Η ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΑΚΑΘΙΣΤΟΥ ΥΜΝΟΥ

 Η ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΚΑΙ ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΑΚΑΘΙΣΤΟΥ ΥΜΝΟΥ 

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ, Θεολόγου - Καθηγητού

Η ορθόδοξη υμνολογία αποτελεί ένα κορυφαίο κεφάλαιο στον παγκόσμιο πολιτισμό. Είναι η αδιάκοπη συνέχεια της ανεπανάληπτης αρχαιοελληνικής ποίησης, καθότι, όπως έχουμε τονίσει επανειλημμένα, ο αρχαιοελληνικός πολιτισμός διασώθηκε και αναπτύχθηκε μέσα στο Χριστιανισμό. Η ορθόδοξη εκκλησιαστική ποίηση, ως ύψιστη καλλιτεχνική έκφραση, κατέστη τα τελευταία χρόνια αντικείμενο μελέτης και θαυμασμού πολλών ξένων ετεροδόξων μελετητών. Ένα από τα σπουδαιότερα δείγματα της εκκλησιαστικής μας ποίησης είναι και ο λαοφιλής Ακάθιστος Ύμνος, ο οποίος ψάλλεται όπως είναι γνωστό, τμηματικά, κάθε Παρασκευή βράδυ στις τέσσερις πρώτες εβδομάδες της Μ. Τεσσαρακοστής και ολόκληρος το βράδυ της Παρασκευής της Ε΄ εβδομάδος των Νηστειών. Η αγάπη δε του πιστού λαού για την ακολουθία των Χαιρετισμών και του Ακαθίστου Ύμνου είναι τόσο μεγάλη ώστε κατακλύζει ασφυκτικά τους ναούς αυτές τις ημέρες. Ο Ακάθιστος Ύμνος ανήκει στην υμνολογική κατηγορία των κοντακίων, των υπέροχων εκείνων ύμνων που μεσουράνησαν από τον ΣΤ΄ έως τον Η΄ αιώνα στο Βυζάντιο. Ο ύμνος αυτός, όπως και όλα τα κοντάκια με τη σταθερή μορφή, αποτελείται από το προοίμιο, το οποίο είναι ένα τροπάριο εισαγωγικό και περιληπτικό του όλου ύμνου, το γνωστό μας «Τη υπερμάχω…» και ακολουθούν 24 στροφές (οι οίκοι), έχοντας ακροστιχίδα τα γράμματα της αλφαβήτου και ακροτελεύτιο, οι μεν δώδεκα περιττοί οίκοι το «Χαίρε νύμφη ανύμφευτε» και οι υπόλοιποι δώδεκα ζυγοί το «αλληλούια». Οι στίχοι των οίκων είναι αντίστοιχα ισοσύλλαβοι και ομότονοι έτσι ώστε η ισοσυλλαβία και η ομοτονία των αντιστοίχων στίχων των οίκων να δημιουργεί αξιόλογη ρυθμική τάξη. Ο ποιητής του θαυμαστού αυτού ποιήματος μας είναι άγνωστος, καθώς και ο χρόνος σύνθεσής του. Μόνο υποθέσεις μπορούμε να κάνουμε. Κάποιοι δέχονται ως ποιητή τον Ρωμανό τον Μελωδό (6ος αιώνας), άλλοι τον πατριάρχη Σέργιο (7ος αιώνας), άλλοι τον Γεώργιο Πισίδη (7ος αιώνας), κάποιοι άλλοι τον πατριάρχη Γερμανό Α΄ (8ος αιώνας), τον ιερό Φώτιο (9ος αιώνας), την Κασσιανή (9ος αιώνας) κ.α. Πρόβλημα επίσης είναι και η αφορμή σύνθεσης του Ακαθίστου Ύμνου. Οι ερευνητές παίρνοντας αφορμή από το υπέροχο προοίμιο «Τη υπερμάχω στρατηγώ…» και εστιάζοντας στην φράση «Ως λυτρωθείσα των δεινών ευχαριστήρια αναγράφω σοι η πόλις σου Θεοτόκε» επιχειρούν να προσδιορίσουν το πολεμικό γεγονός από το οποίο σώθηκε η Κωνσταντινούπολη, χάρη στην θαυματουργική επέμβαση της Θεομήτορος. Έτσι κάποιοι μιλούν για την στάση του νίκα (534), άλλοι για την επιδρομή των Αβάρων επί Μαυρικίου και επί Ηρακλείου (626), ή των Αράβων επί Κωνσταντίνου Δ΄του Πωγωνάτου (7ος αιώνας) και την εποχή του Λέοντος Γ ΄του Ισαύρου (8ος αιώνας). Οι πιο πολλοί συγκλίνουν στην άποψη ότι ο Ακάθιστος Ύμνος συντέθηκε γύρω στον 6ο αιώνα ανεξάρτητα από κάποιο ιστορικό γεγονός με μοναδικό σκοπό να εξυμνηθεί το ιερό πρόσωπο της Θεοτόκου και κατά κύριο λόγο ο Ευαγγελισμός Της. Την άποψη αυτή ενισχύει το γεγονός ότι το αρχικό προοίμιο του ύμνου ήταν άλλο, το «Το μυστικώς προσταχθέν λαβών εν γνώσει…», το οποίο έχει σχέση με το περιεχόμενο της εορτής του Ευαγγελισμού. Είναι όμως πολύ πιθανό, όπως βεβαιώνει και η παράδοση, το έτος 626, επί Ηρακλείου, χάρη στη θαυματουργική επέμβαση της Θεοτόκου για τη σωτηρία της Βασιλεύουσας από τους Αβάρους, να συντέθηκε άλλο επίκαιρο προοίμιο, το «Τη υπερμάχω στρατηγώ τα νικητήρια…» από τον πατριάρχη Σέργιο, για να ταιριάζει στην περίσταση. Ο προϋπάρχων θαυμαστός ύμνος μαζί με το νέο προοίμιο, το οποίο επεκράτησε τελικά, ψάλθηκε από τον ευσεβή λαό της Πόλης ως ευχαριστήρια ολονύκτια ωδή στην Υπέρμαχο Στρατηγό. Ονομάστηκε δε Ακάθιστος, διότι, σε ένδειξη σεβασμού, κλήρος και λαός, έψαλλαν όρθιοι τον επινίκιο αυτόν ύμνο στη Θεοτόκο. Ανεξάρτητα από τα προβλήματα αυτά, η καλλιέπεια του Ακαθίστου Ύμνου είναι πραγματικά θαυμαστή. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι είναι η σπουδαιότερη υμνολογική σύνθεση της Εκκλησίας μας και ένα κορυφαίο ποίημα της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Πραγματικά, τα εκφραστικά και αισθητικά στοιχεία του είναι πάμπολλα. Εξαιρετική εντύπωση προκαλούν οι παρομοιώσεις, οι ζωηρές εικόνες από την καθημερινή ζωή, το φυτικό και ζωικό βασίλειο, οι αντιθέσεις, τα αφηρημένα ουσιαστικά, τα οποία έπλεξε αριστοτεχνικά ο ποιητής σε κάθε στίχο. Ως περιεχόμενο του ύμνου περιλαμβάνεται ο Ευαγγελισμός, η επίσκεψη της Θεοτόκου στην Ελισάβετ, οι αμφιβολίες του μνήστορος Ιωσήφ, η προσκύνηση του Θείου Βρέφους από τους Μάγους της Ανατολής, η Υπαπαντή, η φυγή στην Αίγυπτο, το όλο μυστήριο της σαρκώσεως του Θεού Λόγου και η εν Αυτώ σωτηρία του ανθρωπίνου γένους. Μέσα από τη θαυμάσια ποιητική πλοκή προβάλλει το ιερότατο πρόσωπο της Θεομήτορος ως η αγνότερη, καθαρότερη και αγιότερη ανθρώπινη ύπαρξη, ο Οποία αξιώθηκε να γίνει το τίμιο και καθαρό δοχείο της θεότητας. Αξιώθηκε Αυτή να γίνει η καθέδρα του Βασιλέως και η νοητή κλίμαξ, η οποία ένωσε τη γη με τον ουρανό, τον άνθρωπο με το Θεό. Εξαίρεται επίσης με έμφαση η συμβολή της Θεοτόκου στο έργο της σωτηρίας του ανθρωπίνου γένους, η οποία χαρακτηρίζεται ως αναντικατάστατη. Ο υπέροχος αυτός ύμνος, με την ανεπανάληπτη ποιητική του αξία, ενέπνευσε κατά καιρούς πληθώρα καλλιτεχνών. Μεγάλοι ζωγράφοι ιστόρισαν με το χρωστήρα τους ατόφιες σκηνές του Ακαθίστου Ύμνου. Μεγάλοι ποιητές χρησιμοποίησαν αυτολεξεί φράσεις του θεσπεσίου ύμνου και δανείστηκαν από αυτόν καλλολογικά στοιχεία (Παλαμάς, Σικελιανός, Ελύτης). Σπουδαίοι ρήτορες δεν παραλείπουν να χρησιμοποιούν φραστικά σχήματα του Ακαθίστου Ύμνου στους λόγους τους. Επίσης η επίδραση του θαυμαστού ύμνου στον απλό λαό υπήρξε τεράστια. Δεν είναι λίγες οι φράσεις που χρησιμοποιούνται με σημασία στον καθημερινό λόγο, παρμένες από το θεσπέσιο λειμωνάριο αυτού του ποιήματος, π.χ. «χαίρε βάθος δυσθεώρητον». Οι ακολουθίες των Χαιρετισμών και του Ακαθίστου γίνονται ευκαιρία για τους πιστούς να κατακλείσουν τους ναούς. Σπεύδουν να ακούσουν τον υπέροχο ύμνο και να σιγοψάλλουν το «Χαίρε Νύμφη ανύμφευτε» στην Μεγάλη Μητέρα του κόσμου, το καταφύγιο κάθε πονεμένης ψυχής. Υπάρχουν πιστοί που έχουν αποστηθίσει ολόκληρο τον Ακάθιστο Ύμνο, τον οποίο ψάλλουν στην καθημερινή τους προσευχή, ως βάλσαμο ουράνιο και ύψιστη πνευματική τέρψη για τις ψυχές τους. Διότι μέσα από τους μελιστάλακτους στίχους του προβάλλει η γλυκιά μορφή της Παναγίας μας ως το αρχέτυπο της πραγματικής μητρικής αγάπης, της απύθμενης ευσπλαχνίας, της αείσκεπης προστασίας, της ταχείας βοηθείας. Γι' αυτό το υπέροχο αυτό ποίημα είναι τόσο αγαπητό στο ορθόδοξο πλήρωμα! 

ΜΑΡΤΙΟΣ 2001

ΑΠΟΣΤΟΛΙΚΗ ΔΙΑΚΟΝΙΑ

Π. ΣΥΜΕΩΝ ΚΡΑΓΙΟΠΟΥΛΟΣ: ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ!

 π. Συμεών Κραγιόπουλος: Το πνεύμα της εποχής…

 

«Δεν βλέπετε; Οι πάντες είναι λαχανιασμένοι, οι πάντες είναι κυριευμένοι από άγχος· κι εκείνοι που έχουν πολλά, κι εκείνοι που έχουν λιγότερα, αλλά θέλουν να αποκτήσουν περισσότερα…»
~ Να παρακαλέσουμε τον Θεό να μας βοηθήσει να αρχίσουμε να βλέπουμε μέσα από το πνεύμα του, μέσα από το πνεύμα των Πατέρων και των αγίων τα πράγματα, τη ζωή, και όχι μέσα από το κοσμικό πνεύμα. Σήμερα, προπαντός σήμερα, είναι πολύ άσχημη η κατάσταση· πάρα πολύ άσχημη.
 
Αγαπούν τόσο πολύ το χρήμα οι άνθρωποι, αγαπούν τόσο πολύ τα τόσα και τόσα που προσφέρει ο σημερινός πολιτισμός, που εάν, π.χ., έχεις πλυντήριο, έχεις ψυγείο, έχεις τις άλλες ανέσεις που παρέχει ο σημερινός πολιτισμός, νομίζουν ότι αυτό σημαίνει πως ο Θεός σε αγαπά. Εάν τυχόν δεν τα έχεις αυτά, σημαίνει ότι ο Θεός δεν σε αγαπά. Τόσο έχουμε διαστρέψει τα πράγματα, τόσο τα βλέπουμε στραβά και ανάποδα, τόσο τα βλέπουμε λανθασμένα μέσα από το κοσμικό πνεύμα, ώστε έχουμε φθάσει σ’ αυτό το σημείο.
Το πνεύμα που επικρατεί σήμερα είναι αυτό· άνθρωπος πετυχημένος θεωρείται εκείνος ο οποίος βγάζει πολλά χρήματα. Άνθρωπος πετυχημένος θεωρείται εκείνος ο οποίος μεγαλώνει την επιχείρησή του. Άνθρωπος πετυχημένος θεωρείται εκείνος ο οποίος έχει όλες τις σύγχρονες ανέσεις στο σπίτι του. Άνθρωπος πετυχημένος είναι εκείνος ο οποίος φτιάχνει και ξαναφτιάχνει διαμερίσματα, ο οποίος μπορεί και σπουδάζει, ο οποίος μπορεί και παίρνει πολλά πτυχία. Αυτό είναι το πνεύμα της εποχής.
Δεν είναι βέβαια κακό να σπουδάσει κανείς. Μην το πάρετε έτσι. Ούτε είναι κακό να έχει κανείς στο σπίτι του ό,τι χρειάζεται να έχει· αλλά δεν είναι αυτό η ζωή. Δυστυχώς, νομίζουμε ότι αυτό είναι η ζωή. Αυτό το πνεύμα κυριαρχεί σήμερα και έχει κατακλύσει όλες τις καρδιές, όλες τις ψυχές, και μέσα από αυτό το πνεύμα τα βλέπουμε όλα, τα κρίνουμε όλα, τα καταλαβαίνουμε όλα, και έξω από αυτό το πνεύμα δεν μπορούμε να καταλάβουμε τίποτα. Και μπλέξαμε μέσα σ’ αυτή την πλεκτάνη, μέσα σ’ αυτό το οποίο μας πνίγει, μας καταστρέφει, μας οδηγεί στον μηδενισμό.
Δεν βλέπετε; Οι πάντες είναι λαχανιασμένοι, οι πάντες είναι κυριευμένοι από άγχος· κι εκείνοι που έχουν πολλά, κι εκείνοι που έχουν λιγότερα, αλλά θέλουν να αποκτήσουν περισσότερα. Βλέπετε κανέναν άνθρωπο που να μην είναι έτσι; Είναι θανατηφόρο το πνεύμα αυτό, και χρειάζεται οι χριστιανοί να μην αφήσουμε τον εαυτό μας να επηρεασθεί. Οι άλλοι τουλάχιστον δικαιολογούνται, και μπορεί να βρουν κάποιο έλεος από τον Θεό. Εμείς όμως, που υποτίθεται ότι διαβάζουμε το Ευαγγέλιο, ότι γνωρίζουμε την Αγία Γραφή, ότι γνωρίζουμε τη ζωή των Πατέρων, τη ζωή των αγίων, που υποτίθεται ότι τα γνωρίζουμε όλα αυτά, δεν δικαιολογούμαστε να επηρεαζόμαστε τόσο πολύ από το κοσμικό πνεύμα, το πνεύμα της εποχής, και αυτό να μας άγει και να μας φέρει και μέσα εκεί να πνιγόμαστε. Δεν δικαιολογούμαστε. Είναι μωρία αυτό, είναι ανοησία, και μόνο γι’ αυτό ο Θεός θα μας αποδοκιμάσει.
 
«Δύο και πονηρά εποίησεν ο πρωτότοκος υιός μου Ισραήλ· εμέ εγκατέλιπε, πηγήν ύδατος ζωής, και ώρυξεν εαυτώ φρέαρ συντετριμμένον», λέει ένα τροπάριο του όρθρου της Μεγάλης Παρασκευής, παίρνοντας τα λόγια από την Παλαιά Διαθήκη (Ιερ. 2:13). Είναι το παράπονο του Θεού. «Δύο φοβερά πράγματα», λέει ο Θεός, «έκανε ο Ισραήλ· εγκατέλειψε εμένα, που είμαι η πηγή της ζωής, που είμαι η πηγή του νερού που δίνει ζωή, και τι πήγε και έκανε; Δεν είναι ότι εγκατέλειψε εμένα, αλλά πήγε και άνοιξε «φρέαρ συντετριμμένον», πηγάδι κατεστραμμένο!» Μπορείς να πάρεις νερό από ένα τέτοιο πηγάδι; Μπορείς να κουβαλήσεις νερό με το κόσκινο; Αυτό εννοεί με τη φράση «φρέαρ συντετριμμένον»· άνοιξαν πηγάδι, αλλά αφού είναι κατεστραμμένο, φεύγει το νερό, και ούτε στάλα δεν θα μπορέσεις να πιείς. Ένα τέτοιο πράγμα έπαθε ο άνθρωπος σήμερα, μολονότι φαίνεται ότι το πηγάδι του κόσμου, του κοσμικού αυτού πνεύματος, έχει, και τι δεν έχει! Είναι όμως ένα κατεστραμμένο πηγάδι.
Αφήσαμε λοιπόν το πνεύμα της ζωής, το Πνεύμα του Θεού, την πηγή που είναι ο Θεός, το αφήσαμε αυτό, το οποίο ο Θεός μας το έδωσε πλούσια, και το έχουμε μέσα στην Αγία Γραφή, μέσα στην Εκκλησία, και επηρεασθήκαμε από το πνεύμα της εποχής. Αφήσαμε τον Θεό και όλοι τρέχουμε αγκομαχώντας να βρούμε στο πνεύμα της εποχής τη λύτρωση, την άνεση, την ανάπαυση, τη χαρά.
 
Από το βιβλίο: π. Συμεών Κραγιοπούλου, «Ο άνθρωπος του Θεού», Πανόραμα Θεσσαλονίκης, 2002, σελ. 42 -Σημεία των Καιρών

ΚΑΘΗΓ. Ι.Μ. ΟΣΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΑΡΧ. ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ: ΕΜΕΙΣ ΝΑ ΔΟΥΜΕ ΤΙ ΣΧΕΔΙΑ ΕΧΕΙ Ο ΘΕΟΣ!

 Καθηγ. Ι.Μ. Οσίου Γρηγορίου Αρχ. Χριστόφορος:

«Εμείς να δούμε τι σχέδια έχει ο Θεός!»

 

Απόσπασμα λόγου του Καθηγουμένου της Ιεράς Μονής Οσίου Γρηγορίου Αγίου Όρους, Αρχ. Χριστοφόρου, προς τους αδελφούς της Ιεράς Μονής, για τον κορωνοϊό και τις εποχές που ζούμε.
«Τώρα, βλέπετε, έχουμε και αυτή την περίπτωση με τον κορωνοϊό, εξ αιτίας του οποίου υπάρχει μία ταραχή σ’ όλο τον κόσμο. Εμείς οφείλουμε να έχουμε εμπιστοσύνη στον Θεό. Ακούγονται πολλά σενάρια. Όμως να μη εμπιστεύεστε στο κάθε τι που ακούτε, διότι ο κόσμος έχει τα σχέδιά του. Αλλά και ο Θεός έχει τα δικά Του σχέδια. Πάνω από όλα είναι ο Χριστός. Ο Κύριος της ζωής και του θανάτου είναι ο Χριστός. Ο Κύριος της ιστορίας είναι ο Θεός· δεν είναι οι άνθρωποι.
Μπορούν οι άνθρωποι να λένε ό,τι θέλουν, να προγραμματίζουν ό,τι θέλουν. Και δεν θα μας σώσει ούτε η Αμερική ούτε η Ρωσία ούτε η Κίνα… ούτε άλλο τίποτε από τα του κόσμου· θα μας σώσει μόνο ο Θεός. Να μη μπλέξουμε σ’ αυτά τα «γρανάζια» των σχεδίων των ανθρώπων. Εμείς να δούμε τι σχέδια έχει ο Θεός. Σ’ εκείνα να εμπλακούμε, να ανακατευτούμε, σ’ εκείνα που ο Θεός θέλει για μας. Και τι θέλει ο Θεός από μας; Ο Θεός θέλει την μετάνοιά μας!
Όπως αναφέρει ο άγιος Βαρσανούφιος, όλες αυτές οι δοκιμασίες γίνονται εξ αιτίας των αμαρτιών μας. Δεν γίνεται κάτι τυχαίο. Και τα αίτια της αμαρτίας είναι η προαίρεσις του ανθρώπου. Δεν έχουμε σωστή προαίρεση, σωστή θέληση. Επειδή δεν κάνουμε το θέλημα του Θεού αλλά κάνουμε τα θελήματα της σαρκός, γι’ αυτό και ο Θεός επεμβαίνει πολλές φορές στην ιστορία. Διαβάζουμε στην Παλαιά Διαθήκη, ότι όταν οι Ιουδαίοι ξέφευγαν από τον νόμο του Θεού, επέτρεπε ο Θεός τις γειτονικές φυλές να τους πολεμούν και να τους νικούν. Όταν επέστρεφαν στον Θεό, αν και ήσαν λίγοι, νικούσαν.
Ο Θεός τώρα μας ταρακουνάει λίγο, για να ξυπνήσουμε. Όχι για να βλέπουμε τι κάνει ο ένας και ο άλλος, αλλά για να δούμε εμείς τι πρέπει να κάνουμε, για να βοηθήσουμε τον εαυτό μας και για να βοηθήσουμε την κατάσταση. Δεν ωφελεί το να ασχολούμαστε με το τι κάνει ο ένας και ο άλλος, πατέρες, αλλά με το τι πρέπει εμείς να κάνουμε, γιατί ο Θεός για μας επιτρέπει αυτήν την δοκιμασία.
…
Επομένως αυτό που ζητά ο Θεός από μας είναι να κοιτάμε τον εαυτό μας. Η προαίρεσις μας δεν είναι σωστή, διότι αν έχουμε σωστή προαίρεση, ο Θεός θα βρει τρόπο να μας βοηθήση. Να το ξέρετε αυτό, πατέρες. Πάνω από όλα να έχουμε αυτό στον νου μας: Τι ζητάει από μας ο Θεός σε κάθε περίπτωση. Και αυτό που ζητάει ο Θεός από μας είναι η επιστροφή μας κοντά Του. Να επιστρέψουμε όλοι μας. Τίποτε άλλο.
Και όταν επιστρέφουμε εμείς, επιστρέφει ένα μέρος της Εκκλησίας και σιγά‐σιγά διορθώνεται όλη η Εκκλησία. Διότι, αν προσέχουμε «τι κάνει ο ένας και τι κάνει ο άλλος», ενώ εμείς κάνουμε χειρότερα από αυτούς, επειδή κατακρίνουμε τους ανθρώπους, τότε ποιο το όφελος; Δεν ωφελούμε κανένα. Δεν βγαίνει κανένα κέρδος, όταν ασχολούμαστε με τους άλλους. Διότι ούτε εμείς ωφελούμαστε ούτε αυτοί, αλλά μάλλον βλαπτόμαστε. Έτσι όμως δεν μπορεί να προχωρήσει η Εκκλησία.
Όλα αυτά τα είπα με αφορμή το θέμα του κορωνοϊού, για να μη ακούτε τα διάφορα σενάρια που λέγονται εδώ και εκεί, διότι δεν γνωρίζουμε τι θα γίνη. Όπως και να έχη το πράγμα, ο Αντίχριστος θα έλθει, αφού η Εκκλησία το έχει πει. Όμως πότε θα έλθει, δεν ξέρουμε. Εμείς ας είμαστε έτοιμοι. Εξ άλλου και ο Αντίχριστος να έλθει, τι μας πειράζει εμάς; Επάνω από όλα είναι ο Χριστός. Τι, δηλαδή, ο Αντίχριστος είναι επάνω από τον Χριστό; Αφού στο τέλος ο Χριστός θα νικήσει.
Δεν θα νικήσουν οι άνθρωποι ή τα σχέδια των ανθρώπων. Εάν εμείς πιστεύουμε στον Θεό, «ει ο Θεός μεθ’ ημών, ουδείς καθ’ ημών». Να μη συγχιζόμαστε και ταραζόμαστε και στενοχωριόμαστε. Μόνο να μετανοούμε. Να έχουμε σωστή μετάνοια και επιστροφή στον Θεό. Αυτό να κοιτάξουμε. Και αν δεν ταπεινωθούμε, δεν μπορεί να έλθη το έλεος του Θεού στην ζωή μας.
…
Εγώ βλέπω ότι πολλοί άνθρωποι ωφελήθηκαν. Κάνουν προσευχές, παρακαλούν τον Θεό, μελετούν, έρχονται σε συναίσθηση. Λέγουν: «Ο Θεός μας τιμωρεί, διότι και εμείς δεν αξιοποιήσαμε σωστά αυτά που είχαμε στην ζωή μας». Αυτοί που έχουν καλή διάθεση, θα ωφεληθούν. Και πιστεύω ότι μέσα από αυτό το κακό θα βγει κάτι καλό, τουλάχιστον γι’ αυτούς που έχουν καλή διάθεση. Μέσα από αυτή «την μπόρα την δαιμονική θα έλθει και η λιακάδα η θεϊκή».
Γι’ αυτό να μη ανησυχούμε, πατέρες. Εμείς έχουμε τον στόχο μας. Θα αγωνισθούμε σ’ αυτό που οφείλουμε να κάνουμε «καθ’ ημέραν», διότι το αύριο δεν είναι στα χέρια μας. Έχουμε την σημερινή ημέρα. Πώς θα δουλέψουμε σήμερα; Αυτό να κοιτάξουμε. Μη σκεπτόμαστε για αύριο και μεθαύριο.
Όταν θα έλθη η αυριανή ημέρα, πάλι θα είναι σημερινή και εκείνη η ημέρα. Εάν λοιπόν μάθουμε να δουλεύουμε σωστά κάθε ημέρα, όλη μας την ζωή θα δουλεύουμε σωστά. Ενώ, εάν αφήνουμε την ημέρα να περάσει μάταια και σκεπτόμαστε, τι θα γίνη μετά από πέντε και δέκα και είκοσι χρόνια, τότε δεν πρόκειται να κάνουμε τίποτε στην ζωή μας και θα φύγουμε από αυτόν τον κόσμο, χωρίς να έχουμε πάρει τίποτε μαζί μας…».
 
https://www.orthodoxianewsagency.gr

ΜΟΝΑΧΗ ΠΑΡΑΚΛΗΤΗ: Ο ΘΕΟΣ ΕΓΙΝΕ ΑΝΘΡΩΠΟΣ! ΕΓΩ ΠΟΙΟΣ ΓΙΝΟΜΑΙ;

Μοναχή Παρακλήτη, Δρ. Θεολογίας,

Ιερά Σκήτη Αγίας Μαρίας Μαγδαληνής Λητής

Ο Θεός έγινε άνθρωπος! Εγώ ποιος γίνομαι;

 
Ο Άγιος Αθανάσιος έγραψε το γνωστό λόγο: έγινε ο Θεός άνθρωπος για να γίνει ο άνθρωπος Θεός!
Αν μελετήσουμε προσεκτικότερα αυτήν την φράση του αγίου θα δούμε, λαϊκά μιλώντας, πόσο είναι πολύ βαριά και μεγάλη κουβέντα είναι!
Άραγε πρόκειται για μία φαντασία; Γίνομαι εγώ θεός; Στον αληθινό Θεό που πιστεύουμε και στους βίους των αγίων γνωρίζουμε ότι αυτό είναι μία πραγματικότητα. Η ρήση του αγίου Αθανασίου δεν είναι κενός λόγος. Είναι συγκλονιστική και φέρνει μεγάλη ελπίδα και μόνο η σκέψη: πώς μας εκτιμάει ο Θεός, τι αξία έχουμε! Όταν μάλιστα που δεν εκτιμάμε εμείς τον εαυτό μας ή τον άλλον! Τί αναγνώριση είναι αυτή από τον Θεό για το πλάσμα του;! Την ώρα που εμείς στη γη, σπάνια αναγνωρίζουμε εν αληθεία ο ένας τον άλλον.
Μας λέει ο Θεός «ήρθα στη γη να σας καλέσω να γίνεσθε άγιοι, σαν εμένα με την Χάρη. Ήρθα γιατί ζείτε σε κατάσταση με κατάθλιψη, χωρίς φως, ήρθα γιατί η αμαρτία σας έχει θανατώσει. Ήρθα γιατί θέλω να ζήσετε και όχι να πεθάνετε. Ήρθα για να μην είναι κάποιος σε μοναξιά και απομόνωση. Ήρθα να σας θεραπεύσω από τις ψυχικές και πνευματικές ασθένειες. Ήρθα γιατί σας βλέπω να ζείτε σε δίλημμα. Ήρθα γιατί ζείτε σε άγνοια».
Αυτό πώς ακούγεται στα ώτα, στο νου και την καρδιά; Και όταν το ακούμε τι κάνουμε γι’ αυτό;
Αν μπορούσα να φανταστώ ότι είμαι σε συνάντηση με τον Χριστό ο οποίος μου απευθύνει προσωπικά τα παραπάνω λόγια, τι θα έκανα; Μπορεί κάποιος να αναλογισθεί το μέγεθος της δωρεάς; Να δώσει χρόνο και χώρο μέσα του ώστε να σκεφτεί σοβαρά τι θα απαντούσε;
Οι Απόστολοι ανταποκρίθηκαν και έγινε η ζωή τους η ζωή του Χριστού. Έκλεισε γι’ αυτούς εκεί το θέμα. Τα υπόλοιπα της ζωής τους ήταν μέσα για να επιβιώσουν, να επιβιώσουν γύρω από το κέντρο του νοήματος αυτού, όχι γύρω από άλλο κέντρο!
Ναι, λέει ο απόστολος Παύλος, μέσω της χάρης και του αγώνα μας θα ενωθούμε με τον Χριστό με την Θεία Κοινωνία, και με τα Μυστήρια! Εμείς όμως το βιώνουμε αυτό σαν αποστολή και νόημα ζωής; Επιθυμώ να γίνω θεός – άγιος και σηκώσω ένα σταυρό, να αναλάβω την ευθύνη μου σε μία κατάσταση και το μερίδιο που μου αναλογεί σε έναν πόνο; Ποια θα είναι η προσωπική μας ανταπόκριση στην γέννηση του Χριστού; Θα είναι μία απόφαση να δηλώσουμε ότι θέλουμε να ενωθούμε με τον Χριστό και να γίνουμε θεοί – άγιοι, όχι κατ’ ουσίαν αλλά μέσω της χάριτος;
Αυτό το αντιλαμβανόμαστε; Ή μήπως βουλιάζουμε σε κάτι άλλο και ζαλιζόμαστε από τα κύματα της ζωής χωρίς να γίνουν τα κύματα τα μέσα για να θεοποιηθούμε; Μήπως “κολλάμε” εντελώς στα κύματα που μας χτυπούν και μπαίνουμε σε ένα φαύλο κύκλο λέγοντας ότι θα τα ξεπεράσουμε πνευματικά και θα πάνε «όλα καλά»;
 
Τι μου δίνει η γέννηση του Χριστού; Την ειρήνη για να ησυχάσω τις ταραχές μου και να σκεφτώ καλύτερα. Την ελπίδα ότι η ζωή μου δεν τελειώνει εδώ. Το φως για να ζήσω αυτήν την ζωή με το θείο βρέφος όχι μακριά από Αυτό. Όμως αυτό δεν είναι το ίδιο το νόημα της ζωής μας; Η ανθρωπότητα ζούσε σε σκοτάδι και σκιά θανάτου όπως λέει ο προφήτης Ησαΐας. Το σκοτάδι εκείνης της εποχής μπορεί να μοιάζει με αυτό που ζούμε και εμείς τώρα. Είχαν και τότε μεγάλες κοινωνικές ταραχές, ένας Ηρώδης θέλει να σκοτώσει τα παιδιά, μία μάνα Παρθένος θέλει να φύγει με την οικογένειά της στην Αίγυπτο για να γλυτώσει το παιδί της. Πόσες ομοιότητες με το σήμερα! Τότε και μετά και τώρα, συνεχώς ταραχές, πόλεμοι, πανδημίες, μία ολόκληρη ιστορία γεμάτη με τα ίδια που επιλαμβάνονται ξανά και ξανά. Κάθε εποχή θα έχουμε έναν νέο Ηρώδη.
Και τι γίνεται τελικά; Πού βλέπει κανείς το νόημα της Γέννησης του Χριστού; Παραμένει η σκληρότητα, η ανασφάλεια και η ματαιότητα. Αυτά όμως είναι τα δικά μας έργα, των ανθρώπων. Το αληθινά σταθερό γεγονός που έχουμε είναι το αιώνιο συμβόλαιο που υπέγραψε ο Θεός με αιώνια διαθήκη. Η διαθήκη της πατρότητάς Του. Λέει «Ήρθα στη γη, δεσμεύτηκα στην αγάπη μου, σταυρώθηκα, αναστήθηκα για σένα, άνθρωπε». Τι ψάχνει ο άνθρωπος χιλιάδες χρόνια τώρα; Ασφάλεια, δεσμευτική και σταθερή αγάπη, αμετάκλητρη συγχώρηση, αιώνια ζωή. Αυτά δηλαδή που υπήρχαν πριν από την πτώση του Αδάμ! Η Σταθερή Αγάπη δεν άντεχε να διώξει τον άνθρωπο από τον Παράδεισο εγκαταλείποντάς τον για πάντα έξω. Όλα τα έφερε ξανά το θείο βρέφος με την Καινή Διαθήκη κηρύττοντας: “Εγώ σας καλώ, από εκεί και πέρα αναμένω την δική σας ανταπόκριση!”
Το θείο βρέφος από την φάτνη μετέδωσε μία Χριστουγεννιάτικη ανάσα σε όλον τον κόσμο που τον δέχτηκε. Μία ανάσα ικανή να ανοίξει τις καρδιές και να αισθανθούν οι άνθρωποι μία διαφορετική ζέση, να βαπτιστεί τα μυαλό τους με φρόνημά του, να συγχρονιστούν οι θελήσεις με το θέλημα της Παρθένου Μαρίας.
Με αυτή την Χριστουγεννιάτικη ανάσα κοιτάμε τον Ιωσήφ και ξέρουμε ότι δεν είμαστε σε καλύτερη θέση από εκείνον. Έχουμε κι εμείς τόσες απορίες και τόσες ανθρώπινες απογοητεύσεις! Όμως έχουμε την πίστη ότι θα στείλει ο Θεός σε καθένα από μας έναν άγγελο για να μας ενθαρρύνει και να μας καθοδηγεί σε δρόμο ορθόδοξο χωρίς αμφιβολίες, σε δρόμο να φυλάξουμε το θείο βρέφος μέσα μας ως μόνιμο κάτοικο και οδηγό της ψυχής μας. Όχι να το χάσουμε ή να το σκοτώσουμε! Σε δρόμο που οδηγεί σε ενότητα της πίστεως.
Ο Θεός έγινε άνθρωπος, εγώ ποιος είμαι και ποιος γίνομαι! Αν καταλάβουμε το νόημα της γέννησης του Χριστού θα γίνει αυτή το ισχυρό θεμέλιο πάνω στο οποίο θα χτιστεί η ψυχή μας σε έναν υγιή πνευματικό τρόπο. Μας κάλεσε ο Χριστός, αν θέλουμε να ασχοληθούμε ολοκληρωτικά μαζί Του και αν θέλουμε να τον συναντήσουμε προσωπικά και να του δώσουμε όλο το χώρο μέσα μας, να κάθεται ως βασιλιάς. Συνεχώς μας συγχωρεί ο Θεός. Πολλές φορές όμως εμείς δεν συγχωρούμε τον εαυτό μας ή τους άλλους. Δεν είμαστε έτοιμοι! Εκείνος όμως συγχώρησε και συγχωρεί!
Τι γίνομαι; Ποιος είμαι; Είναι ανοιχτές ερωτήσεις, να τις σκεφτούμε σοβαρά. Να πάρουμε απόφαση, να ξέρουμε τι νόημα έχει η ζωή μας. Βρίσκομαι π.χ. σε έναν χώρο προσφοράς και πολλές φορές συντελείται διαστροφή στη πορεία μου, ώστε αντί να είναι η προσφορά μέσο για να διακονήσω τον Χριστό, κάτι συμβαίνει και χάνεται αυτό. Προσφέρω διακονία στο όνομα του Χριστού όμως κάτι χάνεται η αληθινή χαρά και η βαθιά ησυχία.
Είναι ωραία μέρα η τελευταία του Δεκεμβρίου. Αποχαιρετάμε τη Γέννηση και έρχεται το νέο έτος. Είναι μία ωραία μέρα να προβληματιστούμε και να σκεφτούμε πού βρισκόμαστε αληθινά πνευματικά. Τι κρατάμε από Χριστούγεννα και φέτος; Μέσα στο άγχος που ζούμε καθημερινά αποκαλύπτεται και φέτος το Αστέρι. Αποκαλύπτεται και μας βάζει σε σκέψη και σε στάση να κάνουμε χώρο μέσα μας για να φυσήξει ένας χριστουγεννιάτικος φωτισμένος αέρας, που θα μας κάνει να αναπνεύσουμε βαθιά! Έρχεται το αστέρι με ελπίδα και υιοθεσία αληθινή του Πατέρα Θεού. Αυτός ο Θεός που βλέπει την ανθρωπότητα να βασανίζεται ξανά και ξανά.
Πνίγεται η καρδιά πάλι φέτος γιατί μυρίζει θάνατος, καπνίζει πένθος, δεν μυρίζουν μόνο τα ξύλα τις βραδιές των Χριστουγέννων για να ζεσταθούμε και να ανταλλάξουμε τα δώρα χωρίς δάκρυ! Μακάρι να ήταν διαφορετικά! Μ’ ένα πνίξιμο καρδιάς έρχονται πάλι τα Χριστούγεννα γιατί αγαπημένοι μας άνθρωποι είτε φεύγουν είτε υποφέρουν στα κρεβάτια του κορωνοϊού ή άλλων ασθενειών. Και πάλι το μόνο σταθερό είναι το Θείο Βρέφος! Αυτό που ήρθε χωρίς θόρυβο, χωρίς εκδηλώσεις, ήρθε με τους ύμνους των αγγέλων. Και μας καλεί να πάρουμε την προσωπική απόφαση «τι θέλω να γίνω»! Μπορεί οι συνθήκες να μη με βοηθούν, όμως πάλι είναι στο χέρι μου να διαλέξω ποιος θέλω να είμαι!
Από την Σκήτη της Αγίας Μαρίας Μαγδαληνής στη Λητή του Λαγκαδά ευχόμαστε χρόνια πολλά με φωτισμό και πνευματική απόφαση να σταθούμε σταθεροί απέναντί στα κύματα της εποχής, ενωμένοι γύρω από τη Φάτνη διαβάζοντας μαζί την επιστολή του αποστόλου Παύλου προς Εφεσίους, «μέχρι καταντήσωμεν οἱ πάντες εἰς τὴν ἑνότητα τῆς πίστεως καὶ τῆς ἐπιγνώσεως τοῦ υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, εἰς ἄνδρα τέλειον, εἰς μέτρον ἡλικίας τοῦ πληρώματος τοῦ Χριστοῦ». Αμήν.
Χρόνια πολλά και ευλογημένο νέο έτος!
 
ΠΕΜΠΤΟΥΣΙΑ

ΑΡΧΙΜ. ΠΑΥΛΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ: ΤΕΛΙΚΑ ΔΕΝ ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΜΙΛΑΣ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΓΙΑ ΟΛΑ!

 ΑΡΧΙΜ. ΠΑΥΛΟΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΣ

ΤΕΛΙΚΑ ΔΕΝ ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΜΙΛΑΣ ΣΕ ΟΛΟΥΣ ΓΙΑ ΟΛΑ

 

Τελικά δεν αξίζει να μιλάς σε όλους για όλα.
Γιατί ούτε θα σε καταλάβουν όλοι, ούτε έχεις γνώσεις για όλα.
Καλύτερα να σωπαίνεις και να φεύγεις.
Ο εγωισμός μας πάντα μας προτρέπει να απαντήσουμε. Δεν χρειάζεται. Ειδικά τότε που καταλαβαίνουμε ότι ο άλλος δεν θέλει να ακούσει κάποια απάντηση, αλλά θέλει απλά να μας προκαλέσει.
Χρειάζεται να προφυλάξουμε τον εαυτό μας από τέτοιες καταστάσεις, διότι περί αυτού πρόκειται.
Να διαφυλάξουμε την ειρήνη της καρδιάς μας και να μην πέφτουμε στην παγίδα του εγωισμού που μας σπρώχνει προς την σύγκρουση.
Σώπα και φεύγε από ανθρώπους φανατικούς και προκατειλημμένους, αλαζόνες και ειρωνικούς.
Μην προσπαθείς να πείσεις κανέναν τέτοιο άνθρωπο για το οτιδήποτε. Εάν όντως θέλει να σε καταλάβει τότε θα εκτιμήσει και την σιωπή σου και ίσως σε προσεγγίσει πλέον διαφορετικά.
Εάν συνεχίσει όμως να σου μιλά ως αυθεντία και γεμάτος αλαζονεία, τότε απομακρύνσου από αυτόν.
Δεν θα κερδίσεις τίποτα από την συναναστροφή μαζί του, μάλλον θα χάσεις την ειρήνη σου.
Όχι, το να υπομένεις τέτοιο άνθρωπο δεν είναι καλό. Διότι του τρέφεις, άθελά σου, το αυτοείδωλό του.
Εάν έστω μια σπίθα αυτομεμψίας του έχει απομείνει, η φυγή σου ίσως τον κάνει να συνέλθει. Εάν όχι, τότε μην νιώθεις ενοχές για την δική του στάση ζωής και τρόπο σκέψης.
Χρειάζεται να πάψουμε να νιώθουμε ενοχές για την κακή συμπεριφορά των άλλων. Κάνουμε κι εμείς λάθη και χρειάζεται η μετάνοιά μας, όμως μην διακατεχόμαστε από το ενοχικό σύνδρομο επειδή κάποιοι αδελφοί μας επιλέγουν συνειδητά την αδιαλλαξία και την υπεροψία.
Ναι, να δίνεις ευκαιρίες στους ανθρώπους, αλλά όχι εις βάρος της λογικής και της αλήθειας.

ΙΕΡΟΚΗΡΥΚΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ: "Η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΜΟΝΗ ΑΛΗΘΙΝΗ ΠΙΣΤΗ!".

Παρουσιάστηκε ο Άγιος Σάββας ο Ηγιασμένος, το λείψανο του οποίου βρίσκονταν στην Βενετία, στον 23ο πάπα και του λέει: 

- Στείλε με στο σπίτι μου, αλλιώς θα πάθεις μεγάλο κακό. 

Ο πάπας συγκλονίστηκε, ειδοποίησε την επιτροπή για το γεγονός αυτό και έκαναν πραγματικότητα την επιθυμία του Αγίου. Έβγαλαν τα παπικά ρούχα από τον Άγιο και του φόρεσαν τα Ορθόδοξα και μάλιστα για να του βάλουν το σακάκι, σήκωσε ο ίδιος ο Άγιος Σάββας τα χέρια του!!! 

Γιατί οι παπικοί, όλα αυτά μας τα αποκρύπτουν; Διότι δεν τους συμφέρει να βγάλουν γεγονότα στη φόρα, που αποδεικνύουν ότι η Ορθοδοξία είναι η μόνη αληθινή πίστη! Και μετά έχεις τον άλλον να σου λέει: - Αφού και οι παπικοί είναι χριστιανοί, γιατί να τους απορρίψουμε; Πέρα βρέχει και στην Ανατολή βροντάει...

+ Δημήτριος Παναγόπουλος, Ιεροκήρυκας

Π. ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΤΑΤΣΗΣ: ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΠΑΤΕΡΙΚΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ!

 Ἐφαρμογή τῶν πατερικῶν κειμένων

Τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου π. Διονυσίου Τάτση 

   

Ἡ Ἐκκλησία προβάλλει τοὺς Ἁγίους Πατέρες καὶ ἀκολουθεῖ τὴν παράδοση ποὺ ἔχουν διαμορφώσει μὲ τὴ ζωή τους καὶ τὰ συγγράμματά τους. Πολλοὶ θεολόγοι, ἰδίως πανεπιστημιακοὶ διδάσκαλοι, μελετοῦν καὶ δημοσιεύουν τὰ πατερικὰ κείμενα, γιὰ νὰ γίνουν προσιτὰ στὸ ἀναγνωστικὸ κοινό. Τὸ ἔργο τους μέχρις ἐδῶ εἶναι θεοφιλὲς καὶ ἀναγνωρίζεται ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία. Πρέπει ὅμως νὰ ἔχει καὶ συνέχεια. Νὰ μὴ εἶναι μόνο μελέτη, ἀλλὰ νὰ προχωροῦν καὶ στὴ βιωματικὴ προσ­έγγιση τῶν κειμένων. Νὰ ἐφαρμόζουν οἱ μελετητές, ἀλλὰ καὶ ὁ λαός, τὰ ὅσα ἔλεγαν οἱ Ἅγιοι Πατέρες. Ὁ τρόπος ζωῆς ἐκείνων νὰ γίνει καὶ δικός μας τρόπος. Νὰ ἀποτελοῦν γιὰ μᾶς φῶς καὶ ὁδηγὸ σὲ ὅλους τούς τομεῖς καὶ τὶς πτυχὲς τῆς ζωῆς μας. Δυστυχῶς, σχεδὸν ὅλοι μένουμε στὴ μελέτη καὶ δὲν προχωροῦμε καὶ στὴν ἐφαρμογή. Ἴσως μερικοὶ νὰ δικαιολογοῦν τὸν ἑαυτὸ τους ἰσχυριζόμενοι ὅτι οἱ πατέρες ἔζησαν σὲ ἐποχὲς πολὺ μακρινὲς ἀπὸ τὴ δική μας καὶ τὰ προβλήματά τους καὶ οἱ συν-θῆκες ἦταν ἐντελῶς διαφορετικές. Αὐτὴ εἶναι μία ἀλήθεια, ὅπως ἀλήθεια ποὺ δὲν ἐπιδέχεται καμιὰ ἀμφισβήτηση εἶναι ὅτι ὁ δρόμος τῆς πνευματικῆς ζωῆς παραμένει πάντα ὁ ἴδιος καὶ τὰ μέσα ἐπίσης τὰ ἴδια. Οἱ ἠθικὲς ἀρχές, ἡ τήρηση τῶν ἐντολῶν, ἡ μετάνοια, ἡ προσ­ευχή, ἡ ἀγάπη δὲν ἀλλάζουν, γι’ αὐτὸ ἡ ἐμπειρία τῶν Ἁγίων Πατέρων εἶναι πολύτιμη καὶ γιά μᾶς. Τὸ Εὐαγγέλιο μὲ τὴν ἠθικὴ διδασκαλία δὲν ἀναθεωρεῖται οὔτε παρερμηνεύεται.
   Συχνὰ ἐμφανίζονται θεολόγοι ποὺ χρησιμοποιοῦν τὰ πατερικὰ κείμενα, γιὰ νὰ στηρίξουν θέσεις καὶ σχέδια, ποὺ ὑπηρετοῦν διάφορες σκοπιμότητες. Πρόκειται γιὰ ἀνίερες προσπάθειες, οἱ ὁποῖες θυμίζουν δικολαβικὸ ἔργο. Θέλουν νὰ συσκοτίσουν τὴν ἀλήθεια καὶ νὰ συνηγορήσουν γιὰ ἀπαράδεκτα γιὰ τὴν Ἐκκλησία θέματα. Ἐπιστρατεύονται γιὰ παράδειγμα προκειμένου νὰ ἐμφανίσουν τὸν οἰκουμενισμὸ ὡς ἔργο θεοφιλές, ἐνῷ εἶναι παναίρεση! Οἱ θεολόγοι αὐτοὶ πρέπει νὰ ἐλέγχονται, γιὰ νὰ μὴ δημιουργοῦν ἐντυπώσεις διαβάλλοντας τὰ ἱερὰ πρόσωπα τῶν Ἁγίων.
   Ὁ π. Ἰωὴλ Γιαννακόπουλος ἦταν ξεκάθαρος στὸ θέμα τῆς πνευματικῆς ἀξιοποίησης τῶν πατερικῶν κειμένων. Ἔλεγε: «Κοιτάζουμε τί εἶπαν καὶ τί ἔγραψαν οἱ Πατέρες καὶ ὄχι πῶς ἔζησαν. Ἀντὶ νὰ κάνουμε σχόλια στὰ κείμενα τῶν Πατέρων, θὰ ἔπρεπε καλύτερα νὰ ἀντιγράφουμε τὴ ζωή τους. Οἱ Πατέρες προσεύχονταν πολύ, ἀγρυπνοῦσαν πολύ, νήστευαν πολύ, ἀγαποῦσαν τὴν πτωχεία καὶ τὴν ἁπλότητα, μισοῦσαν τὸ κοσμικὸ φρόνημα, πολεμοῦ­σαν τὶς πλάνες, ἀποστρέφονταν τὶς ἀνέσεις τοῦ βίου, ἀπέφευγαν τὰ ἀξιώματα, τὴ δόξα, τὶς τιμές καὶ ἀγαποῦσαν τὸ μαρτύριο. Τὰ κάνουμε ἐμεῖς αὐτά; Κρατοῦμε στὰ χέρια τὰ βιβλία τῶν Πατέρων καὶ ἡ ζωή μας εἶναι ἄρνηση τῆς δικῆς τους ζωῆς. Οἱ Πατέρες εἶναι ζωή, δὲν εἶναι φιλολογία!».
   Κάτι παρόμοιο παρατηροῦ­με καὶ μὲ τὶς διδαχὲς τῶν ἁγίων γερόντων τῆς ἐποχῆς μας. Τρέχουμε νὰ τοὺς ἀκούσουμε, νὰ θαυμάσουμε τὸν τρόπο μὲ τὸν ὁποῖο ζοῦν καὶ μετὰ ἀρχίζουμε ἀτέλειωτες διηγήσεις γι’ αὐτούς, χωρὶς οἱ ἴδιοι νὰ ἔχουμε ἐπηρεαστεῖ οὐσιαστικά, γι’ αὐτὸ καὶ δὲν ἀλλάζει ἡ ζωή μας. Μᾶς ἀρέσει ἡ ἐπικοινωνία μὲ ἁγίους, ἀλλὰ δὲν ἐπιλέγουμε τὸν ἐνάρετο βίο τους! Εἶναι τόσο ἰσχυρὸ τὸ κοσμικὸ φρόνημα ποὺ μᾶς καταπονεῖ στὰ βιοτικὰ θέματα καὶ μᾶς δεσμεύει, ὅταν πρόκειται νὰ κάνουμε τὴ μεγάλη ἐπιλογὴ τῆς ἐν Χριστῷ ζωῆς μὲ ὁδηγὸ τοὺς ἁγίους τῆς Ἐκκλησίας.
   Τὴν ἴδια πραγματικότητα εἶχε διαπιστώσει καὶ ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κρονστάνδης, ὁ ὁποῖος ἦταν πολὺ δημοφιλής. Ἡ περιγραφὴ του εἶναι ἐνδιαφέρουσα, γιατί ἔχει ὁμοιότητα καὶ μὲ τὴ σημερινὴ πραγματικότητα. Ἔλεγε ὁ Ἅγιος: «Δείχνουμε πώς ἔχουμε τὸν Χριστό. Στὴν πραγματικότητα δὲν ἔχουμε τὸν ἴδιο τὸν Χριστό, ἀλλὰ τὶς εἰκόνες του καὶ τὸ ὄνομά του. Τὸν ἔχουμε στὰ λόγια καὶ ὄχι στὰ ἔργα, στὸ στόμα καὶ ὄχι στὴν καρδιά. Νὰ τὸ κατάντημά μας… Τὸν Χριστὸ πρέπει νὰ τὸν ἔχουμε κυρίως στὴν καρδιά. Χωρὶς αὐτόν, τί ζωή μπορεῖ νὰ ὑπάρξει; Μία ζωή ψεύτικη, μία ἀξιοθρήνητη φυτοζωΐα. Ὀφείλουμε μὲ κάθε θυσία ν’ ἀναζητήσουμε τὸν ἴδιο τὸν Χριστό, νὰ τὸν βροῦ­με καὶ νὰ εἴμασθε πάντοτε μαζί του. Εἶναι δύσκολο αὐτό; Ὁ ἴδιος μᾶς περιμένει. Μὲ ποιὸν εἶναι πιὸ εὔκολο νὰ συναντηθοῦ­με, ἂν ὄχι μὲ τὸν «πανταχοῦ παρόντα Θεό;».
 
http://thriskeftika.blogspot.com

ΓΕΡΩΝ ΓΑΒΡΙΗΛ Ι.Μ. ΟΣΙΟΥ ΔΑΒΙΔ: "ΝΑ ΕΧΕΤΕ ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΡΔΙΑ ΝΑ ΤΟΥΣ ΧΩΡΑΕΙ ΟΛΟΥΣ".

 ... ΝΑ ΕΧΕΤΕ ΜΕΓΑΛΗ ΚΑΡΔΙΑ

    ΝΑ ΤΟΥΣ ΧΩΡΑΕΙ ΟΛΟΥΣ...

"..... Όλοι θα φύγουμε μία μέρα από την ζωή.

Είναι το μόνο αναπόφευκτο.

Πώς θα παρουσιαστούμε ενώπιον του Θεού;

Έλεγαν οι Άγιοι Γέροντες:

Παρουσιάστηκε κάποιος άνθρωπος κεκοιμημένος στον Θεό , του έδειξε τα χέρια του και είπε:

  - Θεέ μου, τα χέρια μου είναι καθαρά. Δεν τα λέρωσα με κλεψιές και ατιμίες

  Και ο Θεός, ο αγαπών πάντας ημάς,

  απήντησε:

- Καθαρά είναι, αλλά άδεια.

Είναι άδεια από έργα αγάπης...

    Ας είμαστε πεπληρωμένοι από την αγάπη στον πλησίον.

Αυτό θα είναι και το κριτήριο της σωτηρίας μας...

  Να είμαστε συγχωρητικοί, όχι μόνο στους φίλους και τους δικούς μας, αλλά και στους εχθρούς μας..."

                   ΓΕΡΩΝ ΓΑΒΡΙΗΛ

        ΗΓΟΥΜΕΝΟΣ Ι.Μ.ΟΣΙΟΥ ΔΑΥΙΔ

    (Απόσπασμα από το κήρυγμα Γέροντος Γαβριήλ, Ηγουμένου της Ι.Μ.Οσίου Δαυίδ, Κυριακή 15/11/2020)

Π. ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΤΑΤΣΗΣ: ΔΙΚΑΙΟΝ ΠΑΡΑΠΟΝΟΝ!

 Δίκαιον παράπονον

Τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου π. Διονυσίου Τάτση

 

Πολλὲς φορὲς παραπονοῦνται οἱ πιστοὶ γιὰ τὴν ἀπαράδεκτη συμπεριφορὰ μερικῶν κληρικῶν καὶ μοναχῶν. Σκανδαλίζονται ἀπὸ τὶς πράξεις τους, τοὺς λόγους τους, τὶς διάφορες πρωτοβουλίες τους καὶ θέλουν νὰ διορθώνονται οἱ καταστάσεις ποὺ δημιουργοῦν τὰ πρόσωπα, ποὺ δὲν ἔχουν φόβο Θεοῦ καὶ ἀπὸ λάθος βρέθηκαν στὴν Ἐκκλησία. Τὰ πράγματα δὲν εἶναι εὔκολα. Τὸ ράσο εὔκολα δίνεται σὲ κάποιον – καὶ μάλιστα συνοδευόμενο ἀπὸ τὴν ἐπιπόλαιη συγκατάθεση ποὺ περιέχει ἡ κραυγὴ τοῦ λαοῦ «ἄξιος» – ἀλλὰ πολὺ δύσκολα τοῦ ἀφαιρεῖται, ἐκτὸς καὶ ἂν μόνος του τὸ «πετάξει».
Τὸ γεγονὸς αὐτὸ πρέπει νὰ κάνει πολὺ προσεκτικούς τούς Μητροπολίτες ποὺ χειροτονοῦν καὶ τοὺς ἡγουμένους ποὺ κάνουν τὶς μοναχικὲς κουρές. Πρέπει νὰ ἔχουν ἀνοικτὰ τὰ μάτια τους, νὰ πληροφοροῦνται σχετικὰ ἀπὸ ἀξιόπιστα πρόσωπα καὶ νὰ μὴ ἐνθουσιάζονται, γιατί ἕνας νέος ἱερέας θὰ καλύψει κάποιο ἐφημεριακὸ κενὸ ἢ θὰ προσ­τεθεῖ ἕνα νέο μέλος στὴ μοναχικὴ ἀδελφότητα. Τονίζουμε ἰδιαίτερα τὴν προσοχὴ ποὺ πρέπει νὰ ἔχουν οἱ ὑπεύθυνοι, γιατί οἱ ἀποτυχίες δὲν εἶναι σπάνιες καὶ τὰ σκάνδαλα πληθαίνουν. Εἶναι φοβερὸ νὰ «ἁλωνίζει» σὲ κάποια ἐνορία ἕνας ἱερέας ποὺ δὲν ἔχει φόβο τοῦ Θεοῦ καὶ ἡ προσωπική του ζωή εἶναι μία διαρκής πρόκληση, ἢ νὰ βλέπεις ἕνα μοναχὸ νὰ περιφέρεται ἐδῶ κι ἐκεῖ χωρὶς νὰ ἔχει τὶς μοναχικὲς ἀρετὲς (ὑπακοή, ἀκτημοσύνη καὶ παρθενία) καὶ νὰ εἶναι αἰχμάλωτος τοῦ κοσμικοῦ φρονήματος.
Ἀναφερόμενος σ’ αὐτὲς τὶς ἀπαράδεκτες καταστάσεις δὲν γενικεύω οὔτε φυσικὰ ξεχνῶ τοὺς ἄξιους Μητροπολίτες καὶ τοὺς εὐλαβεῖς ἱερεῖς τους, οὔτε τοὺς ἀξιοσέβαστους γέροντες μὲ τοὺς ἐπίγειους ἀγγέλους τους. Ὑπάρχουν ὅλοι αὐτοὶ στὴν Ἐκκλησία καὶ συμβάλλουν μὲ ποικίλους τρόπους στὴν ἐπιτυχία τοῦ ποιμαντικοῦ της ἔργου. Ἡ παρουσία τους δὲν μᾶς ἐπιτρέπει νὰ ἀπογοητευθοῦ­με γιὰ τὴν πορεία τῆς Ἐκκλησίας. Ὁ Χριστὸς δὲν ἀφήνει ποτὲ τὴν Ἐκκλησία στὰ χέρια ἀνάξιων κληρικῶν. Θεραπεύει τὰ κακῶς κείμενα καὶ ἀναδεικνύει ἄξια πρόσωπα.
Ὁ ἐνάρετος κληρικὸς π. Ἰωὴλ Γιαννακόπολος, ἔμπειρος καὶ πολὺ προσεκτικός, ἔλεγε σ’ ἐκείνους ποὺ διατύπωναν διάφορες κρίσεις γιὰ τὴ στάση ποὺ παρατηροῦσε στοὺς μοναχικοὺς πόθους μερικῶν πνευματικῶν τέκνων: «Ἐγὼ δὲν προτρέπω, ἀλλὰ καὶ δὲν ἐμποδίζω. Πόθους μοναχικοὺς ἐγὼ οὔτε ἀνάβω οὔτε σβήνω. Δὲν ἀνάβω, γιατί δὲν μπορῶ. Μόνο τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιο μπορεῖ νὰ κάνει κάτι τέτοιο. Δὲν σβήνω, γιατί δὲν πρέπει. Ποιὸς εἶμαι ἐγώ, γιὰ νὰ σβήσω τὶς φλόγες ποὺ ἄναψε ὁ Θεός;».
Ἡ διευκρίνιση αὐτὴ τοῦ ἀείμνηστου π. Ἰωὴλ στηριζόταν στὴν ἐμπειρία του ὅτι τὸ θέμα τῆς ἐπιλογῆς τοῦ μοναχικοῦ βίου δὲν εἶναι εὔκολη ὑπόθεση καὶ πρέπει νὰ γίνεται μετὰ ἀπὸ ὥριμη καὶ σταθερὴ ἀπόφαση τοῦ ἐνδιαφερομένου, μακριὰ ἀπὸ ἐφήμερους ἐνθουσιασμοὺς καὶ ἀπρόσεκτους ἐπηρεασμούς.
Ἡ Ἐκκλησία πρέπει νὰ ἔχει ἄξιους κληρικοὺς καὶ μοναχούς, οἱ ὁποῖοι θὰ τηροῦν τὴν παράδοσή της καὶ θὰ προβάλλουν μὲ τὸν προσεκτικό τους βίο τὴν Ὀρθοδοξία, τὴν ὁποία μὲ πάθος πολεμοῦν οἱ ἄθεοι, ἀλλὰ καὶ οἱ ἑτερόδοξοι ποὺ ἔχουν ἀπομακρυνθεῖ ἀπὸ τὴν μία ἁγία καὶ καθολικὴ Ἐκκλησία.
 
Ορθόδοξος Τύπος

ΠΡΩΤΟΠΡ. ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΤΑΤΣΗΣ: ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ ΚΑΙ ΛΟΓΙΚΗ!

 Πνευματικὴ ζωὴ καὶ λογική

Τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου π. Διονυσίου Τάτση

 

Στὴν ἐποχή μας οἱ περισσότεροι ἄνθρωποι ἐμπιστεύονται τοὺς ἐπιστήμονες καὶ ἀκολουθοῦν ὅσα ἐκεῖνοι ὑποστηρίζουν, ξεχνώντας ὅτι τὰ συμπεράσματα τῶν ἐπιστημόνων συνεχῶς ἀναθεωροῦνται. Αὐτὰ ποὺ ἔλεγαν στὸ παρελθὸν – καὶ δὲν ἐννοοῦμε τὸ ἀπώτερο – σήμερα δὲν ἰσχύουν. Ἔρχονται ἄλλες θεωρίες καὶ ἄλλα συμπεράσματα, ποὺ θέτουν στὸ περιθώριο τὰ ὅσα δέχονταν ὡς ἐπιστημονικά, δηλαδὴ ἀλάνθαστα.
Δὲν ἀπορρίπτουμε τὴν ἐπιστημονικὴ ἔρευνα σὲ ὅλους τούς τομεῖς. Ὑπάρχουν πολλὲς ἐπιτυχίες ποὺ βελτιώνουν τὴ ζωή τῶν ἀνθρώπων. Ὡστόσο, ὑπάρχουν καὶ ἐπιστημονικὰ συμπεράσματα ποὺ ὁδηγοῦν στὴν καταστροφὴ τῶν ἀνθρώπων, πνευματικὴ καὶ σωματική.
Ἐδῶ πρέπει νὰ διευκρινίσουμε ὅτι στὸ χῶρο τῆς Ἐκκλησίας, ὅπου κυριαρχεῖ ἡ πίστη στὸ Θεό, ἡ ἐπιστήμη ἐλάχιστα βοηθάει στὸ ἔργο της, σὲ δευτερεύοντες κυρίως τομεῖς. Ἡ ἐν Χριστῷ ζωή, τὴν ὁποία καλλιεργεῖ στὰ μέλη της ἡ Ἐκκλησία, δὲν χρειάζεται τὴ συμπαράστασή της. Καὶ αὐτὸ τὸ βλέπουμε στοὺς ἐπιστήμονες ποὺ θρησκεύουν. Καταθέτουν στὰ πόδια τοῦ πνευματικοῦ τὸν ἐπιστημονικό τους καταρτισμὸ καὶ μὲ ταπείνωση θέλουν νὰ πληροφορηθοῦν γιὰ τὴν προσευχή, τὴ μετάνοια, τὴν οὐράνια Βασιλεία καὶ πολλὰ ἄλλα γιὰ τὴ σωτήρια πορεία ποὺ πρέπει νὰ ἀκολουθήσουν. Γίνονται πνευματικοὶ ἀναζητητὲς καὶ στὴ συνέχεια διαπρύσιοι κήρυκες τῆς μεγάλης ἀξίας ποὺ ἔχει ἡ χριστιανικὴ ζωή. Καὶ ὅλα αὐτὰ χωρὶς τὴ βοήθεια τῆς ἐπιστήμης τους.
Ὁ ἅγιος Παΐσιος ὁ ἁγιορείτης εἶχε πάντα ἐπιφυλάξεις γιὰ τοὺς ἐπιστήμονες, οἱ ὁποῖοι στηρίζονται στὴ λογικὴ καὶ ἀρνοῦνται τὴν ἄνωθεν βοήθεια, γι’ αὐτὸ ἔλεγε ὅτι «ὅταν ἕνας ἀποφασίζει νὰ κάνει πνευματικὴ ζωή, τὸ πρῶτο ποὺ πρέπει νὰ κάνει εἶναι νὰ πάρει διαζύγιο ἀπὸ τὴ λογική, ἐὰν θέλει νὰ προκόψει. Λογικὴ καὶ πνευματικὴ ζωή εἶναι δύο καταστάσεις ἐντελῶς ἀντίθετες, ποὺ ἀντίκεινται ἡ μία στὴν ἄλλη».
Τὰ πνευματικὰ γεγονότα δὲν εἶναι προσιτὰ στοὺς ἐπιστήμονες οὔτε ἐπιδέχονται ἔρευνα. Τὰ βιώνουν οἱ ἄνθρωποι τῆς πίστης καὶ τὰ ἐμπιστεύουνται μόνο σ’ ἐκείνους ποὺ ἔχουν καλὴ προαίρεση καὶ ἀγωνίζονται πνευματικά. Ἔτσι ἐπιτυγχάνεται ἡ ἐπικοινωνία καὶ ἀξιοποιοῦνται οἱ ἐμπειρίες, ποὺ εἶναι πιστοποίηση τῆς ὀρθῆς πορείας τους. Στὴ διαδικασία αὐτὴ ἐλάχιστα βοηθάει ἡ λογική. Εἶναι βέβαια προφανὲς ὅτι ὁ κατὰ Θεὸν ἀγωνιστὴς δὲν εἶναι παράλογος. Ἀντίθετα, ἀρνεῖ­ται τὶς ὑπερβολὲς καὶ ὅλα τὰ καθημερινά του προβλήματα τὰ ἀντιμετωπίζει μὲ ψυχραιμία καὶ μὲ ὁδηγὸ τὴν κοινὴ λογική. Στὴν πνευματικὴ ζωή ὅμως ὑπάρχουν ἄλλοι κανόνες καὶ ἄλλα μέσα, ποὺ ὑπερβαίνουν τὴ λογική.
Οἱ πιστοὶ πρέπει νὰ ἔχουν ἐμπιστοσύνη στοὺς πνευματικοὺς καὶ γενικὰ στοὺς ἄξιους κληρικοὺς καὶ μὲ ταπείνωση νὰ τηροῦν τὶς ἐντολὲς τοῦ Εὐαγγελίου καὶ νὰ δοξάζουν τὸ Θεό.
 
Ορθόδοξος Τύπος

ΤΙ ΣΥΜΒΟΛΙΖΕΙ Ο ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΙ ΠΩΣ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΩΣΤΑ!

Τί συμβολίζει ὁ Σταυρός καί πῶς γίνεται σωστά

 
Πρίν ἀπὸ 2.000 χρόνια ὁ σταυρός ἦταν ἕνα ὄργανο τιμωρίας καὶ φρικτοῦ θανάτου. Ἀπὸ τότε ὅμως ποὺ ἐσταυρώθη γιὰ τὴ σωτηρία μας ὁ Ἰησοῦς Χριστός, ὁ Κύριός μας καὶ Θεός μας, ὁ σταυρός ἔγινε ὄργανο σωτηρίας, τὸ κλειδὶ ποὺ μᾶς ἄνοιξε τόν Παράδεισο. «Ἐξηγόρασας ἡμᾶς ἐκ τῆς κατάρας τοῦ νόμου τῷ τιμίῳ σου αἵματι».
Ἀπὸ τήν ἵδρυση τοῦ χριστιανισμοῦ οἱ χριστιανοὶ σέβονται τόν σταυρὸ. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος γράφει ὅτι «ὁ σταυρός τοῦ Χριστοῦ» εἶναι τὸ μόνο θέμα, γιὰ τὸ ὁποῖο θὰ μποροῦσε νὰ εἶναι περήφανος, καὶ ὅτι «ὁ λόγος τοῦ σταυροῦ» φαίνεται ἀνοησία σ᾽ ἐκείνους ποὺ ζοῦν μακριὰ ἀπὸ τόν Θεὸ, γιὰ τούς χριστιανούς ὅμως εἶναι «δύναμις Θεοῦ» (Πρός Γαλάτας, 6, 14, Α΄ Κορινθίους, 1).
Ὁ ἀπόστολος Πέτρος ζήτησε νά σταυρωθεῖ μέ τό κεφάλι πρός τά κάτω, θεωρώντας ὅτι δέν εἶναι ἄξιος νά θανατωθεῖ ἀκριβῶς ὅπως ὁ ἀγαπημένος του δάσκαλος. Τό ἵδιο καί ὁ ἀπόστολος Ἀνδρέας, στήν Πάτρα, ὁ ὁποῖος μάλιστα χαιρέτισε τόν σταυρό, πρίν καρφωθεῖ σ᾽ αὐτόν, καί τόν ὁνόμασε «ἁγιασμένο ἀπό τό σῶμα τοῦ Χριστοῦ».
Τὶ συμβολίζει ὁ τρόπος σημειώσεως τοῦ σημείου τοῦ σταυροῦ
Ὁ ἅγιος Κοσμᾶς ὁ Αἰτωλός (18ος-19ος αἰώνας) διδάσκει ὅτι ὁ σταυρός περιέχει τούς ἑξῆς συμβολισμούς:
• Ἀγγίζουμε στὸ μέτωπο: ὁ Χριστός, ὡς Θεός, βρισκόταν στόν οὐρανὸ.
• Κατεβαίνουμε στήν κοιλιά μας: ἀπὸ τόν οὐρανὸ, ὁ Κύριος ἔγινε ἄνθρωπος καὶ μπῆκε στὴ μήτρα τῆς Θεοτόκου (τῆς Παναγίας).
• Ὑψωνόμαστε στούς ὥμους μας: παρακαλοῦμε τόν Θεὸ νὰ μᾶς τοποθετήσει «στὰ δεξιὰ Του» (στόν παράδεισο) κι ὄχι «στ᾽ ἀριστερὰ» (στήν κόλαση), σύμφωνα μὲ τήν περιγραφὴ τῆς Δευτέρας Παρουσίας, ποὺ κάνει ὁ ἴδιος ὁ Χριστός στὸ κατὰ Ματθαῖον Εὐαγγέλιον, κεφάλαιον 25.
• Τὰ τρία ἑνωμένα δάχτυλὰ μας συμβολίζουν τήν Ἁγία Τριάδα, ἐνῶ τὰ ἄλλα δύο συμβολίζουν τίς δύο φύσεις τοῦ Χριστοῦ (Θεός καὶ ἄνθρωπος).
 
Πῶς κάνουμε τὸ σταυρὸ μας
Ἑνώνουμε τὰ τρία πρῶτα δάχτυλα τοῦ δεξιοῦ μας χεριοῦ καὶ τὰ ἀγγίζουμε στὸ μέτωπὸ μας, μετὰ στήν κοιλιὰ μας (στόν ἀφαλὸ) καὶ στὴ συνέχεια στὸ δεξιὸ καὶ τόν ἀριστερὸ ὥμο μας. Προσοχὴ: Ἀκουμπᾶμε τὸ σῶμα μας μὲ τὸ χέρι μας, ὅταν κάνουμε τόν σταυρὸ, ὄχι στόν ἀέρα. Μὲ αὐτὸ τόν τρόπο σχηματίζουμε τὸ σχῆμα τοὺ σταυροῦ, πάνω στόν ὁποῖο σταυρώθηκε ὁ Κύριος. Γι᾽ αὐτό, δέν εἶναι σωστὸ νὰ κάνουμε ἁπλὰ μιὰ ἀόριστη κίνηση. Ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος λέει: «Ὁ ἴδιος ὁ διάβολος κινεῖ ἐπιπόλαια τὸ χέρι τῶν ἀπρόσεκτων αὐτῶν χριστιανῶν, γιὰ νὰ κοροϊδέψει τὸ Ἱερὸ Σύμβολο τοῦ Τιμίου Σταυροῦ καὶ νὰ τιμωρήσει τούς ἴδιους».
Οἱ χριστιανοὶ κάνουμε τόν σταυρὸ μας ὅταν φεύγουμε γιὰ κάπου καὶ ὅταν φτάσουμε, πρίν κοιμηθοῦμε καὶ ἀφοῦ ξυπνήσουμε, ὅταν ἀρχίζουμε κι ὅταν τελειώνουμε μιὰ ἐργασία ἤ τὸ φαγητὸ μας, ὅταν ἀκούσουμε μία εὐχάριστη ἤ δυσάρεστη εἴδηση, ὅταν εὐλογοῦμε τὰ παιδιά μας ἤ ἄλλα ἀγαπημένα μας πρόσωπα (σχηματίζουμε σταυρὸ πρός τὸ μέρος τους). Γενικὰ, ζοῦμε καὶ πεθαίνουμε κάτω ἀπ᾽ τὸ σημεῖο τοῦ σταυροῦ – καὶ ἐπομένως νὰ κάνουμε μόνο πράγματα ποὺ ἀρέσουν στόν Θεὸ καὶ νὰ ἐπιθυμοῦμε νὰ εἴμαστε πάντοτε μαζὶ Του.
 
Ἕνα ἀπὸ τὰ βασικότερα χαρακτηριστικὰ τῶν ὀρθόδοξων χριστιανῶν εἶναι ὅτι σχηματίζουμε στὸ σῶμα μας, μὲ τὸ δεξὶ μας χέρι, τὸ σημεῖο τοῦ σταυροῦ καὶ αὐτὸ γίνεται γιὰ τρεῖς λόγους:
α. Ἔτσι ἀναγνωρίζουμε φανερὰ ὅτι εἴμαστε μαθητές τοῦ Χριστοῦ, ὁ ὁποίος σταυρώθηκε γιὰ τὴ σωτηρία τῶν ἀνθρώπων. «Ἐσταυρώθης δι' ἐµέ, ἵνα ἐμοὶ πηγάσῃς τὴν ἄφεσιν».
β. Ὑπενθυμίζουμε στόν ἑαυτὸ μας τόν συνεχῆ ἀγώνα κατὰ τῶν παθῶν μας, τήν ὑπομονὴ στούς ποικίλους πειράσμούς μας καὶ ὅτι, ὅπως ὁ Κύριος θυσιάστηκε στὸ σταυρὸ, ἔτσι κι ἐμεῖς πρέπει νὰ θυσιάζουμε τὸ συμφέρον μας, τόν χρόνο μας ἤ κομμάτια ἀπὸ τὴ ζωὴ μας γιὰ τούς συνανθρώπους μας.
γ. Ἡ πνευματικὴ πείρα τῶν ἁγίων πατέρων ἔχει ἀποδείξει ὅτι τὸ σημεῖο τοῦ σταυροῦ λειτουργεῖ ὡς ἱσχυρὴ προστασία, ποὺ προστατεύει τούς ἀνθρώπους ἀπὸ τίς ἐπιρροές τῶν πνευματικῶν μας ἐχθρῶν (δαιμόνων), καθώς καὶ ἄλλους κινδύνους ποὺ πιθανόν νὰ μᾶς ἀπειλοῦν. Αὐτὸ συμβαίνει, γιατὶ, κάνοντας τόν σταυρὸ μας, ἐπικαλούμαστε τόν Ἐσταυρωμένο Θεὸ μας (τόν Θεάνθρωπο Ἰησοῦ) καὶ ζητᾶμε τὴ βοήθεια καὶ τήν προστασία Του.
Τὸ νὰ διακηρύξουμε δημόσια ὅτι πιστεύουμε στόν Χριστὸ (ὅπως γίνεται ὅταν κάνουμε τόν σταυρὸ μας) δέν εἶναι σωστὸ νὰ γίνεται ἐγωιστικὰ ἤ ὑποκριτικὰ, ἀλλὰ ταπεινὰ καὶ σεμνὰ.
Σύμφωνα μὲ τὰ λόγια τοῦ ἴδιου τοῦ Κυρίου μας, καλὸ εἶναι νὰ μήν ἐπιδεικνύουμε, ἀλλὰ καὶ νὰ μήν κρύβουμε τήν πίστη μας. «Πᾶς οὖν ὅστις ὁμολογήσει ἐν ἐμοὶ ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὁμολογήσω κἀγὼ ἐν αὐτῷ ἔμπροσθεν τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς· ὅστις δ᾿ ἂν ἀρνήσηταί με ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ἀρνήσομαι αὐτὸν κἀγὼ ἔμπροσθεν τοῦ πατρός μου τοῦ ἐν οὐρανοῖς.» (Ματθ. 10, 32-33)
 
«Σταυρός, ὁ φύλαξ πάσης της οἰκουμένης.
Σταυρός, ἡ ὡραιότης τῆς Ἐκκλησίας.
Σταυρός, βασιλέων τὸ κραταίωμα.
Σταυρός, πιστῶν τὸ στήριγμα.
Σταυρός, ἀγγέλων ἡ δόξα καὶ τῶν δαιμόνων τὸ τραῦμα»
(Ἐξαποστειλάριον)
 
Ἐπιμέλεια κειμένων: Πρωτοπρ. Γεώργιος Καλαντζῆς
Σεπτέμβριος 2018 

ΙΕΡΟΚΥΡΗΚΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ: "ΜΗΝ ΑΠΟΓΟΗΤΕΥΕΣΤΕ ΠΟΤΕ, ΑΦΗΝΕΤΕ ΑΠΛΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΣΑΣ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΤΗΝ ΥΠΟΘΕΣΗ ΣΑΣ".

 Μην απογοητεύεστε ποτέ. Αφήνετε απλά με την προσευχή σας στα χέρια του Θεού την υπόθεσή σας (Δημήτριος Παναγόπουλος)

Αναφέρεται ότι ένας ναυαγός κάποτε κατόρθωσε παλεύοντας ώρες με τα κύματα να βγει σε ένα έρημο νησάκι. Εκεί με πολλούς κόπους έφτιαξε μια πρόχειρη καλυβούλα χρησιμοποιώντας κλαδιά.

Και κάθε μέρα προσευχόταν κοιτάζοντας στον ορίζοντα μήπως φανεί κανένα πλοίο. Ένα απόγευμα είχε απομακρυνθεί λίγο από την καλυβούλα του να βρει κάνα χόρτο κάτι να φάει. Και εκεί που επέστρεφε τον έπιασε μια απελπισία μπροστά σ’ αυτό το θέαμα που αντίκρυσε.

Τι είδε δηλαδή. Ότι είχε κατορθώσει να φτιάξει με τόσους κόπους έβλεπε τώρα μια φωτιά να το μεταβάλει σε στάχτες.

Επειδή δεν είχε πολλά μέσα να ανάβει φωτιά, δεν την έσβησε φεύγοντας, για να μην την ξανανάψει όταν επιστρέψει. Έτσι την άφησε αναμμένη. Ποιος ξέρει τώρα τι έγινε, φύσηξε, κάτι, έπιασε φωτιά και έγινε η καλύβα του στάχτη.

Λέγει λοιπόν μόνος του, αυτό ήταν λοιπόν, το χειρότερο που μπορούσα να πάθω. Έτσι σκέφτηκε με την περιορισμένη ανθρώπινη κρίση του. Αλλά τι ήταν λέτε.

Αυτό που εκείνος θεωρούσε συμφορά το έκανε ο Θεός για την σωτηρία του, που τόσο θερμά το ζητούσε. Την άλλη μέρα ένα βαπόρι τον πλησίασε και τον παρέλαβε. Καλά, λέει στον καπετάνιο. Πως με είδατε εδώ πέρα. Είδαμε την φωτιά χθες και ήρθαμε.

Ποιος μπορούσε να φανταστεί αυτή τη λύση στο πρόβλημά του. Κανένας.

Μην απογοητεύεστε ποτέ. Αφήνετε απλά με την προσευχή σας στα χέρια του Θεού την υπόθεσή σας. Έστω και αν τη βλέπεται να πηγαίνει ανάποδα, εσείς να έχετε απόλυτη εμπιστοσύνη ότι ο Θεός οδηγεί την υπόθεσή σας σωστά. Και θα το δείτε αργότερα, όπως το είδε και αυτός ο ναυαγός την επαύριον. 

 

(Πηγή: askitikon.)

ΙΕΡΟΚΥΡΗΚΑΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΝΑΓΟΠΟΥΛΟΣ: "ΓΙΑ ΤΟ ΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟ ΔΙΚΟ ΣΟΥ, ΔΕΝ ΘΑ ΠΝΙΓΟΥΝ ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ"

 "Για το πρόσωπο το δικό σου,  δεν θα πνιγούν και οι άλλοι.."

Όπου υπάρχουν δίκαιοι άνθρωποι, είναι ευλογία. Για παράδειγμα μέσα σε μία πολυκατοικία, που είναι 20, 30, 40, 50 οικογένειες, μπορεί να είναι μία οικογένεια, η μόνο ευλογημένη και για το χατίρι αυτής της οικογένειας, να μην τη χαλάσει ο Θεός ολόκληρη την πολυκατοικία. 

Οι Χριστιανοί είναι το άρωμα, είναι η ευλογία, είναι η εγγύηση και η ασφάλεια και όλων των άλλων κατεργαρέων και των αδιαφόρων. 

Ένα περιστατικό από την Καινή Διαθήκη που δείχνει την παρρησία που έχουν οι δίκαιοι άνθρωποι, αναφέρεται στο τελευταίο κεφάλαιο των Πράξεων των Αποστόλων, όταν ο Απόστολος Παύλος δέσμιος πηγαίνει στη Ρώμη με το καράβι. Η θάλασσα σήκωσε φουρτούνα και κινδύνευαν να πνιγούν. 

Τη νύχτα παρουσιάστηκε ένας Άγγελος τον Παύλο και του είπε: 

- Παύλε θα παραστείς στον Καίσαρα θα φτάσεις, μη φοβάσαι και όχι μόνο εσύ και οι πάντες που είναι μαζί σου στο καράβι και οι 276 επιβάτες. Και ο Θεός σου χάρισε εσένα τη ζωή αυτών, την οποία κρατάς εσύ για λογαριασμό δικό σου. Για το πρόσωπο το δικό σου, δεν θα πνίγουν και οι άλλοι. 

Τότε ο Παύλος ανακοίνωσε αυτά που του είπε ο Άγγελος και τους είπε: 

- Να μην κάνετε αυτά που κάνετε από την Κρήτη ως εδώ και σας λέω ένα νέο. 

Δεν θα χαθούμε. Θα φτάσουμε στη Ρώμη, δεν θα χαθεί ούτε ένας! Μπορεί το πλοίο να χαθεί, εμείς όμως θα ζήσουμε όλοι...

Έτσι για το χατίρι του Παύλου, έζησαν και οι 276.

Δημήτριος Παναγόπουλος ο Ιεροκήρυκας (1916 - 1982)

ΜΟΝΑΧΟΣ ΝΕΟΦΥΤΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΑΤΗΣ: ΟΙ ΠΕΡΙ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΣΙΝΑΪΤΟΥ

Μοναχός Νεόφυτος Γρηγοριάτης
Οι περί θεολογίας αναφορές του Αγίου Ιωάννου Σιναΐτου 

Ο μακαριστός πατήρ Γεώργιος Φλωρόφσκυ, που είναι ο μέγιστος θεολόγος τού (20ου) εικοστού αιώνος μετά Χριστόν, είπε κάποτε τα εξής τρία:
«Πρώτον: Σήμερα δεν έχουμε απλώς κρίση θεολογίας, αλλά πρωτίστως έχουμε κρίση πίστεως.».
«Δεύτερον: Αν δεν ανέβω στο ιερό βήμα να τελέσω την Θεία Λειτουργία, δεν ανεβαίνω στο καθηγητικό βήμα για να διδάξω ή να κηρύξω.».
«Τρίτον: Πνευματικά είμαστε όλοι Έλληνες.». 

Τα τρία αυτά αποφθέγματα είναι πατερικώτατα, ορθοδοξώτατα, Ελληνικώτατα. Εκφράζουν εν ολίγοι τα αδιέξοδα, πνευματικά και θεολογικά, στα οποία περιήλθε όλος ο σύγχρονος κόσμος, αλλά δίδουν και τη λύση των αδιεξόδων αυτών: Η Ορθόδοξη Θεία Λειτουργία και η Ελληνορθόδοξη Παράδοση, Ζωή, Πολιτισμός, Θεολογία και Πνευματικότητα.

Στα ίχνη, λοιπόν, των αγίων Πατέρων, παλαιών και νέων, όπως είναι οι σύγχρονοί μας ορθόδοξοι θεολόγοι πατήρ Γεώργιος Φλωρόφσκυ, πατήρ Ιουστίνος Πόποβιτς, πατήρ Δημήτριος Στανιλοάε, Μητροπολίτης Ναυπάκτου πατήρ Ιερόθεος Βλάχος, πατήρ Ιωάννης Ρωμανίδης, πατήρ Γεώργιος Μεταλληνός, πατήρ Θεόδωρος Ζήσης, πατήρ Γεώργιος Καψάνης, Κωνσταντίνος Μουρατίδης, Γεώργιος Μαντζαρίδης και Παναγιώτης Νέλλας, ας βαδίσουμε και εμείς ταπεινά, υπάκουα, με πνεύμα μαθητείας, αφανείας, αδοξίας, αφιλαργυρίας, αφιλοδοξίας και αφιληδονίας.

Θα θέλαμε στην παρούσα αναφορά να φανερώσουμε, δείξουμε εκείνα τα χωρία από το βιβλίο του Αγίου Ιωάννου Σιναΐτου, η Κλίμακα, τα οποία αναφέρονται στην υπόθεση «θεολογία». Διότι ανα δεν επιστρέψουμε δημιουργικά, όχι στατικά και μουμιοποιημένα, στην Ορθόδοξη Θεολογία των αγίων Πατέρων της Εκκλησίας, δεν πρόκειται να εξέλθουμε νικητές στον αγώνα μας κατά του διαβόλου και των οργάνων του. Ο διάβολος πάντοτε, ιδιαιτέρως όμως σήμερα, πολεμάει την Ορθόδοξη Εκκλησία και το ανθρώπινο γένος και με αιρετικές θέσεις θεολογικές, διαστρεβλώνοντας ακόμη και τα πατερικά κείμενα. Το αποτέλεσμα είναι ότι κατοχυρώνονται η λήθη, η άγνοια και η ραθυμία μας, η φιλοδοξία, η φιλαργυρία και η φιληδονία μας με πατερικά κείμενα! 

Ας δούμε, λοιπόν, τι λέγει περί θεολογίας ο Άγιος Ιωάννης Σιναΐτης, τον οποίον παρακαλούμε ταπεινώς να μας φωτίζει πάντοτε να ορθοτομούμε τον λόγο της αληθείας:

α. «Δεν θα κατηγορηθούμε, αγαπητοί μου, δεν θα κατηγορηθούμε την ώρα του θανάτου μας, διότι δεν εθαυματουργήσαμε ή διότι δεν εθεολογήσαμε ή διότι δεν εγίναμε θεωρητικοί. Οπωσδήποτε όμως θα δώσουμε λόγο στον Θεό, διότι δεν επενθήσαμε συνεχώς.». (Αγίου Ιωάννου του Σιναΐτου, Κλίμαξ, εκδ. Ιεράς Μονής Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής 1978, Λόγος Ζ’, περί χαροποιού πένθους, σελ. 155 – 156).

Σχόλιο: Επομένως, απαραίτητη προϋπόθεση για να θεολογεί κάποιος Ορθοδόξως και Ανατολικώς, είναι το χαροποιόν πένθος, χωρίς το οποίον, πρόσωπον Θεού δεν πρόκειται να δούμε. Άλλωστε η κάθαρση των παθών, ο φωτισμός και η θεία έλλαμψη, που είναι τα τρία στάδια της θεώσεως, δε γίνονται κατορθωτά, χωρίς το χαροποιόν πένθος. 

β. «Ο βυθός των δογμάτων είναι βαθύς και ο νους του ησυχαστού πηδά και βυθίζεται σ’ αυτά, όχι χωρίς κίνδυνο. Είναι επικίνδυνο να κολυμπά κανείς με τα ρούχα του· ομοίως και το να εγγίζει την θεολογία, ενώ έχει πάθη..». (Αγίου Ιωάννου Σιναΐτου, Κλίμαξ, ένθα ανωτέρω, Λόγος ΚΖ’, περί ησυχίας, σελ. 336).

Σχόλιο: Ο φιλόσοφος και θεολόγος κύριος Χρήστος Γιανναράς «εκολύμπησε με τα ρούχα του στα βαθειά νερά και πνίγηκε», διότι χωρίς να έχει απαλλαγεί από τα πάθη, ετόλμησε να βυθισθεί, μέσα στο βυθό των δογμάτων με εγωιστική έπαρση, διανοουμενίστικη νοησιαρχία, ορθολογισμό και ακαδημαϊκή επιστημοσύνη. Ας προσέξουμε και εμείς λοιπόν, να μην πάθουμε τα ίδια. 

γ. «Η αύξησις του φόβου είναι αρχή της αγάπης. Και το τέλος της αγνείας είναι προϋπόθεσις της θεολογίας. Εκείνος που ένωσε τελείως τις αισθήσεις του με τον Θεό, μυσταγωγείται στη θεολογία από τον ίδιο τον Θεό. Εάν όμως, οι αισθήσεις δεν έχουν ενωθεί με τον Θεόν, είναι δύσκολο και επικίνδυνο να θεολογεί κανείς.

Ο ενυπόστατος Λόγος του Θεού Πατρός σε εκείνον που θα κατοικήσει, θα χαρίσει τελεία αγνότητα και καθαρότητα νεκρώνοντας τον θάνατο (δηλαδή τα πάθη που νεκρώνουν την ψυχή). Μετά από την νέκρωση αυτή, ο μαθητής του Χριστού φωτίζεται και γίνεται γνώστης της θεολογίας. Ο αγνός γνωρίζει τον Αγνόν, εφ’ όσον «ο Λόγος Κυρίου, δηλαδή ο Υιός του Κυρίου και Θεού, αγνός εστί διαμένων εις αιώνα αιώνος.» (Πρβλ. Ψαλμοί ια’ 7, ιη’ 10). Και όποιος δεν εγνώρισε κατ’ αυτόν τον τρόπον τον Θεό, ομιλεί περί Θεού «στατιστικώς». (Αγίου Ιωάννου Σιναΐτου, Κλίμαξ, ένθα ανωτέρω, Λόγος Λ’, περί αγάπης, ελπίδος και πίστεως, σελ. 376 – 377). 

δ. «Υπάρχουν μερικοί ακάθαρτοι δαίμονες, που μόλις αρχίσει κάποιος την μελέτη τής Αγίας Γραφής, του αποκαλύπτουν την ερμηνεία της. Τούτο ιδιαίτερα αγαπούν να το κάνουν σε καρδιές κενοδόξων ανθρώπων και μάλιστα μορφωμένων ανθρώπων με την κατά κόσμον παιδεία. Και αποσκοπούν να τους ρίξουν σε αιρέσεις και βλάσφημες ιδέες απατώντας τους σιγά-σιγά. Θα αντιληφθούμε καλώς τη δαιμονική αυτή θεολογία ή καλύτερα βαττολογία (φλυαρία) από την ταραχή και ακατάστατη και άτακτη ευχαρίστηση που δημιουργείται στην ψυχή την ώρα της εξηγήσεως». (Αγίου Ιωάννου Σιναΐτου, Κλίμαξ, ένθα ανωτέρω, Λόγος ΚΣΤ’, περί διακρίσεως – Β’, σελ. 316).

Σχόλιο: Το απόσπασμα αυτό ταιριάζει στους προτεστάντες, στους καθολικούς και ιδίως στους πεντηκοστιανούς. Διότι ορισμένες αντιλήψεις που διατυπώνουν είναι ορθές, όχι όλες (στην πλειοψηφία τους οι αντιλήψεις τους είναι αιρετικές. Αναμειγνύουν την αίρεση με την αλήθεια για να ξεγελάσουν τους ανθρώπους, ιδίως τους χριστιανούς), όμως τί συμβαίνει; Υπερήφανοι κατά καρδίαν, επειδή κατάφεραν να δώσουν μία σωστή ερμηνεία, λόγω κοσμικής, ακόμη και ακαδημαϊκής επιστημονικής θεολογικής παιδείας, πιστεύουν ότι είναι μεγάλοι πατέρες και θεολόγοι της Εκκλησίας. Η θεολογία τους όμως, όπως λέγει ο Άγιος Ιωάννης ο Σιναΐτης, είναι δαιμονική και προκαλεί ταραχή και αταξία. Πιστεύουμε ότι προκαλεί τους αναγνώστες και ακροατές αυτής της θεολογίας να γίνουν άθεοι, ειδωλολάτρες, αιρετικοί. Τέτοια δεν είναι η θεολογία που διδάσκεται σχεδόν σε όλες τις Θεολογικές Σχολές Πανεπιστημιακού επιπέδου σε όλο τον κόσμο, ορθόδοξο και μη ορθόδοξο; 

Το συμπέρασμα αυτού του σύντομου άρθρου περί θεολογίας είναι ότι: «Πραγματική, λοιπόν, θεολογία είναι η αυτοαποκάλυψις του Θεού, η οποία αυτοαποκάλυψις είναι και αποκάλυψις της κοινωνίας και της ενότητος εν πληρότητι, που έχουν τα πρόσωπα ταύτα.
Όταν λέμε για κάποιον άνθρωπο ότι είναι θεολόγος, θα πρέπει εν τω θεολόγω να αυτοαποκαλύπτει ο Θεός τον εαυτό Του ή ο θεολόγος να αποκαλύπτει τον Θεόν, έσωθεν βγάζοντς κάτι που του το δίνει ο ίδιος ο Θεός….

… Ο ίδιος ο προσευχόμενος, όπως η προσευχή του, είναι θεολόγος (Πρβλ. Νείλου ασκητού, περί προσευχής αρ. 61, φιλοκαλία, τόμος Α’, σελ. 182). Και αυτή η λατρεία μας τί άλλο δείχνει παρά τον Θεόν, ένα όντα μαζί με όλα Του το ποίμνιο, το οποίο δεν καταργεί την ενότητά του, αν και το ποίμνιο αυτό ολόκληρο ενσωματώνεται μέσα εις Εκείνον.

Επομένως, η Θεολογία είναι μία βίωσις του Θεού, είναι μία χώρησις μέσα μας, μία εσωτερική γνώσις των σπλάχνων μου, του πνεύματός μου, γνώσις της Τριαδικής Μονάδος, την οποίαν μαρτυρώ… (Αρχιμ. Αιμιλιανού, Καθηγουμένου της Ιεράς Μονής Σίμωνος Πέτρας Αγίου Όρους, Κατηχήσεις και Λόγοι αρ. 2, Ζωή εν Πνεύματι, Λόγος περί Θεολογίας και βιώματος, εκδ. Ορμύλια 1998, σελ. 305 – 306, 310).

«Ει θεολόγος ει, αληθώς προσεύξη· ει αληθώς προσεύξη, θεολόγος ει». (Εάν είσαι θεολόγος, να προσεύχεσαι αληθινά· εάν αληθινά προσεύχεσαι, είσαι θεολόγος) Άγιος Νείλος ασκητής, περί προσευχής.