ΑΓΙΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ Ο ΑΡΕΟΠΑΓΙΤΗΣ

Άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης 

Ο Άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης καταγόταν από την πόλη των Αθηνών, της οποίας είναι και ο πολιούχος. Ήταν ειδωλολάτρης και μέλος της Βουλής του Αρείου Πάγου. Ο Διονύσιος έζησε και μαρτύρησε τα χρόνια που αυτοκράτορας ήταν ο Δομιτιανός. Ήταν εξαίρετος ρήτορας, διακρίθηκε για τη φιλοσοφική του κατάρτιση και τη βαθιά του καλλιέργεια. Ο Άγιος Διονύσιος σπούδασε στην Αθήνα και έπειτα στην Ηλιούπολη της Αιγύπτου. Υπήρξε συγγραφέας πλήθους θεολογικών συγγραμμάτων. 

Ο Διονύσιος ήταν από τους πρώτους που ασπάστηκε το Χριστιανισμό, έπειτα από το κήρυγμα του Αποστόλου Παύλου στον Άρειο Πάγο, κάτω από τον ιερό βράχο της Ακροπόλεως το 50 μ.Χ. (Πράξεις 17,19-34). Αργότερα διαδέχθηκε στον επισκοπικό θρόνο των Αθηνών τον ευσεβή Ιερόθεο. Επιβραβεύτηκε από το θεό για τη χριστιανική του δράση με το χάρισμα να επιτελεί θαύματα.

Περιόδευσε σε πολλά μέρη της Δύσης, όπου κήρυξε τον ευαγγελικό λόγο και ερμήνευσε τις ιερές γραφές. Όταν έφθασε στο Παρίσι συνελήφθη και σύμφωνα με την παράδοση υπέστη μαρτυρικό θάνατο με αποκεφαλισμό γύρω στο 96 μ.Χ.. Μαζί του μαρτύρησαν και δύο μαθητές του, ο Ρουστικός και ο Ελευθέριος. Ο ηγεμόνας της περιοχής έδωσε εντολή να μη θάψει κανείς τα άγια λείψανα των μαρτύρων, όμως κάποιοι χριστιανοί τα φύλαξαν και όταν δεν υπήρχε πλέον φόβος τα ενταφίασαν με τιμές.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του Αγίου Διονυσίου στις 3 Οκτωβρίου. Από το 1999 μ.Χ. με εγκύκλιο της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών η μνήμη του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου συμπεριλήφθηκε να τιμάται επιπρόσθετα και στις 12 Οκτωβρίου όπου και ορίσθηκε να τιμάται η Σύναξη των εν Αθήναις Αγίων. Στην Αθήνα υπάρχουν δυο μεγάλες εκκλησίες που φέρουν το όνομά του, η μια στο Κολωνάκι επί της οδού Σκουφά, ενώ η άλλη είναι η Καθολική Μητρόπολη της Αθήνας, επί της οδού Μητροπόλεως.

Μέρη της Κάρας του Αγίου βρίσκονται στις Μονές Δοχειαρίου και Σίμωνος Πέτρας Αγίου Όρους. Δέρμα και δύο τμήματα του Αγίου βρίσκονται στη Μονή Διονυσίου Αγίου Όρους. Άκρο μικρού δακτύλου με σάρκα του Αγίου βρίσκεται στη Μονή Παντοκράτορος Αγίου Όρους. Αποτμήματα του Αγίου βρίσκονται στις Μονές Γρηγορίου Αγίου Όρους, Οσίου Διονυσίου Λιτοχώρου Πιερίας, Νταού Πεντέλης καί Βουλκάνου Μεσσηνίας. 

Πολλοί συναξαριστές δίνουν πολλές πληροφορίες για τη σημαντικότατη αυτή προσωπικότητα του Χριστιανισμού, οι οποίες όμως εντάσσονται αποκλειστικά και μόνο στον κύκλο της παράδοσης. Έτσι μια παράδοση τοποθετεί τον Άγιο Διονύσιο την ημέρα που σταυρώθηκε ο Ιησούς να είναι στην Ηλιούπολη της Αιγύπτου μαζί με τον φιλόσοφο Απολλοφάνη. Όταν σκοτείνιασε ο ήλιος, ο Διονύσιος αναφώνησε: "Ή η φύσις αλλοιούται ή θεός πάσχει».

Άλλη παράδοση αναφέρει ότι μετά τον αποκεφαλισμό του, ο ίδιος ο ιερομάρτυρας παρέδωσε την αποτμηθείσα τιμία κάρα του στην ευσεβή χριστιανή Κατούλα. Σύμφωνα με μια μεταγενέστερη παράδοση, που όμως δεν είναι αποδεκτή, ο Διονύσιος θεωρείται ο ιδρυτής της Εκκλησίας των Παρισίων.

Μία ακόμη παράδοση, ιδιαίτερα αγαπητή που έχει επικρατήσει στην Εκκλησία και εκφράζεται στην αγιογραφία και υμνογραφία, θέλει τον άγιο Διονύσιο να παρίσταται στην Κοίμηση της Παναγίας, μαζί με τους άλλους δύο ιερομάρτυρες Ιερόθεο και Τιμόθεο, μεταφερόμενος από τις νεφέλες που άρπαξαν τους Αποστόλους. Στις ιερές εικόνες απεικονίζεται με τους δύο ιεράρχες να στέκεται πίσω από τους Αποστόλους, ενώ στο «θεοτόκιο» κατά την ημέρα της γιορτής του ακούμε: "Εν τή σεπτή κοιμήσει σου, Παναγία Παρθένε, παρήν ό Διονύσιος, σύv τώ Ιεροθέω, καί Τιμοθέω τώ θείω, Άμα τοίς, Αποστόλοις, έκαστος ύμνοv άδοντες, πρόσφοροv τή σή μνήμη. μεθ’ ών καί νύν, πάσα γλώσσα βρότειος αvυμvεί σε, τήv τού Θεού λοχεύτριαν, καί τού κόσμου προστάτιν". 

Στον άγιο Διονύσιο Αρεοπαγίτη αποδόθηκαν διάφορα συγγράματα, τα οποία η σύγχρονη έρευνα δε θεωρεί γνήσια, είναι δηλαδή ψευδεπίγραφα (έργα των οποίων ο συγγραφέας υπογράφει με το όνομα κάποιου αναγνωρισμένου προσώπου, προκειμένου να αποδώσει κύρος στα γραπτά του). Πρόκειται για τα περίφημα Μυστικά έργα: α) Περί της ουρανίου ιεραρχίας, β) Περί της εκκλησιαστικής ιεραρχίας, γ) Περί θείων ονομάτων και δ) Περί μυστικής θεολογίας, καθώς και διάφορες επιστολές. Τα Μυστικά έργα, γνωστά και ως Ψευδοδιονύσια, γράφτηκαν στο τέλος του 5ου αιώνα και επηρέασαν βαθύτατα την πορεία της θεολογίας των μέσων χρόνων τόσο στην Ανατολή όσο και στη Δύση και υπήρξαν η βάση της ανανέωσης της θεολογικής σκέψης. 

https://www.saint.gr 

ΑΓΙΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ Ο ΑΡΕΟΠΑΓΙΤΗΣ, ΠΟΛΙΟΥΧΟΣ ΑΘΗΝΩΝ

Άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης 

Ο Άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης καταγόταν από την πόλη των Αθηνών, της οποίας είναι και ο πολιούχος. Ήταν ειδωλολάτρης και μέλος της Βουλής του Αρείου Πάγου. Ο Διονύσιος έζησε και μαρτύρησε τα χρόνια που αυτοκράτορας ήταν ο Δομιτιανός. Ήταν εξαίρετος ρήτορας, διακρίθηκε για τη φιλοσοφική του κατάρτιση και τη βαθιά του καλλιέργεια. Ο Άγιος Διονύσιος σπούδασε στην Αθήνα και έπειτα στην Ηλιούπολη της Αιγύπτου. Υπήρξε συγγραφέας πλήθους θεολογικών συγγραμμάτων. 

Ο Διονύσιος ήταν από τους πρώτους που ασπάστηκε το Χριστιανισμό, έπειτα από το κήρυγμα του Αποστόλου Παύλου στον Άρειο Πάγο, κάτω από τον ιερό βράχο της Ακροπόλεως το 50 μ.Χ. (Πράξεις 17,19-34). Αργότερα διαδέχθηκε στον επισκοπικό θρόνο των Αθηνών τον ευσεβή Ιερόθεο. Επιβραβεύτηκε από το θεό για τη χριστιανική του δράση με το χάρισμα να επιτελεί θαύματα.

Περιόδευσε σε πολλά μέρη της Δύσης, όπου κήρυξε τον ευαγγελικό λόγο και ερμήνευσε τις ιερές γραφές. Όταν έφθασε στο Παρίσι συνελήφθη και σύμφωνα με την παράδοση υπέστη μαρτυρικό θάνατο με αποκεφαλισμό γύρω στο 96 μ.Χ.. Μαζί του μαρτύρησαν και δύο μαθητές του, ο Ρουστικός και ο Ελευθέριος. Ο ηγεμόνας της περιοχής έδωσε εντολή να μη θάψει κανείς τα άγια λείψανα των μαρτύρων, όμως κάποιοι χριστιανοί τα φύλαξαν και όταν δεν υπήρχε πλέον φόβος τα ενταφίασαν με τιμές.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία εορτάζει τη μνήμη του Αγίου Διονυσίου στις 3 Οκτωβρίου. Από το 1999 μ.Χ. με εγκύκλιο της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών η μνήμη του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου συμπεριλήφθηκε να τιμάται επιπρόσθετα και στις 12 Οκτωβρίου όπου και ορίσθηκε να τιμάται η Σύναξη των εν Αθήναις Αγίων. Στην Αθήνα υπάρχουν δυο μεγάλες εκκλησίες που φέρουν το όνομά του, η μια στο Κολωνάκι επί της οδού Σκουφά, ενώ η άλλη είναι η Καθολική Μητρόπολη της Αθήνας, επί της οδού Μητροπόλεως.

Μέρη της Κάρας του Αγίου βρίσκονται στις Μονές Δοχειαρίου και Σίμωνος Πέτρας Αγίου Όρους. Δέρμα και δύο τμήματα του Αγίου βρίσκονται στη Μονή Διονυσίου Αγίου Όρους. Άκρο μικρού δακτύλου με σάρκα του Αγίου βρίσκεται στη Μονή Παντοκράτορος Αγίου Όρους. Αποτμήματα του Αγίου βρίσκονται στις Μονές Γρηγορίου Αγίου Όρους, Οσίου Διονυσίου Λιτοχώρου Πιερίας, Νταού Πεντέλης καί Βουλκάνου Μεσσηνίας. 

Πολλοί συναξαριστές δίνουν πολλές πληροφορίες για τη σημαντικότατη αυτή προσωπικότητα του Χριστιανισμού, οι οποίες όμως εντάσσονται αποκλειστικά και μόνο στον κύκλο της παράδοσης. Έτσι μια παράδοση τοποθετεί τον Άγιο Διονύσιο την ημέρα που σταυρώθηκε ο Ιησούς να είναι στην Ηλιούπολη της Αιγύπτου μαζί με τον φιλόσοφο Απολλοφάνη. Όταν σκοτείνιασε ο ήλιος, ο Διονύσιος αναφώνησε: "Ή η φύσις αλλοιούται ή θεός πάσχει».

Άλλη παράδοση αναφέρει ότι μετά τον αποκεφαλισμό του, ο ίδιος ο ιερομάρτυρας παρέδωσε την αποτμηθείσα τιμία κάρα του στην ευσεβή χριστιανή Κατούλα. Σύμφωνα με μια μεταγενέστερη παράδοση, που όμως δεν είναι αποδεκτή, ο Διονύσιος θεωρείται ο ιδρυτής της Εκκλησίας των Παρισίων.

Μία ακόμη παράδοση, ιδιαίτερα αγαπητή που έχει επικρατήσει στην Εκκλησία και εκφράζεται στην αγιογραφία και υμνογραφία, θέλει τον άγιο Διονύσιο να παρίσταται στην Κοίμηση της Παναγίας, μαζί με τους άλλους δύο ιερομάρτυρες Ιερόθεο και Τιμόθεο, μεταφερόμενος από τις νεφέλες που άρπαξαν τους Αποστόλους. Στις ιερές εικόνες απεικονίζεται με τους δύο ιεράρχες να στέκεται πίσω από τους Αποστόλους, ενώ στο «θεοτόκιο» κατά την ημέρα της γιορτής του ακούμε: "Εν τή σεπτή κοιμήσει σου, Παναγία Παρθένε, παρήν ό Διονύσιος, σύv τώ Ιεροθέω, καί Τιμοθέω τώ θείω, Άμα τοίς, Αποστόλοις, έκαστος ύμνοv άδοντες, πρόσφοροv τή σή μνήμη. μεθ’ ών καί νύν, πάσα γλώσσα βρότειος αvυμvεί σε, τήv τού Θεού λοχεύτριαν, καί τού κόσμου προστάτιν". 

Στον άγιο Διονύσιο Αρεοπαγίτη αποδόθηκαν διάφορα συγγράματα, τα οποία η σύγχρονη έρευνα δε θεωρεί γνήσια, είναι δηλαδή ψευδεπίγραφα (έργα των οποίων ο συγγραφέας υπογράφει με το όνομα κάποιου αναγνωρισμένου προσώπου, προκειμένου να αποδώσει κύρος στα γραπτά του). Πρόκειται για τα περίφημα Μυστικά έργα: α) Περί της ουρανίου ιεραρχίας, β) Περί της εκκλησιαστικής ιεραρχίας, γ) Περί θείων ονομάτων και δ) Περί μυστικής θεολογίας, καθώς και διάφορες επιστολές. Τα Μυστικά έργα, γνωστά και ως Ψευδοδιονύσια, γράφτηκαν στο τέλος του 5ου αιώνα και επηρέασαν βαθύτατα την πορεία της θεολογίας των μέσων χρόνων τόσο στην Ανατολή όσο και στη Δύση και υπήρξαν η βάση της ανανέωσης της θεολογικής σκέψης. 

https://www.saint.gr

ΓΙΑΤΙ Ο ΑΓΙΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ Ο ΑΡΕΟΠΑΓΙΤΗΣ ΘΕΩΡΕΙΤΑΙ ΠΟΛΙΟΥΧΟΣ ΤΗΣ ΠΟΛΕΩΣ ΤΩΝ ΑΘΗΝΩΝ;

Ο Άγιος Διονύσιος μετά το κήρυγμα του Αποστόλου Παύλου έγινε χριστιανός και, σύμφωνα με μαρτυρία του επισκόπου Κορίνθου Διονυσίου (†188), επίσκοπος Αθηνών. Ο Άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης εποίμανε τον λαό των Αθηνών με πολλή αφοσίωση, η δε αρχιερατική του διακονία υπήρξε θεάρεστη και καρποφόρα, γι’ αυτό και πολλοί ειδωλολάτρες ακούγοντας την πύρινη διδασκαλία του για τον σταυρωθέντα και αναστάντα Κύριο, ασπάσθηκαν τη χριστιανική πίστη και εγκατέλειψαν τη λατρεία των ψεύτικων ειδώλων.

Ο εορταζόμενος στις 3 Οκτωβρίου Άγιος Διονύσιος ο Αρεοπαγίτης τιμάται σήμερα ως προστάτης άγιος των δικαστικών, αλλά και ως πολιούχος, προστάτης και έφορος της πόλεως των Αθηνών με σχετικό διάταγμα του 1936, αφού στο περιώνυμο «κλεινόν άστυ» με την ένδοξη εκκλησιαστική ιστορία και τη μακρόχρονη αγιολογική παράδοση ο επιφανής αυτός Άγιος του 1ου μ.Χ. αιώνα γεννήθηκε και μαρτύρησε, αλλά και εποίμανε τον λαό των Αθηνών με πολλή ταπείνωση και αφοσίωση.

Γι’ αυτό και αναδείχθηκε πανευκλεής και φιλόστοργος ποιμενάρχης της Αποστολικής Εκκλησίας των Αθηνών με πλούσια ποιμαντική και ιεραποστολική δράση. Το όνομα του Αγίου φέρει σήμερα γνωστός πεζόδρομος στο κέντρο των Αθηνών, ευρισκόμενος περιμετρικά της Ακροπόλεως και κάτω από τον βράχο του Αρείου Πάγου, πλησίον του οποίου υπήρχε ναός επ’ ονόματι του Αγίου, ο οποίος καταστράφηκε ολοσχερώς από τον φοβερό σεισμό της 1ης Ιουλίου 1651.

Μικρός ναός επ’ ονόματι του Αγίου υπήρχε και στο Κολωνάκι των Αθηνών, ο οποίος κτίσθηκε μεταξύ των ετών 1880-1886. Το 1900 κατεδαφίσθηκε και στη θέση του θεμελιώθηκε νέος μεγαλύτερος και περικαλλέστερος ναός. Η ανέγερσή του καθυστέρησε για πολλά χρόνια και οι εργασίες ανεγέρσεως ξεκίνησαν το 1925 σε σχέδια ρυθμού νεομπαρόκ του Αναστασίου Ορλάνδου και του Δ. Φιλιππάκη.

Ο ναός αποπερατώθηκε το 1931 και στις 24 Μαΐου 1931 τελέσθηκαν με κάθε επισημότητα τα εγκαίνιά του από τον αοίδιμο Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και πάσης Ελλάδος Χρυσόστομο Παπαδόπουλο (…+22 Οκτωβρίου 1938).

Σήμερα ο ευρισκόμενος επί της οδού Σκουφά 34 στην ιστορική αθηναϊκή συνοικία του Κολωνακίου μεγαλοπρεπής ιερός ναός του Αγίου Διονυσίου του Αρεοπαγίτου, ο οποίος ιστορήθηκε από τον επιφανή ζωγράφο Σπύρο Βασιλείου κατά τα έτη 1935-1939, αποτελεί ευλαβικό σημείο αναφοράς και προσκύνησης για τους κατοίκους των Αθηνών, αλλά και το επίκεντρο των λατρευτικών εκδηλώσεων προς τιμήν του πολιούχου και προστάτου αγίου της πόλεως.

ΠΗΓΗ: dogma.gr