Το να γνωρίζουμε την πονηρία των ανθρώπων , δηλαδή το κακό που κάνουν οι άλλοι , μικρό ή μεγάλο , μας αλλοιώνει την λογική , μας εξασθενίζει τις δυνάμεις μας , διότι δεν συμμαρτυρεί με τον Θεό . Τελικά έχουμε αδιαλείπτως έναν πειρασμό μπροστά μας .
Γι’ αυτό δεν πρέπει να θέλουμε να μαθαίνουμε , να γνωρίζουμε τί κάνει ο άλλος . Αν έρθουν αν μου μιλήσουν για άλλους , θα τους κλείσω το στόμα ή θα σηκωθώ να φύγω . Και αν κάποιος έρθει να μου πει τον πόνο του , θα του πω , δεν έχεις Γέροντα ; στον Γέροντά σου να μιλήσεις .
Και αν μου απαντήσει ότι δεν έχει , θα του πω : Να βρεις ! Εγώ δεν είμαι Πνευματικός… πήγαινε να βρεις έναν Πνευματικό που θα μπορεί να σε παρακολουθεί . Ξέφυγε δηλαδή εσύ την αμαρτία του άλλου . Όσο μένεις άτρωτος από τα κακά του άλλου , τον βοηθάς .
Διότι , μόλις ο άλλος σου πει κάτι κακό , αμέσως ξεπέφτει στα μάτια σου και μειώνεται η αγάπη σου , όσο και αν νομίζεις ότι τον βοηθάς . Έτσι είμαστε εμείς οι άνθρωποι . Καταστρέφεται όλως διόλου η αγάπη μας και προς τον Θεόν και προς τους ανθρώπους , εφ’ όσον αναμειγνυόμεθα στην ιδιωτική ζωή τους . Αυτή είναι υπόθεση μόνο του αρμοδίου προσώπου και ποτέ εμού του μοναχού ή λαϊκού . Το να αγαθοποιώ όσους με κακοποιούν , με οδηγεί στην ειρήνη . Διότι όλοι οι άνθρωποι τελικώς μας βάζουν προσκόμματα .
Με έναν λόγο , με ένα βλέμμα , με το περπάτημά τους , με την χαρά τους , με την λύπη τους , παρεμβαίνουν στην πορεία μας . γι’ αυτό χρειάζεται φόβος και τρόμος , μην τυχόν και αντιδράσουμε στα προσκόμματα που μας βάζουν και διασαλευθεί η ειρήνη του νου και της καρδιάς μας , μήπως δηλαδή προκαλέσουμε τον χωρισμό από τον Θεόν . Χρειάζεται φόβος και τρόμος , μην τυχόν και περιφρονήσω τον αδελφό μου , μην τυχόν νομίζω ότι αυτός είναι υπεύθυνος για τις συμφορές μου , διότι αυτό είναι ξεπεσμός μου από τον Θεόν .
Ο Άγιος Ισαάκ τονίζει : «Ουδέποτε φταίει ο άλλος για κάποιοπαράπτωμα , πάντοτε φταις εσύ». Δεν σου φταίει ο άλλος επειδή εσύ κουράσθηκες , αμάρτησες , δυσπίστησες , αλλοιώθηκες . Βλέπεις κάποιον να τρώει με τα χέρια του και αγανακτείς . Αυτό δείχνει σαφώς ότι δεν άρχισες ακόμη την πνευματική σου ζωή . Η άσκησίς σου είναι στα προοίμια .
Για να μπορέσεις να ξεπεράσεις αυτούς τους σκοπέλους , να αγαθοποιείς όποιον σε κακοποιεί . Σκόρπα , όσο μπορείς , αγαθότητα . Είσαι στον κόσμο ; Μπορείς να του βρεις δουλεία . Είναι στο μοναστήρι ; Εάν σε καταρασθεί , να τον ευλογήσεις , εάν σε χτυπήσει από την δεξιά σιαγώνα , να του πεις , χτύπα με και από την άλλη . Δείξε την αγάπη σου , ανάλογα με το πώς σου ανοίγει δρόμο ο ίδιος ο Θεός . Όμως διαρκώς συμβαίνουν στην ζωή μας απρόοπτα . Έρχεσαι στο μοναστήρι για να βρεις πνευματική ζωή , και συναντάς κακούς . Είναι απρόοπτο .
Ζητάς κελλί από την πλευρά του μοναστηριού που δεν έχει υγρασία , το αποκτάς , διαπιστώνεις όμως ότι η θάλασσα σου προκαλεί αλλεργία , οπότε δεν μπορείς να χαρείς ούτε την ημέρα ούτε την νύχτα . Αμέσως θα σου πει ο λογισμός , σήκω να φύγεις . Είναι απρόοπτο . Σε πλησιάζω με την ιδέα ότι είσαι καλός άνθρωπος και βλέπω ότι είσαι ανάποδος . Απρόοπτο . Παρουσιάζονται συνεχώς απρόοπτα ενώπιόν μας , διότι έχομε θέλημα και επιθυμίες . Τα απρόοπτα είναι αντίθετα προς το θέλημα και την επιθυμία μας , γι’ αυτό και μας φαίνονται απρόοπτα , στην ουσία όμως δεν είναι .
Διότι άνθρωπος που αγαπά τον Θεόν προσδοκά τα πάντα και λέγει πάντοτε «γενηθήτω το θέλημά σου». Θα έρθει βροχή , λαίλαπα , χαλάζι , κεραυνός ; «Είη το όνομα Κυρίου ευλογημένον». Επειδή αυτά κοστίζουν στην σαρκικότητά μας , γι’ αυτό εμείς τα βλέπουμε ως απρόοπτα .
Για να μην ταράσσεσαι λοιπόν κάθε φορά και στεναχωριέσαι , για να μην αγωνιάς και προβληματίζεσαι , να τα περιμένεις όλα , να μπορείς να υπομένεις ό,τι έρχεται .
Πάντα να λες , καλώς ήλθες αρρώστια , καλώς ήλθες αποτυχία , καλώς ήλθες μαρτύριο . Αυτό φέρνει την πραότητα , άνευ της οποίας δεν μπορεί να υπάρχει καμία πνευματική ζωή .
Γέροντος Αιμιλιανού Σιμωνοπετρίτου – Λόγοι Ασκητικοί-Περί Αρετών
(στη φώτο με τον Άγιο Ιουστίνο Πόποβιτς)