Ο ΠΑΤΗΡ ΚΟΣΜΑΣ, ΗΓΟΥΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΣΤΟΜΙΟΥ ΚΟΝΙΤΣΗΣ

 Ο πατήρ Κοσμάς, ηγούμενος της Μονής Στομίου Κονίτσης
του Ιωάννη Τάτση, Θεολόγου

Ο ηγούμενος της ιεράς Μονής Στομίου Κονίτσης, ο πατήρ Κοσμάς, ο καλόγερος, όπως συνήθιζαν να τον αποκαλούν κυρίως οι Κάτω Κονιτσιώτες, εκοιμήθη στις 23 Φεβρουαρίου 2025 και σε λίγες μέρες θα τελεστεί το τεσσαρακονθήμερο μνημόσυνο του. Υπήρξε άνθρωπος απλός, φίλος της ησυχίας, ολιγομίλητος, ανδρείος, διακριτικός σε όλα και κυρίως σε όσα συμβούλευε τα πνευματικά του τέκνα, αυτοδίδακτος ησυχαστής, ολιγαρκής και πράος. Αν και απέφευγε να διδάσκει τους άλλους, μερικές από τις απαντήσεις του σε ερωτήματα πιστών έχουν μείνει ανεξίτηλες σε όσους είχαμε τη μεγάλη ευλογία να ζήσουμε κοντά του. 

“Ποτέ μου δεν μετάνιωσα που δεν μίλησα” έλεγε, για να διδάξει ότι όποιος κρατά το στόμα του κλειστό αποφεύγει την κατάκριση, τις συγκρούσεις χωρίς λόγο, τις διαφωνίες και τις άσκοπες συνομιλίες. Στην τράπεζα της Μονής Στομίου, όπου συνέτρωγαν μοναχοί και λαϊκοί επισκέπτες, τις περισσότερες φορές παρακολουθούσε σιωπηλός τις συζητήσεις μεταξύ των επισκεπτών ενώ σπανιότερα παρενέβαινε λέγοντας τη γνώμη του με λίγες μόνο λέξεις, εάν επρόκειτο για θέμα άξιο λόγου, πνευματικό, εκκλησιαστικό ή εθνικό. Όταν τον ρωτούσαν τη γνώμη του για κάποιο ζήτημα άλλοτε την έλεγε και άλλοτε, εάν το θέμα δεν ήταν σημαντικό ή δεν αφορούσε άμεσα τους παρόντες συνομιλητές, άλλαζε την συζήτηση. Όταν έβλεπε πως η συζήτηση ξεστράτιζε σε θέματα της επικαιρότητας, πολιτικά ή άλλα αδιάφορα από πνευματικής άποψης, έβαζε τέλος στη συζήτηση και σηκωνόταν για την ευχαριστήρια προσευχή μετά το γεύμα ή το δείπνο.

Στα νέα παιδιά ήθελε πολύ να εμφυσήσει την ανδρεία και την όρεξη για πνευματικό αγώνα. Πολεμούσε τη νωχελικότητα και την καλοπέραση και έλεγε χαρακτηριστικά σε όλους: “Να μην σας βρίσκει ο ήλιος στο κρεβάτι”, εννοώντας ότι θα πρέπει να σηκώνονται από τον ύπνο πριν ακόμη ανατείλει ο ήλιος. Όταν μάλιστα ένας νέος του είπε χαριτολογώντας ότι δεν τον βρίσκει ο ήλιος στο κρεβάτι γιατί κλείνει τις γρίλιες στα παράθυρα, εκείνος δεν φάνηκε να συμμερίζεται το αστείο και επέμεινε: “Άφησέ τα αυτά. Να σηκώνεσαι πρωΐ. Να έχεις τη μέρα μπροστά”. Ο ίδιος ήταν πραγματικό νυχτοπούλι. Κοιμόταν λίγες ώρες και αγαπούσε να βλέπει την ανατολή του ήλιου. Ήξερε μάλιστα στο μοναστήρι του το ακριβές σημείο που εμφανίζεται ο ήλιος κατά την ανατολή σε κάθε εποχή και μήνα του χρόνου. Για τους μοναχούς ακόμη περισσότερο έλεγε ότι ταιριάζουν τα λόγια του αγίου Παϊσίου ότι “η νύχτα δεν είναι ποτέ μεγάλη για τον μοναχό”, δηλαδή ο χρόνος δεν φτάνει ποτέ για τη βραδινή περισυλλογή, την προσευχή μέσα στη νυχτερινή ησυχία για τον εαυτό μας και τους άλλους. Ο π. Κοσμάς έλεγε επίσης συχνά ότι “το ηλιοβασίλεμα θαυμάζουν μόνο όσοι δεν είναι άξιοι να γευτούν την ομορφιά της ανατολής” επειδή ο ύπνος τους κρατάει κοιμισμένους στο κρεβάτι. 

Ο π. Κοσμάς ήταν άνθρωπος με μεγάλη σωματική δύναμη και πολλή αντοχή. Νεότερος κουβαλούσε πολλά υλικά για την ανοικοδόμηση και ανακαίνιση της Μονής Στομίου με τα χέρια του, φόρτωνε με δεξιοτεχνία μουλάρια και άλογα σηκώνοντας τσιμέντα, τσουβάλια με άμμο, μάρμαρα, πλάκες, βαριά ξύλα και άλλα απαραίτητα. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του, η ασθένεια του πάρκινσον μαζί με τα φυσικά γεράματα κατέβαλαν τη σωματική του δύναμη και αυτό αποτελούσε μία μεγάλη ταπείνωση για εκείνον, κυρίως γιατί χρειαζόταν τη βοήθεια άλλων για πολλές από τις καθημερινές του ανάγκες. Δεν του άρεσε να τον υπηρετούν και με δυσκολία ζητούσε βοήθεια. Ωστόσο μέχρι την τελευταία ημέρα της επίγειας ζωής του σηκωνόταν από το κρεβάτι και η Παναγία δεν επέτρεψε να παραμείνει κατάκοιτος. Στο κελί του στο Στόμιο, όταν η δυσκαμψία, που του προκαλούσε το πάρκινσον, άρχισε να αυξάνει, τοποθέτησε χοντρά σχοινιά, κρεμασμένα από το ταβάνι, τα οποία τραβούσε με τα χέρια του για να σηκωθεί από το κρεβάτι. Κάποιος αδελφός τον ρώτησε αν τα σχοινιά αυτά είναι για να κρατιέται όρθιος σε προσευχή και εκείνος αυθόρμητα του απάντησε ότι τα σχοινιά είναι απλά για να σηκώνεται όρθιος. Δεν μιλούσε σχεδόν ποτέ για τον προσωπικό του πνευματικό αγώνα αλλά όταν είχε κάποιο πρόβλημα ή όταν κάποιος ασθενής ή συγγενής ασθενούς ή εμπερίστατου αδελφού ζητούσε προσευχή, έλεγε σε κάποιους γνωστούς του ότι πρέπει να κάνουμε προσευχή για τον τάδε. Όταν κάποτε το πρωί μετά την αγρυπνία για την εορτή του Αγίου Παϊσίου, κάποιος πιστός ζήτησε από έναν ιερέα, που βρισκόταν στη Μονή, να γίνει μία Παράκληση για ένα παιδί που έπασχε από σοβαρή ασθένεια, ο π. Κοσμάς παρά την προχωρημένη ασθένεια και αδυναμία του και τον κόπο της αγρυπνίας είπε: “Θα έρθω κι εγώ”. Τελικά ανέλαβε ο ίδιος να πει τα λόγια του ιερέα στην Παράκληση που έγινε, έμεινε σκυφτός, σκεπτικός και προσευχόμενος όλη την ώρα και με πολύ πόνο πρόφερε το όνομα του ασθενή νέου παρακαλώντας την Παναγία για εκείνον. 

Αυτά τα λίγα γράφτηκαν για τον μακαριστό πλέον πατέρα Κοσμά, τον ηγούμενο της Μονής Στομίου και τον πνευματικό της Κόνιτσας με αφορμή τον τεσσαρακονθήμερο μνημόσυνο του. Υπάρχουν και άλλα πολλά που θα μπορούσαν να γραφούν από όσα ακούσαμε και ζήσαμε κοντά του. Δεν είναι όμως ακόμη η κατάλληλη στιγμή ούτε αρκεί ένα άρθρο για να γραφούν όλα αυτά. 

Για πολλούς από όσους γνωρίσαμε τον π. Κοσμά η αναχώρησή του από τον πρόσκαιρο τούτο κόσμο μας γέμισε λύπη πολλή, κυρίως γιατί χάσαμε τον πνευματικό μας πατέρα κι οδηγό, το πνευματικό μας στήριγμα. Η κοίμησή του όμως ήρθε όταν έφτασε για εκείνον το πλήρωμα του χρόνου, η κατάλληλη στιγμή, αφού τον τελευταίο καιρό δοκιμάστηκε πολύ από την ασθένειά του, υπέμεινε καρτερικά και τελικά ήσυχα και απλά, όπως έζησε όλη του τη ζωή, αναχώρησε για τη μόνιμη ουράνια πατρίδα μας. Την ευχή του να έχουμε. 

 Ορθόδοξος Τύπος, 28/03/2025

ΟΙ ΕΦΗΒΟΙ ΕΚΤΙΘΕΝΤΑΙ ΣΕ "ΦΡΙΚΤΟ" ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

 Οι έφηβοι εκτίθενται σε «φρικτό» περιεχόμενο στο διαδίκτυο
Έρευνα αποκαλύπτει την κλίμακα του προβλήματος

Οι έφηβοι βλέπουν συστηματικά ακατάλληλο βίαιο ή σεξουαλικό περιεχόμενο, απασχολούνται πολλές ώρες στο διαδίκτυο και έρχονται πολύ συχνά σε επαφή με αγνώστους, σύμφωνα με έρευνα που έγινε για το Sky News.

Περισσότεροι από 1.000 νέοι ηλικίας 14 έως 17 ετών σε σχολεία του Ντάρλινγκτον στη Βρετανία απάντησαν στο τι βλέπουν και τι βιώνουν στο διαδίκτυο όταν απασχολούνται με τις δημοφιλείς σε εφήβους εφαρμογές.

Οι απαντήσεις τους εγείρουν ανησυχητικά ερωτήματα σχετικά με το αν οι κυβερνήσεις και οι εταιρείες τεχνολογίας κάνουν αρκετά για την προστασία των παιδιών στο διαδίκτυο.

Από τα άτομα που συμμετείχαν στην έρευνα, το 40% περνούσε τουλάχιστον έξι ώρες την ημέρα στο διαδίκτυο. Ένας στους πέντε δήλωσε ότι περνούσε πάνω από οκτώ ώρες την ημέρα στο τηλέφωνό του.

Ορισμένα από τα ευρήματα στην ομάδα εφήβων κάτω των 16 ετών ήταν εξόχως αρνητικά, καθώς το 75% είχε έρθει σε επαφή με αγνώστους μέσω των κοινωνικών μέσων και των διαδικτυακών παιχνιδιών.

Την ίδια στιγμή περισσότεροι από τους μισούς (55%) μαθητές ηλικίας 14 έως 15 ετών, είχαν δει σεξουαλικό ή βίαιο περιεχόμενο που ήταν ακατάλληλο για την ηλικία τους.

Ανησυχητικό είναι ότι ένα μεγάλο ποσοστό από αυτούς (50%) δήλωσε ότι το ακατάλληλο περιεχόμενο εμφανιζόταν πολύ συχνά στις οθόνες τους στις εφαρμογές των μέσων κοινωνικής δικτύωσης χωρίς να το αναζητήσουν – γεγονός που υποδηλώνει ότι αυτό οφείλεται στον προγραμματισμό των αλγορίθμων. 

Η ανάγκη των εφήβων για ασφάλεια

Οι έφηβοι που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν ότι ήθελαν να ακουστεί η φωνή τους στη συζήτηση για την ασφάλεια στο διαδίκτυο. Αν και δεν τάχθηκαν υπέρ της απαγόρευσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ή των smartphone, πολλοί ήθελαν αυστηρότερους ελέγχους στο περιεχόμενο που εμφανίζεται στις οθόνες τους.

Όταν ρωτήθηκαν αν ήταν υπέρ του να κάνουν οι εταιρείες μέσων κοινωνικής δικτύωσης περισσότερα για να προστατεύσουν τους νέους κάτω των 16 ετών από το να βλέπουν επιβλαβές περιεχόμενο, το 50% ήταν υπέρ και το 14% κατά. 

«Είναι τρομακτικό»

Από τους μαθητές ζητήθηκε επίσης να συμμετέχουν σε μία συζήτηση, η οποία μαγνητοσκοπήθηκε, που σχολίαζαν τα αποτελέσματα της έρευνας, με οικοδέσποινα τη βουλεύτρια των Εργατικών, Lola McEvoy , το γραφείο της οποίας διεξήγαγε την έρευνα.

Ο 15χρονος Jacob είπε ότι μεταξύ των πραγμάτων που είχε δει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ήταν «αίμα, κακοποίηση ζώων, αυτοκινητιστικά δυστυχήματα, οτιδήποτε σχετίζεται με το θάνατο, βασανιστήρια».

«Είναι αρκετά φρικιαστικό. Πολλά από τα πράγματα που έχω δει, τα οποία δεν θα έπρεπε να έχω δει, δεν έχουν αναζητηθεί απευθείας από εμένα και μου έχουν παρουσιαστεί χωρίς να το θέλω. Τα περισσότερα από αυτά τα εμφανίζονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στο Instagram Reels, στο TikTok, μερικές φορές στο YouTube. Είναι σαν ρουλέτα, μπορείς να μπεις στο διαδίκτυο για να ψυχαγωγηθείς με αστεία και δημιουργικά video, αλλά πάντα υπάρχει ο κίνδυνος να πέσεις σε περιεχόμενο με ρατσισμό, σεξισμό και ακατάλληλο για ανηλίκους».

Ο Matthew, επίσης 15 ετών, δήλωσε ότι περνάει έξι με επτά ώρες την ημέρα στο διαδίκτυο, πριν από το σχολείο αλλά και μέχρι αργά το βράδυ – και έως και εννέα ώρες τα Σαββατοκύριακα, παίζοντας παιχνίδια και στέλνοντας μηνύματα με φίλους.

«Μετά το σχολείο, η μόνη στιγμή που κάνω διάλειμμα είναι όταν τρώω ή όταν μιλάω με κάποιον. Μπορεί να μετατραπεί σε εθισμό.Έχω δει ένα ποικίλο φάσμα πραγμάτων – σεξουαλικό περιεχόμενο, γραφικά βίντεο, αιματηρές φωτογραφίες και απλά εικόνες που με αναστάτωσαν. Κυρίως με τη βία είναι στα Instagram Reels, με το σεξουαλικά σαφές περιεχόμενο είναι περισσότερο το Snapchat και το TikTok».  

Τα έφηβα κορίτσια και η επαφή με τους αγνώστους

Η Summer, 14 ετών, δήλωσε: «Βλέπω ανεπιθύμητο περιεχόμενο. Κυρίως έχει να κάνει με το πώς να αποκτήσετε ένα καλοκαιρινό σώμα. Εμφανίζεται τυχαία χωρίς να ψάχνω κάτι τέτοιο. Έκανα αναφορά, αλλά συνεχίζει να εμφανίζεται. Και εγώ και πολλοί φίλοι μου έχουν έρθει σε επαφή με αγνώστους. Μπορούν να εμφανιστούν τυχαία στο Snapchat και στο TikTok και δεν ξέρεις ποιοι είναι, και είναι αρκετά ανησυχητικό, είναι πιθανότατα περίπου 40 ετών».

Η 15χρονη Ολίβια, 15 ετών συμπλήρωσε: «Έχω προστεθεί σε ομαδική συνομιλία με εκατοντάδες άτομα που στέλνουν εικόνες όπως πτώματα και αίμα. Προσπαθώ να φύγω, αλλά υπάρχουν τόσοι πολλοί άνθρωποι, που δεν ξέρω ποιος με έχει προσθέσει και συνεχώς με ξαναπροσθέτουν. Μπορεί να είναι σεξουαλικές ή βίαιες εικόνες».

Στην ερώτηση τι δεν της άρεσε στο διαδίκτυο, η Briony, 14 ετών, απάντησε: «Η ενασχόληση με ηλικιωμένους ανθρώπους, ανθρώπους που δεν είναι φίλοι μου και που δεν γνωρίζω. Είναι πολύ ταπεινωτικό όταν οι άλλοι άνθρωποι σχολιάζουν και είναι αγενείς- και είναι αρκετά φρικτό».

Λιγότεροι από το ένα τρίτο των ερωτηθέντων (31%) δήλωσαν ότι καλούνται να διευκρινίσουν την ηλικία τους πριν την προβολή ακατάλληλου περιεχομένου.

Όταν ρωτήθηκαν για την ηλικία τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, περίπου το ένα τρίτο δήλωσε ότι συνήθως προσποιούνται πως είναι μεγαλύτεροι. Ωστόσο, πολλοί ήταν εκείνοι που παραδέχτηκαν πως έχουν δει ακατάλληλο περιεχόμενο, παρ’ ότι είχαν δηλώσει την πραγματική τους ηλικία. 

Οι γονείς δεν μπορούν να το αντιμετωπίσουν μόνοι

Η κ. McEvoy χαρακτήρισε τα ευρήματα «σοκαριστικά» και δήλωσε ότι «η ασφάλεια των παιδιών μας στο διαδίκτυο είναι ένα από τα καθοριστικά ζητήματα της εποχής μας. Οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούν, αλλά δεν μπορούν να το αντιμετωπίσουν μόνοι τους», πρόσθεσε.

«Χρειαζόμαστε εφαρμόσιμη επαλήθευση της ηλικίας, καλύτερους ελέγχους περιεχομένου και περισσότερες λειτουργίες που να ανταποκρίνονται στην ηλικία των χρηστών, ώστε να διασφαλίσουμε ότι τα παιδιά μπορούν να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο χωρίς φόβο». 

Ο νόμος για την ασφάλεια στο διαδίκτυο στην Αγγλία, ο οποίος ψηφίστηκε από τους βουλευτές τον Οκτώβριο του 2023, έχει ως στόχο να προστατεύσει τους χρήστες -ιδίως τα παιδιά- από το παράνομο και επιβλαβές περιεχόμενο.

Εφαρμόζεται φέτος, με τα πρόστιμα να είναι πολύ αυστηρά για τις πλατφόρμες που δεν τον ακολουθούν και δεν εμποδίζουν τα παιδιά να έχουν πρόσβαση σε επιβλαβές και ακατάλληλο για την ηλικία τους περιεχόμενο.

Οι εταιρείες επιμένουν ότι λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους τα θέματα ασφάλειας και τους όρους χρήσης για την ηλικία. Το Instagram λανσάρει τους λογαριασμούς εφήβων, οι οποίοι, όπως λέει, θα περιορίσουν ποιος μπορεί να επικοινωνήσει με τους εφήβους και το περιεχόμενο που μπορούν να δουν.

Το Snapchat και το TikTok ισχυρίζονται ότι οι λογαριασμοί για τους νέους κάτω των 16 ετών ρυθμίζονται σε ιδιωτική λειτουργία – δηλαδή, χρειάζεται να δοθεί πρόσβαση από τον χρήστη ώστε να έρθουν σε επαφή μαζί του.

Το Snapchat, το Instagram και το TikTok κλήθηκαν να σχολιάσουν, αλλά δεν έκαναν επίσημη δήλωση σχετικά με τα σχόλια των εφήβων, αναφέρει το Sky News. 

alopsis.gr

ΤΟ ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ ΓΙΑ ΤΑ ΒΛΑΣΦΗΜΑ ΕΡΓΑ ΤΗΣ ΠΙΝΑΚΟΘΗΚΗΣ

Το Άγιο Όρος για τα βλάσφημα έργα της Εθνικής Πινακοθήκης

Με έντονο ύφος, η Ιερά Κοινότητα του Αγίου Όρους απέστειλε επίσημη επιστολή διαμαρτυρίας στην Υπουργό Πολιτισμού, κ. Λίνα Μενδώνη, για την πρόσφατη έκθεση στην Εθνική Πινακοθήκη, η οποία περιελάμβανε έργα που, κατά την κρίση των Αγιορειτών Πατέρων, προσβάλλουν βάναυσα το Ορθόδοξο φρόνημα και την πίστη του λαού.

Στην επιστολή, που φέρει ημερομηνία 26 Μαρτίου 2025 και υπογράφεται από αντιπροσώπους όλων των Ιερών Μονών της Αθωνικής Πολιτείας, γίνεται σαφής λόγος για πρόκληση και βλασφημία, καθώς έργα της έκθεσης «περιέχουν απροκάλυπτη περιφρόνηση και εμπαιγμό της Ιεράς Εικόνας της Υπεραγίας Θεοτόκου και του Κυρίου ημών Ιησού Χριστού». 

Ακολουθεί η επιστολή της Ιεράς Κοινότητας του Αγίου Όρους 

eeod.gr 

ΟΣΙΟΣ ΠΑΪΣΙΟΣ: Η ΕΚΤΡΩΣΗ ΕΙΝΑΙ ΦΟΒΕΡΗ ΑΜΑΡΤΙΑ!

Όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης: Η έκτρωση είναι φοβερή αμαρτία. Είναι φόνος, και μάλιστα πολύ μεγάλος φόνος, γιατί σκοτώνονται αβάπτιστα παιδιά. Πρέπει να καταλάβουν οι γονείς ότι η ζωή αρχίζει από την στιγμή της συλλήψεως.

ΓΕΡΩΝ ΕΦΡΑΙΜ ΑΡΙΖΟΝΑΣ: Η ΤΑΡΑΧΗ ΚΑΙ ΟΙ ΛΟΓΙΣΜΟΙ ΦΑΝΕΡΩΝΟΥΝ, ΟΤΙ ΤΟ ΑΠΑΙΣΙΟ ΘΗΡΟ ΤΟΥ ΕΓΩΙΣΜΟΥ ΚΑΤΟΙΚΕΙ ΜΕΣΑ ΜΑΣ!

 

Γέρων Εφραίμ Αριζόνας: Η τα­ρα­χή και οι λο­γι­σμοί φα­νε­ρώ­νουν, ότι το απαί­σιο θη­ρίο του εγωι­σμού κα­τοι­κεί μέσα μας. Ανά­λο­γα με το βαθ­μό τα­ρα­χής που νιώ­θει ένας άν­θρω­πος από μια πα­ρα­τή­ρη­ση που του κά­νουν, εί­ναι και το μέ­γε­θος του εγωι­σμού του.