ΓΕΡΩΝ ΕΦΡΑΙΜ ΑΡΙΖΟΝΑΣ: Η ΝΗΨΗ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ!

Η ΝΗΨΗ ΤΗΣ ΨΥΧΗΣ

Μας λέγουν οι νηπτικοί πατέρες ότι ένας λογισμός μας ανεβάζει εις τον ουρανόν και ένας μας κατεβάζει εις την κόλασιν. «Εν τοις λογισμοίς μας βελτιούμεθα ή αχρειούμεθα». Δηλαδή ένας λογισμός, ο οποίος απρόσεκτα θα μας προσβάλη, , θα μας δηλητηριάση, θα μας ηδονίση, μπορεί να μας καταστήση αξίους για την κόλασι. Ένας λογισμός θεϊκός, ένας λογισμός αυταπαρνήσεως, ένας λογισμός ανδρείας, ένας λογισμός προσευχής και θεωρίας, μας αξιώνει να πλησιάσουμε τον Θείο Θρόνο και να γευθούμε πράγματα ουράνια. Από τους λογισμούς ή θα γίνουμε ακάθαρτοι ή θα γίνουμε καλύτεροι. Η αρχή των αμαρτημάτων ξεκινά από τους λογισμούς.
Οι λογισμοί πηγάζουν από τις πέντε αισθήσεις, τόσον τις πνευματικές όσον και τις σωματικές. Όταν αφήσουμε την αίσθησι των οφθαλμών ανεξέλεγκτη και βλέπη ο,τιδήποτε απρόσεκτα, αυτή η απροσεξία θα γεννήση μια σωρεία από εικόνες βρώμικες και αμαρτωλές. Αυτές οι εικόνες αφού εισαχθούν στο φανταστικό, μετά στάζουν δηλητήριο αμαρτωλής ηδονής μέσα στην καρδιά του ανθρώπου. Αυτή η ηδονή είναι το δηλητήριο, με το οποίον δηλητηριάζεται η καρδιά και γίνεται τότε ακάθαρτη και ένοχη μπρος στον ακοίμητον οφθαλμόν του Θεού.
Όπως η αίσθησις των οφθαλμών, έτσι είναι και της αφής, έτσι είναι και της γεύσεως, και της ακοής και της οσφρήσεως. Κι έτσι οι πέντε αισθήσεις δημιουργούν ανάλογες αμαρτωλές εικόνες, οι οποίες καθιστούν τον άνθρωπο ακάθαρτο ενώπιον του Θεού. Εδώ έγκειται όλη η φιλοσοφία του πνεύματος.
Όλα τα κηρύγματα είναι ωφέλιμα∙ γιατί όπως ακριβώς, όταν κλαδεύεται ένα δένδρο που είναι αρρωστημένο, καθαρίζεται , έτσι και ο λόγος του Θεού βοηθεί στην μείωσι ενός πάθους. Η διδασκαλία όμως των Πατέρων περί της νήψεως ενεργεί ριζικά την κάθαρσι από το πάθος. Όταν η αξίνη, όταν ο πέλεκυς κτυπήση την ρίζα, όλο το δένδρο πίπτει κάτω, ξηραίνεται και απόλλυται.

Γέρων Εφραίμ Αριζόνας

ΟΣΙΟΣ ΣΙΛΟΥΑΝΟΣ Ο ΑΘΩΝΙΤΗΣ: ΤΙ ΜΑΣ ΕΜΠΟΔΙΖΕΙ ΝΑ ΓΝΩΡΙΣΟΥΜΕ ΤΟ ΘΕΟ!

Τί μᾶς ἐμποδίζει νὰ γνωρίσουμε τὸ Θεὸ;

Ἡ ἀπιστία προέρχεται ἀπὸ τὴν ὑπερηφάνεια. Ὁ ὑπερήφανος ἰσχυρίζεται πὼς θὰ γνωρίσει τὰ πάντα μὲ τὸ νοῦ του καὶ τὴν ἐπιστήμη, ἀλλὰ ἡ γνώση τοῦ Θεοῦ παραμένει ἀνέφικτη γι᾿ αὐτόν, γιατὶ ὁ Θεὸς γνωρίζεται μόνο μὲ τὴν ἀποκάλυψη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος...

Ὁ Κύριος ἀποκαλύπτεται στὶς ταπεινὲς ψυχές. Σ᾿ αὐτὲς δείχνει τὰ ἔργα Του, ποὺ εἶναι ἀκατάληπτα γιὰ τὸ νοῦ μας. Μὲ τὸν φυσικό μας νοῦ μποροῦμε νὰ γνωρίσουμε μόνο τὰ γήινα πράγματα, κι αὐτὰ μερικῶς, ἐνῷ ὁ Θεὸς καὶ ὅλα τὰ οὐράνια γνωρίζονται μὲ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα...

Μερικοὶ μοχθοῦν σ᾿ ὅλη τους τὴ ζωὴ γιὰ νὰ μάθουν τί ὑπάρχει στὸν ἥλιο ἢ στὴ σελήνη ἢ κάτι παρόμοιο, ἀλλ᾿ αὐτὰ δὲν ὠφελοῦν τὴν ψυχή. Ἂν ὅμως προσπαθούσαμε νὰ γνωρίσουμε τί ὑπάρχει μέσα στὸν ἄνθρωπο, τότε θὰ βλέπαμε στὴν ψυχὴ τοῦ ἁμαρτωλοῦ σκοτάδι καὶ κόλαση. Καὶ εἶναι ὠφέλιμο νὰ τὸ ξέρουμε, γιατὶ θὰ εἴμαστε αἰώνια εἴτε στὴ βασιλεία εἴτε στὴν κόλαση....

Κύριος ἔδωσε στὴ γῆ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Καὶ ὅσοι τὸ ἔλαβαν αἰσθάνονται τὸν παράδεισο μέσα τους....

Ἴσως πεῖς: «Γιατί λοιπὸν δὲν ἔχω καὶ ἐγὼ μία τέτοια χάρη;» Ἐπειδὴ ἐσὺ δὲν παραδόθηκες στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ ζεῖς σύμφωνα μὲ τὸ δικό σου θέλημα...

Παρατηρῆστε ἐκεῖνον ποὺ ἀγαπάει τὸ θέλημά του: Δὲν ἔχει ποτὲ εἰρήνη στὴ ψυχή του καὶ δὲν εὐχαριστιέται μὲ τίποτα. Γι᾿ αὐτὸν ὅλα γίνονται ὅπως δὲν θὰ ἔπρεπε. Ὅποιος ὅμως δόθηκε ὁλοκληρωτικὰ στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἔχει τὴν καθαρὴ προσευχὴ καὶ ἡ ψυχή του ἀγαπάει τὸν Κύριο...

Ἔτσι δόθηκε στὸ Θεὸ ἡ Ὑπεραγία Παρθένος: «Ἰδοὺ ἡ δούλη Κυρίου· γένοιτό μοι κατὰ τὸ ῥῆμά σου» (Λουκ. 1:38).

Ἂν λέγαμε κι ἐμεῖς, «Ἰδοὺ ὁ δοῦλος Κυρίου· γένοιτό μοι κατὰ τὸ ρῆμα σου», τότε τὰ εὐαγγελικὰ λόγια τοῦ Κυρίου θὰ ζοῦσαν στὶς ψυχές μας, ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ θὰ βασίλευσε σ᾿ ὅλον τὸν κόσμο καὶ ἡ ζωὴ στὴ γῆ θὰ ἦταν ἀπερίγραπτα ὡραῖα...

Ἀλλὰ μολονότι τὰ λόγια τοῦ Κυρίου ἀκούγονται τόσους αἰῶνες σ᾿ ὅλη τὴν οἰκουμένη, οἱ ἄνθρωποι δὲν τὰ καταλαβαίνουν καὶ δὲν θέλουν νὰ τὰ παραδεχθοῦν. Ὁποῖος ὅμως ζεῖ σύμφωνα μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, αὐτὸς θὰ δοξαστεῖ καὶ στὸν οὐρανὸ καὶ στὴ γῆ....

Ὁσίου Σιλουανοῦ Ἀθωνίτου

ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΒΕΛΙΜΙΡΟΒΙΤΣ: ΑΛΗΘΩΣ ΣΕ ΑΓΑΠΑΕΙ ΕΚΕΙΝΟΣ, ΠΟΥ ΜΥΣΤΙΚΩΣ ΕΥΧΕΤΑΙ ΓΙΑ ΣΕΝΑ ΣΤΟ ΘΕΟ!

Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς: Αληθώς σε αγαπάει εκείνος, που μυστικώς εύχεται για σένα στον Θεό!

ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΒΕΛΙΜΙΡΟΒΙΤΣ: ΕΑΝ ΟΛΟΙ ΕΜΕΙΣ ΕΙΧΑΜΕ ΠΑΝΤΑ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΟ ΜΑΖΙ ΜΑΣ, ΔΕΝ ΘΑ ΥΠΗΡΧΑΝ ΦΤΩΧΟΙ ΑΝΑΜΕΣΑ ΜΑΣ!

Άγιος Νικόλαος Βελιμίροβιτς: Ακούστε λοιπόν, τι θα σας πω: εάν όλοι εμείς είχαμε πάντα τον Χριστό μαζί μας, δεν θα υπήρχαν φτωχοί ανάμεσά μας.

ΑΓΙΟΣ ΣΙΛΟΥΑΝΟΣ Ο ΑΘΩΝΙΤΗΣ: ΕΙΝΑΙ ΑΞΙΟΛΥΠΗΤΟΙ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΠΟΥ ΔΕΝ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΤΟΝ ΘΕΟ ΚΑΙ ΕΝΑΝΤΙΩΝΟΝΤΑΙ ΠΡΟΣ ΑΥΤΟΝ!

Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης: Κατάλαβέ το. Είναι τόσο απλό. Είναι αξιολύπητοι οι άνθρωποι που δεν γνωρίζουν τον θεό και εναντιώνονται προς Αυτόν· η καρδιά πονάει γι’ αυτούς και τρέχουν δάκρυα από τα μάτια. Σ’ εμάς είναι φανερά και ο Παράδεισος και η κόλαση·  το γνωρίσαμε αυτό δια του Αγίου Πνεύματος. Να και ο Κύριος είπε «η Βασιλεία του Θεού εντός ημών εστι» (Λουκ. ιζ΄ 21). Λοιπόν από εδώ ακόμη αρχίζει η αιώνια ζωή και η αιώνια κόλαση.

ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ ΚΡΙΜΑΙΑΣ: ΞΕΡΕΤΕ ΟΤΙ ΜΕ ΜΙΑ ΚΑΚΗ ΛΕΞΗ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΣΚΟΤΩΣΕΤΕ ΤΟΝ ΠΛΗΣΙΟΝ ΣΑΣ;

Άγιος Λουκάς Κριμαίας: Ξέρετε ότι δεν σκοτώνουν μόνο με όπλα οι άνθρωποι ο ένας τον άλλο, ότι φονιάδες δεν είναι μόνο αυτοί που σκοτώνουμε μόνο με όπλα; Ξέρετε ότι με μιά κακή λέξη μπορείτε να σκοτώσετε τον πλησίον σας; Και γι' αυτό το είδος του φόνου πολλοί από εσάς είναι υπεύθυνοι...

ΟΣΙΟΣ ΙΩΣΗΦ Ο ΗΣΥΧΑΣΤΗΣ: ΠΡΟΣΕΧΕ ΝΑ ΜΗΝ ΚΑΤΑΚΡΙΝΗΣ!

Γέρων Ιωσήφ ο Ησυχαστής: Πρόσεχε να μην κατακρίνεις. Διότι από αυτό παραχωρεί ο Θεός και φεύγει η Χάρη και σε αφήνει ο Κύριος να πέφτεις, να ταπεινώνεσαι, να βλέπεις τα δικά σου σφάλματα. Αλλ’ όταν υποχωρεί η Χάρη για να δοκιμαστεί ο άνθρωπος, τότε γίνονται όλα σαρκικά και πέφτει η ψυχή. Συ όμως τότε μη χάνεις την προθυμία σου, άλλα φώναζε διαρκώς την ευχή με βία, με το ζόρι, με πόνο πολύ.

–«Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με».

Και πάλι και πολλές φορές, το ίδιο συνεχώς. Και σαν να ατενίζεις νοερά τον Χριστό να του λέγεις· «…Δόξα σοι, δόξα σοι, ο Θεός μου». Και υπομένοντας, πάλι θα έλθει η Χάρη, πάλιν η χαρά. Όμως και πάλιν ο πειρασμός και η λύπη, η ταραχή και τα νεύρα. Αλλά και πάλιν αγώνας, νίκη, ευχαριστία. Και αυτό γίνεται μέχρις ότου σιγά-σιγά καθαρίζεσαι από τα πάθη και γίνεσαι πνευματικός…

ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ: ΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΝΟΥΜΕ, ΟΤΑΝ ΕΙΜΑΣΤΕ ΠΛΗΓΩΜΕΝΟΙ!

Ὅταν βρίσκεσαι πληγωμένος, ἐπειδὴ ἔπεσες σὲ κάποιο ἁμάρτημα λόγῳ ἀδυναμίας σου ἢ καμιὰ φορὰ μὲ τὴν θέλησί σου γιὰ κακό σου, μὴ δειλιάσης· οὔτε νὰ ταραχθῇς γι᾿ αὐτό, ἀλλὰ ἀφοῦ ἐπιστρέψης ἀμέσως στὸ Θεό, μίλησε ἔτσι.

«Βλέπε, Κύριέ μου· ἔκανα τέτοια πράγματα σὰν τέτοιος ποὺ εἶμαι· οὔτε ἦταν δυνατὸ νὰ περίμενες καὶ τίποτα ἄλλο ἀπὸ ἐμένα τὸν τόσο κακοπροαίρετο καὶ ἀδύνατο, παρὰ ξεπεσμὸ καὶ γκρέμισμα».

Καὶ ἐδῶ, ξευτελίσου στὰ μάτια σου ἀρκετὴ ὥρα καὶ λυπήσου μὲ πόνο καρδιᾶς γιὰ τὴν λύπη ποὺ προξένησες στὸν Θεὸ καὶ χωρὶς νὰ συγχυσθῇς, ἀγανάκτησε κατὰ τῶν αἰσχρῶν σου παθῶν, ἰδιαιτέρως δὲ καὶ μάλιστα, ἐναντίον ἐκείνου τοῦ πάθους ποὺ ἔγινε αἰτία νὰ πέσῃς· ἔπειτα πὲς πάλι· «Οὔτε μέχρι ἐδῶ θὰ στεκόμουνα, Κύριέ μου, καὶ θὰ ἁμάρτανᾳ χειρότερα, ἐὰν ἐσὺ δὲν μὲ κρατοῦσες μὲ τὴν πολὺ μεγάλη σου ἀγαθότητα».

Καὶ εὐχαρίστησέ τον καὶ ἀγάπησέ τον περισσότερο παρὰ ποτὲ θαυμάζοντας τὴν τόση μεγάλη εὐσπλαγχνία του, ὅτι καὶ παρόλο ποὺ λυπήθηκε ἀπὸ σένα, πάλι σοῦ δίνει τὸ δεξί του χέρι καὶ σὲ βοηθάει, γιὰ νὰ μὴ ξαναπέσῃς στὴν ἁμαρτία· τελευταία πὲς μὲ μεγάλο θάρρος στὴ μεγάλη εὐσπλαγχνία του· «Ἐσύ, Κύριέ μου, κάνε σὰν ἐκεῖνος ποὺ εἶσαι καὶ συγχώρεσέ με καὶ μὴν ἐπιτρέψης στὸ ἑξῆς νὰ ζῶ χωρισμένος ἀπὸ σένα, οὔτε νὰ ἀπομακρυνθῶ ποτέ, οὔτε νὰ σὲ λυπήσω πλέον».

Καὶ κάνοντας ἔτσι, μὴ σκεφθῇς ἂν σὲ συγχώρεσε, διότι αὐτὸ δὲν εἶναι τίποτα ἄλλο, παρὰ ὑπερηφάνεια, ἐνόχλησις τοῦ νοῦ, χάσιμο τοῦ καιροῦ καὶ ἀπάτη τοῦ διαβόλου, χρωματισμένη μὲ διαφόρες καλὲς προφάσεις.

Γι᾿ αὐτό, ἀφήνοντας τὸν ἑαυτό σου ἐλεύθερα στὰ ἐλεήμονα χέρια τοῦ Θεοῦ, ἀκολούθησε τὴν ἄσκησί σου, σὰν νὰ μὴν εἶχες πέσει. Καὶ ἂν συμβῇ ἐξαιτίας τῆς ἀδυναμίας σου νὰ ἁμαρτήσῃς πολλὲς φορὲς τὴν ἡμέρα καὶ νὰ μείνης πληγωμένος, κάνε αὐτὸ ποὺ σοῦ εἶπα ὅλες τὶς φορές, ὄχι μὲ μικρότερη ἐλπίδα στὸ Θεό.

Καὶ κατηγορώντας περισσότερο τὸν ἑαυτό σου καὶ μισώντας τὴν ἁμαρτία περισσότερο, ἀγωνίσου νὰ ζῇς μὲ περισσότερη προφύλαξι.

Αὐτὴ ἡ ἐκγύνασις δὲν ἀρέσει στὸ διάβολο· γιατὶ βλέπει πὼς ἀρέσει πολὺ στὸ Θεό, ἐπειδὴ καὶ μένει ντροπιασμένος ὁ ἀντίπαλος, βλέποντας ὅτι νικήθηκε ἀπὸ ἐκεῖνον, ποὺ αὐτὸς εἶχε πρὶν νικήσει.

Γι᾿ αὐτὸ καὶ διαφορετικοὺς ἀπατηλοὺς τρόπους χρησιμοποιεῖ γιὰ νὰ μᾶς ἐμποδίσῃ νὰ μὴ τὸ κάνουμε. Καὶ πολλὲς φορὲς πετυχαίνει τὸν σκοπό του ἐξαιτίας τῆς ἀμέλειάς μας καὶ τῆς λίγης φροντίδας ποὺ ἔχουμε στὸν ἑαυτό μας.

Γι᾿ αὐτό, ὅσο ἐσὺ βρεῖς δυσκολία σὲ αὐτὸ ἀπὸ τὸν ἐχθρό, τόσο περισσότερο πρέπει νὰ ἀγωνισθῇς νὰ τὸ κάνῃς πολλὲς φορές, ἀκόμη καὶ ἂν μία μόνο φορὰ ἔπεσες· μάλιστα πρέπει αὐτὸ νὰ κάνῃς, ἄν, ἀφοῦ ἁμαρτήσῃς, αἰσθάνεσαι ὅτι ἐνοχλεῖσαι καὶ συγχύζεσαι καὶ σὲ πιάνῃ ἀπελπισία γιὰ νὰ μπορέσῃς ἔτσι μὲ αὐτὸ νὰ ἀποκτήσῃς εἰρήνη καὶ γαλήνη στὴν καρδιά σου καὶ θάρρος μαζί· καὶ ἀφοῦ ὁπλισθῇς μὲ αὐτὰ τὰ ὅπλα, νὰ στραφῇς στὸ Θεό.

Γιατὶ, αὐτὴ ἡ παρόμοια ἐνόχλησις καὶ ταραχὴ ποὺ ἔχει κάποιος γιὰ τὴν ἁμαρτία, δὲν γίνεται ἐπειδὴ μὲ αὐτὸ ποὺ ἔκανε λύπησε τὸν Θεό, ἀλλὰ γίνεται γιὰ τὸν φόβο τῆς δικῆς του καταδίκης· καὶ αὐτὸ σημαίνει ὅτι, αὐτὴ προέρχεται ἀπὸ τὴν φιλαυτία, ὅπως πολλὲς φορὲς εἴπαμε.

Ὁ τρόπος λοιπόν, γιὰ νὰ ἀποκτήσῃς τὴν εἰρήνη, εἶναι ὁ ἑξῆς· νὰ ξεχάσης τελειωτικὰ τὴν πτῶσι καὶ τὴν ἁμαρτία σου καὶ νὰ παραδοθῇς στὴν σκέψι τῆς μεγάλης καὶ ἄφατης ἀγαθότητας τοῦ Θεοῦ· καὶ ὅτι, αὐτὸς μένει πολὺ πρόθυμος καὶ ἐπιθυμεῖ νὰ συγχωρέσῃ κάθε ἁμαρτία, ὅσο καὶ ἂν εἶναι βαρειά, προσκαλώντας τὸν ἁμαρτωλὸ μὲ διάφορους τρόπους καὶ μέσα ἀπὸ διάφορους δρόμους, γιὰ νὰ ἔλθη σὲ συναίσθησι καὶ νὰ ἑνωθῆ μαζί του σὲ αὐτὴ τὴν ζωὴ μὲ τὴν χάρι του· στὴν δὲ ἄλλη, νὰ τὸν ἁγιάση μὲ τὴ δόξα του καὶ νὰ τὸν κάνῃ αἰώνια μακάριο.

Καὶ ἀφοῦ μὲ αὐτὲς καὶ παρόμοιες σκέψεις καὶ στοχασμούς, γαληνέψης τὸ νοῦ σου, τότε θὰ ἐπιστρέψης στὴν πτῶσι σου, κάνοντας ὅπως εἶπα πιὸ πάνω· κατόπιν, ὅταν ἔρθη ἡ ὥρα τῆς ἐξομολογήσεως (τὴν ὁποία σὲ προτρέπω νὰ κάνῃς πολὺ συχνά), θυμήσου ὅλες σου τὶς ἁμαρτίες, καὶ μὲ νέο πόνο καὶ λύπη, γιὰ τὴν λύπη τοῦ Θεοῦ, καὶ μὲ πρόθεσι καὶ ἀπόφασι νὰ μὴ τὸν λυπήσῃς πλέον, φανέρωσέ τες ὅλες στὸν Πνευματικό σου καὶ κάνε μὲ προθυμία τὸν κανόνα ποὺ θὰ σοῦ ὁρίσῃ.

Από το βιβλίο: «ΑΟΡΑΤΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ» – Οσίου Νικοδήμου του Αγιορείτου
(Ἀπόδοση στὴ νέα Ἑλληνική: Ἱερομόναχος Βενέδικτος –
Ἔκδοση Συνοδείας Σπυρίδωνος Ἱερομονάχου, Νέα Σκήτη, Ἅγιον Ὄρος).

ΑΓΙΑ ΘΕΟΔΩΡΑ Η ΒΑΣΙΛΙΣΣΑ

Αγία Θεοδώρα η Βασίλισσα

Η Αγία Θεοδώρα, η βασίλισσα, γεννήθηκε στην Έβεσσα της Παφλαγονίας, το 815 μ.Χ., από ευσεβείς γονείς, τον δρουγγάριο Μαρίνο και την ενάρετη Θεοκτίστη που διακρινόταν για την ευλάβειά της και την προσήλωσή της στην ορθόδοξη πίστη. Η Αγία είχε τρεις άλλες αδελφές, τη Σοφία, της Μαρία και την Ειρήνη και δύο αδελφούς, τον Βάρδα και τον Πετρωνά. Το έτος 830 μ.Χ. νυμφεύθηκε τον αυτοκράτορα Θεόφιλο (829 - 842 μ.Χ.), ο οποίος ήταν εικονομάχος. Παρά το εικονομαχικό κλίμα που επικρατούσε, η Θεοδώρα εξακολουθούσε να τιμά τις ιερές εικόνες και να τις φυλάσσει κρυφά στα δώματά της. Η μητέρα της, Θεοκτίστη, εγκατέλειψε τα ανάκτορα και αποσύρθηκε σε γυναικεία μονή, την οποία η ίδια είχε ιδρύσει.

 Το 842 μ.Χ. ο Θεόφιλος πέθανε και η Αγία Θεοδώρα ανέλαβε την βασιλεία και την εποπτεία του ανήλικου υιού της Μιχαήλ, με συνεπιτρόπους τον αδελφό της Βάρδα, τον εκ του πατέρα της θείου της, που ήταν μάγιστρος και τον λογοθέτη Θεόκτιστο. Η πρώτη ενέργεια ήταν η απομάκρυνση του εικονομάχου Πατριάρχου Ιωάννου και η εκλογή του Αγίου Μεθοδίου (τιμάται 14 Ιουνίου). Η Σύνοδος, που συνήλθε στις 11 Μαρτίου του 843 μ.Χ., αποφάσισε την αναστήλωση των Αγίων εικόνων και ανόρθωσε την διδασκαλία της Ζ' Οικουμενικής Συνόδου. Η μεγαλοπρεπής πανήγυρη ετελέσθη την Α' Κυριακή των Νηστειών, στο ναό της Αγίας Σοφίας, που από τότε καθιερώθηκε ως Κυριακή της Ορθοδοξίας.

Αλλά εκτός από το ζήτημα των εικόνων, την Αγία Θεοδώρα απασχόλησαν και άλλοι ποικίλοι εσωτερικοί και εξωτερικοί περισπασμοί, όπως οι επιδρομές των Αράβων στη Σικελία και Μικρά Ασία, οι επαναστάσεις των Σλάβων της Πελοποννήσου και των Παυλιανιτών της Μικράς Ασίας, οι εκστρατείες κατά των Αράβων της Κρήτης, της Συρίας και της Αιγύπτου, και οι περιπλοκές με τον ηγεμόνα των Βουλγάρων Βόγορι, τον οποίο οδήγησε στην Ορθοδοξία. Έτσι, εμπιστεύτηκε την ανατροφή του υιού της στον αδελφό της Βάρδα, ο οποίος, με σκοπό το δικό του συμφέρον, ενθάρρυνε και ενίσχυε κάθε ροπή του νεαρού βασιλέως προς την ακολασία. Η δολοφονία του λογοθέτου Νεοκτίστου κατέστησε τον αδελφό της Αγίας πανίσχυρο, ώστε να περιφρονεί και να απειλεί και την ίδια.

Αργότερα, ο ίδιος ο υιός της Αγίας, Μιχαήλ, και ο αδελφός της Βάρδας, διέταξαν τον εγκλεισμό της, μαζί με τις θυγατέρες της Άννα, Θέκλα, Αναστασία, Μαρία και Πουλχερία, στη Μονή Γαστριών, στην περιοχή των Υψομαθείων και την κουρά της ως μοναχής. Εκεί η Αγία Θεοδώρα αφοσιώθηκε στην προσευχή και στην άσκηση. Κοιμήθηκε οσίως με ειρήνη το έτος 867 μ.Χ., το δε ιερό λείψανό της φυλάσσεται με ευλάβεια στο ναό της Παναγίας Σπηλαιωτίσσης στην Κέρκυρα. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη της Αγίας Θεοδώρας στις 11 Φεβρουαρίου.

http://www.saint.gr

ΟΣΙΟΣ ΖΗΝΩΝ Ο ΤΑΧΥΔΡΟΜΟΣ

Όσιος Ζήνων ο Ταχυδρόμος

10 Φεβρουαρίου

Ο Όσιος Ζήνων καταγόταν από την Καισάρεια της Καππαδοκίας και ήταν γιος πλουσίων και ευγενών γονέων. Επί βασιλέως Ουάλη (364 - 374 μ.Χ.) έκανε χρέη διακοσμητή των γραμμάτων του. Ο αυτοκράτορας Ουάλης υποστήριζε τους αιρετικούς Αρειανούς, και είναι εκείνος ο οποίος προσπάθησε να πιέσει δια του έπαρχου Μοδεστού τον Μέγα Βασίλειο, αναγκάστηκε όμως να υποχωρήσει από την σθεναρή στάση του Αγίου Ιεράρχου. Ο Άγιος Ζήνων, μολονότι ζούσε σε τέτοια ατμόσφαιρα, διατήρησε ακέραιο το Ορθόδοξο φρόνημά του.

Όταν πέθανε ο Ουάλης, αμέσως ο Ζήνων έριξε τη στρατιωτική ζώνη και αφού βρήκε ένα μεγάλο τάφο (πολλούς τέτοιους τάφους είχε το βουνό της Αντιοχείας) μπήκε μέσα σ' αυτόν και καθάριζε την ψυχή του με αυστηρότατη άσκηση. Το στρώμα του ήταν μια στοίβα από χορτάρια πάνω σε πέτρες. Ήταν ντυμένος με ένα τριμμένο ράσο· η τροφή του ήταν λίγο ψωμί, που του έφερνε κάθε δύο μέρες κάποιος φίλος του και το νερό το έφερνε από πολύ μακριά ο ίδιος. Έτσι πήρε πολλή χάρη από τον Θεό. Γι' αυτό, λέγεται, όταν επέδραμαν στον τόπο εκείνο οι Ίσαυροι και σκότωναν πολλούς ασκητές, ο Ζήνων με την προσευχή του τους τύφλωσε, με αποτέλεσμα αυτοί να μη βλέπουν την πόρτα του κελιού του. 

Έτσι άγια αφού έζησε ο Ζήνων, σε βαθιά γεράματα παρέδωσε τη δίκαια ψυχή του στον Θεό. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του Οσίου Ζήνωνα στις 10 Φεβρουαρίου.

http://www.saint.gr

ΑΓΙΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ο ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΡΑΣ

Άγιος Χαράλαμπος ο Ιερομάρτυρας

Ο Άγιος Χαράλαμπος ήταν ιερεύς στη Μαγνησία της Μικράς Ασίας και έζησε επί αυτοκρατορίας του Σεπτιμίου Σεβήρου (193 - 211 μ.Χ.). Όταν το έτος 198 μ.Χ. ο Σεβήρος εξαπέλυσε απηνή διωγμό κατά των Χριστιανών, ο έπαρχος της Μαγνησίας Λουκιανός, συνέλαβε τον Άγιο και του ζήτησε να αρνηθεί την πίστη του. Όμως ο Άγιος όχι μόνο δεν το έκανε αυτό, αλλά αντίθετα ομολόγησε στον έπαρχο την προσήλωσή του στον Χριστό και δήλωσε με παρρησία ότι σε οποιοδήποτε βασανιστήριο και να υποβληθεί δεν πρόκειται να αρνηθεί την πίστη της Εκκλησίας. Τότε η σκοτισμένη και σαρκική ψυχή του Λουκιανού επέτεινε την οργή της και διέταξε να αρχίσουν τα φρικώδη βασανιστήρια στο γέροντα ιερέα. Πρώτα τον γύμνωσαν και ο ίδιος ο Λουκιανός, παίρνοντας το ξίφος του προσπάθησε να πληγώσει το σώμα του Αγίου. Όμως αποκόπηκαν τα χέρια του και έμειναν κρεμασμένα στο σώμα του Ιερομάρτυρα και μόνο ύστερα από προσευχή του Αγίου συγκολλήθηκαν αυτά πάλι στο σώμα και ο ηγεμόνας κατέστη υγιής. Βλέποντας αυτό το θαύμα του Αγίου πολλοί από τους δημίους πίστεψαν στον αληθινό Θεό.

Με το ζόφο στο νου και με τη θηριωδία στην καρδιά, ο έπαρχος έδωσε εντολή να διαπομπεύσουν τον Άγιο και να τον σύρουν διά μέσου της πόλεως με χαλινάρι. Τέλος, διέταξε τον αποκεφαλισμό του Αγίου, ο οποίος με το μαρτύριό του έλαβε το αμαράντινο στέφανο της δόξας σε ηλικία 113 ετών.

Περί των Λειψάνων του Αγίου Χαραλάμπους δεν υπάρχουν συγκεκριμένες μαρτυρίες. Η μοναχή Θεοτέκνη Αγιοστεφανίτισσα στο Συναξάρι του Αγίου Χαραλάμπους (1995 μ.Χ.), καταχωρεί πληροφορίες σχετικά με την τιμία Κάρα του Αγίου, η οποία φυλάσσεται στη Μονή Αγίου Στεφάνου Μετεώρων. Σύμφωνα με τις πληροφορίες αυτές, η Κάρα του Αγίου δωρήθηκε στη Μονή από τον Ηγεμόνα της Βλαχίας Βλαδισλάβο, το 1412 – 1413 μ.Χ., μαζί με δύο κτήματα στο Μετόχι Μπουτόϊ. Για την εποχή και τις συνθήκες κάτω από τις οποίες βρέθηκε το πολύτιμο αυτό κειμήλιο στη Βλαχία, δεν σώθηκαν πληροφορίες. Επίσης, τμήματα της τιμίας κάρας του Αγίου Χαραλάμπους φυλάσσονται και στον ομώνυμο προσκυνηματικό ναό της κωμοπόλεως Θεσπιών της Βοιωτίας. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του Αγίου Χαραλάμπους στις 10 Φεβρουαρίου.

http://www.saint.gr

ΑΓΙΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΣ Ο ΙΕΡΟΜΑΡΤΥΡΑΣ

ΟΣΙΟΣ ΙΑΚΩΒΟΣ Ο ΤΣΑΛΙΚΗΣ: ΣΑΣ ΣΥΝΙΣΤΩ ΝΑ ΕΧΕΤΕ ΣΕ ΟΛΑ ΔΙΑΚΡΙΣΗ ΚΑΙ ΦΡΟΝΗΣΗ!

Άγιος Ιάκωβος Τσαλίκης: Σᾶς συνιστῶ νὰ ἔχετε σὲ ὅλα διάκριση καὶ φρόνηση. Ν’ ἀποφεύγετε τὰ ἄκρα. Οἱ αὐστηρότητες συμβαδίζουν μὲ τὰ μέτρα τῆς ἀρετῆς. Αὐτὸς ποὺ δὲν ἔχει μεγάλες ἀρετὲς καὶ συναγωνίζεται μὲ τοὺς τέλειους, θέλοντας νὰ ζεῖ μὲ αὐστηρότητα, ὅπως οἱ ἅγιοι ἀσκητές, αὐτὸς κινδυνεύει νὰ ὑπερηφανευθεῖ καὶ νὰ πέσει.

Γί’ αὐτὸ νὰ πορεύεσθε μὲ διάκριση καὶ νὰ μὴν ἐξαντλεῖτε τὸ σῶμα μὲ ὑπέρμετρους κόπους. Νὰ θυμᾶστε πὼς ἡ ἄσκηση τοῦ σώματος ἁπλῶς βοηθάει τὴν ψυχὴ νὰ φτάσει στὴν τελειότητα, ἡ τελειότητα κατορθώνεται κυρίως μὲ τὸν ἀγώνα τῆς ψυχῆς. Μὴν τεντώνετε περισσότερο ἀπὸ τὸ μέτρο τὴ χορδή. Νὰ ξέρετε ὅτι ὁ Θεὸς δὲν ἐκβιάζεται στὶς δωρεές Του. Δίνει, ὅταν Αὐτὸς θέλει. Ὅ,τι παίρνουμε, τὸ παίρνουμε δωρεὰν ἀπὸ τὸ θεῖο ἔλεος. Μὴ ζητᾶτε νὰ φτάσετε ψηλὰ μὲ μεγάλες ἀσκήσεις χωρὶς νὰ ἔχετε ἀρετές, γιατί κινδυνεύετε νὰ πέσετε σὲ πλάνη γιὰ τὴν ἔπαρση καὶ τὴν τόλμη σας. Ὅποιος ἐπιζητεῖ θεία χαρίσματα καὶ ὑψηλὲς θεωρίες, ἐνῷ εἶναι ἀκόμα φορτωμένος μὲ πάθη, αὐτός, σὰν ἀνόητος καὶ ὑπερήφανος, πλανιέται.

Πρῶτα ἄπ’ ὅλα ὀφείλει ν’ ἀγωνιστεῖ γιὰ τὴν κάθαρσή του. Ἡ θεία χάρη στέλνει τὰ χαρίσματα σὰν ἀμοιβὴ σ’ ὅσους ἔχουν καθαριστεῖ ἀπὸ τὰ πάθη. Τοὺς ἐπισκέπτεται χωρὶς θόρυβο καὶ σὲ ὤρα ποὺ δὲν γνωρίζουν.

ΟΣΙΟΣ ΜΑΚΑΡΙΟΣ Ο ΑΙΓΥΠΤΙΟΣ: ΕΚΕΙΝΟΣ ΠΟΥ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΣΩΘΕΙ ΠΡΕΠΕΙ, ΑΚΟΜΗ ΚΑΙ ΜΕ ΤΗ ΒΙΑ, ΝΑ ΩΘΕΙ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΤΟΥ ΠΡΟΣ ΤΟ ΚΑΛΟ!

Άγιος Μακάριος ο Αιγύπτιος: Εκείνος που θέλει να σωθεί πρέπει, ακόμη και με τη βία, να ωθεί τον εαυτό του προς το καλό και ας μη θέλει η καρδιά. Γιατί λέει ο αψευδής Κύριος: "Η βασιλεία των ουρανών βιάζεται και βιασταί αρπάζουσιν αυτήν" και πάλι: "Αγωνίζεσθε εισελθείν δια της στενής πύλης". Πρέπει λοιπόν, και χωρίς να θέλουμε, να ωθούμε τον εαυτό μας στην αρετή. Δηλαδή στην αγάπη, ενώ δεν έχουμε αγάπη, στην πραότητα, ενώ αυτή μας λείπει, στο να έχουμε συμπαθή και φιλάνθρωπη καρδιά, να ανεχόμαστε τις προσβολές και τον παραμερισμό και να εγκαρτερούμε, ενώ ακόμη δεν έχουμε αυτή τη συνήθεια, στην προσευχή, αν και δεν έχουμε ακόμη πνευματική προσευχή. Αν ο Θεός δεί ότι αγωνιζόμαστε έτσι και ωθούμε με την βία τον εαυτό μας πρός το καλό, έστω κι αν η καρδιά μας αντιστέκεται, τότε θα μας γεμίσει με όλους τους καρπούς του Αγίου Πνεύματος.

Η ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΤΕΛΩΝΗ ΚΑΙ ΤΟΥ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ!

Η ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΤΕΛΩΝΗ ΚΑΙ ΤΟΥ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ

(Κατά Λουκάν Ευαγγέλιο 18,9-14)

9 Εἶπε δὲ καὶ πρός τινας τοὺς πεποιθότας ἐφ᾿ ἑαυτοῖς ὅτι εἰσὶ δίκαιοι, καὶ ἐξουθενοῦντας τοὺς λοιπούς, τὴν παραβολὴν ταύτην·

10 ἄνθρωποι δύο ἀνέβησαν εἰς τὸ ἱερὸν προσεύξασθαι, ὁ εἷς Φαρισαῖος καὶ ὁ ἕτερος τελώνης.

11 ὁ Φαρισαῖος σταθεὶς πρὸς ἑαυτὸν ταῦτα προσηύχετο· ὁ Θεός, εὐχαριστῶ σοι ὅτι οὐκ εἰμὶ ὥσπερ οἱ λοιποὶ τῶν ἀνθρώπων, ἅρπαγες, ἄδικοι, μοιχοί, ἢ καὶ ὡς οὗτος ὁ τελώνης·

12 νηστεύω δὶς τοῦ σαββάτου, ἀποδεκατῶ πάντα ὅσα κτῶμαι.

13 καὶ ὁ τελώνης μακρόθεν ἑστὼς οὐκ ἤθελεν οὐδὲ τοὺς ὀφθαλμοὺς εἰς τὸν οὐρανὸν ἐπᾶραι, ἀλλ᾿ ἔτυπτεν εἰς τὸ στῆθος αὐτοῦ λέγων· ὁ Θεός, ἱλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ.

14 λέγω ὑμῖν, κατέβη οὗτος δεδικαιωμένος εἰς τὸν οἶκον αὐτοῦ ἢ γὰρ ἐκεῖνος· ὅτι πᾶς ὁ ὑψῶν ἑαυτὸν ταπεινωθήσεται, ὁ δὲ ταπεινῶν ἑαυτὸν ὑψωθήσεται.

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ

9 Και αυτήν την παραβολή είπε τότε προς μερικούς, που είχαν πεποίθηση για τους εαυτούς τους ότι είναι δίκαιοι και που εξουθένωναν τους υπόλοιπους:

10 «Δύο άνθρωποι ανέβηκαν στο ναό να προσευχηθούν: ο ένας Φαρισαίος και ο άλλος τελώνης.

11 Ο Φαρισαίος στάθηκε και προσευχόταν ως προς τον εαυτό του αυτά: “Θεέ, σ’ ευχαριστώ, γιατί δεν είμαι όπως ακριβώς οι υπόλοιποι άνθρωποι, άρπαγες, άδικοι, μοιχοί, ή και όπως αυτός ο τελώνης.

12 Νηστεύω δύο φορές την εβδομάδα, αποδεκατίζω όλα όσα αποχτώ”.

13 Ο τελώνης, όμως, είχε σταθεί από μακριά και δεν ήθελε ούτε τα μάτια του να σηκώσει πάνω στον ουρανό, αλλά χτυπούσε το στήθος του, λέγοντας: «Θεέ, ας είσαι ευμενής σ’ εμένα τον αμαρτωλό».

14 Σας λέω, αυτός ο τελευταίος κατέβηκε δικαιωμένος στον οίκο του παρά εκείνος. Γιατί καθένας που υψώνει τον εαυτό του θα ταπεινωθεί, όποιος όμως ταπεινώνει τον εαυτό του θα υψωθεί».

Ι.Μ. ΧΑΛΚΙΔΑΣ: ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ ΕΚΜΑΘΗΣΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ MINDUP

ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗΣ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ ΕΚΜΑΘΗΣΗΣ ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ MINDUP

 

Η Ιερά Μητρόπολις Χαλκίδος πληροφορήθηκε από τον διαδικτυακό τύπο, σχετικά με την διεξαγωγή σεμιναρίου προγράμματος «MindUp» εντός των ορίων της εκκλησιαστικής ευθύνης της, το οποίο, σύμφωνα με την ανακοίνωση, απευθύνεται μεν σε εκπαιδευτικούς, αλλά έχει στόχο να τονώσει την αυτοπεποίθηση των παιδιών.
 Η Αντιαιρετική Υπηρεσία της Ιεράς Μητροπόλεως Χαλκίδος, λοιπόν, συντονισμένη με την αρμόδια επιτροπή της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος, με συναίσθηση του καθήκοντός της και υπευθυνότητα πληροφορεί τους ορθοδόξους χριστιανούς, οι οποίοι ανήκουν στα όρια της ποιμαντικής της ευθύνης, ήτοι το πλήρωμα της Ιεράς Μητροπόλεως Χαλκίδος, Ιστιαίας και Βορείων Σποράδων (Σκιάθου, Σκοπέλου και Αλοννήσου) τα εξής.
Σέβεται το αγαθό της ελευθερίας, με το οποίο επροίκισε ο Θεός τον άνθρωπο και αναγνωρίζει στον καθένα το δικαίωμα της ανεξιθρησκίας. Διδάσκει προς όλους την αγάπη και είναι αντίθετη με την μισαλλοδοξία.
Έχει υποχρέωση να κηρύσσει την Αλήθεια της Ορθοδόξου Εκκλησίας και να προστατεύει τα μέλη της από τις πλάνες των αιρετικών παραφυάδων και των εξωχριστιανικών θρησκευτικών δοξασιών, οι οποίες συχνότατα δεν αποκαλύπτουν την πραγματική τους ταυτότητα, αλλά, προκειμένου να έχουν οπαδούς, παραπληροφορούν εκείνους, στους οποίους στοχεύουν και απευθύνονται.
Στην εποχή μας μάλιστα παρουσιάζονται και ως μέθοδοι που χαρίζουν στον αγχωμένο άνθρωπο ευεξία και ψυχοσωματική υγεία.
 
 Οι τεχνικές και πρακτικές «MindUp» και «mindfulness», οι οποίες προβάλλονται αυτές τις ημέρες στα όρια της Μητροπόλεώς μας, διδάσκονται σε εκπαιδευτικούς των Σχολείων μας και διαφημίζονται ότι τονώνουν την αυτοπεποίθηση των παιδιών, τα βοηθούν να διαχειριστούν το άγχος τους (τα παιδιά του Δημοτικού!), τόσο στην τάξη, όσο και έξω από αυτήν, έχουν ως αφετηρία τις βουδιστικές θρησκευτικές δοξασίες και πρακτικές διαλογισμού! Παρά τα όσα υπόσχονται οι τεχνικές αυτές δεν είναι απαλλαγμένες κινδύνων και σε επί μέρους παραμέτρους, ενσωματώνουν έτι περαιτέρω πρακτικές ασυμβίβαστες με την Ορθόδοξη Πίστη! Ακόμη, αποσιωπώνται δυσάρεστες καταστάσεις και παρενέργειες από την χρήση τους, παρ’ ότι έχουν επισημανθεί και καταγράφονται στη διεθνή βιβλιογραφία.
 Ένεκα των ανωτέρω εκτεθέντων, συνιστάται στους Ορθοδόξους Χριστιανούς να απέχουν από τις δραστηριότητες του εν λόγω σεμιναρίου και από την χρήση της πρακτικής διαλογισμού, που επιχειρούν να εισέλθουν και στον χώρο της ελληνικής εκπαίδευσης. 
 Εξωχριστιανικές θρησκευτικές δοξασίες, όσο ωφέλιμες και χρήσιμες και αν διαφημίζονται, αφού παρουσιάζονται ως anti-stress πρακτικές, ουδεμία συμβολή μπορεί να έχουν στην προαγωγή της ψυχικής υγείας και μάλιστα παιδιών.
 Το άγχος μικρών και μεγάλων αντιμετωπίζεται με την χαρούμενη εμπιστοσύνη και αφοσίωση στον αληθινό Θεό της αγάπης και της φιλανθρωπίας και την συμμετοχή στην Αγία μας Εκκλησία.
Ο Ελληνορθόδοξος Τόπος της αγωγής είναι η πραγματικά δοκιμασμένη από αιώνες και μοναδική διέξοδος από όλα τα οδυνηρά του βίου τούτου.
 
imchalkidos.gr

ΚΑΛΟ ΚΑΙ ΕΥΛΟΓΗΜΕΝΟ ΤΡΙΩΔΙΟ- ΚΑΛΗ ΜΕΤΑΝΟΙΑ!

ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ- ΚΑΛΟ ΤΡΙΩΔΙΟ!

ΚΟΛΑΣΗ ΕΙΝΑΙ Η ΖΩΗ ΜΑΚΡΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ!

Κόλαση είναι η ζωή μακριά του Θεού.

ΓΕΡΩΝ ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ ΛΑΖΑΡΗΣ: ΟΤΑΝ ΖΗΤΑΤΕ ΚΑΤΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΥΡΙΟ ΣΤΗΝ ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΣΑΣ!

Γέρων Αμβρόσιος Λάζαρης: Όταν ζητάτε κάτι από τον Κύριο στην προσευχή σας, να βάζετε στο τέλος: «… εάν είναι προς όφελος της ψυχής μου».

Γιατί, αυτό δείχνει ταπείνωση και παραχώρηση στο θείο θέλημα. Ό,τι ζητήσεις από τον Κύριο με την καρδιά σου, θα στο δώσει. Και να Τον δοξάζεις πάντοτε.