Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: Ο
πλούσιος μπορεί να δικαιωθεί με την ελεημοσύνη, αλλά και ο φτωχός με την υπομονή.
ΑΝ ΒΙΑΖΕΣΑΙ ΝΑ ΔΕΙΣ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ, ΑΡΧΙΣΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ. ΕΙΝΑΙ Ο ΣΥΝΤΟΜΟΤΕΡΟΣ ΔΡΟΜΟΣ.
Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: Ο
πλούσιος μπορεί να δικαιωθεί με την ελεημοσύνη, αλλά και ο φτωχός με την υπομονή.
ΑΓΙΟΣ
ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ
Ο
πιο άριστος και δημοφιλής διδάσκαλος της Χριστιανικής Εκκλησίας
Ο ιερός Χρυσόστομος
υπήρξε και αναγνωρίζεται ως ο πιο άριστος και δημοφιλής διδάσκαλος της
Χριστιανικής Εκκλησίας. Κανένας δεν εξήγησε όπως αυτός, με τόσο πλούτο και τόση
σαφήνεια, τα νοήματα των θείων Γραφών, ούτε υπήρξε εφάμιλλός του στην
ετυμολογία, την απλότητα, αλλά και στη φλόγα και τη δύναμη της ρητορείας.
Υπήρξε ρήτορας θαυμαστός, λογοτέχνης απαράμιλλος,
βαθύτατος και διεισδυτικότατος, ψυχολόγος και καταπληκτικός κοινωνιολόγος, με
αίσθημα χριστιανικής ισότητας, χωρίς προνομιούχους, με καθολική αδελφότητα.
Παράλληλα όμως με αυτά υπήρξε και αδυσώπητος ελεγκτής κάθε παρανομίας,
κοινωνικής αδικίας και κακίας, κάτι που έγινε αιτία να δημιουργήσει φοβερούς
εχθρούς, και μάλιστα αυτήν την αυτοκράτειρα Ευδοξία, επειδή ήλεγχε τις
παρανομίες της.
Ανήκει σ' αυτούς που
φαίνονται «ὡς φωστῆρες ἐν κόσμῳ» (Προς Φιλιππησίους, 6:15.), δηλαδή σαν φωτεινά
αστέρια μέσα στον κόσμο.
Γέροντας Σωφρόνιος Σαχάρωφ
Περί των λογισμών από τους δαίμονες
Χωρίς την ταπείνωση του Χριστού δεν καθαρίζεται ο νους
και δεν αναπαύεται ποτέ η ψυχή εν τω Θεώ, αλλά ταράζεται πάντοτε από διάφορους
λογισμούς, που παρεμποδίζουν τη θεωρία του Θεού.
Να πολεμάς τους εχθρούς (τους δαίμονες) με την
ταπείνωση. Όταν δεις ότι κάποιος άλλος νους παλεύει με το νου σου, ταπείνωσε
τον εαυτό σου και θα παύσει ο πόλεμος.
Για να αποκτήσει, όμως, η ψυχή
ανάπαυση από τα δαιμόνια, πρέπει να ταπεινώνεται και να λέει: «Είμαι χειρότερος
απ’ όλους, είμαι πιο άθλιος από κάθε κτήνος και από κάθε θηρίο».
Όπως οι άνθρωποι μπαίνουν στο σπίτι και βγαίνουν, έτσι
και οι λογισμοί έρχονται από τα δαιμόνια και πάλι μπορεί να φύγουν, αν δεν τους
δεχόμαστε.
Αν ο λογισμός σου λέει «κλέψε», και συ υπακούσεις,
δίνεις με αυτόν τον τρόπο στο δαιμόνιο εξουσία επάνω σου. Αν ο λογισμός σου
λέει «φάει πολύ, ώσπου να χορτάσεις», και συ φας πολύ, τότε πάλι σε εξουσιάζει
το δαιμόνιο. Κι έτσι, αν ο λογισμός κάθε πάθους σε νικά, θα καταντήσεις
κατοικία δαιμόνων.
Αν, όμως, αρχίσεις με την πρέπουσα μετάνοια, τότε θα αρχίσουν να τρέμουν οι δαίμονες και θ΄ αναγκαστούν να φύγουν".
Ἅγιος Μάξιμος ὁ Ὁμολογητής
Γιά πέντε αἰτίες λένε ὅτι ὁ
Θεός ἐπιτρέπει
νά πολεμούμαστε ἀπό τούς
δαίμονες
Πρώτη λένε ὅτι εἶναι ἐκείνη κατά τἠν ὁποία,
πολεμούμενοι ἀπό τούς δαίμονες καί ἀντιπαρατάσσοντας πρός αὐτούς τόν δικό μας
πόλεμο, φθάνομε στό νά διακρίνουμε τήν ἀρετή ἀπό τήν κακία.
Δεύτερη αἰτία εἶναι, ἀφοῦ μέ τόν πόλεμο καί τόν κόπο ἀποκτήσουμε τήν
ἀρετή, νά τήν κρατᾶμε σταθερή καί ἀμετάβλητη.
Τρίτη εἶναι, προκόβοντας στήν ἀρετή, νά μήν ὐπερηφανευμόμαστε,
ἀλλά νά μάθουμε νά εἴμαστε ταπεινόφρονες.
Τέταρτη εἶναι, ἀφοῦ γνωρίσουμε τήν κακία, νά
μισήσουμε μέ ὅλη τή δύναμή μας αὐτή.
Πέμπτη αἰτία μαζί μέ ὅλες τίς ἄλλες εἶναι, ἀφοῦ
γίνουμε ἀπαθεῖς, νἀ μή λησμονήσουμε τήν ἀδυναμία μας, οὔτε τή δύναμη ἐκείνου
πού μᾶς βοήθησε.
Ὅπως ἀκριβῶς ὁ νοῦς ἐκείνου πού πεινάει φαντάζεται
ψωμί, καί ἐκείνου πού διψάει νερό, ἔτσι καί ὁ νοῦς τοῦ γαστρίμαργου φαντάζεται
τό φαγητό, τοῦ φιλήδονου φαντάζεται μορφές γυναικῶν, τοῦ φιλάργυρου φαντάζεται
τά κέρδη, τοῦ μνησίκακου τήν ἐκδίκηση ἐκείνου πού τόν λύποησε, τοῦ φθονεροῦ τήν
κακοποίηση ἐκείνου πού φθονεῖ, καί τό ἴδιο συμβαίνει μέ τά ἄλλα πάθη. Διότι
ὁ νοῦς, ἐνοχλούμενος ἀπό τά πάθη, κυριεύεται ἀπό τούς ἐμεπαθεῖς λογισμούς καί ὅταν
εἶναι ξάγυπρνο τό σῶμα, καί κατά τόν χρόνο τοῦ ὕπνου.
Ὅταν αὐξηθεῖ μία ἐπιθυμία, ὁ νοῦς φαντάζεται κατά τή διάρκεια τοῦ ὕπνου τίς σαρκικές ἀπολαύσεις που προξενοῦν τίς ἡδονές· ὅταν πάλι αὐξηθεῖ ὁ θυμός, τότε βλέπει τά πράγματα ἐκεῖνα πού προξενοῦν φόβο. Δηλαδή οἰ ἀκάθαρτες δυνάμεις αὐξάνουν τά πάθη, παίρνοντας βοηθό τή δική μας ἀμέλεια, καί ἐρεθίζουν αὐτά. Ἀπό τό ἄλλο μέρος, οἱ Ἅγιοι Ἄγγελοι μειώνουν αὐτά, προτρέπεοντας μας ν' ἀσκοῦμε τίς ἀρετές.
Ὅταν τό ἐπιθυμητικό τῆς ψυχῆς δέχεται πυκνούς ἐρεθισμούς, δημιουργεῖ μέσα στήν ψυχή μία σταθερή συνήθεια φιληδονίας, ἐνῶ ὅταν ταράσσεται συνέχεια τό θυμικό μέρος αὐτῆς, τότε καθίσταται ὁ νοῦς δειλός καί ἄνανδρος.
Αὐτά τά θεραπεύουν τό πρῶτο μακροχρόνια ἄσκηση νηστείας, ἀγρυπνίας καί προσευχῆς, ἐνῶ τό δεύτερο καλωσύνη, φιλανθρωπία, ἀγάπη καί ἐλεημοσύνη.
Φιλοκαλία τῶν νηπτικῶν καί ἀσκτηικῶν,
Μάξιμος ὀ Ὁμολογητής,
Γέροντας Εφραίμ Αριζόνας
"Φαρδύς δρόμος"
οδηγεί τους ανθρώπους στην κόλαση!
Οι εντολές του Θεού δεν είναι βαριές, είναι πολύ ελαφριές, ανακουφίζουν, δροσίζουν και δημιουργούν και φτιάχνουν μακαριότητα στην ψυχή του ανθρώπου. Γι’ αυτό ο Χριστός μας δεν ζήτησε πολλά πράγματα. Και στη Δευτέρα Παρουσία δεν θα πει «γιατί δεν ασκητεύσατε …». Όχι. Θα πει «γιατί δεν ελεήσατε, γιατί δεν θρέψατε, γιατί δεν ντύσατε, γιατί δεν ανακουφίσατε το φυλακισμένο». Τι είναι αυτά; Έργα αγάπης. Γι’ αυτό είπε ο Χριστός «Ποιος είναι αυτός που με αγαπάει; Αυτός που τηρεί τις εντολές μου. Εκείνος που δε με αγαπάει δεν τηρεί τις εντολές μου». Με τον έλεγχο που έκανε στους εξ αριστερών, ήθελε να τους πει, ότι «εσείς δεν είχατε αγάπη και εφόσον δεν είχατε αγάπη, δεν μπορείτε να μπείτε στο νυμφώνα της αγάπης». Ο νυμφώνας της αγάπης κερδίζεται μόνο με την αγάπη και τη θυσία. Γι’ αυτό θα πρέπει, με την αγάπη και την ταπείνωση, να περάσουμε στη Βασιλεία των Ουρανών.
Στενή και τεθλιμμένη η οδός η απάγουσα εις την ζωήν. Ο φαρδύς δρόμος οδηγεί τους ανθρώπους στην κόλαση. Ποιος είναι ο φαρδύς δρόμος; Η ξένοιαστη κοσμική ζωή, και όταν περνούν οι μέρες μας άδειες …
Δεν πρέπει να μας πλανά ο διάβολος· και να προσπαθήσουμε, κατά το Ευαγγέλιο του Χριστού μας, να καθαρίσουμε το έσωθεν του ποτηρίου που είναι η ψυχή μας, η καρδιά μας, ο νους μας. Αν το μέσα του ποτηρίου, λέει, το κάνεις, άνθρωπε, καθαρό και το έξωθεν θα είναι καθαρό. Υποκριτά, μην κάνεις το έξω, και το μέσα το αφήνεις ακάθαρτο. Στα μάτια του Θεού είναι όλα φανερά. Τους ανθρώπους θα τους ξεγελάσουμε, θα δείξουμε άλλο πρόσωπο, αλλά τα μέσα μας είναι γνωστά στο Θεό. Να φροντίσουμε μέσα μας να τακτοποιηθούμε, ν’ αλλάξουμε. Το χρόνο που μας έδωσε ο Θεός να τον γεμίσουμε με καλά έργα, με καλές σκέψεις, με αγνά αισθήματα.
Να μην καθόμαστε και ασχολούμαστε με αργολογίες, να μην ασχολούμαστε με συζητήσεις άκαιρες και βλαβερές. Ν’ απαλλάξουμε τη γλώσσα μας από το να κρίνουμε τους ανθρώπους, τον αδελφό μας, τον πλησίον μας. Όχι, όχι μην το κάνουμε αυτό. Να κρίνουμε τον εαυτό μας, να καταδικάσουμε τον εαυτό μας. Αν τον καταδικάσουμε, θα τον απαλλάξουμε της καταδίκης του Θεού. Αν καταδικάσουμε, θα καταδικαστούμε κι αν κρίνουμε, θα κριθούμε, και με όποια μεζούρα μετρήσουμε θα μας μετρήσει ο Θεός.
Η κάθε στιγμή που περνάει δεν ξαναγυρνάει. Ο διάβολος μάς κερδίζει χρόνο, μάς απασχολεί με πράγματα γήινα και πρόσκαιρα προκειμένου να μας κερδίσει το χρόνο να μην τον έχουμε, ώστε να μην προσφέρουμε περισσότερα στο Θεό και στην ψυχή μας. Ας προσέξουμε όσο μπορούμε να είμαστε εν εγρηγόρσει, να γρηγορούμε στο μυαλό, στην καρδιά, να μην αφήνουμε σκέψεις, να μην αφήνουμε την καρδιά μας να μολύνεται. […] Πόσες φορές αν θα ελέγξουμε τη συνείδησή μας, θα δούμε ότι δεν προσέχουμε. Επομένως δημιουργούμε σκάνδαλο. Αυτές τις αμαρτίες δεν τις γνωρίζουμε. Να τις εξαγορευθούμε και να σβήσουν.
Γι’ αυτό θα τα προσέχουμε όλα αυτά τα πράγματα, για να είμαστε έτοιμοι. Ο θάνατος είναι φοβερός, δεν είναι παιχνίδι. Εάν κανείς από μας έχει γνωρίσει λίγο περί θανάτου, αν κινδύνεψε από ασθένεια, είδε πόσο φοβερό είναι. Βλέπετε πώς δακρύζει ο άνθρωπος ή και κλαίει και τρέχουν τα μάτια του κατά την ώρα την επιθανάτια; Γιατί κλαίει; Γιατί βλέπει ότι έρχονται οι ενάντιες δυνάμεις, έρχονται τα δαιμόνια ν’ αρπάξουν την ψυχή. Κι η ψυχή τρέμει σαν το φθινοπωρινό φύλλο στον ελάχιστο άνεμο.
Λέει το τροπάριο της νεκρώσιμης ακολουθίας: «οίον αγώνα έχει η ψυχή χωριζομένη του σώματος, πόσα δάκρυα τότε; Προς τους αγγέλους τα όμματα τρέπουσα άπρακτα καθικετεύει, προς τους ανθρώπους τας χείρας εκτείνουσα ουκ έχει τον βοηθούντα». Λέει, στρέφει τα μάτια στους αγγέλους δεν παίρνει τίποτα. Γιατί οι άγγελοι λένε «κατά τα έργα σου αλληλούια». Θα σε βοηθήσουμε, αλλά έπρεπε να βοηθήσεις κι εσύ με τα έργα σου. Σηκώνει τα χέρια προς τους ανθρώπους, βοηθήστε με. Κι εκείνοι λένε: τι να σε βοηθήσουμε, τον εαυτό μας δεν μπορούμε να βοηθήσουμε, εσένα θα βοηθήσουμε; Και τότε βάζει μυαλό ο κάθε άνθρωπος. Τι μπορεί όμως να κάνει εκείνη την ώρα, αφού ξεψυχάει;
Αυτή τη μελέτη, αυτή την αλήθεια, αυτή την πραγματικότητα την οποία βλέπουμε να την ζει κάθε δικός μας άνθρωπος που φεύγει από τη ζωή, γιατί δε μας γίνεται μάθημα να τακτοποιήσουμε τον εαυτό μας τώρα, ώστε όταν έρθει αυτή η περίπτωση, η ώρα, να είμαστε έτοιμοι; Ναι μεν θα πικραθούμε, ο θάνατος είναι από φύσεως σκληρός και πικρός, αλλά όταν η συνείδηση δεν μας καταμαρτυρεί, βάλσαμο έρχεται στην ψυχή. Η ψυχή ελπίζει, της γίνεται μια αίσθηση ότι κάτι θα γίνει. Γι’ αυτό λοιπόν, πριν έρθει αυτή η φοβερή ώρα, πριν έρθει αυτή η πρώτη κρίση της ψυχής από τη μεγάλη κρίση της Δευτέρας Παρουσίας, ας ετοιμαστούμε, ας προσέξουμε, ας βιαστούμε τώρα, όχι αύριο και μεθαύριο. Από σήμερα, απ’ αυτή τη στιγμή, μέσα στην ψυχή μας μετάνοια κι επιστροφή στο Θεό. Κι όταν ο Θεός δει αυτή την καλή διάθεση από μέρους μας, θα μας βοηθήσει. Και αυτή τη μικρή διάθεση θα την κάνει μεγάλη, ώστε να επιτελεστεί αυτή η μεγάλη σωτηρία των ψυχών μας.
Γέροντας Εφραίμ της Αριζόνας
Κάποτε πού ήταν στην Αιδηψό και έκανε μπάνια, ξυπνούσε από τίς 3 τά χαράματα καί προσευχόταν. Ένα πρωί διηγήθηκε ότι τήν προηγούμενη βραδιά τον επισκέφθηκαν γνωστοί κεκοιμημενοι, οί όποιοι τού έδωσαν τά ονόματα τους, γιά νά προσευχηθεί.
Ένας άπό αυτούς κάθισε
δίπλα του στό κρεβάτι καί ήταν τόσο παγωμένος, πού μετά έκανε 5 ώρες νά
συνέλθει άπό τό ψύχος. Ήταν, λές καί τόν είχαν βάλει στην κατάψυξη…»
Άπό τότε έλεγε ότι θά προσευχηθεί στον Θεό, γιά νά του δείξει πώς ζουν οί δίκαιοι καί πώς ζουν οί άνθρωποι οί οποίοι πάνε στην Κόλαση, δηλαδή εκείνοι πού σώζονται καί εκείνοι πού βρίσκονται μακριά άπό τή Χάρη του Θεού.
Έπειτα άπό ένα χρόνο
δυνατής προσευχής, ό Θεός του έδωσε αυτή τή δυνατότητα. Σε
μία άπό τις συναντήσεις μέ πνευματικά του παιδιά στή Μονή Δαδίου (27.7.2002),
ρώτησε μετά τή θεία Λειτουργία του Αγίου ενδόξου Μεγαλομάρτυρος Παντελεήμονος
αν γνωρίζουν τί είναι Κόλαση. Κάποιος τού απάντησε:
-Γέροντα, γνωρίζουμε ότι
ή Κόλαση, όπως διηγείται τό Ευαγγέλιο, είναι ό χώρος όπου πηγαίνουν οί άνθρωποι
πού δέν αγάπησαν τόν Θεό καί δέν τήρησαν τις εντολές Του. Καί έχουμε
αυτή τήν πληροφορία επίσης άπό τους Πατέρες.
-Ναί, άλλα αυτά είναι θεωρητικά, απάντησε. Έγώ θά σας πώ τήν εμπειρία πού είχα, όταν πρίν άπό λίγο καιρό μέ οδήγησε ό Άγγελος μου στις πύλες της Κολάσεως καί είδα έκεί τούς κολασμένους πώς ζουν. Καί εις άπόδειξιν αύτού, σας δείχνω τό σημάδι στό χέρι μου. Αυτό τό σημάδι τό έπαθα, όταν βρέθηκα στίς πύλες της κολάσεως.
Σάν νά έφυγε ή φωτιά άπό τόν πύρινο ποταμό καί μου δημιούργησε ένα μικρό έγκαυμα, γιά νά καταλάβω ότι αυτό τό οποίο μού συμβαίνει δέν είναι ψέματα, ούτε όραμα, ούτε ψευδαίσθηση, άλλα μιά πραγματικότητα, τήν οποία μέ βοήθησε ό Άγιος Άγγελος μου νά τή δεχτώ, νά τήν κατανοήσω καλύτερα, νά την πιστέψω περισσότερο, καί νά σας τή διηγηθώ…
Καί τους αφηγήθηκε πώς
είδε τους ανθρώπους πού βρίσκονται στην Κόλαση, νά κολυμπούν μέσα σ’ έναν
πύρινο ποταμό, ενώ τό σημάδι πού απέκτησε, σάν μιά ουλή, ήταν λίγο πιό πάνω άπό
τόν καρπό του.
Στή συζήτηση επάνω, είπε καί τά έξης:
– Ό κάθε άνθρωπος άπό εσάς έχει έναν Άγγελο πού τόν συνοδεύει. Αλλά προσέξτε, παιδιά, Άγγελο έχουν μόνο οί βαπτισμένοι. Οί άβάπτιστοι δέν έχουν Άγγελο φύλακα.
Τόν φύλακα Άγγελο τόν παίρνουμε τή μέρα της βαπτίσεώς μας. Άν προσευχηθείς σ’ αυτόν, θά σου φανερωθεί. Αλλά έχεις καί δαίμονες δίπλα σου, νά το ξέρεις. Νά προσέχεις!