Νιτρίας, της Ασίας και της Καππαδοκίας. Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης γράφει χαρακτηριστικά: «ὁ Ἅγιος μετέβη εἰς διαφόρους τόπους καὶ συνήντησε ἁγίους καὶ γνωστικωτάτους Ὁσίους καὶ τᾶς ἀρετᾶς ὅλων συναθροίζει εἰς τὸν ἐαυτόν του, ὡς ἄλλη φιλόπονος μέλισσα, ὥστε καὶ αὐτὸς ἔγινε εἰς τοὺς ἄλλους τύπος καὶ παράδειγμα παντὸς εἴδους ἀρετῆς. Ὅθεν ἀνώτερος τῶν παθῶν γενόμενος καὶ τὸν νοῦν καθαρίσας, ἐγνώρισε τὴν τελείαν κατὰ τῶν παθῶν νίκην».

Στον πρώτο τόμο της Φιλοκαλίας, περιλαμβάνονται δύο λόγοι του Οσίου Κασσιανού, «Πρὸς Κάστορα Ἐπίσκοπον, περὶ τῶν ὀκτὼ τῆς κακίας λογισμῶν, γαστριμαργίας, πορνείας, φιλαργυρίας, ὀργῆς, λύπης, ἀκηδίας, κενοδοξίας καὶ ὑπερηφανείας» και «Πρὸς Λεόντιον ἡγούμενον, περὶ τῶν κατὰ τὴν Σκήτην ἁγίων Πατέρων καὶ λόγος περὶ διακρίσεως», που δείχνουν την καθαρότητα της ζωής του και το ορθόδοξο φρόνημά του και προξενούν μεγάλη ωφέλεια. Ο δε Όσιος Ιωάννης της Κλίμακος πλέκει δίκαιο εγκώμιο στον Όσιο Κασσιανό στον περί υπακοής Λόγο του.

Ο Όσιος Κασσιανός κοιμήθηκε με ειρήνη. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του Οσίου στις 28 Φεβρουαρίου. Όταν το έτος είναι δίσεκτο εορτάζει στις 29 Φεβρουαρίου, αλλιώς στις 28 Φεβρουαρίου.

http://www.saint.gr

ΟΣΙΟΣ ΚΑΣΣΙΑΝΟΣ Ο ΡΩΜΑΙΟΣ


Παρασκευή 28 Φεβρουαρίου 2020

ΓΕΡΩΝ ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΣ ΣΙΜΩΝΟΠΕΤΡΙΤΗΣ: ΚΑΙ ΑΝ ΕΓΩ ΚΟΥΡΑΖΟΜΑΙ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΜΟΥ!


Γέροντας Αἰμιλιανὸς Σιμωνοπετρίτης: Και αν εγώ κουράζομαι στην προσευχή μου, στην παράστασή μου ενώπιον του Θεού, και αν εγώ αγνοώ τον Θεό, και αν νυστάζω ή δεν καταλαβαίνω ή μου φεύγουν τα λόγια της προσευχής ή ζώ μέσα σε χίλια σκοτάδια, είμαι βέβαιος ότι μέσα στην άγνοιά μου, στην αορασία μου, σε αυτό το σκότος μου είναι παρών ο Θεός. Ο Θεός με ακούει, ο Θεός με βλέπει, ο Θεός παρίσταται...

ΓΕΡΩΝ ΑΙΜΙΛΙΑΝΟΣ ΣΙΜΩΝΟΠΕΤΡΙΤΗΣ: ΟΤΑΝ ΚΡΙΝΕΙ ΚΑΝΕΙΣ, ΦΕΥΓΕΙ Η ΧΑΡΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ!


Γέροντας Αἰμιλιανὸς Σιμωνοπετρίτης: Όταν κρίνει κανείς, φεύγει η χάρη του Θεού. Γι’ αυτό ας μην κρίνουμε τον αδελφό μας, ας μην ανακατευόμαστε στην ζωή του, ας μην τον κατηγορούμε για τίποτε, διότι για μας είναι άγιος.
Χθες όμως αμάρτησε, πήγε με μια γυναίκα. Εμάς δεν μας ενδιαφέρει τι έκανε, για μας παραμένει άγιος. Πώς μπορούμε να γνωρίζουμε αν από χθες μέχρι σήμερα δεν μετανόησε, δεν έκλαψε; 
Πώς μπορούμε να γνωρίζουμε αν ήταν μεθυσμένος και δεν καταλάβαινε τι έκανε; Το μη κρίνειν, το μη εισέρχεσθαι στην ζωή του άλλου είναι ένα τείχος των «εν γνώσει πολεμούντων». Είναι απαραίτητη η γνώση. Εάν δεν την έχεις, τίποτε δεν κάνεις, ούτε Θεόν μπορείς να έχεις.
Όταν όμως κατηγορείς τον άλλον, όταν τον κρίνεις, όταν μπαίνεις στην ζωή του με την σκέψη σου, με την διάθεσή σου, με την απαίτησή σου, με τον λόγο σου, με την συμβουλή σου, τότε καταλύεις το «τείχος εν αγνωσία» και μένεις αθωράκιστος, στην διάθεση των πονηρών βελών του δαίμονος.

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΗΣ ΚΡΟΣΤΑΝΔΗΣ: ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΝΟΥΝ ΛΑΘΟΣ ΟΤΑΝ ΝΟΜΙΖΟΥΝ ΟΤΙ Η ΖΩΗ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΑΝΗΚΕΙ Σ' ΑΥΤΟΥΣ!


Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης: Οἱ ἄνθρωποι κάνουν λάθος ὅταν νομίζουν ὅτι ἡ ζωὴ ποὺ ἔχουν ἀνήκει σ’ αὐτοὺς καὶ ὅτι μποροῦν νὰ κάνουν μ’ αὐτὴ ὅ,τι θέλουν. Ἡ ζωὴ εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ. Ὁ Κύριος τὴν παίρνει ὅταν Ἐκεῖνος θέλει. Καὶ αὐτὸ τὸ βλέπουμε σχεδὸν σὲ κάθε βῆμα.
«Πνοὴ δὲ τίνος ἐστὶν ἡ ἐξελθοῦσα ἔκ σοῦ;» (Ἰώβ 26, 4). Ὅλον σὲ τυλίγει τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ. Καὶ ἡ ἀτμόσφαιρα γύρω σου, ὁ ἀέρας τὸν ὁποῖο ἀναπνέεις, ἀκόμη καὶ ἡ ἴδια ἡ ἱκανότητα νὰ ἀναπνέεις, εἶναι δῶρα τοῦ Θεοῦ. Κάθε στιγμὴ χρησιμοποιεῖς αὐτὰ τὰ δῶρα. Δὲν ἔχεις τίποτε δικό σου. Καὶ νὰ θυμᾶσαι: ὅπου εἶναι τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ, ἐκεῖ εἶναι καὶ ὁ ἴδιος ὁ Θεός· γιατί ὅπου εἶναι ἡ εὐεργεσία, ἐκεῖ καὶ ὁ Εὐεργέτης, δηλαδὴ ὅπου εἶναι ἡ δημιουργία, ἐκεῖ καὶ ὁ Δημιουργός.

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΗΣ ΚΡΟΣΤΑΝΔΗΣ: Ο ΚΟΣΜΟΣ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΕ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΑΔΡΑΝΕΙΑΣ, ΕΙΝΑΙ ΒΥΘΙΣΜΕΝΟΣ ΣΤΟΝ ΥΠΝΟ ΤΗΣ ΑΜΑΡΤΙΑΣ!


Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης: Ὁ κόσμος βρίσκεται σέ κατάσταση ἀδράνειας, εἶναι βυθισμένος στόν ὕπνο τῆς ἁμαρτίας. Κοιμᾶται βαθιά.. Κι ὁ Θεός τόν ξυπνάει μέ πολέμους, θανατικές ἐπιδημίες, πυρκαγιές, καταστροφικές καταιγίδες, σεισμούς, πλημμύρες, κακούς θερισμούς.

ΑΓΙΑ ΚΥΡΑΝΝΑ Η ΝΕΟΜΑΡΤΥΣ


Αγία Κυράννα η Νεομάρτυς

Η Αγία νεομάρτυς Κυράννα γεννήθηκε στο χωριό Αβυσσώκα ή Βυρσόκα, στη σημερινή Όσσα της Θεσσαλονίκης, από γονείς ευσεβείς και φιλόθεους. Στο Μαρτύριό της αναφέρεται ότι ήταν εξαιρετικά όμορφη. Αυτή η εξωτερική ομορφιά της Κυράννας, που δεν ήταν τίποτε άλλο από το αντικατόπτρισμα της εσωτερικής της ωραιότητας, αποτέλεσε και την αφορμή να οδηγηθεί στο μαρτύριο, καθώς κάποιος γενίτσαρος, εισπράκτορας των φόρων στο χωριό της Κυράννας, που την ερωτεύθηκε, προσπάθησε επανειλημμένα με κολακείες και δώρα να την ελκύσει και να την πείσει να αλλαξοπιστήσει, για να τη νυμφευθεί. Επειδή όμως η Κυράννα δεν αποδεχόταν τις κολακείες, ούτε πολύ περισσότερο τα δώρα του Τούρκου, αυτός νομίζοντας πως θα την κάμψει με τον φόβο άρχισε να την απειλεί ότι θα την βασανίσει σκληρά και τέλος θα την θανατώσει, αν δεν υποχωρήσει και δεν αρνηθεί την πίστη της. Αλλά ούτε αυτά τα μέσα έφεραν το ποθητό αποτέλεσμα για το γενίτσαρο. Τότε την οδήγησε βίαια στον κριτή της Θεσσαλονίκης και ψευδομαρτύρησε εναντίον της, ότι του είχε δηλώσει ότι θα αλλαξοπιστήσει για να τη νυμφευθεί, αλλά τελικά δεν τήρησε την υπόσχεσή της. Η Αγία Κυράννα με πνευματική ανδρεία ομολόγησε την πίστη της στον Χριστό. Έτσι οι Τούρκοι την οδήγησαν στη φυλακή.

Ο γενίτσαρος, που την οδήγησε στον κριτή, ζήτησε και έλαβε την άδεια του Αλή Εφέντη, μπέη του κάστρου της Θεσσαλονίκης, να επισκέπτεται την Αγία στη φυλακή, όπου με κολακείες αλλά και βασανιστήρια προσπαθούσε να την μεταπείσει. Όταν έφευγε αυτός, συνέχιζε τα βασανιστήρια ο δεσμοφύλακας, τον οποίο έλεγχαν για την σκληρότητά του τόσο οι υπόλοιποι φυλακισμένοι, όσο και κάποιος άλλος φύλακας Χριστιανός.

Κάποια φορά ο γενίτσαρος επισκέφθηκε και πάλι την Αγία στη φυλακή και την βασάνισε μέχρι θανάτου. Ο Χριστιανός φύλακας επέπληξε τότε δριμύτατα το δεσμοφύλακα και τον απείλησε ότι θα τον καταγγείλει στο πασά, επειδή επέτρεπε να εισέρχονται στη φυλακή παράνομα άνθρωποι ξένοι και να βασανίζουν τους φυλακισμένους. Έτσι, όταν μετά από λίγο ο γενίτσαρος ξαναήλθε στη φυλακή, φοβούμενος ο δεσμοφύλακας δεν του επέτρεψε την είσοδο. Αυτός τότε τον κατήγγειλε στον Αλή Εφέντη, ο οποίος τον κάλεσε και τον επέπληξε, γιατί παράκουσε τις διαταγές του. Ύστερα από αυτό το γεγονός, ο δεσμοφύλακας επέστρεψε οργισμένος στη φυλακή και ξέσπασε πάνω στην Κυράννα, την οποία κρέμασε και άρχισε να χτυπά αλύπητα. Μπροστά σε αυτό το θέμα όλοι οι φυλακισμένοι, ακόμη και οι Μωαμεθανοί, άρχισαν να διαμαρτύρονται και να καταφέρονται εναντίον του δεσμοφύλακος, ο οποίος άφησε την Αγία κρεμασμένη κι έφυγε. Ήταν 28 Φεβρουαρίου του 1751 μ.Χ.

Κατά τις πρώτες πρωϊνές ώρες ένα θείο φως κάλυψε ξαφνικά το σώμα της Αίας Κυράννας, η οποία άφηνε την τελευταία της πνοή, και ύστερα εξαπλώθηκε σε όλη την φυλακή. Μπροστά σε αυτό το θαύμα οι Χριστιανοί ευχαριστούσαν τον Κύριο, ενώ οι Μωαμεθανοί ενόμιζαν ότι ήταν φωτιά και τρομοκρατήθηκαν.

Ο Χριστιανός φύλακας, ο οποίος πήγε να κατεβάσει την κρεμασμένη Αγία, τη βρήκε νεκρή. Στο μεταξύ το φως είχε υποχωρήσει, αλλά παρέμενε σε όλο το χώρο μια άρρητη ευωδία. Ο φύλακας τότε, περιποιήθηκε το ιερό λείψανο της Μάρτυρος, το οποίο την επόμενη μέρα παρέλαβαν οι Χριστιανοί και το ενταφίασαν έξω από τη Θεσσαλονίκη. Στο Συναξάρι της Νεομάρτυρος αναφέρεται ότι το σκήνωμα της Αγίας ενταφιάσθηκε «ἔξω τῆς πόλεως, ἐκεῖ ὅπου ἐνταφιάζονται καὶ τῶν λοιπῶν Χριστιανῶν τὰ λείψανα», δηλαδή στο Κοιμητήριο της Αγίας Παρασκευής.

Ασματική ακολουθία της συνέγραψε ο Χριστόφορος Προδρομίτης. Ως ημέρα της μνήμης της Νεομάρτυρος αναφέρεται σε Λαυρεωτικό Κώδικα η 1η Ιανουαρίου. Στην Όσσα όμως, η Αγία Κυράννα εορτάζεται στις 8 Ιανουαρίου. Αιτία αυτής της εορτολογικής μετατοπίσεως ίσως είναι το ότι ο εορτασμός της κατά τις 28 Φεβρουαρίου συχνά συνέπιπτε με την περίοδο της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, περίοδο χαρμολύπης, ενώ στις 8 Ιανουαρίου επιπλέον οι κάτοικοι της Όσσας ήταν όλοι συγκεντρωμένοι στο χωριό τους εξαιτίας των εορτών των Χριστουγέννων. Η μνήμη της Αγίας τιμάται πανηγυρικά και από τους Οσσαίους της Θεσσαλονίκης και στο ναό της Αχειροποιήτου κατά τη Κυριακή μετά τις 8 Ιανουαρίου.

Στο χωριό Όσσα, βρίσκεται ο Ιερός Ναός της Μεγαλομάρτυρος Αγίας Κυράννας, που είναι και πολιούχος της κοινότητας, αφιερωμένος στη μνήμη της νεομάρτυρος Κυράννας. Ο ναός κτίστηκε το 1840 μ.Χ., όπως αναφέρει ο Αστέριος Θηλυκός ή το 1868 μ.Χ. σύμφωνα με επιγραφή κτίσεως. Σε αυτόν φυλάσσεται η θαυματουργή εικόνα της Αγίας Κυράννας, φιλοτεχνημένη γύρω στο 1870, από τον Χριστόδουλο Ιωάννου Ζωγράφο από την Σιάτιστα.

Πέμπτη 27 Φεβρουαρίου 2020

ΓΕΡΩΝ ΜΩΥΣΗΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ: ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΟΥΤΕ ΥΠΕΡΒΟΛΙΚΗ ΑΥΣΤΗΡΟΤΗΤΑ ΟΥΤΕ ΜΕΓΑΛΗ ΕΠΙΕΙΚΕΙΑ!



Γέρων Μωυσής ο Αγιορείτης: Δεν χρειάζεται ούτε υπερβολική αυστηρότητα ούτε μεγάλη επιείκεια. Άστοχες και αδιάκριτες παρεμβάσεις έκαναν ανθρώπους να πικραθούν και να απογοητευθούν για πάντα. Στα θέματα προσεγγίσεως των άλλων δεν ωφελούν πείσματα, ρηχότητες και προχειρότητες. Η διάκριση προέρχεται από γνώση, εμπειρία, πνευματική καλλιέργεια και ωριμότητα. Είναι αποτέλεσμα αυτοελέγχου, αυτοκριτικής, μελέτης και θείου φωτισμού. Η διάκριση παρηγορεί και αναπαύει ψυχές. Η αδιακρισία πληγώνει, κουράζει και ταλαιπωρεί. Έχουν ευθύνη οι καθοδηγοί. Μη δημιουργούν νέα προβλήματα με επιπόλαιες κατευθύνσεις.
Στις καθημερινές διαπροσωπικές σχέσεις χρειάζεται πλησίασμα, κατανόηση, συνεργασία, ευγένεια, καταδεκτικότητα, πνεύμα θυσίας. Ιδιαίτερα τους νέους, όταν τους πιέζουμε, δεν τους βοηθάμε. Αντιδρούν, δεν ακούνε και απομακρύνονται. Το μεγάλο ζόρισμα, μπούχτισμα και στρίμωγμα φέρνει τα αντίθετα αποτελέσματα. Ο ανελεύθερος εξαναγκασμός είναι αφιλάνθρωπος. Διακριτικός συνήθως είναι ο ταπεινός άνθρωπος. Η διάκριση απομακρύνει τον άνθρωπο από επικίνδυνες για την πνευματική ζωή υπερβολές. Η διάκριση αποξενώνει τους φίλους της από κάθε μορφής πλάνη. Δεν αφήνει να επιδεινωθεί το νόσημα.
Ο ιερός Χρυσόστομος λέει πως στην πνευματική αγωγή η μεγάλη αυστηρότητα, οι συνεχείς επιπλήξεις και οι πολλές παρατηρήσεις και τιμωρίες πονούν, κουράζουν και αποθαρρύνουν. Η διάκριση καλείται να σώσει και όχι να επιδεινώσει μια κατάσταση. Η συγχωρητικότητα, η μετάνοια και η αγάπη υπερβαίνουν την όποια αμαρτία. Ο ευγενικός, χαριτωμένος και ταπεινός τρόπος είναι χρήσιμος πάντοτε. Το καλό δεν φέρνει καλό όταν καλώς δεν γίνεται. Τους ανθρώπους θα βοηθήσουμε καλύτερα με την αγαπητική αλήθεια, τη φιλαδελφεία και την καταδεκτικότητα. Κάθε άνθρωπος έχει το κλειδί του, το κλικ του. Να μη στεκόμαστε απέναντι του ως ανακριτές, δικαστές, ψυχαναλυτές και κατήγοροι.