ΑΝ ΒΙΑΖΕΣΑΙ ΝΑ ΔΕΙΣ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ, ΑΡΧΙΣΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ. ΕΙΝΑΙ Ο ΣΥΝΤΟΜΟΤΕΡΟΣ ΔΡΟΜΟΣ.

Πέμπτη 17 Φεβρουαρίου 2022

ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΕΦΡΑΙΜ ΑΡΙΖΟΝΑΣ: "ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΟΥΣ ΠΡΩΤΟΥΣ ΛΟΓΙΣΜΟΥΣ ΜΕΤΑ ΤΟΝ ΥΠΝΟ".

Λοιπόν, προσοχή στους πρώτους λογισμούς μετά τον ύπνο. Όνειρα, φαντασίες, καλά, άσχημα, ό,τι μας κληροδότησε ο ύπνος, τα σβήνουμε αμέσως. Και ευθύς αμέσως φέρνουμε το όνομα του Χριστού σαν αναπνοή της ψυχής μας.

Εν τω μεταξύ, αφού ρίξουμε λίγο νερό στο πρόσωπο για να ξυπνήσουμε και αφού πάρουμε έναν καφέ ή κάτι άλλο για τόνωση, εφόσον η αγρυπνία μας αρχίζει πολύ πριν από τα μεσάνυχτα, λέγομε το Τρισάγιο, απαγγέλουμε το Σύμβολο της Πίστεως και το Άξιον Εστί της Υπεραγίας Θεοτόκου και καθήμεθα στον τόπο της προσευχής μας με το όπλο κατά του διαβόλου στο χέρι, το κομποσχοίνι.

Κάθισες στο σκαμνάκι σου; .. έλεγε ο Γέροντας .. μια στιγμή, μην αρχίσεις να προσεύχεσαι κατά τον ευδιάτακτον τρόπον πριν συγκεντρώσεις την διάνοιάν σου και πριν αδολεσχήσεις ολίγον με τον θάνατον και τα επακόλουθα. Συλλογίσου ότι αυτή είναι η τελευταία νύχτα της ζωής σου. Για όλες τις άλλες μέρες και νύχτες είσαι σίγουρος ότι πέρασαν και διαδοχικά σε παρέπεμψαν μέχρις σ’ αυτό το χρονικό όριο του βίου σου. Για τούτη όμως τη νύχτα που έχεις μπροστά, δεν είσαι σίγουρος αν θα σε παραδώσει στην ημέρα.

Γέροντας Εφραίμ Αριζόνας.

ΑΓΙΟΣ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ: ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΜΥΣΤΗΡΙΟΥ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

 💧🌺💦🌺💧

Γιὰ τὴν Θεία Κοινωνία δὲν προετοιμάζεται κανεὶς ἀλλάζοντας τὰ ροῦχα καὶ πλένοντας τὰ δόντια.

   💧🌺💦🌺💧

   Τὸ κυριώτερο εἶναι νὰ ἐξετάση τὸν ἑαυτό του· νὰ δῆ: Αἰσθάνεται τὴν Θεία Κοινωνία ὡς ἀνάγκη; Εἶναι τακτοποιημένος; Μήπως ὑπάρχει κάτι ποὺ τὸν ἐμποδίζει ἀπὸ τὴν Θεία Κοινωνία καὶ δὲν τὸ ἔχει ἐξομολογηθῆ;

    💧🌺💦🌺💧

   Γιὰ νὰ νιώσουμε τὴν Θεία Κοινωνία, πρέπει νὰ ὑπάρχουν προϋποθέσεις. Ἡ καλύτερη προϋπόθεση εἶναι ἡ ταπεινὴ προσπάθεια νὰ κόψουμε τὰ πάθη μας, γιὰ νὰ μείνη στὴν καρδιά μας ὁ Χριστός. Ἀλλιῶς ὁ Χριστὸς ἔρχεται μὲ τὴν Θεία Κοινωνία μέσα μας, ἀλλὰ φεύγει ἀμέσως καὶ δὲν αἰσθανόμαστε τίποτε. Ὅταν παραμένη ὁ Χριστός, γίνεται μία ἀλλοίωση στὸν ἄνθρωπο. Ὑπάρχουν ἄνθρωποι ποὺ νιώθουν μέσα τους τὸν Χριστὸ ἀπὸ τὴν μία Θεία Κοινωνία μέχρι τὴν ἄλλη χωρὶς διακοπή.

     💧🌺💦🌺💧

   – Γέροντα, πολλὲς φορές, ὅταν ὁ ἱερέας λέη: «Μετὰ φόβου Θεοῦ, πίστεως καὶ ἀγάπης προσέλθετε», νιώθω ὅτι δὲν εἶμαι ἕτοιμη νὰ κοινωνήσω.

    💧🌺💦🌺💧

   – Στὰ νοσοκομεῖα, μιὰ ὁρισμένη ὥρα, περνοῦν οἱ γιατροί, καὶ οἱ νοσοκόμοι φωνάζουν: «Νοσηλεία!». Τότε ὅλοι οἱ ἐπισκέπτες βγαίνουν ἀπὸ τοὺς θαλάμους καὶ οἱ ἄρρωστοι πηγαίνουν στὰ κρεββάτια τους καὶ περιμένουν τὸν γιατρό, γιὰ νὰ τὸν ἐνημερώσουν γιὰ τὴν κατάστασή τους καὶ νὰ τοὺς δώση τὴν ἀνάλογη θεραπεία.

     💧🌺💦🌺💧

   Ἔτσι κι ἐσύ, ὅταν ὁ ἱερέας λέη: «Μετὰ φόβου Θεοῦ», νὰ σκέφτεσαι ὅτι γίνεται νοσηλεία καὶ νὰ προσέρχεσαι στὴν Θεία Κοινωνία μὲ συναίσθηση τῆς ἁμαρτωλότητός σου, ζητώντας ταπεινὰ τὸ ἔλεος τοῦ Θεοῦ.     

     💧🌺💦🌺💧

   💧Άγιος Παϊσιος💧

ΑΓΙΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ Ο ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΑΣ, Ο ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΣ

 Άγιος Θεόδωρος ο Νεομάρτυρας ο Βυζαντινός
 
Ο Άγιος Νεομάρτυς Θεόδωρος καταγόταν από το Νεοχώρι της Κωνσταντινουπόλεως. Γονείς ήταν ο Χατζη-Αναστάσιος και η Σμαραγδού και αδελφοί του ο Αντώνιος και ο Γεώργιος, αναγνώστης της Μεγάλης Εκκλησίας και μετέπειτα Μητροπολίτης Αδριανουπόλεως με το όνομα Γρηγόριος (1830 - 1840 μ.Χ.).

Ο Θεόδωρος ήταν ζωγράφος και εργαζόταν στα ανάκτορα. Οι Τούρκοι προσπάθησαν να τον προσελκύσουν στην μουσουλμανική θρησκεία και το επέτυχαν. Ο Άγιος όμως ανάνηψε και μετανόησε γι αυτό. Έτσι κατέφυγε στη Χίο και έμεινε κοντά σε ένα πνευματικό πατέρα, τον Άγιο Μακάριο το Νοταρά. Εκεί καθημερινά εμελετούσε τα μαρτύρια των Αγίων και βιβλία ψυχοφελή και κατανυκτικά. Από ημέρα σε ημέρα ηύξανε σε αυτόν η κατάνυξη και ο πόθος του μαρτυρίου. Έτσι έφθασε στη Μυτιλήνη, όπου ενώπιον των αρχών ομολόγησε την πίστη του στον Χριστό και απεκήρυξε την μωαμεθανική θρησκεία. Ο Άγιος Θεόδωρος συλλαμβάνεται, φυλακίζεται και πάσχει από τους βασανισμούς, τους δαρμούς, τους λακτισμούς και άλλα απάνθρωπα μαρτύρια. Του έδεσαν τα πόδια σε ξύλο και του επέρασαν στο λαιμό βαριά αλυσίδα. Του ετύλιξαν το κεφάλι με ένα σχοινί και του έβαλαν στους κροτάφους δύο κομμάτια από τούβλο. Έπειτα με ένα ξύλο έσφιγγαν την κεφαλή του τόσο πολύ, μέχρι που βγήκαν οι βολβοί των οφθαλμών του έξω από τον τόπο τους. Ο δε του Χριστού στρατιώτης έλεγε: «Χριστιανός, Χριστιανός, Χριστιανός είμαι».

Το πρωί του Σαββάτου ο Άγιος εζήτησε από ένα Χριστιανό υπηρέτη καλαμάρι και έγραψε προς τον Επίσκοπο, για να του στείλει τη Θεία Κοινωνία. Αφού μετέλαβε των Αχράντων Μυστηρίων οδηγήθηκε στον τόπο της εκτελέσεως, στον οποίο έτρεχε με μεγάλη προθυμία. Εκεί υπέστη τον δι' αγχόνης θάνατο το 1774 μ.Χ. (ή κατά άλλους το 1795 μ.Χ.).

Μετά τρεις ημέρες οι Χριστιανοί παρέλαβαν το ιερό λείψανο αυτού και το ενταφίασαν στο νότιο μέρος του ναού της Παναγίας της Χρυσομαλλούσας. Το έτος 1798 μ.Χ. το ιερό λείψανο του Μάρτυρος ανακομίσθηκε και μεταφέρθηκε στην κρύπτη του μητροπολιτικού ναού της Μυτιλήνης. Η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του Αγίου στις 17 Φεβρουαρίου.

 
http://www.saint.gr

ΑΓΙΟΣ ΑΥΞΙΒΙΟΣ, ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΣΟΛΩΝ

Άγιος Αυξίβιος, Επίσκοπος Σόλων Κύπρου
 
Ο Άγιος Αυξίβιος (ή κατ' άλλους Ευξίφιος) ο πρώτος Επίσκοπος Σόλων και φωτιστής της θεοσώστου επαρχίας Μόρφου, πατρίδα του είχε τη μεγαλούπολη της Ρώμης. Οι γονείς αυτού ήσαν πλούσιοι στα υλικά αγαθά ειδωλολάτρες όμως στη θρησκεία. Ο άγιος είχε αδελφό και τ' όνομα αυτού Θεμισταγόρας.

Ο μακάριος Αυξίβιος ήταν ωραίος στην όψη, πράος στο πνεύμα και σώφρονας στον λογισμό. Όταν, λοιπόν, έφτασε σ' έννομο ηλικία, ηθέλησαν οι γονείς του να τον συζεύξουν με γυναίκα. Ο νέος στην ηλικία και γέροντας στο φρόνημα Αυξίβιος έχοντας νουν ένθεο και τέλειο λογισμό, στον έρωτα της σαρκός απαντούσε με έρωτα θείο. Ήκουεν περί του Χριστού και πόθον είχε μεγάλο να γενεί χριστιανός.
Βλέποντας, λοιπόν, την προαίρεση των γονέων του, να τον δεσμεύσουν με τα δεσμά του γάμου, τον έκαναν ν' αναχωρήσει από τη Ρώμη για τα μέρη της Ανατολής. Διέπλευσε τη Ρόδο, το πέλαγος της Παμφυλίας και έφθασε στην Κύπρο, στην κώμη του Λιμνίτη. Το χωρίον αυτό ευρίσκεται παρά την θάλασσα, απέχει δε από την πόλη των Σόλων τέσσερα σημεία (στάδια).

Εκείνον τον καιρό ήταν η εποχή που ο Απόστολος του Χριστού Βαρνάβας ήλθε στην πατρίδα του την Κύπρο μαζί με τον ανιψιό του Μάρκο κατά τη δεύτερη του περιοδεία, αφού χωρίστηκε από τον Παύλο. Περιερχόμενοι όλη την Κύπρο, ήλθαν στη Σαλαμίνα όπου βρήκαν τον Ηρακλείδιο, τον Αρχιεπίσκοπο της νήσου. Ο Βαρνάβας τέλεσε τον καλό δρόμο της πίστεως και εδέχθη τον στέφανο του μαρτυρίου στην Κωνσταντία. Οι Ιουδαίοι όμως αναζητούσαν και τον Ευαγγελιστή Μάρκο. Αφού κατεδίωξαν αυτόν μέχρι τη Λήδρα – τη σημερινή Λευκωσία – εκρύβη ο Ευαγγελιστής του Χριστού για τρεις μέρες σ’ ένα σπήλαιο. Ήταν μαζί του οι Απόστολοι Τίμων και Ρόδων. Διέβησαν τα βουνά του Χιονώδους όρους – του Τροόδους – και έφτασαν στην παραθαλάσσια κώμη του Λιμνίτη, όπου συνάντησαν εκεί τον μακάριο Αυξίβιο. Τους αποκάλυψε ο άγιος μας ότι πόθον έχει να γίνει χριστιανός.
Ο Μάρκος βλέποντας ότι ο Αυξίβιος είναι άντρας πλήρης πίστεως και λόγιος, αφού τον κατήχησε, τον βάφτισε στην πηγή του τόπου εκείνου και τον χειροτόνησε Επίσκοπο Σόλων. Τον δίδαξε δε πώς να κηρύξει το Ευαγγέλιο στην πόλη των Σόλων: «Επειδή η πόλις είναι γεμάτη από το σκότος των ειδώλων, δεν θα δεχθεί αμέσως το φως του Χριστού. Μην φανερώσεις στην αρχή ότι είσαι χριστιανός, αλλά να υποκριθείς τη θρησκεία των ειδώλων, διαλεγόμενος μαζί τους σαν να είναι νήπια γαλακτοτροφούμενα. Όταν γίνουν τέλειοι, τότε να μετάσχουν και της στερεάς τροφής της πίστεως». Και ο μεν Ευαγγελιστής Μάρκος απέπλευσε για την Αλεξάνδρεια, ο δε Αυξίβιος ανεχώρησε για την πόλη των Σόλων.Ο σοφός Αυξίβιος όταν έφτασε στους Σόλους, επέλεξε ως τόπο κατοικίας του την έξω της πόλεως περιοχή του Διός. Εφιλοξενείτο στον οίκου του ιερέως των ειδώλων, υποκρινόμενος τη θρησκεία εκείνου. Πέρασε ικανός χρόνος και με την προσευχή του και τη διάκρισή του, εκατανύχθη ο ιερέας των ειδώλων και εφωτίσθη πρώτος την αλήθεια του Χριστού. Με τούτον τον τρόπο συνέχισε αρκετό χρόνο και σε άλλους κατοίκους της πόλεως, έως έφτασε ο αρχιεπίσκοπος της νήσου Ηρακλείδιος. Εκείνες τις μέρες περιήρχετο ολόκληρη τη νήσο ο αγιότατος Αρχιεπίσκοπος αυτής Ηρακλείδιος και εγκαθιστούσε επισκόπους στις πόλεις κατόπιν γραπτής εντολής του Αποστόλου των εθνών Παύλου. Το μεν Επαφρά στην Πάφο, τον δε Τυχικόν στη Νεάπολη – Λεμεσό. Εις τους Σόλους δεν έπρεπε να χειροτονήσει τον Αυξίβιο, γιατί αυτός κατηξιώθη της αρχιεροσύνης από τον Απόστολο και Ευαγγελιστή Μάρκο. Ο άγιος Ηρακλείδιος παρώτρυνε τον ιεράρχη Αυξίβιο να εισέλθει στην πόλη και να φανερώσει την αλήθεια σε όλους τους κατοίκους. Εκεί ο Ηρακλείδιος «διεχάραξεν τύπον εκκλησίας επί της γης». Μικρά στο μέγεθος, μεγάλη όμως σε χάριν του Χριστού. Αφού τον δίδαξε κάθε εκκλησιαστικό κανόνα, όπως αυτός διδάχθηκε από τους αποστόλους, τον ασπάσθηκε «εν φιλήματι αγίω» και επορεύθη στη δική του πόλη.

Ο Άγιος Αυξίβιος ευθέως, χωρίς ν' αμελήσει, άρχισε την οικοδομή της εκκλησίας. Μετά την τελείωση αυτής εισήλθε και έρριψε τον εαυτό του εις το έδαφος και άρχισε να βοά στον Χριστό μετά δακρύων: «Δέσποτα Θεέ Παντοκράτωρ, δυνάμωσον και εμέ τον σον οικέτην και δος μοι μετά παρρησίας αφόβως κηρύξαι τον σον λόγον. Έμβαλε, Δέσποτα, εις την καρδίαν του λαού τούτου τον φόβον σου, φώτισον αυτούς τη ση χάριτι, όπως επιστρέψαντες εκ της πλάνης του διαβόλου επιγνώσουσιν δε τον μόνον αληθινόν Θεόν. Και ον απέστειλας Ιησούν Χριστόν...». Τελείωσεν την προσευχή του και επορεύθη σε δημόσιον τόπον της πόλεως και άρχισε να διδάσκει την καλήν αυτού διδασκαλία. Εδόθη δε σ' αυτόν η χάρις της ιάσεως των ασθενών και εξεδίωκεν τ' ακάθαρτα πνεύματα. Όσοι δε είχον αρρώστους, τους έφερον προς αυτόν και τους εθεράπευε με τη δύναμη του ονόματος του Χριστού. Εξήλθε η αγία φήμη του εις τα περίχωρα των Σόλων και μετέφερον τους ασθενείς των χωρίων εις την πόλη και, αφού τους εθεράπευε τας νόσους, επίστευαν και τους εβάπτιζε εις τ' όνομα του Πατρός και του Υιού και του Αγίου Πνεύματος.

Ένας τέτοιος αγαθός άνθρωπος από το χωριόν Σολοποτάμιον, που ονομάζετο και αυτός Αυξίβιος, ήλθε και έρριψε τον εαυτό του στα πόδια του Αγίου Ιεράρχου, ζητώντας του τη σφραγίδα του Χριστού. Εβαπτίσθη, εφωτίσθη και έμεινε για πάντα στον Επίσκοπο του, προκόπτοντας σε σοφία και χάρη, μιμούμενος κατά πάντα τον διδάσκαλό του. Αργότερα, η κατά Θεόν προκοπή του νεότερου Αυξιβίου, φανερώθηκε στον μεγάλο ιεράρχη με τούτο το σημείο. Ενώ ύπνωσε στο ύπαιθρο ο νεότερος να ξεκουρασθεί στη σκιά ενός δέντρου, πέρασε ο Επίσκοπος Αυξίβιος και είδε πλήθος μυρμήγκων να έχουν σχηματίσει ένα φωτοστέφανο γύρω από το κεφάλι του νεότερου Αυξιβίου. Εθαύμασε ο ιεράρχης το γεγονός και αντελήφθη ότι ο στέφανος των μυργήκων προεμήνυε την αξία της ιεροσύνης, ότι έμελλε ο μαθητής να καθίσει εις τον θρόνο του καλού διδασκάλου. Μετά από αυτά έφτασαν από τη μεγάλη πόλη της Ρώμης ο Θεμισταγόρας – αδελφός του αγίου Αυξιβίου – μαζί με τη γυναίκα του τη μακαρία Τιμώ.
Αφού τους βάπτισε και αυτούς, τους χειροτόνησε και τους δύο διακόνους της Εκκλησίας. Σχεδόν όλοι οι κάτοικοι των Σόλων επίστευσαν στον Θεόν του Αυξιβίου και έβλεπε ο άγιος ότι ο πρώτος ναός ήταν μικρός για το μεγάλο του ποίμνιο. Συνεργούντος του Θεού, ανήγειρε ναό μέγα και θαυμαστό, που έγινε ονομαστός σ’ ολόκληρη την Κύπρο. 

Αφού όλα καλώς τα έκανε και την αρχιεροσύνη ετίμησε για πενήντα ολόκληρα χρόνια, έφτασε ο Μέγας Αυξίβιος στο τέλος του βίου του. Ο μεγάλος φωτιστής της επαρχίας των Σόλων και κατοπινής Θεομόρφου – Μόρφου, εκάλεσε κοντά του τον θεοτίμητο Αυξίβιο, τον πιστό μαθητή του, στον οποίο ανέθεσε την επισκοπή των λογικών προβάτων λέγοντας: «Σε εξελέξατο ο θεός ιερέα. Συ έση ποιμαίνων την ποίμνην του Χριστού». Την Τρίτη ημέρα «ακοή εγένετο εις πάσαν την πόλιν ότι Αυξίβιος ο πατήρ ημών μέλλει καταλύειν τον ανθρώπινον βίον». Συναθροίσθησαν όλοι στην Επισκοπή μετά κλαυθμού και οδυρμού μεγάλου και, αφού ασπάσθηκε έναν έκαστο, εν ειρήνη παρέδωσε το πνεύμα στον Κύριον και Θεό του Ιησού Χριστό. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του Αγίου στις 17 Φεβρουαρίου.
 
http://www.saint.gr

ΑΓΙΑ ΜΑΡΙΑΜΝΗ Η ΙΣΑΠΟΣΤΟΛΟΣ

 Αγία Μαριάμνη η Ισαπόστολος
αδελφή του Αγίου Φιλίππου του Αποστόλου
 
Η Αγία Μαριάμνη καταγόταν από την Βηθσαϊδά της Γαλιλαίας. Χριστιανή και αύτη, είχε τον ίδιο θείο ζήλο με τον αδελφό της. Φλεγόμενη από τον πόθο της ευρύτερης διάδοσης του Ευαγγελίου και της σωτηρίας περισσότερων ψυχών, ακολούθησε εκείνον σε πολλές περιοδείες του βοηθώντας τον στο φωτιστικό έργο του και συμμεριζόμενη τους κινδύνους του.

Μετά τον θάνατο του αδελφού της, μαζί με τον απόστολο Βαρθολομαίο πήρε το λείψανο του Αποστόλου Φιλίππου και το έθαψε. Ο Βαρθολομαίος, αφού τακτοποίησε τα της Εκκλησίας της Ιεραπόλεως εγκατέστησε εκεί επίσκοπο κάποιο Στάχυ και συνοδευόμενος από τη Μαριάμνη προχώρησε προς τη Λυκαονία κηρύττοντας τον λόγο του Θεού. Αργότερα μετέβη στις Ινδίες όπου συνέχισε το έργο του, και όπου είχε μαρτυρικό τέλος με σταυρικό θάνατο.
Η Μαριάμνη μετά τη Λυκαονία επέστρεψε στην Παλαιστίνη στα μέρη του Ιορδάνου όπου και κοιμήθηκε ειρηνικά. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη της Αγίας στις 17 Φεβρουαρίου.
 
http://www.saint.gr

ΑΓΙΟΙ ΜΑΡΚΙΑΝΟΣ ΚΑΙ ΠΟΥΛΧΕΡΙΑ ΟΙ ΒΑΣΙΛΕΙΣ

 Άγιοι Μαρκιανός και Πουλχερία οι βασιλείς
 
Η Αγία Πουλχερία γεννήθηκε στις 19 Ιανουαρίου 399 μ.Χ. και ήταν θυγατέρα των βασιλέων Αρκαδίου (395- 408 μ.Χ.) και Ευδοκίας και αδελφή του αυτοκράτορα Θεοδοσίου Β' του Μικρού (408 - 450 μ.Χ.). Το έτος 414 μ.Χ. η Πουλχερία αναγορεύθηκε Αυγούστα και ανέλαβε την εξουσία του κράτους. Ήταν ευσεβέστατη, πλήρης σωφροσύνης, χρηστότητος και σοφίας.

Όταν, κατά το έτος 429 μ.Χ., ο Πατριάρχης Νεστόριος (428 - 431 μ.Χ.) παρουσίασε τη γνωστή αίρεσή του, επικεφαλής των αντιπάλων του τάχθηκε ο Άγιος Κύριλλος, Αρχιεπίσκοπος Αλεξανδρείας. Και ο μεν Θεοδόσιος, έχοντας ήδη αναλάβει την βασιλική αρχή, υποστήριζε τον αιρεσιάρχη Νεστόριο, ωθούμενος από τον Χρυσάφιο, η δε Πουλχερία ήταν με το μέρος του Αγίου Κυρίλλου και κατόρθωσε να πείσει τον αδελφό της να συγκαλέσει την Γ' Οικουμενική Σύνοδο, που συνήλθε στη Χαλκηδόνα, το έτος 431 μ.Χ. και καταδίκασε τους αιρετικούς.
Η Αγία νυμφεύθηκε τον Μαρκιανό, ο οποίος καταγόταν από τη Θράκη και στις 25 Αυγούστου του 450 μ.Χ. διαδέχθηκε στον θρόνο τον αδελφό της Θεοδόσιο Β'. Ωστόσο η πολιτική κατάσταση ήταν ταραγμένη. Είχε ήδη γίνει στο προηγούμενο έτος η ληστρική Σύνοδος της Εφέσου, που εξόρισε τον Πατριάρχη Άγιο Φλαβιανό και η Ορθόδοξη Εκκλησία μαστιζόταν από την αίρεση του Ευτυχούς. Οι δύο ευσεβείς βασιλείς συγκάλεσαν τότε στη Χαλκηδόνα, το έτος 451 μ.Χ., την Δ' Οικουμενική Σύνοδο, η οποία καταδίκασε τις αιρετικές δοξασίες του Ευτυχούς και του Διόσκουρου.
Η Αγία Πουλχερία κοιμήθηκε με ειρήνη στις 10 Σεπτεμβρίου 453 μ.Χ. και ο Άγιος Μαρκιανός το έτος 457 μ.Χ. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη των Αγίων στις 17 Φεβρουαρίου.
 
http://www.saint.gr

Τετάρτη 16 Φεβρουαρίου 2022

ΑΓΙΟΣ ΦΛΑΒΙΑΝΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥΠΟΛΕΩΣ

 Άγιος Φλαβιανός, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως 

O Άγιος Φλαβιανός, ήταν πρεσβύτερος της Αρχιεπισκοπής Κωνσταντινουπόλεως και σκευοφύλακας του ναού της Αγίας Σοφίας. Γνωστός για τις αρετές και τα πνευματικά του χαρίσματα, διαδέχθηκε τον Άγιο Πρόκλο στον αρχιεπισκοπικό θρόνο της Κωνσταντινούπολης το έτος 447 μ.Χ.

Το 448 μ.Χ. καταδίκασε με τοπική Σύνοδο, την πλάνη του αρχιμανδρίτου Ευτυχούς, ο οποίος ισχυριζόταν ότι ο Χριστός διέθετε μόνο τη θεία φύση, η οποία απορρόφησε την ανθρώπινη. Τελικά, μετά την εμμονή του Ευτυχούς στην πλάνη, η σύνοδος τον καθαίρεσε και τον αφόρισε. Εκείνος όμως έχοντας πολιτική στήριξη ως και τον κακόδοξο Πατριάρχη Αλεξανδρείας Διόσκορον επέτυχε τη σύγκλιση Συνόδου τον Αύγουστο του 449 μ.Χ. στη Έφεσο. Στη Σύνοδο αυτή, την λεγόμενη ληστρική, όλα ήταν προσχεδιασμένα κατά του Φλαβιανού, επιστρατεύθηκε μάλιστα και όχλος με επικεφαλείς μοναχούς, και υπό την αρχηγία ενός ρασοφόρου τέρατος, του αρχιμανδρίτη Βαρσουμά, οι οποίοι εισέβαλλαν στη Σύνοδο και κακοποίησαν βάναυσα τον Άγιο, ο οποίος τρεις ημέρες αργότερα, υπέκυψε στο τραύματα που του προκάλεσαν οι φονιάδες του.

Δύο έτη αργότερα το 451 μ.Χ. στη Δ' Οικουμενική Σύνοδο, η αίρεση καταδικάσθηκε, ο Ευτυχής αναθεματίστηκε και ο Διόσκουρος καθαιρέθηκε. Το δε λείψανο του Αγίου, με μεγάλες τιμές ανακομίσθηκε στην Κωνσταντινούπολη από την Πουλχερία, αδελφή του Θεοδοσίου του Μικρού και τοποθετήθηκε στο ναό των Αγίων Αποστόλων.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του Αγίου στις 16 Φεβρουαρίου. Μέχρι τον 12ο αιώνα μ.Χ. ο Άγιος Φλαβιανός εορταζόταν στις 18 Φεβρουαρίου. 

http://www.saint.gr

ΑΓΙΟΣ ΠΑΜΦΙΛΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝ ΑΥΤΩ ΜΑΡΤΥΡΕΣ

 
Άγιος Πάμφιλος και οι συν αυτώ Μάρτυρες
 
Οι Άγιοι Μάρτυρες Πάμφιλος, Δανιήλ, Hλίας, Ησαΐας, Θεόδουλος, Ιερεμίας, Ιουλιανός, Ουάλης, Παύλος, Πορφύριος, Σαμουήλ και Σέλευκος, μαρτύρησαν επί αυτοκράτορα Διοκλητιανού (284 - 305 μ.Χ.). Κατάγονταν από διάφορους τόπους, τους ένωνε όμως η αγάπη και η πίστη του Χριστού.
Εργαζόμενοι στην Καισάρεια της Παλαιστίνης ομολόγησαν τον Χριστό ενώπιον του έπαρχου Φιρμιλιανού. Ο άρχοντας κατέβαλε κάθε προσπάθεια να πείσει τους Αγίους να αρνηθούν την πίστη τους στον Χριστό. Εκείνοι όμως παρέμειναν σταθερά προσηλωμένοι στην πατρώα ευσέβεια. Τότε ο Φιρμιλιανός έδωσε εντολή να τους θανατώσουν, αφού πρώτα τους βασανίσουν.
Οι Άγιοι Μάρτυρες Ηλίας, Πάμφιλος, Ουάλης, Παύλος, Σέλευκος, Ιερεμίας, Ησαΐας, Σαμουήλ και Δανιήλ αποκεφαλίσθηκαν διά ξίφους. Ο Πορφύριος, υπηρέτης του Παμφίλου, συνελήφθη την ώρα που αναζητούσε το λείψανο του κυρίου του και κάηκε ζωντανός μαζί με τον Μάρτυρα Ιουλιανό. Τον Άγιο Θεόδουλο τον σταύρωσαν επί ξύλου. Έτσι μαρτύρησαν οι Άγιοι και προσετέθησαν στη χορεία των αθλητών του Χριστού.
Η Σύναξη των Αγίων Μαρτύρων ετελείτο στη Μεγάλη Εκκλησία. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη των Αγίων στις 16 Φεβρουαρίου.
 
https://www.saint.gr

Τρίτη 15 Φεβρουαρίου 2022

ΟΣΙΟΣ ΕΥΣΕΒΙΟΣ

 Όσιος Ευσέβιος
 
Ο Όσιος Ευσέβιος έζησε κατά τον 5ο αιώνα μ.Χ. Από αγάπη προς τον Θεό ακολούθησε την οδό της μοναχικής πολιτείας. Αρχικά πήγε σε κάποιο μοναστήρι και εκάρη μοναχός. Έπειτα αποσύρθηκε στη ράχη ενός βουνού κοντά στην πόλη Ασιχά, όπου ασκήτεψε. Εκεί περιέφραξε με πέτρες ένα μέρος χωρίς σκεπή και πέρασε τον βίο του με νηστεία και σωματικές ταλαιπωρίες, ώστε κατέπεσαν οι σάρκες του και έμειναν μόνο τα οστά.

Η φήμη της αγιότητάς του οδήγησε πολλούς ανθρώπους στον Όσιο, οι οποίοι ζητούσαν την ευχή και την ευλογία του. Για να αποφύγει τον θόρυβο και να διατηρήσει την ησυχία στον πνευματικό του αγώνα, έφυγε από τον τόπο αυτό και μετοίκησε σε μονή που βρισκόταν εκεί κοντά. Και στον νέο τόπο της ασκήσεώς του ζούσε με προσευχή και αυστηρή άσκηση. Έτσι ο Όσιος Ευσέβιος αφού έζησε θεοφιλώς, κοιμήθηκε με ειρήνη σε ηλικία 90 ετών. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του Αγίου στις 15 Φεβρουαρίου. 

https://www.saint.gr

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ ΚΟΥΛΑΚΙΩΤΗΣ Ο ΕΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

 
Άγιος Ιωάννης Κουλακιώτης ο εν Θεσσαλονίκη
 
Ο Άγιος Νεομάρτυς Ιωάννης καταγόταν από την Κουλακιά, τη σημερινή κωμόπολη της Χαλάστρας (ή Πύργος) και ήταν δάσκαλος. Για κάποιο χρονικό διάστημα εγκαταβίωσε στο Άγιον Όρος, χωρίς να διευκρινίζεται εάν έχει λάβει το μοναχικό σχήμα ή ήταν λαϊκός και είχε υποτακτικό κάποιον Αργύρη.
Ο Ιωάννης βρισκόταν στη Θεσσαλονίκη, όταν κατά την διάρκεια ενός συμποσίου με Τούρκους, αυτοί ισχυρίσθηκαν πως δήθεν τους είχε πει ότι θέλει να γίνει και αυτός Μωαμεθανός. Ο Ιωάννης αρνήθηκε κατηγορηματικά τον ισχυρισμό τους, γι' αυτό και οδηγήθηκε στο παζάρι, πιθανόν στην κεντρική αγορά της πόλεως, όπου και εκτελέσθηκε άνευ δίκης με απαγχονισμό, ημέρα Τρίτη, ώρα 4 π.μ., το έτος 1776 μ.Χ. Μετά τον απαγχονισμό του, το λείψανο του Νεομάρτυρα ρίφθηκε στη θάλασσα.
Ακολουθία προς τιμή του νεομάρτυρος συνέθεσε ο μοναχός Γεράσιμος Μικραγιαννανίτης και ο αρχιμ. Ιωήλ Φραγκάκος, νυν μητροπολίτης Εδέσσης. Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του Αγίου στις 15 Φεβρουαρίου.
 
https://www.saint.gr

Δευτέρα 14 Φεβρουαρίου 2022

ΠΑΤΗΡ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ: "ΠΩΣ ΜΠΟΡΟΥΜΕ ΝΑ ΞΕΧΩΡΙΣΟΥΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΒΟΛΗ ΤΟΥ ΠΕΙΡΑΣΜΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΠΟΔΟΧΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΝΘΡΩΠΟ".

Πῶς µποροῦµε νὰ ξεχωρίσουµε τὴν προσβολὴ τοῦ πειρασµοῦ ἀπὸ τὴν ἀποδοχή του ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο; Μ᾿ ἄλλα λόγια, πῶς µποροῦµε νὰ καταλάβουµε πότε ἀρχίζει ἡ ἁµαρτία; Ἡ διάκρισις µεταξὺ προσβολῆς καὶ ἀποδοχῆς γιὰ τὸν ἀγωνιζόµενον πιστὸν εἶναι µᾶλλον εὐδιάκριτη.

Ἡ προσβολὴ τοῦ πειρασµοῦ δὲν κατασκευάζεται ἀπὸ ἐµᾶς, ἀλλὰ εἶναι ξαφνική, ἀναπάντεχη. ∆ὲν µπορεῖς νὰ πεῖς ὅτι θὰ ἀνοίξω τὴν τηλεόρασι καὶ ὃ τι βγεῖ θὰ τὸ ἀντιµετωπίσω. Ἐκεῖ παρασκευάζεις τὸν πειρασµόν. Εἶναι καὶ κάτι ἄλλο· ὁ κινηµατογράφος, ποὺ πληρώνεις καὶ εἰσιτήριο γιὰ νὰ δεῖς ἐκεῖνο ποὺ θὰ δεῖς.

Ὅταν ὅµως δὲν τὸν προετοιµάσης, εἶσαι ἀνύποπτος, περπατᾶς στὸν δρόµο σου, καὶ ἔλθει ἕνας πειρασµός, αὐτὸ εἶναι προσβολὴ πραγµατική. Ὅµως ἡ προσβολὴ δὲν εἶναι ἁµαρτία. Πολλοὶ µπερδεύουν τὰ πράγµατα, καὶ εἶναι ἀνάγκη νὰ ξέρουµε ἀπὸ πότε ἀρχίζει ἡ ἁµαρτία, γιὰ νὰ µὴν ἔχουµε τύψεις συνειδήσεως ὅτι εἴµαστε παρὰ πολὺ ἁµαρτωλοί.

Ἡ ἀποδοχή, ἀπὸ τὴν ὁποία ἀρχίζει ἡ ἁµαρτία, εἶναι ἡ συγκατάθεσις... Γιὰ µιὰ στιγµὴ τὰ µάτια µου εἶδαν κάτι· αὐτὸ εἶναι προσβολή. Ἀπὸ τὴν στιγµὴ ποὺ θὰ ἤθελα νὰ ἐπεξεργαστῶ αὐτὸ ποὺ εἶδα, ἀπὸ ἐκεῖ ἀρχίζει ἡ συγκατάθεσις, καὶ εἶναι τὸ πρῶτο στάδιο τῆς ἁµαρτίας.

Μετὰ τὴν συγκατάθεσι γεννιέται µιὰ κάποια ἐπιθυµία. Ἐπιθυµοῦµε αὐτὸ ποὺ ἤδη ἀποδεχθήκαµε. Μετὰ τὴν ἐπιθυµία ἔρχεται ἡ πρᾶξις, καὶ µετὰ ἔρχεται ἡ ἁµαρτία, καὶ µετὰ ὁ θάνατος. 

Ξεκινοῦµε ἀπὸ τὸν πειρασµόν, µετὰ ἡ ἐπιθυµία, µετὰ ἡ συγκατάθεσις (πρῶτα ἡ Εὔα εἶπε «ὡραῖος ὁ καρπὸς νὰ τὸν βλέπης καὶ νὰ τὸν γεύεσαι»), µετὰ εἶναι ἡ πρᾶξις, µετὰ ἡ ἁµαρτία, µετὰ ὁ πνευµατικὸς θάνατος. 

Ἂς ξέρουµε τὰ διαδοχικὰ στάδια τῆς ἁµαρτίας, γιὰ νὰ ξέρουµε καὶ νὰ ξεχωρίζουµε τὶς προσβολές. Πολλοὶ µιλοῦν γιὰ τὶς προσβολές, χωρὶς κἂν νὰ ἔχουν ἀποδεχθεῖ τίποτε, καὶ ὅµως ἔχουν τὴν ἐντύπωσι ὅτι ἔχουν ἁµαρτήσει. Καὶ ὄχι µόνον δὲν ἁµάρτησαν, ἀλλὰ ἔχουν καὶ ἔπαινον ἀπὸ τὸν Θεόν, ὅτι στὴν προσβολὴ δὲν ἐδέχθησαν τίποτε.

Πατήρ Ἀθανάσιος Μυτιληναίος

ΟΣΙΟΣ ΠΑΪΣΙΟΣ Ο ΑΓΙΟΡΕΙΤΗΣ: "ΤΟ ΚΟΜΠΟΣΧΟΙΝΙ,ΤΟ ΑΥΤΟΜΑΤΟ ΟΠΛΟ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ".

 ΤΟ ΚΟΜΠΟΣΧΟΙΝΙ: ΤΟ ΑΥΤΟΜΑΤΟ ΟΠΛΟ ΚΑΤΑ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ

– Γέροντα, ποιά σημασία έχει το κομποσχοίνι;

– Το κομποσχοίνι είναι μια κληρονομιά, μια ευλογία, που μας έχουν αφήσει οι Άγιοι Πατέρες μας. Και μόνο γι’ αυτό έχει μεγάλη αξία. Βλέπεις, σε κάποιον αφήνει ο παππούς του μια κληρονομιά ένα ασήμαντο πράγμα και το έχει μετά σαν φυλαχτό, πόσο μάλλον το κομποσχοίνι που μας το άφησαν κληρονομιά οι Άγιοι Πατέρες!

Παλιά, που δεν υπήρχαν ρολόγια, οι μοναχοί μετρούσαν την ώρα της προσευχής με το κομποσχοίνι, αλλά οι κόμποι του κομποσχοινιού ήταν απλοί. Κάποτε ένας ασκητής έκανε πολύ αγώνα, πολλές μετάνοιες κ.λπ., και ο διάβολος πήγαινε και έλυνε τους κόμπους του κομποσχοινιού του. Έκανε–έκανε μετάνοιες ο καημένος και απέκαμε, γιατί δεν μπορούσε να τις μετρά, αφού ο διάβολος του έλυνε συνέχεια τους κόμπους. Τότε παρουσιάσθηκε Άγγελος Κυρίου και του δίδαξε πώς να πλέκη τους κόμπους, ώστε σε κάθε κόμπο να σχηματίζωνται εννέα σταυροί. Ο διάβολος μετά, ο οποίος τρέμει τον σταυρό, δεν μπορούσε να τους λύση. Έτσι κάθε κόμπος του κομποσχοινιού έχει εννέα σταυρούς, που συμβολίζουν τα εννέα τάγματα των Αγγέλων.

– Γέροντα, τι σημαίνουν οι τριάντα τρεις, οι πενήντα, οι εκατό και οι τριακόσιοι κόμποι που έχουν τα κομποσχοίνια;

– Μόνον ο αριθμός τριάντα τρία είναι συμβολικός συμβολίζει τα τριάντα τρία χρόνια που έζησε ο Χριστός επάνω στην γη. Οι άλλοι αριθμοί απλώς μας βοηθούν να μετράμε τις μετάνοιες που κάνουμε ή πόσες φορές θα πούμε την ευχή.

Μερικές μηχανές έχουν ένα σχοινί με μια χειρολαβή στην άκρη και, όταν θέλης να τις βάλης μπρος, τραβάς μερικές φορές το σχοινί με δύναμη, μέχρι να ξεπαγώσουν τα πνευματικά λάδια. Έτσι και το κομποσχοίνι είναι το σχοινί το οποίο τραβάμε μία – δύο – πέντε – δέκα φορές και ξεπαγώνουν τα πνευματικά λάδια και παίρνει μπρος η πνευματική μηχανή της αδιάλειπτου προσευχής, οπότε δουλεύει μετά μόνη της η καρδιά στην ευχή. Αλλά, και όταν η καρδιά πάρη μπρος στην ευχή, και πάλι δεν πρέπει να καταργήσουμε το κομποσχοίνι, για να μην παρακινηθούν και άλλοι να το καταργήσουν, ενώ δεν πήρε ακόμη μπρος η καρδιά τους στην ευχή.

– Όταν, Γέροντα, κρατώ το κομποσχοίνι μου και λέω την ευχή μηχανικά, μήπως υπάρχει κίνδυνος ανθρωπαρέσκειας;

– Αν κάνης κομποσχοίνι εξωτερικά από ανθρωπαρέσκεια, ακόμη και τα χέρια σου να ξεφλουδίσης, σε τίποτε δεν θα σε ωφελήση. Μόνον κούραση θα σου φέρη και την ψευδαίσθηση ότι δήθεν ασχολείσαι με την νοερά προσευχή.

– Γέροντα, εγώ δεν έχω συνηθίσει να κρατώ κομποσχοίνι.

– Το κομποσχοίνι να το κρατάς, για να μην ξεχνάς την ευχή, την οποία πρέπει να εργάζεσαι εσωτερικά, στην καρδιά. Όταν μάλιστα βγαίνης από το κελλί σου, να θυμάσαι ότι ο εχθρός είναι έτοιμος για επίθεση. Γι’ αυτό, να μιμήσαι τον καλό στρατιώτη που βγαίνοντας από το πολυβολείο έχει πάντοτε «ανά χείρας» το αυτόματο όπλο. Το κομποσχοίνι έχει μεγάλη δύναμη είναι το όπλο του μοναχού και οι κόμποι είναι σφαίρες, που θερίζουν τα ταγκαλάκια.

ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΙΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ ΛΟΓΟΙ ς’ ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΕΥΧΗΣ

Ιερόν Ησυχαστήριον «Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος «Σουρωτη Θεσσαλονίκης.

ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ Ο ΝΕΟΜΑΡΤΥΡΑΣ Ο ΕΞ ΙΧΘΥΟΣ

 
Άγιος Νικόλαος ο Νεομάρτυρας ο εξ Ιχθύος της Κορινθίας
 
Ο Νεομάρτυς Νικόλαος καταγόταν από το χωριό Ψάρι της Κορινθίας. Οι γονείς του ονομάζονταν Ιωάννης και Καλή και ήταν ευσεβείς και φιλόθεοι.
Ο Άγιος, σε ηλικία 12 ετών, έμεινε ορφανός από πατέρα. Έτσι έφυγε στη Σηλυβρία, όπου αργότερα νυμφεύθηκε και απέκτησε παιδιά. Από εκεί μετέβη στην Κωνσταντινούπολη και ασκούσε το επάγγελμα του πλανόδιου παντοπώλη.

Κατηγορήθηκε από Αγαρηνούς συναδέλφους του ότι εξύβρισε τη θρησκεία του Μωάμεθ. Γι' αυτό συνελήφθη, επί της βασιλείας του σουλτάνου Σουλεϊμάν Α' (1520 - 1566) και οδηγήθηκε στον κριτή. Ο Άγιος Νικόλαος ομολόγησε την πίστη του στον Χριστό και έλεγξε τη θρησκεία των Τούρκων ως ψευδή. Δεν υπέκυψε στα βασανιστήρια και τις κολακείες. Έτσι τον έριξαν πρώτα στην πυρά και ύστερα τον αποκεφάλισαν. Ήταν το έτος 1554 μ.Χ.

Κατηγορήθηκε από Αγαρηνούς συναδέλφους του ότι εξύβρισε τη θρησκεία του Μωάμεθ. Γι' αυτό συνελήφθη, επί της βασιλείας του σουλτάνου Σουλεϊμάν Α' (1520 - 1566) και οδηγήθηκε στον κριτή. Ο Άγιος Νικόλαος ομολόγησε την πίστη του στον Χριστό και έλεγξε τη θρησκεία των Τούρκων ως ψευδή. Δεν υπέκυψε στα βασανιστήρια και τις κολακείες. Έτσι τον έριξαν πρώτα στην πυρά και ύστερα τον αποκεφάλισαν. Ήταν το έτος 1554 μ.Χ.
 
Η Κάρα του Αγίου βρίσκεται στη Μονή Μεγ. Μετεώρου. Η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του Αγίου στις 14 Φεβρουαρίου. Ακολουθία του μάρτυρος συνέγραψε ο Ιερομόναχος Δαμασκηνός, ο μετέπειτα Επίσκοπος Λιτής και Ρενδίνης, την οποία αργότερα εξέδωσε και ο Μητροπολίτης Θεσσαλιώτιδος και Φαναριοφερσάλων Ιεζεκιήλ.
 
http://www.saint.gr

ΟΣΙΟΣ ΔΑΜΙΑΝΟΣ Ο ΜΟΝΑΧΟΣ

 
Όσιος Δαμιανός ο μοναχός
 
Ο Άγιος Δαμιανός γεννήθηκε στο χωριό Μυρίχοβο Αγράφων (σήμερα Αγία Τριάδα) περί το 1510 μ.Χ. από ευσεβείς γονείς. Από την παιδική ακόμη ηλικία αγάπησε τον μοναχικό βίο και θέλησε να ενδυθεί το αγγελικό σχήμα του μοναχού. Έτσι άφησε τη γενέτειρά του και μετέβη στο Άγιον Όρος, στη μονή Φιλοθέου, όπου εκάρη μοναχός.

Μετά από λίγο καιρό αφήνει τη μονή και αναχωρεί, για να μονάσει σε ασκητήριο και να αφιερωθεί περισσότερο στην προσευχή. Πήγε, λοιπόν, κοντά σε κάποιον ασκητή που τον έλεγαν Δομέτιο. Έμεινε πλησίον του σχεδόν τρία χρόνια και ο μοναχός Δαμιανός πρόκοψε σε όλες τις αρετές και τα πνευματικά αγαθά. Μάλιστα δε, αξιώθηκε κάποτε να ακούσει τη φωνή του Κυρίου που του έλεγε: «Δαμιανέ, δεν πρέπει να ζητάς μόνο το δικό σου πνευματικό συμφέρον, αλλά και των άλλων».

Μετά από αυτό ο Μοναχός Δαμιανός εγκαταλείπει το Άγιον Όρος και πηγαίνει στην περιοχή του Ολύμπου. Εκεί κήρυττε τον λόγο του Θεού, παρακινούσε τους Χριστιανούς να μετανοήσουν, να αποφεύγουν τις αδικίες και τις κακίες και τους προέτρεπε να εφαρμόζουν το θέλημα του Θεού. Ο λόγος του όμως ενόχλησε κάποιους, οι οποίοι τον κατηγόρησαν ότι είναι λαοπλάνος και ψεύτης. Ο Όσιος δεν έδωσε σημασία στις κατηγορίες αυτές και αναχωρεί για την περιοχή της Λάρισας και του Κισσάβου. Μετά από εκεί φθάνει στα Άγραφα. Εκεί, στην Καρύτσα Δοπόλων, ιδρύει τη μονή της Παναγίας Πελεκητής, που ήταν το ιεραποστολικό ορμητήριό του. Ουσιαστικά ανακαίνισε τη μονή που είχε υποστεί μεγάλες καταστροφές και έτσι πέρασε στη συνείδηση του λαού του Θεού ως κτήτορας αυτής. Δυστυχώς, και εκεί, άνθρωποι δυσσεβείς τον κατηγόρησαν ως λαοπλάνο και ψευδοκαλόγερο. Έτσι φεύγει και πηγαίνει στον Κίσσαβο και δίπλα στο χωριό Ανατολή, κτίζει ένα νέο μοναστήρι προς τιμή του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου. Πλήθος πιστών τον επισκέπτεται, για να ακούσει το κήρυγμά του και τις πνευματικές του νουθεσίες.

Κάποια στιγμή ο Δαμιανός πηγαίνει για δουλειές της μονής στο γειτονικό χωριό Βουλγαρινή. Εκεί συλλαμβάνεται από τον Τούρκο διοικητή της Λάρισας, με την κατηγορία ότι παρεμποδίζει την αγοραπωλησία εμπορευμάτων κατά τις Κυριακές και παρακινεί τους Έλληνες να μένουν σταθεροί στην πίστη τους.
Τον οδηγούν στην φυλακή και τον βασανίζουν. Του δένουν τα πόδια και τον τράχηλο με βαριές αλυσίδες και τον απειλούν για τη ζωή του. Μάταια όμως. Ο Άγιος ομολογεί την πίστη του στον Χριστό και ο Τούρκος διοικητής προστάζει να θανατωθεί και μετά να ριχθεί στη φωτιά. Οι στρατιώτες τον πήραν και τον κτύπησαν δυνατά στο κεφάλι με τον πέλεκυ. Ο Άγιος, ημιθανής όπως ήταν, έπεσε στο έδαφος. Τότε εβλήθη στην κάμινο του πυρός και ότι απέμεινε από το ιερό λείψανό του το έριξαν στον Πηνειό ποταμό.

Ο Οσιομάρτυς Δαμιανός έλαβε το στέφανο του μαρτυρίου το έτος 1568 μ.Χ. Ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης, μάλλον λαθεμένα, αναφέρει ως ημερομηνία του μαρτυρίου του, την 23η Φεβρουαρίου. Η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του Οσίου στις 14 Φεβρουαρίου.
 
http://www.saint.gr

Κυριακή 13 Φεβρουαρίου 2022

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΤΡΩΝΟΣ: ΚΗΡΥΓΜΑ ΣΤΗΝ ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΤΕΛΩΝΗ ΚΑΙ ΤΟΥ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ!

 Γεώργιος Πατρώνος:
"Κήρυγμα στην Κυριακή του Τελώνη και του Φαρισαίου"
 
Εισαγωγικά
Με την επιλογή της ευαγγελικής περικοπής του Τελώνου και του Φαρισαίου θέλει η Εκκλησία μας να μας εισαγάγει στο πνεύμα της περιόδου του Τριωδίου. Και όπως γνωρίζουμε πρόκειται για μια περίοδο ιδιαίτερης πνευματικής προετοιμασίας, μετανοίας, άσκησης και νηστείας, εν όψει των συγκλονιστικών γεγονότων της Μεγάλης Εβδομάδας και του Πάσχα που ακολουθούν.
 
Η Εκκλησία δεν επιλέγει τυχαία τα σχετικά αναγνώσματα από τα ιερά κείμενα της Καινής Διαθήκης. Τα εντάσσει σε μια εσωτερική λογική, οργανικής σύνδεσης μεταξύ τους, αλλά και λειτουργικής σχέσης με τα ευαγγελικά γεγονότα, καθώς και με τους ποιμαντικούς σκοπούς τους οποίους έχει θέσει, για μια μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στην πνευματική καθοδήγηση των πιστών. Έτσι αποφεύγει τους εξωτερικούς εντυπωσιασμούς και προχωρεί σε μια ουσιαστικότερη ποίμανση του λαού του Θεού.
 
Κατά τη θρησκευτική σημασιολογία, ο Τελώνης και ο Φαρισαίος εκπροσωπούν δύο διαφορετικούς κόσμους. Προβάλλονται, επομένως, ως τύποι ζωής προς αποδοχή ή απόρριψη. Ο Τελώνης εκ προοιμίου θεωρείται αμαρτωλός και γι' αυτό είναι κατακριτέος από τους θρησκευτικούς ανθρώπους, ενώ ο Φαρισαίος ακραιφνής και καθαρόαιμος θρησκευτικός τύπος, που καλούνται οι πάντες να τον σέβονται και να τον μιμούνται για τις αρετές του και την αγαθοεργία του. Όμως στην αγιογραφική και βιβλική αντίληψη και ερμηνεία ανατρέπεται αυτή η λογική και τα πρόσωπα της ευαγγελικής διήγησης, του Τελώνου και του Φαρισαίου, παίρνουν άλλες διαστάσεις. Μάλλον ο Τελώνης δικαιώνεται και καταξιώνεται, ενώ ο Φαρισαίος προβάλλεται ως θρησκευτικός τύπος προς αποφυγήν.
 
1. Ο Φαρισαίος τύπος θρησκευτικής ανεντιμότητας
 
Ο Φαρισαίος λόγω παράδοσης και θρησκευτικής αγωγής εθεωρείτο άνθρωπος της προσευχής, της νηστείας και της φιλανθρωπίας. Θα περιμέναμε, όμως, αυτά τα θετικά στοιχεία να μην οδηγούν μόνο σε μια κοινωνική και θρησκευτική καταξίωση, αλλά και σε μια αποδοχή και δικαίωση ενώπιον του Θεού.

Χωρίς αμφιβολία οι Φαρισαίοι της εποχής εκείνης είχαν κατορθώσει μαζί με τους Γραμματείς να αποτελέσουν μια ισχυρή ομάδα που ασκούσαν έντονη κοινωνική επιρροή. Επηρέαζαν και έλεγχαν τους θρησκευτικούς ανθρώπους και είχαν μεγάλη εξουσία, εξαιτίας του πλούτου και της δύναμης που διέθεταν. Ήταν παραδοσιακοί και συντηρητικοί άνθρωποι με ακραίες τοποθετήσεις, και διακατέχονταν από έναν έντονο, φαρισαϊσμό, που σημαίνει νοοτροπία υποκριτική και τυπολατρική. Δεν αποδέχονταν καμιά αλλαγή και καμιά ανανέωση. Όλα ήθελαν να βρίσκονται υπό τον έλεγχό τους και προέτρεπαν στην αυστηρή εφαρμογή του Μωσαϊκού νόμου και των λατρευτικών διατάξεων.

Ο Φαρισαίος εκμεταλλεύεται την εκτίμηση των άλλων και εμπορεύεται τη θρησκευτική του θέση. Ψεύδεται ασύστολα προς τους συνανθρώπους του και εμπαίζει το Θεό με τη θρησκευτική υποκριτικότητά του.

Ο Θεός, όμως, έχει άλλα κριτήρια. Δεν πλανάται από τις εξωτερικές συμπεριφορές και από τις θρησκευτικές αυτοεπιβεβαιώσεις. Τα κριτήρια του Θεού είναι διαφορετικά από τα δικά μας κριτήρια και αναφέρονται στα ουσιώδη της πνευματικής ζωής και ιδιαίτερα στην ταπεινόφρονα συνειδησιακή αυτοεκτίμησή μας.

Ξέρουμε, ότι η εγωκεντρική θρησκευτικότητα αλλοτριώνει, τελικά, τον άνθρωπο και τον κάνει υποκριτικό, υπερφίαλο και αντικοινωνικό. Ενώ, το ταπεινό φρόνημα φέρνει τον έναν άνθρωπο κοντά στον άλλο και τον συμφιλιώνει με τον Θεό. Ο θρησκευτικός άνθρωπος, αν δεν γίνεται κάθε μέρα κοινωνικότερος, γλυκύτερος και ελκυστικότερος, τότε δεν τον αποστρέφεται μόνο η κοινωνία αλλά και ο ίδιος ο Θεός.

Χωρίς αμφιβολία οι Φαρισαίοι της εποχής εκείνης είχαν κατορθώσει μαζί με τους Γραμματείς να αποτελέσουν μια ισχυρή ομάδα που ασκούσαν έντονη κοινωνική επιρροή. Επηρέαζαν και έλεγχαν τους θρησκευτικούς ανθρώπους και είχαν μεγάλη εξουσία, εξαιτίας του πλούτου και της δύναμης που διέθεταν. Ήταν παραδοσιακοί και συντηρητικοί άνθρωποι με ακραίες τοποθετήσεις, και διακατέχονταν από έναν έντονο, φαρισαϊσμό, που σημαίνει νοοτροπία υποκριτική και τυπολατρική. Δεν αποδέχονταν καμιά αλλαγή και καμιά ανανέωση. Όλα ήθελαν να βρίσκονται υπό τον έλεγχό τους και προέτρεπαν στην αυστηρή εφαρμογή του Μωσαϊκού νόμου και των λατρευτικών διατάξεων.
Ο Φαρισαίος εκμεταλλεύεται την εκτίμηση των άλλων και εμπορεύεται τη θρησκευτική του θέση. Ψεύδεται ασύστολα προς τους συνανθρώπους του και εμπαίζει το Θεό με τη θρησκευτική υποκριτικότητά του.
Ο Θεός, όμως, έχει άλλα κριτήρια. Δεν πλανάται από τις εξωτερικές συμπεριφορές και από τις θρησκευτικές αυτοεπιβεβαιώσεις. Τα κριτήρια του Θεού είναι διαφορετικά από τα δικά μας κριτήρια και αναφέρονται στα ουσιώδη της πνευματικής ζωής και ιδιαίτερα στην ταπεινόφρονα συνειδησιακή αυτοεκτίμησή μας.
Ξέρουμε, ότι η εγωκεντρική θρησκευτικότητα αλλοτριώνει, τελικά, τον άνθρωπο και τον κάνει υποκριτικό, υπερφίαλο και αντικοινωνικό. Ενώ, το ταπεινό φρόνημα φέρνει τον έναν άνθρωπο κοντά στον άλλο και τον συμφιλιώνει με τον Θεό. Ο θρησκευτικός άνθρωπος, αν δεν γίνεται κάθε μέρα κοινωνικότερος, γλυκύτερος και ελκυστικότερος, τότε δεν τον αποστρέφεται μόνο η κοινωνία αλλά και ο ίδιος ο Θεός.

2. Ο Τελώνης τύπος ταπεινόφρονα ανθρώπου
 
Ενώ όλα αυτά συμβαίνουν με τον Φαρισαίο, ο Τελώνης της ευαγγελικής περικοπής προβάλλει τον ταπεινόφρονα άνθρωπο, αν και δεν έχει κάποια εμφανή θρησκευτική παιδεία. Στον ιερό χώρο του Ναού, όπου εισέρχονται και οι δύο, έχουμε δύο διαφορετικές πνευματικές συμπεριφορές. Ο Φαρισαίος, κατά την παραβολή, «σταθείς προς εαυτόν» αρχίζει να προσεύχεται. Η προσευχή του είναι μια αυτοεπιβεβαίωση. Κατέχεται από το αίσθημα της αυτοϊκανοποίησης, διότι δεν είναι «ώσπερ οι λοιποί των ανθρώπων», δηλαδή «άρπαγες, άδικοι, μοιχοί». Ο ίδιος έχει τη συνείδηση ότι είναι μοναδικός, αφού, όπως λέει, «νηστεύει δις του Σαββάτου», αποδίδει στους φτωχούς το ένα δέκατο των κερδών του, και προπαντός δεν είναι «ως ούτος ο τελώνης».
Από την άλλη πλευρά, σε μια σκοτεινή και αθέατη γωνιά του Ναού, ο τελώνης, μη τολμώντας ακόμη να σηκώσει τα μάτια του προς τον ουρανό, ελεεινολογεί ταπεινόφρονα τον εαυτό του και ζητεί το έλεος του Θεού, λέγοντας, «ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ». Αυτή η μυστική κραυγή του τελώνη, που αναδεικνύεται τύπος ενός βαθύτατα σεμνού και πνευματικού άνθρωπου, καθιερώθηκε, όπως γνωρίζουμε, ως η μυστική ευχή των ανθρώπων της άσκησης και της προσευχής.
Και η παραβολή καταλήγει στο συγκλονιστικό συμπέρασμα, ότι ο μεν τελώνης «κατέβη δεδικαιωμένος εις τον οίκον του», ο δε Φαρισαίος καταδικάζεται στη συνείδηση όλων των ανθρώπων τους οποίους περιφρόνησε στη ζωή και προπαντός απορρίπτεται ο φαρισαϊσμός του από τον ίδιο τον Θεό. Το τελικό συμπέρασμα της όλης ευαγγελικής περικοπής είναι, «ότι πας ο υψών εαυτόν ταπεινωθήσεται, ο δε ταπεινών εαυτόν υψωθήσεται».
Ο Τελώνης είχε πλήρη συναίσθηση της αθλιότητάς του και της αμαρτωλότητάς του. Όταν απευθύνεται στον Θεό δεν παίζει με τις λέξεις και προπαντός δεν εμπαίζει τα ιερά και τα όσια. Η βαθύτατη υπαρξιακή και συγκλονιστική κραυγή του είναι ικανή να εκπορθήσει τις πύλες του ελέους του Θεού, γιατί είναι έκφραση μιας υγιούς αυτογνωσίας και αυτοσυνειδησίας. Η πνευματική ζωή επιβάλλει τιμιότητα και εντιμότητα. Ο θρησκευτικός εμπαιγμός και φαρισαϊσμός ιδιαίτερα καταδικάζεται εδώ.
Η παραβολή του Τελώνη και του Φαρισαίου ανατρέπει τη λογική των συσχετισμών και των εξωτερικών εντυπώσεων. Δεν δικαιώνεται ενώπιον του Θεού ο Φαρισαίος αλλά ο Τελώνης, έστω και αν η εκτίμηση των ανθρώπων είναι διαφορετική. Το συμπέρασμα της παραβολής αποτελεί, πράγματι, ένα θρησκευτικό σκάνδαλο. Το κριτήριο του Θεού δεν λειτουργεί βάσει της θρησκευτικής λογικής και αυτό πρέπει να το έχουν υπόψη τους ιδιαίτερα οι ζηλωτές θρησκευτικοί τύποι. Γιατί, ενώ στη θρησκευτική λογική τους οι ίδιοι αυτοδικαιώνονται, τελικά μπορεί να βρεθούν εκτός νυμφώνος και εκείνοι οι οποίοι μέμφονται τους εαυτούς τους να δικαιωθούν.

3. Η εγωκεντρική θρησκευτικότητα και η κοσμική κοινωνικότητα
 
Η εγωκεντρική θρησκευτικότητα αλλοτριώνει τον άνθρωπο και απαξιώνει τις δήθεν αρετές του. Υπάρχει κίνδυνος αυτός που αισθάνεται καθαρός να γίνει υπερφίαλος, ψεύτικος και αντικοινωνικός. Μόνο το ταπεινό φρόνημα συμφιλιώνει τον άνθρωπο με τους συνανθρώπους του και με τον ίδιο τον Θεό. Η ταπεινοφροσύνη γίνεται ελκτική και κοινωνικά λειτουργική. Είναι αρετή ενοποιητική και εκκλησιαστικά καταξιωμένη. Θεωρείται η ύψιστη αρετή ιδιαίτερα μέσα στους κανόνες της μοναχικής πολιτείας.
Ασφαλώς προκαλεί θλίψη η απόρριψη του Φαρισαίου και η δικαίωση του Τελώνη. Η απόρριψη του θρησκευτικού ανθρώπου και η αποδοχή του κοσμικού. Και είναι μεγάλο κρίμα, ένας άνθρωπος της προσευχής και της νηστείας, της εφαρμογής των θρησκευτικών κανόνων και εντολών, της ηθικότητας και της φιλανθρωπίας, των καλών έργων και των θετικών εντυπώσεων, να μη δικαιώνεται από τον Θεό. Και τούτο, γιατί στην κάθε του εκδήλωση προβάλλει το εγώ του. Ενώ ο Τελώνης, στην έσχατη αχρείωση και ταπεινότητά του, αισθάνεται την μηδαμινότητά του και εκζητάει απεγνωσμένα το έλεος του Θεού.
Η αναπάντεχη αυτή εκτίμηση και κατάληξη της παραβολής δεν οφείλεται, πάντως, σε κάποια παραδοξότητα του Θεού. Οφείλεται μόνο στην εωσφορική αυτοεπιβεβαίωση και στην εγωιστική απόρριψη των άλλων. Την αρετή την βλέπουν μόνο σε αναφορά με τον εαυτό τους και τους άλλους τους θεωρούν ανάξιους και αμαρτωλούς. Ακόμη, η απολυτοποίηση της προσωπικής μας αρετής αμφισβητεί το δικαίωμα στον Θεό να έχει διαφορετική εκτίμηση και να εκχωρεί το έλεός του και τη συγχωρητικότητα και προς τους αμαρτωλούς.
Αλλά και η δικαίωση στο πρόσωπο του κοσμικού και ταπεινού Τελώνη όλων ημών των αμαρτωλών και αναξίων είναι μια ύψιστη ελπίδα για όλη την ανθρωπότητα. Κανένας δεν αποκλείεται από το δείπνο της βασιλείας του Θεού. Η οδός της σωτηρίας είναι εύθετος και για τους ταπεινούς της ζωής. Το μήνυμα είναι συγκλονιστικό και ελπιδοφόρο, «πας ο υψών εαυτόν ταπεινωθήσεται, ο δε ταπεινών εαυτόν υψωθήσεται».

Επίλογος

Το σημερινό αποστολικό Ανάγνωσμα προς την ίδια κατεύθυνση καλεί όλους μας. Μας καλεί η πίστη να επιβεβαιώνεται καθημερινά στη βίωση της μακροθυμίας, της αγάπης και της υπομονής, ιδιαίτερα προς τους μικρούς και αδυνάτους. Θα ήταν ερμηνευτικό λάθος να εκλάβουμε την παραβολή ως εναντίωση προς τη θρησκευτικότητα και καταξίωση της κοσμικότητας. Ούτε και ο Κύριος κατηγορεί τον Φαρισαίο για τις αρετές του, ή επαινεί τον Τελώνη για την αναξιότητά του.
Το ενδιαφέρον επικεντρώνεται κυρίως στο φαρισαϊκό υπεροπτικό πνεύμα και στην ταπεινότητα του Τελώνη. Ο Φαρισαίος κατακρίνεται γιατί στηρίζει την ιστορική καταξίωση και την εσχατολογική δικαίωσή του στην προσωπική αξία και στην θρησκευτική ιδιαιτερότητα και όχι στην κρίση και το έλεος του Θεού. Και ο Τελώνης δεν επαινείται για την αμαρτωλότητά του, αλλά κυρίως για την αυτογνωσία του και την αίσθηση της αναξιότητάς του. Επαφίεται στο έλεος του Θεού και εξαρτά τη σωτηρία του αποκλειστικά και μόνο από τη χάρη και την αγάπη του Κυρίου. Αυτή η αναφορά του εαυτού μας και της ζωής μας στον Θεό σώζει την κατάσταση.
Όταν κανείς εξουθενώνει και ταπεινώνει τους άλλους με τη στάση του και τη συμπεριφορά του, όταν διακατέχεται από αρνητικά αισθήματα προς τον πλησίον, τότε και ο Θεός τον αρνείται και τον απορρίπτει. Όποιος, όμως, έχει ταπεινόφρονα αισθήματα, μέμφεται τον εαυτό του για τις ελείψεις του και επαινεί τις προσπάθειες των άλλων για το καλό και το αγαθό, τότε και ο Θεός θα προσβλέψει επάνω του με συμπάθεια και κατανόηση για την ανθρώπινη αδυναμία. Ο δρόμος του Θεού είναι τόσο απλός και φυσικός. Η αγιότητα γίνεται μια απλή υπόθεση μέσα στην Εκκλησία, βιώνεται στην αγάπη και την αποδοχή του άλλου, την μείζονα αυτή αρετή
-------------------------------------------------------
πηγή: Γ. Π. Πατρώνου, ομοτιμ. Καθηγητού Παν/μίου Αθηνών, «Κήρυγμα και Θεολογία», τ. Β΄, εκδ. Αποστολική Διακονία

ΑΓΙΟΣ ΕΥΛΟΓΙΟΣ, ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ

 
Άγιος Ευλόγιος, Αρχιεπίσκοπος Αλεξάνδρειας
 
Ο Άγιος Ευλόγιος καταγόταν από την Συρία και διακόνησε ως Πρεσβύτερος στην Αντιόχεια. Έζησε στα χρόνια της βασιλείας των αυτοκρατόρων Τιβερίου Α' του Θρακός (578-582 μ.Χ.), Μαυρικίου (582-602 μ.Χ.) και Φωκά (602-610 μ.Χ.) και έκανε Αρχιεπίσκοπος Αλεξανδρείας προ του Αγίου Ιωάννου του Ελεήμονος, στα χρόνια 579 - 607 μ.Χ.
Έζησε ζωή αγία, έκανε και πολλά θαύματα, ένα από τα όποια είναι και αυτό. Όταν ο Άγιος Λέων, επίσκοπος Ρώμης, έγραψε την πολυθρύλητη εκείνη επιστολή της Ορθοδοξίας και την έστειλε στην Δ' Οικουμενική Σύνοδο, που έγινε στη Χαλκηδόνα, τη διάβασε ο Όσιος αυτός Εύλόγιος και όχι μόνο την επαίνεσε αλλά και σ' όλους τη διακήρυξε. Ο Θεός θέλοντας να χαροποιήσει και τους δύο Αγίους άνδρες, έστειλε Άγγελο στον Ευλόγιο, με σχήμα Αρχιδιακόνου του Λέοντα, που τον ευχαριστούσε διότι αποδέχτηκε την επιστολή του Λέοντα. Ο Ευλόγιος συνομιλούσε με τον Άγγελο, νομίζοντας ότι συνομιλούσε με τον Αρχιδιάκονο του Πάπα Λέοντα. Όταν όμως έγινε άφαντος ο Άγγελος από μπροστά του, τότε κατάλαβε ότι ήταν Άγγελος Κυρίου και αφού ευχαρίστησε τον Θεό, παρέδωσε την αγία του ψυχή στα χέρια Του το 607 μ.Χ.
Σώζονται επτά κεφάλαια από το δογματικό έργο αυτού «Περί των δύο φύσεων του Κυρίου και Θεού και Σωτήρος ημών Ιησού Χριστού», αποσπάσματα από λόγο «Περί τριάδος και της Θείας Οικονομίας». Σώζεται, επίσης, λόγος «Εις τα Βαΐα και εις τον πώλον», αμφιβόλου όμως γνησιότητας. Η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του Αγίου στις 13 Φεβρουαρίου.
 
http://www.saint.gr

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΕΛΩΝΟΥ ΚΑΙ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥ- ΚΑΛΟ ΤΡΙΩΔΙΟ

Τελώνου και Φαρισαίου (Αρχή Τριωδίου)

Τριώδιο ονομάζεται το Λειτουργικό Βιβλίο της Εκκλησίας μας το οποίο περιλαμβάνει τους Ύμνους των Κυριακών, απο την Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου μέχρι και το Μεγάλο Σάββατο πρίν την Τελετή της Αναστάσεως. Ονομάζεται έτσι διότι οι περισσότεροι Κανόνες του Όρθρου (πρωινή Ακολουθία) περιέχουν τρείς Ωδές ενώ συνήθως περιέχουν εννέα Ωδές - την 8η και την 9η πάντοτε, ύστερα δε διαδοχικά μία από τις πέντε πρώτες.

Το Τριώδιο τοποθετείται στα Αναλόγια των Ναών μας στον Εσπερινό του Σαββάτου της Κυριακής του Τελώνου και του Φαρισαίου αφού πρώτα ο Πρωτοψάλτης το παραλάβει από την Εικόνα του Χριστού και το ασπασθεί. Έτσι ανοίγει το Τριώδιο, περίοδος η οποία διαιρείται σε τρείς μικρότερες, δηλ. Κυριακή Τελώνου και Φαρισαίου μέχρι Κυριακή της Τυροφάγου, Καθαρά Δευτέρα μέχρι το Σάββατο Του Λαζάρου και Κυριακή των Βαΐων το βράδυ μέχρι το Μεγάλο Σάββατο πριν την Ανάσταση. Παλαιότερα στην περίοδο του τριωδίου συμπεριλαμβάνονταν και η περίοδος από την Κυριακή του Πάσχα μέχρι την Κυριακή των αγίων πάντων. Αργότερα όμως οι ιερές ακολουθίες της περιόδου αυτής περιελήφθησαν σε ιδιαίτερο λειτουργικό βιβλίο το «Πεντηκοστάριο».

Για την διαμόρφωση του Τριωδίου, όπως το έχει στη χρήση της σήμερα η εκκλησία μας, έπαιξαν ρόλο όλες οι χριστιανικές γενεές από τον 5ο μέχρι τον 15ο αιώνα μ.Χ. (Το πρώτο έντυπο του Τριωδίου εξεδόθη το 1522 μ.Χ. στην Βενετία). Το γεγονός αυτό αποδεικνύεται από τις ασματικές ακολουθίες των εορτών του Αγίου Γρηγορίου του Παλαμά (Β' Κυριακή των Νηστειών), του Οσίου Ιωάννου της Κλίμακος (Δ' Κυριακή των Νηστειών), κ.α. Αποδεικνύεται επίσης από την εισαγωγή του επιτάφιου θρήνου, εγκωμίων, δηλαδή που ψάλλονται στον Επιτάφιο, και από την εισαγωγή των συναξαρίων του Νικηφόρου Καλλίστου του Ξανθόπουλου. Στην διαμόρφωση των ασματικού κύκλου του τριωδίου συνέβαλαν επίσης και διάσημοι υμνογράφοι και μελωδοί της εκκλησίας μας, όπως ο Ρωμανός ο Μελωδός, (βλέπε 1 Οκτωβρίου) και ο Ιωάννης Δαμασκηνός.

Το τριώδιο περισσότερο από όλα τα εκκλησιαστικά βιβλία που περιέχουν ιερές ακολουθίες οδηγεί τις ψυχές των πιστών τέκνων της ορθοδόξου εκκλησίας στην περισυλλογή και στην κατάνυξη. Για τον λόγο αυτό ονομάζεται και κατανυκτικό τριώδιο. Με τον κύκλο των εορτών του τριωδίου ανανεώνονται τα βιώματα της νηστείας, της εγκράτειας, της μετάνοιας, και της χαρμολύπης.

Οι Κυριακές του Τριωδίου είναι οι εξής:

1. Τελώνου και Φαρισαίου
2. Ασώτου
3. Απόκρεω
4. Τυροφάγου

Η πρώτη εβδομάδα, που τελειώνει την Κυριακή του Ασώτου, λέγεται και Προφωνή ή Προφωνέσιμη, επειδή παλιά προφωνούσαν, δηλαδή διαλαλούσαν ότι άρχιζαν οι αποκριές. Η εβδομάδα αυτή λέγεται και αμόλυτη ή απόλυτη, επειδή τότε οι ψυχές των πεθαμένων βγαίνουν στον Πάνω Κόσμο.

Η δεύτερη εβδομάδα λέγεται Κρεατινή ή της Κρεοφάγου ή Ολόκριγια, επειδή έτρωγαν κρέας και δεν νηστεύουν Τετάρτη και Παρασκευή. Η Κυριακή της εβδομάδας αυτής, η Κυριακή της Απόκρεω, ονομάστηκε έτσι γιατί ήταν η τελευταία μέρα της κρεοφαγίας (από + κρέας) όλης της περιόδου του Τριωδίου.

Η τρίτη εβδομάδα λέγεται Τυρινή ή της Τυροφάγου, επειδή έτρωγαν γαλακτοκομικά προϊόντα. Από τη Δευτέρα, μια εβδομάδα πριν την Καθαρή Δευτέρα, άρχιζε η αποχή από το κρέας και επιβαλλόταν η χρήση τυριού και γαλακτερών σαν ενδιάμεση άσκηση μεταξύ κρεοφαγίας και νηστείας.

Τελώνη και του Φαρισαίου
Η πρώτη Κυριακή του Τριωδίου είναι αφιερωμένη στην διδακτική παραβολή του Τελώνου και του Φαρισαίου, την οποία ο Κύριος διηγήθηκε, προκειμένου να διδάξει την αρετή της ταπεινώσεως και να στηλιτεύσει την έπαρση.

Η τάξη των Φαρισαίων εκπροσωπούσε την υποκρισία και την εγωιστική αυτάρκεια και έπαρση. Τα μέλη της απόλυτα αποκομμένα από την υπόλοιπη ιουδαϊκή κοινωνία, αποτελούσαν, λαθεμένα, το μέτρο σύγκρισης της ευσέβειας και της ηθικής για τους Ιουδαίους. Αντίθετα οι τελώνες ήταν η προσωποποίηση της αδικίας και της αμαρτωλότητας . Ως φοροεισπράκτορες των κατακτητών Ρωμαίων διέπρατταν αδικίες, κλοπές, εκβιασμούς, τοκογλυφίες και άλλες ειδεχθείς ανομίες και γι' αυτό τους μισούσε δικαιολογημένα ο λαός. Δύο αντίθετοι τύποι της κοινωνίας, οι οποίοι εκπροσωπούσαν τις δύο αυτές τάξεις, ανέβηκαν στο ναό να προσευχηθούν. Ο πρώτος ο νομιζόμενος ευσεβής, έχοντας την αυτάρκεια της δήθεν ευσέβειάς του ως δεδομένη, στάθηκε με έπαρση μπροστά στο Θεό και άρχισε να απαριθμεί τις αρετές του, οι οποίες ήταν πραγματικές. Τις εξέθετε προκλητικότατα εις τρόπον ώστε απαιτούσε από το Θεό να τον επιβραβεύσει γι' αυτές. Για να εξαναγκάσει το Θεό έκανε και αήθη σύγκρισή του με άλλους ανθρώπους και ιδιαίτερα με τον συμπροσευχόμενό του τελώνη.

Αντίθετα ο όντως αμαρτωλός τελώνης συναισθάνεται τη δεινή του κατάσταση και με συντριβή και ταπείνωση ζητεί το έλεος του Θεού. Αυτή η μετάνοιά του τον δικαιώνει μπροστά στο Θεό. Γίνεται δεκτή η προσευχή του, σε αντίθεση με τον υποκριτή Φαρισαίο, ο οποίος όχι μόνο δεν έγινε δεκτή η προσευχή του, αλλά σώρευσε στον εαυτό του περισσότερο κρίμα, εξαιτίας της εγωπάθειάς του.

Οι Πατέρες της Εκκλησίας μας όρισαν να είναι αφιερωμένη η πρώτη Κυριακή του Τριωδίου στη διδακτική αυτή παραβολή του Κυρίου για να συνειδητοποιήσουν οι πιστοί πως η υπερηφάνεια είναι η αγιάτρευτη ρίζα του κακού στον άνθρωπο, η οποία τον κρατά μακριά από την αγιαστική χάρη του Θεού και πως η ταπείνωση είναι το σωτήριο αντίδοτο της καταστροφικής πορείας, που οδηγεί τον άνθρωπο η εγωπάθεια.