Πατήρ
Ιωάννης Καλαΐδης: Παιδιά μου ο Θεός θα μας ρωτήσει την ημέρα της Κρίσεως αν
δίναμε τα ονόματα των κεκοιμημένων γονέων μας στα Σαρανταλείτουργα!
ΑΝ ΒΙΑΖΕΣΑΙ ΝΑ ΔΕΙΣ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ, ΑΡΧΙΣΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ. ΕΙΝΑΙ Ο ΣΥΝΤΟΜΟΤΕΡΟΣ ΔΡΟΜΟΣ.
Παρασκευή 22 Νοεμβρίου 2024
Π. ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΑΛΑΪΔΗΣ: Ο ΘΕΟΣ ΘΑ ΜΑΣ ΡΩΤΗΣΕΙ ΤΗΝ ΗΜΕΡΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΕΩΣ!
ΙΕΡΟΚΗΡΥΚΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ: ΜΑΘΑΜΕ ΝΑ ΣΥΓΚΡΙΝΟΥΜΕ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΜΑΣ ΜΕ ΕΝΑΝ ΧΕΙΡΟΤΕΡΟ ΜΑΣ!
Ιεροκήρυξ
Δημήτριος Παναγόπουλος: Μάθαμε να συγκρίνουμε τον εαυτόν μας, με έναν
χειρότερό μας και όχι με έναν καλύτερο από εμάς. Γι’ αυτό και έχουμε αυτά τα
χάλια!
Πέμπτη 21 Νοεμβρίου 2024
ΠΕΡΙ ΣΙΩΠΗΣ- ΩΦΕΛΙΜΟΙ ΛΟΓΟΙ ΑΓΙΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ
Περί Σιωπής - Ωφέλιμοι Λόγοι Αγίων Πατέρων
• Ο αββάς Ισαάκ ο Σύρος παραγγέλει, όχι μόνο στους μοναχούς, ν' αγαπήσουμε πάνω από όλα τη σιωπή, γιατί αυτή είναι η γλώσσα του μέλλοντος αιώνος, της ατελεύτητης, πανευφρόσυνης, ουράνιας βασιλείας.
• Ο απόστολος Παύλος γράφει σε ωραιότατη επιστολή του προς τους χριστιανούς της Κορίνθου «ότι ηρπάγη εις τον παράδεισον και ήκουσεν άρρητα ρήματα, α ουκ εξόν ανθρώπω λαλήσαι». Αδυνατεί, λέει, να εκφράσει την εμπειρία του με λόγια.
• Ο άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ λέγει : «Μην ανοίγεις το στόμα σου και την καρδιά σου στον καθένα, στους χίλιους κι αν ένας σε καταλάβει».
• Αναφέρεται πως είχαν πάει τρεις επισκέπτες στον Μέγα Αντώνιο. Οι δύο τον ρωτούσαν για πολλά και διάφορα πράγματα. Ο τρίτος δεν ρωτούσε τίποτε. Όχι γιατί δεν είχε ανάγκη από νουθεσία ή γιατί αισθανόταν πνευματικά επαρκής και δεν εκτιμούσε τον χαρίεντα λόγο του οσίου, αλλά γιατί διδασκόταν περισσότερο από τη στάση του, τη σιωπή του, την ηρεμία της μορφής του. Όταν τον ρώτησε ο Άγιος «εσύ γιατί δεν με ρωτάς κάτι;», του λέει αυθόρμητα:
«Μου φτάνει μόνο που σε βλέπω άγιε του Θεού». Του ήταν αρκετό, διδακτικό, ωφέλιμο αυτό. Συναισθανόταν τη θεολογία της σιωπής του, που καταφάσκει στο άλγος του κόσμου κι αρνείται τη γοητεία της υπερφίαλης γνώσης.
• O όσιος Αρσένιος προσευχόταν στον Θεό να του φανερώσει πως να σωθεί, κι άκουσε «Φεύγε, σιώπα, ησύχαζε».
• Ένας άλλος όσιος λέγει πως η σιωπή και η κρυφή πνευματική εργασία φέρνουν αγιότητα.
• Ο αββάς Μωυσής έλεγε χαρακτηριστικά πως ο άνθρωπος που αγαπά τη σιωπή και αποφεύγει τις πολλές κουβέντες μοιάζει με ώριμο σταφύλι γεμάτο γλυκό χυμό, ενώ ο πολυλογάς μοιάζει με αγουρίδα.
• Ο μέγας της διακρίσεως πατήρ, ο αββάς Ποιμήν, λίαν εύστοχα παρατηρεί : «Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που με τα χείλη σωπαίνουν και με τον νου τους φλυαρούν, ενώ άλλοι μιλάνε από το πρωί ως το βράδυ κι όμως κρατάνε σιωπή, γιατί τίποτε από αυτά που λένε δεν είναι περιττό και ανώφελο».
• Στο Γεροντικό επίσης αναφέρεται: «Αν αποκτήσεις την αρετή της σιωπής, μην καυχηθείς πως κατόρθωσες κάτι σπουδαίο. Πείσε καλύτερα τον εαυτό σου πως δεν είσαι άξιος ούτε να μιλάς!».
• Κατά τον όσιο Εφραίμ τον Σύρο, τα λόγια είναι τα φύλλα και τα έργα οι καρποί. Τα έργα εικονίζουν την αρετή και τα λόγια θα πρέπει να είναι η σκιά της εικόνας των έργων.
• Κατά τον αββά Ποιμένα, αυτός που διδάσκει και δεν ποιεί αυτά που λέγει, μοιάζει με κρήνη, που τους άλλους ποτίζει και πλένει και τον εαυτό του δεν μπορεί να καθαρίσει. Κι αλλού σοφά και ταπεινά συνεχίζει : «Ζητάμε από τους άλλους την τελειότητα και μεις δεν κάνουμε το παραμικρό, αν η ζωή μας δεν έχει σχέση με τα λόγια μας, και τα λόγια μας δεν ανταποκρίνονται στη ζωή μας, μοιάζουμε με ψωμί δίχως αλάτι».
• Ο αββάς Aμμωνάς αναφέρει πως η καύση της καρδιάς, η πνευματική θερμότητα σβήνει με τον περισπασμό των μάταιων λόγων. Δεν μπορεί κανείς να έχει κατανυκτική και καθαρή προσευχή το βράδυ αν όλη μέρα έχει κουτσομπολέψει όλη την πόλη. Η ματαιολογία διασπά την προσοχή, χαλαρώνει την εγρήγορση, μειώνει την ανάταση, χωλαίνει την ανάπαυση.
• Δίδασκε τους άλλους με τη ζωή σου έλεγε ένας Γέροντας κι όχι με τα λόγια σου.
• Ο όσιος Εφραίμ ο Σύρος επαναλαμβάνει συχνά πως όποιος θέλει να λέει πολλά, ανοίγει μέτωπα και θα δεχθεί πόλεμο μίσους, όποιος μετρά τα λόγια του θ’ αγαπηθεί σύντομα.
• Ο άγιος Νείλος ο Ασκητής γνωρίζει καλά τι λέει: « Η άμετρη πολυλογία θα σε λυπήσει και θα οργίσει τους δαίμονες. Η γλώσσα πολλούς κενόδοξους κατέστρεψε».
• Λίγα κανείς να λέει και πολλά να κατανοεί, λέγει πάλι ο άγιος Νείλος ο Ασκητής
• Ο όσιος Ιωάννης ο Σιναΐτης, ο συγγραφέας της περίφημης Κλίμακος, αποφθεγματικά αναφέρεται στην πολυλογία: «Πρέπει να δούμε την αιτία απ' όπου μπαίνει και βγαίνει το αμάρτημα της πολυλογίας. Η πολυλογία είναι θρόνος της ματαιοδοξίας. Καθισμένη πάνω της η κενοδοξία προβάλλει και διαφημίζει τον εαυτό της. Η πολυλογία είναι σημάδι αγνωσίας, είσοδος στην κατάκριση, οδηγός στην ανοησία, πρόξενος του ψεύδους, διάλυση της πνευματικής ευφορίας της προσευχής. Είναι αυτή που προσκαλεί και δημιουργεί την αδιαφορία για τις αμαρτίες, που εξαφανίζει την προφύλαξη του νου κατά των παθών, ψυχραίνει την πνευματική θερμότητα και σκοτίζει την προσευχή».
• O μεγάλος όσιος Πατήρ επαινεί την σιωπή λέγοντας: «Η
σιωπή που ασκείται μ’ επίγνωση και διάκριση είναι μητέρα της προσευχής,
ανάκληση από την αιχμαλωσία των παθών, επιστάτης των λογισμών, σκοπός που
παρατηρεί τους εχθρούς, δέσμευση του πνευματικού πένθους για τις αμαρτίες μας,
φίλη των καρδιακών δακρύων, που είναι καρποί της προσευχής, καλλιεργητής της
μνήμης του θανάτου, εχθρός του αδιάκριτου θάρρους, σύζυγος της ησυχίας,
αντίπαλος της τάσης να κάνεις τον δύσκολο, μυστική πνευματική πρόοδος, κρυφή
πνευματική ανάβαση».
Π. ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΤΑΤΣΗΣ: ΑΝΩΦΕΛΕΙΣ ΑΙ ΘΕΩΡΙΑΙ ΔΙΧΩΣ ΤΗΝ ΠΡΑΞΙΝ!
Ἀνωφελεῖς αἱ
θεωρίαι δίχως
τὴν πρᾶξιν
Τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου π. Διονυσίου
Τάτση
Πολλὲς
φορὲς βλέπουμε
πιστοὺς ἀνθρώπους
νὰ περιφρονοῦν
γνωστὲς ἐντολὲς
τοῦ Χριστοῦ
καὶ νὰ
πολυλογοῦν γιὰ
σπουδαῖες ἀρετές, χωρὶς νὰ
ἔχουν καὶ
τὸν ἀνάλογο
πνευματικὸ ἀγῶνα. Τοὺς εὐχαριστοῦν
οἱ μεγάλες
καὶ εὔκολες
θεωρίες, οἱ
ὁποῖες, γιὰ
νὰ γίνουν
πράξη ἀπαιτοῦν
διαρκῆ κόπο. Λησμονοῦν ὅτι
οἱ ἀρετὲς
ἀποκτῶνται μὲ
ἱδρῶτα, διατηροῦνται
δύσκολα καὶ
πολὺ εὔκολα
χάνονται. Γιὰ
τὴν ἀπόκτηση
χρειάζεται ἄσκηση, γιὰ τὴ
διατήρηση χρειάζεται
καὶ ἄσκηση
καὶ ἐγρήγορση, ἐνῷ
γιὰ τὴν
ἀπώλεια ἀρκεῖ
ἡ ἀδιαφορία.
Ἡ ἐπικοινωνία μὲ αὐτοὺς τοὺς ἀνθρώπους συνήθως εἶναι εὔκολη
καὶ στὴν ἀρχὴ εὐχάριστη. Τὰ σύννεφα τῆς δυσαρέσκειας ἐμφανίζονται μετὰ ἀπὸ μικρὸ
χρονικὸ διάστημα, ὅταν δηλαδὴ τὰ συμπεράσματα τῶν πολύωρων συναντήσεων δὲν ἐπηρεάζουν
τὴ ζωή τους καὶ ἀρχίζουν νὰ δικαιολογοῦν τὴν ἀναποφασιστικότητά τους μὲ νέες
θεωρίες γιὰ τὴν ἀλλαγὴ τῶν ἐποχῶν, γιὰ ἐκσυγχρονισμὸ στὴν Ἐκκλησία, γιὰ
χαλαρότητα τῶν ἠθικῶν ἐντολῶν, γιὰ ἀνάγκη ἄμβλυνσης τοῦ ἠθικοῦ κριτηρίου καὶ
διόρθωση τῆς λειτουργίας τῆς συνείδησης μὲ ἄλλου τύπου ἠθικὲς ἀρχὲς καὶ τελικὰ
γιὰ τὸ συμβιβασμὸ μὲ τὸν ἁμαρτωλὸ κόσμο, ποὺ εἶναι ἀναπόφευκτος. Μὲ ἄλλα λόγια
«ρίχνουν πολὺ νερὸ στὸ κρασί τους», τὸ ὁποῖο μεταβάλλεται σὲ ἄγευστο ὑγρὸ ποὺ δὲν
καταπίνεται.
Μετὰ ἀπὸ αὐτὴ τὴν ἀρνητικὴ ἐμπειρία, κάθε ἐπικοινωνία
μαζί τους εἶναι μάταιη προσπάθεια καὶ χάσιμο πολύτιμου χρόνου. Δυστυχῶς, εἶναι
πολλοὶ αὐτοῦ τοῦ εἴδους ἄνθρωποι, γι’ αὐτὸ καὶ ἀνησυχοῦν οἱ ἀληθινοὶ καὶ συνεπεῖς
στὶς ἐντολὲς χριστιανοί, ἀλλὰ καὶ οἱ ἄξιοι ποιμένες τῆς Ἐκκλησίας.
Θὰ ἀναφέρουμε ἕνα παράδειγμα, γιὰ νὰ φανεῖ
καλύτερα τὸ πνευματικὸ πρόβλημα, ποὺ ὑπάρχει σὲ πολλούς. Βλέπουμε τὴ σχέση τῆς ἐλεημοσύνης
μὲ τὴν ἀγάπη. Οἱ ἄνθρωποι μιλοῦν γιὰ τὴν ἀγάπη ποὺ πρέπει νὰ ἔχουν οἱ ἄλλοι πρὸς
αὐτούς, ἐνῷ οἱ ἴδιοι δὲν δείχνουν ἀγάπη πρὸς τοὺς συνανθρώπους τους καὶ φυσικὰ
δὲν δίνουν ἐλεημοσύνη στοὺς πτωχοὺς καὶ πάσχοντες. Γι’ αὐτοὺς δὲν ἰσχύει ὁ
λόγος τοῦ Χριστοῦ «μακάριοι οἱ ἐλεήμονες, ὅτι αὐτοὶ ἐλεηθήσονται». Δὲν ἐνδιαφέρονται
γιὰ τὴ μακαριότητα ποὺ βιώνουν οἱ ἐλεήμονες καὶ οὔτε βέβαια ἐλπίζουν ἢ ἐπιθυμοῦν
τὴν ἐλεημοσύνη τοῦ Θεοῦ πρὸς αὐτούς. Ἔχουν μειωμένη ἐλπίδα γιὰ τὴ μέλλουσα ζωή,
ὅπου θὰ ἀνταμειφθοῦν οἱ ἐλεήμονες.
Ὑπάρχει ὅμως καὶ τὸ φωτεινὸ καὶ ἀξιομίμητο
παράδειγμα, τὸ ὁποῖο βλέπουν καὶ τονώνονται πνευματικὰ οἱ καλοπροαίρετοι καὶ
ταπεινοὶ ἄνθρωποι, πέρα ἀπὸ τὶς ἀνεύθυνες καὶ ρηχὲς ἠθικολογίες. Μᾶς τὸ δίνουν
οἱ ἅγιοι, καὶ μάλιστα οἱ σύγχρονοι ἅγιοι, τοὺς ὁποίους γνώρισαν πολλοὶ καὶ
μαθήτευσαν κοντά τους. Θεωροῦμε χρήσιμο νὰ σημειώσουμε δύο ἁπλοὺς λόγους,
βιωματικοὺς πέρα γιὰ πέρα, ποὺ προέρχονται ἀπὸ δύο ἁγιασμένους γέροντες τῆς ἐποχῆς
μας.
Ὁ ἅγιος Ἰάκωβος Εὐβοίας ἦταν ἐλεήμων σὲ μεγάλο
βαθμό. Κάλυπτε τὶς ἀνάγκες τῶν πτωχῶν ποὺ τὸν πλησίαζαν καὶ ὁ ἴδιος παρέμενε
πάντα πτωχὸς καὶ ἀκτήμων. Ἔλεγε μὲ τρόπο ταπεινό: «Ἀμέτρητα χρήματα πέρασαν ἀπὸ
τὰ χέρια μου, ἀλλὰ ὅλα πῆγαν στὸν προορισμό τους, στοὺς πάσχοντες, στοὺς πτωχοὺς
καὶ στοὺς ἔχοντες ἀνάγκη». Καὶ διευκρίνιζε: «Κάθε μήνα ἔχω τὶς οἰκογένειες πού ἔχουν
ἀνάγκη καὶ τὶς οἰκονομῶ τὰ ἀπαραίτητα σὲ τρόφιμα καὶ χρήματα. Ἕνα δίνω καὶ ὁ
Θεός μοῦ δίνει δέκα. Μόλις σκεφτῶ κάτι νὰ δώσω, ἀμέσως ἡ ἀπάντηση τοῦ Θεοῦ: μοῦ
δίνει πολλαπλάσια. Ἡ ἐλεημοσύνη ποὺ κάνουμε πρέπει νὰ εἶναι ἀγόγγυστη».
Ἐπίσης ὁ εὐσεβὴς ἀρχιμανδρίτης Εὐσέβιος
Γιαννακάκης μιλοῦσε καὶ γιὰ τὴν πνευματικὴ ἐλεημοσύνη, ποὺ εἶναι χρέος κάθε
συνειδητοῦ χριστιανοῦ: «Ἐλεημοσύνη δὲν εἶναι μόνο νὰ δώσεις ἕνα κομμάτι ψωμί. Ἐλεημοσύνη
εἶναι νὰ πεῖς καὶ μία κουβέντα καλή. Ἐκείνη θὰ μείνει περισσότερο. Τὸ ψωμί θὰ τὸ
φάει, πάει. Μία κουβέντα σωστή, καλή, ποὺ θὰ πεῖς, μὲ τὴν ἀρετή σου, μὲ τὴν ἁγιότητά
σου, αὐτὴ θὰ μείνει. Αὐτὴ ἀποτελεῖ ὑπέροχη ἐλεημοσύνη».
Πρέπει νὰ εἴμαστε ἐργάτες τῆς προσφορᾶς. Νὰ δίνουμε χωρὶς νὰ περιμένουμε καμιὰ ἀνταπόδοση. Μοναδικὸς σκοπὸς νὰ καλύπτονται οἱ ὑλικὲς καὶ οἱ πνευματικὲς ἀνάγκες τῶν συνανθρώπων μας. Νὰ προσφέρουμε ἐπίσης μὲ ἀπώτερο σκοπὸ νὰ ἀνησυχήσουν πνευματικὰ οἱ ἄνθρωποι καὶ νὰ ἀποδίδουν τὶς εὐεργεσίες ποὺ δέχονται στὸν οὐράνιο Πατέρα. Πρῶτα νὰ προσφέρουμε καὶ μετὰ νὰ συμβουλεύουμε. Τὸ τονίζουμε αὐτό, γιατί συχνὰ βλέπουμε παραδοσιακούς, συντηρητικοὺς καὶ μετρημένους ἀνθρώπους νὰ εἶναι πρόθυμοι στὶς συμβουλὲς καὶ ἀπρόθυμοι στὶς προσφορές!