ΑΝ ΒΙΑΖΕΣΑΙ ΝΑ ΔΕΙΣ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ, ΑΡΧΙΣΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ. ΕΙΝΑΙ Ο ΣΥΝΤΟΜΟΤΕΡΟΣ ΔΡΟΜΟΣ.

Δευτέρα 12 Αυγούστου 2024

ΑΓΙΟΣ ΣΥΜΕΩΝ Ο ΝΕΟΣ ΘΕΟΛΟΓΟΣ: ΕΝΑ ΑΠΟ ΤΑ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΑ ΔΩΡΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ!

Άγιος Συμεὼν ο Νέος Θεολόγος: Ένα από τα μεγαλύτερα δώρα του Θεού προς τον άνθρωπο είναι, να του φανερώσει στη ζωή του κάποιον, που να γνωρίζει εμπειρικά τον Θεό.

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΗΣ ΚΡΟΣΤΑΝΔΗΣ: Ο ΚΥΡΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Η ΕΚΠΛΗΡΩΣΗ ΚΑΘΕ ΑΓΑΘΟΥ ΠΟΥ ΣΚΕΦΤΟΜΑΙ, ΑΙΣΘΑΝΟΜΑΙ ΚΑΙ ΚΑΝΩ!

Άγιος Ιωάννης της Κροστάνδης: Ο Κύριος είναι η εκπλήρωση κάθε αγαθού που σκέφτομαι, αισθάνομαι και κάνω. Πόσο μεγάλη και πλατιά είναι η Χάρη του Κυρίου που ενεργεί μέσα μου! Ο Κύριος είναι τα πάντα για μένα και μάλιστα τόσο καθαρά, με τόση διάρκεια. Δική μου είναι μόνο η αμαρτία. Σε μένα ανήκουν μόνο οι αδυναμίες μου.

Κυριακή 11 Αυγούστου 2024

ΠΕΘ: ΛΟΓΙΚΗ, ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΚΑΙ ΝΟΜΙΜΗ Η ΑΠΟΦΑΣΗ ΓΙΑ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΗΘΙΚΗΣ

 ΠΕΘ: Λογική, λειτουργική και νόμιμη η απόφαση
για εναλλακτικό μάθημα Ηθικής
Δελτίο Τύπου της Πανελλήνιας Ένωσης Θεολόγων

Η Πανελλήνια Ένωση Θεολόγων (ΠΕΘ), που εκπροσωπεί τη μεγάλη πλειοψηφία των Θεολόγων της χώρας, πληροφορήθηκε από δημοσιογραφικές πηγές, ότι το  Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων αποφάσισε, όσοι μαθητές παίρνουν απαλλαγή από τα Θρησκευτικά, να διδάσκονται το μάθημα της Ηθικής,  «προκειμένου να αποτραπεί η δημιουργία “ελεύθερης ώρας” και ο κίνδυνος απομακρύνσεως τους από το μάθημα των Θρησκευτικών, χωρίς αποχρώντα λόγο».

Η ΠΕΘ, δεν αντιτίθεται στη συγκεκριμένη απόφαση του Υπουργείου, καθώς θεωρεί, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις παραμέτρους του ζητήματος, ότι, κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση.

Εν προκειμένω, ως προς το Μάθημα, που θα διδάσκονται οι απαλλασσόμενοι μαθητές/τριες, η θέση μας είναι ότι όλοι οι εμπλεκόμενοι οφείλουν να σέβονται τη θρησκευτική ελευθερία όλων των μαθητών και φυσικά και αυτών των κατηγοριών που απαλλάσσονται, καθώς είναι απαραβίαστη, σύμφωνα με το Σύνταγμα. Επομένως, πολύ ορθά, οι απαλλασσόμενοι μαθητές θα πρέπει να διδάσκονται ένα ουδέτερο, από θρησκευτικής πλευράς, μάθημα «Ηθικής» ή κατά τη γνώμη μας «Ηθικοκοινωνικής Αγωγής». Οι πλείστες χώρες της Ευρώπης προσφέρουν, για τις κατηγορίες αυτές των απαλλασσομένων από τα Θρησκευτικά μαθητών, ένα τέτοιο μάθημα Ηθικής, με στόχο το μάθημα αυτό να διδάσκει τους  ηθικοκοινωνικούς κανόνες και να καλλιεργεί την ηθικοκοινωνική ανάπτυξη αυτών των συγκεκριμένων μαθητών. Έτσι, το μάθημα αυτό δεν έχει μεν θρησκευτικό προσανατολισμό, έχει, όμως, στο περιεχόμενό του όλες τις απαραίτητες ηθικοκοινωνικές δεξιότητες και ικανότητες, για να μπορούν να εντάσσονται και οι απαλλασσόμενοι μαθητές/τριες ομαλά στην ηθικοκοινωνική ζωή της χώρας.

Δεν μπορούμε, δηλαδή, να απαιτούμε από τους γονείς και τους μαθητές, που δηλώνουν άθεοι, αγνωστικές, αλλόδοξοι ή ετερόθρησκοι, να σέβονται το δικαίωμα της δικής μας θρησκευτικής ελευθερίας να διδασκόμαστε την πίστη της επιλογής μας και εμείς να μην σεβόμαστε το δικαίωμα της δικής τους  επιλογής να μην διδάσκονται θρησκείες. Και για να μην υπάρχουν παρανοήσεις, θα θέλαμε να υπενθυμίσουμε, στο σημείο αυτό, ότι γονείς, που δήλωναν άθεοι και αγνωστικιστές, είχαν εκφράσει ήδη παλαιότερα  την επιλογή τους, προσφεύγοντας  κατά του Πολυθρησκειακού  - θρησκειολογικού μαθήματος Θρησκευτικών, που είχε εισαχθεί το 2016 επί ΣΥΡΙΖΑ (Φίλη – Γαβρόγλου) και ζητώντας απαλλαγή από αυτό.

Υπάρχει, τέλος, διάχυτη η αίσθηση ότι οι Θεολόγοι  αυτής της  μικρής ομάδας που συνέγραψαν και στήριξαν τα ακυρωθέντα από το Συμβούλιο της Επικρατείας, Προγράμματα των Φίλη - Γαβρόγλου και οι οποίοι προτείνουν ένα θρησκειολογικό μάθημα για τους απαλλασσόμενους μαθητές/τριες, δεν το πράττουν επειδή ενδιαφέρονται, όντως, για τα δικαιώματα αυτών των  μαθητών/τριών, αλλά, προφανώς, για τους δικούς τους συγκεκριμένους λόγους και σχεδιασμούς. Διότι, μέχρι τώρα, δεν φαινόταν να τους ενοχλεί το γεγονός ότι οι μαθητές/τριες, που απαλλάσσονταν από το μάθημα των Θρησκευτικών, περιφέρονταν τις περισσότερες φορές, άσκοπα στο χώρο του σχολείου, ούτε ενδιαφέρθηκαν να προτείνουν κάποια λύση γι΄ αυτό.

Η άποψη λοιπόν, ότι ένα μάθημα θρησκειολογικό είναι προτιμότερο από την Ηθική, έχει συγκεκριμένη στόχευση η οποία, όμως, αντιστρατεύεται τη θρησκευτική ελευθερία των μαθητών που αιτούνται απαλλαγή. Συνεπώς, η απόφαση του Υπουργείου Παιδείας να ορίσει για τους αιτούμενους απαλλαγή από το μάθημα των Θρησκευτικών, ένα μάθημα Ηθικής, προβάλλει λογική, λειτουργική και νόμιμη.

Όλες τις παραπάνω σκέψεις μας θα επιδιώξουμε το συντομότερο δυνατόν να τις εκθέσουμε αναλυτικά στην πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας. 

Από το ΔΣ της ΠΕΘ 

thriskeftika.blogspot.com

ΜΑΘΗΜΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ: Ο ΓΟΡΔΙΟΣ ΔΕΣΜΟΣ ΤΟΥ ΙΣΟΤΙΜΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Μάθημα Θρησκευτικών: 
γόρδιος δεσμός του ισότιμου μαθήματος
του Ιωάννη Τάτση, Θεολόγου

Το ζήτημα των απαλλαγών από το μάθημα των Θρησκευτικών ταλάνισε τα προηγούμενα χρόνια την εκπαιδευτική κοινότητα και κυρίως τον θεολογικό κόσμο της χώρας. Το θέμα πήρε μεγάλες διαστάσεις εξαιτίας όχι τόσο της πάγιας θέσης της Ένωσης Αθέων, που ζητά επιτακτικά και μέσω της δικαστικής οδού απροϋπόθετες απαλλαγές για όλους τους μαθητές, όσο γιατί μια ομάδα «εκσυγχρονιστών» θεολόγων πίστεψε ότι μπορεί να χρησιμοποιήσει τις απαλλαγές ως εργαλείο για τη μετάλλαξη του ορθόδοξου χριστιανικού μαθήματος των Θρησκευτικών και τη μετατροπή του σε θρησκειολογικό. Το επιχείρημα των θεολόγων αυτών ήταν ότι με την αλλαγή αυτή θα μπορούσε να υπάρξει ένα «μάθημα Θρησκευτικών για όλους» τους μαθητές ανεξαρτήτως θρησκεύματος και οι απαλλαγές θα έπαυαν να υπάρχουν. Σε διαφορετική περίπτωση, ισχυρίζονταν οι «εκσυγχρονιστές» θεολόγοι, το ορθόδοξο μάθημα θα μετατρεπόταν αναγκαστικά σε προαιρετικό και θα υπήρχε ραγδαία αύξηση του αριθμού των απαλλαγών. Για την ανατροπή όλου αυτού του κλίματος χρειάστηκαν πολλοί, επίμονοι και επίπονοι αγώνες της Πανελλήνιας Ένωσης Θεολόγων, της πλειονότητας των διδασκόντων το μάθημα εκπαιδευτικών, Μητροπολιτών και απλών πιστών, αγώνες που στέφθηκαν με επιτυχία και ολοκληρώθηκαν με την έκδοση σειράς αποφάσεων του Συμβουλίου της Επικρατείας (ΣτΕ). Οι αποφάσεις αυτές του ΣτΕ υποχρέωσαν την Πολιτεία να αποσύρει τα «νέα» Προγράμματα Σπουδών και τους Φακέλους Μαθήματος και τους «εκσυγχρονιστές» θεολόγους να παραδεχτούν άλλοτε άμεσα και άλλοτε έμμεσα την ήττα τους, επικρίνοντας αυτή τη φορά όχι μόνο τους παραδοσιακούς θεολόγους για τις απόψεις τους αλλά και τους ανώτατους δικαστές για τις αποφάσεις τους!

Με τις αποφάσεις του ΣτΕ ξεκαθαρίστηκε ότι το μάθημα των Θρησκευτικών στα ελληνικά σχολεία πρέπει να είναι ορθόδοξο χριστιανικό, απαλλαγμένο από θρησκειολογική σύγχυση και ότι δικαίωμα απαλλαγής έχουν μόνο οι άθεοι, αλλόθρησκοι και ετερόδοξοι μαθητές, με την υποβολή σχετικής αίτησης, στην οποία πρέπει να γίνεται επίκληση λόγων θρησκευτικής συνείδησης. Για τους μαθητές αυτούς οι αποφάσεις του ΣτΕ προβλέπουν ότι όσοι  «απαλλάσσονται από τη διδασκαλία του μαθήματος των θρησκευτικών, και προκειμένου να αποτραπεί η δημιουργία “ελεύθερης ώρας” και, εντεύθεν, ο κίνδυνος απομακρύνσεως των μαθητών από το ανωτέρω, συνταγματικώς επιβαλλόμενο, μάθημα χωρίς αποχρώντα λόγο, η Πολιτεία οφείλει να προβλέψει τη διδασκαλία ισότιμου μαθήματος, συναφούς κατά την αντίληψή της περιεχομένου (π.χ. μαθήματος ηθικής), εφόσον βεβαίως συγκεντρώνεται ικανός αριθμός μαθητών, κατά την αντίληψη πάντοτε της Πολιτείας».  Περαιτέρω μάλιστα το ΣτΕ έθεσε ως χρονικό όριο για την δημιουργία και εφαρμογή του ισότιμου μαθήματος το τέλος του σχολικού έτους 2022-2023. Καθώς το χρονικό όριο παρήλθε και το ισότιμο μάθημα δεν ετοιμάστηκε ούτε εφαρμόστηκε στα σχολεία υπήρξαν δύο νέες προσφυγές στο ΣτΕ εναντίον του Υπουργείου Παιδείας για την παράλειψή του να φτιάξει ισότιμο μάθημα. Η συζήτηση των προσφυγών αυτών στο ΣτΕ έγινε τον περασμένο Ιούνιο του 2024 και αναμένεται η απόφαση. Όπως μας πληροφορεί ο δικηγόρος των προσφευγόντων,  το Υπουργείο Παιδείας έστειλε στο ΣτΕ τις απόψεις του επί του θέματος, αναφέροντας ότι δεν είναι ακόμη έτοιμο το ισότιμο μάθημα.

Να σημειωθεί ότι μετά την ακύρωση των προγραμμάτων σπουδών που είχαν εκπονήσει οι «εκσυγχρονιστές» θεολόγοι, πολλοί εξ αυτών σε ημερίδες και συνέδρια, ισχυρίστηκαν ότι πλέον θα πρέπει να επικεντρώσουν την προσοχή τους στο ισότιμο μάθημα και παρουσιάστηκαν πρόθυμοι να εργαστούν για αυτό και για το περιεχόμενό του. Τέτοια εργασία όμως δεν έγινε ή δεν ολοκληρώθηκε μέχρι στιγμής τουλάχιστον, καθώς το Υπουργείο δεν φαίνεται να βιάζεται για κάτι τέτοιο.

Ασφαλώς όσοι με ειλικρίνεια προσεγγίζουν το ζήτημα του ισότιμου μαθήματος βρίσκονται ενώπιον πολλών ερωτημάτων. Ποιο θα είναι το περιεχόμενό του; Θα είναι μάθημα ηθικής, τι είδους ηθικής ή φιλοσοφίας; Πόσα σχολικά βιβλία ισότιμου μαθήματος θα συνταχθούν, με δεδομένο ότι το μάθημα των Θρησκευτικών διδάσκεται σε δέκα συνολικά τάξεις (τέσσερις στην Πρωτοβάθμια και έξι στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση); Ποιος θα διδάσκει αυτό το μάθημα; Αν υποθέσουμε ότι η διδασκαλία του θα ανατεθεί στους Θεολόγους, πώς θα διασφαλιστεί η παράλληλη διδασκαλία του ορθόδοξου και του ισότιμου μαθήματος, που απαιτεί την ταυτόχρονη παρουσία δύο τουλάχιστον θεολόγων στο ίδιο σχολείο; Ποιος θα χρηματοδοτήσει την εκπόνηση προγραμμάτων σπουδών και σχολικών βιβλίων του ισότιμου μαθήματος; Υπάρχουν και άλλα πολλά σχετικά ερωτήματα.

Το σημείο των αποφάσεων του ΣτΕ που μέχρι στιγμής δεν έχει ιδιαίτερα αναδειχθεί και  με το παρόν άρθρο επιδιώκουμε να θέσουμε για προβληματισμό, είναι ότι η υποχρέωση της Πολιτείας να θεσπίσει ισότιμο μάθημα συνοδεύεται από την διατύπωση του ΣτΕ  «εφόσον βεβαίως συγκεντρώνεται ικανός αριθμός μαθητών, κατά την αντίληψη πάντοτε της Πολιτείας».  Μέχρι στιγμής η Πολιτεία δεν έχει προβεί σε καμία απόφαση σχετικά με το ποιος θεωρείται κατά την αντίληψή της ικανός αριθμός μαθητών, που θα απαιτεί την διδασκαλία ισότιμου μαθήματος σε ένα σχολείο. Ίσως σε αυτή τη σημαντική λεπτομέρεια κρύβεται η λύση του γόρδιου δεσμού του ισότιμου μαθήματος. Μέσω του πληροφοριακού συστήματος Myschool, στο οποίο αποτυπώνεται πλήρως η εικόνα όλων των σχολικών μονάδων, το Υπουργείο μπορεί με μία απλή κίνηση να δει σε πόσα σχολεία οι απαλλασσόμενοι από το μάθημα των Θρησκευτικών μαθητές είναι για παράδειγμα περισσότεροι από πέντε ή έξι. Και επιπλέον, σε πόσες τάξεις οι απαλλασσόμενοι μαθητές αποτελούν ικανό αριθμό, καθώς το ισότιμο μάθημα θα προσφέρεται στους απαλλασσόμενους μαθητές προφανώς ανά τάξη και όχι ένα κοινό μάθημα για τους απαλλασσόμενους από τα Θρησκευτικά μαθητές όλων των τάξεων, πράγμα που ούτε παιδαγωγικά είναι ορθό ούτε πρακτικά μπορεί να λειτουργήσει εντός του ωρολογίου προγράμματος του σχολείου. Σε πόσες λοιπόν τάξεις ελληνικών σχολείων υπάρχει ικανός αριθμός μαθητών που απαλλάσσονται από τα Θρησκευτικά ώστε να απαιτείται η διδασκαλία σε αυτούς ισότιμου μαθήματος; Για τον καθορισμό του αριθμού των μαθητών που θα θεωρείται ικανός, το ΣτΕ αφήνει το Υπουργείο να αποφασίσει κατά την αντίληψή του.

Σε άλλες πάντως περιπτώσεις, όπως στη συγκρότηση τμήματος Ομάδας Προσανατολισμού Γενικού Λυκείου, σε δυσπρόσιτες μάλιστα σχολικές μονάδες, ο ελάχιστος απαιτούμενος αριθμός μαθητών είναι έξι (6). Η κατά παρέκκλιση της διάταξης αυτής έγκριση λειτουργίας τμημάτων με αριθμό μαθητών μικρότερο από αυτόν γίνεται λόγω της άμεσης σύνδεσης της λειτουργίας των τμημάτων αυτών με τις πανελλαδικές εξετάσεις και της ανάγκης ισότιμης συμμετοχής σε αυτές όλων των μαθητών.

Θα είχε πάντως ενδιαφέρον το Υπουργείο Παιδείας πριν προχωρήσει στην οργάνωση του ισότιμου μαθήματος να καθορίσει τον αριθμό των μαθητών που θα κρίνει ως ικανό για την ανάγκη παροχής ενός τέτοιου μαθήματος, αφού φυσικά εξετάσει τον αριθμό των απαλλαγμένων από τα Θρησκευτικά μαθητών ανά τάξη των ελληνικών σχολείων.

Μολονότι οι αποφάσεις του ΣτΕ δεν αναφέρουν ξεκάθαρα τον τρόπο απασχόλησης των μαθητών που απαλλάσσονται από τα Θρησκευτικά, όταν αυτοί είναι πολύ λίγοι αριθμητικά, όπως συμβαίνει άλλωστε στην συντριπτική πλειονότητα των σχολείων στα οποία υπάρχουν απαλλαγές, για τη μεταβατική περίοδο που είχε τεθεί μέχρι την εφαρμογή του ισότιμου μαθήματος το ΣτΕ έκρινε ότι «η ρύθμιση, σύμφωνα με την οποία ο Διευθυντής ή η Διευθύντρια της σχολικής μονάδας σε συνεργασία με τον Σύλλογο των διδασκόντων αποφασίζουν κατά περίπτωση για τον τρόπο που απασχολούνται υποχρεωτικά οι απαλλασσόμενοι/ες μαθητές/τριες (ενδεικτικά διαφορετικό διδακτικό αντικείμενο σε άλλο τμήμα της ίδιας τάξης ή ερευνητική δημιουργική δραστηριότητα), είναι συνταγματικώς ανεκτή, ως μεταβατική, μέχρι την οριστική ρύθμιση του θέματος εντός ευλόγου χρόνου».

 Ίσως τελικά αυτό που κυρίως προέχει είναι μία πιο σαφής ρύθμιση από το Υπουργείο για τον τρόπο απασχόλησης του μικρού αριθμού μαθητών που νομίμως λαμβάνουν απαλλαγή από τα Θρησκευτικά, μία ρύθμιση που θα βοηθήσει τους Διευθυντές των σχολείων και τους Συλλόγους διδασκόντων στις σχετικές αποφάσεις τους. Η μελέτη κάποιων βιβλίων ηθικής ή φιλοσοφίας ή θρησκευτικής λογοτεχνίας, υπό την επίβλεψη κάποιου εκπαιδευτικού κατά τις ώρες του μαθήματος των Θρησκευτικών, μπορεί να είναι ένα είδος απασχόλησης των απαλλασσόμενων μαθητών, τώρα μάλιστα που το Υπουργείο ανακάλυψε πόσο σημαντική είναι η σύνδεση των μαθητών με την μελέτη έντυπων εξωσχολικών βιβλίων.

(Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες που κυκλοφόρησαν μετά τη σύνταξη του άρθρου αυτού η Πολιτεία καθόρισε στους 10 τον «ικανό αριθμό μαθητών» και την Ηθική ως το «ισότιμο μάθημα») 

Ορθόδοξος Τύπος, 02/08/2024 

thriskeftika.blogspot.com

ΗΡΑΚΛΗΣ ΡΕΡΑΚΗΣ: Η ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΤΟ ΗΘΟΣ ΤΩΝ ΟΛΥΜΠΙΑΚΩΝ ΑΓΩΝΩΝ

Η Θεολογική διάσταση και το ήθος των Ολυμπιακών αγώνων
Ηρακλής Ρεράκης, Καθηγητής ΑΠΘ
Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενώσεως Θεολόγων 

Το γενικότερο αγωνιστικό πνεύμα, ριζωμένο στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και συνδυασμένο με την ανάγκη επιβίωσης του, καταλήγει να γίνει τρόπος ζωής στον αρχαίο ελληνικό κόσμο.

Η συνεχής δοκιμασία του Έλληνα, η αγωνιστική του επιμονή για συνεχή βελτίωση και για την κατάκτηση του καλύτερου, είναι όροι συνυφασμένοι με τον χαρακτήρα του, που συνδέονται με την κοινωνική του ζωή, με τη θρησκευτική του πίστη και εκφράζονται, μέσω των αρετών και των προτύπων του.

Οι αρχαίοι Έλληνες στην ιστορική τους πορεία βρίσκονται πάντοτε αγωνιζόμενοι για την επίτευξη ενός άθλου, μιας ανδραγαθίας, μιας νίκης, αναπτύσσοντας τη μέγιστη σωματική και πνευματική τους δύναμη.

Ακόμη και τους θεούς τους, σύμφωνα με τη μυθολογία τους, τους θέλουν να αγωνίζονται με τους Τιτάνες και τους Γίγαντες και να νικούν, καθιστώντας τη γιγαντομαχία πρότυπο αγωγής και σύμβολο της νίκης του μέτρου, του λόγου και της αρμονίας, ενάντια στην αμετρία, την αλογία και τη βαρβαρότητα.

Το αγωνιστικό πάθος των αρχαίων Ελλήνων, βρήκε διέξοδο στους αθλητικούς αγώνες. Έτσι,  ενώ πολλοί λαοί της αρχαιότητας είχαν γυμναστικές ασκήσεις, μόνον οι Έλληνες, τις σημαντικές αυτές ασκήσεις τις μετέτρεψαν σε αθλητικούς αγώνες.

 Από την εποχή των ομηρικών επών εξιδανικεύεται η άθληση και συνδέεται με την πίστη στους Θεούς. Η αγωνιστική άμιλλα, για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας, μετατρέπεται, με το ελληνικό πνεύμα, σε αρετή. Ο ανταγωνισμός θεωρείται έρις, ενώ η άμιλλα και ο συναγωνισμός λογίζονται ως παιδαγωγικές αρετές, κυρίως κατά την αρχαϊκή και κλασσική εποχή.

Η άμιλλα επιλέγεται ως αρετή,  διότι εμψυχώνει, εξευγενίζει, διδάσκει και συντελεί στην πνευματική πρόοδο. Έκπληκτοι οι απεσταλμένοι του Ξέρξη βρίσκουν τους Σπαρτιάτες στις Θερμοπύλες, λίγο πριν την μάχη, να αθλούνται και να συναγωνίζονται.

Οι νεκροί τιμούνται από τους Έλληνες με αγώνες και ο θάνατός τους αντιμετωπίζεται, με αισιοδοξία και ελπίδα, καθώς έπεσαν για το χρέος τους έναντι της πατρίδας αλλά και με τη χαρά και την ανακούφιση, που φέρνει η θυσία των νεκρών για την κοινή νίκη.

Με αυτήν τη στάση, ακόμη και ο θάνατος μετατρέπεται σε στοιχείο πνευματικής αναγέννησης και θριάμβου της ζωής. Το αγωνιστικό και συναγωνιστικό πνεύμα μετατρέπεται σε παιδαγωγικό ιδεώδες και διατηρεί στο κύτταρο των Ελλήνων, την αγωνιστική διάθεση για ό, τι το καλύτερο, σε όλη την πορεία της ιστορίας τους.

Ο αθλητισμός δημιούργημα του αρχαίου ελληνικού πνεύματος και φανέρωση υγιούς πολιτισμού, στήριξε και εξιδανίκευσε τον αγώνα για την ψυχοσωματική άνοδο του ανθρώπου,  με βάση τα πρότυπα,  τις αξίες, την αρετή, την ανθρωπιά και την πίστη στο θείο.

Είναι χαρακτηριστικό το γεγονός ότι οι αγώνες που διεξάγονταν στην αρχαία Ελλάδα, με κυρίαρχους τους Ολυμπιακούς, ενέπνεαν τους Έλληνες σε κάθε μορφής δραστηριότητες. Έτσι, δημιουργήθηκε ο πόθος επέκτασης και διεύρυνσης των σωματικών Ολυμπιακών αγώνων σε πνευματικούς και μουσικούς αγώνες.

 Ταυτόχρονα, με την επίδρασή τους, έχουν, ως παιδαγωγική συνέπεια, τη μετατροπή των επικίνδυνων ανταγωνιστικών διαθέσεων για συρράξεις μεταξύ ελληνικών φυλών και πόλεων, σε επιθυμία συμμετοχής σε ειρηνικούς και ευγενείς αθλητικούς συναγωνισμούς, που ανέπτυσσαν τη φιλία, τη συνεργασία, την αλληλοστήριξη.

Με αυτόν τον τρόπο, σε καιρούς χαλεπούς και κρίσιμους για την επιβίωση του Ελληνισμού, επιτυγχάνεται η σφυρηλάτηση της εθνικής ελληνικής ενότητας και αλληλεγγύης, με βάση το ομόαιμον, το ομόθρησκον και το ομόγλωσσον.

Έχει ιδιαίτερη αξία ότι μέσα από το πνεύμα των Ολυμπιακών αγώνων επιβεβαιώνεται η σταδιακή, αλλά ουσιαστική μετακίνηση του ενδιαφέροντος των αρχαίων Ελλήνων από τον φυσικοκεντρισμό στον ανθρωποκεντρισμό.

Με τους Ολυμπιακούς αγώνες, ο άνθρωπος εμφανίζεται προικισμένος με πνευματικές, αισθητικές, σωματικές και εθνικές δυνάμεις, χαρίσματα και ικανότητες.

Οι ολυμπιακοί αγώνες έδωσαν το έναυσμα για συνδυασμό των πνευματικών με τα σωματικά και αισθητικά χαρίσματα, προκειμένου να γίνει κοινά αποδεκτή η αλήθεια, που φέρνει την αρμονία τόσο στον ίδιο τον άνθρωπο όσο και στις σχέσεις του με τον πλησίον του –συναθλητή ή θεατή.

Οι Έλληνες,  επίσης,  έδειξαν με τους αγώνες πόση μεγάλη σημασία και αξία έδιδαν στην εκτός του σχολείου αγωγή, στην περιβαλλοντική και κοινωνική αγωγή και μόρφωση, δηλαδή στα βιώματα, τα πρότυπα και τις επιρροές που εισπράττουν οι νέοι ή οι ώριμοι- από όσα βλέπουν, ακούν, αισθάνονται και αντιλαμβάνονται να συμβαίνουν γύρω τους.

Με τον τρόπο αυτόν, ανοίγονταν οι ορίζοντες και οι προοπτικές τους, έτσι ώστε να μην σκέπτονται ατομοκεντρικά, αλλά να συνειδητοποιούν ότι η ζωή τους εξαρτούνται και καθορίζονται και από τους άλλους, είτε είναι συμπολίτες τους, είτε ακόμη και πολίτες γειτονικών πόλεων και κρατών.

Σημειώνεται ότι εκτός των σωματικών αγώνων τελούνταν και πνευματικοί και μουσικοί αγώνες,  στους οποίους προσέρχονταν και λάμβαναν μέρος συγγραφείς, λυρικοί, σοφιστές, ποιητές κ ά. Εκεί αναγίγνωσκαν τα έργα τους, δίδασκαν και εξέθεταν τις απόψεις τους, όπως συνέβη, για παράδειγμα, με τον ιστορικό Ηρόδοτο, τους σοφιστές Ιππία και Γοργία, τον Ξενοκλή, τον Ευριπίδη, τον Λυσία, τον Ισοκράτη κ.ά.

Για τους νέους, ήταν πολύ σημαντικό γεγονός να βλέπουν τον λαό τους, μαζί με τους γειτονικούς λαούς, να στοχάζονται, να συσκέπτονται, να αισθάνονται την ανάγκη της ειρήνης, της συνεργασίας και της ενότητας, διότι έτσι δημιουργούσαν και αυτοί ειρηνικές και οικουμενικές στάσεις και συμπεριφορές.

Η ‘καλοκαγαθία’, η δημιουργία «αγαθών πολιτών», κατά τον Πλάτωνα, ήταν μέσα στην καρδία του Ολυμπιακού πνεύματος. Ο άνθρωπος που συμμετέχει,  ως αγωνιστής ή θεατής στους αγώνες,  μαθαίνει να ακολουθεί το «ευ αγωνίζεσθε» στη ζωή του.

Γίνεται υπεύθυνος, επιθυμεί να φύγει από την ανωνυμία της μάζας,  αυξάνεται η προσπάθειά του, για να προβάλλει τον εαυτό του, σφριγηλό, σε δύναμη και αρετή,  στο χώρο και τον χρόνο της εποχής του,  να αποκτήσει οντότητα, αυτοεκτίμηση, αυτοπεποίθηση και να συνειδητοποιήσει τον εαυτό του,  μέσα από την συναγωνιστική του γνωριμία με τους άλλους.

Στα πιο σημαντικά παιδαγωγικά σχήματα του Ολυμπιακού πνεύματος συγκαταλέγεται και η θεώρηση του ανθρώπου, ως ψυχοσωματικού όντος καθώς και η εμμονή για μια σύμμετρη ανάπτυξη των σωματικών και των πνευματικών του προτύπων.

Η Αθήνα,  εξάλλου, ήταν εκείνη που εισήγαγε στο παιδαγωγικό της σύστημα την ισορροπία στην άσκηση και τη λειτουργία, του σώματος και του πνεύματος και την αρμονική σύνδεση και συνύπαρξη και των δύο, μια ισορροπία, που υιοθετήθηκε και από τον Χριστιανισμό.

Το «νούς υγιής εν σώματι υγιή» εξακολουθεί, ως σήμερα, να εγγράφεται στους στόχους και τους σκοπούς της παγκόσμιας αγωγής, παρά τις διαφοροποιήσεις και τις διορθωτικές αναπροσαρμογές στο περιεχόμενο του.

Η ισόρροπη και αρμονική στάση,  έναντι των σωματικών και πνευματικών συστατικών της ύπαρξης,  προφυλάσσει τον άνθρωπο από το υπερβολικό ενδιαφέρον, που μπορεί να επιδείξει για ένα από τα δύο στοιχεία και τις συνέπειες που μπορεί να έχει αυτή η υπερβολή και η αμετρία.

Με βάση τα παραπάνω, είναι σαφές ότι ο Ολυμπισμός μετέδιδε και ενέπνεε σπουδαίες αρετές στους αθλητές καθώς συνέδεε του αγώνες τους με τον σεβασμό τους στο Θείο,  με την παγκοσμιότητα, τη χωρίς διακρίσεις καλλιέργεια του πνεύματος της ομαδικότητας, την αμοιβαία κατανόηση,  τη φιλία, τη συνεργασία, τις διαπροσωπικές σχέσεις, την ειρηνική συνύπαρξη και συμβίωση καθώς και με την αποδοχή των κοινών ηθικών και αγωνιστικών κανόνων, τον σεβασμό του διαφορετικού και την αναγνώριση της ανωτερότητας του καλύτερου.

Το ερώτημα είναι, αν οι σύγχρονοι Ολυμπιακοί αγώνες διατηρούν το πνεύμα, το ήθος και τον σκοπό που είχαν, όταν συστήθηκαν! 

https://thriskeftika.blogspot.com 

Σάββατο 10 Αυγούστου 2024

Η ΠΕΘ ΖΗΤΑ ΤΗΝ ΠΑΡΟΧΗ ΤΗΣ ΚΑΙΝΗΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ, ΩΣ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΒΟΗΘΗΜΑΤΟΣ, ΣΤΟΥΣ ΜΑΘΗΤΕΣ

Η ΠΕΘ ζητά την παροχή της Καινής Διαθήκης,
ως σχολικού βοηθήματος, στους μαθητές 

ΠΡΟΣ
Τoν Αξιότιμον Υπουργό Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού κ. Κυριάκο Πιερρακάκη

Κοιν.:
Την Αξιότιμη Υφυπουργό Παιδείας κ. Ζέττα Μακρή

Γενική Γραμματεία Πρωτοβάθμιας, Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης και Ειδικής Αγωγής του Υπουργείου Παιδείας, Θρησκευμάτων και Αθλητισμού

Μακαριώτατον Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος κ. Ιερώνυμο και άπαντες τους Σεβ. Αρχιερείς της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος

Σεβασμιώτατον Αρχιεπίσκοπο Κρήτης κ. Ευγένιον και άπαντες του Σεβ. Αρχιερείς της Εκκλησίας της Κρήτης 

ΘΕΜΑ: Η παροχή της Καινής Διαθήκης, ως σχολικού βοηθήματος, στους μαθητές της Α΄ Τάξης των Γυμνασίων της χώρας 

Αξιότιμε Κύριε Υπουργέ,

Με σεβασμό και εκτίμηση, απευθυνόμαστε σε σας υποβάλλοντας  Έγγραφο - Αίτημα, που αφορά στην παροχή της Καινής Διαθήκης στους μαθητές της Α΄ Τάξης των Γυμνασίων της χώρας και σας παρακαλούμε για τις δικές σας ενέργειες.

Το αίτημα της Πανελλήνιας Ένωσης Θεολόγων για χορήγηση ενός αντιτύπου της Καινής Διαθήκης, ως σχολικό εγχειρίδιο στους μαθητές της Α΄ Γυμνασίου των Γυμνασίων της χώρας, το οποίο θα χρησιμοποιείται κατόπιν και για όλες τις υπόλοιπες τάξεις Γυμνασίου και Λυκείου στο μάθημα των Θρησκευτικών, στηρίζεται εκτός των άλλων και στο γεγονός ότι σε πολλά μαθήματα, εκτός των κυρίως σχολικών βιβλίων, το Υπουργείο Παιδείας διανέμει στους μαθητές επιπλέον βοηθήματα, όπως τετράδια εργασιών, εργαστηριακούς οδηγούς κ.ά.

Με τον ίδιο ακριβώς τρόπο η εκτύπωση και διανομή της Καινής Διαθήκης στους μαθητές μπορεί να ενταχθεί στο πλαίσιο της απαραίτητης για τη διδασκαλία του θρησκευτικού μαθήματος χρήσης του σημαντικότερου θεολογικού «βοηθήματος», που αποτελεί την πηγή, τη βάση και το θεμέλιο όλης της χριστιανικής θεολογίας. 

Συγκεκριμένα, στα μαθήματα της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας, εκτός των κυρίως εγχειριδίων, στους μαθητές της Α΄ Γυμνασίου παρέχονται τα βιβλία:

-ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
-ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ (ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ)
-ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟ ΛΕΞΙΚΟ ΝΕΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ
-ΛΕΞΙΚΟ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΩΝ ΟΡΩΝ
-ΙΣΤΟΡΙΑ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ

Στα μαθήματα της Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας και των Αρχαίων από μετάφραση, εκτός των κυρίως εγχειριδίων, στους μαθητές της Α΄ Γυμνασίου παρέχονται τα βιβλία:

-ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ
-ΓΡΑΜΜΑΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ
-ΛΕΞΙΚΟ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ
-ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΟ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ

Στο μάθημα της Βιολογίας Α΄ Γυμνασίου εκτός του κυρίως βιβλίου παρέχεται σε όλους τους μαθητές:

- ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ και επιπλέον
- ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ

Στα μαθήματα Γεωγραφίας Α΄ Γυμνασίου, Μουσική Α΄,  Β΄ και  Γ΄ Γυμνασίου,  Εικαστικά  Α΄,  Β΄ και  Γ΄ Γυμνασίου, Χημεία Β΄ και  Γ΄ Γυμνασίου εκτός του κυρίως βιβλίου δίνεται σε όλους τους μαθητές και:

-  ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ

Το πιο αξιοσημείωτο παράδειγμα εκτύπωσης πολλών σχολικών εγχειριδίων για ένα μόνο μάθημα αφορά στο μονόωρο μάθημα της Οικιακής Οικονομίας της Α΄ Γυμνασίου. Για το μάθημα αυτό δίνονται στους μαθητές συνολικά τέσσερα βιβλία και, επιπλέον, χορηγούνται στους διδάσκοντες σε μικρό αριθμό αντιτύπων άλλα δύο βιβλία.

Τα εγχειρίδια που δίνονται στους μαθητές είναι:

-ΟΙΚΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ (κωδικός:  0-21-0095)
-ΟΙΚΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ (ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ) (κωδικός:  0-21-0096)
-ΟΙΚΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ (κωδικός:  0-21-0035)
-ΟΙΚΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ (ΤΕΤΡΑΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΩΝ) (κωδικός:  0-21-0036)

Σε περιορισμένο αριθμό αντιτύπων τυπώνονται και στέλνονται στα σχολεία επιπλέον τα βιβλία:

-ΟΙΚΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ (ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ) (κωδικός:  0-21-0037)
-ΟΙΚΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ (ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΟΣ ΟΔΗΓΟΣ) (κωδικός:  0-21-0097)

Στο μάθημα των Αγγλικών επίσης, εκτός των κυρίως βιβλίων διδασκαλίας της Ξένης Γλώσσας, δίνονται στους μαθητές:

-  ΤΕΤΡΑΔΙΑ ΕΡΓΑΣΙΩΝ 

Από τα προαναφερθέντα στοιχεία προκύπτει ότι για τις ανάγκες πολλών μαθημάτων το Υπουργείο Παιδείας προβαίνει κατ’ έτος στην εκτύπωση σχολικών βιβλίων περισσότερων του ενός για κάθε μάθημα. Οι Θεολόγοι ζητούμε, κατ΄ ελάχιστον, την εκτύπωση και παροχή στους μαθητές της Καινής Διαθήκης, που θα αποτελέσει βοηθητικό εγχειρίδιο για τη διδασκαλία του μαθήματος των Θρησκευτικών σε όλες τις τάξεις της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης.

Επιπλέον, καθώς σχεδιάζεται η εφαρμογή του πολλαπλού βιβλίου, η παροχή της Καινής Διαθήκης θα πρέπει να καθιερωθεί, ανεξαρτήτως της επιλογής του κυρίως σχολικού εγχειριδίου Θρησκευτικών, που θα γίνεται από τους διδάσκοντες Θεολόγους.

Άλλωστε, με τον ίδιο τρόπο θα συνεχίσουν προφανώς να παρέχονται σε όλους του μαθητές τα βιβλία της Γραμματικής και του Συντακτικού για τις ανάγκες των φιλολογικών μαθημάτων, ανεξαρτήτως των βιβλίων που θα επιλέγονται στα πλαίσια εφαρμογής του πολλαπλού βιβλίου.

Ως εκ τούτου το αίτημά μας, για την παροχή της Καινής Διαθήκης στους μαθητές της Α΄ Γυμνασίου, δεν σχετίζεται με την εφαρμογή του πολλαπλού βιβλίου, αντίθετα, μάλιστα, πρέπει να εκληφθεί, ως μία επιπλέον διεύρυνση της δυνατότητας των Θεολόγων να στηρίξουν το μάθημά τους στις πηγές, μάλιστα δε στην κύρια πηγή της Ορθόδοξης Θεολογίας που είναι η Αγία Γραφή. 

Με εκτίμηση
Ο Πρόεδρος

Ηρακλής Ρεράκης
Καθηγητής ΑΠΘ 

Ο Γεν. Γραμματέας

Σταύρος Αβαγιάννης
Δρ. Θεολογίας