ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ- ΤΙ ΣΥΜΒΟΛΙΖΕΙ Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΜΕΡΑ

Μεγάλη Παρασκευή: Τι συμβολίζει η σημερινή μέρα 

Κορυφώνεται το Θείο Δράμα των Παθών του Χριστού

 

Είναι μέρα πένθους και νηστείας για όλη την Χριστιανοσύνη
 
Η Μεγάλη Παρασκευή είναι η ημέρα της υπέρτατης θυσίας, η ημέρα της «άκρας ταπεινώσεως» του Κυρίου. Είναι μέρα πένθους και νηστείας για όλη την Χριστιανοσύνη, καθώς τότε κορυφώνεται το Θείο Δράμα των Παθών του Χριστού.
«Πώς σε κηδεύσω, υιέ μου;», «Μη θρηνείς, μητέρα, αυτά γίνονται για να ελευθερώσω τον Αδάμ και την Εύα», απαντάται από την Τρίτη στάση των Εγκωμίων και αλλού, με τη σιγουριά της Ανάστασης, «Αναστήσομαι γαρ και υψώσω εν δόξει απαύστως ως Θεός τους εν πίστει και πόθω σε μεγαλύνοντας». Η Αγία και Μεγάλη Παρασκευή είναι η ημέρα του πάθους.
 
Ο πένθιμος χαρακτήρας της Μεγάλης Παρασκευής
 
Στην εκκλησία δεν γίνεται Θεία Λειτουργία, λόγω του πένθιμου χαρακτήρα της ημέρας. Το πρωί, τελείται η ακολουθία των Μεγάλων Ωρών και ο Εσπερινός της Αποκαθηλώσεως, οπότε και ο Χριστός αποκαθηλώνεται και τοποθετείται στον Επιτάφιο, που ετοιμάζεται από τα ξημερώματα της ίδιας ημέρας. Νεαρά κορίτσια στολίζουν τον Επιτάφιο με ανοιξιάτικα λουλούδια (βιολέτες, τριαντάφυλλα και μενεξέδες) και φτιάχνουν στεφάνια ή γιρλάντες, ενώ ψέλνουν το μοιρολόι της Παναγίας.
Το βράδυ πραγματοποιείται η Ακολουθία του Επιταφίου Θρήνου, δηλαδή ο Όρθρος του Μεγάλου Σαββάτου και ακολουθεί η περιφορά του Επιταφίου, (η κηδεία και η ταφή, σαν να λέμε, του Χριστού) και ψάλλονται τα λεγόμενα Εγκώμια του Επιταφίου Θρήνου σε τρεις στάσεις (μέρη), μικρά τροπάρια πολύ αγαπητά στον λαό, αγνώστου ποιητή. Τα πιο γνωστά είναι: («Η Ζωή εν τάφω…», «Αι γεννεαί πάσαι…» , «Άξιον εστί…» και «Ω γλυκύ μου Έαρ…».).
Ο Σταυρός και τα Εξαπτέρυγα ηγούνται της πομπής και ακολουθούν οι ιερείς και οι πιστοί, που κρατούν αναμμένες λαμπάδες. Στις πόλεις προηγούνται μουσικοί, οι οποίοι παίζουν πένθιμα εμβατήρια.
Μετά την επάνοδο του Επιταφίου στην εκκλησία διαβάζεται περικοπή από το Ευαγγέλιο του Ματθαίου (κζ’ 62-66): Αρχιερείς και Φαρισαίοι πηγαίνουν στον Πόντιο Πιλάτο και του ζητούν να σφραγίσουν τον τάφο, επειδή θυμούνται ότι ο Κύριος σε μία αποστροφή των λόγων του είχε πει ότι σε τρεις μέρες θα αναστηθεί. Ο Πιλάτος τους δίνει την άδεια… Και οι πιστοί κατά την είσοδό τους στον ναό, περνούν κάτω από τον Επιτάφιο, για να ευλογηθούν.
Όλη την ημέρα οι καμπάνες χτυπούν πένθιμα σε όλη την Ελλάδα και παραδοσιακά απαγορεύεται πάσα εργασία και γίνεται άλαδη νηστεία. Στην Κρήτη συνηθίζουν να βράζουν σαλιγκάρια και να πίνουν το ζουμί τους, που είναι σαν χολή. Εξάλλου, σε πολλές περιοχές της χώρας, σήμερα, φτιάχνεται ομοίωμα του Ιούδα το οποίο και καίγεται.
Επίσης, την ίδια μέρα πολλοί πιστοί επισκέπτονται τους τάφους συγγενών και φίλων.
 
pronews.gr

ΟΣΙΟΣ ΠΑΪΣΙΟΣ: ΓΙΟΡΤΕΣ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ!

ΓΙΟΡΤΕΣ ΚΑΙ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΖΩΗ 

Ὁ Χριστός μὲ τὴν μεγάλη Του ἀγάπη καὶ μὲ τὴν μεγάλη Του ἀγαλλίαση ποὺ σκορπάει στὶς ψυχές τῶν πιστῶν μὲ ὅλες τὶς ἅγιες γιορτές Τοῦ μᾶς ἀνασταίνει ἀληθινά, ἀφοῦ μᾶς ἀνεβάζει ψηλά πνευματικά. Ἀρκεῖ νὰ συμμετέχουμε καὶ νὰ ἔχουμε ὄρεξη πνευματική νὰ τὶς πανηγυρίζουμε πνευματικά· τότε τὶς γλεντᾶμε πνευματικά καὶ μεθᾶμε πνευματικά ἀπὸ τὸ παραδεισένιο κρασί οὐ μᾶς φέρνουν οἱ Ἅγιοι καὶ μᾶς κερνοῦν.
 
Τὶς γιορτές γιὰ νὰ τὶς ζήσουμε, πρέπει νὰ ἔχουμε τὸν νοῦ μας στὶς ἅγιες ἡμέρες καὶ ὄχι στὶς δουλειές ποὺ ἔχουμε νὰ κάνουμε γιὰ τὶς ἅγιες ἡμέρες. Νὰ σκεφτώμαστε τὰ γεγονότα τῆς κάθε ἅγιας ἡμέρας (Χριστούγεννα, Θεοφάνεια, Πάσχα κ.λπ.) καὶ νὰ λέμε τὴν εὐχή δοξολογώντας τὸν Θεό. Ἔτσι θὰ γιορτάζουμε μὲ πολλή εὐλάβεια κάθε γιορτή. Οἱ κοσμικοί ζητοῦν νὰ καταλάβουν τὰ Χριστούγεννα μὲ τὸ χοιρινό, τὸ Πάσχα μὲ τὸ ἀρνί, τὶς Ἀποκριές μὲ τὸ κομφετί. Οἱ ἀληθινοί μοναχοί ὅμως κάθε μέρα ζοῦν τὰ θεία γεγονότα καὶ ἀγάλλονται συνέχεια. Κάθε ἑβδομάδα ζοῦν τὴν Μεγάλη Ἑβδομάδα. Κάθε Τετάρτη, Πέμπτη, Παρασκευή ζοῦν τὴν Μεγάλη Τετάρτη, τὴν Μεγάλη Πέμπτη, τὴν Μεγάλη Παρασκευή, δηλαδή τὰ Πάθη τοῦ Χριστοῦ, καὶ κάθε Κυριακή τὸ Πάσχα, τὴν Ἀνάσταση. Τί, θὰ πρέπη νὰ ἔρθη ἡ Μεγάλη Ἑβδομάδα, γιὰ νὰ θυμηθῆ κανεὶς τὰ Πάθη τοῦ Χριστοῦ; Πρέπει νὰ ἔρθη τὸ Πάσχα μὲ τὸ ἀρνί, γιὰ νὰ καταλάβω τὸ «Χριστός ἀνέστη»σάν τούς κοσμικούς; Ὁ Χριστός τί εἶπε; «Ἕτοιμοι γίνεσθε» (1) εἶπε. Δὲν εἶπε, «ἑτοιμασθῆτε τώρα!».Ἀπὸ τὴν στιγμή ποὺ λέει ὁ Χριστός, «ἕτοιμοι γίνεσθε», πρέπει ὁ ἄνθρωπος, καὶ ἰδίως ὁ μοναχός, νὰ εἶναι ἕτοιμος συνέχεια. Νὰ μελετάη καὶ νὰ ζῆ τὰ θεία γεγονότα συνέχεια. Ὅταν κανεὶς μελετάη τὰ γεγονότα τῆς κάθε γιορτῆς, φυσιολογικά θὰ συγκινηθῆ καὶ μὲ ἰδιαίτερη εὐλάβεια θὰ προσευχηθῆ. Ἔπειτα στὶς Ἀκολουθίες ὁ νοῦς νὰ εἶναι στὰ γεγονότα ποὺ γιορτάζουμε καὶ μὲ εὐλάβεια νὰ παρακολουθοῦμε τὰ τροπάρια ποὺ ψάλλονται. Ὅταν ὁ νοῦς εἶναι στὰ θεία νοήματα, ζῆ τὰ γεγονότα ὁ ἄνθρωπος, καὶ ἔτσι ἀλλοιώνεται. Ὅταν σκεφτώμαστε λ.χ. ἕναν Ἅγιο ποὺ τὸν ἔχουμε σὲ εὐλάβεια ἤ τὸν Ἅγιο ποὺ γιορτάζουμε, ὁ νοῦς θὰ πάη καὶ λίγο παραπάνω· θὰ πάη στὸν Οὐρανό. Καὶ ὅταν σκεφτώμαστε τούς Ἁγίους, μᾶς σκέφτονται καὶ οἱ Ἅγιοι καὶ μᾶς βοηθοῦν. Ἔτσι πιάνει κανεὶς φιλία μὲ τούς Ἁγίους, ποὺ εἶναι καὶ ἡ πιὸ σίγουρη φιλία. Τότε μπορεῖ νὰ εἶναι μόνος καὶ νὰ ζῆ μὲ ὅλους· καὶ μὲ Ἁγίους καὶ μὲ Ἀγγέλους καὶ μὲ ὅλον τὸν κόσμο. Νὰ εἶναι μόνος καὶ νὰ νιώθη ὅλη αὐτήν τὴν συντροφιά! Εἶναι ζωντανή ἡ παρουσία τῶν Ἁγίων. Ὅλοι οἱ Ἅγιοι εἶναι παιδιά τοῦ Θεοῦ καὶ βοηθοῦν ἐμᾶς τὰ ταλαίπωρα παιδιά τοῦ Θεοῦ.
 
Τούς Ἁγίους μας, ποὺ ἔχυσαν εἴτε αἷμα εἴτε ἱδρῶτες καὶ δάκρυα γιὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ, πάντα πρέπει νὰ τούς γιορτάζουμε μὲ εὐλάβεια, γιὰ νὰ βοηθιώμαστε. Καὶ ὅταν ἀκοῦμε τὸ Συναξάρι τούς «Τή αὐτή ἡμέρα μνήμη τοῦ Ἁγίου…», νὰ στεκώμαστε ἐκείνη τὴν στιγμή ὄρθιοι, ὅπως καὶ οἱ στρατιῶτες στέκονται προσοχή, ὅταν διαβάζωνται τὰ ὀνόματα τῶν ἠρωικῶς πεσόντων συναδέλφων τους. «Τὴν τάδε τοῦ μηνός… ὁ στρατιώτης δείνα ἔπεσε μαχόμενος ἠρωικῶς στὸ τάδε μέτωπο».
 
Στὴν γιορτή, γιὰ νὰ νιώση κανεὶς τὸ γεγονός, δὲν πρέπει νὰ δουλεύη. Τὴν Μεγάλη Παρασκευή λ.χ., ἐὰν θέλη νὰ νιώση κάτι, δὲν πρέπει νὰ κάνη τίποτε ἄλλο ἐκτός ἀπὸ προσευχή. Στὸν κόσμο οἱ καημένοι οἱ κοσμικοί τὴν Μεγάλη Ἐβδοβάδα ἔχουν δουλειές. Μεγάλη Παρασκευή νὰ δίνουν εὐχές. «Χρόνια πολλά! Νὰ ζήσετε! Μὲ μία νύφη!».… Δὲν κάνει! Ἐγώ τὴν Μεγάλη Παρασκευή κλείνομαι στὸ Καλύβι. Ὅπως καὶ μετά τὸ Ἀγγελικό Σχῆμα ἡ ἑβδομάδα τῆς ἡσυχίας ποὺ ἀκολουθεῖ, βοηθάει, γιατί ποτίζει ἡ θεία Χάρις τὴν ψυχή καὶ καταλαβαίνει ὁ μεγαλόσχημος τί ἔγινε, ἔτσι καὶ στὶς γιορτές ἡ ἡσυχία πολύ βοηθάει. Μᾶς δίνεται περισσότερη εὐκαιρία νὰ ξεκουρασθοῦμε λίγο, νὰ μελετήσουμε καὶ νὰ προσευχηθοῦμε. Θὰ ἔρθη ἕνας καλός λογισμός, θὰ ἐξετάσουμε τὸν ἑαυτό μας, θὰ ποῦμε λίγο τὴν εὐχή καὶ θὰ νιώσουμε ἔτσι κάτι ἀπὸ τὸ θεῖο γεγονός τῆς ἡμέρας. 

ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ ΑΓΙΟΡΕΙΤΟΥ
ΛΟΓΟΙ Α'- ΜΕ ΠΟΝΟ ΚΑΙ ΑΓΑΠΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΣΥΓΧΡΟΝΟ ΑΝΘΡΩΠΟ

ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΟΡΘΟΔΟΞΟΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΚΑΘΕ ΠΑΣΧΑ ΒΑΦΟΥΝ ΚΑΙ ΑΝΤΑΛΛΑΖΟΥΝ ΚΟΚΚΙΝΑ ΑΥΓΑ!

Γιατί βάφουμε κόκκινα τα αυγά το Πάσχα

 
Σύμφωνα με την Ορθόδοξη παράδοση, το Πάσχα βάφουμε κόκκινα τα αυγά επειδή συμβολίζουν το αίμα του Χριστού που χύθηκε για τη σωτηρία του κόσμου.
 
Σύμφωνα με άλλη παράδοση για το κόκκινο χρώμα στα αυγά, η Παναγία κρατώντας ένα καλάθι με αυγά τα πρόσφερε στους φρουρούς του Υιού της ικετεύοντάς τους για τη ζωή του παιδιού της, και όταν τα δάκρυά της έπεσαν πάνω στα αυγά, αυτά βάφτηκαν κόκκινα.
 
Κατά μία άλλη εκδοχή, τα αυγά βάφονται κόκκινα γιατί, μία μέρα μετά την Ανάσταση του Χριστού, η Μαρία Μαγδαληνή πήγε στον Τιβέριο Καίσαρα και του ανακοίνωσε ότι αναστήθηκε ο Ιησούς. Δίπλα τους εκείνη τη στιγμή υπήρχε ένας άνθρωπος που κρατούσε ένα καλάθι με αυγά. Ο Καίσαρας, απορημένος, ζήτησε από τη Μαγδαληνή να του αποδείξει ότι λέει αλήθεια, βάφοντας τα άσπρα αυγά στο καλάθι, κόκκινα, κάτι το οποίο έγινε.
 

Πότε βάφουμε κόκκινα τα αυγά -Το έθιμο με το τσούγκρισμα

 
Τα κόκκινα αυγά βάφονται τη Μεγάλη Πέμπτη, η οποία θεωρείται η ημέρα του Μυστικού Δείπνου, τότε που ο Χριστός προσέφερε άρτο και κρασί ως συμβολισμό για το σώμα Του και το αίμα Του, έτοιμος να θυσιαστεί για να ελευθερώσει τον κόσμο.
Μάλιστα, σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, σύμφωνα με την παράδοση, οι νοικοκυρές καλύπτουν τη γαβάθα με τα κόκκινα αυγά με μία πετσέτα ώστε να αποκαλυφθούν στην Ανάσταση. Λίγο πριν το «Χριστός Ανέστη» παίρνουν ένα κόκκινο αυγό μαζί τους στην εκκλησία για να το τσουγκρίσουν με το «πρώτο» Χριστός Ανέστη.
 
Το τσούγκρισμα των κόκκινων αυγών είναι ένα έθιμο χρόνων στο Αναστάσιμο τραπέζι, ιδιαίτερα αγαπητό στα παιδιά. Βάσει της χριστιανικής παράδοσης, το κόκκινο αυγό αποτελεί σύμβολο ζωής, καθώς, όπως σπάει, κατά τη διαδικασία του τσουγκρίσματος, έτσι έσπασε και ο τάφος από τον οποίο αναστήθηκε ο Ιησούς Χριστός.
 
anthologioxr.blogspot.com, iefimerida.gr 

ΤΟ ΜΑΝΤΗΛΙ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ

 ΤΟ ΜΑΝΤΗΛΙ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ

 

Όταν βασίλευε ο ευσεβής αυτοκράτορας Μαυρίκιος (6ος αι.), ζούσε στην περιοχή της Θράκης ένας αρχιληστής. Αυτός είχε τρομοκρατήσει τόσο πολύ τους κατοίκους, ώστε οι δρόμοι κατάντησαν αδιάβατοι. Πολλοί στρατιώτες και ληστοδιώκτες προσπάθησαν να τον συλλάβουν, αλλά χωρίς αποτέλεσμα.

Το έμαθε ο Μαυρίκιος και αποφάσισε να στείλει στον αρχιληστή τα προσωπικά του φυλαχτά. Αυτή η βασιλική χειρονομία, μαζί με όσα καλά του μήνυσε, έφεραν το ληστή, με τη συνέργεια και του Θεού, σε ντροπή και μετάνοια. Άφησε την παλιά του ζωή, κατέβηκε από τα βουνά και πρόσπεσε στα πόδια του βασιλιά μετανοημένος.
 
Δεν πέρασαν πολλές μέρες, και ο ληστής αρρώστησε με πυρετό. Τον δέχθηκαν και τον περιέθαλψαν στο νοσοκομείο του αγίου Σαμψών. Μια νύχτα ένιωσε να βαραίνει και βλέποντας ότι φεύγει απ' αυτή τη ζωή, εξομολογήθηκε με δάκρυα στο Θεό τα αμαρτήματά του, ζητώντας άφεση και λέγοντας:
-Δεν σου ζητάω, Φιλάνθρωπε τίποτα άλλο: Μόνο ελέησέ με το ληστή, όπως ελέησες και άλλους σαν κι εμένα. Δέξου τούτο το κλάμα της τελευταίας μου ώρας, όπως δέχθηκες και του αποστόλου σου Πέτρου. Πότισε με τα δάκρυά μου το σπόγγο της ευσπλαχνίας Σου, και σβήσε μ' αυτό τις αμαρτίες μου...

Τον άκουγαν τη νύχτα εκείνη οι άρρωστοι από τα πλαϊνά κρεβάτια να λέει και να ξαναλέει τα λόγια αυτά ώρα πολλή, σφογγίζοντας με το μαντήλι τα δάκρυά του, ώσπου παρέδωσε το πνεύμα του.
Την ώρα εκείνη, ο αρχίατρος του νοσοκομείου, ενώ κοιμόταν στο σπίτι του, βλέπει σε όνειρο πολλούς δαίμονες να πλησιάζουν στο κρεβάτι του ληστή με τα χαρτιά των αμαρτιών του. Ύστερα βλέπει και δύο φωτεινούς άνδρες. Οι δαίμονες έφεραν ζυγαριά κι έβαλαν στον ένα δίσκο τις αρετές του και στον άλλον τα χαρτιά με τις αμαρτίες του. Ο δίσκος αυτός κατέβηκε πολύ χαμηλά, ενώ ο άλλος ανέβηκε στα ύψη.

-Εμείς δεν έχουμε να βάλουμε τίποτα, είπαν μεταξύ τους οι δυο άγγελοι. Τι θα πούμε; Δεν έχει ούτε δέκα μέρες που έπαψε τους φόνους και τις ληστείες. Τι καλό ζητάμε να βρούμε σ' αυτόν; Ενώ μιλούσαν έτσι, έψαχναν στο κρεβάτι μήπως βρουν κάτι καλό. Κάποια στιγμή, ο ένας άγγελος βρήκε το μαντήλι του ληστή, με το οποίο σφόγγιζε τα δάκρυά του.
-Κοίτα λέει τότε στον άλλο άγγελο, αυτό είναι το μαντήλι των δακρύων του. Ας το βάλουμε στην άλλη πλευρά της ζυγαριάς μαζί με τη φιλανθρωπία του Θεού, και κάτι μπορεί να γίνει.

Μόλις το τοποθέτησαν στον υψωμένο δίσκο, εκείνος βάρυνε περισσότερο από τον άλλο και τα χαρτιά σκορπίστηκαν.
-Νίκησε η φιλανθρωπία του Κυρίου μας! Φώναξαν τότε με μια φωνή οι άγγελοι.

Και παίρνοντας την ψυχή του ληστή, την ανέβασαν στον ουρανό, ενώ οι δαίμονες έφυγαν ντροπιασμένοι. Αυτά είδε ο γιατρός στον ύπνο του και μόλις ξύπνησε έτρεξε στο νοσοκομείο, όπου βρήκε το ληστή νεκρό. Το σώμα του ήταν ζεστό και πάνω στα μάτια του ήταν απλωμένο το μαντήλι του, μουσκεμένο στα δάκρυα. Αφού από τους άλλους ασθενείς πληροφορήθηκε όλα τα σχετικά με τις τελευταίες του στιγμές πήρε το μαντήλι του και πήγε στο Μαυρίκιο. Του το έδειξε κι αφού διηγήθηκε όλη την υπόθεση του είπε:
-Ας δοξάσουμε το Θεό, ευσεβέστατε βασιλιά. Είχαμε ακούσει για το ληστή που σώθηκε με τη μετάνοια από τον σταυρωμένο Βασιλιά. Και τώρα γνωρίσαμε έναν άλλο ληστή, που σώθηκε πάλι με τη μετάνοια, στα χρόνια της δικής σου βασιλείας.

Πηγή: «Εμφανίσεις και θαύματα των αγγέλων»

ΓΕΡΟΝΤΙΚΟ: Ο ΑΓΩΝΑΣ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ

Ο ΑΓΩΝΑΣ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ
Κύριε, σώσε με, είτε θέλω είτε δε θέλω

Ένας νέος παρασυρμένος από την τρομερή δύναμη της κακής συνηθείας, έπεφτε συχνά σε βαρύ αμάρτημα. Δεν άφηνε όμως τον αγώνα. Ύστερα από κάθε κατρακύλισμα έχυνε πύρινα δάκρυα και προσευχόταν στον Θεό μ’ αυτά τα πονεμένα λόγια: «Κύριε, σώσε με, είτε θέλω είτε δε θέλω. Εγώ σα χωματένιος, που είμαι, τραβιέμαι εύκολα από τη λάσπη της αμαρτίας. Συ όμως έχεις τη δύναμη να μ’ εμποδίσεις. Δεν είναι θαυμαστό, Θεέ μου, αν ελεήσεις τον δίκαιο, ούτε αν σώσεις τον ενάρετο, γιατί αυτοί είναι άξιοι να γευτούν την αγαθότητά σου. Σε μένα τον αμαρτωλό δείξε, Κύριε, το έλεος και τη φιλανθρωπία Σου και σώσε με μέ θαυματουργικό τρόπο, γιατί μ’ όλη την αθλιότητά μου σε Σε μόνο καταφεύγω ο δυστυχής».

Αυτά έλεγε με συντριβή ο νέος και όταν κυριευόταν από το πάθος και όταν ακόμα ήταν ήρεμος. Κάποια φορά που νικήθηκε ύστερα από αγωνιώδη αντίσταση, γονάτισε αμέσως κι επανέλαβε τα ίδια λόγια, χύνοντας ποταμούς δακρύων. Η ακατανίκητη ελπίδα του στη Θεία ευσπλαχνία ερέθισε το διάβολο. Παρουσιάστηκε μπροστά του όλος μανία και του φώναξε:

– Άθλιε, δε νοιώθεις λίγη ντροπή, όταν με τέτοια χάλια τολμάς να προσεύχεσαι και να παίρνεις στο στόμα σου το όνομα του Θεού; Μάθε μια για πάντα πως για σένα δεν υπάρχει σωτηρία.

Ο γενναίος αγωνιστής δε φοβήθηκε, ούτε την ελπίδα του έχασε, όπως περίμενε ο διάβολος.

– Μάθε κι εσύ του αποκρίθηκε θαρρετά, πως το δωμάτιο αυτό είναι σιδηρουργείο. Μια σφυριά δίνεις και μία παίρνεις. Δε θα πάψω να σε πολεμώ με τη μετάνοια και την προσευχή, ώσπου να βαρεθείς να με πολεμάς κι εσύ με την αμαρτία.

– Έτσι λοιπόν; φώναξε ο διάβολος με κακία. Από δω κι εμπρός παύω να σε πολεμώ, για να μην αυξηθούν τα βραβεία της υπομονής σου. Κι έγινε αμέσως άφαντος.

Από τη στιγμή εκείνη έπαψε ο πόλεμος του νέου. Εκείνος όμως ούτε στιγμή δεν έπαυσε να προσέχει τον εαυτό του και έκλαιγε συχνά σαν θυμόταν τα σφάλματά του.

– Εύγε σου! Έχεις κατάνυξη, του ψιθύριζε καμμιά φορά στον λογισμό του ο εχθρός για να τον ρίξει τώρα στην υψηλοφροσύνη.

– Ανάθεμα σε τούτο το καλό, αποκρινόταν με περιφρόνηση ο νέος. Μήπως αρέσει στον Θεό να χάσει ο άνθρωπος την καθαρότητα της ψυχής του με ρυπαρές πράξεις κι ύστερα να κάθεται να κλαίει; 

Μικρός Ευεργετινός, επιμέλεια: Καλλινίκου Ιερομονάχου Αγιορείτου, Έκδοσις Γ΄, Άγιον Όρος, Αθήνα 2002

ΜΟΝΑΧΟΣ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΑΤΗΣ: Ο ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΘΕΟΚΛΗΤΟΣ ΔΙΟΝΥΣΙΑΤΗΣ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΑΓΩΝΑ!

 Ο Γέροντας Θεόκλητος Διονυσιάτης για τον πνευματικό αγώνα

Μοναχός Δαμασκηνός Γρηγοριάτης

 

Θα πρέπει να καταλάβουμε ότι από την πρώτη ηλικία της πνευματικής μας ζωής είμαστε σε εμπόλεμη κατάσταση. Βαπτιζόμενοι αναδυόμαστε από την κολυμβήθρα στρατιώτες. Να καταλάβουμε ότι είμαστε σε εμπόλεμη κατάσταση και χρειάζεται αδιάλειπτος αγώνας. Αλλά προσοχή, ο αγώνας μας πρέπει να γίνεται νομίμως, δηλαδή μέσα στα πλαίσια της διδασκαλίας του Χριστού, των Αποστόλων και των Αγίων.
Υπάρχει σήμερα ένας θαυμάσιος επίσκοπος, ο Μεσογαίας και Λαυρεωτικής κ. Νικόλαος, ο οποίος ήταν αστροφυσικός στη ΝΑΣΑ. Πριν τον κάνουν Επίσκοπο έκανε μία διάλεξη στην αίθουσα της Αρχαιολογικής Εταιρείας. Μα τι διάλεξη ήταν αυτή; Εκστατική! Πώς συναντάται με τον άνθρωπο ο Χριστός. Και είχε πάρει όλες τις περιπτώσεις του Χριστού, μετά την Ανάστασή Του. Παρουσίασε όλες τις εμφανίσεις Του σε Αποστόλους και ανθρώπους της εποχής Του. Αλλά η ουσία της μυστικής ενώσεως έγκειται σ’ αυτό που είπε: “Ο έχων τας εντολάς μου και τηρών αυτάς, εκείνος εστίν ο αγαπών με. Ο δε αγαπών με αγαπηθήσεται υπό του πατρός μου και εγώ αγαπήσω αυτόν… και προς αυτόν ελευσόμεθα και μονήν παρ’ αυτώ ποιήσωμεν” (Ιω. 14:21-23). Λοιπόν, κατά το μέτρο της καθαρότητας γίνεται και η ένωση.
Ο αγώνας πρέπει να είναι συνεχής και μάλιστα νόμιμος. Μπορούμε να λυτρωθούμε από τις απάτες του δαίμονα με τη γνώση της διδασκαλίας των Πατέρων. Διαβάζουμε και φωτιζόμαστε και μαθαίνουμε τις παγίδες και μεθοδείες του διαβόλου και κάνουμε αγώνα. Είτε στον κόσμο είσαι, είτε στην κορυφή του Άθω, είσαι πολεμιστής και πρέπει να προσέχεις. Προφανώς στον κόσμο, όπου είναι περισσότερα τα αίτια του σκανδαλισμού και της αμαρτίας, επιβάλλεται ο αγώνας να είναι εντονότερος και ασυγκατάβατος.
 
Όλες οι αρετές είναι συνδεδεμένες η μία με την άλλη. Προπαντός το θεμέλιο είναι η ταπείνωση. Ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς ορίζει την ταπείνωση ως την αληθινή γνώση του εαυτού μας.
Όποιος μετανοεί, μετέχει της σωτηρίας. Μόνιμο γνώρισμα της αρετής των Αγίων είναι η αυτομεμψία. Ακόμη και σε ύψη αρετών ν’ ανέβεις, έχεις ανάγκη μετανοίας. Τα δάκρυα της μετανοίας είναι τα τελευταία, όπως λέει ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, και το πιο τελευταίο είναι το μαρτύριο, το οποίο δεν μολύνεται με άλλες αμαρτίες και ηθικούς ρύπους. Λοιπόν, μακάριος είναι εκείνος, ο οποίος έχει το χάρισμα των δακρύων. Μας βοηθούν διότι είναι καθαρτικά. Καθαίρουν και λαμπρύνουν την ψυχή. Βοηθούν στην προσευχή. Ο πατήρ Παΐσιος ήταν ένας κλασικός ασκητής. Νηστεία, αγρυπνία, προσευχή· και μυαλωμένος άνθρωπος. Απέφευγε τις ακρότητες. Ολιγογράμματος μεν, αλλά πολύ φωτισμένος.
Το ζητούμενο από εμάς είναι η μετά ταπεινώσεως και συντριβής υποταγή μας στο θέλημα του Θεού για τη σωτηρία μας.
 
Προπαντός, προσοχή στους λογισμούς, διότι από εκεί αρχίζουν οι αμαρτίες και οι αρετές. Να έχουμε συνεχή επιτήρηση του νου για τους διαφόρους λογισμούς, που περνούν και ζητούν να μπουν μέσα και να διαστρέψουν το ηγεμονικό της ψυχής μας. Οι Πατέρες έχουν κάνει μία διάκριση στον ψυχοδιανοητικό κόσμο. Διακρίνουν τον νου σε διάνοια, φαντασία, αίσθηση και δόξα (δοξασία, γνώμη). Μία απ’ αυτές τις δυνάμεις έχει πολλή ισχύ, διότι άγει και φέρει τον άνθρωπο σε διάφορες καταστάσεις. Κι αυτή είναι η αίσθηση. Βλέπετε ανθρώπους, που είναι ενώπιον του θανάτου ή άλλων μεγάλων γεγονότων, φαίνεται εξωτερικά ότι συμμετέχουν, αλλά εσωτερικά πόρρω απέχουν. Διότι, εάν η αίσθηση αυτή δεν πνευματοποιηθεί, σε οδηγεί εκεί που είναι. Η αίσθηση αυτή δημιουργείται και διαμορφώνεται με την συνήθεια.
 
Όσοι δέχονται τον Θεό επιφανειακά είναι έξω από την αληθινή αγάπη και πίστη στον Θεό. Δεν μπορούμε πρώτα να αγαπήσουμε τον άνθρωπο και μετά τον Θεό, αλλά πρώτα τον Θεό και μετά τον άνθρωπο.
Όταν γευθείς τον Χριστό, δεν θέλεις να ξεκολλήσεις μετά τον νου σου απ’ Αυτόν. Θαυμάζεις το έργο Του. Τι έκανε, τι αγάπη έχει και συνεχώς ποθείς να ζεις με ερωτικές πνευματικές σχέσεις μαζί Του. Η σύντομη ευχή του Ιησού είναι σοφή, διότι ζητάμε το έλεος, το οποίο θα εκδηλωθεί ανάλογα με την ανάγκη που έχουμε. Λέμε: “Χριστέ μου, ελέησέ με. Εσύ ξέρεις από τι έχω ανάγκη και κατά το έλεός Σου, δος μου.”
 
Είναι δύο ειδών φόβοι. Είναι ο φόβος της κολάσεως και δεύτερος φόβος είναι η συναίσθηση της υπεροχής, του μεγαλείου του Θεού. Μας συνέχει φόβος και τρόμος καθώς σκεπτόμαστε και βλέπουμε τα μεγαλεία του Θεού ενώπιόν μας. Όταν έχεις ακατάκριτη την συνείδηση, δεν φοβασαι τον θάνατο, νομίζεις ότι πηγαίνεις σε πανηγύρι. Το πρώτο μου βράδυ στο Άγιον Όρος, αφού κοιμήθηκα, είδα την Παναγία ολοζώντανη μέσα στην εκκλησία της. Καθόταν μία νέα μοναχή σε μία καρέκλα δίπλα στην Εικόνα της. Στο δάπεδο της εκκλησίας ήταν πολλά κατά σειρά φέρετρα και οι άνθρωποι που ήσαν μέσα έδιναν μία άσχημη υποψία για την ζωή τους. Την ρώτησα:
– Τι είναι αυτό το θέαμα;
– Έτσι θα γίνεις και συ, παιδί μου.
Και εννούσε η Παναγία μας την νέκρωση των παθών μέσω της μοναστικής οδού. “Την νέκρωσιν του Κυρίου εν τω σώματι ημών περιφέροντες”.
  
Απόσπασμα από συνομιλία του Γέροντα Δαμασκηνού Γρηγοριάτη με τον Γέροντα Θεόκλητο Διονυσιάτη (1916-2006)

Π. ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΤΑΤΣΗΣ: ΟΤΑΝ ΛΕΙΠΗ ΤΟ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΟΝ ΦΡΟΝΗΜΑ!

 Ὅταν λείπη τὸ ἐκκλησιαστικὸν φρόνημα
Τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου π. Διονυσίου Τάτση

Τὸ κοσμικὸ πνεῦμα, ὅταν αἰχμαλωτίσει τοὺς χριστιανούς, τοὺς ἀποσυνδέει ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία καὶ σιγὰ- σιγὰ τοὺς ἀπομακρύνει ὁριστικά. Πρόκειται γιὰ ὀλέθριο ἀποτέλεσμα καὶ ἡ ἀντιμετώπισή του εἶναι σχεδὸν ἀδύνατη. Δυστυχῶς, σ’ αὐτὴ τὴν κατάσταση βρίσκεται ἡ πλειονότητα τῶν χριστιανῶν. Τὸ ποιμαντικὸ ἔργο τῶν κληρικῶν ἀποδίδει ἐλάχιστα, γιατί καὶ αὐτοὶ βρίσκονται στὴν ἴδια πνευματικὴ κατάσταση. Ἀλλὰ καὶ πολλοὶ μητροπολίτες κυριαρχοῦνται ἀπὸ τὸ κοσμικὸ πνεῦμα καὶ εἶναι ἐντελῶς ἀκατάλληλοι νὰ ἐπηρεάσουν τοὺς κληρικούς τους καὶ τὸ λαό. Οἱ ὅποιες δραστηριότητές τους εἶναι χωρὶς πνευματικὸ περιεχόμενο καὶ στοχεύουν στὴν προσωπική τους προβολή. Ἐπιδιώκουν τὸ χειροκρότημα καὶ ἐπιθυμοῦν τὸν δημόσιο ἔπαινο ἀπὸ τοὺς ἄσχετους μὲ τὴν πίστη ἀνθρώπους, γεγονὸς ποὺ ἐπιβεβαιώνει ὅτι εἶναι δοῦλοι τοῦ δαιμονικοῦ πάθους τῆς κενοδοξίας καὶ γιὰ τὴν ἱκανοποίηση αὐτοῦ θυσιάζουν ὅλα τὰ πνευματικά τους καθήκοντα πρὸς τὸ ποίμνιό τους.

  Εἶναι πολλὰ τὰ σχετικὰ παραδείγματα. Ἐνδεικτικὰ σημειώνουμε τρία: Μερικοὶ μητροπολίτες διοργανώνουν μουσικὲς ἐκδηλώσεις ἐντὸς τῶν ἱερῶν ναῶν, οἱ ὁποῖες εἶναι κοσμικές, μὲ καλλιτέχνες ποὺ δὲν ἔχουν ἴχνος θρησκευτικότητας καὶ ὄχι σπάνια δηλώνουν ὅτι εἶναι ἀγνωστικιστές, δηλαδὴ ἄθεοι. Αὐτοὺς οἱ συγκεκριμένοι μητροπολίτες τοὺς προσφωνοῦν μὲ ἀπαράδεκτο καὶ προκλητικὸ τρόπο, ἀναγνωρίζοντάς τους ἰδιαίτερα χαρίσματα, ἀσυνήθιστη πνευματικὴ καλλιέργεια καὶ ἦθος ποὺ σπάνια συναντᾶται, σὲ ἀνθρώπους τοῦ καλλιτεχνικοῦ χώρου. Καὶ βέβαια τούς ἀμείβουν πλουσιοπάροχα μὲ τὸ ἱερὸ χρῆμα, ποὺ ἐκβιαστικὰ συγκεντρώνουν ἀπὸ τοὺς ἱερούς ναούς.

  Συνήθως οἱ ἐκδηλώσεις αὐτὲς εἶναι συμμετοχὴ σὲ ἑορτασμοὺς γιὰ ἱστορικὲς ἐπετείους, ποὺ ἀποφασίζει ἡ πολιτεία καὶ συμμετέχει δουλικὰ καὶ κοσμικὰ ἡ Ἐκκλησία. Ὅσοι διαφωνοῦν μὲ αὐτές, δέχονται τοὺς κεραυνοὺς τῶν ἐνόχων μητροπολιτῶν, οἱ ὁποῖοι δὲν ἔχουν ἐκκλησιαστικὸ φρόνημα καὶ δὲν σέβονται τὴν παράδοση.

  Τὸ δεύτερο παράδειγμα εἶναι ἡ ἐπιπόλαιη βράβευση δύο κοσμικῶν τραγουδιστριῶν ἀπὸ ἕνα μητροπολίτη, γιατί κάποτε τραγούδησαν καὶ γιὰ τὴ Μικρὰ Ἀσία!  Μεγάλο κατόρθωμα γιὰ τὰ μάτια τοῦ Σεβασμιωτάτου! Δὲν γνώριζε ὅμως ὅτι αὐτὲς οἱ τραγουδίστριες εἶναι ἐκτὸς Ἐκκλησίας, δὲν διακρίνονται γιὰ τὸ ὀρθόδοξο φρόνημά τους καὶ φυσικὰ ἀρνοῦνται τὴν τήρηση τῶν ἐντολῶν. Γενικὰ δὲν πιστεύουν, ἀφοῦ ὡς φυσιωμένες καλλιτέχνιδες ἔχουν πίστη μόνο  στὸν ἑαυτό τους. Μὲ δύο λόγια, δὲν γνωρίζουν σὲ ποιὰ ἐνορία ἀνήκουν καὶ εἶναι ἀδιάφορες  σ’ αὐτὰ ποὺ διδάσκει ἡ Ἐκκλησία. Δέχονται, ὡστόσο, τὶς βραβεύσεις καὶ ἀπὸ τοὺς μητροπολίτες. Ὄχι πὼς συγκινοῦνται ἰδιαίτερα, ἁπλῶς ἀρέσκονται στὶς διακρίσεις ἀπ’ ὅπου κι ἂν προέρχονται! Εἶναι γνωστὸ βέβαια ὅτι δὲν θὰ στραφοῦν πρὸς τὴν Ἐκκλησία, ἐπειδὴ πῆραν τὴν «εὐλογία» ἑνὸς μητροπολίτη.

  Ἡ πράξη αὐτὴ τοῦ συγκεκριμένου μητροπολίτη σκανδάλισε πολλούς, γιατί σκοπίμως ἀγνόησε ὅτι τὰ πρόσωπα αὐτὰ- ὅπως ὅλοι σχεδὸν οἱ ἄνθρωποι τῆς τέχνης- εἶναι ἐκεῖνα ποὺ διαφθείρουν τοὺς νέους μὲ τὰ τραγούδια τους καὶ τὴν ἐμφάνισή τους,  ἀλλὰ καὶ μὲ τὴν προσωπικὴ ζωή, τὴν ὁποία μὲ περισσὴ ἀναίδεια περιγράφουν στὰ μέσα ἐνημέρωσης, γιὰ νὰ ἐντυπωσιάσουν τὸν ἀφώτιστο λαό.

  Καὶ τὸ τρίτο παράδειγμα. Ὀρθόδοξοι ἀρχιερεῖς δωρίζουν τὸ κοράνιο σὲ μουσουλμάνους, γιὰ νὰ φανερώσουν μὲ αὐτὴ τὴν κίνηση ὅτι ἔχουν καλὲς διαθέσεις ἀπέναντί τους καὶ ἐπιθυμοῦν στενὴ συν­εργασία σὲ πολλοὺς τομεῖς. Πρόκειται γιὰ παράλογη πράξη. Ὅλοι γνωρίζουμε ὅτι δὲν δίνουμε κάτι, ποὺ δὲν ἀνήκει σέ μᾶς. Τὸ ὀρθὸ εἶναι νὰ προσ­φέρουμε τὸ Εὐαγγέλιο, μὲ τὴν ἐλπίδα ὅτι κάποτε θὰ τὸ μελετήσει ὁ ἀποδέκτης καὶ θὰ καταλάβει ὅτι ἡ θρησκεία του δὲν ἔχει σχέση μὲ τὴν πίστη στὸν ἀληθινὸ Θεό. Τὸ κοράνιο τὸ ἔχει στὸ σπίτι του.

  Ὁ ὀρθόδοξος ἀρχιερέας ποὺ δωρίζει σὲ μουσουλμάνο τὸ κοράνιο, ἔχει δουλικὸ φρόνημα, εἶναι ψοφοδεὴς (δειλὸς) καὶ προφανῶς πάσχει στὸ θέμα τοῦ ὑψηλοῦ καθήκοντος νὰ ὁμολογεῖ τὴν ὀρθόδοξη πίστη του. Εἶναι πολὺ μικρὸς πνευματικὰ καὶ αὐτὸ ἀπογοητεύει τοὺς χριστιανοὺς ποὺ τὸν παρακολουθοῦν.

  Ἴσως κάποιος νὰ ὑποστηρίξει τὴν ἀθῳότητα τοῦ ἀρχιερέα, ἀφοῦ δὲν κάνει τίποτα ἄλλο παρὰ νὰ μιμεῖται τὸν Οἰκουμενικὸ Πατριάρχη κ. Βαρθολομαῖο, στὸν ὁποῖο ὅλοι πρέπει νὰ ἔχουμε ἐμπιστοσύνη καὶ νὰ εἶναι ὁδηγός μας. Ἀλήθεια, ποιὸς πιστεύει ὅτι ὁ Παναγιώτατος δὲν κάνει λάθη καὶ δὲν παίρνει ἐσφαλμένες ἀποφάσεις γιὰ πολλὰ θέματα πού ἔχουν σχέση μὲ τὴν Ὀρθόδοξη πίστη; Ἐμεῖς οἱ Ὀρθόδοξοι δὲν ἔχουμε ἀλάθητο πάπα. Εἴμαστε στὴν Ἀνατολή…

 Οἱ κληρικοί, ὅλων τῶν βαθμῶν, πρέπει νὰ εἶναι προσεκτικοί, νὰ ἔχουν διάκριση καὶ νὰ ἐργάζονται μὲ ταπείνωση, χωρὶς νὰ θορυβοῦν κοσμικῶς. Νὰ εἶναι ἀφοσιωμένοι στὴν Ἐκκλησία καὶ νὰ μὴ σκανδαλίζουν τοὺς πιστοὺς μὲ πρωτοβουλίες κενὲς πνευματικοῦ περιεχομένου. 

Ορθόδοξος Τύπος

ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΠΟΥ ΕΓΙΝΕ ΣΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ ΤΗΣ ΛΑΥΡΑΣ ΤΟΥ ΚΙΕΒΟΥ ΚΑΠΟΙΟ ΠΑΣΧΑ

ΤΟ ΘΑΥΜΑ ΠΟΥ ΕΓΙΝΕ ΣΤΟ ΣΠΗΛΑΙΟ ΤΗΣ ΛΑΥΡΑΣ ΤΟΥ ΚΙΕΒΟΥ 

ΚΑΠΟΙΟ ΠΑΣΧΑ

 

Στα 1463 αρχιμανδρίτης της μονής των Σπηλαίων (του Κιέβου) ήταν ο μακάριος Νικόλαος. Ανήμερα το Πάσχα εκείνης της χρονιάς, την ημέρα που όλοι οι χριστιανοί εόρταζαν «θανάτου την νέκρωσιν» και «άδου την καθαίρεσιν», ένας από τους πατέρες της μονής, ο ευλαβής και ενάρετος Διονύσιος Στέπα, μπήκε στο σπήλαιο του οσίου Αντωνίου για να θυμιάσει τα σεπτά σκηνώματα των κεκοιμημένων αγίων. Τον ακολουθούσαν και μερικοί άλλοι αδελφοί με αναμμένες λαμπάδες. Σαν έφτασε στον τόπο όπου παλαιά ήταν η τράπεζα των σπηλαιωτών μοναχών, ο μακάριος Διονύσιος θύμιασε τα άγια λείψανα και φώναξε ευφρόσυνα :
                                       
-Άγιοι πατέρες και αδελφοί ! «Αύτη η κλητή και αγία ημέρα….., πανήγυρις εστί πανηγύρεων»! Χριστός ανέστη !
 
Την ίδια στιγμή – ώ του θαύματος ! – όλα τα’ άφθορα οσιακά σκηνώματα ανασήκωσαν ελαφρά τα κεφάλια και αποκρίθηκαν με μια απόκοσμη, βροντερή φωνή :
-Αληθώς ανέστη !
 
Με φρίκη ο θεοφιλής Διονύσιος και οι συνοδοί του έτρεξαν και γνωστοποίησαν το θαυμαστό γεγονός στον ηγούμενο Νικόλαο και τους λοιπούς πατέρες, για να δοξάσουν τον αναστάντα Κύριο και τους αγιασμένους δούλους Του.
 
ΠΗΓΗ : ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ ΑΠΟ ΤΟΥΣ ΕΓΚΛΕΙΣΤΟΥΣ ΑΓΙΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΛΑΥΡΑΣ ΤΟΥ ΚΙΕΒΟΥ, εκδ. «ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΚΥΨΕΛΗ», ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ, σ. 32.

Π. ΕΛΠΙΔΙΟΣ ΒΑΓΙΑΝΑΚΗΣ: ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ "ΠΑΣΧΑ"; ΓΙΑΤΙ ΣΦΑΖΟΥΜΕ ΤΑ ΑΡΝΙΑ ΤΟ ΠΑΣΧΑ; ΤΙ ΕΝΝΟΟΥΜΕ ΟΤΑΝ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ;

 ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ "ΠΑΣΧΑ"; ΓΙΑΤΙ ΣΦΑΖΟΥΜΕ ΤΑ ΑΡΝΙΑ ΤΟ ΠΑΣΧΑ; ΤΙ ΕΝΝΟΟΥΜΕ ΟΤΑΝ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ;

 

ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ "ΠΑΣΧΑ";

Η λέξη «Πάσχα» προέρχεται από την εβραϊκή λέξη «Πεσάχ», που σημαίνει μετάβαση. Μεταβαίνω από το ένα μέρος σε κάποιο άλλο. Για τους Εβραίους το πρώτο Πάσχα ήταν η μετάβασή τους από την χώρα της Αιγύπτου που ήταν υποδουλωμένοι και σκλαβωμένοι, στη γη της Επαγγελίας, στη γη Χαναάν, που τους είχε υποσχεθεί ο Κύριος μας.
Βέβαια σε μας έχει μεταφορική σημασία. Επειδή πολλοί χρησιμοποιούν τη λέξη Πάσχα και ιδιαίτερα μέσα στα αναστάσιμα τροπάρια σχολιάζεται πολλές φορές «πάσχα ιερόν, πάσχα μυστικό, πάσχα πανσεβάσμιο, πάσχα Χριστός ο Λυτρωτής», χωρίς να γνωρίζουν την βαθύτερη ερμηνεία της, που αξίζει να την αναφέρουμε:
ΠΑΣΧΑ για μας τους Χριστιανούς σημαίνει η μετάβασή μας από τον θάνατο στην ανάσταση, από την αμαρτία στη σωτηρία, από το σκοτάδι της ζωής μας στο φως της ανάστασής μας.

ΓΙΑΤΙ ΣΦΑΖΟΥΜΕ ΤΑ ΑΡΝΙΑ ΤΟ ΠΑΣΧΑ ΚΑΙ ΤΙ ΣΥΜΒΟΛΙΖΕΙ ΓΙΑ ΜΑΣ;

Το Πάσχα υπάρχει και ο Πασχαλινός Αμνός.
Θυμάστε όλοι, όταν ο Θεός διέταξε τον Μωϋσή, να πει σ’ όλους τους Ισραηλίτες να σφάξουν το καλύτερο αρνάκι τους και να βάψουνε με το αίμα τους τις πόρτες τους, γιατί εκείνη την ημέρα θα περνούσε ο άγγελος θανάτου και θα σκορπούσε το θάνατο σ’ όλα τα πρωτότοκα των Αιγυπτίων. Πράγματι, όσοι Ισραηλίτες είχαν βάψει με το αίμα του αρνιού την πόρτα του σπιτιού τους, δεν έπαθαν τίποτα, σε αντίθεση με τις οικογένειες των Αιγυπτίων, όπου είχαν θανατωθεί τα πρωτότοκα παιδιά τους.
Γιατί τα ανάφερα όλα αυτά;
Ξέρετε πως ονομάζεται ο Χριστός;
"ΑΜΝΟΣ".
Από τα παλιά χρόνια ζωγράφιζαν το Χριστό σαν προβατάκι με μια σημαία που είχε ένα σταυρό.
Εμείς, με τη δική Του χάρη και ευλογία τελούμε σήμερα το μυστήριο των μυστηρίων, τη θεία Ευχαριστία. Εκεί, ο «Πασχαλινός Αμνός» δεν είναι πλέον ένα τετράποδο ζώο. Αλλά πρόκειται για τον ίδιο το Χριστό, που σαν εκείνο το άκακο αρνάκι, σαν πρόβατο επί σφαγή ΣΕ ΚΑΘΕ ΘΕΙΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ με τη θυσία Του μας δίνει το δικό Του Αίμα Του. Είναι η ιερή εκείνη στιγμή που ο ιερέας ταπεινά προσφωνεί:
«ΜΕΡΙΖΕΤΑΙ ΚΑΙ ΔΙΑΜΕΡΙΖΕΤΑΙ Ο ΑΜΝΟΣ ΤΟΥ ΘΕΟΥ…».
Κόβει τον άγιο Άρτο, που προηγουμένως έχει γίνει Σώμα Χριστού και τον ρίχνει μέσα στο Αίμα Του που υπάρχει στο άγιο Δισκοπότηρο και τότε έρχεστε εσείς και κοινωνάτε.
Τότε γίνεται αυτό το μεγαλειώδες. Όπως τότε ο εξολοθρευτής άγγελος δεν μπορούσε να σκοτώσει τα πρωτότοκα παιδιά των Ισραηλιτών, όταν έβλεπε να υπάρχει βαμμένο στις πόρτες το αίμα του αρνιού, έτσι και σήμερα όσοι μεταλαβαίνουν το Σώμα και το Αίμα του Χριστού, αλείφουν με το Αίμα Του την πόρτα της ψυχής τους.
Με αυτό τον τρόπο δεν μπορεί εύκολα ο σατανάς να πειράξει τον άνθρωπο εκείνο, όταν περνά δίπλα του, γιατί δεν είναι μόνος του. Είναι μέσα μας και ο Χριστός. Συμβαίνει ακριβώς εκείνο που είπε ο Απόστολος Παύλος:
«Ζω δε ουκέτι εγώ, ζει δε εν εμοί ο Χριστός». [Προς Γαλάτας 2, 20]
ΠΑΣΧΑ λοιπόν είναι ο ίδιος ο Χριστός, ο οποίος μυστικά και πανσεβάσμια, μας φανερώνεται στον τύπο του ψωμιού και του κρασιού και μας δίνει το Σώμα και το Αίμα Του, για να έχουμε ζωή αιώνιο, όπως λέει και το αναστάσιμο τροπάριο:
…ΠΑΣΧΑ ΜΥΣΤΙΚΟΝ, ΠΑΣΧΑ ΠΑΝΣΕΒΑΣΜΙΟΝ, ΠΑΣΧΑ ΧΡΙΣΤΟΣ Ο ΛΥΤΡΩΤΗΣ…

ΤΙ ΕΝΝΟΟΥΜΕ ΟΤΑΝ ΕΥΧΟΜΑΣΤΕ ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ;

Επομένως, όταν ευχόμαστε «ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ», εννοούμε να μας αξιώσει ο Θεός να προετοιμαστούμε κατάλληλα για να έρθει ο Χριστός μέσα στη καρδιά μας με τη θεία Κοινωνία την ημέρα της Αναστάσεως.

Το Σώμα και το Αίμα του Χριστού θα μας μεταφέρει από τον θάνατο στη ζωή, από την φθορά στην αφθαρσία, από την πρόσκαιρη ζωή στην αιωνιότητα.

Η ένωσή μας αυτή με τη θεία Κοινωνία θα γίνει το καθαρτήριο της ψυχής μας. Δηλαδή, θα καθαρίσει ο Χριστός τη ψυχή μας και θα την δώσει στο Θεό Πατέρα.
Γι’ αυτό και σ’ ένα άλλο τροπάριο οι ψάλτες κατανυκτικά μας προσκαλούν όλους:
«ΔΕΥΤΕ ΠΟΜΑ ΠΙΩΜΕΝ ΚΑΙΝΟΝ…».
Ελάτε να πιούμε το καινούργιο ποτό, που θα μας καθαρίσει όλες τις αμαρτίες της ψυχής μας.

(απόσπασμα από κήρυγμα του π. Ελπιδίου Βαγιανάκη)

ΟΣΙΟΣ ΠΑΪΣΙΟΣ: Ο ΘΕΟΣ ΔΕΝ ΕΠΙΤΡΕΠΕΙ ΚΑΜΙΑ ΘΛΙΨΗ ΚΑΙ ΚΑΝΕΝΑ ΚΑΚΟ, ΑΝ ΜΕΣΑ ΑΠ' ΑΥΤΑ ΔΕΝ ΒΓΕΙ ΚΑΤΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟ!

Όσιος Παΐσιος ο Αγιορείτης: Ο Θεός δεν επιτρέπει καμιά θλίψη και κανένα κακό, αν μέσα απ' αυτά δεν βγει κάτι καλύτερο από αυτό που εμείς ανθρώπινα θεωρούσαμε ότι είναι το παν!

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ: ΑΝ ΗΞΕΡΕΣ ΠΟΣΟ ΓΡΗΓΟΡΑ ΘΑ ΣΕ ΞΕΧΑΣΟΥΝ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΜΕΤΑ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΣΟΥ!

Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος: Ἂν ἤξερες πόσο γρήγορα θὰ σὲ ξεχάσουν οἱ ἄνθρωποι μετὰ τὸ θάνατο σου, δὲν θὰ ἐπιδιώξεις στὴ ζωή σου νὰ εὐχαριστήσεις κανέναν παρὰ μόνο τὸν Θεό. 

ΑΓΙΟΣ ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ Ο ΘΕΟΛΟΓΟΣ: ΕΥΣΥΝΕΙΔΗΤΕ ΧΡΙΣΤΙΑΝΕ, ΠΡΟΣΕΧΕ!

Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος: Εὐσυνείδητε Χριστιανέ, πρόσεχε! Καὶ τὸ μικρότερο παράπτωμα σοῦ φαίνεται ἐπάνω σου μεγάλο. Διότι οἱ λεκέδες εἶναι τόσο πιὸ ἐμφανεῖς ὅσο πιὸ καθαρὸ εἶναι τὸ φόρεμα.  

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΣ: ΑΔΙΑΦΟΡΗΣΕ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΝΕΣΕΙΣ ΚΑΙ ΤΟΤΕ ΘΑ ΑΠΟΚΤΗΣΕΙΣ ΑΝΕΣΗ!

Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος: Ἀδιαφόρησε γιὰ τὶς ἀνέσεις καὶ τότε θὰ ἀποκτήσεις ἄνεση, ἀδιαφόρησε γιὰ τὰ ὑλικὰ ἀγαθὰ καὶ τότε θὰ τὰ πάρεις, γιὰ νὰ τὰ πάρεις ὄχι σὰν δέσμιος αὐτῶν, οὔτε σὰν δοῦλος, ἀλλὰ σὰν ἐλεύθερος.  

ΧΑΙΡΕ ΝΥΜΦΗ ΑΝΥΜΦΕΥΤΕ- Η ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΠΡΟΣΕΥΧΗ ΤΗΣ ΙΩΑΝΝΑΣ

ΦΑΡΑΓΓΙ ΛΟΥΣΙΟΥ ΠΟΤΑΜΟΥ: ΤΟ ΜΙΚΡΟ ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ ΤΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ

 Φαράγγι Λούσιου ποταμού:

Το Μικρό Άγιο Όρος της Πελοποννήσου

 

Ένα από τα σημαντικότερα αξιοθέατα της Αρκαδίας στην Πελοπόννησο είναι, αναμφίβολα, το φαράγγι του Λούσιου ποταμού. Ο Λούσιος, όπως αποκαλύπτει και το όνομά του, θεωρείτο το ποτάμι όπου οι νύμφες Θεισόα, Νέδα και Αγνώ έλουσαν το νεογέννητο Δία.
Είναι ένα μικρό ποτάμι μήκους 23 χλμ., που πηγάζει κυρίως από το οροπέδιο της Καρκαλούς (μικρό χωριό πάνω στον οδικό άξονα Τρίπολης – Πύργου, μεταξύ Βυτίνας και Λαγκαδίων) και βορειότερα από την περιοχή του χωριού Καλονέρι.
Το φαράγγι εκτός από την απαράμιλλη ομορφιά έχει και έντονο θρησκευτικό χαρακτήρα, αφού στην γύρω περιοχή βρίσκονται Μονές λαξεμένες πάνω στους βράχους, εκκλησίες και ασκηταριά.
Συγκεκριμένα, στις δύο πλευρές του φαραγγιού βρίσκονται δύο ιστορικές μονές, η Μονή Φιλοσόφου και η Μονή Προδρόμου που προσφέρουν απόλυτη γαλήνη και μαγευτική θέα. Δεν είναι τυχαίο ότι η περιοχή αποκαλείται το «Άγιον Όρος» της Πελοποννήσου.
Η Μονή Αγίου Ιωάννου Προδρόμου ή Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου Στεμνίτσας είναι ιστορικό μοναστήρι της Αρκαδίας, χτισμένο σε απόσταση 14 χλμ. νότια της Δημητσάνας (έδρα του δήμου) και 47 χλμ. βορειοδυτικά της Τρίπολης σε κοντινή απόσταση από την Στεμνίτσα. Η Μονή βρίσκεται σφηνωμένη μέσα σε βράχο και μοιάζει λες και αιωρείται στο χείλος του γκρεμού της ανατολικής όχθης του φαραγγιού του ποταμού Λούσιου, σε υψόμετρο 520 μέτρων. Από το μπαλκόνι της Μονής, οι επισκέπτες μπορούν να θαυμάσουν την μαγευτική θέα στην άγρια ομορφιά του φαραγγιού.
Το ιστορικό μοναστήρι απoτελείται από δύο κτίρια, τo αρχικό στα ανατολικά και τo vεώτερo στα βόρεια, το οποίο χρονολογείται τo 1860. Ιδρύθηκε από μοναχούς που ζούσαν σε κοντινά ασκητήρια από τov 12o αιώνα και τα οποία με την πάροδο των χρόνων συvεvώθηκαν (στα τέλη περίπoυ τoυ 16oυ αιώvα, 1500-1600) και σχημάτισαν τo κoιvόβιo της Μονής. Κατά την επανάσταση του 1821 η Μονή αποτέλεσε καταφύγιο και ιατρείο για τους αγωνιστές.
Από το μονοπάτι που κατεβαίνει στον Λούσιο και διασχίζει το φαράγγι μπορείτε να φτάσετε στη Μονή Φιλοσόφου, νότια της Δημητσάνας. Η Μονή είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου και γιορτάζει στην απόδοση της εορτής, στις 23 Αυγούστου. Είναι χτισμένη στη δυτική πλευρά του φαραγγιού του Λούσιου, 11 χλμ. νοτιοδυτικά της Δημητσάνας και περίπου 86 χλμ. από την Τρίπολη. Η Μονή αποτελείται από δύο μοναστηριακά συγκροτήματα, ένα παλαιό και ένα νέο, τα οποία βρίσκονται σε μικρή απόσταση μεταξύ τους.
Η παλαιά Μονή Φιλοσόφου είναι η πιο ιστορική και παλαιά μονή της Αρκαδίας και από τα παλαιότερα βυζαντινά μνημεία της Ελλάδας. Ιδρύθηκε το 963 από τον Ιωάννη Λαμπαρδόπουλο από τη Δημητσάνα, τον επονομαζόμενο «φιλόσοφο», ο οποίος ήταν γραμματέας («Πρωτοκρίτης») του αυτοκράτορα Νικηφόρου Φωκά. Από το προσωνύμιό του πήρε και η Μονή το όνομά της. Είχε χαρακτηριστεί σταυροπηγιακή. Ήταν χτισμένη στο εσωτερικό μιας σπηλιάς, πάνω από μια απόκρημνη χαράδρα και σήμερα διατηρείται μόνο ένα μικρό εκκλησάκι Βυζαντινής τεχνοτροπίας του 10ου αιώνα με τις αξιόλογες τοιχογραφίες του. Είναι ναός εγγεγραμμένος τετράστηλος σταυροειδής με οκτάπλευρο τρούλο. Από την υπόλοιπη μονή σώζονται μόνο ερείπια κελλιών και άλλων κτισμάτων, καθώς και μια στέρνα.
Η παλαιά μονή είναι γνωστή και ως «Κρυφό Σχολειό», γιατί κατά την παράδοση λειτουργούσε εκεί στα χρόνια της Τουρκοκρατίας σχολείο που αργότερα εξελίχθηκε σε σπουδαία ιερατική σχολή που λειτούργησε στη Νέα Μονή. Στη Σχολή αυτή φοίτησε πλήθος δασκάλων, ιερέων, μοναχών, ανωτέρων κληρικών, καθώς και ηγετικές μορφές της Εκκλησίας. Από αυτήν αναδείχτηκαν τέσσερις πατριάρχες Ιεροσολύμων, δύο Οικουμενικοί Πατριάρχες και πολλοί ανώτατοι εκκλησιαστικοί άνδρες (Γρηγόριος ο Ε΄, Παλαιών Πατρών Γερμανός).
Η νέα Μονή Φιλοσόφου ιδρύθηκε μετά τα μέσα του 17ου αιώνα (λειτουργούσε ήδη το 1691). Βρίσκεται σε απόσταση τετρακοσίων περίπου μέτρων από την παλαιά Μονή, σε ομαλότερη θέση. Το καθολικό της κτίστηκε το 1661, και κατόπιν κτίσθηκαν και αρκετά κελιά, χωρίς όμως να εγκαταλειφθεί η παλαιά μονή. Το τέμπλο του καθολικού είναι ξυλόγλυπτο με εξαιρετική διακόσμηση και φέρει εικόνες κρητικής τεχνοτροπίας που αποδίδονται στο ζωγράφο Βίκτωρα (1663). Ο ναός αγιογραφήθηκε το 1693 με δαπάνη του «Μαυραηδή-πασά Φαρμάκη» από τη Στεμνίτσα, ο οποίος είχε εξισλαμισθεί, αλλά επανήλθε στο Χριστιανισμό επί Ενετοκρατίας. Απεικόνιση του χορηγού υπάρχει στη δυτική πλευρά του ναού (υπό τη μορφή τυπικού Ανατολίτη με βλοσυρό ύφος, πολυτελές ένδυμα και κομπολόι) δίπλα στην Αγία Ελένη.
Μεταξύ των ετών 1834-1836 η Μονή διαλύθηκε με απόφαση της Βαυαρικής Αντιβασιλείας, με τη δικαιολογία ότι είχε κάτω από έξι μοναχούς. Η περιουσία της δημεύθηκε και πωλήθηκε σε ιδιώτες. Μετά τη διάλυση, η Μονή ερήμωσε και σταδιακά κατέρρευσε. Σήμερα λειτουργεί ως ανδρική Μονή, μετόχι (με βασιλικό διάταγμα, από τις 14 Απριλίου 1922) της γειτονικής Μονής Τιμίου Προδρόμου Στεμνίτσας. Το 1955 χαρακτηρίστηκε διατηρητέο μνημείο και από το 1992 άρχισε να ανακαινίζεται ριζικά με την επίβλεψη του Υπουργείου Πολιτισμού.
Τέλος, να σημειωθεί ότι το φαράγγι εκτός από τόπο υψηλής οικολογικής σημασίας, έχει κηρυχθεί και αρχαιολογικός χώρος και τελεί υπό την προστασία του Υπουργείου Πολιτισμού.
 
ΒΗΜΑ ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ

ΗΡΑΚΛΗΣ ΡΕΡΑΚΗΣ: Η ΜΕΓΑΛΗ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗ ΜΑΣ ΕΙΣΑΓΑΓΕΙ ΣΤΑ ΣΤΑΔΙΑ ΤΗΣ ΤΕΛΕΙΩΣΕΩΣ!

 Η Μ. Τεσσαρακοστή μας εισαγάγει στα στάδια της Τελειώσεως

Ηρακλής Ρεράκης, Καθηγητής ΑΠΘ,

Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενώσεως Θεολόγων

 

Οι 40 ημέρες της Μ. Σαρακοστής και οι 3 εβδομάδες του Τριωδίου, που προηγούνται, είναι μέρες πνευματικής εκγύμνασης και ασκητικής πορείας για τους Χριστιανούς, καθώς στηρίζουν, πνευματικά, το ταξίδι τους στη θεάρεστη κάθαρση, που οδηγεί στη βίωση της Σταύρωσης του Χριστού και της Αγίας Του Αναστάσεως. Η Σαρακοστή μας δείχνει πού βρισκόμαστε, από πλευράς πνευματικής ζωής αλλά και πώς μπορούμε να επανέλθουμε στη ιερή κανονικότητα του εαυτού μας, ανεβαίνοντας, από τα χαμηλά και γήινα, στα ψηλά και ουράνια. Η έναρξη του αγώνα, που μας προτείνει η Μ. Σαρακοστή προκειμένου να μπορέσουμε να αναστηλώσουμε την εικόνα, που μας χάρισε ο ίδιος ο Δημιουργός, γίνεται κατά την Κυριακή του Τελώνου και του Φαρισαίου. Εκεί η Λατρεία της Εκκλησίας, μας διδάσκει τον τρόπο ανάπλασης και ανάτασης του εαυτού μας: «Υψηγορίαν φύγωμεν Φαρισαίου κακίστην, ταπείνωσιν δε μάθωμεν του Τελώνου αρίστην, ίν’ υψωθώμεν τω Θεώ». Ο Θεός, ο οποίος, θέλοντας «πάντας ανθρώπους σωθήναι και εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν» (Α’ Τιμ. 2, 4), μας υπενθυμίζει διά του Απ. Παύλου ότι δεν σωζόμαστε με τις δικές μας δυνάμεις ή με την προβολή των ηθικών μας πράξεων και κυρίως με τη δική μας ύψωση στη σύγκριση του εαυτού μας με τους άλλους, αλλά με τη χάρη του Θεού και την εμπιστοσύνη μας στο έλεός Του: «τη γαρ χάριτι έστε σεσωσμένοι δια της πίστεως·  και τούτο ουκ εξ υμών, Θεού το δώρον, ουκ εξ έργων, ίνα μη τις καυχήσηται» (Εφεσ. 2, 8-9). Η επίγνωση της αλήθειας, που προσφέρει η βίωση της Σαρακοστής, μας επαναφέρει στη γνώση του μεγαλείου του εαυτού μας, ως Υιών και κληρονόμων των θείων αγαθών. Η συνειδητοποίηση της πνευματικής κληρονομιάς, στην οποία έχουμε μερίδιο, έχει ως βάση της την βαθιά πίστη ότι η σωτηρία είναι δώρο του Θεού και όχι δική μας κατάκτηση. Αυτό που είναι δικό μας έργο στη σωτηρία μας είναι αυτό που έκανε ο Άσωτος Υιός: «Εις εαυτόν δε ελθών είπε· πόσοι μίσθιοι του πατρός μου περισσεύουσιν άρτων, εγώ δε λιμώ απόλλυμαι! Αναστάς πορεύσομαι προς τον πατέρα μου και ερώ αυτώ· Πάτερ ήμαρτον εις τον ουρανόν και ενώπιόν σου· ουκέτι ειμί άξιος κληθήναι υιός σου· ποίησόν με ως ένα των μισθίων σου» (Λουκ. 15, 17-24). Αυτό που συνειδητοποιεί, πρωτίστως, ο Άσωτος υιός και κάθε άσωτος είναι ότι, παρά το σκόρπισμα  της περιουσίας που λαμβάνει από τον Θεό - Πατέρα, ο Χριστός Λυτρωτής τον ονομάζει και τον θεωρεί στην Παραβολή Υιό, δείχνοντας, έτσι, ότι και μετά την αμαρτωλή δράση του κάθε ανθρώπου συνεχίζεται, απαράλλακτα, η προσφορά του Ελέους του Θεού Πατρός για τη σωτηρία του.
Αυτό, ακριβώς, συνειδητοποιείται την περίοδο της Σαρακοστής, όπου τονίζεται, ιδιαίτερα, η έγνοια της Εκκλησίας, ως θεραπευτικής μονάδας, καθώς όλοι μας έχουμε ανάγκη άμεσης θεραπείας. Ο Μακαριστός Καθηγητής π. Ιωάννης Ρωμανίδης γράφει σχετικά: «Δεν υπάρχει ένας άνθρωπος, που να είναι φυσιολογικός, εκτός από τους Αγίους. Η Πατερική Θεολογία, λοιπόν, έρχεται και λέγει ότι ο Θεός έδωσε στον άνθρωπο νοερά ενέργεια, η οποία είναι  ένα φυσιολογικό συστατικό της ανθρώπινης φύσεως και η οποία, δυστυχώς, στον συνήθη άνθρωπο δεν λειτουργεί καθόλου ή λειτουργεί υποτυπωδώς. Για να επαναλειτουργήσει αυτή η νοερά ενέργεια, χρειάζεται να προηγηθεί η θεραπεία της ανθρώπινης προσωπικότητας. Αυτή η ανάγκη θεραπείας της ανθρώπινης προσωπικότητας συνιστά την ουσία της Ορθοδόξου Παραδόσεως. Σήμερα, μιλάμε για αλλαγή νοοτροπίας του ανθρώπου, για αλλαγή της θεωρήσεως της ζωής και αυτήν την θεωρούμε μετάνοια. Δεν είναι όμως αυτό μετάνοια. Αυτό είναι απλώς μεταμέλεια. Η μεταμέλεια είναι η αρχή της μετάνοιας. Δεν καθαρίζεται η ψυχή του ανθρώπου από τα πάθη με μια απλή μεταμέλεια. Για να καθαρισθεί η ψυχή από τα πάθη προηγείται ο φόβος του Θεού και η μετάνοια, η οποία συνεχίζεται κατά το στάδιο της καθάρσεως και ολοκληρώνεται με τον θείο φωτισμό, τη φώτιση, δηλαδή, του νου του ανθρώπου από την χάρη του Αγίου Πνεύματος… Η θεραπεία της νοεράς ενέργειας της ψυχής του ανθρώπου, δημιουργεί αυτομάτως κοινωνικό άνθρωπο, δηλαδή, υγιή ψυχικά άνθρωπο, που είναι έτοιμος να δράση κοινωνικά σε όλους τους τομείς».
 Ετοιμάζοντας σταυρικά τον εαυτό μας για την Ανάσταση, είναι ωφέλιμο να νηστεύουμε αληθινά, όχι μόνον από τις τροφές, αλλά και από τις κακίες, με τη μετατροπή τους σε αρετές του Χριστού. Στο πλαίσιο αυτό, είναι ανάγκη να διατηρούμε τον εαυτό μας στερεωμένο στη βάση της πίστεως, ελεύθερο από τον καταναγκασμό και τη δουλεία της λογικής. Θεολογία είναι ο λόγος για τον Θεό· Και για τον Θεό δεν μιλάμε με τη λογική και δεν μπορούμε να τον φτάσουμε με τη γνώση. Η πίστη της Εκκλησίας δεν είναι οι διανοητικές κατασκευές και τα λογικά σχήματα, καθώς μας προβάλλει στα νεώτερα χρόνια το πνεύμα της Δύσεως. Η ορθόδοξη Θεολογία είναι πείρα και φρόνημα αγιωσύνης, αφοσιώσεως και εμπιστοσύνης στη Θεία Ευσπλαχνία και Δωρεά, καθώς ο Χριστός λέγει: «Χωρίς εμού ου δύνασθε ποιείν ουδέν». Η Αγία Τεσσαρακοστή κάνει αισθητή την αποστολή της Εκκλησίας, που είναι να κάνει προσιτό και εύληπτο στη ζωή μας τον Σωτήρα και Λυτρωτή Θεάνθρωπο. Η Εκκλησία, με την Σαρακοστή, δεν βιάζει, αλλά ελευθερώνει τον κάθε άνθρωπο από τις δουλείες και τα πάθη, που εμποδίζουν την πρόσβασή του στον Λυτρωτή. Τα πάθη διευκολύνουν και παροτρύνουν τον άνθρωπο να πορεύεται προς τα κάτω, προς την απώλεια και τον θάνατο, ενώ τον δυσκολεύουν να  ανεβαίνει, ως άνθρωπος (άνω + θρόω) προς τα πάνω, προς τον Γολγοθά, εκεί που βιώνει το Μυστήριο του Σταυρού και μετουσιώνει σε προσωπική εμπειρία, το Μυστήριο της Αναστάσεως. Η Εκκλησία, συνεχίζοντας το έργο της Θείας Απολυτρώσεως, προβάλλει προς όλους τους Χριστιανούς αλλά και προς όλους τους ανθρώπους το μήνυμα της Μ. Τεσσαρακοστής, ως τον τρόπο ζωής, με τον οποίο ο άνθρωπος απαντά στα Μυστήρια της Θείας Ενανθρωπήσεως, της Σταυρώσεως και της Αναστάσεως του Σωτήρα του κόσμου.
Ο Άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς έλεγε ότι: «Ο Σταυρός είναι για μας το να σταυρώνουμε τη σάρκα, μαζί με τα πάθη και τις επιθυμίες της. Αυτή η σταύρωση οδηγεί τον άνθρωπο στην πνευματική του απελευθέρωση. Πρέπει να αντιληφθούμε καλά ότι η Βασιλεία των Ουρανών βιάζεται και την αρπάζουν οι βιαστές. Για να μπορέσει ο άνθρωπος να γίνει κληρονόμος και βιαστής της Βασιλείας του Θεού είναι ανάγκη, πρωτίστως να μπορεί να εφαρμόζει τη Θεολογία της Σαρακοστής. Η νηστεία είναι εντολή ζωής. Δόθηκε από τον Θεό στον Αδάμ για τη διαφύλαξη της θείας χάριτος, που είχε προσφερθεί σε αυτόν από τον Θεό. Η ακρασία συμβάλλει στον θάνατο σώματος και ψυχής. Ποιος άνθρωπος λοιπόν δεν θέλει να βρει ζωή και χάρη από τον Θεό;».
Τροπάριο κατανυκτικό του Εσπερινού της Κυριακής της Τυροφάγου, δίνει το έναυσμα της Μ. Τεσσαρακοστής: «Τον της νηστείας καιρόν φαιδρώς απαρξώμεθα προς αγώνας πνευματικούς εαυτούς υποβάλλοντες, αγνίσωμεν την ψυχήν, την σάρκα καθάρωμεν, νηστεύσωμεν  ώσπερ εν τοις βρώμασιν εκ παντός πάθους, τας αρετάς τρυφώντες του πνεύματος». Η νηστεία, συνεπώς, αποτελεί μια διόρθωση της ανυπακοής των Πρωτοπλάστων στον Θεό, μια διόρθωσης ή επανόρθωσης της άρνησής τους να νηστέψουν το κακό, τον εγωισμό, την απόλαυση των υλικών, που τους οδήγησε στην απώλεια της αιώνιας ζωής. Είναι ωφέλιμο, συνεπώς, να προσλάβουμε τη Μ. Τεσσαρακοστή ως την πλέον κατάλληλη παιδαγωγική και πνευματική περίοδο για να εισάγουμε στη ζωή μας την αδιάλειπτη νηστεία, την κάθαρση των παθών και την απόκτηση των αρετών, βοηθώντας τον εαυτό μας να αρχίσει την άνοδό του στη βαθμίδα της πνευματικής του τελειώσεως: Από τη μετάνοια στην Κάθαρση, από την Κάθαρση στον Φωτισμό και από τον Φωτισμό στη Θέωση.
 
thriskeftika.blogspot.com