ΑΓΙΟΣ ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ Ή ΝΑΘΑΝΑΗΛ Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ

Άγιος Ναθαναήλ ή Βαρθολομαίος ο Απόστολος

Ο Άγιος Απόστολος Βαρθολομαίος μαρτύρησε με σταυρικό θάνατο στην Αρμενία. Το άγιο λείψανο του οι χριστιανοί το έβαλαν μέσα σε μια πέτρινη θήκη και το έκρυψαν στην Ουρβανούπολη.
Επειδή, όμως, η θήκη γιάτρευε πολλές ασθένειες, συνέρεαν σ' αυτή πλήθη λαού. Γι' αυτό οι ειδωλολάτρες, όταν βρήκαν την κατάλληλη ευκαιρία, πέταξαν τη θήκη στη θάλασσα, μαζί με άλλες τέσσερις θήκες μαρτύρων. Τότε έγινε κάτι το θαυμαστό. Η θήκη με το λείψανο του Αγίου Βαρθολομαίου, συνοδεία των άλλων τεσσάρων θηκών, αφού πέρασαν τη Μαύρη Θάλασσα, τα στενά του Ελλησπόντου, το Αιγαίο πέλαγος και το Αδριατικό, έφθασαν αριστερά της Σικελίας, στο νησί Λιπαρά. Έπειτα, οι θήκες που συνόδευαν τη θήκη του Αγίου Βαρθολομαίου πήγε η κάθε μία σε διαφορετικούς τόπους της Ιταλίας. Τότε λοιπόν, ο Άγιος του Θεού αποκαλύφθηκε στον επίσκοπο της Λιπαρός Αγάθωνα, ο όποιος, αφού κατέβηκε στην παραλία και είδε τη θήκη, έμεινε εκστατικός. Με σεβασμό τότε, συνόδευσαν τη θήκη με το άγιο λείψανο εκεί όπου θαυματουργικά υπέδειξε ο Απόστολος του Θεού και όπου κτίστηκε μεγαλοπρεπής ναός.
Δίκαια, έτσι, μπορεί να πει κανείς: «Θαυμαστὸς ὁ Θεὸς ἐν τοὶς ἁγίοις αὐτοῦ» (Ψαλμός ξζ' 36). Θαυμαστός είναι ο Θεός στις προστασίες που παρέχει στους Αγίους Του, που είναι αφοσιωμένοι σ' Αυτόν. Η μνήμη του εορτάζεται από την Ορθόδοξη Εκκλησία στις 22 Απριλίου και στις 11 Ιουνίου μαζί με τον Απόστολο Βαρνάβα, και η ανακομιδή των λειψάνων του στις 25 Αυγούστου.
 
https://www.saint.gr 

ΑΓΙΟΣ ΤΙΤΟΣ Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ

Άγιος Τίτος ο Απόστολος

Ο Απόστολος Τίτος, ο οποίος ήταν Έλληνας στην καταγωγή, ήταν πολύ μορφωμένος. Έγινε χριστιανός από τον Απόστολο Παύλο, με τον οποίο και συνεργάστηκε, στην διάδοση του Ευαγγελίου. Τον ακολούθησε στην Ιερουσαλήμ και κατόπιν επιφορτίστηκε να πάει στην Κόρινθο για να δει την κατάσταση της εκεί Εκκλησίας. Στην επιστροφή του, συνάντησε τον Απόστολο Παύλο στην Μακεδονία και μετά πήγαν μαζί στην Κρήτη, όπου εκεί ο Παύλος τον έκανε επίσκοπο του νησιού και του είπε να κάνει και ιερείς για όλο το νησί. Ο Παύλος του έστειλε και την γνωστή προς Τίτον επιστολή, από την οποία γνωρίζουμε, ότι ο Έλληνας μαθητής του Παύλου είναι «τέκνον του γνήσιον».

Από την ίδια επιστολή του μαθαίνουμε ότι ο Τίτος είχε λαμπρούς συνεργάτες στην Κρήτη, τον Ζηνά τον νομικό και τον περίφημο Απολλώ. Απεβίωσε το έτος 105 μ.χ.

Η Κάρα του Αγίου βρίσκεται στον ομώνυμο Ναό Ηρακλείου Κρήτης. Αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου βρίσκονται στις Μονές Μεγ. Λαύρας, Παντοκράτορος και Παντελεήμονος Αγίου Όρους, Λειμώνος Λέσβου και στην Λαύρα Αγίου Αλεξάνδρου Νέβσκι Αγίας Πετρουπόλεως. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του Αγίου Τίτου στις 25 Αυγούστου.

http://www.saint.gr

ΑΓΙΟΣ ΕΥΤΥΧΗΣ Ο ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΡΑΣ

Άγιος Ευτυχής ο Ιερομάρτυρας

Ο Άγιος Ιωάννης ο Ευαγγελιστής, θέλοντας να δείξει τον άνθρωπο που έχει αληθινά πνεύμα Θεού, είπε: «Παν πνεύμα ό ομολογεί Ιησούν Χριστόν εν σαρκί έληλυθότα, εκ του Θεού εστί» (Α' επιστολή Ιωάννου, δ' - 2). Δηλαδή, κάθε άνθρωπος που παρουσιάζεται με χάρισμα Πνεύματος, αν ομολογεί όχι μόνο με λόγια αλλά και με έργα ότι ο Ιησούς Χριστός πράγματι σαρκώθηκε και έζησε σαν άνθρωπος φέροντας την ανθρώπινη φύση, αυτός ο άνθρωπος είναι από το Θεό. Ένας τέτοιος άνθρωπος ήταν και ο Άγιος Ευτυχής. Σαν γνήσιος μαθητής του Αγίου Ιωάννη του Ευαγγελιστή, απέδειξε περίτρανα στη ζωή του ότι είναι πραγματικά άνθρωπος του Θεού. Κήρυξε με ανδρεία το Ευαγγέλιο, γκρέμισε πολλούς ναούς ειδώλων, υπέμεινε δαρμούς και κακοπάθησε πολλά χρόνια δέσμιος μέσα στη φυλακή. Κατόπιν τον έριξαν στη φωτιά και μετά στα πεινασμένα θηρία. Επειδή, όμως, ένα από τα θηρία μίλησε με ανθρώπινη φωνή, αλλά και επειδή στη συνέχεια έμεινε αβλαβής από τα υπόλοιπα μαρτύρια, όλοι εξεπλάγησαν. Εξαιτίας, λοιπόν, αυτών των θαυμάτων, τον άφησαν ελεύθερο να γυρίσει στην πατρίδα του Σεβαστή, όπου ειρηνικά παρέδωσε στον Κύριο το πνεύμα του. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του Αγίου Ευτυχή στις 30 Μαΐου και στις 24 Αυγούστου.

http://www.saint.gr

ΣΥΝΑΞΗ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΤΗΣ ΠΡΟΥΣΙΩΤΙΣΣΑΣ

Σύναξη της Παναγιάς της Προυσιώτισσας

Ψηλά, στις ελατόφυτες βουνοκορφές της νοτιοδυτικής Ευρυτανίας, και σφηνωμένη ανάμεσα σε κάθετους γκριζωπούς βράχους με άγρια μεγαλοπρέπεια, προβάλλει η ιερά μονή του Προύσου. Είναι σταυροπηγιακό και ιστορικό μοναστήρι, με μεγαλόπρεπα τριώροφα κτίρια. Ανάμεσα τους υπάρχει σπήλαιο λαξευμένο, που φιλοξενεί στο εσωτερικό του τον πρώτο και παλαιό ναό της μονής. Μέσα σ' αυτόν φυλάσσεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας, που επονομάζεται Προυσιώτισσα και εορτάζει με κάθε εκκλησιαστική και βυζαντινή μεγαλοπρέπεια στις 22-23 Αυγούστου.

Τη θαυματουργή αυτή εικόνα της Θεοτόκου λέγεται ότι την ζωγράφισε ο Ευαγγελιστής Λουκάς και ήλθε από την Προύσα της Μικράς Ασίας (σύμφωνα με το χειρόγραφο 3 του κώδικα της Ιεράς Μονής Προυσιωτίσσης). Την έφερε από την Προύσα κάποιος ευγενής νέος στα χρόνια της εικονομαχίας (829 μ.Χ.) επί εικονομάχου βασιλέως Θεοφίλου. Στο δρόμο όμως για την Ελλάδα, στην Καλλίπολη της Θράκης, την έχασε και η εικόνα αποκαλύφθηκε θαυματουργικά σ' ένα τσοπανόπουλο, με μια στήλη φωτός σαν πυρσός - γι' αυτό πήρε και την επωνυμία Πυρσός - στο μέρος όπου ήταν κρυμμένη. Ο νέος, που είχε εγκατασταθεί στην Πάτρα, όταν το έμαθε θέλησε να την πάρει. Αλλά η εικόνα θαυματουργικά γύρισε και πάλι στο άγριο μέρος της Ευρυτανίας, όπου αποκαλύφθηκε στους ντόπιους βοσκούς τη νύχτα από 22 προς 23 Αυγούστου. Τότε ο νέος, μαζί μ' έναν υπηρέτη του, πήγαν και αυτοί εκεί, όπου έγιναν μοναχοί μετανομασθέντες Διονύσιος και Τιμόθεος αντίστοιχα.

Η εικόνα της Παναγίας είναι τύπου Οδηγήτριας και είναι επιχρυσωμένη με αργυροεπίχρυση ένδυση, δώρο του στρατηγού Γεωργίου Καραϊσκάκη που φιλοξενούνταν στη Μονή την περίοδο της επανάστασης του 1821 μ.Χ. Την ένδυση, την κατασκέυασε ο χρυσοχόος Γεωργίος Καρανίκας το 1824 μ.Χ., όπως μας αποκαλύπτει η ανάγλυφη επιγραφή πάνω από τον δεξιό ώμο της Παναγίας: «Η Παντάνασσα. Δι εξόδων του γενναιοτάτου στρατηγού Γεωργίου Καραϊσκάκη, χειρί Γεωργίου Καρανίκα, 1824».

Στο ιστορικό της μονής αναφέρεται ότι επί τουρκοκρατίας καταστράφηκε πολλές φορές. Η τελευταία όμως καταστροφή, που μετέβαλε τα κτίρια σε σωρούς ερειπίων, έγινε το 1944 μ.Χ. από τους γερμανούς. Μετά την καταστροφή των κτισμάτων, ένας αξιωματικός θέλησε να κάψει και την εκκλησία. Προσπάθησε πολλές φορές, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Ενώ λοιπόν στεκόταν άπ' έξω κι έδινε διαταγές, τιμωρήθηκε παραδειγματικά από το χέρι της Παναγίας. Μια αόρατη δύναμη τον έριξε με ορμή πάνω στο πλακόστρωτο. Το χτύπημα ήταν δυνατό, και ο γερμανός ανίκανος να σηκωθεί. Τον σήκωσαν οι στρατιώτες και τον έβαλαν πάνω σε ζώο για να τον μεταφέρουν στο Αγρίνιο. Έτσι ο ναός παρέμεινε αβλαβής, όπως διαφυλάχθηκε ακέραιος δια μέσου των αιώνων.

Πέρασαν τέσσερα χρόνια. Ο εμφίλιος πόλεμος τώρα μαίνεται στην ελληνική ύπαιθρο. Οι κάτοικοι της Ευρυτανίας και ορεινής Ναυπακτίας εγκαταλείπουν τα χωριά τους και προσφευγουν για ασφάλεια σε άλλα μέρη της Ελλάδος. Μαζί τους προσφεύγει και η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας. Ακολουθεί κι αυτή την τύχη των παιδιών της και μεταφέρεται από τους μοναχούς του Προύσου στη ακρόπολη της Ναυπάκτου. Το μοναστήρι παραμένει τελείως έρημο.

Ύστερα από καιρό αρχίζουν οι επιχειρήσεις του στρατού. Η ενάτη μεραρχία αναλαμβάνει εκκαθαριστικές επιχειρήσεις στην Ευρυτανία. Μερικά τμήματα περνούν από τον Προυσό. Ορισμένοι αξιωματικοί και στρατιώτες πλησιάζουν στη σκοτεινή εκκλησούλα της σπηλιάς και μπαίνουν για να προσκυνήσουν. Εκεί μέσα αντικρίζουν ένα παράδοξο θέαμα: Μπροστά το τέμπλο, στ' αριστερά της ωραίας πύλης, να αναμμένο καντήλι και μια καλόγρια γονατιστή. Οι στρατιώτες απορούν. Πως ζει αυτή η μοναχή εδώ,τι στιγμή που η Ευρυτανία είναι τελείως έρημη από κατοίκους; Πως συντηρείται, τι τρώει, που βρίσκει λάδι για το καντήλι; Την ερωτούν λοιπόν, κι εκείνη σεμνά και πονεμένα τους απαντά: «Παιδιά μου, ζω εδώ μοναχή μου δυόμισι τώρα χρόνια. Για τη δική μου ζωή δεν χρειάζονται φαγητό και ψωμί. Μου αρκεί ότι έχω το καντήλι μου αναμμένο». Οι στρατιώτες, κουρασμένοι από τις επιχειρήσεις και βιαστικοί να φύγουν, δεν έδωσαν προσοχή στα λόγια της.

Την επομένη όμως, όταν τα έφεραν πάλι στη μνήμη τους, κατάλαβαν πως επρόκειτο νια κάτι θαυμαστό. Κι όταν αργότερα περνούσαν από τη Ναύπακτο, ζήτησαν με επιμονή άδεια από τον διοικητή τους νια να επισκεφθούν τον μητροπολίτη. Ο επίσκοπος Ναυπακτίας και Ευρυτανίας Χριστόφορος τους υποδέχθηκε με αγάπη, κι αφού τους άκουσε συγκινημένος, έριξε φως στο μυστήριο. «Ο ναός, τους είπε, που επισκεφθήκατε, ανήκει στην έρημη τώρα ιερά μονή Προυσιώτισσας, της οποίας η θαυματουργή εικόνα βρίσκεται πάνω από δύο χρόνια εδώ, στο παρεκκλήσι της μητροπόλεως μας, στον άγιο Διονύσιο. Πηγαίνετε να την προσκυνήσετε, και θα καταλάβετε».

Πήγαν πράγματι και προσκύνησαν. Τότε αυθόρμητα στον καθένα δόθηκε η εξήγηση στην απορία του: Στην εικόνα της Θεομήτορος αναγνώρισαν τη μοναχή εκείνη που συνάντησαν στο εκκλησάκι της σπηλιάς, ψηλά στον Προυσό!

ΓΕΡΩΝ ΦΙΛΟΘΕΟΣ ΖΕΡΒΑΚΟΣ: ΕΠΙΒΛΕΠΕΙ Ο ΚΥΡΙΟΣ ΚΑΙ ΣΕ ΕΜΑΣ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥΣΑΣ ΠΟΝΗΡΑΣ ΓΕΝΕΑΣ!

Γέρων Φιλόθεος Ζερβάκος: Επιβλέπει ο Κύριος και σε εμάς τους ανθρώπους της παρούσας πονηράς γενεάς και τι βλέπει, εκτός ολίγων εξαιρέσεων; Υπερηφάνεια, φθόνο, κακία, συκοφαντίες, καταλαλιές, αρπαγές, πλεονεξίες, ψεύδη επιορκίες, μέθες, κραιπάλες, ασέλγειες, ακολασίες. Επιβλέπει επί τας γυναίκας και τι βλέπει, εκτός ολίγων εξαιρέσεων; Ντρέπομαι να το πω. Βλέπει όχι ταπείνωση, σεμνότητα, αλλ’ εωσφορική υπερηφάνεια, πολυτέλεια, και ξετσιποσύνη μέχρι παραφροσύνης• βαψίματα προσώπων, χειλιών και ονύχων, απιστία, παρακοή προς τους εαυτούς συζύγους, διαζύγια κ.λπ. Αυτά βλέπει ο παντεπόπτης Θεός, ο πανταχού παρών και τα πάντα πληρών, και εξαιρέτως την υπερηφάνεια ανδρών και γυναικών, και αντιτάσσεται στις υπερηφάνειες• «Κύριος υπερηφάνοις αντιτάσσεται, ταπεινοίς δε δίδωσι χάριν». Οργίζεται και αγανακτεί εναντίον των ασεβών, αγνωμόνων και καταφρονητών των θείων του εντολών, και τους τιμωρεί. «Επιβρέξει Κύριος επί τους αμαρτωλούς παγίδας, πυρ και θείον και πνεύμα καταιγίδος η μερίς του ποτηρίου αυτών» (Ψαλμ. 10, 6).

ΓΕΡΩΝ ΦΙΛΟΘΕΟΣ ΖΕΡΒΑΚΟΣ: ΕΧΕ ΠΙΣΤΗ ΣΤΟΝ ΘΕΟ ΚΑΙ ΜΗ ΦΟΒΑΣΑΙ!

Γέρων Φιλόθεος Ζερβάκος: Έχε πίστη στον Θεό και μη φοβάσαι. Ένα μόνο να φοβούμεθα, την αμαρτία η οποία μας προξενεί θάνατο αιώνιο, ενώ όλα τ' άλλα μας προξενούν πρόσκαιρη λύπη μόνο. Έχε υπομονή, πίστη, ελπίδα, αγάπη και να επικαλείσαι με όλη την ψυχή σου τον Θεό και θα σε βοηθήσει. Λέγε με πίστη και ελπίδα: ''Ἡ ἐλπίς μου ὁ Πατὴρ, καταφυγή μου ὁ Υἱὸς, σκέπη μου τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον, Τριὰς Ἁγία δόξα Σοι'' καθώς και ''Τὴν πᾶσαν ἐλπίδα μου εἰς Σὲ ἀνατίθημι, Μήτερ τοῦ Θεοῦ, φύλαξόν με ὑπὸ τὴν σκέπην Σου''.

ΑΓΙΟΣ ΑΓΑΘΟΝΙΚΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝ ΑΥΤΩ ΜΑΡΤΥΡΕΣ

Άγιος Αγαθόνικος και οι μαζί μ' αυτόν Ζωτικός, Ζήνων, Θεοπρέπιος, Ακίνδυνος και Σεβηριανός

Όταν ο κόμης Ευτόλμιος επέστρεφε από την περιοδεία του στον Πόντο, όπου είχε πάει για να καταδιώξει χριστιανούς, σταμάτησε στην Κάρπη όπου βρήκε τον Ζωτικό και τον θανάτωσε μαζί με τους μαθητές του. Εκεί έμαθε ότι ο πρίγκιπας της πόλης έγινε χριστιανός από κάποιο Αγαθόνικο. Τότε, συνέλαβε τον πρίγκιπα και τον Αγαθόνικο (που ήταν από τη Νικομήδεια), και αφού τους τιμώρησε μαζί με άλλους χριστιανούς, κατόπιν όλους μαζί τους οδήγησε στο βασιλιά, που βρισκόταν στη Θράκη. Αλλά στο δρόμο, κοντά σε ένα χωριό ονομαζόμενο Ποταμός, σκότωσε τους Ζήνωνα, Θεοπρέπιο, Ακίνδυνο και Σεβηριανό, διότι από τις πολλές πληγές που είχαν στα πόδια τους, δεν μπορούσαν πλέον να βαδίσουν. Όταν έφθασε στο χωριό Άμμους κοντά στη Σιλυβρία, με βασιλική διαταγή αποκεφάλισε, έτσι όπως τους είχε δεμένους, τον Αγαθόνικο, τον πρίγκιπα και τους άλλους χριστιανούς.

Έτσι, όλοι ακολούθησαν το παράδειγμα του εσφαγμένου Αρνίου, του Χριστού, και άξια θα συναριθμηθούν μ' αυτούς που θα είναι «γεγραμμένοι εν τω βιβλίω της ζωής του αρνίου» (Αποκάλυψη, κα' 27). Δηλαδή, μ' αυτούς που θα είναι γραμμένοι στο βιβλίο της αιώνιας ζωής του Αρνίου, δηλαδή του Χριστού. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη των Αγίων Αγαθόνικου και των συν αυτώ μαρτύρων στις 22 Αυγούστου.

http://www.saint.gr

ΑΓΙΟΣ ΓΑΒΡΙΗΛ Ο ΔΙΑ ΧΡΙΣΤΟΝ ΣΑΛΟΣ: ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΞΙΟΥΣ Ή ΜΗ ΙΕΡΕΙΣ!

Άγιος Γαβριήλ ο δια Χριστόν Σαλός: Για τους άξιους ή μη ιερείς

Μερικοί ιερείς ήταν απότομοι και με τον τρόπο τους απομάκρυναν κάποιους από τους ναούς. Όταν όμως γνώριζαν τον άγιο Γέροντα, ξαναέβρισκαν την οδό της αληθείας. Ο Γέροντας μας έλεγε:

– Από την εποχή των Αποστόλων, ο Ορθόδοξος ιερέας, με τη χειροτονία του,έχει πάρει τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, την οποία οι αιρετικοί δεν έχουν.
Αν ο ιερέας είναι αμαρτωλός, όταν τελεί τις ιερές ακολουθίες είναι δεμένος με σκοινί, και την τέλεση του Μυστηρίου αναλαμβάνουν οι άγιοι Άγγελοι. Ο αμαρτωλός ιερέας μοιάζει με κάποιον που βγάζει από το πηγάδι το αθάνατο νερό με χρυσό κουβά. Το νερό δεν παθαίνει τίποτα από τις αμαρτίες του. Γι’ αυτό και ο σοφός άνθρωπος θα χρησιμοποιήσει τη χάρη εκείνη που κατέρχεται μέσα του από τη Θεία Λειτουργία.
Όμως, αν ο ιερέας κηρύττει λανθασμένα σε δογματικά θέματα, τότε απομακρυνθείτε απ’ αυτόν. Είναι εχθρός και προδότης. Μέχρι να τον αποσχηματίσουν, με απόφαση της Ιεράς Συνόδου, δεν θα λείψει η Θεία Χάρις απ’ όσους τον πλησιάζουν για πρώτη φορά και δεν τον γνωρίζουν. Οι άγιοι πατέρες διδάσκουν:
Ένας ιερέας με τη Χάρη του Αγίου Πνεύματος έχει τόση δύναμη όση δεν έχουν όλοι οι λαϊκοί μαζί!

ΑΓΙΟΣ ΓΑΒΡΙΗΛ Ο ΔΙΑ ΧΡΙΣΤΟΝ ΣΑΛΟΣ: ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ ΟΤΑΝ ΘΕΛΟΥΜΕ ΝΑ ΠΑΡΑΚΑΛΕΣΟΥΜΕ ΕΝΑΝ ΑΓΙΟ ΓΙΑ ΚΑΤΙ!

Άγιος Γαβριήλ ο δια Χριστόν Σαλός:

- Γέροντα, τί πρέπει να κάνουμε όταν θέλουμε να παρακαλέσουμε έναν Άγιο για κάτι;
- Πρώτα να κάνετε το σταυρό σας στο Όνομα της Αγίας Τριάδος. Μετά πείτε την προσευχή της Παναγίας ''Χαίρε, Κεχαριτωμένη Μαρία'' και ύστερα επικαλεστείτε τον Άγιο τρείς φορές. Για παράδειγμα: ''Άγιε Μεγαλομάρτυρα Γεώργιε, παρακάλεσε τον Θεό για μας!'', και ύστερα ζητήστε εκείνο που θέλετε, αλλά αυτό να είναι χρήσιμο για την ψυχή. Αυτό να ζητάτε.

(Απο το βιβλίο της Νάνα Μερκβιλάτζε: ''Ο Άγιος Γαβριήλ ο δια Χριστόν Σαλός και Ομολογητής'')

ΑΓΙΑ ΒΑΣΣΑ

Αγία Βάσσα και τα παιδιά της Θεόγνιος, Αγάπιος και Πιστός

Η Αγία Βάσσα έζησε στα χρόνια του Διοκλητιανού, και κατοικούσε στην Έδεσσα (το πιθανότερο της Μακεδονίας). Είχε παντρευτεί ειδωλολάτρη Ιερέα, τον Ουαλέριο, από τον οποίο απέκτησε τρεις γιους, τον Θεόγνιο, τον Αγάπιο και τον Πιστό.

Στη Βάσσα όμως, ψυχή που αγαπούσε την αλήθεια και την αρετή, δόθηκε η ευκαιρία να διδαχθεί και να προσέλθει στη χριστιανική πίστη. Μαζί της έφερε και τους τρεις γιους της, που την αγαπούσαν με όλη τους την καρδιά. Όταν πληροφορήθηκε αυτό το πράγμα ο Ουαλέριος (περί το 290 μ.Χ.), προσπάθησε με ποικίλα τεχνάσματα να τους επαναφέρει στην ειδωλολατρία. Μάταια όμως. Διότι αντίθετα η Βάσσα, αγωνιζόταν αυτή να διαφωτίσει τον ειδωλολάτρη άντρα της. Εξοργισμένος τότε ο Ουαλέριος, κατάγγειλε και τους τέσσερις στον ανθύπατο Βικάριο, που αμέσως διέταξε τη σύλληψη τους. Και ο μεν πρωτότοκος Θεόγνιος, όταν ομολόγησε τον Ιησού αμέσως πέθανε, αφού του έσχισαν τα στήθη και τις πλευρές. Οι δε υπόλοιποι ρίχτηκαν στην φυλακή. Αλλά επειδή δεν κάμφθηκε το φρόνημα τους, τον μεν Αγάπιο τον σκότωσαν, αφού του έγδαραν το δέρμα από το κεφάλι μέχρι το στήθος και κατόπιν έκαψαν το γδαρμένο σώμα. Το μαρτύριο ήταν φρικτό, αλλά ο νεαρός αθλητής φώναξε: «ουδέν ούτως ηδύ, ως το πάσχειν υπέρ Χριστού». Τον δε τρίτο γιο, τον Πιστό, τον αποκεφάλισαν. Τη μητέρα την άφησαν ελεύθερη. Κατόπιν όμως την συνέλαβε ο έπαρχος Κυζίκου, και αφού της έσπασε πόδια και χέρια, την αποκεφάλισε. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη της Αγίας Βάσσας και των τριών γιών της στις 21 Αυγούστου.

http://www.saint.gr