ΟΣΙΟΣ ΣΙΛΟΥΑΝΟΣ Ο ΑΘΩΝΙΤΗΣ: ΤΑΠΕΙΝΩΣΗ ΚΑΙ ΑΓΑΠΗ, ΥΠΕΡΗΦΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΠΛΑΝΗ!

Ταπείνωση και αγάπη, υπερηφάνεια και πλάνη

Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης

 

Δείξαμε μεγάλη αμέλεια και δεν καταλαβαίνουμε πιά αν υπάρχει η κατά Xριστόν ταπείνωση και αγάπη. Βέβαια, η ταπείνωση αυτή και η αγάπη γίνονται γνωστές μόνο με τη χάρη του Αγίου Πνεύματος. Εμείς όμως δεν ξέρουμε ότι, για να προσελκύσουμε τη χάρη κοντά μας, πρέπει να την ποθήσουμε μ' όλη μας την ψυχή. Αλλά πως θα ποθήσουμε κάτι που δεν το γνωρίζουμε καθόλου; Και όμως, όλοι μας τη γνωρίζουμε τη χάρη, έστω και λίγο, γιατί το Άγιο Πνεύμα κινεί κάθε ψυχή στην αναζήτηση του Θεού.
 
Στον αγώνα μας πρέπει να είμαστε ανδρείοι. Ο Κύριος αγαπάει την ανδρεία και συνετή ψυχή. Αν δεν έχουμε ανδρεία και σύνεση, τότε πρέπει να τα ζητάμε από το Θεό και να υπακούμε στους πνευματικούς, γιατί σ' αυτούς ζει η χάρη του Αγίου Πνεύματος. Ο άνθρωπος μάλιστα, που ο νους του έπαθε βλάβη από δαιμονική ενέργεια, ιδίως αυτός πρέπει να υπακούει στον πνευματικό και να μην εμπιστεύεται καθόλου τον εαυτό του.
 
Είναι πολύ δύσκολο να διαγνώσεις μέσα σου την υπερηφάνεια; Να όμως μερικά συμπτώματα: Αν σε προσβάλλουν δαίμονες ή σε βασανίζουν κακοί λογισμοί, αυτό σημαίνει πως δεν έχεις ταπείνωση. Γι' αυτό, έστω κι αν δεν αντιλήφθηκες την υπερηφάνειά σου, ταπεινώσου. Αν είσαι οξύθυμος ή, όπως λένε, νευρικός, αυτό είναι αληθινή συμφορά. Κι αν πάσχεις από παροξυσμούς και φοβίες, θα γιατρευτείς με τη μετάνοια, με το ταπεινό φρόνημα και με την αγάπη για τον αδελφό σου, ακόμα και για τους εχθρούς. Όποιος δεν αγαπάει τους εχθρούς, σ' αυτόν δεν έχει κατοικήσει ακόμα η χάρη του Θεού.
 
Στην πλάνη πέφτει κανείς είτε από απειρία είτε από υπερηφάνεια. Κι αν είναι από απειρία, ο Κύριος θεραπεύει γρήγορα αυτόν που πλανήθηκε. Αν όμως είναι από υπερηφάνεια, τότε θα υποφέρει για πολύν καιρό η ψυχή, ώσπου να μάθει την ταπείνωση, και τότε θα θεραπευθεί από τον Κύριο. Στην πλάνη πέφτουμε, όταν νομίζουμε πως είμαστε πιο συνετοί και έμπειροι από τους άλλους, ακόμα κι από τον πνευματικό μας πατέρα.
 
Χωρίς εξομολόγηση στον πνευματικό δεν είναι δυνατό ν' απαλλαγούμε από την πλάνη, γιατί στον πνευματικό έδωσε ο Θεός τη χάρη του «δεσμείν και λύειν».
 
Πηγή: Όσιος Σιλουανός ο Αθωνίτης, "Η γνωριμία με τον Θεό". Εκδ.: Ι. Μ. Παρακλήτου. Ωρωπός Αττικής 

ΟΣΙΟΣ ΣΙΛΟΥΑΝΟΣ Ο ΑΘΩΝΙΤΗΣ: ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΑΜΑΡΤΙΑ;

 Τί είναι αμαρτία;

Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης

 

Ἡ ἁμαρτία διαπράττεται προπαντὸς στὸ μυστικὸ βάθος τοῦ ἀνθρωπίνου πνεύματος, ἀλλὰ τὸ ἀντίτιμο αὐτῆς πλήττει τὸν ὅλον ἄνθρωπον.
 
Ὅταν αὐτὴ συντελεσθῆ, ἀντανακλᾶται στὴ ψυχικὴ καὶ φυσικὴ κατάσταση τοῦ ἀνθρώπου, στὴν ἐξωτερική του ἐμφάνιση, στὰ πεπρωμένα τοῦ ἁμαρτήσαντος, ἐξέρχεται ἀναπόφευκτα πέραν τῶν ὁρίων τῆς ἀτομικῆς του ζωῆς καὶ βαρύνει διὰ τοῦ κακοῦ, τὴν ζωὴ ὁλοκλήρου της ἀνθρωπότητος, καὶ συνεπῶς ἀντανακλᾶται καὶ στὰ πεπρωμένα τοῦ σύμπαντος κόσμου.
 
Συνεπῶς, κοσμικῆς σημασίας δὲν εἶχε μόνον τὸ ἁμάρτημα τοῦ Προπάτορος Ἀδάμ. Κάθε ἁμάρτημα, φανερὸ ἤ ἀφανές, ἑκάστου ἑνὸς ἀπὸ ἐμᾶς, ἐπηρεάζει τὰ πεπρωμένα ὄλου τοῦ κόσμου.
 
Ὁ σαρκικός, μὴν ἔχοντας ἀκόμη πείρα τῆς αἰωνίου ζωῆς τοῦ Πνεύματος, δὲν ἀντιλαμβάνεται τὴν ἀλλαγὴ τῆς καταστάσεως του μετὰ τὴ διάπραξη τῆς ἁμαρτίας, διότι παραμένει πάντοτε σὲ πνευματικὸ θάνατο.
 
Ἀντίθετα ὁ πνευματικὸς ἄνθρωπος, σὲ κάθε κλίση τοῦ θελήματος του πρὸς τὴν ἁμαρτία, βλέπει μέσα του τὴν ἀλλαγὴ τῆς καταστάσεως του, λόγω τῆς ὑποστολῆς τῆς χάριτος.

ΟΣΙΟΣ ΠΟΡΦΥΡΙΟΣ: ΠΩΣ ΦΕΥΓΕΙ Η ΑΝΑΣΦΑΛΕΙΑ, Η ΑΠΕΛΠΙΣΙΑ, Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ!

 Πώς φεύγει η ανασφάλεια, η απελπισία, η κατάθλιψη
Αγίου Πορφυρίου του Καυσοκαλυβίτη

Όλα τα κακά αισθήματα, η ανασφάλεια, η απελπισία, η απογοήτευση, που πάνε να κυριεύσουν την ψυχή, φεύγουν με την ταπείνωση. Αυτός που δεν έχει ταπείνωση, ο εγωιστής, δε θέλει να του κόψεις το θέλημα, να τον θίξεις, να του κάνεις υποδείξεις. Στενοχωριέται, νευριάζει, επαναστατεί, αντιδρά, τον κυριεύει η κατάθλιψη.

Η κατάσταση αυτή θεραπεύεται με τη χάρη. Πρέπει η ψυχή να στραφεί στην αγάπη του Θεού. Η θεραπεία θα γίνει με το ν’ αγαπήσει τον Θεό με λαχτάρα. Πολλοί άγιοί μας μετέτρεψαν την κατάθλιψη σε χαρά, με την αγάπη προς τον Χριστό. Παίρνανε, δηλαδή, την ψυχική δύναμη, που ήθελε να τη συντρίψει ο διάβολος, και τη δίνανε στον Θεό και την μεταβάλλανε σε χαρά και αγαλλίαση.

Η προσευχή, η λατρεία του Θεού μεταβάλλει σιγά – σιγά την κατάθλιψη και τη γυρίζει σε χαρά, διότι επιδρά η χάρις του Θεού. Εδώ χρειάζεται να έχεις τη δύναμη, ώστε ν’ αποσπάσεις τη χάρη του Θεού, που θα σε βοηθάει να ενωθείς μαζί Του. Χρειάζεται τέχνη. Όταν δοθείς στον Θεό και γίνεις ένα μαζί Του, θα ξεχάσεις το κακό πνεύμα, που σε τραβούσε από πίσω, κι εκείνο, έτσι περιφρονημένο, θα φύγει.

Στη συνέχεια, όσο θ’ αφοσιώνεσαι στο Πνεύμα του Θεού, τόσο δε θα κοιτάζεις πίσω σου, για να δεις αυτόν που σε τραβάει. Όταν σε ελκύσει η χάρις, ενώνεσαι με τον Θεό. Κι όταν ενωθείς με τον Θεό και δοθείς σ’ Εκείνον, πάνε όλα τ’ άλλα, τα ξεχνάς και σώζεσαι. Η μεγάλη τέχνη.

Πώς φεύγει η ανασφάλεια, η απελπισία, η κατάθλιψη; λοιπόν, το μεγάλο μυστικό, για ν’ απαλλαγείς απ’ την κατάθλιψη και όλα τ’ αρνητικά, είναι να δοθείς στην αγάπη του Θεού. Ένα πράγμα, που μπορεί να βοηθήσει τον καταθλιπτικό, είναι και η εργασία, το ενδιαφέρον για τη ζωή. Ο κήπος, τα φυτά, τα λουλούδια, τα δέντρα, η εξοχή, ο περίπατος στην ύπαιθρο, η πορεία, όλ’ αυτά, βγάζουν τον άνθρωπο απ’ την αδράνεια και του δημιουργούν άλλα ενδιαφέροντα. Επιδρούν σαν φάρμακα. Η ασχολία με την τέχνη, τη μουσική κ.λπ. κάνουν πολύ καλό. Σ’ εκείνο, όμως, που δίνω τη μεγαλύτερη σημασία είναι το ενδιαφέρον για την Εκκλησία, για τη μελέτη της Αγίας Γραφής, για τις ακολουθίες. Μελετώντας τα λόγια του Θεού, θεραπεύεται κανείς χωρίς να το καταλάβει.

Να σας διηγηθώ για μια κοπέλα, που ήλθε σ’ εμένανε τον ταπεινό. Έπασχε από φοβερή κατάθλιψη. Δεν κατάφερε κάτι με τα φάρμακα. Παράτησε τα πάντα, τη δουλειά της, το σπίτι της, τις απασχολήσεις της. Κι εγώ της είπα αυτά που ξέρω. Της είπα για την αγάπη του Χριστού, που αιχμαλωτίζει την ψυχή, διότι η χάρις του Θεού γεμίζει την ψυχή και την αλλάζει. Της εξήγησα ότι είναι δαιμονική αυτή η δύναμη που καταλαμβάνει την ψυχή και μεταβάλλει την ψυχική δύναμη σε κατάθλιψη, τη ρίχνει κάτω, τη βασανίζει και την αχρηστεύει. Τη συμβούλευσα ν’ ασχολείται με διάφορες απασχολήσεις, όπως, για παράδειγμα, με τη μουσική που της άρεσε πρώτα κ.λπ. Τόνισα, όμως, περισσότερο, τη στροφή και την αγάπη της προς τον Χριστό. Της είπα ακόμη ότι μέσα στην Εκκλησία μας υπάρχει θεραπεία με την αγάπη προς τον Θεό και την προσευχή, αλλά που θα γίνεται με λαχτάρα. Αυτό είναι το μυστικό της θεραπείας. Αυτά δέχεται η Εκκλησία μας.

Άγιος Γέρων Πορφύριος
«Το χάρισμα της διάκρισης»
Περιοδικό «Ο Τροπαιοφόρος»
Μηνιαία έκδοση Μητροπολιτικού Ναού Αγίου Γεωργίου Παραλιμνίου
Έτος IH΄- Τεύχος 2- Φεβρουάριος 2017

ΑΓΙΟΣ ΤΥΧΩΝ ΤΟΥ ΖΑΝΤΟΝΣΚ: ΜΕΓΑΛΟ ΚΑΚΟ Η ΚΑΚΟΓΛΩΣΣΙΑ, ΔΥΣΑΡΕΣΤΟ ΑΛΛΑ ΕΥΕΡΓΕΤΙΚΟ!

Άγιος Τύχων του Ζαντόνσκ
Μεγάλο κακό η κακογλωσσιά. Δυσάρεστο, ἀλλὰ εὐεργετικό.

Μεγάλο κακό ἡ κακογλωσσιά. Μεγάλο κακό νά ὁρμοῦν ἐπάνω σου ἄλλοι, νά σέ σπιλώσουν! Συμβαίνει. Ξαφνικά. Ἀπότομα. Καί ἄλλοτε εἶναι μιά δίκαιη κρίση τοῦ Θεοῦ γιά μᾶς· καί ἄλλοτε ὄχι.

• Στήν πρώτη περίπτωση, ὅταν εἴχαμε καί ἐμεῖς φταίξει, ὅταν εἴχαμε ὑποπέσει σέ κακές πράξεις καί «ἐνέργειες», ἀποδίδοντας σέ ἄλλους μομφές, ἀνάλογες μέ ἐκεῖνες πού μᾶς ἀποδίδουν, ἔχομε χρέος νά μή κολλᾶμε στό πόσο ὑποφέρομε, ἀλλά νά φροντίζωμε, καί νά διορθώσωμε τά «πράγματα», ἀλλά καί νά διορθωθοῦμε. Καί τότε ἡ καταφορά ἐναντίον μας θα σταματήσει.

• Στήν περίπτωση, πού μᾶς κακολογοῦν μέ λόγια σκληρά, ἒνῶ ἐμεῖς δέν θυμόμαστε νά εἴχαμε ποτέ κάμει τέτοια λάθη σέ βάρος ἄλλων, εἶναι φυσικό νά αἰσθανόμαστε πολύ ἄσχημα.

* Μήπως ὅμως ἔχομε καί τότε, ὑποχρέωση νά κάνωμε τήν σκέψη, ὅτι μπορεῖ νά μήν εἴμαστε τόσο ἀθῶοι, ὅσο τό φανταζόμαστε;

* Μήπως ἐφέρθηκα καί ἐγώ σέ ἄλλους ἄσχημα, χωρίς νά τό καταλάβω, χωρίς νά τό θέλω;

* Μήπως, καί ἔκρινα καί κατέκρινα ἄλλους;

•Μήν τό ξεχνᾶτε ποτέ:

* Μέ τό μέτρο πού μετρᾶτε, θά σᾶς μετρήσουν.

* Μέ βάση τίς ἁμαρτίες σας, θά κριθῆτε.

Παράλληλα θά πρέπει, νά μή ξεχνᾶμε καί κάτι ἄλλο:

Ἡ κάθε σέ βάρος μας καταδρομή, δέν εἶναι μόνο κάτι κακό. Εἶναι, ταυτόχρονα, καί εὐεργεσία. Μᾶς βοηθάει, νά γίνωμε καλύτεροι· νά ἀποκτήσωμε ταπείνωση. Ἡ κακή γλῶσσα, ἡ γλῶσσα δηλητήριο, εἶναι ἕνας «ἄγγελος σατάν», ὅπως λέγει ὁ ἀπόστολος Παῦλος (Β΄ Κορ. 12, 7), πού τόν στέλνει ὁ Θεός νά μᾶς «κολαφίζει», γιά νά μή ἐπαιρόμαστε. Γιά νά μᾶς βοηθήσει, νά περιορίζωμε τήν ἔπαρσή μας, τήν μεγάλη καί καλή ἰδέα γιά τόν ἑαυτό μας, τήν αὐταρέσκειά μας.

Κάτι τέτοια τά ἐπιτρέπει ὁ Θεός, γιά νά μᾶς κάμει νά ἀσχοληθοῦμε μέ τόν ἑαυτό μας. Γιατί, μόνο ὅταν σκύψωμε στόν ἔσω ἑαυτό μας, στόν ἐσωτερικό μας κόσμο, στόν τρόπο πού ἀντιδρᾶμε σέ κάτι τέτοια, θά μπορέσωμε νά καταλάβωμε, τί κρύβεται μέσα μας: θυμός καί ὀργή, ἤ καλωσύνη καί πραότητα;

Ἀπαντᾶς στίς βρισιές εἰς βάρος σου καί στίς κακολογίες μέ μνησικακία καί πικρία; Εἶναι φανερό, ὅτι μέσα σου ἔχεις ὀργή καί θυμό. Ἀπαντᾶς μέ ὑπομονή καί μακροθυμία; Μέσα σου ἔχεις εἰρήνη καί πραότητα.

Ποτέ λοιπόν ἄς μή τό ξεχνᾶμε: Οἱ βρισιές, οἱ συκοφαντίες, ἡ κακογλωσσιά, μᾶς βοηθοῦν νά καταλάβωμε, τί ἔχομε μέσα μας· μᾶς βοηθοῦν νά ἰδοῦμε τόν ἐσωτερικό μας κόσμο. Λίγο τό ἔχεις;

Ἅγιος Τύχων (Ἐπίσκοπος Ζαντόνσκ)

ΑΓΙΟΣ ΣΙΛΟΥΑΝΟΣ Ο ΑΘΩΝΙΤΗΣ: ΟΠΟΙΟΣ ΑΓΑΠΑΕΙ ΤΟΝ ΚΥΡΙΟ, ΣΚΕΦΤΕΤΑΙ ΠΑΝΤΑ ΕΚΕΙΝΟΝ!

Άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης
Όποιος αγαπάει τον Κύριο, σκέφτεται πάντα Εκείνον

Όποιος αγαπάει τον Κύριο, σκέφτεται πάντα Εκείνον. Η θύμηση του Θεού γεννάει την προσευχή. Αν δεν θυμάσαι τον Κύριο, τότε και δεν θα προσεύχεσαι και χωρίς την προσευχή, δεν θα παραμείνει η ψυχή στην αγάπη του Θεού, γιατί η χάρη του Αγίου Πνεύματος έρχεται με την προσευχή.

Η προσευχή προφυλάσσει τον άνθρωπο από την αμαρτία, γιατί ο νους, όταν προσεύχεσαι, είναι απασχολημένος με το Θεό και στέκεται με ταπεινό πνεύμα ενώπιον του Κυρίου, τον Οποίο γνωρίζει η ψυχή του προσευχομένου.

Ο αρχάριος όμως χρειάζεται χειραγωγό, επειδή η ψυχή, πριν έρθει η χάρη του Αγίου Πνεύματος, έχει μεγάλο πόλεμο εναντίον των εχθρών και δεν μπορεί να διακρίνει η ίδια, αν η γλυκύτητα που δοκιμάζει, προέρχεται από τον εχθρό. Αυτό μπορεί να το διακρίνει μόνο εκείνος που γεύθηκε ο ίδιος το Άγιο Πνεύμα. Αυτός αναγνωρίζει τη χάρη κατά τη γεύση.

Όποιος θέλει να ασκεί την προσευχή χωρίς χειραγωγό και μέσα στην υπερηφάνεια του, φαντάζεται ότι μπορεί να τη διδαχθεί από τα βιβλία, αυτός βρίσκεται κιόλας στην πλάνη. Τον ταπεινό όμως τον προστατεύει ο Κύριος, έτσι, αν πράγματι δεν υπάρχει έμπειρος οδηγός, αυτός καταφεύγει στον υπάρχοντα πνευματικό και ο Κύριος θα τον σκεπάσει χάρη στην ταπείνωσή του. Σκέψου ότι στον πνευματικό ζει το Άγιο Πνεύμα, και αυτός θα σου πει το ωφέλιμο.

Αν όμως σκεφτείς πως ο πνευματικός ζει με αμέλεια και διερωτηθείς, «Πώς είναι δυνατό να έχει το Άγιο Πνεύμα;», θα υποστείς εξαιτίας αυτής της σκέψης σου μεγάλο πειρασμό, και ο Κύριος θα σε ταπεινώσει και θα επιτρέψει να πέσεις σε κάποια πλάνη.

Η προσευχή δίνεται στον προσευχόμενο. Η προσευχή που γίνεται μόνο από συνήθεια, χωρίς καρδιά συντριμμένη για τις αμαρτίες της, δεν είναι αρεστή στο Θεό.

Ω άνθρωπε, μάθε την κατά Χριστόν ταπείνωση, και ο Κύριος θα σου χαρίσει να γευθείς τη γλυκύτητα της προσευχής. Κι αν θέλεις να προσεύχεσαι καθαρά, γίνε ταπεινός, γίνε εγκρατής, εξομολογήσου ειλικρινά και θα σε αγαπήσει η προσευχή. Γίνε υπάκουος, υποτάξου ευσυνείδητα στις αρχές, μείνε ευχαριστημένος με όλα, και τότε ο νους σου θα καθαριστεί από μάταιους λογισμούς. Να θυμάσαι πως σε βλέπει ο Κύριος, γι’ αυτό πρόσεχε, μήπως λυπήσεις με κάτι τον αδελφό, μην τον κατακρίνεις και μη τον στενοχωρήσεις ούτε μ’ ένα βλέμμα, και το Πνεύμα το Άγιο θα σε αγαπήσει και θα σε βοηθήσει σε όλα.

Το Άγιο Πνεύμα μοιάζει πολύ με αγαπημένη, γνήσια μητέρα. Η μητέρα αγαπάει το παιδί της και πονάει γι’ αυτό. Έτσι και το Άγιο Πνεύμα σπλαχνίζεται, συγχωρεί, θεραπεύει, νουθετεί και χαροποιεί. Και αναγνωρίζεται το Άγιο Πνεύμα στην ταπεινή προσευχή.

Όποιος αγαπάει τους εχθρούς, αυτός γρήγορα θα γνωρίσει τον Κύριο με το Άγιο Πνεύμα. Όποιος όμως δεν τους αγαπάει – γι’ αυτόν δεν θέλω ούτε καν να γράψω. Όμως τον λυπάμαι, γιατί βασανίζει τον εαυτό του και τους άλλους και δεν θα γνωρίσει τον Κύριο.

Στις εκκλησίες τελούνται οι ιερές ακολουθίες και το Πνεύμα του Θεού κατοικεί σ’ αυτές. Η ψυχή, ωστόσο, είναι ο καλύτερος ναός του Θεού, και όποιος προσεύχεται εσωτερικά, γι’ αυτόν όλος ο κόσμος έγινε ναός του Θεού. Αυτό όμως δεν είναι για όλους.

Πολλοί προσεύχονται προφορικά ή προτιμούν να προσεύχονται με βιβλία. Και αυτό καλό είναι και ο Κύριος δέχεται την προσευχή τους. Αν όμως κανείς προσεύχεται και σκέφτεται άλλα πράγματα, ο Κύριος δεν εισακούει αυτή την προσευχή.

Η αδιάλειπτη προσευχή προέρχεται από την αγάπη και χάνεται εξαιτίας της κατακρίσεως, της αργολογίας και της ακράτειας. Όποιος αγαπάει το Θεό, αυτός μπορεί να Τον σκέφτεται μέρα και νύχτα, γιατί το ν’ αγαπάς το Θεό καμιά εργασία δεν το παρεμποδίζει.