Ο ΑΓΙΟΣ ΓΑΒΡΙΗΛ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΙΣΚΕΨΕΙΣ ΤΟΥ ΣΕ ΜΙΑ ΣΥΝΑΓΩΓΗ, ΕΝΑ ΤΖΑΜΙ ΚΑΙ ΣΤΟΥΣ ΒΑΠΤΙΣΤΕΣ

 Ο Άγιος Γαβριήλ και οι επισκέψεις του σε μια Συναγωγή,
ένα τζαμί και στους Βαπτιστές 

Ο π. Γαβριήλ συχνά επισκεπτόταν ανθρώπους που είχαν διαφορετική θρησκευτική αντίληψη. Προσπαθούσε σε όλους να μοιράσει χάρη και να τους οδηγήσει στην αληθινή πίστη. Διηγείται ο ίδιος:

  «Μια φορά, ντυμένος όπως ήμουν με το μοναχικό μου σχήμα, πήγα στη Συναγωγή. Στην είσοδο κρεμόταν ένα μεγάλο πορτρέτο του Μωυσή. Τον προσκύνησα. Αυτό άρεσε στους παρευρισκομένους. Ο Μωυσής ήταν ένας μεγάλος προφήτης κι εγώ του απέδωσα τον οφειλόμενο σεβασμό. Μπήκα την ώρα που διάβαζαν τη Βίβλο. Ήταν λίγοι και με κοίταζαν με έκπληξη.

Άρχισα να κάνω κήρυγμα, κι όταν άκουσαν για τον Χριστό φώναξαν τον αρχιερέα τους. Βγήκε αλλά δεν με σταμάτησε. Ύστερα με κάλεσε στο γραφείο του. Άκουσε με πολύ ενδιαφέρον και προσοχή όσα έλεγα για τον Χριστό. Τέλος, με ευχαρίστησε και έτσι αποχωριστήκαμε. 

  Πήγα και σ' ένα τζαμί. Απέξω μια παρέα μουσουλμάνων κάθονταν κι έπιναν τσάι. Όταν με είδαν, σηκώθηκαν και με κάλεσαν με σεβασμό στο τραπέζι τους. Εκεί κήρυξα μόνο για την αγάπη και χωρίσαμε γλυκά. Πήγα και στους Βαπτιστές αλλά δεν με δέχτηκαν. Όταν με είδαν, εκνευρίστηκαν, φώναξαν τον πάστορα τους και με έδιωξαν». 

Ο π. Γαβριήλ, όταν μιλούσε για αιρετικούς ή πιστούς άλλων θρησκευμάτων, τόνιζε πάντοτε ότι πρέπει να επιδεικνύουμε την ίδια αγάπη σε όλους. Μια μοναχή του είπε κάποια φορά:

— Μίλησα με έναν αιρετικό. Οργίστηκα τόσο πολύ όταν με έβρισε, που νομίζω πως αμάρτησα.

Ο π. Γαβριήλ τότε της απάντησε γλυκά:

— Δεν είναι πέτρινη η καρδιά σου για ν' ακούς αδιάφορα να σε βρίζουν για την πίστη σου. Αν δεν είσαι αγνός και άκακος σαν μικρό παιδί, δεν θα μπεις στη Βασιλεία των Ουρανών. Όχι όμως να έχεις και το μυαλό ενός μικρού παιδιού! 

Ενώ σε άλλη μοναχή είχε πει:

— Θα έρθει εποχή που θα σας οδηγούν κοσμικοί άνθρωποι. Μακάρι να μου έρθει κάποιος αιρετικός ή Βαπτιστής ή Μάρτυρας του Ιεχωβά. Θα τους βάλω να καθίσουν, θα τους ταΐσω και θα τους διδάξω τον καλό λόγο. Αλλά εγώ δεν θα φάω μαζί τους. Δεν θα καθίσω με απίστους. Κι αν έρθει κάποιος, εσύ μη σηκώνεσαι. Μη δώσεις τη θέση σου. Άφησε τον να καθίσει με τον εαυτό του. Δεν πήγες εσύ, αυτός ήρθε και κάθισε δίπλα στους πιστούς. Γι' αυτόν θα σηκωθούν όλοι; 

 Από το βιβλίο ''Ο Άγιος Γαβριήλ ο δια Χριστόν σαλός και ομολογητής

ΓΙΑΤΙ ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ ΚΑΤΑΦΕΥΓΟΥΝ ΣΤΙΣ ΛΕΓΟΜΕΝΕΣ "ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ"

 Γιατί οι άνθρωποι καταφεύγουν στις λεγόμενες «εναλλακτικές θεραπείες»;
(Edzard Ernst)

Πρόκειται για ένα από τα συχνότερα ερωτήματα που μου τίθενται σε ομιλίες ή συζητήσεις σχετικές με τις λεγόμενες εναλλακτικές μορφές ιατρικής (ή αλλιώς SCAM: So-Called Alternative Medicine). Οι περισσότεροι περιμένουν μια απλή απάντηση με δύο ή τρεις βασικές αιτίες. Δυστυχώς όμως τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά· οι λόγοι είναι πολλοί και διαφέρουν ανάλογα με τις συνθήκες και το προσωπικό πλαίσιο κάθε ανθρώπου.

Παραθέτω παρακάτω 12 κύριους λόγους, όπως προκύπτουν από τη σχετική επιστημονική βιβλιογραφία αλλά και από την εμπειρία μου άνω των 30 ετών στην έρευνα για την SCAM:

1. Απογοήτευση από τη συμβατική ιατρική

Πολλοί πιστεύουν πως αυτός είναι ο κυριότερος λόγος. Δεν είμαι βέβαιος ότι ισχύει. Είναι αλήθεια πως αρκετοί καταφεύγουν στις εναλλακτικές πρακτικές λόγω απογοήτευσης από την κλασική ιατρική, για λόγους όπως ανεπαρκή αποτελέσματα, μεγάλες αναμονές, ανεπιθύμητες ενέργειες ή υψηλό κόστος. Η απογοήτευση είναι υπαρκτή και συχνά δικαιολογημένη, αλλά σπάνια αποτελεί τον βασικό καθοριστικό παράγοντα.

2. Παραπληροφόρηση

Πιστεύω πλέον ακράδαντα ότι αυτός είναι ο πρώτος και σημαντικότερος λόγος. Κυκλοφορεί τεράστιος όγκος ψευδών ή παραπλανητικών πληροφοριών γύρω από την SCAM, τις οποίες διακινούν θεραπευτές, δημοσιογράφοι, ιστότοποι, κοινωνικά δίκτυα, φίλοι, διάσημοι, ακόμα και πολιτικοί. Αν οι πολίτες είχαν πραγματική ενημέρωση για το τι είναι οι εναλλακτικές θεραπείες, είμαι πεπεισμένος ότι η χρήση τους θα μειωνόταν δραστικά.

3. Ολιστική προσέγγιση

Οι υποστηρικτές της SCAM τονίζουν διαρκώς τη λεγόμενη «ολιστική φροντίδα» – την αντιμετώπιση δηλαδή του ανθρώπου σε όλα του τα επίπεδα: σωματικό, ψυχικό και πνευματικό. Πολλοί ελκύονται από αυτή την προσέγγιση. Όμως αυτή η αντίληψη συνιστά, κατά την άποψή μου, μορφή παραπληροφόρησης: κάθε σωστή ιατρική, είτε είναι συμβατική είτε όχι, οφείλει να ασχολείται με το σύνολο του ανθρώπου. Η πραγματικότητα είναι ότι οι περισσότερες εναλλακτικές μέθοδοι απέχουν πολύ από την αυθεντικά ολιστική φροντίδα.

4. Λιγότερες παρενέργειες

Ορισμένοι πιστεύουν πως η ομοιοπαθητική έχει λιγότερες ή πιο ήπιες παρενέργειες από τα φάρμακα ή τις χειρουργικές επεμβάσεις. Αυτό ισχύει εν μέρει, αλλά στηρίζεται σε εσφαλμένο συλλογισμό. Η αξία μιας θεραπείας δεν έγκειται στην απουσία παρενεργειών, αλλά στη σχέση ωφέλειας/κινδύνου. Και όπως έχει αποδειχθεί επιστημονικά, οι περισσότερες SCAM θεραπείες δεν αποδίδουν κανένα αξιόλογο θεραπευτικό όφελος.

5. Αίσθηση προσωπικής ενδυνάμωσης

Οι εναλλακτικές θεραπείες ενισχύουν τη συμμετοχή του ασθενούς στη διαδικασία της θεραπείας (π.χ. μέσω αλλαγών στον τρόπο ζωής ή μεθόδων αυτοθεραπείας). Αυτό προκαλεί την αίσθηση αυτονομίας. Ωστόσο, και η συμβατική ιατρική ενθαρρύνει την ενεργό συμμετοχή του ασθενούς, για παράδειγμα με παραινέσεις για διακοπή καπνίσματος ή δίαιτα – απλώς συχνά αυτές οι παραινέσεις αγνοούνται.

6. Δυσπιστία απέναντι στη φαρμακοβιομηχανία

Πολλοί στρέφονται στην SCAM λόγω καχυποψίας απέναντι στα κίνητρα των φαρμακευτικών εταιρειών ή λόγω του φόβου της υπερ-ιατρικοποίησης. Αυτή η στάση συνδέεται άμεσα με τον πρώτο λόγο (απογοήτευση από την ιατρική). Αν και ένα μέτρο υγιούς σκεπτικισμού είναι θεμιτό, παρατηρείται συχνά το εξής παράδοξο: η δυσπιστία αυτή δεν μεταφέρεται καθόλου στην – εξίσου κερδοσκοπική – βιομηχανία των εναλλακτικών θεραπειών.

7. Εξατομικευμένη προσέγγιση

Οι SCAM θεραπευτές υποστηρίζουν ότι προσαρμόζουν τη θεραπεία στις ανάγκες του κάθε ατόμου. Αυτό φαίνεται ελκυστικό, όμως πρέπει να γίνει κατανοητό πως ακόμη και η πιο «προσωποποιημένη» ανοησία, παραμένει ανοησία. Μια γενική, μη εξατομικευμένη θεραπεία που είναι επιστημονικά τεκμηριωμένη, είναι προτιμότερη από μια «κομμένη και ραμμένη» ψευδοθεραπεία.

8. Ευμάρεια και κοινωνική μόδα

Στις δυτικές χώρες, κυρίως άτομα υψηλού μορφωτικού και οικονομικού επιπέδου καταφεύγουν στην SCAM. Αυτό δείχνει ότι υπάρχει η οικονομική δυνατότητα για τέτοιες επιλογές – συχνά χωρίς δεύτερη σκέψη. Υπάρχει και η διάσταση του κοινωνικού μιμητισμού: «Αφού το κάνει ο τάδε, θα το δοκιμάσω κι εγώ.»

9. Εκπαίδευση

Οι μελέτες δείχνουν ότι οι χρήστες της SCAM είναι συνήθως μορφωμένοι. Ωστόσο, αυτή η μόρφωση συχνά δεν επαρκεί· πολλοί έχουν επιφανειακή κατανόηση των επιστημονικών θεμάτων. Η έλλειψη βαθύτερης γνώσης καθιστά δύσκολο τον εντοπισμό της παραπλάνησης.

10. Χρόνος και ενσυναίσθηση

Οι SCAM θεραπευτές αφιερώνουν περισσότερο χρόνο στους ασθενείς τους από ό,τι συνήθως γίνεται στη συμβατική ιατρική. Οι άνθρωποι συχνά αναζητούν απλώς κάποιον να τους ακούσει. Η ανάγκη για ενσυναίσθηση, κατανόηση, προσοχή και ψυχολογική στήριξη είναι μεγάλη – και το σύστημα υγείας δεν έχει, δυστυχώς, επαρκείς πόρους χρόνου για να την καλύψει.

11. Αποτελεσματικότητα

Αυτός είναι ο πιο «προφανής» λόγος: οι άνθρωποι πιστεύουν ότι η SCAM είναι αποτελεσματική. Όμως τα επιστημονικά δεδομένα δεν επιβεβαιώνουν κάτι τέτοιο για τις περισσότερες από αυτές τις μεθόδους. Πολλοί εξακολουθούν να πιστεύουν στη δύναμη της «προσωπικής εμπειρίας». Όμως η εμπειρία, χωρίς αντικειμενική τεκμηρίωση, είναι συχνά απατηλή. Το γεγονός ότι κάποιος ένιωσε καλύτερα δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι η θεραπεία λειτούργησε – μπορεί να πρόκειται για αυθυποβολή, φυσική ανάρρωση ή σύμπτωση.

Συμπέρασμα

Οι λόγοι για τους οποίους οι άνθρωποι προστρέχουν στις εναλλακτικές θεραπείες είναι πολλοί και σύνθετοι. Πολλές φορές κρύβουν πίσω τους εύλογες ανησυχίες για τη λειτουργία του σύγχρονου ιατρικού συστήματος. Αν οι επαγγελματίες της υγείας κατανοήσουν καλύτερα αυτούς τους λόγους, μπορούν να βελτιώσουν την προσέγγισή τους στους ασθενείς και να ενισχύσουν τη σχέση εμπιστοσύνης. Ωστόσο, η στροφή προς την SCAM δεν αποτελεί λύση – και η αντιμετώπισή της απαιτεί ενημέρωση, παιδεία και ειλικρινή διάλογο. 

σημείωση:  Η λέξη SCAM, όπως χρησιμοποιήθηκε στο αρχικό αγγλικό κείμενο, είναι ακρωνύμιο που σημαίνει So-Called Alternative Medicine (δηλαδή: «η αποκαλούμενη εναλλακτική ιατρική»). Ωστόσο, στα αγγλικά η λέξη “scam” σημαίνει επίσης “απάτη” — κάτι που δημιουργεί ένα λογοπαίγνιο με αρνητική χροιά για αυτές τις θεραπείες.  

(WHAT ARE THE REASONS FOR PEOPLE TO USE SO-CALLED ALTERNATIVE MEDICINE? – ΠΗΓΗ- ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ – ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ: Ι.Ν.ΑΓΙΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ ΙΣΤΙΑΙΑΣ)

alopsis.gr

ΠΡΩΤ. ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΣΤΕΦΟΠΟΥΛΟΣ: ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΑΠΑΤΗ ΜΕ ΜΑΣΚΑ ΕΥΕΞΙΑΣ

Πνευματική απάτη με μάσκα ευεξίας
Πρωτ. Στέφανος Στεφόπουλος 

Η επικίνδυνη μόδα της «ευεξίας» που κρύβει πνευματικές παγίδες

Προειδοποίηση για τις Εκδηλώσεις Γιόγκα, Διαλογισμού και Εναλλακτικών Θεραπειών στη Βόρεια Εύβοια

Τους τελευταίους μήνες, στη Βόρεια Εύβοια έχουν προγραμματιστεί πολλές εκδηλώσεις και retreats που υπό την προβιά της «ευεξίας», της «ηρεμίας του νου» και της «σωματικής υγείας» προβάλλουν πρακτικές όπως η γιόγκα, ο διαλογισμός, οι ενεργειακές θεραπείες και η ομοιοπαθητική.

Εκδηλώσεις όπως:

Wellness Retreat με Yoga, Breathwork & Sound Healing (Ροβιές, Ιούλιος-Αύγουστος 2025)
Yoga, Art & Mindfulness Retreat (Κάβος, 8-14 Σεπτεμβρίου 2025)
Wellness Oasis 3ήμερο Yoga Retreat (Νησί, 30 Μαΐου-1 Ιουνίου 2025)
Agia Anna Yoga & Spa Weekend (Αγία Άννα, Σεπτέμβριος 2025)
φαίνεται να έχουν κατακλύσει την περιοχή, υπόσχοντας αρμονία σώματος και πνεύματος. Ωστόσο, πίσω από αυτό το φαινομενικό καλό κρύβεται μια βαθύτερη πνευματική απάτη, που δεν πρέπει να αγνοηθεί.

Πνευματικοί και επιστημονικοί λόγοι για την ανησυχία

Στο νησί μας παρατηρείται τα τελευταία χρόνια έξαρση των λεγόμενων εναλλακτικών θεραπειών και διαλογιστικών πρακτικών, που υπόσχονται πνευματική και σωματική υγεία. Ωστόσο, μια προσεκτική εξέταση αυτών των φαινομένων από την πλευρά της Ορθόδοξης θεολογίας και της ιατρικής επιστήμης αποκαλύπτει σοβαρές επιφυλάξεις.

Η ομοιοπαθητική, για παράδειγμα, δεν αποτελεί απλώς μια εναλλακτική μορφή ιατρικής· ενσωματώνει ένα κοσμοείδωλο που βλέπει τον άνθρωπο ως φορέα «ενέργειας» και την ασθένεια ως διαταραχή ενεργειακής ισορροπίας. Η θεραπεία βασίζεται σε αραιώσεις ουσιών και «ενεργειακή μνήμη», έννοιες χωρίς επιστημονική τεκμηρίωση, και με φιλοσοφικό υπόβαθρο που προέρχεται από πνευματιστικά και θεοσοφικά ρεύματα, ξένα προς την Ορθοδοξία.

Παρόμοια προβληματική είναι και η τάση προς τις ενεργειακές θεραπείες, όπως το Reiki, που υποστηρίζουν την ύπαρξη παγκόσμιας ενέργειας την οποία ο άνθρωπος μπορεί να διοχετεύει ή να χειρίζεται. Αυτές οι πρακτικές βασίζονται σε αντιλήψεις ανατολικών θρησκειών και σε συστήματα που υποκαθιστούν τη θεία χάρη με απρόσωπες κοσμικές δυνάμεις. Αυτό αλλοιώνει τη χριστιανική ανθρωπολογία και μετατρέπει την υγεία σε τεχνική υπόθεση μαγείας, αντί για καρπό ζωής εν μετανοία.

Ο διαλογισμός, που συχνά προβάλλεται ως αντίστοιχος της προσευχής, είναι στην πραγματικότητα κάτι τελείως διαφορετικό. Στην Ορθόδοξη παράδοση, η προσευχή είναι μια προσωπική σχέση με τον Θεό, διάλογος του ανθρώπου με τον Δημιουργό, πράξη ταπείνωσης και εμπιστοσύνης. Αντίθετα, ο διαλογισμός επιδιώκει την ένωση με το απρόσωπο σύμπαν, την απορρόφηση του προσώπου, και τελικά την αυτοθέωση. Αυτή η πρακτική δεν έχει θέση στην Ορθόδοξη πνευματικότητα και εγκυμονεί πνευματικούς κινδύνους.

Εν γένει οι ενεργειακές θεραπείες και οι διαλογιστικές πρακτικές αποτελούν συστήματα με ιδεολογικό, φιλοσοφικό και μεταφυσικό υπόβαθρο που αντιστρατεύονται τόσο την επιστημονική προσέγγιση όσο και την ορθόδοξη χριστιανική κοσμοθεώρηση.

Το επικίνδυνο πρόσωπο της «ευεξίας»: μια σύγχρονη πνευματική απειλή

Το φαινόμενο της γιόγκα και του διαλογισμού ως «σωτήριας» μεθόδου υγείας και πνευματικής ισορροπίας βασίζεται σε διδασκαλίες που ουδεμία σχέση έχουν με τη χριστιανική πίστη και, ιδίως, την Ορθοδοξία. Η γιόγκα προέρχεται από τον ινδουισμό και έχει έντονο θρησκευτικό χαρακτήρα, με πρακτικές που περιλαμβάνουν μάντρα, ενεργειακά κέντρα (τσάκρας), και στόχο την ένωση με τον απρόσωπο θεό. Ο διαλογισμός που προβάλλεται σε αυτές τις εκδηλώσεις συχνά προσεγγίζει τεχνικές βουδισμού ή νεοεποχίτικες θεωρίες, αποπροσωποποιώντας τον άνθρωπο και απομακρύνοντάς τον από τον ζωντανό Θεό.

Επιπλέον, η «ευεξία» που προωθούν αυτές οι πρακτικές συχνά συνδέεται με ενεργειακές θεραπείες όπως το Reiki, ο βιοσυντονισμός, και διάφορες μορφές ομοιοπαθητικής που δεν έχουν επιστημονική βάση και πολλές φορές κρύβουν πνευματικούς κινδύνους, παραπλανώντας ανθρώπους που αναζητούν υγεία και ψυχική γαλήνη. 

Πνευματικοί κίνδυνοι και ψευδολατρεία

Οι μέθοδοι αυτές καλλιεργούν την ιδέα του «ανώτερου εαυτού» ή «ανώτερης συνείδησης», η οποία στην ουσία είναι μία πνευματική απάτη, που θέτει τον άνθρωπο ως θεό του εαυτού του και αρνείται την ανάγκη της μετάνοιας και της σχέσης με τον Χριστό. Αυτή η αυταπάτη οδηγεί σε πνευματική πτώση, αποξένωση από την Εκκλησία και τελικά σε σοβαρές συνέπειες για την ψυχική υγεία.

Η Ορθόδοξη Εκκλησία καλεί σε επαγρύπνηση, καθώς αυτές οι πρακτικές αποτελούν μια σύγχρονη μορφή πλάνης και ειδωλολατρίας που δεν πρέπει να γίνεται ανεκτή στους κόλπους της Εκκλησίας ή στην κοινωνία γενικότερα.

Η πραγματική ευεξία, σύμφωνα με την Ορθόδοξη παράδοση, βρίσκεται στην ένωση με τον Θεό μέσα από την προσευχή, τη συμμετοχή στα μυστήρια, τη νηστεία και την αγάπη προς τον πλησίον. Ο Κύριος Ιησούς Χριστός προσφέρει τη μοναδική σωτηρία και γνήσια ειρήνη, που καμία γιόγκα ή διαλογισμός δεν μπορούν να υποκαταστήσουν. Παράλληλα, η σύγχρονη ιατρική επιστήμη προσφέρει ασφαλείς και δοκιμασμένες μεθόδους θεραπείας που πρέπει να εμπιστευόμαστε, αποφεύγοντας αμφίβολες και ανεπαρκώς μελετημένες εναλλακτικές μεθόδους.  

(Πηγή: “ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΑΓΙΩΝ ΤΑΞΙΑΡΧΩΝ ΙΣΤΙΑΙΑΣ“) 

alopsis.gr