ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΟΡΦΟΥ ΝΕΟΦΥΤΟΣ: Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΘΕΛΕΙ ΝΑ ΘΕΡΑΠΕΥΣΕΙ ΤΗΝ ΑΜΑΡΤΙΑ!

Μητροπολίτης Μόρφου Νεόφυτος: Η Εκκλησία δεν είναι μόνο να λέει τι είναι η αμαρτία, η Εκκλησία θέλει να θεραπεύσει την αμαρτία, να τη σκοτώσει, να τη νικήσει, πάντοτε μέσω του Νικητή, του Χριστού. 

Π. ΑΝΑΝΙΑΣ ΚΟΥΣΤΕΝΗΣ: ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΕΙΝΑΙ ΧΡΙΣΤΟΣ, ΤΙΠΟΤΑ ΑΛΛΟ!

π. Ανανίας Κουστένης: Το μέλλον είναι Χριστός, τίποτα άλλο.

Π. ΑΝΑΝΙΑΣ ΚΟΥΣΤΕΝΗΣ: ΞΕΡΕΤΕ ΠΟΣΟ ΚΑΤΑΛΑΒΑΙΝΟΥΝ ΤΑ ΠΑΙΔΑΚΙΑ, ΟΤΑΝ ΤΟΥΣ ΖΗΤΑΜΕ ΣΥΓΓΝΩΜΗ ΕΝΩ ΦΤΑΙΜΕ;

π. Ανανίας Κουστένης: Ξέρετε πόσο καταλαβαίνουν τα παιδάκια, όταν τους ζητάμε συγγνώμη ενώ φταίμε; Σαν άγγελοι καταλαβαίνουν τη συγγνώμη. 

ΓΕΡΩΝ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ Ο ΚΑΥΣΟΚΑΛΥΒΙΤΗΣ: ΑΝ ΠΕΘΑΝΕΙΣ ΠΡΙΝ ΠΕΘΑΝΕΙΣ, ΔΕΝ ΘΑ ΠΕΘΑΝΕΙΣ, ΟΤΑΝ ΘΑ ΠΕΘΑΝΕΙΣ!

Γέρων Βασίλειος ο Καυσοκαλυβίτης: Ο Κύριος μου είπε το 1960 «Αν πεθάνεις πριν πεθάνεις δεν θα πεθάνεις όταν πεθάνεις»!

ΟΣΙΟΣ ΣΕΡΑΦΕΙΜ ΤΟΥ ΣΑΡΩΦ: Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΝΗΣΤΕΙΑ!

Άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ: Νηστεία δεν είναι μόνο να τρώει κανείς αραιά, αλλά και να τρώει λίγο. Δεν είναι φρόνιμο αυτός που νηστεύει, να περιμένει με ανυπομονησία την ώρα του γεύματος και να ρίχνεται με βουλιμιά - σωματική και πνευματική στο φαγητό. Η αληθινή νηστεία εξ άλλου δεν είναι μόνο στο να δαμάζει κανείς το σώμα του, αλλά και στο να στερείται, προκειμένου να δόση ψωμί σ' εκείνον που δεν έχει. 

ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ ΝΥΣΣΗΣ: Η ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΚΑΙ Η ΕΛΕΗΜΟΣΥΝΗ!

Άγιος Γρηγόριος Νύσσης: Ποιο το όφελος αν δημιουργείς πολλούς φτωχούς με την εκμετάλλευση και κατόπιν ανακουφίζεις έναν με την ελεημοσύνη; Αν δεν υπήρχε το πλήθος των εκμεταλλευτών, δεν θα υπήρχε το πλήθος των εξαθλιωμένων!

ΑΓΙΟΣ ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ: ΘΕΛΩ ΝΑ ΣΥΓΧΩΡΕΣΩ ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΚΑΘΕ ΛΟΓΙΚΗ!

Άγιος Νεκτάριος: Θέλω να συγχωρέσω πέρα από κάθε λογική. Πέρα από κάθε πίκρα. Χριστέ μου, άσε με να κοινωνήσω την παράλογη αγάπη Σου για τους ανθρώπους. Εγώ δε μπορώ. Εσύ όμως μπορείς, να αρπάξεις την ψυχή μου και να την αναστήσεις. Εις χείρας Σου παραδίδωμαι...

ΘΕΟΣ ΚΑΙ ΕΠΙΣΤΗΜΟΛΟΓΙΚΟΣ ΑΘΕΪΣΜΟΣ

 Θεός και επιστημολογικός αθεϊσμός!!!

 

Στην εποχή μας, όπως έχουμε δει και ακούσει όλοι, διεξάγεται ένας έντονος διάλογος για τη θέση της πίστης σε σχέση με κάποια πορίσματα και θεωρίες της επιστήμης. Κάποιες φορές οι πιστοί παρεξηγούν την επιστήμη συνολικά, ενώ οι άνθρωποι που δηλώνουν «άθεοι», συχνά ασκούν πίεση στους πιστούς, σχολιάζοντας ότι η πίστη είναι κάτι «παράλογο» και αυτό τάχα, το «επιβεβαιώνει» η επιστήμη.
Φυσικά, ούτε η Εκκλησιαστική πίστη βρίσκεται εκτός λογικής (αφού δεν έχει ως αρχή κάποια ανεξέλεγκτη αποδοχή θέσεων, αλλά σχετίζεται με τις έννοιες της εμπιστοσύνης και της αξιοπιστίας με βάση τα βιώματα και τη μαρτυρία της πρωτοχριστιανικής κοινότητας αλλά και των μεταγενέστερων αγίων της), ούτε από την άλλη, ο ρόλος της επιστήμης είναι να υπηρετεί την εκάστοτε κοσμοθεωρία. Σκοπός της επιστήμης είναι απλώς να μελετά το επιστητό, και όχι να παράγει δήθεν «επιστημονικά» συμπεράσματα στηριγμένα σε θρησκειο-φιλοσοφικά επιχειρήματα.
Θα πρέπει, για παράδειγμα, να πάψουμε να ακούμε προβληματικά «πορίσματα» του τύπου: [α)] «είναι πιθανόν ο άνθρωπος να είναι κρίκος στην Εξέλιξη των ειδών», [β)] «ΑΡΑ η παρουσία του ανθρώπου στη γη δεν μπορεί να είναι αποτέλεσμα σκόπιμης ενέργειας κάποιου Δημιουργού»!
Ας είμαστε κατηγορηματικοί απέναντι σε αυτές τις αυθαιρεσίες. Από τα ‘α)’ και ‘β)’, ΜΟΝΟ το πρώτο αποτελεί πρόταση σχετική με την επιστήμη, ενώ το δεύτερο είναι θρησκειο-φιλοσοφική τοποθέτηση! Όταν κάποιος προσπαθεί να τα κολλήσει μαζί, το ‘β)’ ως δήθεν συνεπαγωγή του ‘α)’, προφανώς νομίζει ότι συζητάει σε καφενείο για να περνάει την ώρα του. Διότι, ακόμα κι αυτούς που πιστεύουν πως ο άνθρωπος εμφανίστηκε διαμέσου της «Εξέλιξης», τίποτα δεν τους εμποδίζει να βρίσκεται η διαδικασία αυτή υπό την επιστασία του Δημιουργού. Το διαδίκτυο, δυστυχώς, είναι γεμάτο από προσπάθειες, να μετατραπεί η επιστήμη σε υπηρέτη των διαφόρων ιδεολογιών.
 
Βεβαίως, αυτά τα φαινόμενα υπάρχουν επειδή η πλευρά των «άθεων» ξεχνά πάντα ότι βασική διδασκαλία της Ορθοδοξίας είναι η οντολογία περί Κτιστού και Ακτίστου, όπου το Άκτιστο, δηλ. ο Τριαδικός Θεός δεν έχει ουδεμία σχέση στη φύση/ουσία Του με οτιδήποτε άλλο στην κτιστή Δημιουργία, είτε αυτό είναι υλικό (ορατός κόσμος), είτε είναι πνευματικό (ψυχή, άγγελοι κ.λπ.). Ο Θεός, δεν ανήκει στο επιστητό. Αιώνες πριν υπάρξει καν η έντονη αντι-χριστιανική πολεμική του Διαφωτισμού, η Εκκλησιαστική διδασκαλία αποσαφηνίζει ότι, ποτέ, ουδεμία πρόοδος επιστημονική, δεν θα μπορέσει να οδηγήσει στην εργαστηριακή εξέταση και απόδειξη της ύπαρξης του Θεού. Όσο κι αν θα το ήθελε η πλευρά των απίστων ή η πλευρά των πιστών, κανείς ΠΟΤΕ δεν θα μπορέσει να «αποδείξει» τον Θεό, με τον τρόπο που η επιστήμη παρέχει αποδείξεις για κάποια πτυχή του επιστητού.
Αυτό σημαίνει ότι είναι απολύτως αδύνατο να συγκρουστεί οποιαδήποτε στιγμή της ιστορίας, το «πως» (έρευνα της επιστήμης για τη Δημιουργία) με το «ποιος» (εκκλησιαστική πίστη στον Τριαδικό Θεό και Δημιουργό) της Δημιουργίας.
Όπως χαρακτηριστικά λέει ο Μέγας Βασίλειος, μπορούμε να αποδεχτούμε την γη ως «αφ’ εαυτής εδραζομένην» στα πλαίσια των φυσικών νόμων, χωρίς αυτό να μας εμποδίζει να ομολογήσουμε ότι η Δημιουργία βρίσκεται «εν τη χειρί του Θεού».
Καθώς, ήδη από τον 4ο αιώνα, μας διδάσκει με έναν λόγο, από τον οποίο «δεν απουσιάζει η λογική και η νομοτέλεια μέσα στις φυσικές διαστάσεις», ο Μέγας Βασίλειος απαλλάσσει τον πιστό σήμερα από περιττές έγνοιες και προβληματισμούς σχετικά με οποιαδήποτε πορίσματα ή θεωρίες της επιστήμης στο ζήτημα της Δημιουργίας.
Επιπλέον, θα ήταν άτοπο να μιλάμε για «σύγκρουση» πίστης και επιστήμης, όταν σύμφωνα με την εκκλησιαστική νομοθεσία, πολλά επαγγέλματα που απαιτούν σπουδές και επιστημονικό υπόβαθρο θεωρούνται «συμβατά με την ιδιότητα του Κληρικού» όπως «του ηλεκτρονικού, του τεχνικού [...] ερευνητικά επαγγέλματα: Φυσικοί, Χημικοί, Βιολόγοι, Μεταλλειολόγοι, Γεωλόγοι, Σεισμολόγοι, Γεωχημικοί, Μετεωρολόγοι, Αστρονόμοι, Αστροφυσικοί κ.ά. [...] Επαγγέλματα Κοινωνικής και Ανθρωπιστικής φύσεως: Ψυχολόγοι, Κοινωνικοί Λειτουργοί, Νοσηλευταί [...]» και πολλά άλλα.
 
Απαραίτητες διευκρινήσεις
Για να αποφύγουμε τις όποιες παρεξηγήσεις, θα θέλαμε στο σημείο αυτό να ξεκαθαρίσουμε το νόημα της ορολογίας που χρησιμοποιούμε.
Ως αποδεδειγμένο «πόρισμα της επιστήμης» θεωρούμε κάθε αποτέλεσμα μιας εργαστηριακής έρευνας το οποίο, απ’ όσο γνωρίζουμε, θεωρείται δεδομένο και δεν συναντά ισχυρές αμφιβολίες από τους ειδικούς. Για παράδειγμα, το γεγονός ότι είναι δυνατόν να γίνει μια «χαρτογράφηση» του DNA και ότι αυτά τα στοιχεία που εικονίζονται στις οθόνες των Η/Υ των ερευνητών αντιπροσωπεύουν κάποιον «χάρτη» του DNA, το θεωρούμε «πόρισμα της επιστήμης».
Δεν θεωρούμε όμως «πόρισμα της επιστήμης» την πρόταση π.χ. ότι, καλό είναι αφού μάθουμε τα πάντα για το DNA να κλωνοποιήσουμε ανθρώπους. Αυτό δεν είναι επιστημονικό πόρισμα αλλά μία ΠΡΟΤΑΣΗ εφαρμογής του επιστημονικού πορίσματος, απέναντι στην οποία δικαιούμαστε φυσικά να διαφωνούμε.
Ακόμα και ως προς την γνωστή «θεωρία της Εξέλιξης» η οποία  συχνά γίνεται αντικείμενο συζήτησης, δεν θα πρέπει να επιτρέψουμε την δημιουργία σύγχυσης: σχετική με την επιστήμη θα μπορούσε να θεωρηθεί ΜΟΝΟ η έρευνα για τον μηχανισμό της «Εξέλιξης». Το αν όμως υπάρχει Δημιουργός πίσω από τον μηχανισμό αυτό, είναι θρησκειο-φιλοσοφικό ερώτημα και δεν ανήκει σε καμία επιστήμη και σε κανέναν δήθεν «επιστήμονα».
Θα πρέπει επίσης να γνωρίζουμε ότι:
Η αναφορά αποκλειστικά σε εργαστηριακές έρευνες σχετικά με τον μηχανισμό της «Εξέλιξης», είναι επιστήμη. Η κατάχρηση όμως των ερευνών της θετικής επιστήμης γενικά, και το άπλωμά τους σε χώρους που ανήκουν στη θρησκεία, τη φιλοσοφία, την ψυχολογία ή την κοινωνιολογία, ονομάστηκε και εξακολουθεί να ονομάζεται «επιστημονισμός», και αποτελεί ένα ξεπερασμένο ιδεολογικό φαινόμενο το οποίο αδιαφορεί για τον πολύπλοκο χαρακτήρα των οργανικών όντων, των ψυχικών λειτουργιών και των κοινωνικών φαινομένων.
 
Ο μηχανισμός εμφάνισης των ειδών που προσπαθούν να διατυπώσουν οι επιστήμονες, ονομάζεται «Εξέλιξη». Όταν όμως στα επιστημονικά ευρήματα προσδίδουμε αυθεντία και για χώρους που ανήκουν στη θρησκεία ή τη φιλοσοφία, αυτό αφορά την τάση του επιστημολογικού αθεϊσμού και δίκαια μπορεί να ονομάζεται «εξελικτισμός», με την έννοια ότι αφορά πλέον μια ιδεολογία και μια κοσμοθεωρία αλλά όχι την επιστήμη καθεαυτή.
Κλασικό παράδειγμα αποτελεί ο Ρίτσαρντ Ντόκινς, συγγραφέας του βιβλίου «Η Περί Θεού Αυταπάτη»: όσο παραμένει στα πλαίσια μιας ανάλυσης του μηχανισμού εμφάνισης των ειδών, είναι επιστήμονας, θεωρητικός της «Εξέλιξης». Όταν όμως πάει να εμπλέξει εκεί την παρουσία ή όχι του Δημιουργού και τις ύβρεις του ενάντια στον χριστιανισμό, τότε μετατρέπεται σε έναν πιστό της ιδεολογικής πρότασης του «Εξελικτισμού». Το γεγονός που τον αναδεικνύει σε μέγιστο απατεώνα της εποχής μας, είναι ότι προσπαθεί να περάσει τις προτάσεις του «Εξελικτισμού», κρυμμένες κάτω από το μανδύα της θεωρίας της «Εξέλιξης». Αυτή η αδίστακτη εκμετάλλευση της επιστήμης στο όνομα της ιδεοληψίας του, αποτελεί εκτροχιασμό εξαιτίας του οποίου έχει δεχτεί δυσμενή σχόλια και κριτικές από συναδέλφους του.
Φυσικά, η αντίθεση του χριστιανισμού προς τον «Εξελικτισμό» δεν μένει μόνο στο βασικό ερώτημα περί Θεού, αλλά πίσω από το ιδεολόγημα αποκαλύπτει και έναν βαθύτερο κίνδυνο για τον ανθρώπινο πολιτισμό:
Εάν κάποιος στην κοσμοθεωρία του αρνείται να δει σχέσεις προσώπων και αποδέχεται μόνο την επικράτηση του ισχυροτέρου, τότε εξαγιάζεται ο νόμος της ζούγκλας και το δίκαιο του ισχυρού. Η ισχύς του δικαίου παραμερίζεται, και η επικράτηση του δυνατού (σε οικονομία, κράτη,  φυλές, φύλα κ.λπ.) φεύγει από τη σφαίρα της παθογένειας (και της αμαρτίας) και μετατρέπεται σε ύψιστη αξία, απενοχοποιώντας την αλληλοεξόντωση και την επικυριαρχία σε όλα τα επίπεδα της ανθρώπινης ζωής. Και τελικά, ποιος ωφελείται από τον Κοινωνικό Δαρβινισμό, από μια εδραίωση του νόμου της ζούγκλας στις συνειδήσεις και στις κοινωνίες; Τα απροστάτευτα μέλη της, ή μήπως τα «σαρκοβόρα» πάσης φύσεως;
Δεν θα πρέπει λοιπόν ο χριστιανός να παραλείψει όλα αυτά από τον αντίλογό του, ώστε να αποκαλύψει ότι πίσω από τον Εξελικτισμό δεν κρύβεται τίποτε άλλο παρά μια νοσηρή προσπάθεια να δικαιωθεί η απόλυτη κυριαρχία των ενστίκτων, που για τα ζώα μπορεί να είναι αποδεκτή, για τον άνθρωπο όμως αποτελεί οπισθοδρόμηση σε εποχές από τις οποίες πέρασε με πολύ κόπο και αίμα. Άλλο λοιπόν «Εξέλιξη» και άλλο «Εξελικτισμός», ο οποίος αποτελεί, σαφέστατα, ιδεολογία.
 
Πίστη και Επιστήμη κατά τον Μ. Βασίλειο
Ο Μ. Βασίλειος ήταν ένας σοφός δάσκαλος, ένας από τους τρεις ιεράρχες, τους τρεις επίσημα αναγνωρισμένους Οικουμενικούς Διδασκάλους της Ορθοδοξίας.
Πολυμαθής και ανθρωπιστής, έφερε τον μοναχισμό και τα μοναστικά ιδρύματα στις πόλεις και στην υπηρεσία των αρρώστων και των αδυνάτων. Σπούδασε στην Αθήνα φιλολογία, φιλοσοφία και ρητορική, ενώ έλαβε και βασικές γνώσεις ιατρικής.
Ας εξετάσουμε τώρα μια πολύ σημαντική ρήση αυτού του σπουδαίου Πατέρα της Εκκλησίας από τις ομιλίες του «εις την εξαήμερον», η οποία σχετίζεται απόλυτα με το ζήτημα που μας απασχολεί, για τη σχέση Δημιουργού και επιστήμης στην Ορθόδοξη Παράδοση:
«Τούτων δ’ αν σοι δοκή τι πιθανόν είναι των ειρημένων [από αυτά δηλ. που λένε «τινες των φυσικών», επί την ούτω ταύτα διαταξαμένην του Θεού σοφίαν μετάθες το θαύμα. Ου γαρ ελαττούται επί τοις μεγίστοις έκπληξις, επειδάν ο τρόπος καθ’ ον γίνεται τι των παραδόξων εξευρεθή· ει δε μη αλλά το γε απλούν της πίστεως ισχυρότερον έστω των λογικών αποδείξεων».
 
Το οποίο σημαίνει:
«Εάν δε νομίζης ότι κάποιο εξ αυτών, που λέγουν οι φυσικοί, είναι πιθανόν, μετάθεσε τον θαυμασμόν σου προς την σοφίαν του θεού, η οποία τοιουτοτρόπως τα εκανόνισε. Διότι δεν ελαττούται η έκπληξις δια τα μέγιστα, όταν ανακαλυφθή ο τρόπος καθ’ ον γίνεται τι εκ των παραδόξων. Ειδεμή η απλότης της πίστεως ας είναι ισχυροτέρα των λογικών αποδείξεων».
Στην ανάλυσή μας επάνω στο εδάφιο αυτό, θεωρήσαμε καλό να ξεκινήσουμε από την τελευταία φράση, η οποία έχει τύχει ποικίλης αντιμετώπισης: «το γε απλούν της πίστεως ισχυρότερον έστω των λογικών αποδείξεων».
Είναι αλήθεια ότι η φράση αυτή, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως επιχείρημα για όποιες αντιδράσεις πιστών κατά επιστημονικών θεωριών, κάποιες φορές εκλαμβάνεται με έναν τρόπο που πιστεύουμε ότι υποβιβάζει το πνεύμα αυτού του σπουδαίου Πατέρα της Εκκλησίας. Το νόημα που μερικές φορές της δίδεται, είναι κάτι σαν: «από τα πορίσματα της επιστήμης, εσείς να αποδεχτείτε μόνο εκείνα που συμβαδίζουν με την πίστη σας».
Η ερμηνεία αυτή, φαίνεται να δίνει ένα φτωχό περιεχόμενο σε όλο το εδάφιο, το οποίο πλέον, μοιάζει με συμβουλή του στιλ: «αν η βαρύτητα θεωρείτε ότι εναντιώνεται στην πίστη σας, εσείς θα λέτε ότι δεν υπάρχει βαρύτητα» (ή ότι η γη είναι επίπεδη κ.λπ. κ.λπ.)! 
Αν όμως ο Μ. Βασίλειος ήθελε να δώσει αυτό το φτωχό και παράδοξο νόημα στο εδάφιό του, τότε δεν θα ήταν τόσο απόλυτος λέγοντας:
 
«ΔΕΝ ΕΛΑΤΤΟΥΤΑΙ η έκπληξις διά τα μέγιστα, ΟΤΑΝ ΑΝΑΚΑΛΥΦΘΗ ο τρόπος καθ’ ον γίνεται τι εκ των παραδόξων».
Αυτή είναι μια θέση που διατυπώνεται ευθέως και με σαφήνεια από τον Μ. Βασίλειο, και δεν εμπεριέχει κανέναν ελιγμό: μας λέει ξεκάθαρα ότι κανένα απολύτως δεδομένο, σημερινό ή μελλοντικό, επιστημονικά ΑΠΟΔΕΔΕΙΓΜΕΝΟ δεν έχει τη δύναμη να μας οδηγήσει μακριά από τον θαυμασμό μας για τη σοφία του Θεού (επισημαίνουμε το «αποδεδειγμένο», διότι ο Μ. Βασίλειος μιλάει για πράγματα που έχουν «εξευρεθή» και όχι για όσα δεν έχουν οριστικοποιηθεί ακόμα. Και αυτά όμως, όταν και ΑΝ, πράγματι «εξευρεθούν», μπορούμε επίσης να τα αποδεχτούμε).
Αυτό σημαίνει ότι άσχετα με το «πώς» της Δημιουργίας, αυτό που θα παραμένει ως αιώνια αλήθεια και σύμφωνο με τα δεδομένα της θείας αποκάλυψης, είναι το «ποιος», το οποίο θα συνδέεται πάντα με τον Ένα και Τριαδικό Θεό.
Δεν υπάρχουν λοιπόν τα περιθώρια για αλλοίωση των λόγων του Μ. Βασιλείου. Άλλωστε λίγο παρακάτω μας λέει πάλι ο ίδιος, ότι η Γραφή «παρέλειψε να αναφέρη πολλά» σχετικά με τη Δημιουργία. Αυτό όμως δεν έγινε για να καθίσουμε εμείς άπραγοι και παθητικοί, αλλά για να ασχοληθούμε με όσα είναι δυνατόν να  βρούμε. Διότι η Γραφή - λέει ο Μ. Βασίλειος- «τα παρέλειψε […] διά να εξασκή τον νουν μας προς επιμέλειαν, εκ των ολίγων αφορμών παρέχουσα έδαφος να σκεπτώμεθα έπειτα και διά τα υπόλοιπα».
Κατά συνέπεια, με τη φράση «ειδεμή η απλότης της πίστεως ας είναι ισχυροτέρα…», όπως γράφει ο καθ. Νίκος Ματσούκας, «ο Μ. Βασίλειος επισημαίνει το γεγονός ότι υπάρχει περίπτωση να μη γνωρίζεται ο τρόπος με τον οποίο έγιναν τα παράδοξα. Τότε μπροστά σ’ αυτή την κατά φύση οριακή κατάσταση, η απλότητα της πίστης είναι ισχυρότερη από τις λογικές αποδείξεις».
Και συνεχίζει:
«Αναφερόμενος ο Μ. Βασίλειος στην επιστημονική άποψη του Αναξίμανδρου για τη γη ως μετέωρη και ακίνητη, λέει στο ακροατήριο του ότι μπορεί τούτο να είναι πιθανό, και τότε την τάξη αυτή θα έχει πραγματώσει η σοφία του Θεού. Αλλά δεν ελαττώνεται ο θαυμασμός μας για τα μεγαλεία του Θεού, όταν βρούμε τον τρόπο με τον οποίο έγιναν όλα αυτά τα θαυμαστά. Ειδάλλως η απλή πίστη είναι ισχυρότερη από τις λογικές αποδείξεις. Εδώ ο Μ. Βασίλειος διακρίνει το ‘ποιος’ της δημιουργίας από το ‘πώς’. Το δεύτερο ανήκει στην επιστήμη, και όταν υπάρχει μπορούμε να το αποδεχτούμε».
 
Ακολουθώντας την ερμηνεία αυτή, μπορούμε να κατανοήσουμε και τη φράση του Μ. Βασιλείου, «εάν δε νομίζης ότι κάποιο εξ αυτών, που λέγουν οι φυσικοί, είναι πιθανόν».
Καταρχάς, όταν ο Μ. Βασίλειος χρησιμοποιεί τη λέξη «πιθανόν» και επικαλείται την απλότητα της πίστεως, αναφέρεται σε πράγματα που είναι ακόμα συγκεχυμένα και θεωρίες που αλληλο-καταρίπτονται και άρα η επιστήμη δεν έχει οριστική απάντηση γι’ αυτά:
            «Τα ίδια δε αυτά δυνάμεθα να είπωμεν και περί του ουρανού, ότι πολλά και συγκεχυμένα συγγράμματα συνεγράφησαν υπό των σοφών του κόσμου περί της φύσεως του ουρανού. Και άλλοι μεν έχουν ειπεί [...] Άλλοι δε περιφρονούντες ταύτα ως απίθανα [...] Ημείς, λοιπόν, αφίνοντες εκείνους να καταρρίπτη ο ένας τας θεωρίας του άλλου», ας μείνουμε στο γεγονός ότι «εποίησεν ο θεός τον ουρανόν και την γην».
Κατά συνέπεια, πουθενά δεν προτείνει μια αυθαίρετη επιλογή όπου ο καθένας μας σύμφωνα με το τι νομίζει «πιθανό» αποφασίζει με το «έτσι θέλω» ποια επιστημονικά πορίσματα είναι σωστά.
Επιπλέον, στην εποχή του Μ. Βασιλείου, η φιλοσοφία, η επιστήμη και οι διάφορες κοσμοθεωρίες, συχνά βρίσκονταν να περιπλέκονται σε ένα ενιαίο έργο των λογίων της εποχής (π.χ. Νεοπλατωνικοί) αλλά και των παλαιοτέρων φιλοσόφων.
Δηλαδή, ένα κομμάτι της φιλοσοφίας την εποχή εκείνη, ήταν και η φυσική επιστήμη (που σήμερα είναι εντελώς αυτόνομη), η οποία πολλές φορές εμφάνιζε κάποια συμπεράσματα ως αποτέλεσμα μιας συλλογιστικής και όχι ως αποτέλεσμα σαφούς αποδείξεως με την αξία που έχει σήμερα μια εργαστηριακή απόδειξη.
Όταν λοιπόν κάποιοι φιλόσοφοι/επιστήμονες της εποχής έλεγαν π.χ. ότι η ύλη ήταν αδημιούργητη, αυτό λεγόταν όχι επειδή μπορούσε πραγματικά να αποδειχτεί, αλλά επειδή αποτελούσε μέρος της τότε φιλοσοφικο-θρησκευτικής κοσμοθεωρίας. Το αδημιούργητο της ύλης δεν μπορεί ούτε καν σήμερα να αποδειχθεί και βεβαίως, είναι αδύνατο να αποκλείσει κάποιος τον Δημιουργό, όταν πιστεύουμε ότι είναι μιας άλλης φύσης και ουσίας από αυτή του κόσμου μας και έτσι είναι αδύνατο να εντοπίσει κάποιος σε ένα εργαστήριο την παρουσία Του και τον ρόλο Του σε όλο αυτό το θαύμα.
 
Άρα, μια θεωρία που μπορεί να εμφανιστεί περί αδημιούργητης ύλης και ανυπαρξίας του Θεού (έτσι όπως τον κατανοεί η Εκκλησιαστική πίστη), για εμάς σήμερα θα πρέπει να θεωρείται υπέρβαση του ρόλου της επιστήμης. Στην εποχή του Μ. Βασιλείου όμως, ο φιλόσοφος-επιστήμονας μπορούσε να διατυπώσει τέτοιες θεωρίες. Αναφερόταν λοιπόν και σε αυτούς, όταν έλεγε, «εάν δε νομίζης ότι κάποιο εξ αυτών, που λέγουν οι φυσικοί, είναι πιθανόν».
Αν λοιπόν «οι φυσικοί» δηλ. οι επιστήμονες, μιλήσουν για ανυπαρξία του Θεού, εμείς γνωρίζουμε δεν «είναι πιθανόν» να γνωρίζουν κάτι τέτοιο, διότι δεν εντάσσεται στα πλαίσια των δυνατοτήτων τους.
Κατά συνέπεια, εδώ υπάρχει μια νοητή γραμμή η οποία υποδεικνύει ένα αδιαπέραστο όριο για τη φυσική επιστήμη και θα πρέπει αυτό να το επισημάνουμε και να το διαχωρίσουμε. Σε αυτό ακριβώς το σημείο της υπέρβασης, θα μιλήσει «η απλότητα της πίστης». Όποιος μιλά για ανυπαρξία του Θεού μπορεί να κρατήσει τις απόψεις του, και εμείς όμως μπορούμε να κρατήσουμε την πίστη που μας παραδόθηκε μέσα από όσα βίωσε και είδε με τα μάτια της η πρώτη Εκκλησία.
Αν όμως, αυτό που λένε «οι φυσικοί» δηλ. οι επιστήμονες, «είναι πιθανόν», δηλ. βρίσκεται μέσα στα πραγματικά πλαίσια της επιστήμης τους, εμείς μπορούμε να το δεχόμαστε, και για όλα όσα μαθαίνουμε για το «πώς» της Δημιουργίας, να μεταθέτουμε τον θαυμασμό μας «προς την σοφίαν του Θεού».
Με τον τρόπο αυτό ο Μ. Βασίλειος διαφοροποιήθηκε από τις θέσεις που ανέπτυξε ο δυτικός σχολαστικισμός, ο οποίος προσπάθησε να εντάξει τον Θεό σε μια συζήτηση περί επιστημονικών επιχειρημάτων. Είναι χαρακτηριστικό για να κατανοήσουμε τη διαφορά στην αντίληψη Πατέρων και σχολαστικών, ότι οι τελευταίοι, «επιχείρησαν με βάση την αριστοτελική φιλοσοφία ως προς τη σχέση ύλης και είδους να εξηγήσουν τον τρόπο της μεταβολής του άρτου και του οίνου σε σώμα και αίμα του Χριστού», πράγμα που ουδέποτε απασχόλησε τους πατέρες της Εκκλησίας.
 
Ο Θεός των «κενών»
Ως συνέχεια του σχολαστικισμού, η απολογητική γραμμή που ακολούθησαν οι δυτικοί θεολόγοι από τον 18ο αιώνα και εξής, ενέπλεξε τη θεολογία τους σε ένα αδιέξοδο (όπως και κάποιων Ορθοδόξων που επηρεάστηκαν από αυτούς). Για κάθε τι που δεν γνώριζε (ακόμα) η επιστήμη, φρόντιζαν οι θεολόγοι να ορίζουν ως άμεση αιτία τον Θεό για να καταφέρουν μια άμεση απάντηση στην πίεση των άθεων. Αυτό όμως τελικά ήταν κάτι που έβλαψε την πίστη των ανθρώπων: διότι, όταν κάποια στιγμή η επιστήμη κατέκτησε αυτό που μέχρι τότε ήταν κενό γνώσης, αυτομάτως ο Θεός «εξορίστηκε» από αυτό, και «τοποθετήθηκε» στο αμέσως επόμενο κενό που είχε τότε η γνώση της επιστήμης.
Αυτό όμως δεν μπορεί να συνεχίζεται αιώνια. Δημιουργεί προφανείς και εύλογες αμφιβολίες στον άνθρωπο, ότι τελικά ο Θεός ίσως και να μην βρίσκεται πουθενά.
Οι Πατέρες της Εκκλησίας είχαν διδάξει ξεκάθαρα ότι άλλο οι φυσικοί νόμοι και άλλο ο Δημιουργός ο οποίος είναι αδύνατο να ερευνηθεί και να μελετηθεί από την επιστήμη. Είχαν επίσης διδάξει ότι τα πάντα στη Δημιουργία είναι υπό την επιστασία Του με έναν τρόπο που δεν μπορούμε να τον γνωρίζουμε και δεν πίστευαν σε έναν Θεό των «κενών» αλλά στην καθολικότητα της «πανταχού» παρουσίας Του. Οι δυτικοί όμως θεολόγοι από την εποχή του Διαφωτισμού και μετά, κινούμενοι αντίθετα από τους Πατέρες της Εκκλησίας, επικαλούνταν όσα πορίσματα της επιστήμης θεωρούσαν ευνοϊκά για την πίστη ως «απάντηση» στους άθεους. Έτσι όμως, κατά έναν επιπόλαιο τρόπο, αναγνώριζαν δικαιοδοσία στην επιστημονική γνώση να χρησιμοποιήσει τα δικά της μέτρα και σταθμά για να δικαιώσει ή όχι την πίστη! Και φυσικά, το χειρότερο όλων ήταν ότι σε αντίθεση με την πανταχού παρουσία του Θεού της Ορθόδοξης θεολογίας, μετέβαλλαν την πίστη και την ύπαρξη του Θεού σε ένα …συμπλήρωμα της επιστημονικής γνώσης!
Αυτή την θεολογία που έκρυβε τελικά τεράστιες παγίδες, περιγράφει με εξαιρετικό τρόπο στο βιβλίο του ο Francis S. Collins, ένας εξέχων επιστήμονας, επικεφαλής του προγράμματος Human Genome Project (Σχέδιο Ανθρώπινου Γονιδιώματος).
Μας έκανε ιδιαίτερη εντύπωση πόσο κοντά κινείται ένας σημερινός, δυτικός επιστήμονας, σε όσα είπε ο Μ. Βασίλειος πριν από 16 αιώνες!
 Όπως λοιπόν ο Μ. Βασίλειος μας διδάσκει πως «όταν ανακαλυφθή ο τρόπος καθ’ ον γίνεται τι εκ των παραδόξων», εσύ «μετάθεσε τον θαυμασμόν σου προς την σοφίαν του θεού», ο Francis Collins, 16 αιώνες μετά, γράφει:
 
«Για μένα δεν υπάρχει ίχνος απογοήτευσης από αυτές τις ανακαλύψεις για τη φύση της ζωής -το αντίθετο! Πόσο θαυμάσια και περίπλοκη ανακαλύπτεται να είναι η ζωή! Πόσο βαθιά ικανοποιητική είναι η ψηφιακή κομψότητα του DNA! Πόσο αισθητικά γοητευτικά και αρτιστικά υπέροχα είναι τα συστατικά των ζώντων οργανισμών, από το ριβόσωμα που μεταφράζει το RNA σε πρωτεΐνη, στη μεταμόρφωση της κάμπιας σε πεταλούδα, στο μυθικό φτέρωμα του παγωνιού που προσελκύει το ταίρι του. Η εξέλιξη ως μηχανισμός, μπορεί και πρέπει να είναι αληθινή. Αλλά αυτό δε λέει τίποτα για τη φύση του Ποιητού. Γι' αυτούς που πιστεύουν στο Θεό, αυτοί είναι λόγοι για να αισθανθούν περισσότερο δέος, όχι λιγότερο».
Οι Πατέρες λοιπόν της Εκκλησίας, ως αυθεντικοί εκφραστές της Εκκλησιαστικής Θεολογίας, αποτελούν ασφαλείς οδηγούς για την ουσία και τον σκοπό της Εκκλησιαστικής πίστης, η οποία, σίγουρα, δεν έχει ως σκοπό να μπει εμπόδιο στην επιστημονική έρευνα (θυμίζουμε ότι άλλο είναι η καθαρή «επιστημονική έρευνα» και άλλο η αποδοχή των εφαρμογών ή ιδεολογιών που προτείνουν κάποιοι, βασιζόμενοι στα πορίσματα της επιστήμης).
Άλλωστε, η Εκκλησιαστική πίστη δεν αποτελεί κάποια «αντιπρόταση» προς την επιστημονική έρευνα, και όπως σημειώνει ο καθ. Γεώργιος Πατρώνος, η «εικονογραφία και […] υμνολογία της [Εκκλησίας], προτιμά να βλέπει τον Μωυσή, τον ιερό συγγραφέα του βιβλίου της Γένεσης, περισσότερο ως προφήτη, ως αρχιερέα και ποιμένα, παρά ως ιστορικό συγγραφέα, με τη σημερινή κοσμική έννοια, ή ως θεωρητικό διερευνητή του προβλήματος της δημιουργίας».
Η ίδια λοιπόν η θεολογική έκφραση της Ορθοδοξίας μέσα από την υμνογραφία και αγιογραφία της, διαψεύδει την πορεία της δυτικής θεολογίας, η οποία προσπάθησε αυθαίρετα, να μετατρέψει σε επιστημονικά εγχειρίδια τα ιερά κείμενα, μοναδικός σκοπός των οποίων είναι να μεταδώσουν σωτηριώδεις, ηθικοδογματικές αλήθειες και την ακλόνητη πεποίθηση για έναν Θεό «ποιητήν ουρανού και γης, ορατών τε πάντων και αοράτων».
 
oodegr

ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΕΦΡΑΙΜ ΑΡΙΖΟΝΑΣ: "Η ΑΓΑΠΗ ΤΟΥ ΟΥΡΑΝΙΟΥ ΠΑΤΕΡΑ".

 Η αγάπη του Ουράνιου Πατέρα (Γέροντας Εφραίμ Φιλοθεΐτης)

Ο Θεός μας είναι αγάπη και «ο μένων εν τη αγάπη εν τω Θεώ μένει και ο Θεός εν αυτώ». Όποιος Χριστιανός δεν έχει την αγάπη του Θεού μέσα στην καρδιά του, δεν έχει ζωή Χριστού στην ψυχή του. Αυτό το μεγάλο έργο της φιλανθρωπίας του Θεού, το να κατέβει ο Θεός, ο Λόγος του Θεού να γίνει άνθρωπος, να λάβει σάρκα, να κατοικήσει ανάμεσά μας, να μας πλησιάσει, δεν ήταν τίποτε άλλο, παρά η απέραντη φιλανθρωπία της θείας αγάπης. Η αγάπη του Θεού είναι αυτή που μας προστατεύει και μας φροντίζει για όλα. Εμείς οι άνθρωποι αμαρτάνουμε και λυπούμε τον Θεό. Ασεβούμε πολλάκις, αλλά η φιλανθρωπία Του είναι απέραντη και όλα τα συγχωρεί. Όλοι μας, και πρώτος εγώ, έχουμε λυπήσει αυτή την μεγάλη καρδιά του Θεού, που λέγεται αγάπη προς τον άνθρωπο. Γι’ αυτό θα πρέπει να προσέξουμε στην ζωή μας, στον βίο μας, και στη συνέχεια να μην Του δώσουμε ξανά την πίκρα της αμαρτίας.

Η παραβολή του αγίου Ευαγγελίου, η παραβολή του ασώτου υιού, είναι μία όσο γίνεται ακριβέστερη έκφραση της αγάπης του Θεού Πατέρα προς τον αμαρτωλό άνθρωπο. Εκεί βλέπουμε ότι ο άσωτος υιός, που απεικονίζει κάθε αμαρτωλό άνθρωπο πάνω στη γη, ζήτησε από τον πατέρα του να του δώσει το μέρος που του ανήκει από την πατρική περιουσία ως υιός. Βέβαια πάρα πολύ άφρονα, άμυαλα ζήτησε να πάρει το μερίδιό του και ν’ αποσπαστεί από την πατρική στέγη, από την πατρική αγάπη, από την πατρική φροντίδα. Και νομίζοντας ότι είναι ικανός μόνος του να φροντίσει περί της ζωής του, έφυγε και η αμυαλοσύνη πληρώθηκε πάρα πολύ ακριβά. Όπως διαλαμβάνει το άγιο Ευαγγέλιό μας, ο άσωτος αυτός υιός κατασπατάλησε όλη αυτή την περιουσία ζώντας μία αμαρτωλή ζωή.

Η αμαρτωλή ζωή γεννά θάνατο. Ο μισθός της αμαρτίας είναι ο ψυχικός θάνατος και πολλάκις γίνεται αιτία να πεθάνει κανείς και σωματικά. Ο άσωτος υιός αφού σπατάλησε ό,τι είχε πάρει σαν περιουσία, κατήντησε να βόσκει χοίρους και να ζει με τα ξυλοκέρατα των χοίρων. Δηλαδή όταν ο άνθρωπος πάρει την περιουσία της Χάριτος του Θεού, όταν αξιωθεί του αγίου Βαπτίσματος, μετά, όταν απομακρυνθεί από αυτή τη Χάρη, διότι διέκοψε αυτή την επαφή με τον Θεό Πατέρα, καταντά να γίνει σκεύος του διαβόλου, σκεύος της αμαρτίας, «ζων ασώτως» μακράν του Θεού, κυλιόμενος συνεχώς από αμαρτία σε αμαρτία.

Βλέπουμε πάλι στην παραβολή, ότι ο άσωτος κάποια στιγμή ήρθε στον εαυτό του, κατάλαβε το λάθος του. Όταν έπραττε την αμαρτία φαίνεται ότι ήταν εκτός εαυτού, εκτός λογικής, εκτός συνέσεως και σωφροσύνης. Ήρθε στον εαυτό του –λέει ο Χριστός μας– και είπε, σκέφθηκε, συλλογίστηκε: «πόσοι μίσθιοι του πατρός μου περισσεύουσιν άρτων; Εγώ εδώ στα ξένα χάνομαι και απόλλυμαι. Καλύτερα να γυρίσω πίσω και δεν θα ζητήσω από τον πατέρα μου να με αποκαλεί παιδί του, διότι δεν είμαι άξιος, αλλά θα του πω να με λογίσει έναν από τους υπηρέτες του. Αυτοί περνούν τόσο καλά εκεί, να γίνω και εγώ ένας τέτοιος, μου αρκεί αυτό. Δεν έχω πρόσωπο να του ζητήσω υιοθεσία διότι απώλεσα την αξιοπρέπεια της υιοθεσίας. Διότι σπατάλησα ό,τι είχα από τον πατέρα μου, μου αρκεί να επιστρέψω».

Αυτά και τόσα άλλα σκέφθηκε και έβαλε απόφαση να ξεκινήσει. Πριν ακόμα ξεκινήσει, ο πατέρας του τον περίμενε έξω με ανοιχτή την αγκάλη του. Τόσο πολύ είναι έτοιμος ο Θεός να δεχτεί έναν αμαρτωλό. Πήρε ο άσωτος τον δρόμο της επιστροφής, της σωτηρίας, πήρε τον δρόμο τον ίσιο και έφτασε στο πατρικό σπίτι του. Ο πατέρας αμέσως τον αγκάλιασε, τον φίλησε, έκλαψε επάνω του, έκλαψε και ο άσωτος, και άρχισε να του λέει: «Ήμαρτον, πάτερ, εις τον ουρανόν και ενώπιόν σου, δεν είμαι άξιος κληθήναι υιός σου, αλλά ποίησόν με ως ένα των μισθίων σου».

Τι απαντά ο Πατέρας;

«Ξέχασέ τα όλα ό,τι έκανες. Μου αρκεί η επιστροφή σου, μου φτάνει ότι γύρισες στο σπίτι. Ήσουν πεθαμένος και ανέζησες, χαμένος και ευρέθης. Αυτό φτάνει. Τα κρίματα όλα, τα σφάλματα, τη σπατάλη της περιουσίας, όλα ξέχασέ τα».

Αμέσως διατάζει λουτρό. Αφού έκανε λουτρό, τον έντυσε της υιοθεσίας την παλιά στολή, διέταξε να του βάλουν δαχτυλίδι στο χέρι του. Τα πάντα άλλαξαν, και εκεί που ήταν βρώμικος, βοσκός χοίρων, σε μια στιγμή, με την επιστροφή, έγινε παιδί του Θεού. Έγινε παιδί Βασιλέως. Ολόλαμπρος, στολισμένος. Δεν το περίμενε αυτό το πράγμα. Ο πατέρας τόση στοργή; Τόση αγάπη; Τόση αλλαγή; Τι ματαιοφροσύνη και τι πλάνη, σκέφθηκε ο άσωτος, που είχα, όταν ήμουν μακριά του! Τελικά διέταξε να σφαγεί ο μόσχος ο σιτευτός και ν’ αρχίσει η συναυλία της επιστροφής του ασώτου υιού. Και άρχισε η πανήγυρις. Τα πάντα έλαμπαν μέσα στο παλάτι του πατέρα και αυτός είχε βγει έξω από τον εαυτό του, από το θαύμα της σωτηρίας του. Ο δε πατέρας εκαλλωπίζετο στην ανάζηση του παιδιού του, και ήταν όλος χαρά και ευφροσύνη.

Αυτό είναι μία εικόνα ελάχιστη από την πραγματικότητα του Θεού προς τον αμαρτωλό άνθρωπο. Ο Πατέρας ο Ουράνιος είναι πανέτοιμος απ’ τη στιγμή που ο άνθρωπος επιστρέψει και ζητήσει την συγνώμη και την επιστροφή στον σώφρονα βίον, είναι έτοιμος, πανέτοιμος, να συγχωρήσει και να ξεχάσει τα πάντα. Αρκεί ο άνθρωπος να έρθει στον εαυτό του, να καταλάβει τα σφάλματά του, να ταπεινώσει το φρόνημα, ν’ αναγνωρίσει ότι έσφαλε, και ο Θεός θα του πει: Ξέχασέ τα όλα, παιδί μου, φτάνει που γύρισες. Όλα τα συγχωρώ, αρκεί που γύρισες κοντά μου.

Έρχεται και ο άλλος, ο εχθρός του ανθρώπου, ο Διάβολος με τη μεγάλη του πανουργία, με την τέχνη του, με τη μαστοριά του, και σφυρίζει στο αυτί του αμαρτωλού και του λέει ότι ο Θεός δεν σε συγχωρεί, είσαι πολύ αμαρτωλός. Έκαμες εγκλήματα. Τώρα σε περιμένει μεγάλη τιμωρία και κόλαση, μην πλησιάζεις τον Θεό καθόλου, δεν είσαι άξιος να σηκώσεις τα μάτια σου, να προσευχηθείς και να ζητήσεις συγνώμη. Ο Θεός είναι οργισμένος, και τόσα άλλα.

Ο αμαρτωλός δεν πρέπει να πιστέψει σ’ όλα αυτά. Διότι ένας πατέρας, μία μητέρα, όταν επιστρέψει το παιδί της από μία αμαρτία, από μία άσωτη ζωή, που να την είχε προηγουμένως υβρίσει, να την είχε δείρει, να την είχε σπρώξει, να την είχε μουτζώσει, χτυπήσει, από τη στιγμή που επιστρέψει, η μητέρα αμέσως θα το αγκαλιάσει το παιδί, θα του δώσει συγνώμη, δεν θα λογιστεί τίποτα κακό, αρκεί που το παιδί της γύρισε στο σπίτι μετανοιωμένο. Εάν μία μητέρα μ’ ένα μόριο αγάπης, δίνει τόση συγνώμη και τόσο έλεος στο παραστρατημένο και μετανοιωμένο παιδί της, πόσο μάλλον ο Θεός, ο άπειρος στην αγάπη, θα δώσει συγνώμη και έλεος και φιλανθρωπία; Δεν πρέπει να δώσουμε ακρόαση στους ψιθυρισμούς του αποστάτη διαβόλου. Αυτός δεν έμαθε την ταπείνωση, δεν γνωρίζει τι θα πει ταπείνωση, γι’ αυτό και είναι μακριά από τον Θεό. Από τη στιγμή που θα σκηνώσει στον λογισμό του ανθρώπου η ταπείνωση, αμέσως γεννάται η επιστροφή του ανθρώπου.

Άρα ο εγωισμός και η υπερηφάνεια είναι εκείνα τα κακά που μας κρατάνε μακριά από τον Θεό. Την εικόνα του ασώτου υιού να τη ζήσουμε μέσα στη σκέψη και την καρδιά μας και θα αντλήσουμε, ή μάλλον θα αντλούμε συνεχώς μετάνοια και επιστροφή. Όχι μόνο μετάνοια και επιστροφή, αλλά θα πλουτίζουμε την καρδιά μας με αγάπη Θεού. Θα νοιώθουμε τον Θεό Πατέρα μας στοργικό με μία αγάπη που δεν έχει μέτρο. Μέσα σ’ αυτή την αγάπη είναι αδύνατο ν’ αστοχήσουμε. Όσα και αν μας ψιθυρίσει ο εχθρός, ότι δεν μας συγχωρεί ο Θεός, διότι εγκληματήσαμε στη ζωή, όταν δούμε στον καθρέφτη του ασώτου υιού την αγάπη του Θεού Πατρός μας, αμέσως όλοι οι λογισμοί του διαβόλου θα διασκορπιστούν.

 

[Από το περιοδικό «Όσιος Φιλόθεος της Πάρου» 6, Εκδ. Ορθόδοξος Κυψέλη 2002, άρθρο «Περί αγάπης και ευσπλαχνίας Θεού», σελ. 137 (απόσπασμα)]

Η άλλη όψις. Alopsis

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΟΡΦΟΥ ΝΕΟΦΥΤΟΣ: ΟΤΑΝ Η ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΕΙΝΑΙ ΑΛΗΘΙΝΗ ΕΙΝΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΗ!

Μητροπολίτης Μόρφου Νεόφυτος: Η Εκκλησία δεν έχει ανάγκη από εκσυγχρονισμό. Η Εκκλησία έχει ανάγκη να είναι αληθινή και να πιστεύει αυτά που πιστεύει το Ευαγγέλιο. Τίποτε άλλο. Όταν η Εκκλησία είναι αληθινή είναι σύγχρονη. 

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΛΕΜΕΣΟΥ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ: ΟΤΑΝ Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΜΠΕΙ ΣΩΣΤΑ ΣΤΗΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ!

Μητροπολίτης Λεμεσού Αθανάσιος: Όταν ο άνθρωπος μπει σωστά στην πνευματική ζωή τότε από την πρώτην κιόλας ώρα αρχίζει ν’ ανατέλλει μέσα του το φως της Ελπίδος του Θεού. Όμως, οπωσδήποτε, έχομεν μίαν πορείαν και αυτή η πορεία θέλει και αγώνα, θέλει και υπομονή, θέλει καρτερίαν και προπάντων θέλει την Πίστιν ότι  ο Θεός, ως καλός ιατρός, έχει στα χέρια Του την δικήν μας πορεία, η οποία είναι μία συνεργασία της ανθρωπίνης ελευθερίας μας με την ελευθερίαν και την Χάριν του Αγίου Πνεύματος. Απόδειξη είναι ότι ενώ πολλές φορές όλοι μάς λένε ότι δεν πάμε καλά και ότι, ξέρω ‘γω, αγωνιζόμαστε και δεν βλέπομεν τίποτα, εντούτοις δεν βγαίνομεν έξω από την Εκκλησία. Παρά τα χάλια μας δηλαδή, παραμένομεν εις τον πνευματικόν χώρο της Εκκλησίας, διότι υπάρχει μία μυστική έλξις, μια μυστική δύναμις μάς συγκρατεί παρόλην την αντίθεσιν, που συναντούμε σε κάθε βήμα μας. 

ΓΕΡΩΝ ΙΩΣΗΦ Ο ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΝΟΣ: ΑΥΤΟΙ ΠΟΥ ΜΑΣ ΚΑΤΗΓΟΡΟΥΝ ΜΑΣ ΩΦΕΛΟΥΝ ΠΙΟ ΠΟΛΥ ΑΠΟ ΑΥΤΟΥΣ ΠΟΥ ΜΑΣ ΕΠΑΙΝΟΥΝ!

Γέρων Ιωσήφ Βατοπαιδινός: Δεν πειράζει, παιδί μου, αυτοί που μας κατηγορούν μας ωφελούν πιο πολύ από αυτούς που μας επαινούν. Το τι θα πει ο Θεός έχει σημασία, τα λόγια των ανθρώπων είναι μάταια. 

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΚΑΡΠΑΘΙΟΣ: ΝΑ ΜΗΝ ΝΟΜΙΣΟΥΜΕ, ΛΟΙΠΟΝ, ΜΙΚΡΗ ΑΡΡΩΣΤΙΑ ΤΗ ΦΛΥΑΡΙΑ!

Άγιος Ιωάννης ο Καρπάθιος: Μια καλή λέξη, τον άλλοτε ακάθαρτο εκείνο ληστή, τον έκανε καθαρό και άγιο και τον έβαλε στον Παράδεισο και μια λέξη ανάρμοστη έφραξε στον Μωυσή τη γη της επαγγελίας.

Να μην νομίσουμε, λοιπόν, μικρή αρρώστια τη φλυαρία· γιατί οι φιλοκατήγοροι και φλύαροι αποκλείουν τον εαυτό τους από τη βασιλεία των Ουρανών.

Ο άνθρωπος πού έχει κακή γλώσσα, κι αν ακόμη προκόψει στην εδώ ζωή, όμως εκεί δε θα προκόψει, αλλά θα σκοντάψει και θα τον συλλάβουν ως θήραμά τους οι κακές τιμωρίες και θα τον καταστρέψουν.
Σωστά έλεγε κάποιος σοφός, ότι είναι καλύτερο να πέσεις από ψηλά στο έδαφος, παρά από γλώσσα. Πρέπει λοιπόν να πιστέψουμε τον Απόστολο Ιάκωβο, που γράφει:
«Κάθε άνθρωπος ας είναι γρήγορος ν’ ακούσει και αργός να μιλήσει». 

ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ: ΔΥΟ ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΝΑ ΑΠΟΦΕΥΓΕΙΣ!

Μέγας Βασίλειος: Δυο πράγματα κι εσύ ν' αποφεύγεις: Να μη θεωρείς τον εαυτό σου άξιο για επαίνους και να μη νομίζεις κανέναν κατώτερό σου. 

ΕΧΕΙ Ο ΘΕΟΣ!

Έχει ο Θεός! 

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ: Η ΚΕΝΟΔΟΞΙΑ ΕΙΝΑΙ ΑΙΤΙΑ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΚΑΚΩΝ!

Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: Η κενοδοξία είναι αιτία όλων των κακών. Απ' αυτή προέρχονται οι συγκρούσεις και οι διχόνοιες. Απ' αυτή οι φθόνοι και οι φιλονικίες. Απ' αυτή το πάγωμα της αγάπης. Απ' αυτό, δηλαδή, από το ότι επιθυμούμε σφόδρα τη δόξα των ανθρώπων, γινόμαστε δούλοι της τιμής των πολλών. Διότι δεν είναι δυνατόν να είναι κάποιος δούλος του Θεού, όταν είναι δούλος της δόξας.
 
(Τα Άπαντα ΕΠΕ 21, σελ. 476) 

ΟΣΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ: ΟΤΑΝ ΕΙΝΑΙ ΚΑΝΕΙΣ ΑΔΕΙΟΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΧΡΙΣΤΟ, ΤΟΤΕ ΕΡΧΟΝΤΑΙ ΧΙΛΙΑ ΔΥΟ ΑΛΛΑ ΚΑΙ ΤΟΝ ΓΕΜΙΖΟΥΝ!

Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης: Όταν κανείς είναι άδειος από τον Χριστό, τότε έρχονται χίλια δυό άλλα και τον γεμίζουν: ζήλιες, μίση, ανία, μελαγχολία, αντίδραση, κοσμικό φρόνημα, κοσμικές χαρές. Προσπαθήστε να γεμίσετε την ψυχή σας με τον Χριστό, για να μην την έχετε άδεια.
 
Η ψυχή μας μοιάζει με μια δεξαμενή γεμάτη νερό. Αν το νερό το ρίξεις προς τα λουλούδια, δηλαδή τις αρετές, το δρόμο του καλού, θα ζεις την αληθινή χαρά και θ’ ατροφήσουν οι κακίες, τ’ αγκάθια. Αν, όμως, ρίξεις το νερό προς τα αγκάθια, αυτά θ’ αναπτυχθούν και θα σε πνίξουν και θα μαραθούν όλα τα λουλούδια. 

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΜΟΡΦΟΥ ΝΕΟΦΥΤΟΣ: ΔΕΝ ΞΕΡΟΥΜΕ ΤΙ ΕΠΙΦΥΛΑΣΣΕΙ Η ΠΡΟΝΟΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ!

ΚΥΡΙΕ, ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΕ, ΕΛΕΗΣΟΝ ΜΕ!

Κύριε Ἰησοῦ Χριστέ, ἐλέησόν με! 

ΓΕΡΩΝ ΦΙΛΟΘΕΟΣ ΖΕΡΒΑΚΟΣ: ΤΟ ΚΑΛΟ ΔΕΝΤΡΟ ΠΑΡΑΓΕΙ ΚΑΛΟΥΣ ΚΑΡΠΟΥΣ, ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΛΟΙ ΓΟΝΕΙΣ ΚΑΝΟΥΝ ΚΑΛΑ ΠΑΙΔΙΑ!

ΓΕΡΩΝ ΦΙΛΟΘΕΟΣ ΖΕΡΒΑΚΟΣ

ΤΟ ΚΑΛΟ ΔΕΝΤΡΟ ΠΑΡΑΓΕΙ ΚΑΛΟΥΣ ΚΑΡΠΟΥΣ,

ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΛΟΙ ΓΟΝΕΙΣ ΚΑΝΟΥΝ ΚΑΛΑ ΠΑΙΔΙΑ

 
Το καλό δέντρο παράγει καλούς καρπούς, και οι καλοί γονείς κάνουν καλά παιδιά. Εκτός από το καλό παράδειγμα, έχουν καθήκον οι γονείς να εκπαιδεύουν τα παιδιά τους από την βρεφική τους ακόμη ηλικία. Να τα διδάσκουν τον φόβο του Θεού, να κόβουν τις κακές ορμές τους και τα ελαττώματα, όπου παρουσιάζονται να μην τα κολακεύουν και να μην τα κάνουν τα κακά θελήματα και τις ορέξεις τους. Όπως είναι το απαλό κερί που το πλάθεις όπως θέλεις και δέχεται ότι σφραγίδα του βάλεις, έτσι είναι και το μικρό παιδί- το διαπλάθεις όπως θέλεις. Στο άγραπτο χαρτί ότι γράψεις θα μείνει ανεξάλειπτο. Και το μικρό παιδί ότι μάθει και διδαχτεί από μικρό, αυτό θα έχει ανεξάλειπτο και όταν γεράσει. Στην μικρή και τρυφερή ηλικία δίδαξε, νουθέτησε το παιδί σου να θυμάται την διδασκαλία σου όταν γεράσει.
Σε όποιες πράξεις συνηθίζει κανείς από την παιδική του ηλικία, σε αυτές ευχαριστείτε και όταν γεράσει, είτε καλές είναι είτε κακές. Έτσι λέει ο Άγιος Γρηγόριος. Συνήθισε κάποιος από μικρός στην κλοπή; και όταν μεγαλώσει και γεράσει θα είναι ευχαρίστησή του να κλέβει. Έστω και αν ατιμάζεται και τιμωρείται και εξευτελίζεται, αυτός ευχαριστείται στο κακό. Συνήθισε κάποιος να πίνει από μικρός; και όταν μεγαλώσει και γεράσει θα ευχαριστείται να πίνει και να μεθάει, μολονότι βλέπει ότι η μέθη τον βλάπτει. Το ίδιο και με το κάπνισμα, προτιμάει ο καπνιστής να μην φάει, μόνο να μη στερηθεί το τσιγάρο.
Το ίδιο συμβαίνει και με τις αρετές. Συνήθισε κανείς από μικρός στην Εκκλησία; και όταν γεράσει θα πηγαίνει με ευχαρίστηση. Συνήθισε να προσεύχεται από μικρός, να εξομολογείται, να κοινωνεί, να είναι ελεήμων; στα ίδια αυτά θα ευχαριστείται και όταν ενηλικιωθεί και γεράσει. Μάλιστα η κακία, όταν από μικρός την συνηθίσει κανείς, διπλασιάζεται.
Όταν λοιπόν θέλετε τα παιδιά σας να γίνουν καλοί άνθρωποι, και να ευφρανθείτε με την πρόοδο τους, να τα συνηθίζετε από μικρά στην ευσέβεια. Εάν όμως φροντίζετε μόνο πώς να αφήσετε πλούτη και κληρονομιά στα παιδιά σας, και δεν φροντίζετε για την ανατροφή τους, τότε και σεις είστε δυστυχισμένοι και τα παιδιά σας μια μέρα θα γίνουν δυστυχισμένα και επιβλαβή και στον εαυτό τους και στην κοινωνία.