ΜΕΧΡΙ ΚΑΙ ΔΟΛΟΦΟΝΟ ΠΛΗΡΩΣΑΝ ΟΙ ΑΡΕΙΑΝΟΙ ΝΑ ΣΚΟΤΩΣΕΙ ΤΟΝ ΓΡΗΓΟΡΙΟ

Μπερκουτάκης Μιχαήλ
Θεολόγος - Εκπαιδευτικός 

Την άνοιξη του 379 μ.Χ. έφτασε με πλοίο στην Κωνσταντινούπολη ένας ανεπιθύμητος επισκέπτης. Ονομαζόταν Γρηγόριος και καταγόταν από τη Ναζιανζό. Πριν από λίγους μήνες είχε πεθάνει ο αγαπημένος του φίλος, ο μέγας Βασίλειος, και ενώ θρηνούσε ακόμη για το χαμό του μια μικρή ομάδα ορθοδόξων τον παρακάλεσε να έρθει στη Βασιλεύουσα, για να αναλάβει το έργο της καταπολέμησης του αρειανισμού.

Πλήθος κόσμου τον περίμενε στο λιμάνι, όχι με μουσικές και λουλούδια, αλλά με πέτρες και ξύλα. Οι ηγέτες των αρειανών είχαν λόγους να φοβούνται το Γρηγόριο. Παρέταξαν λοιπόν έγκαιρα τους ανθρώπους τους σε θέσεις μάχης και ήταν αποφασισμένοι να μην τον αφήσουν να αποβιβαστεί στην πόλη τους. Δεν πρόλαβε ο Γρηγόριος να πατήσει το πόδι του στη Βασιλεύουσα και μια οργανωμένη ομάδα αγοραίων ανδρών του επιτέθηκε προσπαθώντας να τον τρομοκρατήσει με φωνές και ουρλιαχτά. Ορισμένοι μάλιστα του έριξαν πέτρες, ενώ τα χειρότερα αποφεύχθηκαν χάρη στην παρέμβαση λίγων ορθοδόξων που με κίνδυνο της ζωής τους οδήγησαν το Γρηγόριο σε ασφαλές μέρος.

Στην Κωνσταντινούπολη του 379 μ.Χ. τα πάντα ήταν υποταγμένα στην αίρεση του αρειανι­σμού. Ο αυτοκράτορας, η αυλή του, οι επίσκοποι, οι ιερείς και η συντριπτική πλειοψηφία του λαού είχαν υποκύψει στην αίρεση. Ο Γρηγόριος δεν βρήκε ούτε έναν ορθόδοξο ναό για να λειτουργήσει. Μετέτρεψε ένα παράπηγμα σε ναό, τον οποίο αφιέρωσε στην Α­νά­στα­ση του Κυρίου. Εκεί λειτουργούσε με τη βο­ή­θεια των ελάχιστων ορθοδόξων της πό­λης. Σε αυτόν όμως τον ταπεινό ναό εκφώνησε τους θεολογικούς του λόγους, με τους οποίους διακήρυξε τη θεότητα του Αγίου Πνεύματος, συνέτριψε τη διδασκαλία του αρειανισμού και ανέτρεψε το αρνητικό για την ορθοδοξία κλίμα της εποχής του. Αρχικά λίγοι έδειξαν ενδιαφέρον για τη διδασκαλία του. Σύντομα όμως τα επιχειρήματά του διαδόθηκαν στη Βασιλεύουσα και πολλοί χριστιανοί άρχισαν να προβληματίζονται.

Οι ηγέτες των αρειανών τρομοκρατήθηκαν από την απήχηση των λόγων του Γρηγορίου και, αφού δεν μπορούσαν να αντικρούσουν τη διδασκαλία του, έπαιξαν το τελευταίο χαρτί τους. Το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου, ενώ ο Γρηγόριος ετοιμαζόταν να τελέσει τη λειτουργία του Πάσχα, οι άνθρωποί τους εισέβαλαν ένοπλοι και εξαγριωμένοι στον ταπεινό ναό των ορθοδόξων, προπηλάκισαν άγρια όσους βρίσκονταν εκεί και με ασυγκράτητη μανία κατέστρεψαν τα πάντα. Ο Γρηγόριος για μία ακόμη φορά φυγαδεύτηκε έγ­και­ρα, αλλά το μίσος των αρειανών δεν είχε κοπάσει. Πλήρωσαν επαγγελματία δολοφόνο για να εξοντώσει το Γρηγόριο. Ακόμη όμως και αυτός συγκλονίστηκε από την άγια μορφή του και τελικά δεν τον δολοφόνησε όταν του δόθηκε η ευκαιρία.

Λίγο αργότερα έγινε αυτοκράτορας ο μέγας Θεοδόσιος. Η εκλογή του θα σημάνει την οριστική στροφή της αυτοκρατορικής πολιτικής υπέρ της ορθοδοξίας, που θα ολοκληρωθεί με τη σύγκληση της Β΄ Οικουμενικής Συνόδου το 381 μ.Χ. στην Κωνσταντινούπολη. Την ώρα όμως του θριάμβου της ορθοδοξίας ο Γρηγόριος δεν θα είναι εκεί. Ενώ οι εργασίες της Β΄ Οικουμενικής Συνόδου βρίσκονταν σε εξέλιξη, θα παραιτηθεί από την προεδρία της και τον αρχιεπισκοπικό θρόνο, στον οποίο ανήλθε για λίγους μόνο μήνες μετά από πολλές πιέσεις και προσωπική παράκληση του νέου αυτοκράτορα με μοναδικό σκοπό την προετοιμασία της Συνόδου, και θα αποχωρήσει σιωπηλά από τη Βασιλεύουσα. Ο ιερός Γρηγόριος αναδείχθηκε νικητής στον αγώνα για την επικράτηση της ορθοδοξίας. Το τίμημα όμως της νίκης ήταν βαρύ, αφού, όπως αναφέρει ο ίδιος στους ιαμβικούς του στίχους, ο πόνος του κατατρεγμού στιγμάτισε για πάντα την ευαίσθητη ψυχή του.

https://ellasnafs.blogspot.com