ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ! ΤΙ ΟΦΕΛΟΣ ΕΧΟΥΜΕ ΟΤΑΝ ΑΠΕΧΟΥΜΕ ΑΠΟ ΤΑ ΚΡΕΑΤΑ ΚΑΙ ΤΑ ΨΑΡΙΑ, ΔΑΓΚΩΝΟΥΜΕ ΟΜΩΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΤΡΩΜΕ ΤΟΥΣ ΑΔΕΡΦΟΥΣ ΜΑΣ;

Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: Τι ὄφελος ἔχουμε, ὅταν ἀπέχουμε ἀπό πουλερικά καί ψάρια, δαγκώνουμε ὅμως καί κατατρῶμε τούς ἀδελφούς μας;

ΑΥΤΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΞΕΤΕ ΟΤΑΝ ΝΗΣΤΕΥΕΤΕ

Η περίοδος της νηστείας έχει αρχίσει με πολλούς να βάζουν στην άκρη για 40 ημέρες προϊόντα ζωικής προέλευσης και να καταναλώνουν τροφές, όπως όσπρια και θαλασσινά.

Η διατροφή που ακολουθούμε τη Σαρακοστή θυμίζει κατά πολύ τα χαρακτηριστικά της Μεσογειακής Διατροφής και είναι ιδιαίτερα ωφέλιμη για τον οργανισμό. Μελέτες έχουν δείξει πως τα άτομα που νηστεύουν παρουσιάζουν μειωμένα επίπεδα λιποπρωτεϊνών και ουρικού οξέος καθώς και χαμηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας. Επίσης, η νηστεία φαίνεται να καταπολεμά και την κατάθλιψη.

Αυτά αναφέρει, σε κείμενό της με συμβουλές για μία ισορροπημένη διατροφή την περίοδο της νηστείας, στην ηλεκτρονική σελίδα του Οργανισμού Κεντρικών Αγορών και Αλιείας (OKAA) η διευθύντρια του Ελληνικού Ινστιτούτου Διατροφής Αστερία Σταματάκη.

Για να μπορέσετε, λοιπόν, να καρπωθείτε τα οφέλη της νηστείας και να έχετε μια ισορροπημένη διατροφή, όπως αναφέρει η σχετική ανάρτηση, θα πρέπει να προσέξετε τα εξής:

Καλύψτε τις ανάγκες σας σε πρωτεΐνες. Οι πρωτεΐνες που προέρχονται από τρόφιμα φυτικής προέλευσης είναι χαμηλής βιολογικής αξίας σε σχέση με αυτές των ζωικών τροφών. Με απλά λόγια δεν είναι επαρκείς «ποιοτικά», γιατί δεν περιέχουν όλα τα αμινοξέα που είναι απαραίτητα για τον οργανισμό. Γι' αυτό το λόγο πρέπει να υπάρχει μεγάλη ποικιλία στις τροφές που προσλαμβάνουμε. Τρόφιμα πλούσια σε πρωτεΐνες είναι τα όσπρια, οι ξηροί καρποί, οι σπόροι, το σουσάμι, τα προϊόντα σόγιας και τα προϊόντα ολικής άλεσης. Τροφές με υψηλής βιολογικής αξίας πρωτεΐνες που καταναλώνονται κατά τη νηστεία είναι τα θαλασσινά.

Δώστε σημασία στις πηγές ασβεστίου. Την περίοδο της νηστείας δεν καταναλώνουμε γαλακτοκομικά προϊόντα κι αυτό μπορεί να έχει σαν αποτέλεσμα τη μειωμένη πρόσληψη ασβεστίου. Ειδικά τα παιδιά και οι έφηβοι που βρίσκονται σε περίοδο ανάπτυξης δεν θα πρέπει να νηστεύουν για μεγάλα χρονικά διαστήματα χωρίς τις οδηγίες διαιτολόγου. Καλές πηγές ασβεστίου κατά την περίοδο της νηστείας είναι οι ξηροί καρποί, το μπρόκολο, ο χαλβάς, το σησάμι, το γάλα σόγιας και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά.

Προσέξτε την πρόσληψη σιδήρου. Ο σίδηρος που περιέχουν τα τρόφιμα φυτικής προέλευσης δεν απορροφάται το ίδιο καλά με το σίδηρο που προέρχεται από τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης. Το καλύτερο που έχετε να κάνετε είναι να καταναλώνετε τροφές πλούσιες σε σίδηρο, όπως όσπρια, εμπλουτισμένα δημητριακά. Για να αυξήσετε την απορρόφηση του σιδήρου, όταν καταναλώνετε μια τροφή πλούσια σε σίδηρο, συνοδεύστε την από ένα τρόφιμο πλούσιο σε βιταμίνη C (λεμόνι, φράουλες, πιπεριές) ή σε μηλικό οξύ (ξίδι από λευκό κρασί).

Καλύψτε τις ανάγκες σας σε Β12. Μια σημαντική βιταμίνη που βρίσκεται κατά κύριο λόγο στα ζωικά τρόφιμα είναι η βιταμίνη Β12. Η μειωμένη της πρόσληψη οδηγεί στην ανάπτυξη αναιμίας. Για να καλύψετε τις ανάγκες σας σε βιταμίνη Β12, κατά την περίοδο της νηστείας, καταναλώστε θαλασσινά (π.χ. χταπόδι) τουλάχιστον 2 φορές/εβδομάδα.

http://www.pronews.gr

ΜΕΓΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ: Η ΑΛΗΘΙΝΗ ΝΗΣΤΕΙΑ!

Μέγας Βασίλειος: Νηστεία αληθινή είναι η αποξένωση από το κακό, η εγκράτεια της γλώσσας, η αποχή από το θυμό, ο χωρισμός από τις επιθυμίες, την κατάκριση, το ψέμα και την ψευδορκία.
Μην περιορίζεις το καλό της νηστείας μόνο στην αποχή από τα φαγητά. Διότι αληθινή νηστεία είναι η αποξένωση από τα κακά.
Εγκράτεια ονομάζουμε όχι την παντελή αποχή από τις τροφές, διότι αυτό είναι βίαιος θάνατος, αλλά αποχή από τις απολαύσεις, με σκοπό να συντρίψουμε το φρόνημα της σαρκός και να πετύχουμε τον σκοπό της ευσέβειας.
Η μετάνοια χωρίς τη νηστεία είναι αργή.
Η αυστηρή εγκράτεια απαιτεί μέτρο στη γλώσσα, περιορισμό στους οφθαλμούς και έλλειψη περιέργειας στ’ αυτιά.
Η εγκράτεια καταργεί την αμαρτία, απομακρύνει τα πάθη, νεκρώνει το σώμα μαζί με τα φυσικά πάθη και τις (καταστρεπτικές) επιθυμίες.

ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΔΗΜΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ: ΜΕΡΙΚΟΙ ΤΡΩΝΕ ΜΕ ΛΑΙΜΑΡΓΙΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ ΝΗΣΤΗΣΙΜΑ ΑΠΟ ΟΤΙ ΠΡΕΠΕΙ!

Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης: Μερικοί ναι μεν τηρούν τις καθιερωμένες νηστείες, αλλά τρώνε με λαιμαργία περισσότερα νηστήσιμα από ότι πρέπει!

ΚΥΡΙΟΣ ΙΗΣΟΥΣ ΧΡΙΣΤΟΣ: ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΗΣ ΝΗΣΤΕΙΑΣ!

Ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός νήστευε, αλλά έδωσε το νόημα της ουσιαστικής νηστείας με τα παρακάτω λόγια: 

Τον άνθρωπο δεν τον κάνει ακάθαρτο ότι μπαίνει στο στόμα του, αλλά ότι βγαίνει απ’ το στόμα του (…)

Όσα (…) βγαίνουν από το στόμα, προέρχονται από την καρδιά, κι αυτά είναι που κάνουν ακάθαρτο τον άνθρωπο. Γιατί από την καρδιά βγαίνουν πονηρές σκέψεις, φόνοι, μοιχείες, πορνείες, κλοπές, ψευδομαρτυρίες, βλασφημίες. (Κατά Ματθαίον 15,11. 15,18-19)

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ: ΝΗΣΤΕΥΕΙΣ; ΑΠΟΔΕΙΞΕ ΤΟ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΕΡΓΑ ΣΟΥ!

Νηστεύεις; Απόδειξέ το μέσα από τα έργα σου… 

Νηστεύεις; Απόδειξέ το μέσα από τα έργα σου…
Εάν δεις φτωχό, να τον ελεήσεις.
Εάν δεις εχθρό, να συμφιλιωθείς μαζί του.
Εάν δεις μια όμορφη γυναίκα, να μην την κοιτάξεις.

Ας μη νηστεύει μόνον το στόμα αλλά και το μάτι και η ακοή και τα χέρια και τα πόδια και όλα τα μέλη του σώματος.
Τα χέρια, από την αρπαγή και την πλεονεξία.

Τα πόδια, από τους δρόμους που οδηγούν σε αμαρτωλά θεάματα.
Τα μάτια, να μην πέφτουν λάγνα πάνω σε όμορφα πρόσωπα ούτε να περιεργάζονται τα κάλλη άλλων.
Δεν τρως κρέας;

Τα μάτια σου, ας μη φάνε την ακολασία.
Η ακοή σου, ας μη δέχεται κακολογίες και διαβολές.
Το στόμα, ας νηστεύσει από αισχρά λόγια και λοιδορίες.
Αφού δεν είμαστε σαν τα ζώα, γιατί πρέπει να δαγκώνουμε και να τρώμε τους αδελφούς μας; 

Του Αγίου Ιωάννου Χρυσοστόμου

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΝΗΣΤΕΙΑ; - ΤΗΝ 15Η ΝΟΕΜΒΡΙΟΥ, ΜΕ ΤΗ ΔΥΝΑΜΗ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΑΡΧΙΖΕΙ Η ΝΗΣΤΕΙΑ ΤΩΝ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ

ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΝΗΣΤΕΙΑ

Γέροντος Πορφυρίου,

Ηγουμένου Ιεράς Μονής Τιμίου

Προδρόμου Σκήτης Βεροίας

----------------------------------------------

Η ερώτηση που προβάλλει είναι: Τι είναι τελικά η νηστεία; Και μία άλλη εξίσου σημαντική ερώτηση: Να κάνω νηστεία, αφού δεν μπορώ να κόψω τα πάθη και τις αμαρτίες μου;

Με όσα ξέρω αλλά κυρίως με όσα έμαθα στον Ιερό Άθωνα, θα προσπαθήσω να ψελλίσω λίγες σκέψεις. Είμαι σίγουρος για το ότι άλλοι αδελφοί και πνευματικοί πατέρες ξέρουν αλλά και εφαρμόζουν πολύ περισσότερα.

Τι είναι νηστεία; Είναι αποχή τροφών. Δεν τρώω και δεν πίνω κάποιες συγκεκριμένες τροφές.

Ωραία. Αλλά αυτό γίνεται και στην δίαιτα. Και εκεί ο γιατρός απαγορεύει να φάμε διάφορες τροφές. Σωστά. Συνεπώς υπάρχουν κοινά ανάμεσα στην νηστεία και στην δίαιτα.

Υπάρχει όμως και η διαφορά. Η δίαιτα είναι σεβαστή και επιβάλλεται για ιατρικούς λόγους από τους γιατρούς για το υλικό και ευλογημένο, για το πλασμένο από τα χέρια του Θεού, σώμα μας.

Η νηστεία είναι εντολή του ίδιου του αγίου Θεού. Ο Χριστός νήστευε.

Η νηστεία είναι απόδειξη ότι αγαπώ τον Θεό. Η νηστεία είναι δείγμα γιά το ότι περιμένω τον Θεό. Δεν στερούμαι τις τροφές, αφού με γεμίζει η αγάπη του Θεού και η προσευχή.

Ποιός ερωτευμένος δεν κάνει θυσίες, πολλές φορές αμέτρητες, όταν αγαπάει και περιμένει τον έρωτά του; Ποιος δεν πονάει όταν αγαπάει; 

Ε, λοιπόν, το ίδιο είναι και στην πνευματική ζωή. Ο έρωτας της ψυχής είναι ο Χριστός. Αξίζει δηλαδή να αγωνίζεται η ψυχή, περιμένοντας, νηστεύοντας, με ταλαιπωρία πολλές φορές και κόπο, για να φανερώσει στον Χριστό ότι τον περιμένει, επειδή τον αγαπάει.

Και ενώ η δίαιτα δεν ωφελεί ψυχικά τον άνθρωπο, η νηστεία τον ωφελεί πάρα πολύ και σωματικά. Αποχή από παχυντικές τροφές είναι ότι καλύτερο για το σώμα.

Και επί πλέον, η νηστεία είναι μία παραδοσιακή μέθοδος ζωής. Σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης, οι άνθρωποι, για μεγάλα χρονικά διαστήματα, εφαρμόζουν την αποχή από τροφές.

Γιατί τότε, και εμείς που πιστεύουμε στον αληθινό Θεό, που ζούμε μέσα στην Ορθόδοξη Εκκλησία, που είμαστε βαπτισμένοι στην αγία κολυμβήθρα, που είμαστε το σώμα του Χριστού, να μην εφαρμόσουμε για ένα διάστημα την νηστεία; Για να απαλλαγούμε από τα βλαβερά, για να στερηθούμε τα νόστιμα αλλά επιβλαβή, να δείξουμε ότι αγαπούμε τον Χριστό και τον περιμένουμε.

Και τώρα η δεύτερη ερώτηση. Αξίζει να κρατάω την νηστεία, όταν δεν εγκρατεύομαι από τα άλλα; 

Μα, και βέβαια αξίζει. 

Αξίζει, γιατί δείχνει ότι έχω διάθεση αγώνα, αλλά ακόμα δεν κατάφερα να κόψω όλα τα επιβλαβή. 

Αξίζει, γιατί καλλιεργώ μέσα μου την ελπίδα ότι με τον λίγο αυτόν αγώνα μου, έστω και σιγά σιγά, θα με δει ο Θεός και θα με λυπηθεί και θα με βοηθήσει να νικήσω και τα άλλα επιβλαβή και βλαβερά για την ψυχή μου. 

Εξάλλου, δεν είμαστε όλοι πρωταθλητές. Πολλοί αγωνίζονται, λίγοι όμως κάνουν πρωταθλητισμό.

Αξίζει, έστω και λίγο και σιγά σιγά να μαθαίνουμε να ζούμε ολιγαρκείς. 

Και αξίζει πολύ, να ελπίζουμε στο ότι ο Χριστός μας βλέπει και ακούει τον μικρό μας στεναγμό.

Πηγή

ΠΕΡΙ ΝΗΣΤΕΙΑΣ, ΑΓΓΕΛΩΝ, ΨΥΧΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ

Αποστάγματα σοφίας, χρήσιμα για όλους μας, από μεγάλες μορφές της ορθόδοξης πίστης

«Μη νομίσεις ότι μόνον οι άγιοι μεσολαβούν για μας, αλλά και οι άγγελοι παρακαλούν τον Θεό στις θλίψεις μας». Άγ. Ιωάννης Χρυσόστομος

«Όταν χάσει την ταπείνωση η ψυχή, χάνει συγχρόνως και τη χάρη και την αγάπη για τον Θεό και τότε σβήνει η φλογερή προσευχή». Άγ. Σιλουανός ο Αθωνίτης

«Να συνηθίζεις να αυτοκατακρίνεσαι, μήπως τυχόν διέπραξες κάποιο αμάρτημα με τον λογισμό σου, μήπως η γλώσσα έτρεξε πριν από τον νου ή γλίστρησε σε λόγο άτοπο, μήπως και χωρίς να το θέλεις έπραξες αμαρτία». Μ. Βασίλειος

«Η νηστεία μάς εξομοιώνει με τους αγγέλους, μας κάνει συγκάτοικους με τους αγίους, φρονηματίζει τη ζωή μας». Μ. Βασίλειος

«Να χαίρεσαι στις θλίψεις σου, να πλουτίζεις στη φτώχεια σου, να παρηγορείσαι στις ασθένειές σου». Άγ. Νικόδημος ο Αγιορείτης

«Όσο μεγαλύτερες είναι οι ευεργεσίες που πήραμε, τόσο βαρύτερα και σκληρότερα τιμωρούμαστε, όταν αποδειχθούμε ανάξιοι της ευεργεσίας». Άγ. Ιωάννης Χρυσόστομος

«Ας απομακρύνουμε από το στόμα μας κοροϊδίες και βρισιές και αισχρολογίες και κακολογίες, καθώς και την κακή συνήθεια των όρκων». Άγ. Ιωάννης Χρυσόστομος

«Το άγχος καταπολεμείται με την εμπιστοσύνη στην πρόνοια του Θεού και τον καλόν αγώνα». Άγ. Πορφύριος Καυσοκαλυβίτης

«Ούτε να έχεις μεγάλο θάρρος, ούτε να απελπίζεσαι υπερβολικά. Το πρώτο σε εξασθενεί, το δεύτερο σε ρίχνει κάτω». Άγ. Γρηγόριος Θεολόγος

«Τίποτα δεν χαρακτηρίζει τόσο πολύ τον Χριστιανό όσο το να είναι ειρηνοποιός, γιατί ο Κύριος μας υποσχέθηκε και την ανταμοιβή μας για αυτό». Μ. Βασίλειος

«Η σιωπή είναι μεγάλο δυναμωτικό του αόρατου πολέμου και μια βέβαια ελπίδα νίκης». Άγ. Νικόδημος ο Αγιορείτης

«Όσοι ξέπεσαν από την αρετή πασχίζουν να παρασύρουν και τους άλλους, για να μην είναι μόνοι τους στην ασχημοσύνη». Άγ. Εφραίμ ο Σύρος

«Ο Θεός επιτρέπει, σύμφωνα με το σχέδιό Του, να δοκιμαστεί ο καθένας με διάφορες θλίψεις, για να φανερωθούν εκείνοι που Τον αγαπούν». Άγ. Εφραίμ ο Σύρος

«Οι άνθρωποι όσο πλησιάζουν τον Θεό, πλησιάζουν ο ένας τον άλλον. Και πάλι όσο πλησιάζουν ο ένας τον άλλον, τόσο πλησιάζουν και τον Θεό». Αββάς Δωρόθεος

«Πέφτουμε σε μεγάλες αμαρτίες, γιατί δεν φροντίσαμε όσο πρέπει για να κόψουμε τα μικρότερα ελαττώματά μας». Άγ. Ιωάννης Χρυσόστομος

«Πρέπει κανείς να φροντίζει να μένει μαζί ή τουλάχιστον να συνομιλεί συχνά με ανθρώπους που έχουν πνευματική γνώση». Άγ. Μάρκος ο Ασκητής

«Η χαρά του Θεού δεν γεννιέται σε οποιαδήποτε ψυχή, αλλά εάν κάποιος έκλαψε πολύ για την αμαρτία του». Μ. Βασίλειος

«Κανένας δεν μπορεί να γνωρίσει την αδυναμία του, αν δεν πέσει σε σωματικούς πειρασμούς. Τότε προσεύχεται και συντρίβεται και ταπεινώνεται». Άγ. Ισαάκ ο Σύρος

«Πήγαινε κοντά στους δίκαιους και διά μέσου αυτών θα πλησιάσεις τον Θεό. Να συναναστρέφεται αυτούς που έχουν ταπείνωση και θα μάθεις τους τρόπους τους». Άγ. Ισαάκ ο Σύρος

«Μη ζητάς υπεροχή, αλλά να αναγνωρίζεις την ισότητα της φύσης και να αγαπάς να είσαι ισότιμος προς εκείνους που φαίνονται ότι υστερούν κάπως απέναντί σου». Μ. Βασίλειος

«Με την υπομονή φθάνουμε στην ταπείνωση και στη συνέχεια απολαμβάνουμε τη χάρη του Θεού». Άγ. Ισαάκ ο Σύρος

«Τα θεμέλια κάθε αρετής είναι η νηστεία και η αγρυπνία. Αυτές, όταν γίνονται με διάκριση, βοηθούν τον άνθρωπο σε κάθε καλό». Άγ. Ισαάκ ο Σύρος

«Η παρρησία προς τον Θεό αποκτάται από την καθαρή συνείδηση και τα έργα της αρετής». Άγ. Ισαάκ ο Σύρος

«Μόλις δει ο εχθρός διάβολος το όπλο της νηστείας σε κάποιον άνθρωπο, αμέσως φοβάται, καθώς θυμάται την ήττα του από τον Σωτήρα στην έρημο». Άγ. Ισαάκ ο Σύρος

«Η γενναιότητα της καρδιάς αποκτάται από την πολλή πίστη στον Θεό και η πίστη από την ταπεινή καρδιά». Άγ. Ισαάκ ο Σύρος

«Τα υγιή μάτια επιθυμούν το φως, έτσι και τη νηστεία που γίνεται με διάκριση την ακολουθεί η επιθυμία της προσευχής». Άγ. Ισαάκ ο Σύρος

«Οι άγιοι πάντοτε εσκέπτοντο την άλλη ζωή. Είναι πνευματικό χάρισμα η μνήμη του θανάτου». Γέρων Αμφιλόχιος Μακρής

«Ο πονηρός δεν πειράζει και ταλαιπωρεί την ψυχή όσο θέλει, αλλά όσο του επιτρέπει ο Θεός». Άγιος Εφραίμ ο Σύρος

«Όπως όλα τα άλλα, έτσι και οι γάμοι των Χριστιανών πρέπει να έχουν και την κοσμιότητα, και κοσμιότητα είναι η σεμνότητα». Άγ. Γρηγόριος Θεολόγος

«Να εξετάζεις την εργασία κάθε ημέρας, σύγκρινέ τη με την προηγούμενη εργασία και βιάσου να βελτιωθείς. Να προοδεύεις στις αρετές, ώστε να πλησιάζεις τη ζωή των αγγέλων». Μέγας Βασίλειος

«Όποιος υποφέρει με χαρά την αδικία, αυτός έχει παρηγοριά από τον Θεό». Άγιος Ισαάκ ο Σύρος

http://ikivotos.gr

ΑΒΒΑΣ ΚΑΣΣΙΑΝΟΣ: Η ΥΠΕΡΒΟΛΗ ΣΤΗ ΝΗΣΤΕΙΑ ΚΑΙ Η ΛΑΙΜΑΡΓΙΑ ΕΧΟΥΝ ΤΟ ΙΔΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ!

"Ας αγωνιστούμε λοιπόν με όλη τη δύναμη να αποκτήσουμε, με τη βοήθεια της αρετής της ταπείνωσης, την αρετή της διάκρισης, το οποίο θα μας προφυλάσσει από τις ακρότητες.

Όλοι έχουμε ακούσει το ρητό που λέει: "Μεταξύ των δύο άκρων υπάρχει η μέση οδός". Η υπερβολή στη νηστεία και η λαιμαργία έχουν το ίδιο αποτέλεσμα. 

Οι συνεχείς αγρυπνίες δεν είναι λιγότερο καταστροφικές από τη νωθρότητα και τον άμετρο ύπνο. Οι υπερβολικές στερήσεις σίγουρα, εξασθενούν τον άνθρωπο και τον οδηγούν στην κατάσταση εκείνη, όπου λιμνάζουν η αμέλεια και η αθυμία.

Έχω δει πάρα πολλές φορές μοναχούς, οι οποίοι δεν υποχώρησαν στο πάθος της γαστριμαργίας, να καταβάλλονται από την υπερβολική νηστεία. Το πάθος της λαιμαργίας που είχαν νικήσει, πήρε την εκδίκησή του από την εξασθένιση του οργανισμού τους. Άλλοι έπεσαν, γιατί επιδόθηκαν σε άμετρες αγρυπνίες και παρατεταμένα ξενύχτια και έφθασαν στο σημείο να μην μπορούν στο τέλος να κλείσουν μάτι.

Ας κρατήσουμε λοιπόν το μέτρο, με την καθοδήγηση της διάκρισης και σύμφωνα με το λόγο του Αποστόλου: "Με τα όπλα της σωτηρίας τα επιθετικά και τα αμυντικά" (Β' Κορ. 6,7). 

Ας ψάξουμε να βρούμε τη μέση οδό και να μην ξεστρατίσουμε ποτέ απ' αυτή. Να μην εγκρατευόμαστε περισσότερο από εκείνο που μας παρέδωσαν οι Πατέρες, για να μην πέσουμε, από τη μια άκρη στην άλλη. Δηλαδή, από την ολέθρια χαλαρότητα στην κακή επιθυμία, στη λαιμαργία και στην ακράτεια".

Αββά Κασσιανού, Β’ Συνομιλία με τον αββά Μωϋσή, εκδ. "Ετοιμασία",

Ι.Μ. Καρέα, Καρέας 2004, σσ.176-177

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ: ΝΗΣΤΕΥΕΙΣ; ΑΠΟΔΕΙΞΕ ΤΟ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΕΡΓΑ ΣΟΥ!

Ε ά ν δεις φτωχό, να τον ελεήσεις.

Ε ά ν δεις εχθρό, να συμφιλιωθείς μαζί του.

Ε ά ν δεις μια όμορφη γυναίκα, να μην την κοιτάξεις.

Ας μη νηστεύει μόνον το στόμα… αλλά και το μάτι και η ακοή και τα χέρια και τα πόδια και όλα τα μέλη του σώματος.

Τα χέρια, από την αρπαγή και την πλεονεξία.

Τα πόδια, από τους δρόμους που οδηγούν σε αμαρτωλά θεάματα.

Τα μάτια, να μην πέφτουν λάγνα πάνω σε όμορφα πρόσωπα ούτε να περιεργάζονται τα κάλλη άλλων.

Δεν τρως κρέας;

Τα μάτια σου, ας μη φάνε την ακολασία.

Η ακοή σου, ας μη δέχεται κακολογίες και διαβολές.

Το στόμα, ας νηστεύσει από αισχρά λόγια και λοιδορίες.

Αφού δεν είμαστε σαν τα ζώα, γιατί πρέπει να δαγκώνουμε και να τρώμε τους αδελφούς μας;

Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος

ΗΤΑΝ ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ!

 Ἦταν ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ

 

Ἕνα φωτεινό παράδειγμα ἡρωϊκοῦ φρονήματος στήν τήρηση τῆς νηστείας βρίσκουμε στό μικρό βιβλίο «ΙΕΡΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΜΗΤΡΟΠΟΛΗ ΜΑΣ» (σελ. 75-76):
 
«Ἦταν ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ. Τόν ἔλεγαν Μιχάλη Ζιάκα. Τό 1948-49 ἦταν στρατιώτης. Καί βρισκόταν στίς ἐπιχειρήσεις τοῦ Γράμμου.
Ἐκεῖ ὁ λόχος του εἶχε μείνει μιά ἑβδομάδα ὁλόκληρη χωρίς ἀνεφοδιασμό. Ὑπόφεραν πολύ τά παιδιά ἀπό πεῖνα, ἀσιτία καί ἐξάντληση. Μά κάποτε ἔφθασαν καί τά τρόφιμα. Ψωμί καλό, κουραμάνα· καί κρέας μαγειρεμένο, ἕτοιμο. Μπῆκαν στήν σειρά, ἕνας-ἕνας, καί ἔπαιρναν πρῶτα τήν κουραμάνα καί μετά τό κρέας στήν καραβάνα!
Ἦρθε καί ἡ σειρά τοῦ Μιχάλη νά πάρει τό φαγητό. Πλησιάζει στό διανομέα καί τοῦ λέει:
-Μπορεῖς νά μοῦ δώσεις ἀντί γιά κρέας λίγες ἐλιές;-Τί; Ἐλιές; Γιατί ἐλιές; Ἀφοῦ ἔχει κρέας!
Ἀπάντησε ὁ Μιχάλης.
-Νά φάω κρέας, νά μαγαρίσω τήν Παρασκευή;
Κάθεται λοιπόν ὁ Μιχάλης ἀνάμεσα σέ ἄλλους στρατιῶτες. Ἐκεῖνοι τρῶνε κρέας. Ὁ Μιχάλης ἐλιές. Καί τόν κοροϊδεύουν. Γιατί ἔκαμε τόν σταυρό του. Γιατί εἶναι κουτός. Γιατί, ἐνῶ μπορεῖ νά φάει κρέας -καί μάλιστα μετά τέτοια πεῖνα-, τρώει ἐλιές! Λένε πολλά. Ὁ Μιχάλης σιωπᾶ.
Ξαφνικά ὅμως, ἐνῶ ἔτρωγε καί συνέχιζαν νά τόν κοροϊδεύουν, πέφτει λίγα μέτρα πιό πέρα μιά ὀβίδα! Σηκώθηκε σύννεφο ἡ σκόνη στόν ἀέρα! Ἔτρεξαν ἄλλοι στρατιῶτες νά ἰδοῦν, τί εἶχε συμβῆ. Καί εὑρῆκαν τούς δύο στρατιῶτες νεκρούς. Καί τόν Μιχάλη νά σηκώνεται ἀπό χάμω καί νά τινάζει τά ροῦχα του ἀπό τά χώματα!
 
* * *
 
Πέρασαν χρόνια. Ὁ Μιχάλης Ζιάκας εἶναι ἕνας φτωχός τσοπάνης στό χωριό του. Ζεῖ, ὅπως πάντα, μέ εὐσέβεια.
Μιά Παρασκευή, παρέα μέ ἄλλους φτωχούς τσοπάνηδες, κάθησαν νά φᾶνε. Ἔβγαλε ἀπό τό σακκούλι του λίγο ψωμί καί ἔτρωγε. Καί ἀπό τό παγούρι του ἔπινε λίγο νερό νά μαλακώνει τό ψωμί στό στόμα του.
Ἕνας ἀπό τούς τσοπάνηδες προσφέρθηκε τότε νά τοῦ δώσει λίγο τυρί γιά προσφάϊ. Τοῦ λέει ὁ Μιχάλης:
-Δέν μαγάρισα τήν Παρασκευή, μιά ἑβδομάδα νηστικός στόν Γράμμο, καί θά τήν μαγαρίσω τώρα;
Καί διηγήθηκε τήν ἱστορία.
 
* * *
 
Θέλει συζήτηση, ὅτι τόν Μιχάλη τόν ἔσωσε ὁ Χριστός, ἐπειδή σεβάστηκε τήν ἡμέρα πού σταυρώθηκε γιά μᾶς;
Ὤ Χριστέ μου, πόσο εὔκολα μαγαρίζουν μερικοί τήν ψυχή τους!
Μακάρι τέτοια παραδείγματα νά μᾶς ἐμπνέουν ἦθος καί φρόνημα…
 
ΑΓΙΑ ΜΕΤΕΩΡΑ

ΔΙΑΤΡΟΦΙΚΕΣ ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΝΗΣΤΕΙΑ

     Η νηστεία έχει πολλά και σημαντικά οφέλη για τον ανθρώπινο οργανισμό. Ταυτόχρονα όμως έχει και κάποια προβλήματα. Ένα από τα προβλήματα που συναντάμε σε παρατεταμένες περιόδους νηστείας, είναι η έλλειψη πρωτεϊνών. Αυτός ο προβληματισμός είναι δυνατό να αποφευχθεί, αν προσέξουμε κάποιους συνδυασμούς σωστά επιλεγμένων τροφών.

    Ας φανταστούμε πως ένα μόριο πρωτεΐνης είναι σαν ένα κομπολόι, που αποτελείται από διαφορετικές χάντρες (κόκκινες, πράσινες, θαλασσιές, κ.τ.λ.), τις οποίες ονομάζουμε αμινοξέα. Κάθε πρωτεΐνη (κομπολόι) αποτελείται και από διαφορετικά αμινοξέα (χάντρες). Ο οργανισμός παίρνει τις πρωτεΐνες από τις τροφές, τις διασπά στα αμινοξέα τους και με αυτά συνθέτει άλλες, δικές του πρωτεΐνες. Καταλαβαίνουμε λοιπόν, ότι καμία πρωτεΐνη δεν χρησιμοποιείται όπως παίρνεται από τις τροφές, αλλά διασπάται στα επιμέρους συστατικά της, δηλ. τα αμινοξέα, για να χρησιμοποιηθούν τα τελευταία στο σχηματισμό άλλων πρωτεϊνών.

    Ο οργανισμός, πέρα από τις ικανότητες που έχει να συνθέτει δικές του πρωτεΐνες, έχει επίσης την ικανότητα να συνθέτει και διάφορα αμινοξέα. Όμως, επειδή τελικά τίποτα σ’ αυτήν τη ζωή δεν είναι τόσο απλό, υπάρχουν κάποια αμινοξέα άκρως απαραίτητα για τον οργανισμό, που ονομάζονται ακριβώς «απαραίτητα», γιατί δεν μπορούν να συντεθούν από τον οργανισμό. Και δεν φτάνει η προηγούμενη ιδιοτροπία τους, αλλά χρειάζονται κάθε φορά όλα και σε συγκεκριμένη ποσότητα και αναλογία. Η μη λήψη, λοιπόν, των πρωτεϊνών ζωικής προέλευσης και των αμινοξέων τους μας αναγκάζει να αναζητήσουμε τα πολυπόθητα αμινοξέα σε άλλες, αναγκαστικά φυτικές πηγές.

    Φυτικά τρόφιμα πλούσια σε πρωτεΐνες είναι, κατά σειρά μεγαλύτερης περιεκτικότητας: τα όσπρια, τα πλήρη δημητριακά, οι ξηροί καρποί, τα μανιτάρια, τα φύκη και λιγότερο τα λαχανικά και ακόμη λιγότερο τα φρούτα. Οι πρωτεΐνες, που προέρχονται από τις παραπάνω φυτικές πηγές, περιέχουν πολλά από τα απαραίτητα αμινοξέα αλλά όχι όλα. Ο συνδυασμός όμως δύο ή τριών από τα παραπάνω είδη σε ένα γεύμα μας  καλύπτει σε απαραίτητα αμινοξέα.

Για παράδειγμα, αν φάμε όσπρια, θα πρέπει να τα συνδυάσουμε μεταξύ τους ή με λίγο ψωμί ολικής άλεσης ή με ρύζι.

Αν φάμε πλιγούρι  θα πρέπει να το συνδυάσουμε με λαχανικά, ξηρούς καρπούς και μανιτάρια. Αν φάμε ξηρούς καρπούς, θα φροντίσουμε να καταναλώσουμε μια ποικιλία από αυτούς και όχι μόνο ένα είδος.

     Σημαντικό είναι επίσης να υπάρχει με κάθε γεύμα ένα πιάτο με ποικιλία από ωμά ή βραστά λαχανικά πολλών ειδών, π.χ. λάχανο (κόκκινο και άσπρο), καρότο, μαρούλι, άνηθο, μαϊντανό, κρεμμύδι φρέσκο ή/και ξερό, ραπανάκια κ.τ.λ. Τα παντζάρια θα  πρέπει επίσης να βρίσκονται πολύ συχνά στο τραπέζι μας, διότι βοηθούν σημαντικά στην απορρόφηση του σιδήρου, που είναι σε περιορισμένες ποσότητες στα φυτικά τρόφιμα. Καλό θα ήταν στην περίοδο της νηστείας να υπάρχουν μέσα στη σαλάτα μας και μανιτάρια (ψητά, ωμά ή απλά βρασμένα).

Προσέχοντας τους συνδυασμούς των τροφών μεταξύ τους όπως στις προηγούμενες συνταγές μπορούμε να αποκομίσουμε μόνο τα οφέλη τα νηστείας.

Απόσπασμα από το βιβλίο «Η Διατροφή στη Νηστεία» που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Σταμούλη.

http://www.stamoulis.gr   

ΓΙΑΤΙ ΣΤΗ ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗ ΝΗΣΤΕΥΟΥΜΕ ΤΟ ΛΑΔΙ ΚΑΙ ΤΑ ΨΑΡΙΑ ΑΛΛΑ ΤΡΩΜΕ ΕΛΙΕΣ ΚΑΙ ΑΥΓΟΤΑΡΑΧΟ;

Ἀπαντᾶ ὁ ἀείμνηστος καθηγητής τῆς Λειτουργικῆς Ἰω. Φουντούλης 
 

Ἡ παλιά καί ἀληθινή νηστεία συνίσταται στήν πλήρη ἀποχή τροφῆς ἤ στήν ξηροφαγία. Ἐπειδή ὅμως αὐτή δέν εἶναι δυνατόν νά τηρηθεῖ στίς μεγάλες περιόδους τῶν νηστειῶν τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους, λόγῳ δύσκολων συνθηκῶν ζωῆς ἤ ἔλλειψης ζήλου, ἔχουν στήν πράξη ἐπινοηθεῖ διάφορες διευκολύνσεις, ὥστε νά εἶναι δυνατή ἡ ἐφαρμογή τῆς νηστείας ἀπό ὅλους τούς πιστούς.

Στήν ἀρχαία ἐποχή οἱ χριστιανοί μετά τήν ἐνάτη ὥρα (3 μ.μ.) τῶν νηστήσιμων ἡμερῶν κατέλυαν μόνο νερό καί ψωμί. Σιγά-σιγά ὅμως ὄχι μόνο ἡ διάρκεια τῆς ὁλοκληρωτικῆς ἀποχῆς ἀπό τροφή περιορίστηκε στά συνηθισμένα καί στίς ἄλλες μέρες ὅρια γι᾿ αὐτό μετατέθηκαν καί οἱ Ἑσπερινοί τῆς Τεσσαρακοστῆς καί οἱ Προηγιασμένες τό πρωί ἀλλά καί ἄλλα εἴδη τροφῶν ἄρχισαν νά χρησιμοποιοῦνται, ὅπως οἱ καρποί, τά ὄσπρια, τά ὀστρακόδερμα, τά μαλάκια κ.ο.κ.

Μέσα στά πλαίσια αὐτά μπορεῖ νά κατανοηθεῖ καί τό ὅτι τρῶμε ἐλιές κατά τίς ἡμέρες πού δέν τρῶμε λάδι, καί αὐγοτάραχο κατά τίς ἡμέρες πού ἀπέχουμε ἀπό ψάρια. Γιά τό πρῶτο μποροῦμε νά ἐπικαλεστοῦμε τό λόγο ὅτι οἱ ἐλιές τρώγονται ὡς καρπός, ἐνῶ ἡ ἀπαγόρευση τοῦ λαδιοῦ ἀφορᾶ στά φαγητά πού παρασκευάζονται μέ λάδι. Γιά τό δεύτερο ἡ δικαιολογία εἶναι λιγότερο εὔλογη, ἀφοῦ δέν ἰσχύει τό ἴδιο γιά τό γάλα ἤ τά αὐγά, ἀλλά καί αὐτά ἀπαγορεύονται κατά τίς νηστεῖες μας ὡς «καρπός... καί γεννήματα ὧν ἀπεχόμεθα» κατά τόν 56ο κανόνα τῆς Πενθέκτης Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Γνωρίζω πάντως εὐλαβεῖς χριστιανούς πού κατανοοῦν ὅτι πρόκειται γιά «οἰκονομία», καί κατά τίς ἡμέρες τῶν μεγάλων νηστειῶν, ὅπως καί τήν παραμονή πού θά κοινωνήσουν, ἀπέχουν καί ἀπό ἐλιές καί ἀπό αὐγοτάραχο. 

Εἶναι ἀλήθεια πώς αὐτή τήν ἐρώτηση τήν ἀκοῦμε συχνά ἀπό καλοπροαίρετους πιστούς καί συχνότερα ἀπό μερικούς πού εἰρωνεύονται τίς νηστεῖες. Θά μποροῦσε καί στίς δύο περιπτώσεις νά ὑπογραμμιστεῖ ἡ ἐλαστικότητα καί τό φιλάνθρωπο τῶν σχετικῶν ἐθίμων καί τῶν κανόνων τῆς Ἐκκλησίας, πού δέν ἔχουν σκοπό νά ἐξοντώσουν τούς ἀνθρώπους, ἀλλά νά τούς βοηθήσουν νά ἀσκηθοῦν στήν ἐγκράτεια καί νά κυριαρχήσουν στά πάθη τους. Ἄν τούς σκανδαλίζουν οἱ τροφές αὐτές, μποροῦν νά ἀπέχουν ἀπό αὐτές χωρίς κατά τόν ἀπόστολο νά ἐξουθενώνουν τούς «ἐσθίοντας» ἤ νά «κρίνουν» (Ρω 14,3) τήν Ἐκκλησία γιά τήν φιλάνθρωπη τακτική της. Τό νά ἀναλάβει ἡ Ἐκκλησία ἀγώνα γιά τήν ἐκκαθάριση τῶν σχετικῶν μέ τή νηστεία ἐθίμων καί τῶν τροφῶν πού τρώγονται ἤ ὄχι σ᾿ αὐτήν, οὔτε τοῦ παρόντος εἶναι οὔτε μπορεῖ νά μείνει πάντοτε μέσα στά ὅρια τῆς σοβαρότητος.Ἐκεῖνο πού πρωτεύει εἶναι ὁ τονισμός τῆς ἀνάγκης τῆς νηστείας καί τῆς πνευματικῆς ὠφέλειας πού προέρχεται ἀπ᾿ αὐτή, καθώς καί ἡ προσπάθεια γιά τήν κατά τό δυνατόν συμμόρφωση τῶν πιστῶν στίς σχετικές ἐκκλησιαστικές διατάξεις, πού ἀρκετά ἔχουν ἀτονήσει στίς μέρες μας.

Η ΕΥΑΡΕΣΤΗ ΣΤΟ ΘΕΟ ΝΗΣΤΕΙΑ

Η ευάρεστη στο Θεό νηστεία

“Νηστεία αληθής η των κακών αλλοτρίωσις...”

Γράφει ο Κων/νος Χαρ. Κορλός, θεολόγος

   Η αγία μας Εκκλησία έχει καθιερώσει κατά τη διάρκεια του έτους νηστείες (της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, των Χριστουγέννων, του Δεκαπενταύγουστου, των Αγίων Αποστόλων, της Τετάρτης και της Παρασκευής).

   Η λέξη νηστεία (νη-στερητικό+εσθίω) σημαίνει την εκούσια αποχή υγιών ανθρώπων για μια ή περισσότερες μέρες από ορισμένες ή όλες τις τροφές, με σκοπό την άσκηση του σώματος και της θέλησης που επιβάλλει η θρησκευτική πίστη ή σαν ένδειξη σεβασμού προς τις γιορτές και τους αγίους.

   Θεσμός πανάρχαιος η νηστεία ανάγει την αρχή της στον κήπο της Εδέμ. Είναι η πρώτη εντολή του δημιουργού προς τους πρωτοπλάστους: “... από του καρπού... ού φάγεσθε...” Μεγάλοι άνδρες της Παλαιάς Διαθήκης νήστεψαν πριν αναλάβουν μια μεγάλη θεία αποστολή: Ο Μωϋσής νήστεψε πριν πάρει τον Δεκάλογο από το Θεό, ο προφήτης Ηλίας συνδύαζε τη νηστεία με την προσευχή και οι προφήτες γενικά καλούσαν το λαό σε μετάνοια με ταπείνωση, νηστεία και προσευχή.

   Στην Καινή Διαθήκη ο ίδιος ο Κύριος νήστεψε 40 μέρες πριν αντιμετωπίσει τους πειρασμούς στην έρημο και πριν αναλάβει τη δημόσια κοσμοσωτήρια δράση του. Οι Απόστολοι και οι πρώτοι χριστιανοί νήστεψαν, χρησιμοποιώντας τη νηστεία ως μέσο για άσκηση και για αποτελεσματικότερη προσευχή (“νηστεύσαντες και προσευξάμενοι...”. Η Εκκλησία από πολύ νωρίς καθιέρωσε, όπως προαναφέραμε, νηστείες, μικρές στην αρχή και αργότερα μεγαλύτερες και αυστηρότερες, καθώς άρχισε να εμφιλοχωρεί το κοσμικό πνεύμα.

Αξία - σκοπός της νηστείας

   Η νηστεία είναι μέσο και όχι σκοπός. Μπορεί, σε συνδυασμό με άλλα πνευματικά αγωνίσματα, να οδηγήσει στον αγιασμό και στη θέωση. Η νηστεία αποβλέπει στην αποδοτικότερη και ευπρόσδεκτη, από το Θεό προσευχή, στον εξαγνισμό της σάρκας και την υποταγή του σαρκικού – σαρκολατρικού φρονήματος στο πνεύμα και στο φρόνημα του πνεύματος, στην πνευματική ζωή.

   Η νηστεία, ως αποχή για ορι- σμένο χρονικό διάστημα από λιπαρές τροφές, έχει ως σκοπό να μας απαλλάξει από τη μέριμνα για ικανοποίηση της κοιλίας και να στρέψει την προσοχή μας προς πνευματικά και ηθικά αγωνίσματα, για επίτευξη της αγιότητας. Να μας συνηθίσει σ' έναν ανώτερο τρόπο ζωής που ταιριάζει στον άνθρωπο – εικόνα του Θεού. Το σώμα μας είναι ναός του Αγίου Πνεύματος και δεν μπορούμε να το κάνουμε σκεύος ηδονής, αλλά εργαστήρια αγιότητας και κάθε αρετής.

    Επιπλέον, έχει επιστημονικά αποδειχθεί, ότι η νηστεία είναι πολλαπλά ωφέλιμη για τη σωματική ευεξία, ευρωστία και υγεία. Καθαρίζει το αίμα και αποτοξινώνει τον οργανισμό μας προφυλλάσσοντας τον από επικίνδυνες παθήσεις (εγκεφαλικά, καρδιοπάθειες κλπ). Πολλοί άνθρωποι σήμερα πεθαίνουν από υπερβολική χρήση κρέατος και λιπαρών τροφών και άλλοι από υποσιτισμό. Αν οι πρώτοι νήστευαν σύμφωνα με τους κανόνες της Εκκλησίας, που θεσπίστηκαν από αγάπη για τον άνθρωπο, θα είχαμε διπλό κέρδος: και οι μεν θα είχαν καλύτερη ποιότητα ζωής και θα ήταν μακροβιότεροι και οι άλλοι δεν θα πέθαιναν από την πείνα, γιατί όσα θα περίσσευαν από τη νηστεία των πρώτων θα χόρταιναν τους δεύτερους. “Νηστεύσωμεν ίνα ελεήσωμεν...” τονίζει ο ιερός Χρυσόστομος.

 Η αληθινή νηστεία

   Η αληθινή και ευάρεστη στο Θεό νηστεία πρέπει να συνδυάζεται με εγκράτεια, δηλαδή εκούσια αποχή από σαρκικές απολαύσεις και ηδονές που κάνουν την ψυχή του ανθρώπου πλαδαρή, άνευρη, ανίκανη να αντισταθεί στις ορέξεις της σάρκας και στις έσωθεν και έξωθεν προκλήσεις. “Η σαρξ φρονεί κατά του πνεύματος και το πνεύμα κατά της σαρκός...”, γράφει ο απόστολος Παύλος.

    Γι' αυτό, λέει ο ίδιος, “υποπιάζω μου το σώμα και δουλαγωγώ, ίνα μη άλλοις κηρύξας, αυτός αδόκιμος γένωμαι”. Επίσης, να συνδυάζεται με την προσευχή και μάλιστα τη νοερή προσευχή (“αδιαλλείπτως προσεύχεσθε”), με πίστη, με μετάνοια, με αγάπη προς το Θεό και τον συνάνθρωπο, με συγχώρεση, άφεση των σφαλμάτων των άλλων και μάλιστα και των εχθρών μας.

   Να γίνεται ακόμα με ταπείνωση, απλότητα, χωρίς φαρισαϊσμούς και επιδειξιομανία και με καθαρή καρδιά. Η νηστεία είναι άχρηστη, ατελέσφορη πνευματι- κά χωρίς τις παραπάνω αρετές. “Νηστεία αληθής”, λέει ο Μ. Βασίλειος, “η των κακών αλλο- τρίωσις· εγκράτεια γλώσσης, θυμού αποχή, καταλαλιάς, ψεύ- δους...”.

   Η αληθινή νηστεία έχει πνευματικό περιεχόμενο· είναι η αποξένωση του πολυώνυμου κακού που υπάρχει έμφυτο μέσα μας, γνώρισμα της ξεπεσμένης ανθρώπινης φύσης. (Εγωϊσμός, ατομισμός, υπερηφάνια, πλεονεξία, φιληδονία, θυμός, οργή, ψεύδος, συκοφαντία, έχθρες, μίση, αντι- πάθειες, ύβρεις, μνησικακία κλπ).

    Ο πνευματικός μας αγώνας πρέπει να εστιάζεται κυρίως στα αδύνατα σημεία, στην “αχίλλειο πτέρνα” της ηθικής μας ζωής. Ό,τι πονηρό και εφάμαρτο μας ελκύει και μας γοητεύει, να το αντιπαθήσουμε, να το απωθήσουμε και να απελευθερωθούμε από αδυναμίες και πάθη. Ό,τι μας σκανδαλίζει και μας κρατάει αιχμάλωτους, όσο προσφιλές, οικείο, χρήσιμο και ωφέλιμο κι αν είναι, να το αποκόψουμε.

    Προσφιλή πρόσωπα, αναγνώσματα, ακροάματα που δεν ταιριάζουν στο χριστιανικό ήθος και φθείρουν την ψυχή του ανθρώπου, πρέπει να τα απαρνηθούμε. Τη μεγάλη αυτή αλήθεια εκφράει ο αψευδής λόγος του Χριστού: “ει δε ο οφθαλμός σου ο δεξιός σκανδαλίζει σε, έξελε αυτόν και βάλε από σου... και ει η δεξιά σου χειρ σκανδαλίζει σε, έκκοψον αυτήν και βάλε από σου...”. Γιατί συμφέρει να πας με ένα μάτι και με ένα χέρι στη βασιλεία του Θεού παράμε δύο μάτια και με δύο χέρια στην κόλαση (Ματθ. ε, 29-30).

    Στον αγώνα μας αυτό θα έχουμε θετικά αποτελέσματα, πρόοδο στην πνευματική και ηθική μας ζωή, μόνο με τη βοήθεια της πανσθενουργού θείας χάρης, η οποία τα ασθενή θεραπεύει και τα ελλείποντα αναπληροί. Το στάδιο, λοιπόν, των αρετών είναι μπροστά μας. Ας καθαρίσουμε τις αισθήσεις μας, ας γίνουμε στην καρδιά σαν νήπια απονήρευτοι, άκακοι, ευθείς και στο νου συνετοί και φρόνιμοι. Ας σκεφτόμαστε και ας πράττουμε ό,τι είναι αρετή και έπαινος.

Π. ΑΝΑΝΙΑΣ ΚΟΥΣΤΕΝΗΣ: ΤΑ ΤΡΙΑ ΕΙΔΗ ΝΗΣΤΕΙΑΣ

Κυριακή της Τυρινής . Η εκκλησία την έχει αφιερώσει στην εξορία των πρωτοπλάστων από τον Παράδεισο. Είναι λοιπόν ημέρα πόνου και ημέρα αναμνήσεως κακής. Οι πρωτόπλαστοι τρώγοντας από το δέντρο της γνώσεως του καλού και του κακού, τα έχασαν όλα. Όχι μόνο Θεοί δεν έγιναν, που τους υπέδειξε ο διάβολος, αλλά άδειασαν. Έγιναν μια πληγή. Και ο Κύριος τους έβγαλε από τον Παράδεισο, και έφερε και τον θάνατο, που ήταν τώρα ευλογία, για να μη γίνει το κακό αθάνατο. Είναι λοιπόν η πρώτη μέρα του κόσμου μετά την πτώση, η Κυριακή της Τυρινής. Ενώ η προηγούμενη η Κυριακή των Απόκρεω, ήταν η τελευταία ημέρα του κόσμου. Και εδώ μας μιλάει το Ευαγγέλιο, που είναι από την «Επί του Όρους Ομιλία»  του Χριστού, μας μιλάει για τα τρία είδη νηστείας. Εμείς πιστεύουμε ότι νηστεία είναι μόνο το φαγητό. Είναι και αυτό, διότι η νηστεία είναι η πρώτη εντολή. Την έδωσε ο Θεός στους πρωτοπλάστους, για να διαλέξουν οι άνθρωποι το φαγητό ή Αυτόν; Που είναι το αθάνατο φαγητό. Και οι άνθρωποι διάλεξαν το πρόσκαιρο φαγητό κατά μια εκδοχή. Υπάρχουν και άλλες εκδοχές. Η άλλη εκδοχή, η σπουδαιότερη, είναι ότι οι άνθρωποι θέλησαν να μπουν στο χώρο της Θεότητος. Και θέλησαν –δημιουργήματα αυτοί – να καταλάβουν τον Δημιουργό. Πράγμα αδύνατον. Για αυτό ήρθε ο Δημιουργός μετά και ενσαρκώθηκε για να καταλάβουν τουλάχιστον την Αγάπη Του, τις Θείες Του ενέργειες και τη μεγάλη Του προσφορά: τη Σταύρωση και την Ανάσταση, την ίδρυση της Αγίας Εκκλησίας, και το Σώμα και Αίμα, το οποίο μας δίνει για να Θεοποιηθούμε κατά χάριν. Να δούμε τώρα ποιες είναι οι τρεις νηστείες που προτείνει ο Ευαγγελικός λόγος:

Η πρώτη νηστεία είναι η νηστεία της κακίας, και όπως μας λέει το Ευαγγέλιο προβάλει τη συγγνώμη. «Εάν συγχωρήσετε τους ανθρώπους, θα σας συγχωρήσει και εσάς ο Θεός. Και εάν δεν συγχωρήσετε τους ανθρώπους, δεν θα σας συγχωρήσει και εσάς ο Θεός». Εδώ ακριβώς νηστεύουμε την κακία, την παλιανθρωπιά, την εχθρότητα. Βέβαια το Ευαγγέλιο μας βάζει δύσκολα. Είναι γεγονός. Αλλά έλα που ο άνθρωπος είναι φτιαγμένος για τα δύσκολα και οι ευκολίες μας χαλάνε. Το βλέπουμε άλλωστε σήμερα. Άνθρωπος ο οποίος συγχωρεί είναι του Θεού. Ό,τι και αν του έχουν κάνει, όταν συγχωρήσει, είναι με τον Χριστό. Και ο Χριστός μετά τι κάνει; Του συγχωρεί τα δικά του αμαρτήματα. Να ένας εύκολος τρόπος να πάμε στον Παράδεισο. Δεν είναι καθόλου εύκολος, αλλά είναι και εύκολος, άμα θέλουμε.

Δεύτερη νηστεία είναι η ανθρωπαρέσκεια. Οι άνθρωποι θέλουμε να αρέσουμε. Φοβούμαστε το όποιο κόστος. Για αυτό θέλουμε να αρέσουμε, ακόμα και στους βλάκες και στους οποιουσδήποτε. Και αυτό είναι κακό. Η φιλοδοξία είναι καλό καταρχάς, γιατί έφτιαξε τον άνθρωπο ο Θεός για τη δόξα Του. Να πάει στον ουράνιο Παράδεισο. Να ενδυθεί τη Θεία δόξα. Αλλά χάνοντας τον επίγειο Παράδεισο και γινόμενος έκπτωτος ο άνθρωπος, πήρε στραβό δρόμο. Και ζητάει τη δόξα εκεί που δεν υπάρχει. Και για αυτό μας προτείνει ο Χριστός να νηστεύουμε τη φιλοδοξία, να νηστεύουμε την ανθρωπαρέσκεια. Γιατί πολλοί, θέλοντας να είναι αρεστοί στους ανθρώπους, παραβαίνουν και τις εντολές του Θεού και τη συνείδηση τους, και στραπατσάρουν και την ύπαρξη τους.

Τρίτη νηστεία είναι των υλικών αγαθών. Χάνοντας τον Θεό ο άνθρωπος, αγκάλιασε τα υλικά αγαθά, αγκάλιασε τα ορατά, αφού έχασε τον Αόρατο. Και προσπάθησε και προσπαθεί από κει να βγάλει ότι ωραίο και καλό και υψηλό, για το οποίο τον έφτιαξε ο Θεός, και ανήκει στον Θεό και παίρνεται από τον Θεό για αυτό και η ειδωλολατρία είναι η μέγιστη πλάνη του ανθρώπου. Η ύλη είναι Θείο δώρο. Είναι σκαλοπάτι. Να τη χρησιμοποιούμε, να τη δώσουμε και στους άλλους, και να την έχουμε ως σκαλοπάτι για να ανεβούμε να φτάσουμε στον Πλάστη. Γιατί όλοι οι επίγειοι θησαυροί μπροστά στη ψυχή  μας, και μπροστά στον Αθάνατο Πλάστη, είναι ένα μηδενικό. Για αυτό και λέει και το Ευαγγέλιο: «Όπου είναι ο θησαυρός σας, εκεί είναι και η καρδιά σας». Τώρα την Αγία Σαρακοστή, ας προσπαθήσουμε να κάνουμε αυτές τις τρεις νηστείες και να έρθουμε πιο κοντά στον θησαυρό μας, στην αγάπη μας, που είναι ο Ιησούς Χριστός. Και τότε θα είναι καλύτερα.

ΠΗΓΗ.Π. Ανανίας Κουστένης Αρχιμανδρίτης απο το βιβλίο του Το Κύρυγμα της Κυριακής. Λευκωσία 2009.

ΠΗΓΗ: ΤΟ ΚΑΝΔΥΛΑΚΙ