ΑΝ ΒΙΑΖΕΣΑΙ ΝΑ ΔΕΙΣ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ, ΑΡΧΙΣΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ. ΕΙΝΑΙ Ο ΣΥΝΤΟΜΟΤΕΡΟΣ ΔΡΟΜΟΣ.
Κυριακή 29 Μαΐου 2016
Σάββατο 28 Μαΐου 2016
ΘΑΝΑΤΟΣ ΣΕ ΣΠΑ ΚΑΙ ΟΙ ΚΙΝΔΥΝΟΙ ΑΠΟ ΨΕΥΔΟΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ «HOT YOGA»
ΘΑΝΑΤΟΣ ΣΕ ΣΠΑ ΚΑΙ ΟΙ
ΚΙΝΔΥΝΟΙ
ΑΠΟ ΨΕΥΔΟΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΕΣ
«ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ»
«HOT YOGA»
Κατά τη
διάρκεια «πνευματικής» θεραπείας (spiritual treatment) μια ζεστή καλοκαιρινή
μέρα, άλειψαν με λάσπη τη Lavigne, την τύλιξαν σε αρκετές στρώσεις σελοφάν και
φόρεσαν ένα χάρτινο κουτί στο κεφάλι της για εννέα ώρες.
Τρία
άτομα που εργάζονταν σε σπα στο Κεμπέκ του Καναδά, καταδικάστηκαν σε φυλάκιση
με την κατηγορία ότι συνέβαλαν στο θάνατο της Chantal Lavigne.
Φυσικά, δεν εκπλήσσει το
γεγονός ότι η όλη διαδικασία της προκάλεσε αφυδάτωση. Η
κατάστασή της ήταν τόσο σοβαρή, ώστε χρειάστηκε να διακομισθεί εσπευσμένα στο
νοσοκομείο, όπου υπέκυψε λίγο αργότερα λόγω ανεπαρκούς λειτουργίας ζωτικών
οργάνων.
Στους τρεις εργαζόμενους στο σπα επιβλήθηκε ποινή κάθειρξης 2-3 ετών, η
οποία χαρακτηρίστηκε ως πολύ ελαφριά. Δεν είναι η πρώτη φορά
που παρουσιάζεται αυτό το φαινόμενο.
Το 2011, ο
James Ray, ένας αυτο-αποκαλούμενος
γκουρού, καταδικάστηκε σε δυο χρόνια κάθειρξης με την κατηγορία της
ανθρωποκτονίας εξ αμελείας, ύστερα από το θάνατο τριών ανθρώπων από θερμοπληξία
κατά τη διάρκεια «τελετουργικού
πνευματικής αναγέννησης».
Ο κίνδυνος σ’ αυτές τις
περιπτώσεις δεν είναι εμφανής. Οι περισσότεροι διερωτούνται «και που είναι το
πρόβλημα;». Είναι σημαντικό να γίνεται συχνή ενημέρωση για τους κινδύνους που
ενέχει η ψευδο-επιστήμη.
Πολλές
φορές, αυτές οι περιπτώσεις απορρίπτονται ως «ακραία» παραδείγματα, αλλά με
αυτό τον τρόπο χάνουμε την ουσία του θέματος: Πως καταλήγουν οι άνθρωποι να πιστεύουν ότι είναι καλό να τυλίγονται σε
πολλαπλές στρώσεις μονωτικού υλικού και να παραμένουν σε εξαιρετικά ψηλές
θερμοκρασίες για τόσες ώρες κατά τη διάρκεια μιας ζεστής μέρας; Πρόκειται για
έναν τρόπο σκέψης εκτός πραγματικότητας, που δεν βασίζεται στη λογική ούτε
αντέχει στη δοκιμασία και τον έλεγχο.
Σ’ αυτά τα
«ακραία» παραδείγματα είναι εμφανής ο σωματικός, άμεσος κίνδυνος. Υπάρχει όμως
ο κίνδυνος πρόκλησης έμμεσης, βλάβης καθώς και ψυχολογικής και οικονομικής
βλάβης ακόμα, άμεσης αλλά όχι τόσο εμφανούς σωματικής βλάβης.
Ένα χαρακτηριστικό
παράδειγμα είναι η πολύ διαδεδομένη σήμερα, Θερμή Γιόγκα (Hot Yoga).Αυτή, βασικά συνίσταται στην εξάσκηση σε εξαιρετικά ζεστό
περιβάλλον, το οποίο αυξάνει τον κίνδυνο θερμοπληξίας και αφυδάτωσης.
Πρόκειται
για μία «μανία» που δεν βασίζεται σε καμία επιστημονική βάση ούτε μπορεί να
τεκμηριωθεί επιστημονικά. Στερείται κάθε λογικής και κριτικής θεώρησης, ενώ
εμπεριέχει τον κίνδυνο πρόκλησης βλάβης. Για παράδειγμα, η αφυδάτωση προκαλεί
βλάβες στα νεφρά.
Το πιο
πιθανό όμως είναι ότι, μέχρι να πέσει κάποιος νεκρός κατά τη διάρκεια ενός
μαθήματος ζεστής γιόγκα, οι κίνδυνοι θα παραβλέπονται.
Υπάρχει,
όμως, και μία άλλη μορφή βλάβης η οποία δεν γίνεται αντιληπτή από τους οπαδούς
αυτών των θεωριών και αυτή είναι η πίστη- πεποίθηση- προσκόλληση σε μία
ανοησία.
Πρόκειται
για τις ψυχολογικές συνέπειες όπου η αρχική πίστη σε μία «φανταστική» αρχή/
θεωρία (που δημιουργήθηκε και υπάρχει μόνο κατά φαντασία), οδηγεί τον άνθρωπο
στο να πιστεύει και ενστερνίζεται όλο και περισσότερες ανυπόστατες θεωρίες.
Όταν σε
μία ομάδα ανθρώπων διδάσκονται κάποιες μαγικές θεωρίες, (όπως για παράδειγμα η
πεποίθηση ότι όλα τα προβλήματά τους θα λυθούν με κάποιο μαγικό τρόπο «ως δια
μαγείας») και αυτό παρουσιάζεται ως κάτι το δεδομένο και πραγματικό και
ταυτόχρονα «θεοποιούνται» κάποιοι γκουρού ως οι απόλυτοι σωτήρες, τότε
δημιουργούνται οι προϋποθέσεις όπου οι άνθρωποι πιστεύουν στη μαγεία και τις
«μαγικές λύσεις» ή θεραπείες.
Μέσω αυτής
της διαδικασίας δημιουργείται στον άνθρωπο τέτοια εσωτερική κατάσταση, ώστε ν’
αφήνεται σε πρακτικές αργού θανάτου (βλέπε αμφίβολες ψευδο-θεραπείες) και να
δίνει απόλυτη εμπιστοσύνη σε αυτόκλητους «πνευματικούς οδηγούς» ή γκουρού.
Οι
άνθρωποι καταλήγουν έρμαια στα χέρια των επιτήδειων, χάνουν την ικανότητα να
σκέπτονται κριτικά, να ζητούν τεκμηρίωση ή να αμφισβητούν την αυθεντικότητα του
γκουρού.
ΠΗΓΕΣ:
Περιοδικό ΕΝΗΜΕΡΩΣΙΣ (ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΔΕΛΤΙΟΝ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΤΡΟΟΔΙΤΙΣΣΗΣ – ΦΕΒ.-ΙΟΥΛ. 2016)
ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΛΗΘΕΙ ΕΚΚΛΗΣΙΑ Η ΔΑΙΜΟΝΙΩΔΗΣ ΑΙΡΕΣΗ ΤΩΝ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΙΑΝΩΝ;
ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΚΛΗΘΕΙ
ΕΚΚΛΗΣΙΑ,
Η ΔΑΙΜΟΝΙΩΔΗΣ ΑΙΡΕΣΗ
ΤΩΝ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΙΑΝΩΝ;
Του Β.
Χαραλάμπους, θεολόγου
Κάποτε ρωτήθηκε ο Άγιος Παΐσιος: «Γέροντα αυτά που λένε όσοι προσχωρούν στους
Πεντηκοστιανούς, ότι δηλαδή βλέπουν οράματα, μιλούν γλώσσες κ.λ.π., είναι από
φαντασία ή από δαιμονική ενέργεια;»
Ο Όσιος
Γέροντας της Παναγούδας, του οποίου τόσο ‘’επιλεκτικά’’ χρησιμοποιούν τους
λόγους του, οι υποπίπτοντες στο ολίσθημα του οικουμενισμού, απάντησε ως εξής: «Από δαιμονική ενέργεια είναι. Γιατί,
όταν πηγαίνουν στους Πεντηκοστιανούς και ξαναβαπτίζονται, περιφρονούν το Άγιο
Βάπτισμα – ‘’ομολογώ έν Βάπτισμα εις άφεσιν αμαρτιών’’, λέει το Σύμβολο
της Πίστεως-, οπότε ξεβαπτίζονται, δέχονται δαιμονικές επιδράσεις...
‘’Μιλάει, λένε, το Άγιο Πνεύμα της Πεντηκοστής’’. Δεν είναι το Άγιο
Πνεύμα· είναι ένα σωρό ακάθαρτα πνεύματα. Τι γλωσσολαλιές; Ασυναρτησίες
είναι αυτά που λένε· ούτε οι ίδιοι τα καταλαβαίνουν… Και βλέπεις ενώ είναι κάτι
το δαιμονικό, αυτόν τον δαιμονισμό τον θεωρούν ενέργεια του Αγίου Πνεύματος και
λένε πως ζουν ό,τι έζησαν και οι Απόστολοι την ημέρα της Πεντηκοστής.
Είναι βλασφημίες αυτά που πιστεύουν, γι’ αυτό δαιμονίζονται»*.
Ως
γνωστό οι αιρετικοί ‘’Πεντηκοστιανοί’’ αυτοισχυρίζονται ότι έχουν τις έκτακτες
χαρισματικές εκδηλώσεις που είχαν οι μαθητές του Χριστού μετά την Πεντηκοστή.
Οι πλανεμένοι ‘’Πεντηκοστιανοί’’, ομιλούν ‘’γλώσσες’’ με την συνέργεια του
πονηρού, που δεν καταλαμβαίνουν οι παρευρισκόμενοι (ούτε και οι ίδιοι), ενώ οι
Απόστολοι ομιλούσαν ξένες γλώσσες και καθένας καταλάβαινε στη γλώσσα του.
Κατά την Πεντηκοστή Πάρθοι, Μήδοι κλπ, άκουε ο καθένας ‘’τη ιδία διαλέκτω
αυτού’’, ενώ αυτοί οι πλανεμένοι όταν ομιλούν δεν τους καταλαβαίνει κανείς.
Οι
αιρετικοί αυτοί έχουν ενεργό δράση στο Παγκόσμιο Συμβούλιο Εκκλησιών
(Π.Σ.Ε.). Στο Π.Σ.Ε. συμμετέχουν η «Πεντηκοστιανή εκκλησία της Χιλής» και
η «Πεντηκοστιανή Αποστολική εκκλησία». Πως μπορεί να υπάρξει συνεργασία
με τους αιρετικούς αυτούς στα ‘’κοινά’’ προγράμματα (όχι διαλόγους) των λεγομένων
‘’Ιεραποστολικών εταιρειών’’, αγνοώντας πεισματικά το σωτηριώδες ερώτημα του
Αποστόλου Παύλου «Τις κοινωνία φωτί προς σκότος;» (Β΄ Κορ.).
Αν
προστρέξει κανείς στη λανθασμένη εκκλησιολογική ερμηνεία, που έδωσαν στην
εντολή του Χριστού, «πορευθέντες ουν μαθητεύσατε πάντα τα έθνη» (Ματθ. 28, 19),
κατά την 7η Συνέλευση του Π.Σ.Ε. στην Canberra το 1991, θα
αντιληφθεί το μέγεθος του ατοπήματος στη συμμετοχή στο Π.Σ.Ε., αλλά και το
απαράδεκτο της επιμονής να μη καλούνται οι αιρετικές ομάδες και κοινότητες, με
αυτό που πραγματικά είναι. Πως μπορούμε να δεχθούμε τη διακήρυξη
της ‘’Επιτροπής Παγκόσμιας Ιεραποστολής και Ευαγγελισμού’’ του Παγκοσμίου
Συμβουλίου Εκκλησιών (Π.Σ.Ε.), κατά το έτος 1982, για «ιεραποστολική μαρτυρία
εν ενότητι»; Ποια «ιεραποστολική μαρτυρία εν ενότητι» μπορεί να υπάρξει με τους
αιρετικούς;
Μπορεί
η δαιμονιώδης αίρεση ‘’Πεντηκοστιανών’’ να κληθεί εκκλησία; Είναι εντελώς
ξένες προς την Ορθόδοξη εκκλησιολογία τέτοιες αναφορές. Ενώ
στο κείμενο της δημοσιευθείσας απόφασης της Συνάξεως των Προκαθημένων των
Ορθοδόξων Εκκλησιών, δεν αναφέρεται ούτε μία φορά η λέξη ‘’αίρεση’’ για
τους εκτός της Μίας Αγίας Εκκλησίας αιρετικούς, οι αιρετικοί ‘’Πεντηκοστιανοί’’
αυτοισχυρίζονται ότι ανήκουν στην δήθεν «γνήσια εσχατολογική Εκκλησία»,
αποκαλώντας μάλιστα την Μία Αγία Εκκλησία «Βαβυλώνα».
*«Γέροντος
Παϊσίου Αγιορείτου λόγοι Γ΄- Πνευματικός αγώνας», (Ιερόν Ησυχαστήριον
‘’Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος’’ – Σουρωτή Θεσσαλονίκης)
Παρασκευή 27 Μαΐου 2016
Η ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΣΤΗΝ ΙΕΡΑΡΧΙΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΤΟΥ ΣΕΒ. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΝΑΥΠΑΚΤΟΥ ΚΑΙ ΑΓΙΟΥ ΒΛΑΣΙΟΥ Κ.Κ.ΙΕΡΟΘΕΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΝΟΡΘΟΔΟΞΟ ΣΥΝΟΔΟ
Άρτια καταρτισμένη,
"πλήρης Πίστεως και Πνεύματος Αγίου", Θεολογική Βαρυσήμαντη θαρραλέα
εισήγηση του Ιεράρχη ενώπιον της Ιεραρχίας της Ελλαδικής Εκκλησίας, κατά την
διάρκεια της συνεδριάσεως Της στην έκτακτη σύγκλησή της το 2ήμερο 24 και 25
Μαΐου 2016.
Με αιχμές κατά
πάντων, ακόμα και με ελαφρές σκιές και εναντίον αυτού του ιδίου του
Μακαριοτάτου Αρχ. Ελλάδος κ. Ιερωνύμου αλλά κυρίως με αιχμηρά βέλη κατά των
Μητροπολιτών Μεσσηνίας Χρυσοστόμου και Δημητριάδος Ιγνάτιου (αμφότεροι μέλη της
αντίστοιχης επιτροπής επί των διορθοδόξων σχέσεων αλλά και σχεδόν μονίμως
μετέχοντες ως εκπρόσωποι της Ελλαδικής Εκκλησίας τα τελευταία χρόνια, και
ειδικά στις τελευταίες προσυνοδικές διαδικασίες εν όψει της συγκλήσεως της
Μεγάλης Πανορθοδόξου Συνόδου που μέλλει να συγκληθεί τον προσεχή Ιούνιο) αλλά
και όσων κατά τις τελευταίες 10ετίες ελάμβαναν μέρος όχι μόνον στις
προσυνοδικές διορθόδοξες και πανορθόδοξες διασκέψεις!
Τα όσα αποκαλυπτικά αναφέρει, με βαρύτατη θλίψη καθώς προκύπτει από το όλον κείμενο αλλά και εκ των συμπερασμάτων φαίνεται να αποτελούν ύστατη κραυγή αγωνίας πριν από το ορατό πλέον σχίσμα εντός του συνόλου της Καθ Όλου Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Ο Μητρ. Ιερόθεος με ένα βαθυστόχαστο θεολογικό κείμενο πληρέστατο εμπνεόμενο και διαπνεόμενο από πνεύμα Ορθόδοξης Εκκλησιολογίας βασισμένης στην συνέχεια και συνέπεια της Ιεράς Παραδόσεως αλλά και την συνέχεια της Ορθόδοξης Εκκλησίας και μέσα την 8η (879-880) και 9η (1341) Οικουμενικού Χαρακτήρα αλλά και πέρα από την 7η Οικουμενική Σύνοδο, αφενός
α) δεν αναγνωρίζει σε κανέναν το δικαίωμα να τον αντιπροσωπεύσει στην επερχόμενη Σύνοδο ως προ την διατύπωση του μεγάλου Μηνύματος που προς τον Ορθόδοξο Κόσμο που ετοιμάζει ειδική διορθόδοξος επιτροπή και θα συνυπογράψει οι προκαθήμενοι των 14 Αυτοκεφάλων Εκκλησιών πριν την επίσημη έναρξη των εργασιών της Μεγάλης Πανορθοδόξου Συνόδου και
β) απαιτεί η Σύνοδος των Προκαθημένων όπως ονομάζει την μέλλουσα επερχόμενη Σύνοδο να συνέλθει αιτιολογώντας γιατί δεν μπορεί να ονομασθεί "ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ", πρωτίστως και πριν από όλα να αναγνωρίσει ως Οικουμενικές την 8η και 9η Σύνοδο!
Το κείμενο της εισηγήσεως του που ήδη μελετάται από 100άδες Αρχιερείς και Επισκόπους αλλά και τους Προκαθημένους έχει προβληματίσει έντονα το Οικουμενικό Πατριαρχείο καθώς και το Πατριαρχείο Μόσχας.
Τις ώρες αυτές αλλά και τις επόμενες ημέρες μέχρι να φτάσουμε στο μεγάλο ιστορικό γεγονός φαίνεται πως θα γίνουμε μάρτυρες εικόνων που θα μοιάζει να ξεπηδούν από τα χρόνια των Πατέρων όταν Χάριν της Αληθείας και της Ανόθευτης Γνήσιας Πατροπαράδοτης Ορθοδοξίας έδωσαν μάχες και δογμάτισαν έναντι ψευδών και μεγάλων αιρεσιαρχών.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία φαίνεται πως εισέρχεται στην πλέον κρίσιμη και ιστορική της φάση, μετά από μια περίοδο σχεδόν 1200 ετών, φαινομενικής ηρεμίας με την σύγκληση αυτής της Πανορθοδόξου Συνόδου. Ένα όραμα σχεδόν μιας 100ετίας πέντε Πατριαρχών και 10άδων Μητροπολιτών και Επισκόπων, φαίνεται πως βρίσκεται προ μεγάλου αδιεξόδου, αλλά ενώπιον Θεού, σκοτεινού τούνελ... Τούνελ που εκτός των άλλων, αν τελικώς εισέλθει σε αυτό και η Ελλαδική Εκκλησία και δεν επικρατήσει πνεύμα, ενότητας γύρω από Ορθόδοξα ήθη και την Ιερά Πατερική Παράδοση αλλά και πνεύμα συνέσεως και διάκρισης, ίσως να ανοίξουν οι ασκοί του Αιόλου και για αυτή την ακόμα την εθνική υπόσταση της χώρας μας...
Το "ορατό" πηδάλιο αυτή την ώρα της ηγεσίας της Ορθόδοξης Εκκλησίας κρατά ο Πρώτος των Πρώτων και Ίσος μεταξύ Ίσων, ως ισόκυρος και ισότιμος των υπολοίπων Προκαθημένων και Συν Επισκόπων της Μιας Αγίας Αποστολικής και Καθολικής Ορθόδοξης Ανατολικής Εκκλησίας βρίσκεται στα χέρια του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου.
Η εισήγηση του Μητρ. Ναυπάκτου που φαίνεται πως βρήκε ισχυρότατη απήχηση στην πλειοψηφία της Ιεραρχίας της Ελλαδικής Εκκλησίας φαίνεται πως έγειρε την πλάστιγγα των ιστορικών αποφάσεων όχι μόνον του συνόλου των Ιεραρχών της Ελληνικής Εκκλησίας αλλά και αυτού ακόμα του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου.
Τα όσα αποκαλυπτικά αναφέρει, με βαρύτατη θλίψη καθώς προκύπτει από το όλον κείμενο αλλά και εκ των συμπερασμάτων φαίνεται να αποτελούν ύστατη κραυγή αγωνίας πριν από το ορατό πλέον σχίσμα εντός του συνόλου της Καθ Όλου Ορθόδοξης Εκκλησίας.
Ο Μητρ. Ιερόθεος με ένα βαθυστόχαστο θεολογικό κείμενο πληρέστατο εμπνεόμενο και διαπνεόμενο από πνεύμα Ορθόδοξης Εκκλησιολογίας βασισμένης στην συνέχεια και συνέπεια της Ιεράς Παραδόσεως αλλά και την συνέχεια της Ορθόδοξης Εκκλησίας και μέσα την 8η (879-880) και 9η (1341) Οικουμενικού Χαρακτήρα αλλά και πέρα από την 7η Οικουμενική Σύνοδο, αφενός
α) δεν αναγνωρίζει σε κανέναν το δικαίωμα να τον αντιπροσωπεύσει στην επερχόμενη Σύνοδο ως προ την διατύπωση του μεγάλου Μηνύματος που προς τον Ορθόδοξο Κόσμο που ετοιμάζει ειδική διορθόδοξος επιτροπή και θα συνυπογράψει οι προκαθήμενοι των 14 Αυτοκεφάλων Εκκλησιών πριν την επίσημη έναρξη των εργασιών της Μεγάλης Πανορθοδόξου Συνόδου και
β) απαιτεί η Σύνοδος των Προκαθημένων όπως ονομάζει την μέλλουσα επερχόμενη Σύνοδο να συνέλθει αιτιολογώντας γιατί δεν μπορεί να ονομασθεί "ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ", πρωτίστως και πριν από όλα να αναγνωρίσει ως Οικουμενικές την 8η και 9η Σύνοδο!
Το κείμενο της εισηγήσεως του που ήδη μελετάται από 100άδες Αρχιερείς και Επισκόπους αλλά και τους Προκαθημένους έχει προβληματίσει έντονα το Οικουμενικό Πατριαρχείο καθώς και το Πατριαρχείο Μόσχας.
Τις ώρες αυτές αλλά και τις επόμενες ημέρες μέχρι να φτάσουμε στο μεγάλο ιστορικό γεγονός φαίνεται πως θα γίνουμε μάρτυρες εικόνων που θα μοιάζει να ξεπηδούν από τα χρόνια των Πατέρων όταν Χάριν της Αληθείας και της Ανόθευτης Γνήσιας Πατροπαράδοτης Ορθοδοξίας έδωσαν μάχες και δογμάτισαν έναντι ψευδών και μεγάλων αιρεσιαρχών.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία φαίνεται πως εισέρχεται στην πλέον κρίσιμη και ιστορική της φάση, μετά από μια περίοδο σχεδόν 1200 ετών, φαινομενικής ηρεμίας με την σύγκληση αυτής της Πανορθοδόξου Συνόδου. Ένα όραμα σχεδόν μιας 100ετίας πέντε Πατριαρχών και 10άδων Μητροπολιτών και Επισκόπων, φαίνεται πως βρίσκεται προ μεγάλου αδιεξόδου, αλλά ενώπιον Θεού, σκοτεινού τούνελ... Τούνελ που εκτός των άλλων, αν τελικώς εισέλθει σε αυτό και η Ελλαδική Εκκλησία και δεν επικρατήσει πνεύμα, ενότητας γύρω από Ορθόδοξα ήθη και την Ιερά Πατερική Παράδοση αλλά και πνεύμα συνέσεως και διάκρισης, ίσως να ανοίξουν οι ασκοί του Αιόλου και για αυτή την ακόμα την εθνική υπόσταση της χώρας μας...
Το "ορατό" πηδάλιο αυτή την ώρα της ηγεσίας της Ορθόδοξης Εκκλησίας κρατά ο Πρώτος των Πρώτων και Ίσος μεταξύ Ίσων, ως ισόκυρος και ισότιμος των υπολοίπων Προκαθημένων και Συν Επισκόπων της Μιας Αγίας Αποστολικής και Καθολικής Ορθόδοξης Ανατολικής Εκκλησίας βρίσκεται στα χέρια του Οικουμενικού Πατριάρχου κ.κ. Βαρθολομαίου.
Η εισήγηση του Μητρ. Ναυπάκτου που φαίνεται πως βρήκε ισχυρότατη απήχηση στην πλειοψηφία της Ιεραρχίας της Ελλαδικής Εκκλησίας φαίνεται πως έγειρε την πλάστιγγα των ιστορικών αποφάσεων όχι μόνον του συνόλου των Ιεραρχών της Ελληνικής Εκκλησίας αλλά και αυτού ακόμα του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου.
Η ιστορική εισήγηση
του Σεβ. Μητροπολίτου Ναυπάκτου καί Ἁγίου Βλασίου Ἱεροθέου.
Τά
οὐσιαστικά προβλήµατα µέ τήν Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο.
(Παρέµβαση
στήν Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας, Μάϊος 2016)
Ἡ Ἁγία καί Μεγάλη
Σύνοδος πού πρόκειται νά συνέλθη τόν Ἰούνιο τοῦ 2016 στήν Κρήτη ἦταν
«προσδοκία» πολλῶν, πού τήν ὁραµατίσθηκαν, ἑτοιµάσθηκαν, κουράστηκαν, καί τώρα
ὁδηγεῖται πρός τήν σύγκλησή της. Τά ἐρωτήµατα τά ὁποῖα τίθενται εἶναι ἐάν ἡ
Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος εἶναι αὐτή πού περίµεναν ὅσοι τήν ὁραµατίσθηκαν.
Γράφονται καί λέγονται πολλά γιά τό θέµα αὐτό, ἄλλοι ἐκφράζουν τήν χαρά τους,
γιατί ἐπιτέλους ἦλθε αὐτή ἡ ποθητή ὥρα, ἄλλοι ἐκφράζουν ἔντονο προβληµατισµό, ἔντονο
δισταγµό καί ἄλλοι αἰσθάνονται πλήρη ἀπογοήτευση. Στήν µικρή αὐτή τοποθέτηση θά
περιορισθῶ σέ µερικές ἐπισηµάνσεις.
1. Σύνοδος Προκαθηµένων.
Ἡ µέλλουσα νά συνέλθη
Σύνοδος ἔχει χαρακτηρισθῆ ὡς Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας,
στήν πραγµατικότητα ὅµως θά εἶναι Σύνοδος τῶν Προκαθηµένων τῶν Ὀρθοδόξων
Ἐκκλησιῶν. Τήν ἄποψη αὐτήν τήν στηρίζω στό ὅτι ὅλες οἱ κρίσιµες ἀποφάσεις
ἐλήφθησαν ἀπό τούς Προκαθηµένους τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν. Στίς 6-9 Μαρτίου τοῦ
2014 στήν Κωνσταντινούπολη οἱ Προκαθήµενοι ἔλαβαν τήν ἀπόφαση νά συγκληθῆ ἡ
Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος τόν Ἰούνιο τοῦ ἔτους 2016 καί καθόρισαν τήν θεµατολογία
της. Στίς 27-28 Ἰανουαρίου 2016 οἱ Προκαθήµενοι στό Σαµπεζύ τῆς Γενεύης
ἐψήφισαν τόν Κανονισµό λειτουργίας (ἐκτός τοῦ Πατριαρχείου Ἀντιοχείας) καί τά
ἑτοιµασθέντα κείµενα ἀπό τίς Ἐπιτροπές, πλήν ἑνός θέµατος τό ὁποῖο δέν ὑπεγράφη
ἀπό δύο Πατριαρχεῖα (Ἀντιοχείας καί Γεωργίας). Πρό τῆς ἐνάρξεως τῆς Ἁγίας καί
Μεγάλης Συνόδου οἱ Προκαθήµενοι θά ὑπογράψουν τό µήνυµα τῆς Ἱερᾶς Συνόδου, τό
ὁποῖο θά καταρτισθῆ ἀπό ἕναν ἐκπρόσωπο ἀπό ὅλες τίς Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες.
Τό πρόγραµµα τῶν
ἐργασιῶν τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου θά καταρτισθῆ ἀπό τούς Προκαθηµένους.
Τέλος δέ τά κείµενα
στήν τελική τους µορφή θά ψηφισθοῦν καί θά ὑπογραφοῦν ἀπό τούς Προκαθηµένους
τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν. Ἑποµένως, ὅπως φαίνεται ἀπό τά ἀνωτέρω ἡ Σύνοδος αὐτή
εἶναι κυρίως Σύνοδος τῶν Προκαθηµένων τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν. Καί αὐτό εἶναι
συµβατικό, γιατί ἕως τώρα ἦταν ἐλλιπής ἤ ἀνύπαρκτη ἡ παρουσία τοῦ Πατριάρχου
Ἀντιοχείας Ἰωάννου, ἀµφισβητεῖται δέ πρός τό παρόν ἡ παρουσία του κατά τίς
ἐργασίες τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου. Ἑποµένως, οὔτε ὅλων τῶν Προκαθηµένων
εἶναι Σύνοδος. Θεωρητικά, βέβαια, ὑποτίθεται ὅτι οἱ Προκαθήµενοι ἐξέφρασαν ἤ
ἐκφράζουν τίς ἀποφάσεις τῶν περί αὐτῶν Συνόδων. Αὐτό εἶναι θεωρητικό. Καίτοι τό
σύστηµα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας εἶναι συνοδικό, ἐν τούτοις ὅµως σέ πολλά θέµατα
δέν λαµβάνονται ἀποφάσεις ἀπό τίς Συνόδους.
∆έν γνωρίζω ἐπαρκῶς
τί γίνεται στίς ἄλλες Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες, ἀλλά γνωρίζω ἐκ τοῦ σύνεγγυς τί γίνεται
στήν δική µας Ἐκκλησία. Γιά τήν ἀπόφαση συγκλήσεως τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης
Συνόδου πού ἐλήφθη τόν Μάρτιο τοῦ 2014, γιά τά κείµενα πού ὑπεγράφησαν τόν
Ἰανουάριο τοῦ 2016 δέν ἐζητήθη ἡ ἄποψη τῆς Ἱεραρχίας τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος,
δέν συζητήθηκαν κατά τίς συνεδριάσεις της. Γιά τά ὑπόλοιπα, ὅπως γιά τό µήνυµα
τό ὁποῖο θά ἐκδώση ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος, δέν γνωρίζω ἄν θά ὑπάρξη ἡ
συγκατάθεση καί ἡ ἀπόφαση τῆς Ἱεραρχίας µας. Ἑποµένως, ἡ µέλλουσα νά συγκληθῆ
Ἱερά Σύνοδος εἶναι Σύνοδος τῶν Προκαθηµένων καί ὄχι Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος τῶν
Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν. Ἐπιπροσθέτως, πρέπει νά τονισθῆ ὅτι σέβοµαι ἀπολύτως τόν
Μακαριώ- τατο Ἀρχιεπίσκοπο Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος κ. Ἱερώνυµο, ὁ ὁποῖος
διευθύνει τήν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος µέ σεβασµό στό Συνοδικό σύστηµα, ἀκούει τίς
ἀπόψεις τῶν Ἱεραρχῶν καί πάντοτε ἀποδέχεται τίς ἀποφάσεις τῆς Ἱεραρχίας, χωρίς
νά ἐπιδιώκη νά τήν χειραγωγῆ.
Ὅµως, ὑπάρχει
Πατριαρχικό Γράµµα, τό ὁποῖο ἀπεστάλη στήν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος τήν 30ή
Σεπτεµβρίου τοῦ ἔτους 1999, σύµφωνα µέ τό ὁποῖο ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος δέν ἔχει
Προκαθήµενον, ἀλλά Προκαθηµένη εἶναι ἡ Ἱερά Σύνοδος. Μήπως µπορεῖ νά ἑρµηνευθῆ
αὐτό ὡς ὑπαναχώρηση ἤ διαφορετικά; Τελικά, οἱ ὁποιεσδήποτε ἀπόρροιες τῆς Ἱερᾶς
Αὐτῆς Συνόδου θά εἶναι ἀποφάσεις τῶν Προκαθηµένων τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν.
2. Ἡ παράκαµψη Μεγάλων Συνόδων.
Ἡ Σύνοδος αὐτή
σχεδιάσθηκε καί προετοιµάσθηκε ὡς µιά Οἰκουµενική Σύνοδος καί µάλιστα ἡ πρώτη
σκέψη διατυπώθηκε τό 1923 µέ τήν 1600η ἐπέτειο τῆς Α΄ Οἰκουµενικῆς Συνόδου.
Ἐτέθησαν περίπου ἑκατό (100) θέµατα τά ὁποῖα προέκυψαν ὅλο τό διάστηµα τῆς
δεύτερης χιλιετίας, µέ τήν ἀπόσχιση τοῦ δυτικοῦ τµήµατος τῆς Ρωµαϊκῆς
Αὐτοκρατορίας (8ο-11ο αἰώνα), τήν διαίρεση καί τοῦ δυτικοῦ Χριστιανισµοῦ (15ο
αἰώνα), τήν ἀνάπτυξη ποικίλων ἰδεολογικῶν ρευµάτων, ὅπως τοῦ ∆ιαφωτισµοῦ, τοῦ
Ροµαντισµοῦ, τοῦ Γερµανικοῦ ἰδεαλισµοῦ, τοῦ ὑπαρξισµοῦ, ἀλλά καί τῆς
ἐκκοσµίκευσης τοῦ ἴδιου τοῦ Χριστιανισµοῦ.
Τελικά, ὅλο αὐτό τό
ὅραµα τῶν «Πατέρων» τῆς ἰδέας αὐτῆς κατέληξε στό νά γίνη ὄχι µιά Οἰκουµενική
Σύνοδος, ἀλλά µία Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος πού δέν µπορεῖ ἀκόµη νά βρῆ τήν
ταυτότητά της, µέ µόνον ἕξι θέµατα ἄνευρα, ἀνεπίκαιρα, χωρίς ἰδιαίτερη
στοχοθεσία, καί µερικά ἀπό αὐτά εἶναι ἀποδεσµευµένα ἀπό τήν παράδοση τῶν
Πατέρων. Ἔχω ἀκούσει καί διαβάσει ὅτι ἀπό πολλούς ὑποστηρίζεται ὅτι ἔχει νά
συγκληθῆ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος περίπου 1.200 χρόνια καί αὐτή συνέρχεται γιά
πρώτη φορά µετά ἀπό µιά τέτοια µεγάλη χρονική περίοδο. Αὐτό δηµιουργεῖ ἔντονο
προβληµατισµό σέ ὅλους ὅσοι ἀσχολοῦνται µέ τά θεολογικά γράµµατα καί τήν
παράδοση τῆς Ἐκκλησίας.
Μέ αὐτόν τόν λόγο,
παρουσιάζεται ὡσάν νά ὑπάρχη ἕνα ἐκκλησιαστικό κενό µετά τήν Ζ΄ Οἰκουµενική
Σύνοδο πού ἔπρεπε νά καλυφθῆ, ἐνῶ ἔχουν συγκροτηθῆ µεγάλες καί σηµαντικές
Σύνοδοι, ὅπως ἐπί Μεγάλου Φωτίου (879-80), ἐπί ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαµᾶ
(1341-1351), ὅπως ἐπίσης σηµαντικές Σύνοδοι ἔγιναν µεταξύ τοῦ 15ου-18ου αἰῶνος,
µέ καθοριστικές ἀποφάσεις. ∆ίνεται, λοιπόν, ἡ ἐντύπωση ὅτι παρακάµπτονται καί
περιθωριοποιοῦνται ὅλες αὐτές οἱ σηµαντικές Σύνοδοι. Αὐτό τό θεωρῶ «προσβολή»
ἐκ µέρους µας πρός τούς ἁγίους µας, Μέγα Φώτιο, ἅγιο Συµεών τόν Νέο Θεολόγο,
ἅγιο Γρηγόριο τόν Παλαµᾶ, ἁγίους Κάλλιστο καί Φιλόθεο Κόκκινο, Πατριάρχες
Κωνσταντινουπόλεως, ἅγιο Μᾶρκο τόν Εὐγενικό καί ὅλους τούς Ὀρθοδόξους
Πατριάρχες τῆς Ἀνατολῆς, κατά τόν 15ο-18ο αἰώνα.
Φυσικά, αὐτοί οἱ
ἅγιοι δέν προσβάλλονται, ἀφοῦ οἱ διδασκαλίες τους ἔχουν ἀποκτήσει οἰκουµενικό
κῦρος, ἡ ἀπόφαση τῆς Θ΄ Οἰκουµενικῆς Συνόδου (1351) ἔχει συµπεριληφθῆ στό
Συνοδικό τῆς Ὀρθοδοξίας, πού διαβάζεται κατά τήν Α΄ Κυριακή τῶν Νηστειῶν, ἀλλά
εἶναι προσβολή καί πτώση δική µας ἀπό τήν Ὀρθόδοξη Παράδοση.
Φαίνεται ὅτι µέ τήν
Σύνοδο αὐτή ἐπιδιώκεται νά ἀρχίση µιά νέα ἐποχή τῆς ἐκκλησιαστικῆς µας
ἀποστασιοποίησης ἀπό τήν θεολογία καί τήν ὁρολογία τῶν Οἰκουµενικῶν καί
Πανορθοδόξων Συνόδων, ἀπό τήν Ζ΄ Οἰκουµενική Σύνοδο καί µετά.
Ἔτσι, θά παρουσιασθῆ
ὅτι ὑπάρχει ἕνα «κενό µνήµης», ἕνα «πνευµατικό ἀλτσχάϊµερ» στήν Ὀρθόδοξη
Ἐκκλησία. ∆έν ἐξηγοῦνται ἀλλιῶς µερικά σηµεῖα τῶν κειµένων πού ἔχουν ἑτοιµασθῆ,
ὅπως καί οἱ ἑρµηνευτικές ἀναλύσεις τῶν ὑποστηρικτῶν τους. Φαίνεται νά εἶναι µιά
κακέκτυπη µίµηση τῆς Β΄ Βατικανῆς Συνόδου. Ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος ὡς ἰδέα
ξεκίνησε µέ τήν προσπάθεια γιά τήν σύγκληση τῆς Β΄ Βατικανῆς Συνόδου. Ὅπως ἡ Β΄
Βατικανή Σύνοδος ἀνέπτυξε µιά «νέα ἐκκλησιολογία» πού ἀπό τήν ἔννοια «τῆς
ἀποκλειστικότητας» πέρασε στήν θεολογία «τῆς περιεκτικότητας» ἤ «βαπτισµατικῆς
θεολογίας», κατά ἀνάλογο τρόπο µερικά σηµεῖα τῶν κειµένων πού ἑτοιµάσθηκαν γιά
τήν Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο ὑπενθυµίζουν µιά «νέα ἐκκλησιολογία» καί στήν
Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία, ἐφ’ ὅσον ἀναγνωρίζονται Μυστήρια καί ἐκτός τῆς Ὀρθοδόξου
Ἐκκλησίας.
3. Ἐλλιπής προετοιµασία.
Ἄν ἔλθουµε στά καθ’
ἡµᾶς, διαπιστώνουµε ὅτι ἡ Ἐκκλησία µας δέν προετοιµάσθηκε κατάλληλα γιά τήν
Σύνοδο αὐτή. Καί εἶναι µιά Ἐκκλησία πού ἔχει ὑψηλό θεολογικό δυναµικό, ζωντανό
µοναχισµό καί καλά ὀργανωµένη ἐκκλησιαστική ζωή. Μέ ὅλα αὐτά ἡ Ἐκκλησία µας
ἐκπαιδεύει, µέ τίς Θεολογικές Σχολές, Θεολόγους καί Κληρικούς ἄλλων Τοπικῶν
Ἐκκλησιῶν, ἔχει παγκόσµια ἀκτινοβολία, µέ θεολογικά καί ποιµαντικά κείµενα καί
πολλά ἄλλα.
Ὅµως, γιά τήν
ἐπεξεργασία τῶν κειµένων πού θά ὑπογραφοῦν στήν Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο δέν
ὑπῆρξε ἐπαρκής προετοιµασία καί Συνοδικές Ἀποφάσεις. Τόν Μάρτιο τοῦ 2014 στήν
Σύναξη τῶν Προκαθηµένων τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν στήν Κωνσταντινούπολη
ἀποφασίσθηκε ἡ Σύγκληση τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου τόν Ἰούνιο τοῦ 2016,
καθώς ἐπίσης ἀποφασίσθηκε ἀπό Ἐπιτροπή νά ἐπικαιροποιηθοῦν τά ἤδη ἑτοιµασθέντα
κείµενα. Ἀπό τότε µέχρι σήµερα ἔπρεπε νά συζητηθοῦν σέ Συνεδριάσεις τῆς
Ἱεραρχίας, νά δοθοῦν κατευθύνσεις στούς ἐκπροσώπους µας πού θά κατέληγαν σέ
ὁριστικά κείµενα, νά γίνουν συζητήσεις στίς Θεολογικές Σχολές, σέ συνάξεις
Κληρικῶν καί λαϊκῶν, ὥστε νά ἐκτεθοῦν οἱ προτάσεις τῆς Ἐκκλησίας µας, γιά νά
περάσουν στά τελικά κείµενα.
Ἀντίθετα, ὅµως, ὅλοι
ἐµεῖς οἱ Ἱεράρχες διατελούσαµε ἐν ἀγνοίᾳ καί λάβαµε τά ὁριστικά κείµενα, ἀφοῦ
ὑπεγράφησαν ἀπό τούς Προκαθηµένους τῶν Ὀρθοδόξων Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν, τόν
Ἰανουάριο στό Σαµπεζύ τῆς Γενεύης καί παρεπέµφθησαν στήν Ἁγία καί Μεγάλη
Σύνοδο.
Ἐρχόµαστε τώρα νά
συζητήσουµε γιά τά κείµενα αὐτά, ὅταν ὑπάρχουν λίγες δυνατότητες νά διορθωθοῦν.
Ἔχω στά χέρια µου τίς ἐκθέσεις τῶν ἐκπροσώπων τῆς Ἐκκλησίας µας στήν Εἰδική
∆ιορθόδοξη Ἐπιτροπή Ἀναθεωρήσεως τῶν κειµένων, οἱ ὁποῖες ὑποβλήθησαν στήν
∆ιαρκῆ Ἱερά Σύνοδο τοῦ ἔτους 2014-2015, καθώς ἐπίσης ἔχω καί τά ἀποσπάσµατα τῶν
Πρακτικῶν τῶν Συνεδριάσεων τῆς ∆ιαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου.
Οἱ ἐκπρόσωποί µας
διαβεβαίωναν µέ τίς Ἐκθέσεις τους ὅτι τά κείµενα δέν ἔχουν προβλήµατα. Ἐπίσης,
ἡ ∆ιαρκής Ἱερά Σύνοδος διένειµε τίς ἐκθέσεις καί τά κείµενα στούς Ἀρχιερεῖς
πρός ἐνηµέρωσή τους, χωρίς νά φαίνεται ἀπό τά πρακτικά ὅτι ἔγιναν συζητήσεις ἤ
δίδονταν κατευθυντήριες γραµµές γιά ἐνδεχόµενες τροποποιήσεις ἤ προσθῆκες,
ἐκτός ἀπό µία φορά πού ἐλήφθη ἀπόφαση γιά µερικές λεκτικές διορθώσεις. Κατά τήν
Συνεδρίαση τῆς Ἱεραρχίας τοῦ ἔτους 2009 γιά τόν διάλογο µέ τούς
Ρωµαιοκαθολικούς ἀποφασίσθηκε:
«1. ∆ιεπιστώθη ἡ
ἀνάγκη περαιτέρω πληρεστέρας ἐνηµερώσεως τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἱεραρχίας, στά
σηµαντικά αὐτά ζητήµατα. ∆ηλώθηκε δέ ὅτι ἐφεξῆς ἡ Ἱεραρχία θά λαµβάνῃ γνώση
ὅλων τῶν φάσεων τῶν ∆ιαλόγων, διαφορετικά κανένα κείµενο δέν δεσµεύει τήν
Ἐκκλησία. Ἄλλωστε αὐτό συνιστᾶ τό Συνοδικό Πολίτευµα τῆς Ἐκκλησίας. …
Τό κείµενο τῆς
Ραβέννας καί τό κείµενο πού πρόκειται νά συζητηθεῖ στήν Κύπρο τελοῦν ὑπό τόν
ὅρον τῆς ἀναφορᾶς καί ἐγκρίσεώς τους ἀπό τίς κατά τόπους Αὐτοκέφαλες Ἐκκλησίες,
ἑποµένως καί ἀπό τήν Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος, Συνοδικῶς διασκεπτοµένης. Αὐτό
πρακτικῶς σηµαίνει ὅτι δέν θά ὑπάρξουν τετελεσµένα γεγονότα, χωρίς Συνοδική
Ἀπόφαση τῆς Ἱεραρχίας.
Οἱ Ἱεράρχες εἶναι
φύλακες τῆς Ὀρθοδόξου Παραδόσεως, ὅπως ὁµολόγησαν κατά τήν εἰς Ἐπίσκοπον
χειροτονία τους» (Ἀνακοινωθέν Ἱεραρχίας, 16-10-2009).
Ἐάν αὐτό ἐλέχθη γιά
τό κείµενο τῆς Ραβέννας, τό ἴδιο καί περισσότερο ἔπρεπε νά γίνη στήν περίπτωση
αὐτή, ἀφοῦ ἐπρόκειτο νά ὑπογραφοῦν κείµενα δεσµευτικά γιά ὅλη τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία.
Ἔπρεπε, λοιπόν, πέρυσι νά συγκληθῆ πάραυτα ἡ Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας µας, νά
µελετηθοῦν τά κείµενα ἀπό ὅλους τούς Ἀρχιερεῖς, νά γίνουν συγκεκριµένες
εἰσηγήσεις καί νά ληφθοῦν ἀποφάσεις. Αὐτό ἔγινε ἀπό ἄλλες Ὀρθόδοξες Ἐκκλησίες,
ἀπό ὅ,τι γνωρίζω.
Ἑποµένως, αὐτό πού
γίνεται σήµερα ἔπρεπε νά γίνη πρό τῆς ὑπογραφῆς τῶν κειµένων αὐτῶν ἀπό τούς 6
Προκαθηµένους τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν στό Σαµπεζύ τῆς Γενεύης, τόν Ἰανουάριο
τοῦ ἔτους 2016. Ἔπρεπε δέ νά ἀκούσουµε καί τίς ἀπόψεις τῶν Θεολογικῶν Σχολῶν
καί τῶν Ἐκκλησιαστικῶν Ἀκαδηµιῶν, ὅπως καί τῶν Ἱερέων, Μοναχῶν καί τῶν λαϊκῶν.
Ἡ σοβαρότητα κάθε Συνόδου ἔχει σχέση µέ τήν σοβαρότητα µέ τήν ὁποία
ἀντιµετωπίζονται τά θέµατα.
∆υστυχῶς, ἐµεῖς οἱ
Ἐπίσκοποι ἀρκούµαστε µόνον σέ µιά ποιµαντική διακονία µέ κοινωνιολογική ἀναφορά
καί ἔχουµε ἀφήσει τά θεολογικά θέµατα σέ µερικούς πού παριστάνουν τούς
«εἰδικούς». Τοὐλάχιστον, σέ αὐτήν τήν «ἔσχατη ὥρα», τήν «δωδεκάτη», ἄς
ἐπιδείξουµε ὑψηλό αἴσθηµα εὐθύνης ἀπό πλευρᾶς ἐκκλησιαστικοῦ φρονήµατος καί
θεολογικῆς ὁρολογίας, νά ἀποστασιοποιηθοῦµε ἀπό συναισθηµατικές «εὐαισθησίες»
καί διάφορες ἐκκλησιαστικές σκοπιµότητες.
∆έν ἔχει σηµασία
ποιοί θά ἐκπροσωπήσουν τῆς Ἐκκλησία µας στήν Σύνοδο αὐτή, ἀλλά τί θά ὑποστηρίξη
ἡ Ἐκκλησία µας µέ τίς θέσεις πού θά παρουσιάση.
Ὁπότε, ἡ σηµερινή
σύγκληση τῆς Ἱεραρχίας εἶναι πολύ σηµαντική, γιατί πρέπει νά ἀποδεχθοῦµε τήν
ἀπόφαση τῆς ∆ιαρκοῦς Ἱερᾶς Συνόδου καί στήν πραγµατικότητα νά ἀποφασίσουµε γιά
θέσεις πού προσδιορίζονται ἀπό τήν παράδοσή µας ἤ ἐάν θά ἐπηρεασθοῦµε ἀπό
σύγχρονες ἀντιλήψεις πού ἀποστασιοποιοῦνται ἀπό τήν γλώσσα καί τό πνεῦµα ὅλων
τῶν Οἰκουµενικῶν καί Πανορθοδόξων Συνόδων τῆς δεύτερης χιλιετίας.
Αὐτό εἶναι τό
ζητούµενο. Θά πρέπει νά συνειδητοποιήσουµε ὅτι δέν εἶναι µόνον τά κείµενα τῶν
ἕξι θεµάτων, ἀλλά καίρια σηµασία ἔχει τό µήνυµα πού θά ἐκπονηθῆ καί θά
ἀναγνωσθῆ στήν ἔναρξη τῆς Συνεδριάσεως τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου.
Ἔχει λεχθῆ ὅτι κι ἄν
στήν Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο δέν συζητηθοῦν καί δέν ἀποφασισθοῦν διάφορα θέµατα,
τό βασικότερο εἶναι τό µήνυµα πού θά ἀποσταλῆ σέ ὅλο τόν κόσµο. Ἔτσι, ἔχουµε
ἐπιλέξει ἕναν Μητροπολίτη νά µᾶς ἐκπροσωπήση στήν σύνταξη τοῦ µηνύµατος. Θά
ἔπρεπε σήµερα νά γνωρίζουµε τό περιεχόµενό του ἤ τά βασικά καί κεντρικά σηµεῖα
πού θά περιλαµβάνη καί νά ἀποφασίσουµε σχετικά. Ἀπό ὅ,τι γνωρίζω ἤδη ἑτοιµάζεται
τό κείµενο αὐτό, θά ὁλοκληρωθῆ ἀπό τήν Εἰδική Ἐπιτροπή πού θά συνεδριάση στήν
Κρήτη µιά ἑβδοµάδα πρίν τήν σύγκληση τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου, θά ὑπογραφῆ
ἀπό τούς Προκαθηµένους τῶν Ὀρθοδόξων Αὐτοκεφάλων Ἐκκλησιῶν καί θά εἶναι τό
βασικό µήνυµα τῆς Συνόδου αὐτῆς.
Τό ἐρώτηµα πού
τίθεται εἶναι: Ἡ Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος θά ἀγνοῆ τό κείµενο αὐτό,
δέν θά λάβη γνώση τοῦ περιεχοµένου του, ἀφοῦ θά εἶναι τόσο σηµαντικό;
Ἐγώ τοὐλάχιστον, ὅπως
ἐλπίζω καί πολλοί ἄλλοι ἀδελφοί, δέν ἐξουσιοδοτῶ κανέναν νά συντάξη καί νά
ὑπογράψη ἕνα τέτοιο κείµενο, ἄν δέν τό διαβάσω προηγουµένως.
Προτείνω νά προστεθῆ
στό Μήνυµα ἡ παράγραφος: «Ἡ Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδος εἶναι συνέχεια τῶν
Οἰκουµενικῶν Συνόδων τῶν ὀκτώ πρώτων αἰώνων καί τῶν Μεγάλων Συνόδων ἐπί Μεγάλου
Φωτίου, ἐπί ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαµᾶ καί τῶν µετέπειτα Συνόδων τῶν Πατριαρχῶν
τῆς Ἀνατολῆς». Αὐτά εἶναι τά καίρια καί σηµαντικά θέµατα καί ὄχι ποιός θά
παρευρεθῆ στήν Σύνοδο αὐτή καί ποιός θά ἀρνηθῆ νά παρευρεθῆ γιά δῆθεν
«συνειδησιακούς λόγους».
4. Ἐκκλησιαστική διγλωσσία.
∆ιαβάζοντας κανείς
µερικά ἀπό τά κείµενα αὐτά παρατηρεῖ ὅτι διαπνέονται ἀπό ἕνα πνεῦµα διγλωσσίας.
Ἡ λέξη διγλωσσία
µπορεῖ νά ξενίζη, ἀλλά ἐκφράζει µιά πραγµατικότητα ὅταν γνωρίζουµε ὅλο τό
πνεῦµα πού ὑπάρχει γύρω ἀπό τά σχετικά θέµατα. Σέ ἄλλο κείµενό µου ἔχω
ἐπισηµάνει τά διφορούµενα θέµατα πού ὑπάρχουν σέ µερικά κείµενα, ὅπως τό ἔχουν
κάνει πολλοί ἄλλοι, Ἐπίσκοποι, Κληρικοί, µοναχοί, θεολόγοι, λαϊκοί, καί γι’
αὐτό δέν µπορεῖ κανείς νά ἐνοχλῆται. Ἡ ἐπισήµανση αὐτή εἶναι ἀναγκαία, ἄν
σκεφθοῦµε ὅτι πρόκειται γιά Συνοδικά Πανορθόδοξα κείµενα, τά ὁποῖα πρέπει νά
εἶναι προσεγµένα.
Μπορεῖ στήν
καθηµερινή µας ἐπικοινωνία ἤ κάποτε σέ κείµενά µας νά ἔχουν περάσει µερικές
λέξεις πού προκαλοῦν προβληµατισµό, ὅπως γιά παράδειγµα µπορεῖ νά γράφουµε ἤ νά
ποῦµε «Ρωµαιοκαθολική Ἐκκλησία» ἤ «Προτεσταντική Ἐκκλησία» κλπ., ἀλλά ὅταν
συντάσσωνται ὁµολογιακά κείµενα, τά ὁποῖα θά παραµένουν ὡς ἀποφάσεις τῆς Ἁγίας
καί Μεγάλης Συνόδου, τότε πρέπει νά εἴµαστε προσεκτικοί.
Ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ
Παλαµᾶς, κατά τήν διάρκεια τῶν θεολογικῶν καί ἡσυχαστικῶν ἀγώνων ἔχει
καθιερώσει µιά βασική ἀρχή: «ἕτερον ἐστιν ἡ ὑπέρ τῆς εὐσεβείας ἀντιλογία καί
ἕτερον ἡ τῆς πίστεως ὁµολογία».
Αὐτό σηµαίνει ὅτι
στήν ἀντιλογία µπορεῖ κανείς νά χρησιµοποιήση κάθε εἴδους ἐπιχειρήµατα, ὅµως
ὅταν γράφη ὁµολογιακά κείµενα, τότε ὁ λόγος πρέπει νά εἶναι σύντοµος καί
δογµατικῶς ἀκριβής, ὅπως ἔκαναν οἱ ἅγιοι Πατέρες πού ἐδογµάτισαν «βραχύ ρήµατι
καί πολύ συνέσει». 8 Ἔτσι, τά κείµενα πού τίθενται ἐνώπιόν µας καί πρόκειται νά
ὑπογραφοῦν καί ἀπό τήν Ἐκκλησία µας πρέπει νά εἶναι δογµατικῶς καθαρά, καί νά
µή διακρίνωνται ἀπό ἀσάφεια καί σύγχυση, διαφορετικά δέν θά εἶναι κείµενα
ὀρθόδοξα.
∆ιαβάζοντας κανείς
προσεκτικά τίς λέξεις πού χρησιµοποιοῦνται καταλαβαίνει ὅτι ἐπιδιώκεται νά
καλυφθοῦν κάποια θέµατα, ὅπως, δυστυχῶς, γίνεται πολλές φορές µέ τούς νόµους
πού ψηφίζονται στά Κοινοβούλια καί εἶναι φωτογραφικοί. Ὑπάρχει µιά ἀσαφής καί
συγκεκριµένη πρακτική σέ πολλά ἐκκλησιαστικά θέµατα πού καλύπτονται κάτω ἀπό
τίς λέξεις τῶν κειµένων, τά ὁποῖα κάνουν λόγο γιά ἄλλες Ἐκκλησίες. Θά ἀναφέρω
τρία παραδείγµατα ἀπό τήν ἕως τώρα πρακτική.
Τό πρῶτον εἶναι τό
θέµα τῶν πράξεων τοῦ 1965, πού ἔγιναν στήν Κωνσταντινούπολη καί τό Βατικανό,
αὐτό πού ἔχει καθορισθῆ νά γράφεται ὅτι ἔγινε ἡ ἄρση τῶν ἀναθεµάτων. Νά θυµίσω
ὅτι ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Σέργιος Β΄ , ἀνεψιός τοῦ Μεγάλου Φωτίου, µέ
συνοδική ἀπόφαση διέγραψε τό ὄνοµα τοῦ Πάπα Ρώµης Σεργίου ∆΄ ἀπό τά δίπτυχα τῆς
Ἐκκλησίας τό 1009, ἐπειδή στήν ἐνθρονιστήρια ἐπιστολή του συµπεριέλαβε τό
Σύµβολο τῆς Πίστεως µέ τό filioque, καί ἀπό τότε κανενός Πάπα τό ὄνοµα δέν
ἐτέθη στά δίπτυχα, ὁπότε ὑπάρχει ἀκοινωνησία.
Ἀργότερα, τό 1054 ὁ
Καρδινάλιος Οὐµβέρτος ἀναθεµάτισε τόν Πατριάρχη Κηρουλάριο καί ἄλλους δύο καί
ἐκεῖνος τόν ἀναθεµάτισε. Αὐτό σηµαίνει ὅτι ἡ ἀκοινωνησία ὑπῆρξε καί πρίν τά
ἀναθέµατα, καί φυσικά ἡ ἄρση τῶν ἀναθεµάτων δέν καταργεῖ τήν πράξη τῆς
ἀκοινωνησίας.
Τό ἐρώτηµα πού
τίθεται εἶναι: Τό 1965 ἔγινε ἄρση ἀναθεµάτων ἤ ἄρση τῆς ἀκοινωνησίας; Εἶναι
ἐρώτηµα καίριο, διότι στήν Πράξη τοῦ Οἰκουµενικοῦ Πατριαρχείου τῆς 7ης
∆εκεµβρίου τοῦ 1965 γράφεται ὅτι ἔγινε ἄρση ἀναθεµάτων, καί ἑποµένως ὑφίσταται
ἀκόµη ἡ ἀκοινωνησία, ἐνῶ σέ δήλωση πού ὑπογράφηκε στά γαλλικά µεταξύ τοῦ
Οἰκουµενικοῦ Πατριάρχου καί τοῦ Πάπα καί τήν ὁποία διάβασε ὁ Πάπας κατά τήν
τελευταία ἡµέρα (7 ∆εκεµβρίου) καί πράξη τῆς Β΄ Βατικανῆς Συνόδου, γράφεται ὅτι
ἔγινε ἄρση ἀκοινωνησίας.
Ἔχω στήν διάθεσή µου
τό κείµενο αὐτό στήν γαλλική καί τήν ἀγγλική γλώσσα. Τό δεύτερο εἶναι συνέχεια
τοῦ προηγουµένου ὅτι, δυστυχῶς, στήν ἐκκλησιαστική πρακτική ὄχι µόνον
ἀναγνωρίζονται οἱ Ἑτερόδοξοι ὡς Ἐκκλησίες, ἀλλά ὑπάρχει καί ἐκκλησιαστική καί
εὐχαριστιακή κοινωνία! Ἑποµένως, ὑφίσταται µία ἐκκλησιαστική διγλωσσία, ἀσάφεια
καί σύγχυση.
Ἀναφέροµαι σέ ἕνα
κείµενο µιᾶς Ἐκκλησίας, πού χαρακτηρίζεται ὡς «Ὁµολογία», πού ἐγκρίθηκε
ἐπισήµως καί στό ὁποῖο ἐπικρατεῖ σέ µεγάλο βαθµό ἡ διγλωσσία καί ἡ σύγχυση. Ἐνῶ
γίνεται λόγος γιά Μία Ἐκκλησία, συγχρόνως χαρακτηρίζονται καί ἄλλες ὁµολογίες
ὡς Ἐκκλησίες, οἱ ὁποῖες «ἀποτελοῦν τήν Μίαν, Ἁγίαν, Καθολικήν καί Ἀποστολικήν Ἐκκλησίαν».
Ἐπίσης, γίνεται λόγος ἀκόµη γιά θεία Κοινωνία ἀπό τό ἴδιο ἅγιο Ποτήριο ἀπό
ὅλους τούς Χριστιανούς «διά λόγους ἀνάγκης καί Χριστιανικῆς Μυστηριακῆς
φιλοξενίας», ὅπως καί γιά τό ὅτι «ὅλοι οἱ Χριστιανοί µέ τό ἴδιον βάπτισµα
ἐγίναµεν µέλη τοῦ Σώµατος τοῦ Χριστοῦ, πού εἶναι ἡ Ἐκκλησία».
Τό τρίτο παράδειγµα
εἶναι ὅτι πρόσφατα διάβασα τό βιβλίο τοῦ καθηγητοῦ Ἀντωνίου Παπαδοπούλου µέ
τίτλο «Θεολογικός διάλογος Ὀρθοδό- ξων καί Ρωµαιοκαθολικῶν
(ἱστορία-κείµενα-προβλήµατα)» καί διαπίστωσα ἀκόµη γιά µιά φορά ὅτι κατά τόν
διάλογο αὐτό καί τίς δηλώσεις καί τά κοινά κείµενα µεταξύ τοῦ Οἰκουµενικοῦ
Πατριάρχου καί τοῦ Πάπα, ὅπως καί τῶν ἀντιπροσώπων τους, ἐπικρατεῖ µιά γλώσσα
ὅτι ἐπικρατεῖ ἕνα πνεῦµα «ἀδελφοσύνης ἥτις προκύπτει ἐκ τοῦ µοναδικοῦ
βαπτίσµατος καί ἐκ τῆς συµµετοχῆς εἰς τά ἱερά µυστήρια» καί ὅτι «αἱ Ἐκκλησίαι
ἡµῶν ἀναγνωρίζουσιν ἀλλήλας ὡς Ἐκκλησίας ἀδελφάς, συνυπευθύνους ἐν τῇ
διαφυλάξει τῆς µόνης Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ πιστῆς εἰς τό θεῖον σχέδιον, ὅλως δέ
ἰδιαζούσης ἐν ὄψει τῆς ἑνότητος». Ἡ διγλωσσία σέ ἐπίσηµα ἐκκλησιαστικά ἔγγραφα
εἶναι µιά ὀδυνηρή πραγµατικότητα πού δείχνει τήν ἀποµάκρυνση ἀπό τά ἐπίσηµα
ἐκκλησιαστικά κείµενα δύο χιλιετιῶν. Αὐτό δέν πρέπει νά γίνη στά κείµενα τῆς
Ἁγίας καί Μεγάλης Συνόδου.
5. Ὁ ὅρος «ἀδελφαί Ἐκκλησίαι»
Στό κείµενο «Σχέσεις
τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας πρός τόν λοιπόν Χριστιανικόν κόσµον», ἐνῶ γίνεται λόγος
γιά τό ὅτι ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία εἶναι «ἡ Μία, Ἁγία, Καθολική καί Ἀποστολική
Ἐκκλησία», συγχρόνως γίνεται λόγος γιά τό ὅτι ἡ Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία «ἀναγνωρίζει
τήν ἱστορικήν ὕπαρξιν ἄλλων Χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν ἤ Ὁµολογιῶν», ὁπότε γίνεται
σύγχυση πρός τήν αὐτοσυνειδησία τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, γι’ αὐτό προτείνεται ἡ
διόρθωση τοῦ κειµένου αὐτοῦ. Τό θέµα αὐτό εἶναι σοβαρότατο, γιατί σέ διάφορους
θεολογικούς διαλόγους µεταξύ Ὀρθοδόξων καί Ρωµαιοκαθολικῶν, ὅπως ἐπίσης καί σέ
ἐπίσηµα κείµενα γίνεται λόγος γιά «ἀδελφές Ἐκκλησίες», µεταξύ τῶν Ὀρθοδόξων καί
τῶν Ρωµαιοκαθολικῶν, καί δυστυχῶς αὐτός ὁ ὅρος «ἀδελφές Ἐκκλησίες» ἀνέπτυξε µιά
ἰδιαίτερη θεολογία καί ἐκκλησιολογία.
∆έν εἶναι δέ ἕνας
τεχνικός ὅρος, ἀλλά µιά σύγχρονη ἐκκλησιολογική θεολογία, πού ἐπικράτησε στήν
οἰκουµενική κίνηση. Γιά τόν ὅρο «ἀδελφές Ἐκκλησίες» καί µάλιστα ὅπως ἄρχισε νά
χρησιµοποιῆται, γίνεται µιά ἀναφορά σέ κείµενο πού ἐξέδωσε τό Γραφεῖο τῆς
Ἐπιτροπῆς γιά τήν διδασκαλία πίστεως τοῦ Βατικανοῦ (30 Ἰουνίου 2000), τῆς
ὁποίας προήδρευε ὁ Καρδινάλιος Ἰωσήφ Ράντζιγκερ, µετέπειτα Πάπας
Βενέδικτος.
Ὁ ὅρος αὐτός, σύµφωνα
µέ τό κείµενο αὐτό, ἐµφανίσθηκε τόν 12ο καί 13ο αἰώνα, χρησιµοποιήθηκε στούς
νεώτερους χρόνους ἀπό τόν Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Ἀθηναγόρα, υἱοθετήθηκε
ἀπό τήν Β΄ Βατικανή Σύνοδο καί ἔκτοτε χρησιµοποιήθηκε σέ παπικά ἔγγραφα, σέ
προσφωνήσεις, σέ ἐπιστολές, σέ ἐγκυκλίους κλπ. Ἐπίσης, στό κείµενο πού ἐξέδωσε
ἡ Ἐπιτροπή γιά τήν διδασκαλία τῆς πίστεως γίνεται µιά θεολογική ἀνάλυση τῆς
ἐκφράσεως αὐτῆς καί παρουσιάζεται γιά τό πῶς τήν ἐννοοῦν οἱ «Ρωµαιοκαθολικοί»,
ὅτι «ἡ µία ἁγία, καθολική καί ἀποστολική παγκόσµια Ἐκκλησία», πού εἶναι ἡ
Παπική, «δέν εἶναι ἀδελφή, ἀλλά µητέρα ὅλων τῶν συγκεκριµένων Ἐκκλησιῶν».
Αὐτός εἶναι ὁ λόγος
γιά τόν ὁποῖον «θά πρέπει κάποιος νά ἀποφεύγη, ὡς αἰτία παρεξηγήσεως καί
θεολογικῆς σύγχυσης, τήν χρήση ἐκφράσεων ὅπως «οἱ δυό µας Ἐκκλησίες», ἡ ὁποία
ἀποδίδεται στήν Καθολική Ἐκκλησία καί στό σύνολο τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν (ἤ µιᾶς
Ὀρθόδοξης Ἐκκλησίας)». Πάντως, ὁ ὅρος αὐτός «ἀδελφές Ἐκκλησίες», κατά τό
κείµενο, «µπορεῖ νά χρησιµοποιεῖται µόνο γιά τίς ἐκκλησιαστικές ἐκεῖνες
κοινότητες, οἱ ὁποῖες διατήρησαν ἔγκυρη ἐπισκοπική διαδοχή καί εὐχαριστία».
Εἶναι φανερόν ὅτι ὁ
ὅρος «ἀδελφές Ἐκκλησίες» χρησιµοποιεῖται ἀπό τούς Παπικούς µέ τήν θεολογική καί
ἐκκλησιολογική ἔννοια τῆς ἐγκυρότητας τῶν µυστηρίων καί τῆς ἐπισκοπικῆς
διαδοχῆς καί δέν εἶναι ἕνας τεχνικός ὅρος, µέ τήν προσθήκη ὅτι µητέρα Ἐκκλησία
ὅλων τῶν Ἐκκλησιῶν εἶναι ἡ «Καθολική Ἐκκλησία».
Εἶναι ἐνδιαφέρον ὅτι
ὁ Πάπας Ἰωάννης Παῦλος Β΄ σέ λόγο του πού ἐκφώνησε τήν 5η Ἰουνίου 1991 στό
Bialystok τῆς Πολωνίας εἶπε γιά τό θέµα αὐτό: «Σήµερα βλέπουµε καθαρότερα καί
ἐννοοῦµε καλύτερα ὅτι οἱ Ἐκκλησίες µας εἶναι ἀδελφές Ἐκκλησίες, ὄχι ὑπό ἔννοια
ἁπλῶς µιᾶς 11 ἐκφράσεως εὐγενείας, ἀλλά ὑπό ἔννοια µιᾶς θεµελιώδους
οἰκουµενικῆς ἐκκλησιολογικῆς κατηγορίας».
Αὐτό προέρχεται ὄχι
µόνο ἀπό τήν Β΄ Βατικανή Σύνοδο, ἀλλά καί ἀπό τά κείµενα πού ὑπογράφησαν κατά
τούς θεολογικούς διαλόγους µεταξύ τῶν Ὀρθοδόξων καί Ρωµαιοκαθολικῶν στό Μόναχο
(1982), στό Μπάρι (1987), στό Νέο Βάλαµο τῆς Φινλανδίας (1988) καί ἀργότερα
στήν Ραβένα (2007).
Ὑπενθυµίζω ὅτι στό
Μόναχο καταρτίσθηκε κείµενο µέ θέµα «Τό µυστήριο τῆς Ἐκκλησίας καί τῆς
Εὐχαριστίας ὑπό τό φῶς τοῦ Μυστηρίου τῆς Ἁγίας Τριάδος»· στό Μπάρι καταρτίσθηκε
κείµενο µέ θέµα «Πίστις, µυστήρια καί ἑνότης τῆς Ἐκκλησίας»· στό Νέο Βάλαµο
καταρτίσθηκε κείµενο µέ θέµα «Τό Μυστήριον τῆς Ἱερωσύνης ἐν τῇ µυστηριακῇ δοµῇ
τῆς Ἐκκλησίας καί ἰδίᾳ ἡ σπουδαιότης τῆς ἀποστολικῆς διαδοχῆς διά τόν ἁγιασµόν
καί τήν ἑνότητα τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ»· καί στήν Ραβένα καταρτίσθηκε κείµενο µέ
θέµα «Ἐκκλησιολογικαί καί κανονικαί συνέπειαι τῆς µυστηριακῆς φύσεως τῆς
Ἐκκλησίας. Ἐκκλησιαστική κοινωνία, συνοδικότης καί αὐθεντία».
Τά τέσσερα αὐτά
κείµενα καταρτίσθηκαν καί ἐγκρίθηκαν ἀπό τούς ἀντιπροσώπους τῶν Ὀρθοδόξων
Ἐκλησιῶν, µέ τήν προοπτική ὅταν θά ὁλοκληρωθῆ ὁ θεολογικός διάλογος, θά ἐγκριθῆ
ἀπό τίς κατά τόπους Αὐτοκέφαλες Ἐκκλησίες.
Ὕστερα ἀπό αὐτά
ἐξάγονται ἀναµφιβόλως δύο σηµαντικά συµπερά- σµατα. Τό πρῶτο συµπέρασµα εἶναι
ὅτι ὁ ὅρος «ἀδελφαί Ἐκκλησίαι» καί ὁ ὅρος «Ἐκκλησία» γιά τούς Ρωµαιοκαθολικούς
δέν εἶναι τεχνικός ὅρος, ἀλλά ἀπόδοση ἐκκλησιαστικότητος στίς χριστιανικές
αὐτές κοινότητες.
Τό δεύτερο συµπέρασµα
εἶναι ὅτι τά ὡς ἄνω κείµενα ὑπεγράφησαν ἀπό τούς ἐκπροσώπους καί τῆς Ἐκκλησίας
τῆς Ἑλλάδος µέ τήν ἀπαραίτητη ὅµως προϋπόθεση ὅτι θά ἔλθουν τελικά πρός ἔγκριση
στήν Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος, δηλαδή τελοῦν ὑπό τόν ἀπαραίτητο ὅρο
τοῦ ad referendum.
Ἄν ὅµως στό κείµενο
πού πρόκειται νά ψηφισθῆ στήν Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο στήν Κρήτη παραµείνη ἡ
ἔκφραση ὅτι «ἡ Ὀρθόδοξος Ἐκκλησία ἀναγνωρίζει τήν ἱστορική ὕπαρξιν ἄλλων
Χριστιανικῶν Ἐκκλησιῶν καί Ὁµολογιῶν» καί ἄλλες παρόµοιες ἐκφράσεις, τότε
ἀναγνωρίζονται ἐµµέσως τά κείµενα πού ἤδη ἔχουν ὑπογραφῆ ἀπό τούς
ἀντιπροσώπους, καίτοι εἶναι προβληµατικά, χωρίς νά ἔλθουν πρός ἔγκριση στήν
Ἱεραρχία µας.
Αὐτός εἶναι ὁ λόγος
γιά τόν ὁποῖον πρέπει νά προηγηθῆ ἡ ἔγκριση ἤ µή τῶν τεσσάρων κειµένων ἀπό τήν
Ἱεραρχία τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος. 12 Ἑποµένως, πρέπει ὁπωσδήποτε στό κείµενο
πού πρόκειται νά συζητηθῆ καί νά ψηφισθῆ στήν Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο νά µή
χαρακτηρίζωνται ἄλλες Χριστιανικές Κοινότητες καί Ὁµολογίες ὡς Ἐκκλησίες.
6. Τό «ἔγκυρο» καί «ὑποστατό» τοῦ
Βαπτίσµατος.
Συνέχεια τοῦ
προηγουµένου εἶναι ὅτι πολλοί ἰσχυρίζονται ὅτι τό Βάπτισµα τῶν Ἑτεροδόξων εἶναι
«ἔγκυρο» καί «ὑποστατό», δηλαδή δέν ταυτίζονται τά χαρισµατικά µέ τά κανονικά
ὅρια τῆς Ἐκκλησίας. Οἱ παλαιότεροι Ἀρχιερεῖς τοῦ Οἰκουµενικοῦ Πατριαρχείου
χρησιµο- ποιοῦσαν τήν κανονική τάξη περί τοῦ κατ’ ἀκρίβειαν καί κατ’ οἰκονοµίαν
τρόπου ἀποδοχῆς κάποιων ἑτεροδόξων στήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία.
Ἔκαναν διάκριση ὅτι
ἄλλο εἶναι ἄν ὑπάρχουν Μυστήρια ἐκτός Ἐκκλησίας –πού δέν ὑπάρχουν– καί ἄλλο
εἶναι τό πῶς ἀποδεχόµαστε κάποιον ἑτερόδοξο στήν Ἐκκλησία. Κατ’ ἀκρίβειαν δέν
ὑπάρχουν Μυστήρια ἐκτός τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά κατ’ οἰκονοµίαν ἀποδεχόµαστε
κάποιον µέ Χρίσµα ἤ λίβελλο, ὅταν ἡ βάπτιση γίνεται στό ὄνοµα τοῦ Τριαδικοῦ
Θεοῦ, ὅπως νοεῖται ὀρθοδόξως, καί µέ τριττή ἐµβάπτιση στό νερό.
Αὐτό µᾶς ἀναπαύει. Ἡ
ἄποψη µερικῶν νά µετατρέπουν τήν οἰκονοµία, ἀπό µία προσωρινή ὑποστολή τῆς
ἀκρίβειας σέ µόνιµη κατάσταση, εἶναι ἀνεπίτρεπτη. Ἔτσι, πολλοί ἰσχυρίζονται ὅτι
τό βάπτισµα τῶν ἑτεροδόξων-αἱρετικῶν εἶναι «ἔγκυρο» καί «ὑποστατό», πράγµα πού
δέν τό ἰσχυρίζονται οἱ Κανόνες 7 τῆς Β΄ Οἰκουµενικῆς Συνόδου καί 95 τῆς
Πενθέκτης Οἰκουµενικῆς Συνόδου.
Ἀλλά πέρα ἀπό τίς δύο
αὐτές Οἰκουµενικές Συνόδους δέν πρέπει νά παροραθῆ ὅτι στήν λατινική παράδοση
ἔχει εἰσαχθῆ ἡ αἵρεση τοῦ filioque, ἡ αἵρεση τοῦ actus purus, ἄλλες αἱρετικές
ἀποκλίσεις, καθώς ἐπίσης καί ὁ ραντισµός στό βάπτισµα καί ἡ ἐπίχυση ὕδατος,
παρακάµπτοντας τήν ἐµβάπτιση τοῦ ἐµβαπτιζοµένου στό νερό. Ἔπειτα, διερωτᾶται
κανείς γιατί νά µή εἶναι «ἔγκυρα» καί «ὑποστατά» τό Χρίσµα, ἡ θεία Εὐχαριστία
στούς ἑτεροδόξους µέ τήν ἴδια νοοτροπία;
Καί γιατί εἶναι
«ἔγκυρο» καί «ὑποστατό» τό βάπτισµα τῶν ἑτεροδόξων, ὅταν ταυτοχρόνως
ἐµποδίζονται νά κοινωνήσουν τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων, πού εἶναι ὁ βαθύτερος
σκοπός τοῦ βαπτίσµατος; ∆ηλαδή, κατά µερικούς θεολόγους τό βάπτισµα τῶν
ἑτεροδόξων εἶναι «ἔγκυρο» καί «ὑποστατό», ἀλλά δέν παράγει ἐκκλησιαστικά
ἀποτελέσµατα, ἀφοῦ εἶναι ἀνενεργό , ὅπως ὑποστηρίζει ὁ Αὐγουστῖνος ἐπίσκοπος
Ἱππῶνος; Ἡ ἄποψη περί «ἐγκύρου» καί «ὑποστατοῦ» βαπτίσµατος συνδέεται µέ τήν
Ἀποστολική ∆ιαδοχή, δηλαδή «ἔγκυρη» καί «ὑποστατή» Ἱερωσύνη.
Αὐτή ἡ θέση εἶναι
παράδοξη, διότι ἡ Ἀποστολική ∆ιαδοχή δέν εἶναι «µαγική» καί µηχανική πράξη, δέν
εἶναι µόνον µιά σειρά, ἀδιάκοπη ἔστω, χειροτονιῶν, ἀλλά κυρίως καί πρό παντός
διαδοχή ἀποστολικοῦ τρόπου, κατά τό Ἀπολυτίκιο: «Καί τρόπων µέτοχος, καί θρόνων
διάδοχος τῶν Ἀποστόλων γενόµενος, τήν πράξιν εὗρες θεόπνευστε εἰς θεωρίας
ἐπίβασιν· διά τοῦτο τόν λόγον τῆς ἀληθείας ὀρθοτοµῶν, καί τῇ πίστει ἐνήθλησας
µέχρις αἵµατος, Ἱεροµάρτυς Ἰγνάτιε. Πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τάς ψυχάς
ἡµῶν».
Ἡ ἀπώλεια τῆς
Ὀρθοδόξου ἀποκαλυπτικῆς πίστεως, ἡ εἰσαγωγή τῆς σχολαστικῆς θεολογίας ὡς
ἀνωτέρας ἀπό τήν ἀποστολική καί τήν πατερική θεολογία, δέν συνιστᾶ Ἀποστολική
διαδοχή. Εἶναι χαρακτηριστικός ὁ λόγος τοῦ Μεγάλου Βασιλείου: «οἱ δέ τῆς
Ἐκκλησίας ἀποστάντες, οὐκ ἔτι ἔσχον τήν χάριν τοῦ ἁγίου Πνεύµατος ἐφ’ ἑαυτούς·
ἐπέλιπε γάρ ἡ µετάδοσις τῷ διακοπῆναι τήν ἀκολουθίαν» (α΄ Κανών).
Ὅπως ἐπίσης εἶναι
γνωστή ἡ φράση ἀπό τόν Κανόνα τῆς Συνόδου τῆς Καρχηδόνος: «Παρὰ δὲ τοῖς αἰρετικοῖς,
ὅπου Ἐκκλησία οὐκ ἔστιν, ἀδύνατον ἁµαρτηµάτων ἄφεσιν λαβεῖν». Πέρα τοῦ
δογµατικοῦ αὐτοῦ θέµατος τίθεται ἔντονος προβληµατισµός, καί ἀπό ἱστορικῆς
πλευρᾶς, τῆς ἀδιάκοπης σειρᾶς χειροτονιῶν, ἀφοῦ παραδίδεται ἱστορικά ὅτι ὁ
Καρλοµάγνος καί οἱ διάδοχοί του τοποθετοῦσαν ὡς Ἐπισκόπους λαϊκούς χωρίς
χειροτονία, τούς θεωροῦσαν ὡς διοικητικά ὄργανα µέσα στό φεουδαλιστικό σύστηµα
πού ἐπέβαλαν, µέ ἀποτέλεσµα νά διαµαρτύρεται, πρίν τό 1009, ἀκόµη καί ὁ Πάπας
τῆς Ρώµης πρός τούς Γερµανούς Ἡγεµόνες
Ἱστορικά ἔχει
ἀποδειχθῆ ὅτι πρίν τό σχίσµα τῆς Παλαιᾶς Ρώµης πρός τήν Νέα Ρώµη, ὑπῆρξε σχίσµα
τῶν Ἐπαρχιῶν ὅπου κυριαρχοῦσε ὁ Καρλοµάγνος πρός τήν Παλαιά Ρώµη.
Τό ἔτος 794 στήν
Φραγκφούρτη καταδικάστηκε ἡ Ζ΄ Οἰκουµενική Σύνοδος καί τό ἔτος 809 στό Ἄαχεν
εἰσήχθη τό filioque, καί ὅλα αὐτά πέρασαν καί στήν Ἐκκλησία τῆς Παλαιᾶς Ρώµης,
ὅταν κατελήφθη ἀπό τούς Φράγκους. ∆ιαβάζοντας τό βιβλίο «∆ιά
λογοι» τοῦ Πάπα Ρώµης
Γρηγορίου, τοῦ ὀνοµαζοµένου ∆ιαλόγου, βλέπει κανείς τήν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία τῆς
Ρώµης πρό τοῦ 7ου αἰῶνος µ.Χ., τήν θεολογία της καί τόν ἡσυχασµό της, τά κοινά
σηµεῖα µέ τήν θεολογία τῶν Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας, τόν ἀγώνα τῶν Ὀρθοδόξων
Παπῶν, Ἐπισκόπων καί µοναχῶν πρός τούς αἱρετικούς Γότθους, Βησιγότθους,
Βανδάλους, Λογγοβάρδους καί ἀκόµη πρός τούς Φράγκους, ὅπως καί τά µαρτύρια, τήν
σφαγή πού ὑπέστησαν οἱ Ὀρθόδοξοι τῆς Παλαιᾶς Ρώµης ἀπό τά Γερµανικά φῦλα. Καί
ὅλα αὐτά συνέβαιναν στίς ἀρχές τοῦ 7ου 14 αἰῶνος. Τότε, γιά ποιά ἀποστολική
παράδοση καί διαδοχή ὁµιλοῦµε, ὅταν ὅλα εἶναι προβληµατικά, καί τά θεολογικά, καί
τά ἐκκλησιαστικά, καί τά ἱστορικά;
7. Ἡ κακοδοξία τῆς ὀντολογίας τοῦ προσώπου.
Τό θέµα τοῦ προσώπου
δέν εἶναι «σχολαῖο», δηλαδή σχολαστικό, εἶναι µεγίστης σηµασίας.
Ἔχει εἰσαχθῆ στήν
ὁρολογία µας, τό χρησιµοποιοῦµε συχνά, κάνουµε λόγο γιά τό «ἀνθρώπινο πρόσωπο»
καί τήν «ἱερότητά» του, γιά τήν διαφορά µεταξύ «προσώπου καί ἀτόµου» καί πολλά
ἄλλα πού εἶναι ἄρνηση τῆς θεολογίας τῶν Πατέρων µας. ∆ιάβασα τό κοινό
ἀνακοινωθέν πού ὑπεγράφη στήν Μυτιλήνη µεταξύ τοῦ Πάπα, τοῦ Πατριάρχου καί τοῦ
Ἀρχιεπισκόπου Ἀθηνῶν καί Πάσης Ἑλλάδος. Γίνεται λόγος γιά «προστασία τῆς
ἀνθρώπινης ζωῆς», γιά «ἀνθρωπιστική κρίση», γιά «παραβίαση τῆς ἀνθρώπινης
ἀξιοπρέπειας καί τῶν θεµελιωδῶν ἀνθρωπίνων δικαιωµάτων καί ἐλευθεριῶν τους»,
γιά «κρίση ἀνθρωπιστική», ἀλλά ὄχι γιά «ἀνθρώπινο πρόσωπο». ∆υστυχῶς, σήµερα
ἔχει ἀντικατασταθῆ ἡ ὡραιότατη καί θεολογικότατη λέξη ἄνθρωπος ἀπό τίς λέξεις
πρόσωπο, ἀνθρώπινο πρόσωπο, πού µοῦ θυµίζουν τήν παλαιότερη φράση «σοσιαλισµός
µέ ἀνθρώπινο πρόσωπο», καί µέ αὐτή τήν ἔννοια ἀπό τήν θεολογία φθάσαµε στήν
κοινωνιολογία γιά τά ἀνθρώπινα δικαιώµατα.
Βεβαίως, σεβόµαστε τά
ἀνθρώπινα δικαιώµατα, ἀλλά ἡ θεολογία τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας δέν µπορεῖ νά
περικλεισθῆ µόνον σέ αὐτά. Ἡ λέξη πρόσωπο καί ἄτοµο γιά τόν ἄνθρωπο καί τά
σχετικά µέ τήν «ὀντολογία τοῦ προσώπου» ἔχουν µιά διαδροµή ἀπό τόν Θωµᾶ τόν
Ἀκινάτη µέχρι τόν Κάντ, τόν γερµανικό ἰδεαλισµό (Φίχτε, Σέλινγ, Χαῖγκελ), τήν
ρωσική θεολογία καί τόν ὑπαρξισµό, καί χρησιµοποιοῦνται κυρίως ἀπό µερικούς
Ὀρθοδόξους. Πρόκειται γιά µιά µορφή «θεολογικοῦ ἰοῦ», πού ἔχει προσβάλει τήν
ὀρθόδοξη θεολογία µας. Καί µπορεῖ, ἴσως, νά χρησιµοποιοῦµε τόν ὅρο αὐτόν στήν
καθηµερινή µας γλώσσα, χωρίς νά τό ἀντιλαµβανόµαστε, ἀλλά ὅταν εἰσάγεται αὐτός
ὁ ὅρος σέ ἐπίσηµα συνοδικά καί ἐκκλησιαστικά κείµενα, τότε ἀποτελεῖ θεολογική παρεκτροπή.
Οἱ σύγχρονοι θεολόγοι
πού χρησιµοποιοῦν τίς φράσεις «ἀνθρώπινο πρόσωπο», «ἀναγκαιότητα τῆς φύσεως»,
«βούληση ἤ ἐλευθερία τοῦ προσώπου» σαφῶς παραβιάζουν τήν ὀρθόδοξη θεολογία ὅτι
ἡ φύση εἶναι καλή, καί ὄχι ἀναγκαστική, ἡ θέληση-βούληση εἶναι ὄρεξη τῆς φύσεως
καί ὄχι τοῦ προσώπου, τό πρόσωπο ταυτίζεται µέ τό ἄτοµο κ.ἄ.
Ἡ σύνδεση µεταξύ τῆς
θέλησης καί τοῦ προσώπου καταργεῖ τόν Τριαδικό Θεό, εἰσάγει τριθεΐα, καί ἡ
σύνδεση µεταξύ φύσεως καί ἀνάγκης ἀποδίδει µοµφή στόν Θεό γιά τήν δηµιουργία
τοῦ ἀνθρώπου. Ἔτσι, στό κείµενο πρέπει νά ἀντικατασταθοῦν τά περί προσώπου, µέ
τήν λέξη ἄνθρωπος.
Τί ὡραία εἶναι αὐτή ἡ
λέξη µέ τό ὀρθόδοξο περιεχόµενο τοῦ κατ’ εἰκόνα καί καθ’ ὁµοίωση! Φυσικά, κάθε
ἄνθρωπο ὡς δηµιούργηµα τοῦ Θεοῦ πρέπει νά τόν σεβόµαστε καί δέν µπορεῖ νά τόν
ὀνοµάζουµε πρόσωπο γιά νά δείχνουµε τόν σεβασµό µας σέ αὐτόν. Ἐπειδή µερικοί
ἐπικαλοῦνται τόν Γέροντα Σωφρόνιο πού ὁµιλοῦσε περί προσώπου θέλω νά ἐπισηµάνω
ὅτι ὅσα ἔγραφε ὁ Γέροντας δέν ἔχουν καµµιά σχέση µέ ἐκεῖνα πού ἀναλύουν οἱ
σύγχρονοι θεολογοῦντες περσοναλιστές.
Ὁ Γέροντας ταύτιζε τό
πρόσωπο-ὑπόσταση µέ τήν πορεία ἀπό τό κατ’ εἰκόνα στό καθ’ ὁµοίωση καί στήν
πραγµατικότητα µέ τόν ὅρο πρόσωπο «ζωγράφιζε» τόν ἅγιο Σιλουανό.
Συµπέρασµα.
Τά κείµενα πού ἔχουν
γραφῆ καί ὑπογραφῆ ἀπό τούς Προκαθηµένους τῶν Ὀρθοδόξων Ἐκκλησιῶν καί πρόκειται
νά συζητηθοῦν στήν Ἁγία καί Μεγάλη Σύνοδο προκαλοῦν σέ µερικά σηµεῖα, διότι
στίς ἡµέρες µας παρατηρεῖται, ἀκόµη καί µέσα στήν Ἐκκλησία µιά σύγχυση µεταξύ
τῆς διδασκαλίας τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαµᾶ καί τῆς διδασκαλίας τῶν
οὑµανιστῶν πολεµίων του.
Τά κείµενα
καταρτίσθηκαν χωρίς δηµόσιο διάλογο καί θεολογική «διαβούλευση», γι’ αὐτό
δηµιούργησαν θεολογικές ἀντιδράσεις, καί δικαίως. Ὅµως, µερικοί «ἔξυπνοι»
ὁµίλησαν σκληρά γι’ αὐτούς πού δικαίως ἀντιδροῦν µέ θεολογικά ἐπιχειρήµατα καί
τούς ὀνόµασαν «»στρατευµένη φράξια» µιᾶς ἰδεολογικῆς ὀρθοδοξίας», τῆς
«ὀρθοδοξίας «ἁγιατολάχ»».
Στρέφονται ἐναντίον
«τῆς σύναξης τῶν πεφωτισµένων καί θεουµένων γερόντων καί πνευµατικῶν πατέρων»,
καί γράφουν: «Καιρός πιά, γιά τούς ὑπεύθυνους ἐκκλησιαστικούς ἡγέτες καί ὅλους
ἐµᾶς, νά τελειώνουµε µ’ αὐτήν τήν καρικατούρα τῆς δῆθεν πιστότητας στήν
Παράδοση, µ’ αὐτούς τούς ὀρθοδόξους «ἁγιατολλάχ», πού θεωροῦν πῶς ἔχουν τήν
εὐθύνη τῆς ἀνά τόν κόσµον ὀρθοδοξίας…».
Τό πρόβληµα, λοιπόν,
εἶναι ὅτι ἐπιχειρεῖται µιά χειραφέτηση ἀπό τήν παράδοση τῆς Ἐκκλησίας, ἡ ὁποία
ἀρχίζει ἀπό τήν 7η Οἰκουµενική Σύνοδο καί φθάνει µέχρι σήµερα, µιά ἀποδυνάµωση
καί ἀποµάκρυνση ἀπό τήν διδασκαλία τῶν θεουµένων ἁγίων µας, κυρίως τοῦ Μεγάλου
Φωτίου, τοῦ 16 ἁγίου Συµεών τοῦ Νέου Θεολόγου, τοῦ ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαµᾶ,
τοῦ ἁγίου Μάρκου τοῦ Εὐγενικοῦ καί ὅλων τῶν ἄλλων Φιλοκαλικῶν Πατέρων.
Ἄν δέν εἶναι ἔτσι, ἄς
ὁµολογήσουν ἐπισήµως στό µήνυµα, πού θά ἐκπέµψουν, τήν πιστότητά τους στίς
Μεγάλες Συνόδους µετά τήν Ζ΄ Οἰκουµενική Σύνοδο, ἤτοι στίς Συνόδους ἐπί Μεγάλου
Φωτίου, ἐπί Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαµᾶ καί στίς ἐν συνεχείᾳ Συνόδους τῶν
Πατριαρχῶν τῆς Ἀνατολῆς, κατά τήν διάρκεια τῆς Τουρκοκρατίας.
Εἶναι τόσο ἁπλό!
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΜΕΣΟΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ;
«Ο Μεσσίας (=
Χριστός), όταν η εορτή ήταν στο μέσο, στάθηκε ανάμεσα στους διδασκάλους του
μωσαϊκού Νόμου και τους δίδασκε».
Την εορτή της
Μεσοπεντηκοστής την εορτάζουμε για την τιμή των δύο μεγάλων εορτών, δηλαδή του
Πάσχα και της Πεντηκοστής, επειδή αυτή και ενώνει και συνδέει τις δύο αυτές
εορτές. Η εορτή της Μεσοπεντηκοστής θεσπίστηκε για τον εξής λόγο: Μετά το
υπερφυές θαύμα που έκαμε ο Χριστός στο παράλυτο, οι Ιουδαίοι, σκανδαλισμένοι
δήθεν για το Σαββάτου (διότι πράγματι, Σάββατο θεράπευσε ο Κύριος τον
παράλυτο), Τον καταδίωκαν και ζητούσαν να τον σκοτώσουν. Για το λόγο αυτό ο
Ιησούς έφυγε από τα Ιεροσόλυμα και πήγε στη Γαλιλαία, όπου και διέμενε στα όρη
της περιοχής εκείνης με τους μαθητές Του. Εκεί έκανε το υπερφυές θαύμα του
πολλαπλασιασμού των πέντε άρτων και των δύο ιχθύων, και έφαγαν και χόρτασαν
πέντε χιλιάδες άνδρες, χωρίς να υπολογίζονται στον αριθμό αυτό γυναίκες και παιδιά.
Μετέπειτα, κατά την εορτή της Σκηνοπηγίας (ήταν δε και αυτή μεγάλη εορτή των
Ιουδαίων), ο Ιησούς ανέβηκε και πάλι στα Ιεροσόλυμα και περπατούσε στα κρυφά.
Στο μέσο όμως της εορτής ανέβηκε στο Ναό και δίδασκε· και όλοι έμεναν έκπληκτοι
από τη διδαχή Του. Αλλά, επειδή Τον φθονούσαν, έλεγαν: «Πώς αυτός ξέρει
γράμματα, ενώ δεν έχει σπουδάσει;». Αλλά ο Ιησούς, όντας πράγματι νέος Αδάμ,
όπως εκείνος ο πρώτος ήταν κατάμεστος από σοφία, έτσι και Αυτός, όντας επιπλέον
και Θεός, ήταν παντογνώστης (που βέβαια ο πρώτος Αδάμ δεν ήταν). Γόγγυζαν
λοιπόν όλοι κατά του Χριστού και επιδίωκαν να Τον σκοτώσουν οπωσδήποτε. Εκείνος
δε, ελέγχοντάς τους ότι μάχονταν δήθεν υπέρ του Σαββάτου, είπε: «Γιατί ζητάτε
να με σκοτώσετε;». Και στρέφοντας τη σκέψη των Ιουδαίων στο μωσαϊκό Νόμο, τους
είπε επιπρόσθετα ότι δεν είχαν κανένα λόγο να θυμώνουν εναντίον του, επειδή
θεράπευσε κατά την ημέρα του Σαββάτου τον παράλυτο, διότι και ο Μωυσής έχει
νομοθετήσει ότι το Σάββατο μπορεί να καταλύεται, στη περίπτωση που πρόκειται
για περιτομή, (όταν η όγδοη ημέρα από τη γέννηση του αρσενικού παιδιού, κατά
την οποία έπρεπε αυτή να γίνει, συνέπιπτε με την ημέρα του Σαββάτου. Και
συνεχίζοντας ο Κύριος, είπε: «Αν ένας άνθρωπος περιτέμνεται το Σάββατο, για να
μην παραβιαστεί ο Νόμος του Μωυσή, εσείς θυμώνετε εναντίον μου, επειδή
θεράπευσα έναν ολόκληρο άνθρωπο κατά την ημέρα του Σαββάτου;»). Και βέβαια ο
Κύριος έκαμε διάλογο πολλή ώρα με τους Ιουδαίους περί του θέματος αυτού και
τους τόνισε ότι δοτήρας του Νόμου ήταν αυτός ο ίδιος και ότι ήταν ίσος προς τον
Πατέρα. Και αυτό το τόνισε ιδιαίτερα κατά την τελευταία και πιο επίσημη ημέρα
της εορτής (λέγοντας τους: «Εάν κανείς διψάει, ας έλθει σ’ εμένα και ας πιει»).
Μετά ο Ιησούς τους είπε και πάρα πολλά άλλα, και ιδιαίτερα βαρυσήμαντα. Τότε
εκείνοι πήραν στα χέρια τους πέτρες, για να τις ρίξουν καταπάνω Του, πλην όμως
πέτρα δεν Τον άγγιξε ούτε κατ’ ελάχιστον. Και τούτο, διότι ο Ιησούς χάθηκε
θαυματουργικά από τα μάτια τους και, περνώντας από ανάμεσά τους απαρατήρητος,
έφυγε από το Ναό. Φεύγοντας δε από εκεί ο Κύριος και διαβαίνοντας από το μέσο
της πόλεως, είδε κάποιον που είχε γεννηθεί τυφλός και τον θεράπευσε, κάνοντας τα
μάτια του να βλέπουν.
Πρέπει δε να ξέρουμε
ότι οι μέγιστες εορτές των Ιουδαίων είναι τρεις: Πρώτη είναι η εορτή του Πάσχα,
η οποία τελείται κατά τον πρώτο μήνα, προς ανάμνηση της διάβασης της Ερυθράς
θάλασσας. Δεύτερη είναι η Πεντηκοστή, η οποία θεσπίστηκε προς ανάμνηση της
παραμονής τους στην έρημο επί πενήντα ημέρες, μετά τη διάβαση της Ερυθράς
θάλασσας -πενήντα ημέρες, πράγματι, πέρασαν από τη διάβαση της Ερυθράς μέχρι
που έλαβαν το μωσαϊκό Νόμο. (Συνολικά βέβαια στην έρημο έμειναν σαράντα
χρόνια). Η εορτή αυτή γίνεται και προς τιμήν του αριθμού εφτά, ο οποίος
θεωρείται από αυτούς ιερός. Τρίτη είναι η εορτή της Σκηνοπηγίας, η οποία
θεσπίστηκε προς ανάμνηση της σκηνής, την οποία ο Μωυσής κατασκεύασε και έστησε
με αρχιτέκτονα τον Βεσελεήλ και έχοντας ως πρότυπο τη σκηνή που είδε (που του
περιέγραψε ο Θεός) στη νεφέλη στο όρος Σινά. Η εορτή αυτή διαρκεί εφτά ημέρες
και, εκτός από τον παραπάνω λόγο, θεσπίστηκε και προς ανάμνηση της επί σαράντα
χρόνια παραμονής των Εβραίων στην έρημο. Αλλά και με τη συγκομιδή των καρπών
σχετίζεται η εορτή της Σκηνοπηγίας. Τότε, λοιπόν, ενώ τελούνταν η εορτή αυτή,
στάθηκε όρθιος ο Χριστός και έκραξε με φωνή μεγάλη: «Εάν τις διψά, ερχέσθω προς
με και πινέτω». Εάν δηλαδή κάποιος αισθάνεται πόθο και δίψα, όχι για αγαθά
υλικά και φθαρτά, αλλά για την εσωτερική γαλήνη και τη μακαριότητα της θείας
ζωής, ας έρχεται προς έμενα διά της πίστεως και ας πίνει ελεύθερα. Πλησίον μου
θα ικανοποιηθούν όλοι οι ευγενείς του πόθοι και θα βρει ανάπαυση η ψυχή του.
Επειδή λοιπόν με τη
διδασκαλία Του αυτή ο Χριστός απέδειξε ότι είναι Μεσσίας (δηλαδή χρισμένος από
το Θεό Πατέρα βασιλέας και λυτρωτής), αφού έγινε μεσίτης και συμφιλιωτής των
ανθρώπων και του αιώνιου Πατέρα Του, γι’ αυτήν ακριβώς την αιτία, εορτάζοντας
την εορτή αυτή και ονομάζοντάς την Μεσοπεντηκοστή, ανυμνούμε και τον Μεσσία
Χριστό, αλλά συνάμα δηλώνουμε και τη μεγάλη σημασία που έχει η εορτή αυτή
ευρισκόμενη στο μέσο μεταξύ των δύο μεγάλων εορτών της Εκκλησίας μας, δηλαδή
του Πάσχα και της Πεντηκοστής. Νομίζω δε ότι για το λόγο αυτό θεσπίστηκε να
γίνεται μετά την εορτή αυτή η εορτή της Σαμαρείτιδας, διότι και σ’ εκείνη την
εορτή γίνεται λόγος για το Μεσσία Χριστό και περί ύδατος και δίψας, όπως και
κατά την παρούσα εορτή της Μεσοπεντηκοστής. Πέραν δε τούτου, κατά τον
ευαγγελιστή Ιωάννη, ο διάλογος με τη Σαμαρείτιδα έγινε αρκετά πριν από τη
θεραπεία του εκ γενετής τυφλού.
Με το άπειρό Σου έλεος
, Χριστέ ο Θεός , ελέησέ μας .Αμήν.
(Γ.Δ.Παπαδημητρόπουλου,
«Με τους Αγίους μας»-συναξάρια Τριωδίου και Πεντηκοσταρίου.)
Πέμπτη 26 Μαΐου 2016
ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΚΑΤΕΛΗΞΑΝ: «ΙΔΟΥ ΟΙ ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ ΠΩΣ ΥΠΑΡΧΕΙ ΖΩΗ ΜΕΤΑ ΘΑΝΑΤΟΝ»
Μια ομάδα ψυχολόγων
και ιατρών που εργάζονται στο Technische Universität του Βερολίνου,
ανακοίνωσαν σήμερα το πρωί ότι έχει αποδειχθεί από κλινικά πειράματα, η ύπαρξη
κάποιας μορφής ζωής μετά το θάνατο. Αυτή η εκπληκτική ανακοίνωση
βασίζεται στα συμπεράσματα μιας μελέτης με τη χρήση μιας νέας ιατρικής μεθόδου
μέσω της οποίας εποπτεύονται επιθανάτιες εμπειρίες.
Αυτή η αμφιλεγόμενη
διαδικασία επαναλαμβάνεται σε περισσότερους από 944 εθελοντές στα τελευταία
τέσσερα χρόνια, απαιτεί ένα σύνθετο μίγμα φαρμάκων συμπεριλαμβανομένων της
επινεφρίνης και διμεθυλοτρυπταμινης, που προορίζονται να επιτρέπουν στον
οργανισμό να επιβιώσει από την κατάσταση της διαδικασίας ανάνηψης του κλινικού
θανάτου και χωρίς ζημιές. Το σώμα μπαίνει σε μία κατάσταση προσωρινά σε
κώμα και με ένα μείγμα φαρμάκων που φιλτράρονται στο οξυγόνο του αίματος κατά
τη διάρκεια της ανάνηψης 18 λεπτά αργότερα. Η εξαιρετικά μεγάλη διάρκεια
ζωής της εμπειρίας κατέστη δυνατή με την ανάπτυξη ενός νέου καρδιοπνευμονικού
(CPR) μηχανήματος που ονομάζεται AutoPulse. Αυτό το είδος της συσκευής έχει
χρησιμοποιηθεί τα τελευταία χρόνια, επαναφέροντας ανθρώπους που είχαν πεθάνει
μεταξύ 40 λεπτών και μιας ώρας και είχαν επιθανάτιες εμπειρίες Η ομάδα
των επιστημόνων με επικεφαλής τον Δρ Berthold Ackermann, παρακολούθησε τις
εργασίες και έχουν συντάξει τις μαρτυρίες των εθελοντών. Αν και υπάρχουν
κάποιες μικρές διαφοροποιήσεις από το ένα άτομο στο άλλο, όλοι έχουν κάποιες
αναμνήσεις από την περίοδο της κλινικού θανάτου και η συντριπτική πλειοψηφία
περιγράφει πολλές παρόμοιες αισθήσεις.
Οι περισσότερες κοινές
αναμνήσεις περιλαμβάνουν αίσθημα της απόσπασης από το σώμα, τα συναισθήματα της
αιώρησης, συνολικής ηρεμίας, την ασφάλεια, τη ζεστασιά, την εμπειρία της
απόλυτης διάλυσης, και την συντριπτική παρουσία φωτός. Οι επιστήμονες
λένε ότι γνωρίζουν καλά ότι τα συμπεράσματά τους θα μπορούσαν να σοκάρουν
πολλούς ανθρώπους, όπως και το γεγονός ότι δεν φαίνεται να υπάρχει καμία
επίπτωση στις θρησκευτικές πεποιθήσεις των εθελοντών σχετικά με τις αισθήσεις
και τις εμπειρίες που περιγράφονται κατά τη τέλος του πειράματος.
Σύμφωνα με το worldnewsdailyreport.com οι εθελοντές υπολογίζονται να
αποτελούνται από Χριστιανούς, Μουσουλμάνους, Εβραίους, Ινδουιστές,
Βουδιστές και άθεους.
«Ξέρω ότι τα
αποτελέσματά μας θα μπορούσαν να διαταράξουν τις πεποιθήσεις πολλών ανθρώπων»,
λέει ο Δρ. Ackermann. «Αλλά κατά κάποιο τρόπο, έχουμε μόλις απαντήσει σε ένα
από τα μεγαλύτερα ερωτήματα στην ιστορία της ανθρωπότητας, έτσι ελπίζω ότι
αυτοί οι άνθρωποι θα είναι σε θέση να μας συγχωρήσουν. Ναι, υπάρχει ζωή μετά το
θάνατο και αυτό μοιάζει να ισχύει για όλους.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)