«ΠΛΗΓΩΜΕΝΗ» ΒΓΗΚΕ ΤΕΛΙΚΑ Η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ

Του Δημήτρη Ριζούλη

Ολοκληρώθηκε την περασμένη Κυριακή η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Ορθοδόξου Εκκλησίας με τη θεία λειτουργία στον Ιερό Ναό Αποστόλων Πέτρου και Παύλου στην πόλη των Χανίων. Την τελευταία ημέρα, την ημέρα της θείας λειτουργίας, στο πρόσωπο των περισσοτέρων υπήρχε επιτέλους μία ηρεμία, αφού φαινομενικά όλα είχαν πάει καλά. Μέλη των αποστολών που ήταν μέσα στις συνεδριάσεις, μιλώντας στην «Ορθόδοξη Αλήθεια», χαρακτήρισαν λογική αυτή την αντίδραση, διότι «όλοι αισθάνονται ανακουφισμένοι που επιτέλους ολοκληρώθηκαν οι εργασίες και επιστρέφουν στην Εκκλησία τους», ενώ περιέγραψαν ότι κατά τη διάρκεια των εργασιών υπήρχαν ένταση και πολλές δυσκολίες με συχνές απειλές από διάφορες Εκκλησίες για αποχώρηση.

Δυστυχώς, όμως, η Πανορθόδοξη άνοιξε πληγές, με κυριότερο το πρόβλημα στις σχέσεις των Εκκλησιών Κύπρου και Ελλάδος. Στην απογευματινή συνεδρία του Σαββάτου ειπώθηκαν σκληρές εκφράσεις και από τους δύο προκαθημένους. Κατά τη συζήτηση του κειμένου «Σχέσεις της Ορθόδοξης Εκκλησίας προς τον λοιπό χριστιανικό κόσμο», οι προτάσεις της Εκκλησίας της Ελλάδος προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις. Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών δεν δεχόταν τον όρο «ετερόδοξες Εκκλησίες» και επέμενε να αντικατασταθεί με τον όρο «Χριστιανικές Κοινότητες και Ομολογίες».

Η συζήτηση διακόπηκε με σκοπό να ηρεμήσουν τα πνεύματα και συνεχίστηκε το πρωί του Σαββάτου. «Δεν θα κρατήσετε αιχμάλωτη την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο» φέρεται ότι είπε με έντονο ύφος ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου στον Αρχιεπίσκοπο κ. Ιερώνυμο, φράση που ενόχλησε πολύ, και ο Αθηνών ζήτησε να διαγραφεί από τα πρακτικά, κάτι το οποίο φυσικά δεν συνέβη, γιατί ο Κύπρου τόνισε ότι θα μπορούσε να αντικατασταθεί η λέξη «αιχμάλωτη» με άλλες πολύ χειρότερες. Τελικά, η Εκκλησία της Ελλάδος την επόμενη μέρα κατέθεσε μία καινούργια συμβιβαστική πρόταση και αντί της πρότασης «Η Ορθόδοξος Εκκλησία αναγνωρίζει την ιστορικήν ύπαρξιν άλλων Χριστιανικών Εκκλησιών και Ομολογιών» πρότεινε να γραφτεί «Η Ορθόδοξος Εκκλησία αποδέχεται την ιστορικήν ονομασίαν άλλων ετεροδόξων Χριστιανικών Εκκλησιών και Ομολογιών». Ο νοών νοείτω. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου υπέγραψε τελικά το κείμενο με τη σημείωση «επιφυλάσσομαι». Πάντως, πληροφορίες αναφέρουν ότι ορισμένα κείμενα δεν υπεγράφησαν και από άλλα μέλη της Πανορθόδοξης, με τη δικαιολογία ότι έπρεπε... να φύγουν.

Δελτίο Τύπου εξέδωσε η Εκκλησία της Ελλάδος, σύμφωνα με το οποίο σχετικά με την πρότασή της επί του κειμένου «Το Αυτόνομο και ο τρόπος ανακηρύξεως αυτού», ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος διαβεβαίωσε ενώπιον της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας ότι σέβεται απολύτως το υφιστάμενο εκκλησιαστικό καθεστώς των μητροπόλεων των λεγομένων Νέων Χωρών της Εκκλησίας της Ελλάδος και ουδεμία πρόθεση υπάρχει αμφισβητήσεως ή αλλαγής των ισχυόντων. Στη συνέχεια μετέφεραν την ικανοποίηση του Αρχιεπισκόπου και της Εκκλησίας της Ελλάδος για την απόφαση αυτή του Πατριάρχη. Αυτή η αντίδραση, όμως, φαίνεται να άναψε πάλι φωτιές στη σχέση της Ελλαδικής Εκκλησίας με το Φανάρι. Ο εκπρόσωπος Τύπου του Οικουμενικού Πατριαρχείου φρόντισε να τονίσει, αρκετές φορές μάλιστα, ότι η Εκκλησία της Ελλάδος βιάστηκε να ανακοινώσει και να αφήσει να διαρρεύσει στον Τύπο τη δήλωση του Πατριάρχη, η οποία ακόμη δεν έχουμε καταλάβει ποια είναι.

Από τη μία, η Εκκλησία της Ελλάδος αναφέρει ότι «αυτό που ο Οικουμενικός Πατριάρχης με σαφήνεια διευκρίνισε είναι ότι ούτε ο ίδιος ούτε το Πατριαρχείο, ούτε τώρα ούτε στο μέλλον, πρόκειται να θέσουν ζήτημα επιστροφής των μητροπόλεων των Νέων Χωρών και αλλαγής του εκκλησιαστικού καθεστώτος που τις διέπει», ενώ, από την άλλη, το Πατριαρχείο είχε μία δυσκολία να απαντήσει σε αυτό το θέμα και θόλωνε τα νερά.

Καμία απάντηση

Επί τρεις ημέρες οι δημοσιογράφοι των ελληνικών μέσων ενημέρωσης ζητούσαν διευκρινίσεις επί του θέματος και οι εκπρόσωποι του Φαναρίου δεν έλεγαν λέξη επί της ουσίας, δείχνοντας μάλιστα πολύ ενοχλημένοι. Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, η δήλωση της Εκκλησίας της Ελλάδος ενόχλησε τον Οικουμενικό Πατριάρχη, ο οποίος κατά τη διάρκεια των εργασιών φρόντισε να επισημάνει, απευθυνόμενος στην Εκκλησία της Ελλάδος, ότι δεν πέρασε ούτε ως σκέψη στην άκρη του μυαλού του το θέμα των Νέων Χωρών και απόρησε για ποιον λόγο υπάρχει αυτή η καχυποψία και ποιος την καλλιεργεί.

Πάντως, οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι κάθε ημέρα υπήρχε ένταση στις εργασίες και αρκετές ήταν οι φορές που ο Οικουμενικός Πατριάρχης αναγκάστηκε να υψώσει τον τόνο της φωνής του για να μπορέσει να επαναφέρει στην τάξη τους προκαθημένους, ενώ δεν ήταν λίγοι αυτοί που απειλούσαν να αποχωρήσουν, κάτι το οποίο θα δημιουργούσε σοβαρά προβλήματα στην Ορθοδοξία, τη στιγμή μάλιστα που ήδη τέσσερις Εκκλησίες απουσίαζαν. Ολα αυτά όμως κρύφτηκαν επιμελώς.

Μιλούσαν με whatsapp οι (οργανωμένοι) Ρουμάνοι

Η Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν η αποστολή που κέρδισε τις περισσότερες εντυπώσεις στις εργασίες της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου. Ο Πατριάρχης Ρουμανίας κ. Δανιήλ ήταν, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, ο πιο «διαβασμένος». Τόσο αυτός όσο και όλα τα μέλη της αποστολής του είχαν μελετήσει τα κείμενα και είχαν προετοιμαστεί κατάλληλα. Σε κάθε πρόταση τροποποίησης κειμένου είχαν τουλάχιστον τρεις διαφορετικές εκδοχές. Στην περίπτωση που η πρώτη πρόταση δεν γινόταν δεκτή, σε δευτερόλεπτα κατέθεταν τη δεύτερη και ούτω καθεξής, σε αντίθεση με άλλες Εκκλησίες, που αν δεν γινόταν δεκτή η πρότασή τους ή επέμεναν σε αυτήν και προσπαθούσαν με κάθε τρόπο να την «περάσουν» ή αναγκάζονταν να διακόψουν τη συνεδρία για να συζητήσουν κάποια καινούργια. Η οργάνωση, βέβαια, της Εκκλησίας της Ρουμανίας φάνηκε από κάτι ακόμη πιο... σύγχρονο. Η επικοινωνία του Πατριάρχη με τα μέλη της αποστολής του γινόταν ηλεκτρονικά. Το κάθε μέλος είχε μπροστά του ένα tablet και μέσω της εφαρμογής what's app έστελναν μηνύματα μεταξύ τους για τις τοποθετήσεις τους και τη σειρά αυτών, κάτι που βοήθησε πολύ στην ομαλή λειτουργία και τη διεξαγωγή των εργασιών, αφού όλα γίνονταν ταχύτατα και οργανωμένα. Απίστευτη οργάνωση! Πολύ σοβαρός ήταν και ο εκπρόσωπος της Ρουμανίας στις συνεντεύξεις Τύπου.

Τα παράπονα για ελλιπή διοργάνωση, τα προβλήματα λόγω μη ενημέρωσης, οι προσβολές και η υπεύθυνη (;) Τύπου

Σοβαρά παράπονα υπήρχαν από τους υπευθύνους της διοργάνωσης ότι επικοινωνιακά η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Ορθόδοξης Εκκλησίας δεν είχε την απήχηση που περίμεναν και υποτιμήθηκε. Ισως όλοι αυτοί θα έπρεπε να σκεφτούν μήπως οι ίδιοι υποτίμησαν την όλη διαδικασία. Οπως αναφέραμε και την περασμένη εβδομάδα, τα μέτρα ασφαλείας ήταν τόσο σκληρά που δεν μπορούσαν όχι πιστοί, αλλά ούτε και διαπιστευμένοι δημοσιογράφοι να περάσουν. Ελικόπτερα, υποβρύχια, ελεύθεροι σκοπευτές, βατραχάνθρωποι είχαν επιστρατευθεί για την ασφάλεια των προκαθημένων, κυρίως από την Αμερική, λες και το ελληνικό κράτος ήταν ανίκανο να αντεπεξέλθει. Να θυμίσουμε απλώς ότι έχουν επισκεφθεί την Ελλάδα οι αρχηγοί σχεδόν όλων των κρατών, όπως επίσης το 2004 πραγματοποιήθηκαν στη χώρα μας με απόλυτα μεγάλη επιτυχία οι Ολυμπιακοί Αγώνες. Ας αρκεστούν, λοιπόν, οι διάφοροι Φαναριώτες «ειδικοί» σε άλλα ζητήματα περισσότερο εκκλησιαστικά και ας αφήσουν την Ελληνική Αστυνομία να κάνει τη δουλειά της με τον καλύτερο τρόπο.

Τα προβλήματα στην ενημέρωση όχι μόνο δεν διορθώθηκαν, αλλά κάθε μέρα γίνονταν και χειρότερα. Η συμπεριφορά των υπεύθυνων δημοσιογράφων, Ελλήνων και ξένων, ήταν από απαξιωτική έως προσβλητική. Η ενημέρωση ήταν ανεπαρκής, οι ερωτήσεις των δημοσιογράφων και οι απορίες τους δεν απαντήθηκαν ποτέ. Σε ερωτήσεις δημοσιογράφων σχετικά με τις εργασίες της συνόδου οι απαντήσεις που δόθηκαν ήταν εντυπωσιακά εκτός θέματος. Οι δημοσιογράφοι ρωτούσαν για θέματα που υποτίθεται απασχολούσαν τους προκαθημένους στη σύνοδο και οι εκπρόσωποι απαντούσαν για τις φωτιές στην Κύπρο και για τα θύματα της κακοκαιρίας στη Ρωσία.

Ακατάλληλη

Η δε υπεύθυνη Τύπου εμφανιζόταν μόνο στη διάρκεια της επίσημης ενημέρωσης για να συντονίσει την συζήτηση και καμία άλλη επαφή δεν είχε με τους δημοσιογράφους. Η, κατά τα άλλα, εκκλησιαστική συντάκτρια, όπως δηλώνει, θα έπρεπε να προσέξει τη συμπεριφορά της αλλά και την ενδυμασία της. Ηταν κομψή, αλλά ακατάλληλα ενδεδυμένη για μια τέτοια εκδήλωση. Δεν ήταν ωραία η εικόνα μπροστά στους προκαθημένους, για τους οποίους εργαζόταν, να στέκεται με παντελόνι και να απαντά με υπεροπτικό ύφος στους συναδέλφους της δημοσιογράφους. Αν ήθελαν τέτοια ενημέρωση, θα μπορούσαν απλώς να στέλνουν κάθε μεσημέρι ένα δελτίο Τύπου και να μην ταλαιπωρούνται τόσοι άνθρωποι κάτω από μία άθλια τέντα με υψηλή θερμοκρασία, σκόνη και χώματα. Την τελευταία ημέρα των εργασιών, που όλοι περίμεναν να παρακολουθήσουν τις ανακοινώσεις προς τον Τύπο, δεν υπήρχε καν (!) ενημέρωση, διότι έκριναν ότι δεν υπήρχε λόγος. Ενημέρωσαν μάλιστα, όπως ισχυρίζονται, τους δημοσιογράφους για αυτήν την απόφαση με e-mail, το οποίο όμως κανείς δεν έλαβε. Η τελευταία ημέρα, δυστυχώς, ήταν χειρότερη και από την πρώτη. Το Κέντρο Τύπου υπολειτουργούσε. Κανένας δεν σκέφτηκε να ανανεώσει τις υποτυπώδεις παροχές ή να καθαρίσει τους χώρους υγιεινής. Παρά τις προσπάθειες όλων να διατηρηθεί ο χώρος καθαρός, τα σκουπίδια είχαν κατακλύσει τους χώρους και κανείς δεν φάνηκε να ενδιαφέρεται για αυτό. Πραγματικά επρόκειτο για εικόνα ντροπής. Οι διοργανωτές τα έκαναν θάλασσα σε ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα. Την εικόνα προς τα έξω!

Το μήνυμα

Σημαντικό είναι, ωστόσο, το μήνυμα της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, αφού αναφέρεται σε σοβαρά ζητήματα, όπως είναι η νηστεία, τα ζητήματα γάμου και τα θέματα που προκύπτουν, αλλά και προβλήματά της που απασχολούν σήμερα την κοινωνία, όπως είναι η βία, η εγκληματικότητα, η σχέση της Εκκλησίας με την πολιτική, η οικολογική κρίση, η σχέση της χριστιανικής πίστης με την επιστήμη, ο πόλεμος και οι πρόσφυγες. Ακόμη, γίνεται έκκληση στην παγκόσμια κοινότητα για την προστασία των ορθοδόξων και των άλλων χριστιανών, ενώ απευθύνει πρόσκληση προς όλους τους εμπλεκομένους να καταβάλουν χωρίς καθυστέρηση συστηματικές προσπάθειες για την κατάπαυση των πολεμικών συρράξεων στη Μέση Ανατολή. Στο μήνυμα, βέβαια, γίνεται λόγος και για τους νέους, τους οποίους καλεί να συνδεθούν συνειδητά με την Εκκλησία Εκείνου που είναι η Αλήθεια και η Ζωή. Να προσέλθουν προσφέροντας στο εκκλησιαστικό σώμα τη ζωτικότητα, τις ανησυχίες, τους προβληματισμούς και τις προσδοκίες τους. «Οι νέοι δεν αποτελούν απλώς το μέλλον της Εκκλησίας αλλά το δυναμικό και δημιουργικό παρόν επί τοπικού και οικουμενικού επιπέδου» αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Χαμένοι για μέρες στη... μετάφραση

Ιδιαίτερα προβλήματα αντιμετώπιζαν και οι μεταφραστές στη σύνοδο, αφού κάποιος αποφάσισε να τους κόψει το διαδίκτυο για να μην ασχολούνται με διάφορα «άσχετα» θέματα. Κανένας δεν σκέφτηκε ότι αυτοί οι άνθρωποι χρειάζονται το ίντερνετ για να μεταφράσουν κάποια λέξη με ιδιαίτερη δυσκολία, αφού η ορολογία είναι πολύ εξειδικευμένη; Ευτυχώς, ύστερα από πολλές αντιδράσεις και έντονους διαξιφισμούς το πρόβλημα αποκαταστάθηκε. Τελικά, ήταν η σύνοδος των αντιδράσεων σε όλες τις μορφές. Το περίεργο μάλιστα σε όλα αυτά τα προβλήματα ήταν ότι οι αρμόδιοι έκαναν λόγο για συγκεκριμένους «νόμους» που υπάρχουν στη λειτουργία. «Υπάρχει νόμος», έλεγαν, «να μην υπάρχει ίντερνετ. Υπάρχει νόμος να μην μπαίνουν μέσα δημοσιογράφοι. Υπάρχει νόμος για όλα». Θα τους συγχωρήσουμε αυτό το ατόπημα, λόγω του ότι είναι Ελληνοαμερικανοί και ίσως να μη χειρίζονται καλά την ελληνική.

Από την Εφημερίδα Ορθόδοξη Αλήθεια 

Π. ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ: Η ΜΕΓΑΛΗ ΠΛΑΝΗ, “ΕΓΩ ΠΑΤΕΡ ΜΟΥ ΕΙΜΑΙ ΠΟΛΥ ΚΑΛΟΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΣ, ΤΑΠΕΙΝΟΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣ”

Του Π. Στεφάνου Αναγνωστοπούλου

Πριν από τέσσερα χρόνια, ή πέντε, δεν ενθυμούμαι καλά, σας είχα αναφέρει ένα γεγονός, δεν ξέρω πόσοι από σας το είχατε ακούσει, το επαναλαμβάνω, διότι έχει άμεση σχέση με το σημερινό Ευαγγελικό Ανάγνωσμα.

Ήρθε κάποιος χριστιανός, επαναλαμβάνω πριν από τέσσερα χρόνια, πέντε, δεν θυμούμαι, μου είπε το όνομά του, και ήλθε σε μένα επειδή είχε πεθάνει ο πνευματικός του, – γνωστός, από το Λοιμωδών, – και αμέσως μετά μου είπε: «Εγώ πάτερ μου, για να ξέρεις είμαι πολύ καλός χριστιανός, είμαι και ταπεινός, είμαι και δίκαιος», και τον ρώτησα από πού αυτό το συμπέρασμα.

Και μου απαντάει: «Έχω πολύτεκνη οικογένεια, είμαι τμηματάρχης στη Άλφα Δημόσια Υπηρεσία, πηγαίνω κάθε Κυριακή και γιορτή στην Εκκλησία, κάνω την προσευχή μου πρωί και βράδυ, δίνω πολλές ελεημοσύνες, και μάλιστα φτάνω μέχρι και την εντολή που δίνει ο Θεός, να δίνουμε μέχρι και το δέκατο από το μισθό μας, επισκέπτομαι τους αρρώστους στα νοσοκομεία, κατάκοιτους στα σπίτια, νηστεύω Τετάρτες και Παρασκευές και όλες τις Σαρακοστές, εξομολογούμαι τακτικά, κοινωνώ επίσης …»

Όλα αυτά μου θύμισαν αμέσως τον Φαρισαίο, διότι τίποτε περισσότερο από το Φαρισαίο δεν είπε, όχι ο Φαρισαίος όλα τα έκαμεν,«Διαβάζω την Καινή Διαθήκη», κι ο Φαρισαίος ήξερε τον Νόμον του Θεού,«Και μάλιστα πολύ καλά, και πολλά όλα ωραία βιβλία, όπου κι αν πάω, όπου κι αν σταθώ, μιλάω για τον Αντίχριστο, για το φοβερό ΕΚΑΜ, για το εξακόσια εξήντα έξι, και καυτηριάζω το κακό, κάνω αυστηρές παρατηρήσεις στο όνομα του δικαίου, και καυτηριάζω το κακό, και του Ευαγγελίου, σε όλους, στη γυναίκα μου, στα παιδιά μου, στους συγγενείς μου, στους υφισταμένους μου, στους γειτόνους μου, στους εργάτες μου, στους συγκάτοικούς μου, σ’ αυτούς που είναι στο δρόμο, παντού, σε όλους, σε όλους, …» δεν τον άφησα να, συνεχίσει βέβαια, διότι είχα καταλάβει αρκετά, και κείνη τη στιγμή, με φώτισε ο Θεός, αν και είμαι αμαρτωλός, όντως αμαρτωλός είμαι, αμαρτωλός και άθλιος και του είπα τα εξής :

«Αν θέλεις να μάθεις συ ο ίδιος, πόσο καλός άνθρωπος είσαι, και τι είδους χριστιανός είσαι, και αν αυτό που νομίζεις ότι είσαι, αρέσει στο Θεό, θα πας αμέσως τώρα μόλις φύγεις από δω, στη γυναίκα σου, και στα παιδιά σου, και αύριο μεθαύριο στους συγκατοίκους της πολυκατοικίας, στους συγγενείς, στους συναδέλφους και λοιπά, και θα τους ρωτήσεις να σου πουν με απόλυτη ειλικρίνεια, τι γνώμη έχουν για σένα. Και μάλιστα τι μουρμουρίζουν πίσω από την πλάτη σου, και τι γνώμη έχουν για τον Χριστιανισμό που εσύ αντιπροσωπεύεις. Αυτός είναι ο κανόνας που σου βάζω. Και θα ’ρθείς ύστερα από μερικές μέρες να μου απαντήσεις. Μέχρι τότε δεν έχει Θεία Κοινωνία. Και μόνον την αλήθεια, και όσοι διστάζουν να σου την γράψουν ανώνυμα, να την τυπώσουν στην γραφομηχανή, και στα κομπιούτερς που υπήρχαν τότε, και να στα παραδώσουν μέσε σε κλειστά φάκελλα για να ξέρεις. Και όταν βέβαια θα ακούσεις και θα διαβάσεις τις γνώμες των συνανθρώπων σου, να σταθείς, να πάς στην Εκκλησία και να σταθείς μπροστά στην εικόνα του Χριστού, και να Τον ρωτήσεις, ύστερα από όσα μου είπαν, και από όσα διάβασα, αν πεθάνω σήμερα Χριστέ μου, κληρονομώ την Βασιλεία Σου;»

Βέβαια, έφυγε θιγμένος, θυμωμένος, στεναχωρημένος και προβληματισμένος. Γύρισε όμως ύστερα από τρεις εβδομάδες. Έπεσε στα γόνατα και ομολόγησε φωνάζοντας:

«Πάτερ μου είμαι αμαρτωλός, είμαι εγωιστής, μού ’παν ότι είμαι σκληρόκαρδος, θυμώδης, καβγατζής, γκρινιάρης, άδικος, κουτσομπόλης, υπερήφανος, καινοδοξής, λαίμαργος, φιλάργυρος, άπιστος, άθεος, και όλοι μηδενός εξαιρουμένου μου είπαν ότι είμαι υποκριτής, υποκριτής. Και αν πεθάνω σήμερα, δεν έχω κανένα ίχνος μετανοίας, διότι έρχεται η εβδομάδα της Κυριακής των Απόκρεω, και ξέρω ότι εκείνη την Κυριακή διαβάζεται το Ευαγγέλιον της Κρίσεως. Αν πεθάνω που θα πάω;»

Δυστυχώς αδελφοί μου οι πιο πολλοί από μας, άλλος λιγότερο και άλλος περισσότερο του μοιάζουν. Πιστεύουμε ότι είμαστε καλοί άνθρωποι και καλοί χριστιανοί αλλά κάνουμε μεγάλο λάθος. Η πορεία μας στη ζωή μας, όπως αυτή αποκαλύπτεται μέσα στην οικογένειά μας, και στον εργασιακό χώρο και στο κοινωνικό περιβάλλον, είναι απορία που ικανοποιεί τα πάθη, και δεν είναι πορεία για την κάθαρση, για τον αγιασμό, για την θέωση, για τη σωτηρία.

Όσο μας ξέρει ο σύντροφος της ζωής μας, δεν μας ξέρει κανένας άλλος. Και καμιά φορά όσο μας ξέρουν τα παιδιά μας, και όσο μας ξέρουν συνεργάτες, υφιστάμενοι και προϊστάμενοι, και τόσοι άλλοι, που γνωρίζουν και βλέπουν τα στραβά μας και τα λάθη μας και τις κακίες μας, τόσο καλά ώστε να ’μαστε εμείς τυφλοί και να μη τις βλέπουμε. Μόνον βέβαια ο Θεός γνωρίζει καλύτερα από όλους, ποιοι είμεθα στο βάθος του είναι μας, διότι Αυτός βλέπει μέσα στις καρδιές μας.

Μέσα μας βλέπει ο Θεός, δε βλέπει από έξω. Και δυστυχώς αν κρατήσουμε αυτήν την στάση, θα ακούσομε αυτό που είπε ο Κύριος: «Υπάγετε απ’ εμού κατηραμένοι, εις το πυρ το αιώνιον, το ητοιμασμένω τω διαβόλω και τοις αγγέλοις αυτού».

Γι’ αυτό και χρειάζεται η καθημερινή μετάνοια και η αλλαγή της ζωής μας, να μάθουμε από τώρα να ζούμε την αιώνια ζωή, ή μάλλον την ίδια ζωή που έζησε ο Χριστός πάνω στη γη. Να παλεύουμε λοιπόν και να αγωνιζόμαστε κάθε μέρα, για την κάθαρση, τον φωτισμό και τον αγιασμό. Και αν δεν τα καταφέρνουμε, άνθρωποι είμαστε, κι αν λυγίζουμε, και αν κάθε μέρα πέφτουμε, να σηκωνόμεθα, να ομολογούμε ότι είμεθα αμαρτωλοί, ότι είμεθα ένα τίποτα, μπροστά στον αγιασμό των αγίων και μπροστά στην Παναγιότητα και Παναγαθότητα του Αγίου μας Θεού. Πρέπει να μάθουμε να ζούμε όπως έζησε ο Χριστός, και πρέπει να μάθουμε να τρεφόμεθα καθημερινά από τον άρτον της ζωής, απ’ τον άρτον της δικαιοσύνης, απ’ τον καθημερινό άρτο της κάθε αρετής που πρέπει να καλλιεργούμε.

«Μακάριοι οι πεινώντες και διψώντες» είπε ο Κύριος, «ότι αυτοί χορτασθήσονται.» Και δεν είναι δικός μας μόνον χορτασμός. Είναι και χορτασμός του Χριστού, αλλά είναι και χορτασμός του πλησίον. Αν εγώ χορτάσω από αγάπη, θα την προσφέρω πρώτα στον Θεόν, και ύστερα θα την προσφέρω στον πλησίον. Θα αναπαυθεί ο Θεός, και θα πολλαπλασιάσει τις δωρεές Του μέσα μου. Και έτσι, δι’ αυτών των δωρεών, και δι’ αυτών των χαρισμάτων, θα χορτάσω με τον Άρτον του Χριστού, της δικαιοσύνης και της κάθε αρετής. Και τον πλησίον μου θα Τον ξεδιψάσω με τον λόγον του Θεού, τον αληθινόν λόγον, που θα βγαίνει μέσα από την πείρα της ζωής μου και της ζωής σου. Όχι μόνο από αυτά που διαβάζουμε, καλά είναι αυτά που διαβάζουμε, και καλώς πολύ καλά κάνουμε να τα μεταφέρουμε συχνά πυκνά στους δικούς μας, στα παιδιά μας, στις συντροφιές μας. Αλλά όμως πέρα από τις πείνες και τις δίψες τις υλικές που υπάρχουν γύρω μας, και τις οποίες κατά τον άλφα ή βήτα τρόπο ας πούμε ότι καλύπτονται είτε από μας, είτε από την κοινωνική πρόνοια, αυτό είναι καθήκον όμως, υπάρχει πείνα και δίψα για αληθινό λόγο Θεού, και τον λόγον του Θεού ΔΕΝ τον συζητάμε στα σπίτια μας, δεν τον συζητάμε μεταξύ μας στις συντροφιές μας, δεν τον συζητάμε τον λόγον του Θεού και τους βίους των Αγίων και τα γεγονότα που περιγράφονται στα γεροντικά όταν συναντόμεθα μεταξύ μας, φιλικά απ’ το ένα σπίτι στο άλλο. Θα πείς, μας κοροϊδεύουν. Να μας κοροϊδέψουν αλλά εμείς να πούμε τον λόγον του Θεού.

Και ο αγώνας ο δικός μας, και των κληρικών και των λαϊκών, είναι να ομοιάσουμε τον Χριστό. Όλες οι ευχές της Θείας Λειτουργίας, αν τις προσέξτε καλά, γιατί σαν εδώθησαν προς μελέτη, οι ευχές αυτές της Θείας Λειτουργίας, με πάρα πολύ καλή ανάλυση και μέσα από την πράξη της ζωής, αγίων ανθρώπων, αγίων πιστών, αγίων απλών εφημερίων, κληρικών και ασκητών, σας εδόθη η ερμηνεία της Θείας Λειτουργίας. Αν λοιπόν προσέξουμε καλά, θα δούμε ότι ο σκοπός είναι ο αγιασμός της ψυχής μας, είναι να χορταίνουμε από τον ίδιο τον Χριστό, και αυτό που περισσεύει, να το δίνουμε στους άλλους.

Έχω Αγάπη; Θα Σας Δώσω.

Δεν Έχω; Δε Θα Σας Δώσω.

Έχετε Αγάπη; Θα Τη Δώσετε.

Έχετε Υπομονή; Θα Τη Δώσετε, Κάνοντάς Την.

Έχετε Πραότητα Και Ειρήνη; Θα Τη Δώσετε!

Δηλαδή Έχετε Χάρη Θεού; Θα Δώσετε.

Έχουμε Χάρη; Θα Δώσουμε.

Δεν Έχουμε; Δεν Θα Δώσουμε.

Μας παρασέρνουν πότε το ένα πάθος και πότε το άλλο, και έτσι λοιπόν αντί να προσφέρουμε την ταπείνωση και την πραότητα που ζητάει ο Θεός από μας, εμείς προσφέρουμε αγριότητα, θυμό, νεύρα, αντιλογία, αντιρρήσεις, και χαλάμε την ειρήνη του σπιτιού μας. Και ξεχνάμε αυτό που μας είπε ο Πανάγιος Θεός «μάθετε απ’ εμού, ότι πράος ειμί και ταπεινός τη καρδία και ευρήσετε ανάπαυσιν ταις ψυχαίς ημών». Δεν έχουμε ειρήνη μέσα μας. Δεν έχουμε ανάπαυση. Δεν έχουμε γαλήνη, όχι επειδή είμαστε άρρωστοι, – οι αρρώστιες βέβαια είναι αλήθεια ότι προσφέρουν ταραχή, δεν αφήνουν ήσυχο και το σώμα, οι πολλές και ποικίλες που έχουμε – αλλά όμως όταν υπάρχει μέσα μας ειρήνη, η ειρήνη του Θεού που υπερέχει, κάθε σκέψη και κάθε νουν που φτάνει μέχρι τον ουρανό, αυτή η ειρήνη ειρηνεύει και το σώμα, ειρηνεύει τις αισθήσεις, ειρηνεύει τους λογισμούς και άμα αυτή η ειρήνη πλημμυρίσει την ψυχή μας ύστερα από προσευχή, η ειρήνη επικρατεί και στο σπίτι. Η ειρήνη επικρατεί και στο περιβάλλον. Η ειρήνη επικρατεί και την ώρα που οδηγείς το αυτοκίνητο. «Μάθετε απ’ εμού λοιπόν ότι πράος ειμί και ταπεινός τη καρδία».

“Γυμνός και δε με ντύσατε ή με ντύσατε”; Και κανένας ντύνεται με αρετές, δεν ντύνεται κανένας μονάχα δίνοντας κάλτσες και παπούτσια και ρούχα, χρειάζονται και αυτά, διότι όπως μας λένε οι στατιστικές και οι πολιτικοί μας, ένα πολύ μεγάλο μέρος του Ελληνικού λαού ζει κάτω από τα όρια της φτώχειας, και αυτοί έχουν τις ανάγκες μας, αλλά όμως μαζί με το φαγητό, μαζί με το ψωμί και το νερό, μαζί με τη θέρμανση, μαζί με τον ρουχισμό και μαζί με τα πρώτα είδη ανάγκης, τα φάρμακα και τα λοιπά, χρειάζεται να του προσφέρουμε την αγάπη της καρδιάς μας. Να του προσφέρουμε τον λόγον του Θεού, να του προσφέρουμε αυτό το μάννα, που έθρεψε εμάς, να το βγάλουμε απ’ την καρδιά μας, για να του δώσουμε και αυτόν να χορτάσει. Αυτό το δίνουμε; Αυτό είναι το ερωτηματικό.

Το να τηρούμε πέντε δέκα εντολές και να νομίζουμε ότι είμαστε κάτι επειδή πηγαίνουμε στην Εκκλησία, δεν λέει πολλά πράγματα. Πρέπει να έχουμε αληθινή μετάνοια, και να την διδάσκουμε και έμπρακτα στους άλλους. Και την αληθινή μετάνοια δεν την βλέπω ούτε στον εαυτόν μου, αλλά ούτε και στους περισσοτέρους απ’ αυτούς που έρχονται να εξομολογηθούν. 

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΙΕΡΕΜΙΑΣ: Ο ΠΙΣΤΟΣ ΛΑΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΕΚΡΙΝΕ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΤΗΝ ΠΙΣΤΗ ΤΟΥ ΑΠΟ ΑΡΧΙΕΡΕΙΣ ΚΑΙ ΠΑΤΡΙΑΡΧΕΣ ΚΑΙ ΟΝΟΜΑΣΕ ΜΕΡΙΚΕΣ ΣΥΝΟΔΟΥΣ ΤΟΥΣ «ΛΗΣΤΡΙΚΕΣ», ΕΠΕΙΔΗ ΔΕΝ ΟΡΘΟΦΡΟΝΟΥΣΑΝ.

ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ

ΓΟΡΤΥΝΟΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΕΩΣ

ΔΗΜΗΤΣΑΝΑ-ΜΕΓΑΛΟΠΟΛΙΣ

Δημητσάνα - Μεγαλόπολη, Κυριακή 10 Ἰουλίου 2016

ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΟ ΕΓΚΥΚΛΙΟ ΚΗΡΥΓΜΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ

Ἀδελφοί χριστιανοί τῆς Ἱερᾶς Μητροπόλεως Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως,

1. Σάν Ἐπίσκοπός Σας νοιώθω δυνατή τήν ὑποχρέωσή μου ἀπέναντί σας νά Σᾶς μιλάω γιά τήν Ὀρθόδοξη πίστη μας, γιατί μόνο μ᾽ αὐτή μποροῦμε νά γευθοῦμε σωστά τόν Θεό μας μέσα στήν Ἐκκλησία Του.

Στά χρόνια πού ζοῦμε ἰδιαίτερα θέλουν νά μπερδέψουν τήν πίστη μας· θέλουν νά τήν ἀνακατέψουν μέ ἄλλες ψεύτικες πίστες ἄλλων ὁμολογιῶν καί θρησκευμάτων, καί γι᾽ αὐτό ἀκοῦτε καί μένα, συχνά τώρα τελευταῖα, νά σᾶς μιλάω γιά τήν Ὀρθόδοξη πίστη μας. Τό πρῶτο πού ἐπιθυμῶ γιά σᾶς εἶναι νά μάθετε τά δόγματα τῆς πίστης μας, νά μάθετε τό «Πιστεύω» μας.«Δόγματα» εἶναι τά «ἀγκωνάρια», πού λέμε, σέ ἕνα σπίτι. Καί τό θεοΐδρυτο Οἰκοδόμημα, πού λέγεται «Ἐκκλησία τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ», ὡς ἀγκωνάρια στερεά καί δυνατά ἔχει τά «δόγματα», πού εἶναι γραμμένα στήν Ἁγία Γραφή καί μᾶς τά διατύπωσαν οἱ Ἅγιοι Πατέρες μας σέ Οἰκουμενικές Συνόδους.

Πρέπει νά γνωρίσουμε τίς ἀλήθειες τῆς πίστης μας, ἀγαπητοί, καί παρακαλῶ νά μήν εἶστε ἀδιάφοροι σ᾽ αὐτό, γιατί ἡ πίστη μας εἶναι τό ἀνώτερο ἀπ᾽ ὅλα. Ναί! Παραπάνω καί ἀπό τήν περιουσία μας καί τήν οἰκογένειά μας καί τήν ζωή μας, εἶναι ἡ Ὀρθόδοξη πίστη μας. Ἔτσι, λοιπόν, θά μέ ἀκούσετε καί σήμερα στό κήρυγμά μου αὐτό, νά σᾶς μιλήσω σέ θέμα σχετικά μέ τήν πίστη μας.

2. Ἡ Κυριακή αὐτή εἶναι μετά πιά ἀπό τήν «Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο», ὅπως τήν εἶπαν, πού συνῆλθε στήν Κρήτη, πρίν ἀπό λίγο καιρό, τήν Κυριακή τῆς Πεντηκοστῆς. Ἦταν Σύνοδος Πατριαρχῶν καί Ἀρχιεπισκόπων καί πολλῶν ποιμένων Ἀρχιερέων, μέ τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη ἐπί κεφαλῆς, γι᾽ αὐτό πρέπει νά τήν σεβαστοῦμε. Ἀλλά σᾶς εἶπα σέ ἕνα προηγούμενό μου κήρυγμα ὅτι πάνω ἀπό τίς Συνόδους εἶναι ἡ Ἐκκλησία, πού δέν τήν ἀποτελοῦν μόνο οἱ Πατριάρχες καί οἱ Ἐπίσκοποι, ἀλλά ὅλος ὁ πιστός λαός τοῦ Θεοῦ. Καί ἡ ἱστορία μᾶς λέει ὅτι ὑπῆρξαν περιπτώσεις πού αὐτός ὁ πιστός λαός τοῦ Θεοῦ ἔκρινε καλύτερα τήν πίστη του ἀπό Ἀρχιερεῖς καί Πατριάρχες καί ὀνόμασε μερικές Συνόδους τους «ληστρικές», ἐπειδή δέν ὀρθοφρονοῦσαν.

Ἐμεῖς δέν ἔχουμε τέτοια διάθεση, ἀλλά, μέ σεβασμό στούς μετέχοντες Πατέρες τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τῆς Κρήτης, ἀλλά καί μέ σεβασμό πάλι στήν θεολογία τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας μας, ἔχουμε νά παρατηρήσουμε κάτι σοβαρό, ὅπως τό νομίζουμε:

3. Στήν Σύνοδο ἔγινε λόγος περί τῶν ἑτεροδόξων, τῶν αἱρετικῶν, καί τήν σχέση τῆς Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας μας μέ αὐτούς. Ποιοί εἶναι αὐτοί οἱ ἑτερόδοξοι; Εἶναι οἱ Παπικοί, οἱ Προτεστάντες καί ὅλες οἱ παραφυάδες τους, οἱ Μονοφυσῖτες κ.ἄ. Αὐτοί εἶναι αἱρετικοί. Καί ἀσφαλῶς οἱ αἱρετικοί εἶναι ἔξω ἀπό τήν Ἐκκλησία. Γι᾽ αὐτό τό θέμα σᾶς ἔχω μιλήσει πολλές φορές καί σᾶς ἀπέδειξα ὅτι οἱ αἱρετικοί, οἱ ἑτερόδοξοι γενικά δέν ἀποτελοῦν Ἐκκλησία. Γι᾽ αὐτό δέν πρέπει νά λέμε τήν ἔκφραση «Καθολική Ἐκκλησία», «Προτεσταντική Ἐκκλησία», κλπ. Καί ἐμεῖς οἱ Ἱεράρχες τόν Μάϊο, στήν Σύνοδο πού κάναμε, ὀνομάσαμε τούς αἱρετικούς αὐτούς«Χριστιανικές Ὁμολογίες καί Κοινότητες», γιατί πιστεύουν γενικά στόν Χριστό. Δέν τίς εἶπαμε ὅμως «Ἐκκλησία». «Ἐκκλησία» εἶναι μόνο ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία. Αὐτήν τήν Ἐκκλησία ἐννοοῦμε ὅταν λέγουμε στό «Πιστεύω» μας «...εἰς ΜΙΑΝ, Ἁγίαν, Καθολικήν καί Ἀποστολικήν Ἐκκλησίαν».

Τί εἶναι ὅμως αὐτό πού ἔγινε στήν Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο τῆς Κρήτης καί ὀνόμασαν τίς ἑτερόδοξες αὐτές αἱρετικές κοινότητες ὡς «Ἐκκλησίες»; Γιατί εἶπαν καί ἔγραψαν καί ὑπέγραψαν τήν ἔκφραση «ἑτερόδοξες Χριστιανικές Ἐκκλησίες». ῞Ωστε εἶναι καί οἱ αἱρετικοί «Ἐκκλησία»; Τότε ποιά εἶναι αὐτή ἡ ΜΙΑ Ἐκκλησία, γιά τήν ὁποία μιλᾶμε στό «Πιστεύω» μας; Εἶναι ἀλήθεια ὅτι ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἐλλάδος μας στήν ἀρχή δέν δέχθηκε τήν ἔκφραση αὐτή, ἀλλά τελικά ὑπέκυψε καί Αὐτή καί ὑπέγραψε τήν ἔκφραση περί «ἑτεροδόξων Χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν καί Ὁμολογιῶν». Διαφορετική ὅμως ἦταν ἡ ἀπόφαση τῆς Ἱεραρχίας μας τόν Μάϊο. Δέν ὀνομάσαμε τότε «Ἐκκλησίες» τούς αἱρετικούς, ἀλλά ἁπλῶς «Ὁμολογίες» καί «Κοινότητες». Γιατί τώρα ἡ διαφορά αὐτή, παρά τήν τότε, τόν παρελθόντα Μάϊο, ἄλλη ἀπόφασή μας; Τό χειρότερο, κατά τήν κρίση μου, εἶναι ὅτι στήν ὀνομασία αὐτή τῶν ἑτεροδόξων ὡς Ἐκκλησία ἔδωσαν καί βαρύτητα, γιατί τήν παρουσίασαν ὅτι ἔχει ἱστορικότητα· γιατί ἡ ἔκφραση πού προτάθηκε καί ὑπογράφηκε λέει ἀκριβῶς: «Ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἀποδέχεται τήν ἱστορικήν ὀνομασίαν ἄλλων ἑτεροδόξων Χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν καί Ὁμολογιῶν»!... Τί σημαίνει αὐτό τό «ἱστορικήν ὀνομασίαν»; Πότε καί ποῦ οἱ Ἅγιοι Πατέρες ὀνόμασαν τίς αἱρέσεις καί τά σχίσματα «Ἐκκλησίες»; Ποτέ καί πουθενά!

4. Τό λυπηρό ὅμως, εὐσεβεῖς χριστιανοί, εἶναι ὅτι ἡ λανθασμένη δογματικά καί ἐκκλησιολογικά αὐτή πρόταση, ἡ ὁποία ὀνομάζει «Ἐκκλησίες» τούς ἑτεροδόξους αἱρετικούς, ὑπεγράφη ἀπό τόν Οἰκουμενικό Πατριάρχη, ἀπό ὅλους τούς ἄλλους μετέχοντες Πατριάρχες καί ἱεράρχες, πλήν πολύ ὀλίγων. Τό ἀκόμη λυπηρότερο γιά μᾶς εἶναι ὅτι καί οἱ ἀντιπρόσωποι τῆς Ἑλλαδικῆς μας Ἐκκλησίας Ἀρχιερεῖς ὑπέγραψαν καί αὐτοί τήν ἡμαρτημένη αὐτή πρόταση, ΠΛΗΝ ΕΝΟΣ! Τοῦ Σεβασμιωτάτου Ναυπάκτου κ. ΙΕΡΟΘΕΟΥ! Τόν εὐχαριστοῦμε πολύ γιά τή δυναμική Του αὐτή ὁμολογιακή στάση καί, ἀπό ὅσα ἔχουμε ἀκούσει, Τόν διαβεβαιώνουμε ὅτι ηὔφρανε λίαν τάς καρδίας τῶν Ὀρθοδόξων! Ἔδειξε καί ἀπέδειξε τήν σθεναρότητα τῆς πίστης Του καί τήν σταθερότητά Του στά ὅσα γράφει καί λέγει, ἔστω καί ἄν ἄλλοι Τόν προκαλοῦσαν, καί τόν ἐπίεζαν ἀκόμη, νά ἐκφραστεῖ ἐνάντια. Ὁ Σεβασμιώτατος Ναυπάκτου κ. ΙΕΡΟΘΕΟΣ, ὁ καλός Ποιμήν τῆς προσφιλοῦς μου ἰδιαιτέρας πατρίδος, μέ τήν στάση Του στήν λεγομένη Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο, μᾶς ὑπενθύμισε τόν Ἅγιο Μᾶρκο τόν Εὐγενικό, τόν μόνον μή ὑπογράψαντα τήν ἕνωση τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας μέ τούς Παπικούς.

5. Ὡς Ἐπίσκοπός Σας, ἀδελφοί μου χριστιανοί, σᾶς δηλώνω ὅτι τάσσομαι μέ τήν θέση καί στάση τοῦ Ναυπάκτου ΙΕΡΟΘΕΟΥ καί τῶν ἄλλων Ἱεραρχῶν, τῶν μή ὑπογραψάντων τήν λανθασμένη δογματικά ἔκφραση τῆς Συνόδου τῆς Κρήτης, πού ὀνομάζει «Ἐκκλησίες» τούς αἱρετικούς.

Ναί, ὡς τοπική Ἐκκλησία Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως τασσόμεθα ὑπέρ αὐτῶν, γιατί δέν δεχόμαστε τίς αἱρέσεις καί τά σχίσματα ὡς «Ἐκκλησίες», ἀλλά ἁπλῶς τίς ὀνομάζουμε «χριστιανικές κοινότητες». Ἀλλά περισσότερα περί τῆς ὀνομασθείσης «Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου» θά ποῦμε ὅταν γνωρίσουμε τά πρακτικά της καί ὅλα τά λεχθέντα σ᾽ αὐτήν.

Μέ πολλές εὐχές,
† Ὁ Μητροπολίτης Γόρτυνος καί Μεγαλοπόλεως Ἰερεμίας

http://aktines.blogspot.gr

ΓΙΑΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΤΑ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟ ΜΑΘΗΜΑ ΣΤΟ ΣΧΟΛΕΙΟ;

Γιατί πρέπει τα Θρησκευτικά να είναι υποχρεωτικό μάθημα στο σχολείο;

του Νίκου Χαλαζιά*

Πολύ μελάνι χύνεται τελευταία για το μάθημα των θρησκευτικών στα σχολεία (Δημοτικά, Γυμνάσια και Λύκεια). Στο Υπουργείο Παιδείας τείνει να κυριαρχήσει η άποψη ότι το μάθημα πρέπει να πάρει τη μορφή  της Θρησκειολογίας και να πάψει να επικεντρώνεται στο Χριστιανισμό. Η άποψη αυτή επικαλείται τον ουδέτερο χαρακτήρα του κράτους, το οποίο κατά συνέπεια δεν μπορεί να επεμβαίνει σε ζητήματα πίστης των πολιτών του.

Αλλά, αν δεν απατώμαι, κράτος ουδέτερο δεν υπάρχει. Ο ταξικός του χαρακτήρας, έστω και σε τελευταία ανάλυση – για να θυμηθούμε και τον Αλτουσέρ – είναι δεδομένος. Συνεπώς δεν μπορεί κανείς να επικαλείται την δήθεν ουδετερότητα του κράτους επιλεκτικά.

Υποστηρίζω ότι το μάθημα των Θρησκευτικών πρέπει να διδάσκεται υποχρεωτικά  στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση σε όλους ανεξαιρέτως τους μαθητές για τους εξής λόγους:

Ο δυτικός κόσμος και πολιτισμός, στον οποίο και η Ελλάς εντάσσεται, στηρίζεται σε τρεις πυλώνες: στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, στο ρωμαϊκό πολιτισμό και στο χριστιανικό πνεύμα. Από την αρχαία Ελλάδα ο Δυτικός πολιτισμός πήρε τον ορθό λόγο, την ανθρωποκεντρική θεώρηση του κόσμου, τις αξίες της ελευθερίας και του μέτρου, τη δημοκρατία και το ιδανικό της ομορφιάς. Από το Ρωμαϊκό κόσμο πήρε την οργάνωση, την πειθαρχία και το δίκαιο. Και από τον Χριστιανισμό την πίστη και την αγάπη. Όλα αυτά, προφανώς ισχύουν (ή θα ’πρεπε να ισχύουν) και στη νεοελληνική κοινωνία.

Επομένως, στο σχολείο πρέπει ο μαθητής να μυείται καταρχήν στις αξίες και τις αρχές ΑΥΤΗΣ της κοινωνίας στην οποία ζει και όχι σε αξίες άλλων κοινωνιών. Δεν πρέπει να μάθει την ιστορία της χώρας του, τον πολιτισμό της κοινωνίας στην οποία ζει; Και σ’ αυτό τον πολιτισμό δεν εντάσσεται και η Χριστιανική διδασκαλία; Πώς άραγε ένας μαθητής (ένθεος ή άθεος, Έλληνας ή αλλοδαπός – αδιάφορο) θα κατανοήσει τον τρόπο ζωής και τη συμπεριφορά της νεοελληνικής κοινωνίας αν δεν μυηθεί στις πολιτισμικές της αξίες; Τι θα καταλάβει ο ξένος από το Ελληνικό Πάσχα και από τη χαρμόσυνη ευχή «Χριστός Ανέστη» αν δεν έχει μελετήσει την λατρευτική παράδοση, την ιστορία και τα βιώματα αυτού του λαού;

Στο επιχείρημα κάποιων «αφήστε το παιδί να αποφασίσει μόνο του και να επιλέξει όταν ωριμάσει», η απάντηση είναι απλή: αφήνει κανένας γονιός το παιδί του ακαθοδήγητο, τάμπουλα ράζα, για να αποφασίσει μόνο του, όταν μεγαλώσει, τι είναι ηθικό και τι ανήθικο; Όχι βέβαια! Τα μορφώνουμε τα παιδιά μας, τουτέστιν δίνουμε σχήμα και μορφή στο εσωτερικό τους κόσμο. Και, φυσικά, τα μπολιάζουμε με τις ιδέες και τις αξίες που εμείς πιστεύουμε. Πώς θα μπορούσε να γίνει αλλιώς;

Ναι, να μάθει ο μαθητής για τα βασικά γνωρίσματα τριών – τεσσάρων γνωστών παγκοσμίως θρησκειών, καμιά αντίρρηση. Αλλά, πρωτίστως, πρέπει να γνωρίσει τον Χριστιανισμό, τα κείμενα και την παράδοση των χριστιανών, ακριβώς για να κατανοήσει τον πολιτισμό στον οποίο ο ίδιος ζει. Και, φυσικά, δεν είναι υποχρεωμένος να τα ενστερνιστεί όλα αυτά. Οφείλει, όμως, να τα γνωρίζει.

Όσο για τον ισχυρισμό ότι οι αλλοδαποί μαθητές πρέπει να διδάσκονται τη δική τους θρησκεία, απαντώ: στην ελληνική κοινωνία ζουν και στον πολιτισμό αυτής της κοινωνίας πρέπει να γνωρίσουν. Μέριμνα του ελληνικού κράτους πρέπει να είναι η επαφή, όσων παιδιών σπουδάζουν στα σχολειά του, με τον ελληνικό πολιτισμό, η μύησή τους στην ελληνική παιδεία και η ένταξή τους στην ελληνική κοινωνία. Τίποτε περισσότερο, τίποτε λιγότερο. Αν το απόγευμα ο πακιστανός θέλει να μάθει το παιδί του και πακιστανικά ή να γνωρίσει τον ισλαμισμό, μπορεί να το κάνει. Ιδίοις εξόδοις φυσικά. Όταν ένας νεαρός παίκτης και οπαδός του Ολυμπιακού βρίσκεται στην Ακαδημία Ποδοσφαίρου της Ρεάλ Μαδρίτης, δεν έχει την απαίτηση να γαλουχηθεί με τα νάματα του Θρύλου και του Πειραιά. Με τις αξίες και τους κανόνες της μαδριλένικης ομάδας θα διαπαιδαγωγηθεί!

Εκπλήσσει η φοβία και η διστακτικότητα με την οποία θρησκευτικοί (χριστιανικοί) και πολιτικοί φορείς αντιμετωπίζουν το ζήτημα των Θρησκευτικών. Η κυριαρχία της «πολιτικής ορθότητας» φαίνεται να παραλύει τη λογική και να παραμερίζει τα προφανή και αυτονόητα. Αλλά και η Δεξιά και η Αριστερά είναι τέκνα του Δυτικού πολιτισμού. Γιατί διστάζουν λοιπόν, όσοι επικαλούνται τις αξίες του, να αντιτάξουν στην ανερμάτιστη πολιτική της «πολυπολιτισμικότητας», την αναγκαιότητα της υποχρεωτικής διδασκαλίας των θρησκευτικών (και κυριότατα του Χριστιανισμού) στα ελληνικά σχολεία.

* Ο Νίκος Χαλαζιάς είναι Φιλόλογος

antibaro.gr

ΕΝΑ ΜΙΚΡΟ ΣΠΟΥΡΓΙΤΑΚΙ

Ένα μικρό σπουργιτάκι παρουσιάστηκε κάποτε μπροστά στους σοφούς και τους ρωτούσε: 

Μήπως ξέρετε εσείς οι μεγάλοι και οι μυαλωμένοι να μου πείτε: πως βρέθηκα μέσα στο αβγό και ποιος μερίμνησε για την τροφή και τον αέρα που χρειαζόμουνα εκεί μέσα; Ποιος είπε στην άμυαλη μάνα μου να κάθεται πάνω στα αβγά τηςτόσες μέρες και μάλιστα να τα γυρίζει; Ξέρετε εσείς οι σπουδαγμένοι πως αν δεν τα γύριζε θα έβγαινα ανάπηρο; 
Ποιος μου είπε να σπάσω με τη μύτη μου το αβγό για να βγω έξω όταν έπρεπε; Ποιος με δίδαξε να χτίζω τον καιρό που πρέπει τη φωλιά μου;
Αυτά και τόσα άλλα θαυμαστά στο γένος μας ποιος μας τα έδωσε; Ποιος; Γιατί δεν απαντάτε; Ντρέπεστε να προφέρετε το Όνομά Του; Γιατί; Από αλαζονεία;

ΓΕΡΩΝ ΙΑΚΩΒΟΣ ΤΣΑΛΙΚΗΣ: ΤΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΟ ΛΕΕΙ "Ο ΠΙΣΤΕΥΣΑΣ ΚΑΙ ΒΑΠΤΙΣΘΕΙΣ ΣΩΘΗΣΕΤΑΙ"

Διηγείται ο Γέροντας Ιάκωβος Τσαλίκης: «Κάποτε επισκέφθηκε το Μοναστήρι μας ένας Προτεστάντης πάστορας. Όταν με ενημέρωσαν ότι αυτός ο κύριος είναι ιερέας των Προτεσταντών, τον πλησιάσαμε και τον ξεναγήσαμε στο Μοναστήρι μας. Μετά, είπα να ετοιμάσουν για τον άνθρωπο φαγητό. Εγώ δεν κάθησα μαζί του στο τραπέζι, αλλά αποσύρθηκα στο κελί μου. Διότι αυτό απαιτεί η τάξις. Οι Πατέρες απαγορεύουν τη συμπροσευχή που προηγείται της κοινής τραπέζης».

Σε άλλη περίπτωση επισκέφθηκαν το Μοναστήρι δύο αγιορείτες ιερομόναχοι και μια ηλικιωμένη κυρία Καθολική, ρωσικής καταγωγής, που είχε αποφασίσει να γίνει Ορθόδοξη. 
Όταν στο Γέροντα αναφέρθηκε ότι, κατόπιν αποφάσεως της Ιεράς Συνόδου, στα άτομα αυτά είναι αρκετό το μυστήριο του Χρίσματος, χωρίς το Βάπτισμα, ο Γέροντας είπε:
-Δεν γνωρίζω τι αποφάσισε η Ιερά Σύνοδος. Εκείνο που γνωρίζω είναι ότι το Ευαγγέλιο λέει: «ο πιστεύσας και βαπτισθείς σωθήσεται». Γι’ αυτό πρέπει να γίνεται κανονικά το μυστήριο του Βαπτίσματος και του Χρίσματος.

Και σε ένα τρίτο περιστατικό ενός Καθολικού, που θέλησε να βαπτισθεί, αφού ο Γέροντας τον προέτρεψε να επισκεφθείτον επίσκοπο της περιοχής του, απ’ όπου επέστρεψε με τη σύσταση ότι δεν χρειάζεται βάπτισμα άλλα μόνο χρίσμα, χωρίς να σχολιάσει την παραπάνω αντιμετώπιση, έφερε μία μεγάλη κολυμβήθρα στο Μοναστήρι και, βοηθούμενος από ένα αρχιμανδρίτη, πνευματικό του τέκνο, βάπτισε κανονικά τον εν λόγω άνθρωπο στο παρεκκλήσι του Αγίου Χαραλάμπη.

Απόσπασμα από το νέο βιβλίο του Αρχιμ. Ιωάννη Κωστώφ «ΑΝΤΙΑΙΡΕΤΙΚΑ ΕΦΟΔΙΑ, όχι να εκτρέφουμε, αλλά να εκτρέπουμε την αίρεσι», σελ. 55-56.

ΚΥΡΙΕ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΕ ΕΛΕΗΣΟΝ ΜΕ: ΑΥΤΗ Η ΦΡΑΣΗ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΗΣ "ΓΑΛΗΝΗΣ"

Είτε περπατάς είτε κάθεσαι, είτε στέκεσαι, είτε εργάζεσαι, είτε βρίσκεσαι στην εκκλησία, άσε τη προσευχή αυτή να γλιστρήσει από τα χείλη σου “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησον με” με τη προσευχή αυτή στην καρδιά σου θα βρεις εσωτερική ειρήνη και γαλήνη σώματος και ψυχής ( Άγιος Σεραφείμ του Σάρωφ).

Η ευχή του Ιησού είναι εργασία κοινή των αγγέλων και των ανθρώπων. Με την προσευχή αυτή οι άνθρωποι πλησιάζουν σύντομα την ζωή των αγγέλων. Η ευχή είναι η πηγή όλων των καλών έργων και αρετών και εξορίζει μακριά από τον άνθρωπο τα σκοτεινά πάθη.

Σε σύντομο χρόνο κάνει τον άνθρωπο ικανό να αποκτήσει τη χάρη του Αγίου Πνεύματος. Απόκτησε την, και πριν πεθάνεις θα αποκτήσεις ψυχή Αγγελική. Η ευχή είναι θεϊκή αγαλλίαση. Κανένα άλλο πνευματικό όπλο δε μπορεί να αναχαιτίσει τόσο αποτελεσματικά τους δαίμονες. Τους κατακαίει όπως η φωτιά τα βάτα (Οσίου Παϊσίου Βελιτσκόφσκυ).

Λέγε ακατάπαυστα την ευχή “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με” με τη γλώσσα και με τον νου. Όταν η γλώσσα κουράζεται ας αρχίζει ο νους. Και πάλιν όταν ο νους βαρύνεται, η γλώσσα . Μόνον να μην παύεις. Λοιπόν όταν ευχόμενος κρατάει τον νου του να μην φαντάζεται τίποτα, αλλά προσέχει μόνον στα λόγια της ευχής (Γέρων Ιωσήφ).

Δια της ευχής “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με” θα κερδίσεις το παν. Δια της ευχής καθαρίζεται ο άνθρωπος, λαμπρύνεται, αγιάζεται. Η ευχή είναι το σωσίβιο της ψυχής και του σώματος. Η ευχή είναι η βάση της τελειότητας. Θα λεπτυνθείτε και θα πετάτε με την ευχή. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος σωτηρίας, καθαρισμού και αγιασμού από την νοερά προσευχή. Αυτή γέμισε τον παράδεισο από άγιους ανθρώπους (Γέροντας Αμφιλόχιος).

Να λέγεις παιδί μου την ευχή . “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με” , ημέρα και νύχτα συνέχεια. Η ευχή θα τα φέρει όλα, η ευχή περιέχει τα πάντα: αίτηση, παράκληση, πίστη, ομολογία, θεολογία κλπ. Η ευχή να λέγεται χωρίς διακοπή. Η ευχή θα φέρει ολίγον κατ’ ολίγον ειρήνη, γλυκύτητα, χαρά, δάκρυα. Η ειρήνη και η γλυκύτης θα φέρουν περισσότερον ευχή, και η ευχή κατόπιν, περισσοτέραν ειρήνη και γλυκύτητα κ.ο.κ. θα έρθει στιγμή που αν θα σταματάς την ευχή, θα αισθάνεσαι άσχημα (Γέροντας Εφραίμ Κατουνακιώτης).

Να λέτε την ευχή. “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με”. Να τη λέτε μια-μια λέξη κατανοητά, καταληπτά. Να μην προχωρείτε στη δεύτερη λέξη, αν δεν καταλάβετε την πρώτη. Να τονίζεται περισσότερο το τελευταίο, δηλ ελέησόν με. Θα σας έρθει τώρα στην αρχή ραθυμία και και ύπνος και μετεωρισμός και αμέλεια αλλά εσείς γρήγορα να συνέρχεστε. ‘Όταν λέτε την ευχή, να θεωρείτε τον εαυτό σας τώρα στην αρχή, ότι είσθε στη κόλαση και να φωνάζετε κλαίοντας, ζητώντας το έλεος του Θεού. Μακριά από την απόγνωση, από την απελπισία και τα όμοια ταύτα. Κατά την ώρα της προσευχής να μην δέχεστε ούτε φαντασία, ούτε μορφή, ούτε εικόνα της Παναγίας και του Χριστού ή άλλου τινός Αγίου, ούτε και τις λέξεις της ευχής να βλέπετε νοερώς” (Γέροντας Εφραίμ Κατουνακιώτης).

Μάθετε να εργάζεσθε το κομποσκοινάκι. Το κομποσκοινάκι θα σας οδηγήσει εκεί που εσείς δεν γνωρίζετε σε ανώτερα επίπεδα θα σας οδηγήσει το κομποσκοινάκι “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με”.

–Έχετε ένα πρόβλημα; “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με”

–Έχετε έναν πειρασμό με τον άλλον, με τον γείτονα σας, με τους φίλους σας κ.ο.κ. “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με”. Η ευχή θα σας δώσει τη λύση του προβλήματος σας λύσιν του αδιεξόδου όπου ευρίσκεστε. Το κομποσκοινάκι λοιπόν “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με” (Γέροντας Εφραίμ Κατουνακιώτης).

Όλοι οι Άγιοι Πατέρες φωνάζουν την πρώτη θέση στη ζωή του κάθε χριστιανού την κατέχει η προσευχή. Θέλεις να κάνεις κατάσταση; Προσεύχου. Θέλεις να σωθείς; Προσεύχου. ‘Όλες οι προσευχές καλές και άγιες είναι, αλλά η νοερά προσευχή, είναι η βασίλισσα αυτών. “Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με”. Απ’ αυτήν τη μικρούλα αλλά παντοδύναμη προσευχή, ξεκίνησαν οι Άγιοι Πατέρες και έγιναν φωστήρες της εκκλησίας. Λέγε συνεχώς όσο μπορείς περισσότερες φορές την ημέρα και τη νύχτα αυτή την ευχούλα και αυτή θα σε διδάξει αυτά που θέλεις, αυτά που δεν γνωρίζεις. Βιάσου σ’ αυτήν την ευχούλα (Γέροντας Εφραίμ Κατουνακιώτης).

Η ευχή μας φέρνει κοντά στον Χριστό. Κάποτε μου ήρθε (να εξομολογηθεί) ένας μεγαλόσχημος.

Μου είπε: Έχω φθάσει, Αββά σε απόγνωση. Δεν βλέπω καμιά αλλαγή στο καλύτερο. Πως θα βελτιωθώ; Πώς θα πεθάνω για την αμαρτία; Αισθάνομαι την πλήρη αδυναμία μου. Υπάρχει άραγε ελπίδα σωτηρίας.

Βεβαίως υπάρχει. Λέγε όσο πιο πολύ μπορείς την ευχή. Και άφησε τα πάντα στα χέρια του θεού. Και ποια η ωφέλεια από την ευχή όταν δε συμμετέχει ο νους και η καρδιά; Τεράστια ωφέλεια.

Είναι γνωστό ότι η «ευχή» έχει πολλές βαθμίδες: από την απλή προφορά των λέξεων της «ευχής» μέχρι την «ευχή» την θαυματουργική. Μα έστω και στην κατώτατη βαθμίδα να βρισκόμαστε και αυτό για μας είναι ψυχικά πολύ ωφέλιμο και σωτήριο. Από τον άνθρωπο που λέγει την «ευχή» φεύγουν οι δυνάμεις του εχθρού μας. Και ο άνθρωπος αυτός γρήγορα ή αργά οπωσδήποτε θα σωθεί. Αναστήθηκα! Αναστέναξε ο Μεγαλόσχημος. Από δω και πέρα δεν πρόκειται πια να πέσω σε ακηδία και απόγνωση. Το λέγω λοιπόν και το επαναλαμβάνω: λέτε την «ευχή» .’Έστω και μόνο με το στόμα. Και ο Κύριος δεν θα σας αφήσει (Στάρετς Βαρσανούφιος της Όπτινα).

Δεν πρέπει να αφήνουμε την ευχή. Όταν μας δίνεται η ευκαιρία, να τη λέμε. Να μην τριγυρίζει ο νους μας στα μάταια. Με την ευχή ο νους αναπαύεται και αγάλλεται. Ο νους του ανθρώπου πρέπει να ασχολείται με την ευχή και να μην τρέχει στα μάταια (Γέροντας Παΐσιος).

Πρέπει συνεχώς αδιαλείπτως να λέμε την ευχή. Μέσα στη καρδιά μας και το νου μας πρέπει να μείνει μόνο το όνομα του Χριστού μας. Γιατί όταν εμείς αφήνουμε την προσευχή, την επικοινωνία μας με το Θεό, τότε ο διάβολος με λογισμούς αρχίζει και μας ζαλίζει και δεν ξέρουμε πλέον ούτε τι θέλουμε, ούτε τι λέμε , ούτε τι κάνουμε (Γέροντας Παΐσιος).

Να λέγωμεν συνεχώς την ευχήν, είτε με το νουν, είτε με το στόμα. Η ευχή, το παντοδύναμον όπλον δεν αφήνει την αμαρτία να εισέλθει. Ο διάβολος καίεται από το όνομα του Ιησού Χριστού, δια τούτο πασχίζει με κάθε τρόπον να σταματήσει την ευχή (Γέροντας Εφραίμ Φιλοθεΐτης).

Λέγε την ευχή: αγιάζει το στόμα, αγιάζει ο αέρας, αγιάζει ο τόπος που λέγεται, Οι δαίμονες βάζουν χίλια εμπόδια δια να μην προσευχηθεί ο άνθρωπος, επειδή όλες οι παγίδες , όλα τα δίκτυα των δαιμόνων καταστρέφονται δια της προσευχής. Άπειρες φορές οι δαίμονες δια στόματος δαιμονισμένων ομολόγησαν ότι καίονται από την ενέργεια της ευχής (Γέροντας Εφραίμ Φιλοθεϊτης).

Η κάτωθι σύντομος προσευχή είναι παντοδύναμο όπλο κάθε χριστιανού: «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με» «Υπεραγία Θεοτόκε, σώσον ημάς». Λέγε αδερφέ μου με τα χείλη και με την καρδιά σου συνεχώς τα σωτήρια αυτά λόγια, διότι φωτίζουν τον νου, γαληνεύουν την καρδιά, καίουν την αμαρτία, μαστίζουν και εκδιώκουν τους δαίμονας.

Το κομποσκοίνι δεν μπορεί και δεν πρέπει να είναι κάτι διακοσμητικό, ούτε κάτι που θα μας φέρει γούρι. Αντίθετα, χρειάζεται για να μας θυμίζει τη προσευχή και, σαν τέτοιο, είναι μια άγια και θεία παρουσία στη ζωή μας.

Συγκεκριμένα το κομποσκοίνι είναι φτιαγμένο για να κάνουμε την αδιάλειπτη προσευχή, αυτή που λέγεται αδιάκοπα, σύμφωνα με την προτροπή του Απ. Παύλου «αδιαλείπτως προσεύχεσθε». Φυσικά την «ευχή» αυτή μπορούμε να την λέμε και χωρίς κομποσκοίνι., με το νου μας και μάλιστα όσο συχνότερα είναι δυνατό. Η προσευχή, που είναι η συνομιλία με το Θεό, μας χαρίζει ηρεμία , ψυχική γαλήνη και διώχνει το άγχος από τη ζωή μας.

Ο ΜΕΓΑΛΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΑΓΓΕΛΟΣ

Eισαγωγικά

Σε όλες τις εμφανίσεις του Θεού στην Π. Διαθήκη έχουμε την παρουσία του β΄ προσώπου της αγίας Τριάδας, του άσαρκου Λόγου, ο οποίος κατά τον Ιωάννη: «Ούτος ην εν αρχή προς τον Θεόν. πάντα δι’ αυτού εγένετο, και χωρίς αυτού εγένετο ουδέ εν ο γέγονεν» (1. 2-3). Δημιουργήθηκε εξ αρχής από τον Πατέρα και οτιδήποτε συνέβη, έγινε από αυτόν και χωρίς αυτόν δεν έχει συμβεί τίποτε από όσα συνέβησαν. Επομένως και όλες οι θεοφάνειες, που συνέβησαν στην Π.Δ. έγιναν από τον άσαρκο Λόγο.

Οπότε, οι Προφήτες στην Π.Δ. έβλεπαν το δεύτερο πρόσωπο της αγίας Τριάδας, που αποκαλείται ως, «ο Μεγάλης Βουλής Άγγελος», δηλ. έβλεπαν τον άσαρκο Λόγο, αφού όλες οι θεοφάνειες του Θεού στην Π.Δ. ήταν αποκάλυψη του Λόγου ασάρκως.

Η αγία Γραφή στα χέρια ενός θεόπνευστου, ο οποίος έχει κατάσταση φωτισμού ή θεώσεως είναι θεόπνευστη, στα χέρια όμως ενός κομπογιαννίτη θεολόγου δεν είναι τίποτα. Κάθεται εκεί με την φαντασία του και προσπαθεί να φαντασθεί τι λέγει η αγία Γραφή. Διαβάζει, ότι ο Μωυσής είδε στην καιόμενη βάτο τον άγγελο, τον άγγελο του Κυρίου, που του είπε «εγώ ειμί ο ων», «εγώ ειμί ο Θεός Αβραάμ, ο Θεός Ισαάκ» κ.λπ. και λέει: Έ, αυτά είναι μυθιστορήματα, και το περνάει έτσι και δεν δίδει καμμία σημασία. Αν δούμε, όμως, στις εικόνες έχουμε «ο Ων», αυτό σημαίνει ότι είναι ο άσαρκος Λόγος εκείνος ο οποίος ενεφανίσθη στον Μωυσή και σε όλους τους Προφήτες της Π.Δ.

Αυτό που συμβαίνει στον κομπογιαννίτη θεολόγο, ακριβώς το ίδιο συμβαίνει και με τους σπουδαγμένους δυτικούς θεολόγους, οι οποίοι είναι άμοιροι φωτισμού ή θεώσεως. Και αυτοί δεν παραδέχονται την παρουσία του Θεού Λόγου ασάρκως, αλλά θεωρούν ότι στις θεοφάνειες της Π.Δ. έχουμε την εμφάνιση του ίδιου του Θεού Πατέρα. Ακόμη και στη σκηνή της βάπτισης του Χριστού δεν μπορούν να κατανοήσουν, ότι η φωνή εξ Ουρανού, που λέγει: «ούτος εστιν ο υιός μου ο αγαπητός, εν ω ευδόκησα» (Μτ. 3. 17) είναι του άσαρκου Λόγου. Ο Θεός Πατέρας, ούτε οράται, ούτε ακούγεται, ούτε μιλάει, ούτε εμφανίζεται. Είναι πάντοτε κρυμμένος. Όλα γίνονται στην Π.Δ. δια του άσαρκου Λόγου, του Θεού – Υιού.

  

ΧΡΙΣΤΟΣ. Ο Μεγάλης Βουλής Άγγελος

Σε όλες τις θεοφάνειες είναι ο Χριστός που εμφανίζεται στους Προφήτες

Ο άσαρκος Λόγος στην Παλαιά Διαθήκη αποκαλυπτόταν ως Μεγάλης Βουλής Άγγελος, ως Άγγελος της Δόξης. Συγχρόνως, στην Παλαιά Διαθήκη συναντάμε εμφανίσεις διαφόρων αγγέλων. Έτσι γίνεται σαφής διάκριση μεταξύ Αγγέλου της δόξης, που είναι ο άκτιστος Λόγος, το Δεύτερο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, και των κτιστών αγγέλων, που είναι δημιουργήματα του Θεού. Αυτό είναι ευδιάκριτο κατά την εμπειρία της αποκαλύψεως. Ο Άγγελος της δόξης είναι ο Λόγος, το δεύτερο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, που είναι εικών του Πατρός και έχει την ίδια δόξα, το ίδιο φως με τον Πατέρα και βέβαια και με το Άγιον Πνεύμα.

Βασικό κομβικό σημείο για την κατανόηση και ερμηνεία της Παλαιάς Διαθήκης είναι το θέμα του Μεγάλης Βουλής Αγγέλου. Ποιος ήταν αυτός ο Άγγελος Κυρίου; Ήταν κτιστός ή άκτιστος; Συνδέεται αυτός ο Άγγελος Κυρίου με την Σοφία του Σολομώντος;

«Υπάρχουν δύο πράγματα: Πώς γράφηκε η Παλαιά Διαθήκη και πώς ερμηνεύεται. Δεν είναι το ίδιο πράγμα. Το πως γράφεται και πως ερμηνεύεται είναι δύο διαφορετικά πράγματα. Η Παλαιά Διαθήκη ερμηνεύεται με βάση την Καινή Διαθήκη· έτσι ερμηνεύεται η Παλαιά Διαθήκη. Διότι ο Απόστολος Παύλος τι εννοεί «η δε (ακολουθούσα) πέτρα ην ο Χριστός;» (A’ Κορινθίους 10. 4) Ποιος ήταν αυτή η ακολουθούσα πέτρα δηλαδή; Ήταν ο Χριστός.

Επομένως, όταν ο Χριστός ο ίδιος εμφανίζεται από τον Ιωάννη και λέει: «περί εμού εκείνος (Μωυσής) έγραψεν» (Ιωάννης ε΄ 46) κλπ., υπό ποιαν μορφήν έγραψε; Έγραψε για ποιόν; Για τον Άγγελο του Κυρίου. Εκείνος ο Άγγελος που εμφανίζεται παντού στην Πεντάτευχο κατά την πατερική παράδοση, είναι ο Χριστός. Και για τον Απόστολο Παύλο, ο Χριστός δεν είναι; Ποιος είναι εκείνος που εμφανίζεται; Και το κλειδί πού είναι; Είναι η Σοφία Σολομώντος. Αν πάρεις την Σοφία Σολομώντος και πάρεις όλες τις περιπτώσεις που μιλάει για την Σοφία, θα δεις ποιος είναι η Σοφία. Είναι ο Άγγελος του Κυρίου, διότι περιγράφει όλο το έργο της Σοφίας και είναι παράλληλο με την Πεντάτευχο. Διάβασε τα δύο κείμενα παράλληλα και θα δεις, ότι η Σοφία Σολομώντος δεν κάνει τίποτα άλλο παρά να περιγράφει, τι έκανε ο Χριστός στην Πεντάτευχο. Αυτό κάνει, δηλαδή. Είναι φανερό αυτό το πράγμα, ολοφάνερο.

Μετά, αν διαβάσεις τον Φίλωνα τον Ιουδαίο, ερμηνείες δικές του, δηλαδή, του Φίλωνα, βλέπεις ότι δεν είναι εφεύρεση πατερική αυτός ο τρόπος ερμηνείας της Παλαιάς Διαθήκης, αφού υπήρχε ολόκληρη παράδοση Εβραϊκή που ερμήνευε την Παλαιά Διαθήκη κατ’ αυτόν τον τρόπο. Και οι δικοί μας τους περνάνε για φιλοσόφους όλους αυτούς, και τον Φίλωνα και τον Ιωάννη τον Ευαγγελιστή. Ό,τι θέλεις λένε».

Αυτό φαίνεται έντονα στην υμνογραφία της Εκκλησίας και στην όλη παράδοσή της.

«Σε όλες τις θεοφάνειες είναι ο Χριστός που εμφανίζεται στους Προφήτες. Σε όλες τις θεοφάνειες. Ο Χριστός στην Παλαιά Διαθήκη είναι ο Άγγελος Κυρίου, ο Κύριος της δόξης, ο Γιαχβέ, Κύριος Σαβαώθ, ο Μεγάλης Βουλής Άγγελος κ.ο.κ.

Αν θέλετε να δείτε την πατερική ερμηνεία περί αυτών των θεμάτων, θα πάρετε την υμνολογία της Εκκλησίας και θα δείτε, ότι είναι γεμάτη από την πατερική αντίληψη περί Χριστού στην Παλαιά Διαθήκη. Αυτό είναι το κλειδί της Παλαιάς Διαθήκης εξ επόψεως Ορθοδόξου θεολογίας. Και είναι μια ερμηνεία της Παλαιάς Διαθήκης, που δεν λείπει από την Εβραϊκή παράδοση. Αρκεί να πάρουμε τον Φίλωνα τον Ιουδαίο. Ο Φίλων παραδέχεται ότι ο Θεός υπάρχει, η Σοφία του Θεού, που είναι ο Λόγος, οι ενέργειες του Θεού, που είναι άκτιστες και ότι στην καιομένη βάτο είναι η Σοφία του Θεού και όχι ο ίδιος ο Θεός ο οποίος εμφανίζεται.

Ένα κλειδί της Παλαιάς Διαθήκης είναι η Σοφία Σολομώντος. Αν πάρετε την ερμηνεία της Πεντατεύχου που γίνεται στην Σοφία Σολομώντος, θα δείτε εκεί όλη την πατερική ερμηνεία περί Παλαιάς Διαθήκης. Διότι, όπου στην Πεντάτευχο υπάρχει ο Κύριος της δόξης, ο Άγγελος Κυρίου, στην Σοφία Σολομώντος λέγεται Σοφία του Θεού. Είναι σαφές, δηλαδή, ποια είναι η Σοφία του Θεού. Είναι αυτός ο Λόγος του κατά Ιωάννην ευαγγελίου, ο Χριστός κ.ο.κ.

Ο Χριστός εμφανίζεται στους Προφήτες στην Παλαιά Διαθήκη και οι Προφήτες είδαν τον Χριστό, Άκτιστον στην Παλαιά Διαθήκη, όχι κτιστόν. Δεν υπάρχει κτιστός Χριστός στην Παλαιά Διαθήκη, ακόμη. Είναι άκτιστος ο Χριστός στην Παλαιά Διαθήκη. Είναι αυτός ο Άγγελος που εμφανίζεται στους Προφήτες».

Βέβαια, στην Παλαιά Διαθήκη οι Προφήτες έβλεπαν τον «Μεγάλης Βουλής Άγγελον», τον «Άγγελον της Δόξης», τον άσαρκο Λόγο, την Σοφία του Θεού, το Δεύτερο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, προ της ενσαρκώσεως. Αλλά δεν τον εικόνιζαν, διότι δεν υπάρχει ομοιότητα μεταξύ κτιστού και ακτίστου. Ο εικονισμός του Χριστού γίνεται μετά την ενσάρκωση.

«Προ της ενσαρκώσεως, στην Παλαιά Διαθήκη ούτε ο Άγγελος εικονίζεται, διότι είναι άκτιστος. Και αφού δεν υπάρχει ομοιότητα μεταξύ άκτιστου και κτιστού, που είναι δόγμα της Ορθοδόξου Εκκλησίας και της εβραϊκής παραδόσεως, το Άκτιστον δεν εικονίζεται. Αλλά αρχίζει να εικονίζεται πλέον ως άνθρωπος μόνο στην ενσάρκωση.

Στην Παλαιά Διαθήκη, αν και η εμπειρία της Θεώσεως υπερβαίνει όλα τα νοήματα και τα ρήματα, παρά ταύτα απαγορεύεται να εικονίζεται ο Θεός».

Ο Μεγάλης Βουλής Άγγελος της Παλαιάς Διαθήκης είναι ο άσαρκος Λόγος, το Δεύτερο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδος.

«Όταν διαβάσει κανείς την Παλαιά Διαθήκη και βλέπει εκεί την καιομένη βάτο, είναι ο Άγγελος του Κυρίου. Αυτός είναι ο Χριστός, αλλά δεν μπορεί να ταυτίσει τον Άγγελο στην καιομένη βάτο με την υπόσταση του Λόγου του Θεού. Διότι, βλέποντας ο Μωυσής και ακούοντας τον Άγγελο Κυρίου, ακούει τον Θεό τον ίδιο. Έχουμε και άλλες περιπτώσεις στην Παλαιά Διαθήκη που εμφανίζεται ο Χριστός.

Είναι σαφεστάτη η Παλαιά Διαθήκη για την διάκριση των Προσώπων του Πατρός και του Λόγου. Δεν μπορεί να ταυτισθεί ο Άγγελος Κυρίου με τον Θεό τον ίδιο. Γιατί Άγγελος σημαίνει απεσταλμένος. Και αυτός ο Άγγελος λέγεται Θεός. Είναι άκτιστος αυτός ο Άγγελος».

Στην διδασκαλία των Αγίων Πατέρων φαίνεται ότι γίνεται συνεχής λόγος για τον Άγγελο της δόξης, διότι δι’ Αυτού οι Προφήτες γνώρισαν την Αγία Τριάδα.

«Εκείνο που θέλω να τονίσω είναι ότι, όταν οι Πατέρες κάνουν ερμηνευτική της Παλαιάς Διαθήκης και μιλάνε για τον Άγγελο της δόξης, τον Άγγελο Κυρίου κλπ., γιατί μιλάνε; Για τους Πατέρες, αυτή είναι η διδασκαλία περί Αγίας Τριάδος στην Παλαιά Διαθήκη και στην Καινή Διαθήκη. Μιλώντας για τον Άγγελο Κυρίου, για τις θεοφάνειες του Αγγέλου της δόξης, για την εμπειρία της Θεώσεως στην Παλαιά Διαθήκη και στην Καινή Διαθήκη, γιατί μιλάνε; Μιλάνε για την Αγία Τριάδα.

Αυτή είναι η διδασκαλία περί της Αγίας Τριάδος. Δεν ήταν ανάγκη να μιλάνε για μία ουσία και τρεις υποστάσεις, ούτε για το ομοούσιο. Δεν τους απασχολούσαν αυτά τα θέματα. Εκείνο που τους απασχολούσε, είναι ότι εφ’ όσον ο Άγγελος αυτός είναι εικών του αοράτου Θεού, ο Θεός κτιστή εικόνα δεν μπορεί να έχει, γι’ αυτό και απαγορεύεται να ζωγραφίζεται ο Θεός. Δεν μπορεί να έχει ο άκτιστος Θεός εικόνα. Και αυτή είναι διδασκαλία και της Ζ’ Οικουμενικής Συνόδου. Γι’ αυτό δεν εικονογραφείται ο Πατέρας. Εικονίζουμε τον Χριστό που είναι εικών του Πατρός και σαρκώθηκε».

Ο Μεγάλης Βουλής Άγγελος της Παλαιάς Διαθήκης λοιπόν είναι ο Χριστός.

«Ο Άγγελος της δόξης, ο Κύριος της δόξης εμφανιζόμενος στον Ισραήλ διαμέσου των Προφητών, εν τη δόξη Αυτού, άκτιστος νεφέλη, πυρ, γνόφος, καπνός και αστραπή, που οδηγούσε τον λαό Του, κατέστρεφε τους εχθρούς του, κατοικούσε στην σκηνή και στον Ναό και έτσι, επικοινωνώντας άμεσα με μέσα της δικής Του φυσικής και άκτιστης δόξας, δεν είναι μόνο σύμβολα της μελλοντικής κοινωνίας μεταξύ Θεού και ανθρώπου μέσα στον Χριστό και την Εκκλησία, αλλά είναι ήδη μια αληθινή κοινωνία μεταξύ του άσαρκου Λόγου και του λαού Του, του Ισραήλ.

Ο Άγγελος ή Κύριος της δόξης του Ισραήλ είναι ακριβώς ο ίδιος ο Χριστός· και η παλαιοδιαθηκική δόξα Του, θρόνος της θεότητος, νεφέλη και γνόφος, Φως, με το οποίο περιβάλλεται και φαίνεται σ’ εκείνους μέσα σ’ αυτό το άκτιστο Άγιον των Αγίων, είναι η φυσική ενέργεια, με την οποίαν αποκαλύπτει τον Εαυτό Του, μέσα και διαμέσου της ανθρώπινης φύσης Του, την οποίαν πήρε από την Παρθένο Μαρία.

Πηγή: «π. Ι. Ρωμανίδη: Εμπειρική Δογματική» Τόμος Β΄. 

20.12.15

Ι. ΚΑΡΔΑΣΗΣ 

ΓΕΡΟΝΤΙΣΣΑ ΛΑΜΠΡΙΝΗ: ΠΟΙΑ ΩΡΑ ΓΕΜΙΖΟΥΝ ΟΙ ΕΚΚΛΗΣΙΕΣ ΜΕ ΑΓΓΕΛΟΥΣ!

Στην θεία Λειτουργία και όταν κοινωνούσε είχε εμπειρίες και κάποιες από αυτές τις εκμυστηρεύτηκε ως έξης: «Όλα αυτά που προσφέρουμε στην Προσκομιδή, κρασιά, κεριά και τα ονόματα, τα παίρνουν Άγγελοι και τα πηγαίνουν απάνω. Μια φορά είχα πάει στην αγία Αικατερίνη.

Είχαν μνήμη (εορτή αγίου) εκεί και έδωκα το χαρτάκι μου με τα ονόματα. Το πρωΐ υστέρα πού είχε τελειώσει η Λειτουργία, είδα κατά γης το χαρτάκι στο Ιερό μπροστά. Στενοχωρήθηκα και είπα: «Αχ, Θεέ μου, αγία Αικατερίνη, ήρθα εδώ και δεν διαβάστηκαν τα ονόματά μου».

Τη νύχτα στον ύπνο μου ήρθε μία νέα ωραία (αγία Αικατερίνη) και μου είπε: «Φοβήθηκες, παιδί μου, μήπως δεν διαβάστηκαν τα ονόματα; Τα διάβασα εγώ, ας μην τα διάβασε ο παπάς».

Στα χέρια της κρατούσε ένα χαρτί. Μου το έδειξε. Είδα ότι ήταν το χαρτί πού είχα γράψει τα ονόματα και το είχα δώσει στον παπά για να τα μνημονεύσει στην Προσκομιδή.

«Όταν ξεκινά το πρωί η Λειτουργία μας, εκεί όλα είναι πολύ ωραία.

Όταν όμως έρχεται η ώρα της μεταδόσεως τότε είναι όλη η Εκκλησία γεμάτη από τα αγγελικά πνεύματα. Τώρα τα βλέπω έτσι σαν αστραπή. Περνάνε Άγγελοι με τα φτερά τους, όμορφα τα πρόσωπα τους, όπως είμαστε οι άνθρωποι. Αυτοί είναι ψηλά, και μείς χαμηλά. Φωνάζει ο παπάς από δω, ο ψάλτης από κει, βγαίνουν όλοι εκεί και κουλουριάζουν (κυκλώνουν) τον παπά γύρω-γύρω.

Μετά βγαίνει η μετάδοση, βλέπεις στην Ωραία Πύλη ακέραιος ο Χριστός, βλέπεις που λέει ο παπάς «Μετά φόβου…». Αυτός λέει: «Εδώ εγώ είμαι» και δείχνει το Άγιο Ποτήριο, ότι δηλαδή είναι μέσα. Παίρνομε τότε πραγματικά κρέας από το Σώμα του Κυρίου. Μέσα στο Άγιο Ποτήριο είναι αλήθεια Αυτός. Γίνεται όλος τόσο δα παιδάκι μικρό – μικρό με κεφαλάκι, χεράκια, ποδαράκια, ακέραιος Χριστός, άνθρωπος δηλαδή, και το δίνει σ’ εμένα, το δίνει σ’ εσένα και στον άλλον, με το κουταλάκι (Αγία λαβίδα). Το κουταλάκι μέσα έχει ένα ανθρωπάκι».

Πώς να το πάρεις αυτό το πράγμα; Και το παίρναμε κάτι αμαρτωλοί, κακομαγαρισμένοι, καταπονηρεμένοι, κακός κόσμος, φονιάδες, σκοτώνουν τον άλλον και τον θάβουν.

Όταν πηγαίνεις να μεταλάβεις, θα πηγαίνεις με το κεφάλι σκυφτό και θα σκέφτεσαι Ποιον θα βρεις μπροστά σου. Ποιόν θα ιδείς τώρα εσύ. Μην κοιτάς τον έναν και τον άλλον και τι κάνει αυτός και εκείνος. Θα κοιτάζεις μόνο το Άγιο Ποτήριο. Ποιος είναι στο Άγιο Ποτήριο. Εκεί είναι ο ίδιος ο Χριστός που στο δείχνει, αυτού δεν είναι ο παπάς, αυτό το τόσο δα πραγματάκι το δίνει ο Χριστός.

Αυτός παρατηράει ποιος είναι ικανός να το πάρει. Όποιος δεν είναι άξιος σ’ αυτόν δεν το δίνει.

Νομίζεις πως παίρνουν όλοι μετάδοση εκείνη την ώρα; Δεν παίρνουν. Παίρνει εκείνος πού είναι ετοιμασμένος. Και κείνη την ώρα που πας να μεταλάβεις πρέπει να δεις τον Χριστό. Δεν είναι ανάγκη να τον δεις πραγματικά, αλλά βάλτον με τον νου σου. Μετά έρχεται το «Δι’ ευχών» και βλέπεις φεύγουν όλοι πριν το «Δι’ ευχών» από την Εκκλησία. Κάτσε λίγο να πάρεις την ευχή.

Μετά δεν κάνει να γυρίσεις (επισκεφτείς) σπίτι ξένο, γιατί θα χάσεις την ευχή. Δεν είναι καλά να βγεις έξω, να πας, ξέρω ‘γώ, στην αγορά. Και αν είναι μεγάλη ανάγκη πες σε κάποιον πού πάει στην αγορά να σου ψωνίσει. Και αν βγεις, σκύψε το κεφαλάκι σου, κάνε την δουλειά σου και γύρισε στο σπίτι.

«Για να κοινωνήσουμε πρέπει να προετοιμαστούμε καμιά βδομάδα από νηστεία και από άλλα πράγματα».

Η γιαγιά Λαμπρινή είχε παρρησία στην προσευχή της. Οι άνθρωποι στις δυσκολίες τους, της ζητούσαν να προσεύχεται και μετά έβλεπαν τα αποτελέσματα. Κάποιος εξάδελφός της ήταν ετοιμοθάνατος και δεν παράδινε το πνεύμα του (πέθαινε). Βασανιζόταν γιατί ενώ φαινόταν ότι πέθαινε, μετά πάλι επανερχόταν. Πήγε η γυναίκα του και παρεκάλεσε την γιαγιά να πάει στον ασθενή να κάνη προσευχή. Δίσταζε γιατί θεωρούσε ότι θα τον πεθάνει αυτή. Πήγε τελικά, συζήτησε μαζί του, ήταν καλός αλλά έπινε. Του είπε να εξομολογηθεί και μετά ενώ προσευχόταν η γιαγιά, παρέδωσε την ψυχή του ήσυχα.

Το εγγονάκι της, πέντε χρόνων, ήταν άρρωστο. Δυο φορές το είχαν πάει στην Ρωσσία και ετοιμάζονταν να πάνε και τρίτη φορά να το ξαναχειρουργήσουν. Η γιαγιά Λαμπρινή δεν ήθελε να πάνε γιατί ήξερε ότι και να ζήσει, δεν θα γινόταν καλά. Το τελευταίο βράδυ πήγε στο κελλί της και ξέσπασε σε προσευχή με δάκρυα παρακαλώντας τον Θεό: «Να το πάρεις στον θρόνο Σου στους Ουρανούς αντί για την Ρωσσία. Αυτό είναι άγγελος. Και εκεί να με αξιώσεις και μένα, Θεέ μου, να σηκωθεί το εγγονάκι μου από τον θρόνο να με πάρει και μένα».

Άκουσε το «ναι» στην προσευχή της και μετά ευχαριστούσε τον Χριστό. Μέχρι τις τρεις μετά τα μεσάνυχτα τελείωσε το παιδί. Έκλαιγε από χαρά και πήρε το αλεύρι να ζυμώσει πρόσφορο.

Η γιαγιά Λαμπρινή κατά την διάρκεια της ζωής της δεν ξέχασε τον μοναχικό της πόθο. Έτσι μετά την κοίμηση του συζύγου της παίρνει την απόφαση να πραγματοποιήσει το όνειρό της.

Σε ηλικία 70 ετών περίπου πηγαίνει σε μοναστήρι της περιοχής, όπου σύμφωνα με τον κανόνα που της έβαλε ο γέροντας, θα έμενε 50 μέρες για το Πάσχα, 40 για τα Χριστούγεννα και 15 για τον Δεκαπενταύγουστο. Η ίδια μετά ζήτησε να μείνει μόνιμα στο μοναστήρι, αλλά εν τω μεταξύ ο γέροντας κοιμήθηκε και οι μοναχές εξέφρασαν αντίρρηση για την παραμονή της. Πάλι η γιαγιά Λαμπρινή με υπακοή – υπομονή δέχθηκε αυτή τους την απόφαση και ειρηνικά επέστρεψε στο σπίτι της, όπου συνέχισε τους αγώνες της και προετοιμαζόταν πλέον για την κοίμηση της.

Γεροντισσα Λαμπρινή