ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ ΔΟΛΟΦΟΝΟ ΠΛΗΡΩΣΑΝ ΟΙ ΑΡΕΙΑΝΟΙ ΝΑ ΣΚΟΤΩΣΕΙ ΤΟΝ ΓΡΗΓΟΡΙΟ

Μπερκουτάκης Μιχαήλ
Θεολόγος - Εκπαιδευτικός 

Την άνοιξη του 379 μ.Χ. έφτασε με πλοίο στην Κωνσταντινούπολη ένας ανεπιθύμητος επισκέπτης. Ονομαζόταν Γρηγόριος και καταγόταν από τη Ναζιανζό. Πριν από λίγους μήνες είχε πεθάνει ο αγαπημένος του φίλος, ο μέγας Βασίλειος, και ενώ θρηνούσε ακόμη για το χαμό του μια μικρή ομάδα ορθοδόξων τον παρακάλεσε να έρθει στη Βασιλεύουσα, για να αναλάβει το έργο της καταπολέμησης του αρειανισμού.

Πλήθος κόσμου τον περίμενε στο λιμάνι, όχι με μουσικές και λουλούδια, αλλά με πέτρες και ξύλα. Οι ηγέτες των αρειανών είχαν λόγους να φοβούνται το Γρηγόριο. Παρέταξαν λοιπόν έγκαιρα τους ανθρώπους τους σε θέσεις μάχης και ήταν αποφασισμένοι να μην τον αφήσουν να αποβιβαστεί στην πόλη τους. Δεν πρόλαβε ο Γρηγόριος να πατήσει το πόδι του στη Βασιλεύουσα και μια οργανωμένη ομάδα αγοραίων ανδρών του επιτέθηκε προσπαθώντας να τον τρομοκρατήσει με φωνές και ουρλιαχτά. Ορισμένοι μάλιστα του έριξαν πέτρες, ενώ τα χειρότερα αποφεύχθηκαν χάρη στην παρέμβαση λίγων ορθοδόξων που με κίνδυνο της ζωής τους οδήγησαν το Γρηγόριο σε ασφαλές μέρος.

Στην Κωνσταντινούπολη του 379 μ.Χ. τα πάντα ήταν υποταγμένα στην αίρεση του αρειανι­σμού. Ο αυτοκράτορας, η αυλή του, οι επίσκοποι, οι ιερείς και η συντριπτική πλειοψηφία του λαού είχαν υποκύψει στην αίρεση. Ο Γρηγόριος δεν βρήκε ούτε έναν ορθόδοξο ναό για να λειτουργήσει. Μετέτρεψε ένα παράπηγμα σε ναό, τον οποίο αφιέρωσε στην Α­νά­στα­ση του Κυρίου. Εκεί λειτουργούσε με τη βο­ή­θεια των ελάχιστων ορθοδόξων της πό­λης. Σε αυτόν όμως τον ταπεινό ναό εκφώνησε τους θεολογικούς του λόγους, με τους οποίους διακήρυξε τη θεότητα του Αγίου Πνεύματος, συνέτριψε τη διδασκαλία του αρειανισμού και ανέτρεψε το αρνητικό για την ορθοδοξία κλίμα της εποχής του. Αρχικά λίγοι έδειξαν ενδιαφέρον για τη διδασκαλία του. Σύντομα όμως τα επιχειρήματά του διαδόθηκαν στη Βασιλεύουσα και πολλοί χριστιανοί άρχισαν να προβληματίζονται.

Οι ηγέτες των αρειανών τρομοκρατήθηκαν από την απήχηση των λόγων του Γρηγορίου και, αφού δεν μπορούσαν να αντικρούσουν τη διδασκαλία του, έπαιξαν το τελευταίο χαρτί τους. Το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου, ενώ ο Γρηγόριος ετοιμαζόταν να τελέσει τη λειτουργία του Πάσχα, οι άνθρωποί τους εισέβαλαν ένοπλοι και εξαγριωμένοι στον ταπεινό ναό των ορθοδόξων, προπηλάκισαν άγρια όσους βρίσκονταν εκεί και με ασυγκράτητη μανία κατέστρεψαν τα πάντα. Ο Γρηγόριος για μία ακόμη φορά φυγαδεύτηκε έγ­και­ρα, αλλά το μίσος των αρειανών δεν είχε κοπάσει. Πλήρωσαν επαγγελματία δολοφόνο για να εξοντώσει το Γρηγόριο. Ακόμη όμως και αυτός συγκλονίστηκε από την άγια μορφή του και τελικά δεν τον δολοφόνησε όταν του δόθηκε η ευκαιρία.

Λίγο αργότερα έγινε αυτοκράτορας ο μέγας Θεοδόσιος. Η εκλογή του θα σημάνει την οριστική στροφή της αυτοκρατορικής πολιτικής υπέρ της ορθοδοξίας, που θα ολοκληρωθεί με τη σύγκληση της Β΄ Οικουμενικής Συνόδου το 381 μ.Χ. στην Κωνσταντινούπολη. Την ώρα όμως του θριάμβου της ορθοδοξίας ο Γρηγόριος δεν θα είναι εκεί. Ενώ οι εργασίες της Β΄ Οικουμενικής Συνόδου βρίσκονταν σε εξέλιξη, θα παραιτηθεί από την προεδρία της και τον αρχιεπισκοπικό θρόνο, στον οποίο ανήλθε για λίγους μόνο μήνες μετά από πολλές πιέσεις και προσωπική παράκληση του νέου αυτοκράτορα με μοναδικό σκοπό την προετοιμασία της Συνόδου, και θα αποχωρήσει σιωπηλά από τη Βασιλεύουσα. Ο ιερός Γρηγόριος αναδείχθηκε νικητής στον αγώνα για την επικράτηση της ορθοδοξίας. Το τίμημα όμως της νίκης ήταν βαρύ, αφού, όπως αναφέρει ο ίδιος στους ιαμβικούς του στίχους, ο πόνος του κατατρεγμού στιγμάτισε για πάντα την ευαίσθητη ψυχή του.

https://ellasnafs.blogspot.com

ΠΩΣ ΚΑΤΑΤΡΟΠΩΣΕ Ο ΜΕΓΑΛΟΣ ΒΑΣΙΛΕΙΟΣ ΤΟΝ ΕΠΑΡΧΟ ΜΟΔΕΣΤΟ;

Όταν το 370 μ.Χ. ο μέγας Βασίλειος εξελέγη αρχιεπίσκοπος Καισαρείας δέχθηκε την επίσκεψη του έπαρχου Μόδεστου. Ο επίσημος επισκέπτης δεν ήθελε να συγχαρεί τον Βασίλειο για την εκλογή του, ούτε να ευχηθεί καλή επιτυχία στο έργο του. Ο πραγματικός σκοπός της εθιμοτυπικής επίσκεψής του ήταν η υποταγή του νέου αρχιεπισκόπου στην εκκλησιαστική πολιτική του αρειανόφρονα αυτοκράτορα Ουάλη, η οποία έπρεπε να διασφα­λι­στεί οπωσδήποτε, έστω και με τη βία. Ο φιλοξενούμενος έπαρχος δεν χαμογέλασε στον οικοδεσπότη, δεν τον αγκάλιασε εγκάρδια, δεν ασπάστηκε το άγιο χέρι του,ούτε το έσφιξε σε ένδειξη τιμής και αναγνώρισης, αλλά του επιτέθηκε απρόκλητα. Με φωνασκίες και ύβρεις απείλησε το Βασίλειο ότι αν συνεχίσει να υπερασπίζεται τις αποφάσεις της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου και δεν δεχθεί τη διδασκαλία του αρειανισμού, θα βρεθεί αντιμέτωπος με τον ίδιο τον αυτοκράτορα, ενδεχόμενο που συνεπάγεται την άμεση εκθρόνισή του, τη δήμευση της περιουσίας του, την εξορία, τη φυλάκιση, τα βασανιστήρια και το μαρτυρικό θάνατο. Ο Βασίλειος άκουσε ατάραχος τις απειλές του Μόδεστου και του α­πάν­τη­σε με πραότητα: 

– «... Όσα λες δεν με φοβίζουν καθόλου, γιατί δεν μπορούν να με χωρίσουν από την Αλήθεια. Αν θέλεις να δημεύσεις την περιουσία μου, μάθε πως έχω μόνο τα βιβλία μου και τα ρούχα που φορώ. Αν πάλι με φυλακίσεις ή με εξορίσεις, δεν θα κερδίσεις τίποτα, γιατί πατρίδα μου δεν είναι κανένας επίγειος τόπος, αλλά η Βασιλεία του Θεού. Αν τέλος βασανίσεις το ασθενικό μου σώμα ή με σκοτώσεις, θα χαρώ διπλά, γιατί θα πάω γρηγορότερα στην αληθινή ζωή ...». 

Ο Μόδεστος σάστισε. Πολλούς επισκόπους εκβίασε με το ίδιο σύστημα και πάντα πετύχαινε το σκοπό του. Αυτή τη φορά όμως το κόλπο δεν έπιασε. 

– «… Κανένας κληρικός δεν μού μίλησε ποτέ έτσι …», είπε στον Βασίλειο. 

– «... Τότε δεν γνώρισες ποτέ έναν αληθινό επίσκοπο ...», ανταπάντησε αυτός. 

Ο θυμώδης έπαρχος αποχώρησε άπρακτος και σιωπηλός. Ίσως γιατί κάτι από το μεγαλείο και την αγιότητα του Βασίλειου άγγιξε τη σκληρή καρδιά του. Ίσως πάλι γιατί κατάλαβε πως γνώρισμα των αληθινά μεγάλων ανδρών δεν είναι ο φόβος και η δειλία, η επαίσχυντη κυβίστηση και ο συμβιβασμός με τους ισχυρούς, η ιδιοτέλεια και το ατομικό βόλεμα, αλλά το απαθές πάθος για την αλήθεια και τη δικαιοσύνη, που τους δίνει τη δύναμη να αντιμάχονται μέχρι θανάτου όλες τις προκλήσεις του κακού και των κατά περίσταση εκπροσώπων του.

https://ellasnafs.blogspot.com

ΟΙ ΤΡΕΙΣ ΙΕΡΑΡΧΕΣ - ΑΠΟΛΥΤΙΚΙΟΝ - ΚΟΝΤΑΚΙΟΝ - ΚΑΘΙΣΜΑ - ΟΙΚΟΣ - ΜΕΓΑΛΥΝΑΡΙΟΝ

http://agiostherapon.blogspot.com

ΓΕΡΩΝ ΙΩΣΗΦ Ο ΗΣΥΧΑΣΤΗΣ: Η ΖΩΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΕΙΝΑΙ ΘΛΙΨΙΣ, ΔΙΟΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΤΗΝ ΕΞΟΡΙΑ!

Γέρων Ιωσήφ ο Ησυχαστής: Η ζωή του ανθρώπου, παιδί μου, είναι θλίψις, διότι είναι στην εξορία. Μη ζητής τελείαν ανάπαυσιν. Ο Χριστός μας σηκωσε τον σταυρόν, και ημείς θα σηκώσωμεν. Όλας τα θλίψεις εαν τας υπομένωμεν ευρίσκωμεν Χάριν παρά Κυρίου. Δι’ αυτό μας αφήνει ο Κύριος να πειραζώμεθα. δια να δοκιμάζη τον ζήλον και την αγάπην προς αυτόν όπου έχομεν. Δι’ αυτό χρεία υπομονής. Χωρίς υπομονήν δεν γίνεται ο άνθρωπος πρακτικός, δεν μανθάνει τα πνευματικά, δεν φθάνει εις μέτρα αρετής και τελειώσεως.

ΓΕΡΩΝ ΙΩΣΗΦ Ο ΗΣΥΧΑΣΤΗΣ: ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ ΑΓΑΠΟΥΝ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ!

Γέρων Ιωσήφ ο Ησυχαστής: Οι άνθρωποι του κόσμου αγαπούν τον κόσμο, επειδή δεν εγνώρισαν ακόμη την πικρίαν αυτού. Είναι ακόμη τυφλοί στην ψυχήν και δεν βλέπουν τι κρύπτεται μέσα εις αυτήν την προσωρινήν χαράν. Δεν ήλθεν ακόμη εις αυτούς φως νοητόν. Δεν έφεξεν ακόμη ημέρα σωτηρίας. 

ΓΕΡΩΝ ΙΩΣΗΦ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΝΟΣ: ΟΤΑΝ ΥΠΑΡΧΕΙ Η ΔΙΑΘΕΣΙΣ ΤΗΣ ΑΓΑΠΗΣ, Η ΑΜΑΡΤΙΑ ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ!

Γέρων Ιωσήφ Βατοπεδινός: Όταν υπάρχει η διάθεσις της αγάπης, η αμαρτία δεν μπορεί.

ΟΣΙΟΣ ΠΑΪΣΙΟΣ: ΘΑ ΕΙΧΑ ΤΡΕΛΑΘΕΙ ΜΕ ΤΗΝ ΑΔΙΚΙΑ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ!

Όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης: Θα είχα τρελαθεί με την αδικία αυτού του κόσμου, αν δεν ήξερα ότι η τελευταία λέξη είναι του Κυρίου.

ΓΕΡΩΝ ΕΦΡΑΙΜ ΦΙΛΟΘΕΪΤΗΣ: ΑΓΑΠΑΤΕ, ΥΠΟΜΕΝΕΤΕ... ΓΙΑ ΝΑ ΟΜΟΙΑΣΕΤΕ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΜΑΣ!

Γέρων Εφραίμ Αριζόνας: Αγαπάτε, υπομένετε, παραβλέπετε, μην θυμώνετε, μην εξάπτεσθε, αλληλοσυγχωρείτε, για να ομοιάσητε του Χριστού μας και αξιωθήτε να είσθε κοντά του εις την βασιλεία Του.

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ: ΑΝ ΘΕΛΕΙΣ ΝΑ ΚΥΒΕΡΝΑΣΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΘΕΟ, ΝΑ ΜΗ ΘΕΛΕΙΣ ΝΑ ΑΜΑΡΤΑΝΕΙΣ!

Άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός: Αν θέλεις να κυβερνάσαι από το Θεό, να μη θέλεις να αμαρτάνεις. Γιατί αν αμαρτάνεις, πως θα κυβερνηθείς από το Θεό;

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ: ΟΠΩΣ ΤΟ ΣΩΜΑ ΕΧΕΙ ΑΝΑΓΚΗ ΑΠΟ ΥΛΙΚΗ ΤΡΟΦΗ!

Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: Όπως το σώμα έχει ανάγκη από υλική τροφή, έτσι και η ψυχή έχει ανάγκη από καθημερινή υπόμνηση και τροφή πνευματική.