ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΠΟΡΕΙΑ ΚΑΙ ΖΩΗ

Κυριακή 12 Ιουνίου 2022

ΑΓΙΟΣ ΤΙΜΟΘΕΟΣ Ο ΝΕΟΣ ΟΣΙΟΜΑΡΤΥΡΑΣ

Άγιος Τιμόθεος ο νέος Οσιομάρτυρας

Ο Άγιος Οσιομάρτυρας Τιμόθεος συναριθμείται και αυτός μαζί με τους μοναχούς Βενέδικτο, Συνέσιο και Παύλο της ιεράς μονής Κωνσταμονίτου που μαρτύρησαν στις 12 Ιουνίου. Εκτενείς πληροφορίες για το βίο και το μαρτύριο του Οσιομάρτυρα Τιμοθέου μας παραθέτει ο μοναχός Δοσίθεος Κωνσταμονίτης στο έργο του «Νέον Υπόμνημα των νεοφανών Ιερομαρτύρων και Οσιομαρτύρων».
Ο Οσιομάρτυς Τιμόθεος καταγόταν από τα χωριά της Βεροίας και συγκεκριμένα την περιοχή που υπαγόταν εκκλησιαστικά στη δικαιοδοσία του Μητροπολίτου Βεροίας, όπως παραθέτει χαρακτηριστικά ο βιογράφος Δοσίθεος Κωνσταμονίτης. Οι πληροφορίες που διαθέτουμε είναι εξαιρετικά λιγοστές. Γνωρίζουμε ωστόσο ότι, όταν ο Τιμόθεος ήταν νέος, νυμφεύθηκε. Μετά το θάνατο όμως της συζύγου του, ήλθε στο Άγιον Όρος και τα κελλιά των Καρυών. Επέλεξε τη μονή Κωνσταμονίτου, όπου όμως ο κοινοβιακός βίος της αδελφότητος ήταν σκληρός και εκεί τελικά εκάρη μοναχός και έζησε στην ησυχία για αρκετό χρονικό διάστημα.
Όταν ο Τιμόθεος συνελήφθη μαζί με τους άλλους πατέρες της Μονής και οδηγήθηκε με τη βία στη Θεσσαλονίκη, όπου φυλακίσθηκε, ήταν ο μεγαλύτερος σε ηλικία (πάνω από εξήντα ετών). Βασανίσθηκε και μαρτύρησε επί Ρουμπούτ πασά, πιθανώς το 1822 μ.Χ. Έτσι αξιώθηκε του στεφάνου του μαρτυρίου. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του Αγίου στις 12 Ιουνίου.

https://www.saint.gr

ΟΣΙΟΣ ΠΕΤΡΟΣ Ο ΘΕΟΦΟΡΟΣ Ο ΕΝ ΑΘΩ ΑΣΚΗΣΑΣ

Όσιος Πέτρος ο Θεοφόρος ο εν Άθω ασκήσας

Ο Όσιος Πέτρος καταγόταν από την Κωνσταντινούπολη και έζησε κατά τον 9ο αιώνα μ.Χ. Οι γονείς του, ευσεβή και διακεκριμένα μέλη της εκεί κοινωνίας, τον είχαν αναθρέψει σύμφωνα με τις εντολές του Χριστού.
Η εκπαίδευση του Πέτρου, υπήρξε αξιόλογη και με τα προσόντα που ήταν προικισμένος αναδείχτηκε και στρατηγός. Σε κάποια μάχη νικήθηκε το βασιλικό στράτευμα και ο ίδιος πιάστηκε αιχμάλωτος. Μεταφέρθηκε στη Σαμάρεια της Μεσοποταμίας, όπου κλείσθηκε στη φυλακή και υπέστη πολλές ταλαιπωρίες.
Όταν απελευθερώθηκε με θαυμαστό τρόπο, πήρε την απόφαση ν' αφιερωθεί ολοκληρωτικά στο Χριστό. Πήγε στη Ρώμη, περιηγήθηκε όλα τα χριστιανικά μνημεία, μελέτησε την Ιστορία των αγώνων της Εκκλησίας και κατόπιν εκάρη μοναχός από τον Πάπα Γρηγόριο Δ'. Εγκαταστάθηκε στο Άγιο Όρος, όπου ασκήτεψε για πενήντα τρία χρόνια και κοιμήθηκε με ειρήνη μέσα σε μια σπηλιά. Το ιερό λείψανό του βρέθηκε τυχαία από κάποιον κυνηγό και ενταφιάσθηκε από τους μοναχούς με ευλάβεια και κάθε τιμή.
Αποτμήματα του Ιερού Λειψάνου του Αγίου βρίσκονται στις Μονές Αγίου Διονυσίου και Δοχειαρίου Αγίου Όρους και Λειμώνος Λέσβου. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του Οσίου στις 12 Ιουνίου.

https://www.saint.gr

Σάββατο 11 Ιουνίου 2022

ΣΥΝΑΞΗ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ "ΑΞΙΟΝ ΕΣΤΙ"

Σύναξη της Παναγίας «Ἄξιον Ἐστί» (ή ἐν τῷ «Ἀδειν»)

Η εικόνα της Παναγίας, το «Ἄξιον ἐστι», είναι μια από τις περίφημες εικόνες του Αγίου Όρους. Βρίσκεται στο ναό του Πρωτάτου στις Καρυές του Αγίου Όρους, θεωρούμενη ως «κοινή εφέστιος προστάτις» εικόνα όλων των Αγιορείτικων Μονών, φέρουσα στο πλαίσιό της τις σφραγίδες και των 20 Μονών. Αρχικά η εικόνα αυτή βρισκόταν σε ένα παντοκρατορινό κελί στην τοποθεσία τη λεγόμενη κοιλάδα του «Ἄδειν» κοντά και κάτω από τη σκήτη του Αγίου Ανδρέα.

Την 11 Ιουνίου 980 μ.Χ. (κατά άλλους το 982 μ.Χ.) ο γέροντας έλειπε από το κελί, καθώς είχε πάει σε μια αγρυπνία στις Καρυές, αφήνοντας μόνο τον υποτακτικό του. Ο υποτακτικός τη νύχτα έκανε κανονικά τον κανόνα του. Ακούει σε μια στιγμή να του χτυπάνε την πόρτα, ανοίγει και βλέπει έναν περαστικό να του ζητάει να τον φιλοξενήσει, πράγμα που γίνεται. Συνεχίζει ο μοναχός τον κανόνα του μέχρι που φτάνει στην θ' ωδή «Τὴν Τιμιωτέρα τῶν Χερουβίμ...». Τότε τον διακόπτει ο φιλοξενούμενος και του λέει: «Όχι, πρώτα θα πεις: Ἄξιον ἐστιν ὡς ἀληθῶς...» ως συμπλήρωμα του υπό του Κοσμά Μαϊουμά Μεγαλυνάριου της Θεοτόκου. Ο μοναχός ενθουσιασμένος ζητάει να του γράψει ο νέος τον ύμνο για να μπορεί να το ψάλλει και αυτός. Επειδή όμως δε βρέθηκε μελάνι και χαρτί μέσα στο κελλί, ο μυστηριώδης ξένος μοναχός χάραξε τον ύμνο με το δάκτυλό του σε μια πέτρινη πλάκα και προσθέτοντας ότι έτσι πρέπει να ψάλλεται στο εξής ο ύμνος αυτός από όλους τους Ορθόδοξούς, έγινε άφαντος.

Οι Αγιορείτες έστειλαν την πλάκα στον βασιλιά και στον Πατριάρχη Νικόλαο Χρυσοβέργη, ο οποίος ενέκρινε την εισαγωγή του αγγελικού αυτού ύμνου στο λειτουργικό βίο της Εκκλησίας. Την δε εικόνα, μπροστά στην οποία ψάλθηκε για πρώτη φορά ο αγγελικός ύμνος, τη μετέφεραν στο Πρωτάτο, στο οποίο καθιερώθηκε να γίνεται και η ετήσια πανήγυρη σε ανάμνηση του θαύματος και προς τιμή της Θεοτόκου.

Σύμφωνα με το αρχαίο συναξάριο, η γιορτή αυτή αρχικά τελούνταν στο Κελλί, όπου είχε γίνει το θαύμα, και μάλιστα προς τιμή του αρχάγγελου Γαβριήλ, που χωρίς άλλο ήταν ο θαυμαστός εκείνος ξένος μοναχός.

Έτσι, το Μεγαλυνάριο αυτό της Θεοτόκου που συνέθεσε ο Κοσμάς (ο επίσκοπος Μαϊουμά) σήμερα ονομάζεται «Άξιον Εστί», εκ των δύο πρώτων λέξεων του Θεομητορικού αυτού Ύμνου που έχει ως εξής:

Ἄξιον ἐστιν ὡς ἀληθῶς,
μακαρίζειν σὲ τὴν Θεοτόκον,
τὴν ἀειμακάριστον καὶ παναμώμητον,
καὶ μητέρα τοῦ Θεοῦ ἠμῶν.
Τὴν τιμιωτέραν τῶν Χερουβείμ
καὶ ἐνδοξοτέραν ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφείμ
τὴν ἀδιαφθόρως Θεὸν Λόγον τεκοῦσαν,
τὴν ὄντως Θεοτόκον,
σὲ μεγαλύνομεν.

Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης αναφέρει ότι το γεγονός αυτό είναι πολύ παλαιό και τούτο μαρτυρείται από τα Μηναία της Εκκλησίας, όπου στις 11 Ιουνίου αναγράφεται: «Τῇ αὐτῇ ἡμέρᾳ, ἡ Σύναξις τοῦ Ἀρχαγγέλου Γαβριὴλ ἐν τῷ Ἄδειν».

Η εικόνα «Ἄξιον Ἐστί» έχει διαστάσεις 70,5x44 εκ. χωρίς την αργυρή θήκη που την περιβάλλει. Λόγω του χρόνου που πέρασε, η μορφή της Θεοτόκου ήταν πολύ σβησμένη, αλλά μετά ανακαίνιση διατηρείται σε ικανοποιητική κατάσταση και διαβάζεται η επιγραφή «Μήτηρ Θεού Καρυώτισσα». Κατασκευάστηκε στην Κωνσταντινούπολη κατά το πρότυπο της Παναγίας Ελεούσας του Κύκκου της Κύπρου, έργο του Ευαγγελιστού Λουκά και απεικονίζει την Θεοτόκο με τη μορφή που είχε λίγο πριν την κοίμησή της.

Στις 3 Οκτωμβρίου 1913 μ.Χ., μετά από ολονύκτια αγρυπνία στο Ναό του Πρωτάτου, οι Αγιορείτες μοναχοί συνέταξαν το μνημειώδες ψήφισμα της αιωνίου και αδιασπάστου ενώσεως με την Μητέρα Ελλάδα και το υπέγραψαν ένας-ένας με μετάνοια ενώπιον της εικόνας αυτής.

Η πρώτη έξοδος της εικόνος «Άξιον Εστί» από το Άγιον Όρος έγινε το 1963 μ.Χ. κατά τον εορτασμό της Χιλιετηρίδος του Αγίου Όρους, όταν μεταφέρθηκε στην Αθήνα, όπου την προσκύνησαν πλήθη πιστών. Το 1985 μ.Χ. μεταφέρθηκε με πλοίο του Πολεμικού Ναυτικού για προσκύνηση στη Θεσσαλονίκη, όπου οι επίσημοι της πόλεως την υποδέχθηκαν μπροστά στο Λευκό Πύργο με τιμές Αρχηγού Κράτους.

Εμφάνιση της Παναγίας «Άξιον Εστί» στον Γέροντας Παΐσιο

Διηγήθηκε ο Γέροντας Παΐσιος: «Τη Δευτέρα της Διακαινησίμου καθόμουν στο Αρχονταρίκι και έλεγα την ευχή. Ξαφνικά αισθάνθηκα μια ευωδία, άλλο πράγμα! Βγήκα στο διάδρομο να δω από πού προέρχεται, πήγα στην Εκκλησία, τίποτα. Βγήκα έξω στην αυλή. Η ευωδία ήταν πολύ πιο έντονη. Ακούστηκε να χτυπά το τάλαντο. Κοίταξα και είδα να κατεβαίνει προς τα κάτω η λιτανεία, και κατάλαβα ότι προέρχεται από την εικόνα της Παναγίας».

Αυτή την ημέρα γίνεται η λιτανεία της θαυματουργού εικόνος του «Ἄξιον ἐστίν». Κατεβαίνει πιο κάτω από το Κουτλουμούσι, ως το Κελλί των Αγίων Αποστόλων (Αλυπίου). Το Κελλί της «Παναγούδας» απέχει ένα χιλιόμετρο περίπου. Από αυτή την απόσταση η Παναγία έστειλε τρόπον τινά τον χαιρετισμό της στον Γέροντα.

https://www.saint.gr

ΑΓΙΟΙ ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΣ ΚΑΙ ΒΑΡΝΑΒΑΣ ΟΙ ΑΠΟΣΤΟΛΟΙ

Άγιοι Βαρθολομαίος και Βαρνάβας

Ο Βαρθολομαίος ήταν από τους δώδεκα Απόστολους του Κυρίου και κήρυξε το Ευαγγέλιο στους Ινδούς στους οποίους και παρέδωσε το κατά Ματθαίο Ευαγγέλιο. Αλλά στην Ουρβανούπολη οι ειδωλολάτρες τον σταύρωσαν, και έτσι ένδοξα τελείωσε τη ζωή του με το μαρτύριο.

Ο Βαρνάβας (ο και Iωσής ονομαζόμενος) ήταν Ιουδαίος Λευίτης, από την Κύπρο και στα χρόνια των Αποστόλων κατοικούσε στην Ιερουσαλήμ. Βασικός συνεργάτης του Αποστόλου Παύλου ο Βαρνάβας, κήρυξε το Ευαγγέλιο του Χριστού στην Ιερουσαλήμ, στη Ρώμη, στην Αλεξάνδρεια και στη γενέτειρά του Κύπρο. Εκεί λιθοβολήθηκε από τους Ιουδαίους και τους ειδωλολάτρες, και στη συνέχεια τον έκαψαν (Σαλαμίνα, Κύπρος). Τα άγια λείψανα του, συνέλεξε ο Απόστολος και Ευαγγελιστής Μάρκος, και τα τοποθέτησε μέσα σε σπήλαιο. Παλαιά παράδοση αναφέρει ότι ο Βαρνάβας ενταφιάσθηκε με το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον, το οποίο και είχε αντιγράψει με τα χέρια του και το οποίο προσπάθησε να κάνει γνωστό «πάσει τη κτίσει».
Ο Βαρνάβας υπήρξε μεγάλη και ένδοξη εκκλησιαστική φυσιογνωμία, που διακρίθηκε για τη φλογερή του πίστη και για την ικανότητα του στο κήρυγμα του θείου λόγου.

Και οι δυο Απόστολοι συνέβαλαν κατά τον καλύτερο τρόπο στην εκπλήρωση της προφητείας του Κυρίου, ότι «εἰς πάντα τὰ ἔθνη δεῖ πρῶτον κηρυχθῆναι τὸ εὐαγγέλιον» (Μάρκ., ιγ'10). Δηλαδή, πρέπει σε όλα τα έθνη, σύμφωνα με το θείο σχέδιο να κηρυχθεί προηγουμένως το Ευαγγέλιο, για να είναι το κήρυγμα αυτό έλεγχος για εκείνους που δε θα πιστέψουν.

https://www.saint.gr

ΨΥΧΟΣΑΒΒΑΤΟ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ

ΨΥΧΟΣΑΒΒΑΤΟ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗΣ

Το Σάββατο πριν από την Κυριακή της Πεντηκοστής, λέγεται - «Σάββατο των Ψυχών» ή Ψυχοσάββατο. Είναι το δεύτερο από τα δύο Ψυχοσάββατα του έτους (το πρώτο επιτελείται το Σάββατο πριν από την Κυριακή της Απόκρεω). Ο λόγος που το καθιέρωσε η Εκκλησία μας, παρ' ότι κάθε Σάββατο είναι αφιερωμένο στους κεκοιμημένους, είναι ο εξής: Επειδή πολλοί κατά καιρούς απέθαναν μικροί ή στην ξενιτιά ή στη θάλασσα ή στα όρη και τους κρημνούς ή και μερικοί, λόγω πτώχειας, δεν αξιώθηκαν των διατεταγμένων μνημοσυνών, «οι θείοι Πατέρες φιλανθρώπως κινούμενοι θέσπισαν το μνημόσυνο αυτό υπέρ πάντων των άπ' αιώνος εύσεβώς τελευτησάντων Χριστιανών».

Παρασκευή 10 Ιουνίου 2022

ΟΣΙΟΙ ΘΕΟΦΑΝΗΣ ΚΑΙ ΠΑΝΣΕΜΝΗ

Όσιοι Θεοφάνης και Πανσέμνη

Ο Όσιος Θεοφάνης καταγόταν από την Αντιόχεια, και γεννήθηκε από γονείς ειδωλολάτρες. Σε ηλικία μόλις 15 χρονών, παντρεύτηκε και μετά τρία χρόνια έγγαμης ζωής, η σύζυγός του πέθανε. Αυτός τότε αποσύρθηκε σ' ένα μικρό κελί, αφού πρώτα κατηχήθηκε και βαπτίστηκε χριστιανός, και εκεί ζούσε ζωή οσία.
Όταν έμαθε ότι κάποια πόρνη, Πανσέμνη ονομαζόμενη, παρέσυρε πολλούς στο θάνατο της αμαρτίας, έβγαλε τα φτωχικά του ρούχα, ντύθηκε λαμπρή φορεσιά και πήγε στον πατέρα του. Του είπε ότι θέλει να ξαναπαντρευτεί και γι' αυτό χρειαζόταν χρήματα. Ο πατέρας του χάρηκε και του έδωσε αρκετά χρυσά νομίσματα για τους γάμους του. Ο Θεοφάνης μόλις πήρε το χρυσό, πήγε και βρήκε την ωραία Πανσέμνη. Αφού έφαγαν και ήπιαν μαζί, τη ρώτησε αν θέλει να γίνει γυναίκα του, με την προϋπόθεση όμως να γίνει χριστιανή. Η Πανσέμνη διέκρινε ότι, αυτός δεν ήταν σαν τους συνηθισμένους εραστές και τα λόγια του είχαν μιλήσει στην καρδιά της. Με χαρά λοιπόν μοίρασε τα υπάρχοντα της στους φτωχούς, βαπτίστηκε χριστιανή και έζησε με τον όσιο Θεοφάνη σ' ένα διπλανό κελί.
Ήταν τόσο ειλικρινής η μετάνοιά της Πανσέμνης και τόσο προόδευσε σε αρετή και οσιότητα, ώστε αξιώθηκε από τον Θεό και δια της θεραπευτικής χάριτος. Έτσι, θεοφιλώς και με οσιότητα αφού έζησε, κοιμήθηκε με ειρήνη. Μετά από λίγες εβδομάδες ακολούθησε αυτήν και ο Θεοφάνης. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη των Αγίων στις 10 Ιουνίου.

https://www.saint.gr

ΑΓΙΟΣ ΤΙΜΟΘΕΟΣ, ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΠΡΟΥΣΑΣ

Άγιος Τιμόθεος, Επίσκοπος Προύσας

Ο Άγιος Τιμόθεος μαρτύρησε στα χρόνια του Ιουλιανού του Παραβάτη (360 - 363 μ.Χ.). Οι Συναξαριστές αφηγούνται, ότι το 361 μ.Χ. σκότωσε δράκοντα με θαυματουργικό τρόπο, που φώλευε μεταξύ της Προύσας και των θερμών υδάτων.

Στον Συναξαριστή του, γράφει ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης: «Eίχε δε ο Άγιος δύναμιν και χάριν παρά Θεού, με την οποίαν εποίει διάφορα θαύματα. Όθεν και ένα μεγάλον δράκοντα εθανάτωσεν. Eκατοίκει δε ο δράκων αυτός μέσα εις ένα σπήλαιον εν τη δημοσία στράτα, ανάμεσα εις τα θερμά νερά της πόλεως Προύσης, όπου ήτον φυτευμένον ένα κυπαρίσσι πολλά χαριέστατον και ωραίον. Όθεν ο δράκων εκείνος, έχωντας μέσα του την κακίαν του νοητού και ανθρωποκτόνου δράκοντος Διαβόλου, εύγαινεν έξω από το σπήλαιον και εφαρμάκονεν με μόνον το φύσημά του, όχι, μόνον τους ανθρώπους, οπού επερνούσαν από τον τόπον εκείνον, αλλά και τα κτήνη και ζώα. Διά τούτο έκαμεν άβατον τον δρόμον, οπού είναι μεταξύ της Προύσης και των θερμών νερών, και τινάς δεν ετόλμα να περάση εκείθεν. Kατ’ εκείνον δε τον καιρόν μία βασίλισσα Xριστιανή, η οποία εκατοίκει εις την Απολλωνιάδα την εν Bιθυνία ευρισκομένην, ήλθεν εις την τοποθεσίαν της Προύσης. Mαθόντες δε τον ερχομόν της οι πλησίον κατοικούντες αδελφοί, έβαλαν κάποιας ευλογίας και δώρα μέσα εις ένα ιερόν άμφιον, και τας έστειλαν εις αυτήν, διά μέσου του Αγίου τούτου Tιμοθέου. Όταν δε έφθασεν ο Άγιος εις το κυπαρίσσι, εσηκώθη ο δράκων εναντίον του Αγίου. O δε Άγιος βαλών τας ευλογίας εις την άκραν του παλλίου του, ήτοι του επανωφορίου του, ετείλιξε και έσφιγξε το ιερόν εκείνο άμφιον, είτα με το χέρι του το εσφενδόνησεν επάνω εις τον δράκοντα, και ανεχώρησε. Αφ’ ου δε έδωκε τας ευλογίας εις την βασίλισσαν, εγύρισεν οπίσω, και ω του θαύματος! βλέπει τον δράκοντα νεκρόν, και εδόξασε τον Θεόν. Πέρνωντας δε το ιερόν εκείνο άμφιον, επήγεν εις την Mητρόπολίν του. Tούτο το θαύμα εφημίσθη πανταχού, διά τούτο οι άνθρωποι εσέβοντο τον Άγιον ως δούλον και φίλον Θεού.»

Όταν το έμαθε ο Ιουλιανός, έστειλε απεσταλμένο του στον επίσκοπο ν' αρνηθεί τον Χριστό. Αλλά επειδή ο Τιμόθεος έμεινε σταθερός στην πιστή του, ο Ιουλιανός τον αποκεφάλισε και έτσι έλαβε το αμάραντο στεφάνι του μαρτυρίου.

Ναός του Αγίου Τιμοθέου υπήρχε εντός του νοσοκομείου του «ἐν τῷ Δευτέρῳ» της Κωνσταντινούπολης. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του Αγίου στις 10 Ιουνίου.