ΑΝ ΒΙΑΖΕΣΑΙ ΝΑ ΔΕΙΣ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ, ΑΡΧΙΣΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ. ΕΙΝΑΙ Ο ΣΥΝΤΟΜΟΤΕΡΟΣ ΔΡΟΜΟΣ.

Τρίτη 29 Απριλίου 2025

ΟΣΙΟΣ ΠΑΪΣΙΟΣ: Η ΑΔΙΚΙΑ ΕΙΝΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΑΜΑΡΤΙΑ. ΟΛΕΣ ΟΙ ΑΜΑΡΤΙΕΣ ΕΧΟΥΝ ΕΛΑΦΡΥΝΤΙΚΑ, Η ΑΔΙΚΙΑ ΔΕΝ ΕΧΕΙ!

Όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης: Η αδικία είναι μεγάλη αμαρτία. Όλες οι αμαρτίες έχουν ελαφρυντικά, η αδικία δεν έχει, μαζεύει οργή Θεού. Φοβερό! Αυτοί που αδικούν, βάζουν φωτιά στο κεφάλι τους. Από την μια μεριά βλέπεις να κάνουν μια αδικία και από την άλλη να πεθαίνουν δικοί τους άνθρωποι και να μη δίνουν σημασία. Πώς να κάνουν προκοπή οι άνθρωποι με τόσες αδικίες; Κάνουν αυτά που κάνουν, δίνουν δικαιώματα και στον διάβολο, γι’ αυτό μετά περνούν δοκιμασίες, τους βρίσκουν αρρώστιες κ.λπ. και σου λένε: “Κάνε προσευχή να γίνω καλά”.
Τα περισσότερα κακά που συμβαίνουν είναι από αδικίες. Όταν λ.χ. μαζεύεται με αδικία η περιουσία, ζουν οι άνθρωποι λίγα χρόνια σαν αρχοντόπουλα και μετά τα δίνουν, όσα μάζεψαν, στους γιατρούς.

ΟΣΙΟΣ ΠΑΪΣΙΟΣ: Ο ΑΝΘΡΩΠΟΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΟΤΕ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΟΣ ΜΕ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΕΧΕΙ!

Όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης: Ο άνθρωπος δεν είναι ποτέ ικανοποιημένος με αυτά που έχει, επειδή η ψυχή του δεν πλάστηκε για τον κόσμο αυτό και τα γήινα πράγματα δεν μπορούν να τον αναπαύσουν.

Δευτέρα 28 Απριλίου 2025

ΟΣΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΣΛΙΔΗΣ: ΘΑ ΠΑΡΑΚΑΛΕΣΕΙΣ ΠΟΛΥ ΤΗΝ ΠΑΝΑΓΙΑ ΝΑ ΣΕ ΒΟΗΘΗΣΕΙ!

 Όσιος Γεώργιος Καρσλίδης
Θα παρακαλέσεις πολύ την Παναγία να σε βοηθήσει

Σε μια γυναίκα που άφησε αβοήθητη μια μητέρα που γεννούσε και πέθανε το παιδί της στάθηκε πολύ αυστηρός στην ασπλαχνία της. Μετά την εξομολόγηση της είπε: «Για να συγχωρεθείς, θα πας στο σπίτι σου, και θα παρακαλέσεις πολύ την Παναγία να σε βοηθήσει να κάνεις τον κανόνα σου. Θα πας να ζητιανέψεις σε εφτά χωριά. Από το πρωί ως το βράδυ θα ζητιανεύεις στο ένα χωριό και ότι μαζεύεις θα το μοιράζεις σε φτωχούς και ορφανά. Αυτό θα το κάνεις επί μία εβδομάδα». Η γυναίκα ρώτησε αν μπορεί να μοιράσει χρήματα δικά της, για μην εκθέσει την οικογένειά της. Ο Γέροντας όμως επέμενε: «Το αμάρτημα αυτό δεν συγχωρείται με χρήματα, αλλά με ζητιάνεμα, για να ταπεινωθείς, για να φύγει ο εγωισμός, για να πέσει η μύτη ως το χώμα».

ΟΣΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΚΑΡΣΛΙΔΗΣ: ΜΗ ΦΟΒΑΣΑΙ, ΕΓΩ ΘΑ ΣΕ ΚΑΝΩ ΚΑΛΑ!

Όσιος Γεώργιος Καρσλίδης:
«Μη φοβάσαι, εγώ θα σε κάνω καλά»

Είναι γεγονός πως η ακτινοβολία της αγάπης των αγίων δεν περιορίζεται σε όρια τοπικά, αλλά σαν αύρα λεπτή δροσίζει κι ευφραίνει κάθε ευλαβική ψυχή, που πλησιάζει στον τόπο της θαυμαστής βιοτής τους, ώστε ν’ αναφωνεί εκ βαθέων: «Θαυμαστός ο Θεός εν τοις αγίοις αυτού».

Μία οικογένεια από τον Πειραιά βρέθηκε στο μοναστήρι του οσίου Γεωργίου Καρσλίδη για τη μοναχική κουρά μίας συγγενούς τους. Εκεί η μητέρα μελέτησε την πνευματέμφορη ζωή του οσίου, προσκύνησε στο κατανυκτικό εκκλησάκι και τον απέριττο τάφο του κι αισθάνθηκε την παρουσία του πολύ πλησίον της. Είχε την αίσθηση ότι είναι ο δικός της άγιος. Έφυγαν ευχαριστημένοι και χαρούμενοι για τον Πειραιά.

Στα μισά της διαδρομής στάθμευσαν το αυτοκίνητο για λίγη ξεκούραση. Όταν ετοιμάσθηκαν όμως να ξεκινήσουν, παρά τις προσπάθειες, η μηχανή δεν εκινείτο. Αγωνιούσαν, γιατί νύχτωνε και δεν ήξεραν πού να πάνε και πού να μείνουν. Η μητέρα κατευθύνθηκε στο αυτοκίνητο και πήρε στα χέρια της ένα μπαμπάκι με λάδι, που είχε λάβει από την ακοίμητη κανδήλα του οσίου. Σταύρωσε τη μηχανή του αυτοκινήτου και αμέσως ξεκίνησε και τους πήγε στον προορισμό τους. Μόλις έφθασαν, χάλασε πάλι το αυτοκίνητο. Φαίνεται ήθελε και η μηχανή επισκευή. 

Μία Μακεδονίτισσα γιαγιά μένει χρόνια στο Τορόντο του Καναδά. Μικρή είχε γνωρίσει τον όσιο και τον είχε αγαπήσει. Μία μεγάλη φωτογραφία του οσίου την είχε σε κορνίζα στο σαλόνι της. Από τη γιαγιά είχαν γνωρίσει για τον όσιο και τα εγγόνια της. Μία δεκαεφτάχρονη εγγονή της μία ημέρα λιποθύμησε κι έχασε τις αισθήσεις της.

Την πήγαν στο νοσοκομείο και οι ιατροί βλέποντας να έχει παραισθήσεις και να μη επικοινωνεί με το περιβάλλον της ανησύχησαν και την έστειλαν σ’ ένα άλλο ειδικό νοσοκομείο. Εκεί δέχθηκαν οι υπεύθυνοι ιατροί ένα τηλεφώνημα που τους έλεγε ότι η νέα πάσχει από εγκεφαλομηνιγγίτιδα. Άρχισαν μία θεραπεία, αλλά είπαν ότι η νέα όταν συνέλθει δεν θα μπορεί να μιλά, να βαδίζει και να τρώει. Η γιαγιά έλεγε πως στο τηλεφώνημα ήταν ο όσιος Γέροντας.

Η νέα χωρίς να κοιμάται είδε τον όσιο με ράσα καθισμένο στην άκρη του κρεβατιού και της είπε: «Μη φοβάσαι, εγώ θα σε κάνω καλά» και τη σταύρωσε. Αυτό επανελήφθη επί τρεις βραδιές συνεχώς. Η νέα από τότε συνήλθε, άρχισε να μιλά άνετα, να βαδίζει και σιγά-σιγά να τρώει.

Δύο εβδομάδες μετά, όλα τελείωσαν, η ασθένεια θεραπεύθηκε δίχως να της αφήσει τίποτε. Ακόμη και οι ιατροί έλεγαν πως έγινε θαύμα. Η νέα σπούδασε ψυχολογία και προοδεύει. Η μητέρα της έπασχε επί μία εικοσαετία από μία ανίατη και σοβαρή ασθένεια που λέγεται λύκος. Θεραπεύθηκε και αυτή από τον όσιο. Όλοι τον ευχαριστούν ευγνώμονα. 

Από το βιβλίο: (†) Μοναχού Μωυσέως Αγιορείτου, Ο Όσιος Γεώργιος της Δράμας. Έκδοσις Ι. Μ. Αναλήψεως του Σωτήρος, Ταξιάρχες (Σίψα) Δράμα 2016, σελ. 448

Κυριακή 27 Απριλίου 2025

ΑΡΧΙΜ. ΔΩΡΟΘΕΟΣ ΤΖΕΒΕΛΕΚΑΣ: Ο ΚΥΡΙΟΣ ΜΟΥ ΚΑΙ Ο ΘΕΟΣ ΜΟΥ - ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΘΩΜΑ!

 «Ο Κύριός μου και ο Θεός μου» – Κυριακή του Θωμά
Αρχιμανδρίτης Δωρόθεος Τζεβελέκας

Μετά την Ανάστασή του ο Χριστός και μέχρι την Ανάληψή του εμφανίστηκε αρκετές φορές σε πολλούς. Ο σκοπός ήταν να πιστοποιηθεί το γεγονός της Ανάστασης. Όπως γίνεται στην σημερινή ευαγγελική διήγηση άφησε να τον αγγίξουν, άλλοτε έφαγε μαζί τους και σε μία περίπτωση είχε «ανθρακιάν κειμένην και οψάριον», είχε δηλαδή ετοιμάσει ο ίδιος και τους είπε «δεύτε αριστήσατε», ελάτε να φάμε.

Ο Χριστός φρόντισε να βεβαιωθούν οι μαθητές ότι μετά την Ανάσταση έφερε το αναστημένο σώμα του και δεν ήταν πνεύμα η φάντασμα. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για την σωτηρία μας. Ο Χριστός, λοιπόν, προσέλαβε την φύση μας μία φορά και για πάντα και γι αυτό την θέωσε. Εφόσον ο Χριστός αναστήθηκε, όλοι εμείς οι χοϊκοί θα αναστηθούμε. Όχι μόνο αυτό. Εφόσον «εκάθησε εκ δεξιών του Πατρός» φέροντας το ανθρώπινο σώμα, όλοι εμείς που φέρουμε σώμα και είμαστε ενωμένοι μαζί του έχουμε πρόσκληση να καθίσουμε στον ίδιο θρόνο, να είμαστε σύνθρονοι και συγκάθεδροι του Θεού. Βεβαίως τα παραπάνω είναι σχηματικά, αποδίδουν όμως την αλήθεια: η ανθρώπινη φύση προσλήφθηκε και θεώθηκε από το δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδας, τον Υιό και Λόγο του Θεού. Η ανθρώπινη φύση δεν γίνεται, ασφαλώς, θεία, αλλά η θεότητα γίνεται «ψιλός άνθρωπος». Υπάρχει κατά χάρη μέθεξη. Με την Ανάσταση του Χριστού «ο θάνατος τεθανάτωται». Έπαυσαν οι συνέπειες του προπατορικού αμαρτήματος, η φθορά και ο θάνατος, να ισχύουν. Πλέον απομένουν τα έσχατα για να παγιωθούν η ανάσταση των νεκρών και η αιώνιος ζωή. «Πού σου θάνατε το νίκος;». 

Με τον παραπάνω τρόπο γίνεται η ανακαίνιση της ανθρώπινης φύσης. Γίνεται δηλαδή στο πρόσωπο του Χριστού. Δεν θεώνεται η ανθρώπινη φύση έξω από το πρόσωπο του Χριστού. Αυτό έχει οντολογικές συνέπειες. Επειδή το έργο του Χριστού αφορά όλη την ανθρωπότητα ο Χριστός ανακεφαλαιώνει όλους τους ανθρώπους, ανακαινίζει όλη την ανθρώπινη φύση. Πρόκειται, δηλαδή, για αναδημιουργία, για ένα προεπινοούμενο δεύτερο στάδιο της Δημιουργίας. Η Ανάσταση του Χριστού ανακαινίζει την ανθρώπινη φύση επειδή όλη η ανθρώπινη φύση ήταν υποστασιασμένη στο πρόσωπό του. Συνεπώς, είμαστε άρρηκτα συνδεδεμένοι με το πρόσωπο του Χριστού και ό,τι έχει ο Χριστός κατά φύση εμείς τα έχουμε κατά χάρη και κατά υιοθεσία. Η ανάσταση του ανθρώπου είναι η δυνατότητά του να μετέχει στην αιώνια ζωή. Ο άνθρωπος μπορεί να συνδοξάζεται με τον Θεό.

Ο Χριστός είναι ο μόνος μεσίτης μεταξύ Θεού και ανθρώπων. Επειδή έχει υποστατικό ιδίωμα το γεννητό, μας ανάγει σε υιούς και θυγατέρες του Πατέρα. Κανείς δεν πηγαίνει στον Πατέρα παρά μόνο μέσω του Υιού. Πρέπει να είμαστε διαρκώς αγκιστρωμένοι πάνω του , ενωμένοι μέσω των μυστηρίων της Εκκλησίας και μέσω της προσευχής. Ο Χριστός είναι ο νέος Αδάμ και η ανθρωπότητα ξαναρχίζει με αυτόν, οι συνέπειες της Ανάστασης αφορούν όλους τους ανθρώπους, όλο το σύμπαν. Ο άνθρωπος και όλη η κτίση ανακαινισμένοι μετά την πρόσληψή μας στην μία υπόσταση του Θεού Λόγου «ελογώθηκαν», βαδίζουν προς την τελειότητα με την διαρκή αγιοποίηση όλης της κτίσης. «Νυν πάντα πεπλήρωται φωτός». 

Μπορεί κανείς να πει ότι από αυτήν την πρώτη εμφάνισή του στους μαθητές την «μία των Σαββάτων», ο Χριστός εξαπολύει την Εκκλησία στο έργο της. Δίνει στους μαθητές το Άγιο Πνεύμα («λάβετε Πνεύμα άγιον»), τους καθιστά Αποστόλους («καθώς απέσταλκέ με ο Πατήρ καγώ πέμπω ημάς») και τους δίνει την εξουσία να συγχωρούν αμαρτίες («αν τινων αφήτε τας αμαρτίας, αφίενται αυτοίς»). Η ημέρα της Ανάστασης και η ημέρα της Πεντηκοστής είναι ένα γεγονός, μια ημέρα, η «ημέρα Κυρίου». Βέβαια χρονικά μετά την Ανάσταση έπρεπε να γίνει η Ανάληψη και μετά η Πεντηκοστή αλλά το έργο της ίδρυσης της Εκκλησίας σαν σώμα Χριστού και η πορεία της μέσα στον χρόνο είναι έργο του Τριαδικού Θεού. Για τον λόγο αυτό στην Ορθόδοξη Εκκλησία δεν έχουμε χριστομονισμό ή πνευματομονισμό αλλά γνωρίζουμε ότι το Άγιο Πνεύμα μας βοηθά στην οικείωση του έργου του Χριστού. Χριστός και Άγιο Πνεύμα είναι διαρκώς παρόντες στην ζωή της Εκκλησίας.

Κάθε άνθρωπος μπορεί να αναφωνήσει τα λόγια του Θωμά: «ο Κύριός μου και ο Θεός μου». Ο Χριστός εκτός από άσαρκος και ένσαρκος Λόγος, είναι ο «πνευματικώς ορώμενος» μέσα στην Εκκλησία και μετά την Ανάληψή του. Σου επιτρέπει να τον ψηλαφήσεις εάν είσαι καλοπροαίρετος. Η ίδια η Εκκλησία είναι η παράταση της ζωής του Χριστού μέσα στον κόσμο. Όσοι μετέχουν στην σοφοποιό ή φωτιστική ή θεοποιό άκτιστη ενέργεια του Θεού, όσοι έχουν την εμπειρία της όρασης του ακτίστου φωτός, κατά τον Άγιο Γρηγόριο τον Παλαμά, έχουν «εμπειρία» του Θεού. Για εμάς, που δεν έχουμε εμπειρίες θέωσης, η αίσθηση της αγάπης του είναι μία καθημερινή πραγματικότητα. Στην μικρή άσημη καθημερινότητά μας η παρουσία του είναι αισθητή σαν βοήθεια. Χωρίς την άπειρη αγάπη του θα ήταν τεράστιο το βάρος της ζωής. Η αγάπη του Θεού ψηλαφίζεται, και από μόνη της είναι λόγος να ζεις αυτή την ζωή. 

Από το βιβλίο: Αρχιμανδρίτου Δωροθέου Τζεβελέκα, ΔΙΗΓΗΣΟΜΑΙ ΠΑΝΤΑ ΤΑ ΘΑΥΜΑΣΙΑ ΣΟΥ (η αγάπη του Θεού στα κυριακάτικα Eυαγγέλια). Θεσσαλονίκη 2015

ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗΣ ΣΟΥΡΟΖ ΑΝΤΩΝΙΟΣ BLOOM: Ο ΑΓΙΟΣ ΘΩΜΑΣ!



Ο Άγιος Θωμάς
Μητροπολίτης Σουρόζ Αντώνιος Bloom 

Εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.

Ὁ Ἀπόστολος Θωμᾶς εἶναι γνωστὸς, ὡς Ἄπιστος. Καὶ τὸ ὄνομα Ἄπιστος, συκοφαντεῖ ἕναν ἄνθρωπο ποὺ ἀπεῖχε πολὺ ἀπὸ τὸ νὰ εἶναι ἄπιστος στὸν Διδάσκαλο καὶ Κύριό Του.

Ὅταν ὁ Χριστὸς ἔφυγε ἀπὸ τὴν Ἱερουσαλήμ, ἐπειδὴ οἱ Ἐβραῖοι ἤθελαν νὰ Τὸν δολοφονήσουν, ἔμαθε γιὰ τὴν ἀρρώστεια καὶ τὸν θάνατο τοῦ Λαζάρου· στράφηκε στοὺς μαθητές Του καὶ εἶπε, «Ἄς ἐπιστρέψουμε πίσω στὴν Ἱερουσαλήμ γιὰ νὰ τὸν κάνουμε καλὰ, νὰ τὸν φέρουμε πίσω στὴ ζωή.» Καὶ ὁ καθένας ἀπὸ τοὺς Ἀποστόλους ἔλεγε, «Θέλουν νὰ σὲ σκοτώσουν καὶ ἐπιστρέφεις ἐκεῖ;». Μόνο ὁ Θωμᾶς εἶπε στοὺς φίλους του Ἀποστόλους, «Ἄς πᾶμε μαζί Του καὶ νὰ πεθάνουμε μ’ Αὐτὸν». Αὐτὸς δὲν εἶναι ὁ λόγος ἑνὸς ἄπιστου, κάποιου ποὺ εἶναι διχασμένος ἀνάμεσα στὴν πίστη καὶ στὴ λογική. Εἶναι τὰ λόγια κάποιου ποὺ εἶναι ὁλοκληρωτικὰ ἀφιερωμένος στὸν δάσκαλο του, ποὺ εἶναι ὁλοκληρωτικὰ πιστὸς καὶ δοσμὲνος σ’ Αὐτὸν.

Τὶ συνέβη τότε, τὴν ἡμὲρα ποὺ ὁ Χριστὸς παρουσιάστηκε στοὺς μαθητὲς Του μετὰ ἀπὸ τὴν Ἀνάσταση Του, ὅταν ἀπουσίαζε ὁ Θωμᾶς; Τὶ συνέβη, ὤστε ὅταν ἐπέστρεψε σ’ αὐτοὺς καὶ ἄκουσε τὰ νὲα τῆς Ἀνάστασης, κοίταξε γύρω καὶ εἶπε, «Θὰ πιστέψω μόνο ἄν τὸ διαπιστώσω ὁ ἴδιος, ἄν μπορῶ νὰ – ψηλαφίσω – τὴν Ἀνάσταση τοῦ Διδασκάλου, τοῦ Κυρίου, ποὺ εἶδα σταυρωμένο καὶ νεκρὸ.» Τί συνέβη, γιατὶ δὲν πίστεψε στὰ λόγια τους;

Πιστεύω, ἐπειδὴ εἶχαν μιὰ χαρά ὅλο ἐνθουσιασμό, ἀλλὰ τίποτα ἰδιαίτερο δὲν εἶχε συμβεῖ σὲ αὐτοὺς. Ναί, χάρηκαν ποὺ ὁ Χριστὸς τοὺς εἶχε ἐπισκεφτεῖ, ποὺ ἦταν ἀνάμεσα τους, ποὺ ἦταν ζωντανός˙ ἀλλὰ παρέμειναν οἱ ἴδιοι. Ἐκεῖνος εἶχε ἀλλάξει, ἐκεῖνοι ὄχι. Μὀνο ὅταν τὸ Ἅγιο Πνεῦμα τοὺς ἐπισκίασε, ἔγιναν καινούργια πλάσματα, καινούργιοι ἄνθρωποι, νέοι μάρτυρες τῆς Ἀναστάσεως. Ἐπειδὴ τότε, οἱ ἄνθρωποι ὅταν τοὺς συνάντησαν, τοὺς κοίταξαν τοὺς ἄκουσαν, καὶ εἶδαν ἀνθρώπους ποὺ ἀπ’ αὐτὸν ἤδη τὸν κόσμο ἀπέπνεαν τὴν αἰώνια ζωή.

Ὁ C. S. Lewis σ’ ἕνα ἀπὸ τὰ γραπτά του εἶπε, ὅτι ὅταν οἱ ἄνθρωποι εἶδαν τοὺς Ἀποστόλους, τοὺς κοίταξαν καλὰ καὶ εἶπαν, «κοιτᾶξτε, τὰ ἀγάλματα μεταμορφώθηκαν σὲ ζωντανοὺς ἀνθρώπους.» Ναί, ὅλοι μας εἴμαστε, μποροῦμε κάλλιστα νὰ εἴμαστε, σὰν ἀγάλματα. Ἀλλὰ καλούμαστε νὰ γίνουμε ζωντανοὶ ἄνθρωποι. Καλούμαστε, ὅλοι μας, νὰ γίνουμε μάρτυρες τῆς Ἀναστάσεως, τῆς ζωῆς, τοῦ θανάτου τοῦ Χριστοῦ, τῆς νίκης τοῦ Θεοῦ.

Ἀλλὰ οἱ ἄνθρωποι μποροῦν νὰ ποῦν, ὅταν μᾶς συναντοῦν – ἐμένα κι ἐσένα- , «Ναί, εἶναι ἀλήθεια· ὁ Χριστὸς ἀναστήθηκε, ἐπειδὴ αὐτὴ ἡ γυναίκα, αὐτὸ τὸ παιδί, αὐτὸς ὁ ἄνδρας εἶναι ζωντανοὶ μὲ μιὰ ζωὴ ποὺ δὲν ὑποπτευόμουνα, μιὰ ζωὴ ποὺ δὲν μποροῦσα νὰ φανταστῶ»; Ὄχι μιὰ ζωὴ μὲ τὴν ἔννοια μόνο τοῦ ἐνθουσιασμοῦ, ἀλλὰ μὲ μιὰ ἔνταση θεϊκῆς ζωῆς μέσα μας. Καὶ αὐτὸ εἶναι τὸ ζητούμενο γιὰ τὸν καθένα μας. Πρέπει νὰ εἴμαστε σὲ θέση νὰ γίνουμε φορεῖς αὐτῆς τῆς ζωῆς ὄχι μὲ λέξεις, ἀλλὰ κάπως διαφορετικά.

Θυμᾶμαι ἀπὸ παλιὰ μιὰ ἱστορία ἀπὸ τὴ νιότη μου. Ἕνας πολὺ ἀξιόλογος κήρυκας προσκλήθηκε νὰ δώσει ἕνα μάθημα στὰ παιδιὰ τοῦ κατηχητικοῦ σχολείου. Μίλησε ὑπέροχα. Ἐμεῖς, οἱ νέοι ἀρχηγοί, στηριζόμασταν στὸν τοῖχο, ἀκούγοντας μὲ θαυμασμὸ τὰ ὅσα εἶπε. Ἀλλὰ ὅταν τελείωσε ἡ ὁμιλία, ὁ Καθηγητὴς Ζάντερ κάλεσε ἕνα μικρὸ ἀγόρι ἑπτὰ χρονῶν καὶ τοῦ εἶπε, «Λοιπὸν, πῶς ἦταν;» Καὶ τὸ μικρὸ ἀγόρι εἶπε, «Ὤ, ἦταν διασκεδαστική· ἀλλὰ τί κρίμα ποὺ ὁ Πατέρας δὲν πιστεύει ὅ,τι λέει».

Δὲν ἦταν ἀλήθεια. Ἀλλὰ ἡ ἀπάντηση τῶν παιδιῶν προῆλθε ἀπὸ τὸ γεγονὸς ὅτι αὐτὸς ὁ ἱεροκήρυκας συνήθιζε νὰ μιλάει σὲ ἐνήλικες μ’ ἕνα πνευματικὸ ἐπίπεδο. Δὲν ἔβαζε τὴν καρδιά του σὲ ὅσα ἔλεγε, ἐπιχειρηματολογοῦσε, καὶ δὲν εἶχε ἀγγίξει τὰ παιδιά. Καὶ τὰ παιδιὰ νόμισαν ὅτι δὲν ἐννοοῦσε τὰ ὅσα εἶπε, ἐπειδὴ ὅ,τι εἶπε δὲν σήμαινε γι’ αὐτά κάτι.

Δὲν συμβαίνει τὸ ἴδιο καὶ μ’ ἐμᾶς ὅταν μιλᾶμε γιὰ τὴν πίστη μας; Γιὰ τὴν αἰώνια ζωή; Γιὰ τὴν Ὀρθοδοξία; Μποροῦν οἱ ἄνθρωποι νὰ μᾶς κοιτάζουν καὶ νὰ λένε: «Ναί, εἶναι ἀλήθεια, ἐπειδὴ μπορῶ νὰ δῶ ὅτι δὲν εἶναι πλέον ἄγαλμα, ἕνα κομμάτι ξύλο, ἕνα κομμάτι πέτρα. Εἶναι ζωντανὸς, ζεῖ μέσα του τὴν αἰώνια ζωή». Καὶ αὐτὸ εἶναι πρόκληση γιὰ μᾶς. Πρέπει νὰ μάθουμε ὅλοι νὰ θέτουμε ἐρωτήματα γιὰ τὸν ἑαυτό μας σ’ ἐμᾶς τοὺς ἴδιους, καὶ νὰ ρωτᾶμε: γνωρίζω ὅτι ὁ Χριστὸς ἀναστήθηκε; Ὄχι ἀπ’ αὐτὰ ποὺ ἀκοῦμε, ὄχι ἀπὸ βιβλία, ὄχι ἀπὸ ἄλλους, ἀλλὰ ἀπὸ μιὰ ἐσωτερικὴ ἐμπειρία. Ζῶ μέσα μου τὴν αἰωνιότητα, ἤ ὄχι; Ἐὰν ναί, τότε οἱ λόγοι μου θὰ εἶναι λόγοι ζωῆς καὶ δύναμης. Ὅταν ὁ Χριστὸς μίλησε στοὺς μαθητές Του, καθὼς μᾶς λέει ὁ Θεῑος Ἅγιος Ἰωάννης, τὸ πλῆθος ἔφυγε, καὶ ὁ Χριστὸς εἶπε, «Πρόκειται νὰ φύγετε κι ἐσεῖς;» Καὶ ὁ Πέτρος, μιλώντας ἐξ ὀνόματος ὅλων, εἶπε, «Ποῦ νὰ πᾶμε; Τὰ λόγια Σου εἶναι λόγια ζωῆς αἰωνίου.» Δὲν ἦταν περιγραφὴ τῆς αἰώνιας ζωῆς, δὲν ἐπρόκειτο γιὰ μιὰ ὁμιλία ποὺ εἶχαν διαβάσει. Ἀλλὰ κάθε λόγος Του ἦταν ζωή, καὶ φορέας ζωῆς· ὅταν μιλοῦσε, ξυπνοῦσε στὸν καθένα τους τὸν πόθο γιὰ τὴν αἰώνια ζωή.

Ἔτσι θὰ ἔπρεπε νὰ εἶναι οἱ λόγοι μας, ἡ παρουσία μας, ἡ μαρτυρία μας στὸν κόσμο. Ἄς τὸ συλλογιστοῦμε, ἐπειδὴ εἴμαστε ὑπεύθυνοι γιὰ τὸν κόσμο ποὺ ζοῦμε. Εἴμαστε πραγματικὰ ζωντανοί, ἤ ἁπλὰ ἕνα κομμάτι ἑνὸς κόσμου ποὺ ἔχει χάσει τὸ δρόμο του; Ἀμήν.  

alopsis.gr

Σάββατο 26 Απριλίου 2025

ΠΡΩΤΟΠΡ. ΘΩΜΑΣ ΒΑΜΒΙΝΗΣ: ΑΠΕΝΑΝΤΙ ΣΤΗΝ ΑΦΥΠΝΙΣΗ ΤΗΣ ΥΠΟΚΡΙΣΙΑΣ!



Απέναντι στην αφύπνιση της υποκρισίας
Πρωτοπρ. Θωμάς Βαμβίνης 

Εἶναι κοινοτοπία νά ποῦμε ὄτι ἡ σημερινή κοινωνία τοῦ δυτικοῦ κόσμου πάσχει. Ἡ καταγραφή, γιά παράδειγμα, τῆς καθημερινότητάς της ἀπό τά δελτία εἰδήσεων δείχνει ὅτι βρίσκεται σέ μεγάλη ταραχή καί ἀνασφάλεια, μέ τούς πολέμους, τίς τρομοκρατικές ἐνέργειες, τήν ἐγκληματικότητα, ἀλλά καί τήν ἔκλυση τῶν ἠθῶν, τήν ἀπώλεια τῶν κριτηρίων τοῦ καλοῦ καί τοῦ φυσικοῦ, ἡ ὁποία προέρχεται ἀπό τήν ἀποκοίμηση τῆς συνείδησης πολλῶν μέσα σέ φιλοσοφίες, ὅπως ἡ woke. Δέν θά μείνουμε ὅμως στίς γενικές διατυπώσεις γιά τά πάθη τοῦ κόσμου μας. Θά ἐπικεντρωθοῦμε σέ ἕνα μόνο «ὕπουλο πάθος», ἀρκετά διαδεδομένο, κυρίως στόν δημόσιο λόγο﮲ θά μιλήσουμε γιά τήν «πονηρία τῆς ὑποκρισίας».

Στήν σημερινή, λοιπόν, κοινωνία τοῦ δυτικοῦ κόσμου, τήν ἀνοιχτή, τήν ἀσυμβίβαστη, τήν ἐλεύθερη, ἡ ὑποκρισία εἶναι παροῦσα καί ρυθμίζει σέ πολλούς τίς συμπεριφορές τους καί τίς σχέσεις τους. Εἶναι περιττό, βέβαια, νά ποῦμε ὅτι, παρά ταῦτα, ἡ ὑποκρισία, ὡς συμπεριφορά, ἀπορρίπτεται μετά βδελυγμίας ἀπό ὅλους.

Συνήθως ἡ ὑποκρισία παρουσιάζεται ὡς χαρακτηριστικό τῶν «θρησκευομένων». Γίνεται συχνά λόγος, κυρίως ἀπό τούς ἐπιρρεπεῖς στό πάθος τῆς κατάκρισης, γιά φαρισαϊσμό, ἠθικισμό, εὐσεβισμό κ.λ.π. Ἡ ὑποκρισία εἶναι πράγματι ἕνας ἰσχυρός πειρασμός τῶν «θρησκευομένων», ὁ ὁποῖος, ἄν δέν γίνη ἔγκαιρα ἀντιληπτός, ἡ πονηρία του μπορεῖ νά καταστήση τελείως ἄκαρπη τήν πνευματική ζωή ἀνθρώπων πού ἐπιθυμοῦν νά ζήσουν ἀληθινά τήν ἐν Χριστῷ ζωή.

Εἶναι ὅμως σκανδαλώδης μονομέρεια νά περιορίζουμε τήν ὑποκρισία στούς θρησκευομένους, διότι κατατρώει, δυστυχῶς, τήν ζωή τοῦ παρόντος κόσμου. Μπορεῖ νά πῆ μάλιστα κανείς ὅτι στά κοσμικά περιβάλλοντα ἔχει καταστῆ ἐπιστήμη, ἐπιστήμη ὠφελιμιστικῆς ἐπικοινωνίας. Ἄλλωστε, ἕνα σύμπτωμα αὐτῆς τῆς «ἐπικοινωνιακῆς ὑποκρισίας» ἔγινε ἀφορμή γιά ὅσα διατυπώνονται σ’ αὐτό τό σημείωμα.

Νά γίνουμε πιό συγκεκριμένοι. Ἀρχικά, πολλοὶ πολιτικοί τοῦ δυτικοῦ κόσμου, εἰδικὰ ἀπὸ τό λεγόμενο Δημοκρατικό τόξο, ὑποστήριζαν τὴν «woke» κουλτούρα ὡς τὸ μέσο γιὰ τὴν ἐπίτευξη κοινωνικῆς δικαιοσύνης, ὑπερασπιζόμενοι τά δικαιώματα τῶν μειονοτήτων, τῶν γυναικῶν, τῶν ΛΟΑΤΚΙ+ κοινοτήτων καὶ τῶν διαφόρων ἄλλων ὁμάδων. Ὡστόσο, ἡ ἀλλαγή στήν διοίκηση τῶν ΗΠΑ καὶ ἡ ἀμφισβήτηση τῆς πολιτικῆς τάξης πού πήγαινε νά καθιερωθῆ, ἡ ὁποία ἀνέτρεπε φυσικούς παραδοσιακούς θεσμούς, ὅπως ἡ οἰκογένεια, ἀλλά εἰσέδυε διαβρωτικά ἀκόμη καί σέ Πανεπιστήμια, ἄλλαξε τήν ροή τῶν πραγμάτων. Ἔτσι, παρατηρεῖται ἀλλαγή τῆς στάσης πολλῶν ἀπέναντι στήν «woke» κουλτούρα. Αὐτή ἡ ἀλλαγή στάσης ὅμως δέν σημαίνει ὑποχρεωτικά ἀλλαγή ἀπόψεων. Εἶναι μᾶλλον τρόπος διατήρησης τῆς πολιτικῆς ἐπιρροῆς, μέ τήν προσαρμογή στὶς ἀπαιτήσεις πού ἔχει ἡ πλειονότητα τοῦ ἐκλογικοῦ σώματος. Αὐτή ἡ στάση εἶναι φανερά ὑποκριτική.

Κάποιοι μιλοῦν καθαρά γι’ αὐτήν τήν ἀλλαγή στάσης καί τίς αἰτίες της, χωρίς νά ἀλλάζουν τίς ἀπόψεις τους. Συγκεκριμένα, θιασώτης τῆς woke κουλτούρας θεωρεῖ «ἱλαροτραγωδία τῶν ἀποστόλων τῆς πολιτικῆς ὀρθότητας, τοῦ νεοφεμινισμοῦ, τοῦ woke κινήματος», τό ὅτι «ξεκινώντας ἀπὸ εὐγενεῖς προθέσεις, κατέληξαν πολὺ σύντομα ζηλωτές. Χώρισαν τὸν κόσμο στοὺς δικούς τους καὶ στοὺς ἄλλους. Στοὺς ὁποίους ἄλλους ἄξιζε ἐξοστρακισμός… Τὸ πιὸ ἀμετροεπές; Πίστεψαν ὅτι ἡ ἀτζέντα τους ἀπασχολεῖ τὸ σύνολο τῆς κοινωνίας ὅσο καὶ τοὺς ἴδιους» (Χρ. Χωμενίδης). Καί σημειώνει: «Πανάρχαιο φαινόμενο τὰ κινήματα ὅταν δὲν πιάνουν ρίζες στὸν λαὸ νὰ ἐκφυλίζονται σὲ σέχτες. Σὲ μικρὲς πλὴν φανατικὲς αἱρέσεις». Δέν πιάνουν ρίζες στόν λαό γιατί δέν ἀνταποκρίνονται στίς πραγματικές ἀνάγκες του κι ἄς ἔχουν ἀνάμεσα στούς πολλούς καί κάποιους πολύ ὡραίους καί ὑψηλούς στόχους. Κλείνοντας τό κείμενό του ρωτᾶ: «Λυπᾶμαι γιὰ τὸ διαφαινόμενο τέλος τοῦ woke;» Στήν ἀπάντησή του βρίσκεται ἡ ἐμμονή στήν ἀντίφαση τῆς ἰδεολογίας πρός τήν ἀληθινή ζωή. Γράφει: «Ναί [λυπᾶμαι], καὶ ἂς βρίσκω τοὺς πιὸ διαπρύσιους ὀπαδούς του ἐχθροπαθεῖς, γραφικούς, ἐνίοτε καὶ ὑποκριτές-καριερίστες». Τό πρόβλημα ὅμως δέν εἶναι οἱ ἐχθροπαθεῖς διαπρύσιοι ὀπαδοί τῆς «πολιτικῆς ὀρθότητας», ἀλλά ὅλο τό πλέγμα τῶν ἀπόψεων πού προβάλλεται ὡς «πολιτική ὀρθότητα».

Παρεκβατικά, ἀντλοῦμε ἕνα παράδειγμα ὑποκρισίας ἡγέτη ἀπό τήν ἱστορία τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ. Ὁ Ἡρώδης, πού βασίλευε στήν Ἰουδαία κατά τόν χρόνο τῆς Γεννήσεως τοῦ Χριστοῦ, δηλαδή ὁ Μέγας, ἦταν χαρακτηριστική περίπτωση ὑποκριτή. Γι’ αὐτόν ὁ Εὐαγγελιστής Ματθαῖος γράφει: «Τότε ὁ Ἡρώδης λάθρα καλέσας τοὺς Μάγους…» καί ὁ Θεοφύλακτος Βουλγαρίας παρατηρεῖ: «Λάθρα τούτους ἐκάλεσε διὰ τοὺς Ἰουδαίους. Ὑπώπτευε γὰρ ὅτι οἱ Ἰουδαῖοι ἴσως περὶ πολλοῦ ποιήσονται τὸ παιδίον, καὶ φροντίσουσι τοῦ σῶσαι αὐτὸ, ὡς μέλλον ἐλευθερῶσαι αὐτούς. Διὰ τοῦτο οὖν λάθρα ἐπιβουλεύει». Ἑτοιμάζεται γιά τόν φόνο τοῦ νεογέννητου Βασιλέως κρυφά ἀπό τούς Ἰουδαίους, γιά νά μήν ἀντιληφθοῦν ἐκεῖνοι τίς προθέσεις του. Καί ἀφοῦ ἔμαθε ἀπό τούς ἱερεῖς ὅτι στήν Βηθλεέμ θά γεννηθῆ «ὁ μέλλων λυτροῦσθαι τὸν Ἰσραήλ» κι ἀκόμη ἐξακρίβωσε τόν χρόνο πού φάνηκε ὁ ἀστέρας στούς Μάγους (δύο χρόνια ἔκαναν ὁδοιπορία καθοδηγούμενοι ἀπό τόν ἀστέρα), τούς εἶπε: «Πορευθέντες ἀκριβῶς ἐξετάσατε περὶ τοῦ παιδίου»· καί παρατηρεῖ πάλι ὁ Θεοφύλακτος Βουλγαρίας: «Οὐκ εἶπε περὶ τοῦ βασιλέως ἀλλὰ περὶ τοῦ παιδίου, οὐδὲ γὰρ τὸ ὄνομα ἀνέχεται, ὅθεν δεικνύει ὅτι μαίνεται κατ’ αὐτοῦ». Δέν ἀνέχεται νά ὀνομάση τόν νεογέννητο Χριστό Βασιλέα. «Μαίνεται κατ’ αὐτοῦ». Ἔχει μῖσος καί θυμό πού μοιάζει μέ τρέλα. Ὅμως κρύβει τά συναισθήματα καί τίς προθέσεις του. Ὑποκρίνεται τόν ἄδολο. Στέλνει τούς Μάγους νά ἐξετάσουν μέ ἀκρίβεια τά σχετικά μέ τό «παιδίον» καί βάζοντας ἱλαρό προσωπεῖο στήν ταραχή καί τό φθόνο του, τούς λέει: «Ἑπὰν δὲ εὕρητε ἀπαγγείλατέ μοι ὅπως κἀγὼ ἐλθὼν προσκυνήσω αὐτῷ». Κάλυψε τόν φθόνο καί τήν πρόθεση τοῦ φόνου μέ τήν διάθεση νά πάη κι αὐτός δῆθεν νά τό προσκυνήση. Καί ὁ Εὐαγγελιστής Ματθαῖος γράφει: «Οἱ δὲ ἀκούσαντες τοῦ βασιλέως ἐπορεύθησαν». Καί ὁ ἱερός Θεοφύλακτος σχολιάζει: «Ἄδολοι γὰρ ὄντες αὐτοὶ ἐνόμιζον κἀκεῖνον ἀδόλως λέγειν». Ἡ ὑποκρισία τοῦ Ἡρώδη ξεγέλασε τούς σοφούς, ἀλλά ἄδολους Μάγους, γι’ αὐτό κατόπιν Ἄγγελος Κυρίου τούς προφύλαξε ἀπό τήν πονηρία τοῦ Ἡρώδη. Ἡ ὑποκρισία τῶν ἔμπειρων στήν πονηρία παραπλανᾶ ἀκόμη καί σοφούς.

Οἱ ὑποκριτές δέν βλέπουν μέσα τους. Παρατηροῦν τούς γύρω τους καί μηχανεύονται τρόπους γιά νά εἶναι ἀρεστοί ἀπό τούς πολλούς, κυρίως στούς ἀνθρώπους πού τούς ἐνδιαφέρουν, τούς ψηφοφόρους ἤ τό κοινωνικό ἤ ἀκόμη τό ἐκκλησιαστικό τους περιβάλλον. Κατά κάποιον τρόπο κάνουν ἕναν διάλογο μέ ὅλους αὐτούς, ὅπως στίς ἀρχαῖες τραγωδίες ὁ ἠθοποιός μέ τόν χορό. Ἀπό ἐκεῖ προέρχεται καί ἡ λέξη ὑποκριτής.

Στά σύγχρονα λεξικά ἡ σημασία τῆς λέξης «ὑποκριτής» εἶναι αὐτή πού ὅλοι γνωρίζουμε· εἶναι «ὁ προσποιούμενος αἰσθήματα πού δέν ἔχει» (Λεξικό Τεγόπουλου-Φυτράκη)· καί «ὑποκρισία» εἶναι «ἡ συμπεριφορά πού χαρακτηρίζεται ἀπό τήν προσπάθεια κάποιου νά μήν ἐμφανίσει τόν πραγματικό ἑαυτό του καί νά παρουσιάσει μιά ψεύτικη εἰκόνα γιά τίς ἰδέες, τά συναισθήματα καί τίς προθέσεις του» (Λεξικό Μπαμπινιώτη).

Τά λεξικά τῆς ἀρχαίας ἑλληνικῆς γλώσσας μᾶς δίνουν σαφέστερα τίς σημασίες τοῦ «ὑποκριτή» καί «ὑποκρίνεσθαι». Στό Λεξικό Liddell-Scott «ὑπόκρισις» σημαίνει: «Ι …ἀπόκρισις, ΙΙ… τό παριστάνειν τι ἐπί τῆς σκηνῆς, ἡ τέχνη τοῦ ἐπί τῆς σκηνῆς ὑποκριτοῦ» καί «ὑποκριτής» πρωταρχικά σημαίνει «ὁ ἀποκρινόμενος».

Στόν Σουΐδα, ἕνα ἀπό τά σημαντικότερα ἑλληνικά λεξικά τοῦ 10ου μ.Χ. αἰῶνος, διαβάζουμε: «Ὑποκρίνεσθαι, τό ἀποκρίνεσθαι οἱ παλαιοί. Καί ὑποκριτής ἐντεῦθεν ὁ ἀποκρινόμενος τῷ χορῷ». Δηλαδή, ἡ σημασία τοῦ ὑποκρίνεσθαι στούς παλαιούς συγγραφεῖς εἶναι τό ἀποκρίνεσθαι καί ἀπό αὐτήν τήν σημασία προκύπτει ἡ σημασία τῆς λέξης ὑποκριτής, ἡ ὁποία σημαίνει αὐτόν πού ἀποκρίνεται στόν χορό, δηλαδή τόν ἠθοποιό πού ἀποκρίνεται σέ ὅσα λέει ὁ χορός στίς τραγωδίες.

Συνθέτοντας ὅλες αὐτές τίς σημασίες μέσα στό πλαίσιο τῆς σύγχρονης πραγματικότητας, μπορεῖ νά εἰπωθῆ ὅτι ὁ ὑποκριτής ἀποκρίνεται στόν «χορό» τῶν ἀνθρώπων πού θέλει νά τόν ἐκτιμοῦν. Διαλέγεται μαζί τους. Ἀκούει τίς ἀπόψεις τους, τά αἰτήματά τους καί ἀποκρίνεται ἔτσι, ὥστε νά εἶναι πάντα ἀρεστός, ἔστω καί ἄν φαίνεται νά ὑποστηρίζη ἀπόψεις πού ἔρχονται σέ ἀντίθεση μέ αὐτά πού πρίν ἀπό λίγο καιρό ὑποστήριζε. Δέν λέει αὐτό πού ἔχει μέσα του, «παρουσιάζει μιά ψεύτικη εἰκόνα γιά τίς ἰδέες, τά συναισθήματα καί τίς προθέσεις του». Μπορεῖ νά μήν ἔχει τό φονικό μῖσος τοῦ Ἡρώδη, ἔχει ὅμως τό ἄγχος του γιά τήν διατήρηση τῆς ἐξουσίας του.

Ἡ ἀλλαγή στάσης πολλῶν ἀπέναντι στήν «woke» κουλτούρα, δέν σημαίνει ὅτι τήν ἔχουν ἀρνηθῆ ἤ ἀπορρίψει. Ἁπλῶς βλέπουν ὅτι δέν τήν εὐνοοῦν τώρα οἱ συνθῆκες. Βλέποντας τά πράγματα μέσα στό πλαίσιο τῆς ἐκκλησιαστικῆς ζωῆς, πρέπει νά ἐπισημανθῆ ὅτι χρειάζεται ἀφύπνιση τοῦ λαοῦ σέ σχέση μέ τήν ὑγεία καί τήν ἀνακαινιστική δύναμη τῆς ἀποστολικῆς καί πατερικῆς παραδόσεώς του, γιά νά μπορεῖ νά διαχειρίζεται μέ ἀσφάλεια τήν «ἀφύπνιση τῆς ὑποκρισίας», δηλαδή τήν θετική ἀνταπόκριση στίς ἀρχές του ἀπό αὐτούς πού στήν πραγματικότητα δέν τίς πιστεύουν. 

alopsis.gr