ΑΝ ΒΙΑΖΕΣΑΙ ΝΑ ΔΕΙΣ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ ΝΑ ΓΙΝΕΤΑΙ ΚΑΛΥΤΕΡΟΣ, ΑΡΧΙΣΕ ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΑΥΤΟ ΣΟΥ. ΕΙΝΑΙ Ο ΣΥΝΤΟΜΟΤΕΡΟΣ ΔΡΟΜΟΣ.

Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα ΚΟΙΝΩΝΙΚΑ. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Τρίτη 8 Απριλίου 2025

ΟΙ ΕΦΗΒΟΙ ΕΚΤΙΘΕΝΤΑΙ ΣΕ "ΦΡΙΚΤΟ" ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

 Οι έφηβοι εκτίθενται σε «φρικτό» περιεχόμενο στο διαδίκτυο
Έρευνα αποκαλύπτει την κλίμακα του προβλήματος

Οι έφηβοι βλέπουν συστηματικά ακατάλληλο βίαιο ή σεξουαλικό περιεχόμενο, απασχολούνται πολλές ώρες στο διαδίκτυο και έρχονται πολύ συχνά σε επαφή με αγνώστους, σύμφωνα με έρευνα που έγινε για το Sky News.

Περισσότεροι από 1.000 νέοι ηλικίας 14 έως 17 ετών σε σχολεία του Ντάρλινγκτον στη Βρετανία απάντησαν στο τι βλέπουν και τι βιώνουν στο διαδίκτυο όταν απασχολούνται με τις δημοφιλείς σε εφήβους εφαρμογές.

Οι απαντήσεις τους εγείρουν ανησυχητικά ερωτήματα σχετικά με το αν οι κυβερνήσεις και οι εταιρείες τεχνολογίας κάνουν αρκετά για την προστασία των παιδιών στο διαδίκτυο.

Από τα άτομα που συμμετείχαν στην έρευνα, το 40% περνούσε τουλάχιστον έξι ώρες την ημέρα στο διαδίκτυο. Ένας στους πέντε δήλωσε ότι περνούσε πάνω από οκτώ ώρες την ημέρα στο τηλέφωνό του.

Ορισμένα από τα ευρήματα στην ομάδα εφήβων κάτω των 16 ετών ήταν εξόχως αρνητικά, καθώς το 75% είχε έρθει σε επαφή με αγνώστους μέσω των κοινωνικών μέσων και των διαδικτυακών παιχνιδιών.

Την ίδια στιγμή περισσότεροι από τους μισούς (55%) μαθητές ηλικίας 14 έως 15 ετών, είχαν δει σεξουαλικό ή βίαιο περιεχόμενο που ήταν ακατάλληλο για την ηλικία τους.

Ανησυχητικό είναι ότι ένα μεγάλο ποσοστό από αυτούς (50%) δήλωσε ότι το ακατάλληλο περιεχόμενο εμφανιζόταν πολύ συχνά στις οθόνες τους στις εφαρμογές των μέσων κοινωνικής δικτύωσης χωρίς να το αναζητήσουν – γεγονός που υποδηλώνει ότι αυτό οφείλεται στον προγραμματισμό των αλγορίθμων. 

Η ανάγκη των εφήβων για ασφάλεια

Οι έφηβοι που συμμετείχαν στην έρευνα δήλωσαν ότι ήθελαν να ακουστεί η φωνή τους στη συζήτηση για την ασφάλεια στο διαδίκτυο. Αν και δεν τάχθηκαν υπέρ της απαγόρευσης των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ή των smartphone, πολλοί ήθελαν αυστηρότερους ελέγχους στο περιεχόμενο που εμφανίζεται στις οθόνες τους.

Όταν ρωτήθηκαν αν ήταν υπέρ του να κάνουν οι εταιρείες μέσων κοινωνικής δικτύωσης περισσότερα για να προστατεύσουν τους νέους κάτω των 16 ετών από το να βλέπουν επιβλαβές περιεχόμενο, το 50% ήταν υπέρ και το 14% κατά. 

«Είναι τρομακτικό»

Από τους μαθητές ζητήθηκε επίσης να συμμετέχουν σε μία συζήτηση, η οποία μαγνητοσκοπήθηκε, που σχολίαζαν τα αποτελέσματα της έρευνας, με οικοδέσποινα τη βουλεύτρια των Εργατικών, Lola McEvoy , το γραφείο της οποίας διεξήγαγε την έρευνα.

Ο 15χρονος Jacob είπε ότι μεταξύ των πραγμάτων που είχε δει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ήταν «αίμα, κακοποίηση ζώων, αυτοκινητιστικά δυστυχήματα, οτιδήποτε σχετίζεται με το θάνατο, βασανιστήρια».

«Είναι αρκετά φρικιαστικό. Πολλά από τα πράγματα που έχω δει, τα οποία δεν θα έπρεπε να έχω δει, δεν έχουν αναζητηθεί απευθείας από εμένα και μου έχουν παρουσιαστεί χωρίς να το θέλω. Τα περισσότερα από αυτά τα εμφανίζονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, στο Instagram Reels, στο TikTok, μερικές φορές στο YouTube. Είναι σαν ρουλέτα, μπορείς να μπεις στο διαδίκτυο για να ψυχαγωγηθείς με αστεία και δημιουργικά video, αλλά πάντα υπάρχει ο κίνδυνος να πέσεις σε περιεχόμενο με ρατσισμό, σεξισμό και ακατάλληλο για ανηλίκους».

Ο Matthew, επίσης 15 ετών, δήλωσε ότι περνάει έξι με επτά ώρες την ημέρα στο διαδίκτυο, πριν από το σχολείο αλλά και μέχρι αργά το βράδυ – και έως και εννέα ώρες τα Σαββατοκύριακα, παίζοντας παιχνίδια και στέλνοντας μηνύματα με φίλους.

«Μετά το σχολείο, η μόνη στιγμή που κάνω διάλειμμα είναι όταν τρώω ή όταν μιλάω με κάποιον. Μπορεί να μετατραπεί σε εθισμό.Έχω δει ένα ποικίλο φάσμα πραγμάτων – σεξουαλικό περιεχόμενο, γραφικά βίντεο, αιματηρές φωτογραφίες και απλά εικόνες που με αναστάτωσαν. Κυρίως με τη βία είναι στα Instagram Reels, με το σεξουαλικά σαφές περιεχόμενο είναι περισσότερο το Snapchat και το TikTok».  

Τα έφηβα κορίτσια και η επαφή με τους αγνώστους

Η Summer, 14 ετών, δήλωσε: «Βλέπω ανεπιθύμητο περιεχόμενο. Κυρίως έχει να κάνει με το πώς να αποκτήσετε ένα καλοκαιρινό σώμα. Εμφανίζεται τυχαία χωρίς να ψάχνω κάτι τέτοιο. Έκανα αναφορά, αλλά συνεχίζει να εμφανίζεται. Και εγώ και πολλοί φίλοι μου έχουν έρθει σε επαφή με αγνώστους. Μπορούν να εμφανιστούν τυχαία στο Snapchat και στο TikTok και δεν ξέρεις ποιοι είναι, και είναι αρκετά ανησυχητικό, είναι πιθανότατα περίπου 40 ετών».

Η 15χρονη Ολίβια, 15 ετών συμπλήρωσε: «Έχω προστεθεί σε ομαδική συνομιλία με εκατοντάδες άτομα που στέλνουν εικόνες όπως πτώματα και αίμα. Προσπαθώ να φύγω, αλλά υπάρχουν τόσοι πολλοί άνθρωποι, που δεν ξέρω ποιος με έχει προσθέσει και συνεχώς με ξαναπροσθέτουν. Μπορεί να είναι σεξουαλικές ή βίαιες εικόνες».

Στην ερώτηση τι δεν της άρεσε στο διαδίκτυο, η Briony, 14 ετών, απάντησε: «Η ενασχόληση με ηλικιωμένους ανθρώπους, ανθρώπους που δεν είναι φίλοι μου και που δεν γνωρίζω. Είναι πολύ ταπεινωτικό όταν οι άλλοι άνθρωποι σχολιάζουν και είναι αγενείς- και είναι αρκετά φρικτό».

Λιγότεροι από το ένα τρίτο των ερωτηθέντων (31%) δήλωσαν ότι καλούνται να διευκρινίσουν την ηλικία τους πριν την προβολή ακατάλληλου περιεχομένου.

Όταν ρωτήθηκαν για την ηλικία τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, περίπου το ένα τρίτο δήλωσε ότι συνήθως προσποιούνται πως είναι μεγαλύτεροι. Ωστόσο, πολλοί ήταν εκείνοι που παραδέχτηκαν πως έχουν δει ακατάλληλο περιεχόμενο, παρ’ ότι είχαν δηλώσει την πραγματική τους ηλικία. 

Οι γονείς δεν μπορούν να το αντιμετωπίσουν μόνοι

Η κ. McEvoy χαρακτήρισε τα ευρήματα «σοκαριστικά» και δήλωσε ότι «η ασφάλεια των παιδιών μας στο διαδίκτυο είναι ένα από τα καθοριστικά ζητήματα της εποχής μας. Οι γονείς και οι εκπαιδευτικοί κάνουν ό,τι καλύτερο μπορούν, αλλά δεν μπορούν να το αντιμετωπίσουν μόνοι τους», πρόσθεσε.

«Χρειαζόμαστε εφαρμόσιμη επαλήθευση της ηλικίας, καλύτερους ελέγχους περιεχομένου και περισσότερες λειτουργίες που να ανταποκρίνονται στην ηλικία των χρηστών, ώστε να διασφαλίσουμε ότι τα παιδιά μπορούν να χρησιμοποιούν το διαδίκτυο χωρίς φόβο». 

Ο νόμος για την ασφάλεια στο διαδίκτυο στην Αγγλία, ο οποίος ψηφίστηκε από τους βουλευτές τον Οκτώβριο του 2023, έχει ως στόχο να προστατεύσει τους χρήστες -ιδίως τα παιδιά- από το παράνομο και επιβλαβές περιεχόμενο.

Εφαρμόζεται φέτος, με τα πρόστιμα να είναι πολύ αυστηρά για τις πλατφόρμες που δεν τον ακολουθούν και δεν εμποδίζουν τα παιδιά να έχουν πρόσβαση σε επιβλαβές και ακατάλληλο για την ηλικία τους περιεχόμενο.

Οι εταιρείες επιμένουν ότι λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους τα θέματα ασφάλειας και τους όρους χρήσης για την ηλικία. Το Instagram λανσάρει τους λογαριασμούς εφήβων, οι οποίοι, όπως λέει, θα περιορίσουν ποιος μπορεί να επικοινωνήσει με τους εφήβους και το περιεχόμενο που μπορούν να δουν.

Το Snapchat και το TikTok ισχυρίζονται ότι οι λογαριασμοί για τους νέους κάτω των 16 ετών ρυθμίζονται σε ιδιωτική λειτουργία – δηλαδή, χρειάζεται να δοθεί πρόσβαση από τον χρήστη ώστε να έρθουν σε επαφή μαζί του.

Το Snapchat, το Instagram και το TikTok κλήθηκαν να σχολιάσουν, αλλά δεν έκαναν επίσημη δήλωση σχετικά με τα σχόλια των εφήβων, αναφέρει το Sky News. 

alopsis.gr

Τρίτη 20 Αυγούστου 2024

Π. ΔΙΟΝΥΣΙΟΣ ΤΑΤΣΗΣ: ΣΤΑΣΙΣ Η ΟΠΟΙΑ ΝΑ ΕΛΕΓΧΗ ΤΟΥΣ ΙΣΧΥΡΟΥΣ!

 Στάσις ἡ ὁποία νά ἐλέγχη τούς ἰσχυρούς
Τοῦ πρωτοπρεσβυτέρου π. Διονυσίου Τάτση

Προκλητικὸ εἶναι τὸ φαινόμενο μερικοὶ ἄνθρωποι, ποὺ φέρουν ἕνα ἐφήμερο ἀξίωμα στὴν κοινωνία, νὰ φανερώνουν τὴν ἀνήθικη προσωπική τους ζωὴ ἢ νὰ τὴν γνωστοποιοῦν ἄλλοι. Καὶ ὅμως ὑπάρχουν πολλοὶ ἀνεύθυνοι καὶ ἐπιπόλαιοι ἄνθρωποι τοῦ λαοῦ ποὺ τοὺς χειροκτροτοῦν, τοὺς συμπαθοῦν, τοὺς θαυμάζουν γιὰ τὸ θράσος ποὺ ἔχουν νὰ λένε ποιοὶ ἀκριβῶς εἶναι καὶ ὄχι σπάνια, ὅταν εἶναι πολιτικοί, νὰ τοὺς ψηφίζουν, γιὰ νὰ λύσουν τὰ προβλήματα τοῦ χειμαζόμενου λαοῦ!

  Στὴν ἐποχὴ μας εἶναι σὲ ἀφθονία οἱ ἄνθρωποι τῆς κοσμικῆς ἐξουσίας, ποὺ δὲν ἔχουν χριστιανικὸ ἦθος καὶ ἀγωνίζονται νὰ διαμορφώσουν στὸ λαὸ τὸ δικό τους διεστραμμένο «ἦθος»!  Ἔτσι βλέπουμε ἀθέους νὰ εἶναι ὑπὲρ τῶν ἐλεύθερων συμβιώσεων, νὰ νομοθετοῦν ποικίλα σύμφωνα συμβίωσης, νὰ ὑπερασπίζονται καὶ νὰ προστατεύουν τοὺς ὁμοφυλόφιλους, νὰ χαρακτηρίζουν πολλὰ ἁμαρτήματα ὡς «δικαιώματα», ποὺ πρέπει νὰ εἶναι σεβαστὰ καὶ πολλὰ ἄλλα, ποὺ ἔρχονται σὲ πλήρη ἀντίθεση μὲ τὴ χριστιανικὴ ἠθική.

  Ἀπέναντι σ’ αὐτοὺς τοὺς ἀνθρώπους, ποὺ κάποτε εἶναι ἰσχυροὶ στὴν κοινωνία λόγῳ ἀξιώματος ἢ εἶναι αἱρετοὶ κι ἔχουν μερίδα τοῦ λαοῦ μὲ τὸ μέρος τους, ὁ συνειδητὸς κληρικὸς καὶ ὁ λαϊκὸς πού θρησκεύει ποιὰ στάση πρέπει νὰ τηροῦν; Ὁ προβληματισμὸς εἶναι σὲ πολλοὺς καὶ παραμένει, γιατί ἐκεῖνοι ἀπ’ τοὺς ὁποίους περιμένουν ἀπάντηση, δηλαδὴ οἱ μητροπολίτες, δὲν σχολιάζουν τὰ κακῶς κείμενα, δὲν ἀνησυχοῦν καὶ εἶναι συμβιβασμένοι μὲ τοὺς ἄσχετους περὶ τὴν πίστη ἄρχοντες τοῦ κόσμου. Δυστυχῶς, οἱ ἁπλοὶ ἄνθρωποι, ποὺ ἔχουν φόβο Θεοῦ καὶ τηροῦν τὶς ἐντολὲς τοῦ Εὐαγγελίου, βλέπουν δύο καταστάσεις ποὺ τοὺς σκανδαλίζουν. Εἶναι οἱ λόγοι καὶ τὰ ἔργα τῶν ἁμαρτωλῶν ἀρχόντων καὶ ἡ σιωπή καὶ ἀνοχὴ τῶν ἐκκλησιαστικῶν ἀρχόντων. Διπλὸ σκάνδαλο! Διπλὴ ἀνησυχία! Καὶ τὸ ἀποτέλεσμα εἶναι οἱ ἄνθρωποι νὰ ἀπελπίζονται καὶ νὰ ἀπομακρύνονται ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία, ἀλλὰ καὶ νὰ μὴ ἔχουν καμιὰ ἐμπιστοσύνη στοὺς ἄρχοντες τοῦ κόσμου.

  Ὁ συνειδητὸς λοιπὸν χριστιανὸς παραμένει μακριὰ ἀπὸ τοὺς ἁμαρτωλοὺς ἀξιωματούχους, δὲν ἀποδέχεται τὶς ἐπιλογές τους καὶ γενικὰ ἡ στάση του εἶναι τέτοια ποὺ νὰ φανερώνει ὅτι διαφωνεῖ μαζί τους καὶ ποτὲ δὲν θὰ γίνει ὑποχείριό τους, ὅση ὑποκρισία κι ἂν ἔχουν στὶς κοινωνικὲς σχέσεις ἐκεῖνοι. Νὰ μὴ ζητάει τίποτα ἀπ’ αὐτούς, νὰ μὴ ἐμπιστεύεται τὶς ὑποσχέσεις τους καὶ ποτὲ νὰ μὴ γίνεται ἄμεσος ἢ ἔμμεσος συνεργάτης τους. Ἀλίμονο, ἂν βρεθεῖ κοντὰ τους καί ἂν συμφωνήσει μὲ τὶς ἀποφάσεις τους καὶ τὶς πράξεις τους. Γιὰ νὰ τὸ πετύχει, φυσικά, αὐτὸ πρέπει νὰ ἔχει τόλμη, παρρησία καὶ σταθερότητα. Νὰ μὴ ὑποχωρεῖ μὲ τὴ σκέψη «τί νὰ κάνω, αὐτὸς εἶναι ὁ κόσμος σήμερα». Προφανῶς, ὁ κόσμος καὶ οἱ ἄρχοντές του στὴν πλειονότητα τέτοιος εἶναι ἀλλά, δὲν θὰ γίνει καὶ ὁ συνειδητὸς χριστιανὸς τὸ ἴδιο. Ἀντίθετα, πρέπει νὰ δίνει τὴ μαρτυρία τοῦ Χριστοῦ, νὰ διαφοροποιεῖται ἀπὸ τὸν κόσμο καὶ νὰ ἠρεμεῖ. Νὰ ἔχει τὴ βεβαιότητα ὅτι ὁ Χριστὸς εἶναι ἰσχυρότερος ἀπὸ τοὺς ἄρχοντες τοῦ κόσμου καὶ νὰ συνεχίζει τὴν πνευματική του ζωὴ παραμένοντας παντελῶς ἀνεπηρέαστος ἀπὸ ὅσα ἁμαρτωλὰ βλέπει στὴν κοινωνία. Κάθε λογισμὸς ὅτι πρέπει νὰ μειώσει τὴν ἀντίδρασή του, γιὰ νὰ πετύχει κάτι ποὺ τὸν ἐνδιαφέρει, πρέπει νὰ καταπολεμεῖται. Ὁ ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ «δὲν εἶναι κάλαμος ὑπὸ ἀνέμου σαλευόμενος». Οἱ ἐντυπώσεις ποὺ προκαλεῖ στοὺς ἁμαρτωλοὺς ἡ στάση του, νὰ τὸν ἀφήνουν ἀδιάφορο καὶ τὰ πικρὰ σχόλιά τους νὰ τὰ ρίχνει στὸν κάλαθο τῆς λήθης, ὡς παιδαριώδη, ἀνόητα καὶ ἄχρηστα. 

Ορθόδοξος Τύπος 

thriskeftika.blogspot.com

Πέμπτη 25 Απριλίου 2024

ΗΡΑΚΛΗΣ ΡΕΡΑΚΗΣ: Η ΕΥΘΥΝΗ ΤΩΝ ΓΟΝΕΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ Ή ΑΝΤΙΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΤΟΥΣ!

 «Η ευθύνη των γονέων για την κοινωνική
ή αντικοινωνική δράση των παιδιών τους»
Ηρακλής Ρεράκης, Καθηγητής ΑΠΘ
Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενώσεως Θεολόγων
 
Ο λανθασμένος τρόπος που αντιμετωπίζουν οι γονείς τα προβλήματα που συνήθως εμφανίζουν τα παιδιά τους, ήδη από την παιδική ηλικία, φαίνεται να είναι μία από τις βασικές αιτίες, που δημιουργεί, συντηρεί και αυξάνει την αντικοινωνική, βίαιη και επιθετική τους συμπεριφορά.
Αυτό σημαίνει, όχι πως οι γονείς δεν αγαπούν τα παιδιά τους και δεν πασχίζουν γι’ αυτά, αλλά ότι δεν ενδιαφέρονται με τον σωστό τρόπο και δεν διαθέτουν τον αναγκαίο χρόνο, για να βρίσκονται δίπλα τους, όταν, όσο και όπως αυτά τους χρειάζονται.
Μερικά από τα συνήθη κενά που μπορεί να παρατηρήσει κάποιος σε μια πλημμελή  φροντίδα των γονέων, που πιθανόν να δημιουργούν συνθήκες, παρεκτροπής σε αντικοινωνικότητα και επιθετικότητα των παιδιών είναι τα παρακάτω:
Δεν τα εξοπλίζουν από μικρά με αρετές και με τη διάκριση ανάμεσα στο καλό και στο κακό, στο δίκαιο και στο άδικο.
 Δεν παρατηρούν και δεν λαμβάνουν υπόψη τις μεταβολές που εμφανίζουν στη συμπεριφορά τους, οι οποίες οφείλονται στις μεγάλες ψυχικές αλλά και σωματικές αλλαγές, που βιώνουν, ιδίως,  κατά την περίοδο της εφηβείας τους.  Έτσι, αντί να συμπαραστέκονται, με αγάπη, υπομονή και κατανόηση στα παιδιά τους, βοηθώντας τα να ξεπεράσουν αυτήν την προσωρινή δύσκολη φάση της ζωής τους, με ελάχιστες απώλειες, τι κάνουν;
Όταν τα βλέπουν να εκδηλώνουν τα συνήθη προβλήματα της εφηβείας, δηλαδή, να γίνονται επιθετικά, υπερκινητικά, ανταγωνιστικά, αντιδραστικά, να εμφανίζουν ξεσπάσματα θυμού, εκείνοι τα επιπλήττουν, τα υποτιμούν και  τα τιμωρούν.
 Έτσι, τα κάνουν πιο αντιδραστικά, ώστε να επιδίδονται, συχνά, σε συγκρουσιακές ενέργειες τόσο απέναντί τους όσο και στο ευρύτερο περιβάλλον τους, να φέρονται με αυθάδεια, πείσμα, νευρικότητα, ανυπακοή, οργή, ασυνέπεια, να απομακρύνονται και να απουσιάζουν αδικαιολόγητα από το σπίτι, να εμφανίζουν μειωμένη απόδοση στο σχολείο και να συμπεριφέρονται βίαια σε βάρος των μελών της οικογένειας αλλά και των συνομηλίκων τους.
Τα προβλήματα αυτά εντείνονται, ακόμη περισσότερο, αν οι γονείς, με την σχεδόν ερασιτεχνική και αυταρχική συμπεριφορά τους, δεν διαθέσουν τον απαιτούμενο χρόνο και τρόπο, για να δίδουν την ευκαιρία στα παιδιά τους να ακουμπούν πάνω τους και να εκφράζουν ή να εκτονώνουν τις εφηβικές και νεανικές τους ανησυχίες.
 Ουσιαστικά, η μη ορθή αντιμετώπιση, εκ μέρους των γονέων, των προβλημάτων των παιδιών τους δυσκολεύει την ομαλή κοινωνικοποίησή τους, επειδή, από τα πολύ βασικά και αναγκαία προσόντα, που έχουν ανάγκη τα παιδιά να διαθέτουν όσο μεγαλώνουν, είναι οι κοινωνικές αρετές και δεξιότητες.
Είναι γεγονός ότι οι γονείς που θέλουν να βοηθήσουν την κοινωνική ανάπτυξη των παιδιών τους, είναι ανάγκη να επενδύουν με σοφία, τον ψυχικό τους κόσμο, οπλίζοντάς τα, αφενός, με τη δυνατότητα και την εμπειρία να κάνουν σωστή χρήση της ελευθερίας τους, αφετέρου, να έχουν την άνεση να κάνουν, πάντοτε, γόνιμη χρήση του διαλόγου μαζί τους, προκειμένου να μένει διαρκώς ανοιχτός ο δίαυλος ουσιαστικής κοινωνίας και επικοινωνίας τους και να αναπτύσσεται μέσα τους, σταδιακά, το πρότυπο της κοινωνικότητας.
Αν οι γονείς, ενδιαφέρονται να εφοδιάσουν τα παιδιά τους με αρετές, τότε χρησιμοποιούν τη φυσική αγάπη και το γονεϊκό ενδιαφέρον για την ανατροφή των παιδιών τους, με κατανόηση, υπομονή, ενθάρρυνση και ζεστασιά, τρόπος αντιμετώπισης, στον οποίο είναι σχεδόν βέβαιο πως το μεγαλύτερο ποσοστό των νέων ανταποκρίνονται θετικά, με αποτέλεσμα να προετοιμάζονται να ενταχθούν στην κοινωνία με όσο το δυνατό ψυχοσωματική πληρότητα.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο Απ. Παύλος θεωρεί υπεύθυνους της σωστής ανατροφής τους γονείς, συμβουλεύοντάς τους να προσέχουν να μην εξερεθίζουν και να μην εξωθούν τα παιδιά τους στο θυμό και στην οργή, αλλά να τα ανατρέφουν με παιδαγωγία και συμβουλές, σύμφωνα με το θέλημα του Κυρίου (Εφ. 6, 4).
Η ορθή κοινωνική ανατροφή υπάρχει μόνον μέσα σε μια υπεύθυνη οικογενειακή ατμόσφαιρα αγάπης, ελευθερίας, εμπιστοσύνης, αποδοχής, κατανόησης και διαλόγου.
 Έτσι, τα παιδιά ενθαρρύνονται και εξωτερικεύουν, αντί να εσωτερικεύουν, τα προβλήματα, τις επιθυμίες, τους φόβους, τις αποτυχίες, τις απογοητεύσεις, τις διαφωνίες και τις ανησυχίες τους, καθώς αισθάνονται την άνεση και τη ζεστασιά της οικογενειακής εστίας.
Σε ένα τέτοιο γόνιμο κλίμα, ανάμεσα στους γονείς και τα παιδιά, εμπνέεται και καλλιεργείται η δημιουργική κοινωνική ανάπτυξη και συνοχή των παιδιών και των εφήβων, οι κοινωνικές συμπεριφορές, ο σεβασμός προς τους άλλους, τους διαφορετικούς.
Με τον τρόπο αυτό, δημιουργούνται οι προϋποθέσεις επικοινωνίας γονέων-παιδιών και εκπληρώνεται ο γονεϊκός συμβουλευτικός τους ρόλος, απέναντι στα παιδιά τους, έτσι ώστε να τα εμπλουτίζουν με την ωριμότητά τους, για να μπορούν να αναγνωρίζουν και να διορθώνουν τα κενά, που εμφανίζουν στα θέματα της κοινωνικοποίησης και των σχέσεων με τους άλλους και να μαθαίνουν να βάζουν, όταν χρειάζεται, όρια στον τρόπο ζωής και συμπεριφοράς τους.
Οι γονείς που επενδύουν στην ψυχοσωματική πληρότητα των παιδιών τους, μέσω της ορθής ανατροφής, προλαμβάνουν ή θεραπεύουν πάρα πολλά λάθη στη συμπεριφορά τους, καθώς τα οπλίζουν με χρήσιμα εργαλεία τρόπων ζωής, που καθιστούν τα παιδιά ικανά να αντιμετωπίζουν τις δύσκολες συνθήκες στις σχέσεις με τους άλλους, μικρούς ή μεγάλους.
Μέσω μιας τέτοιας διαρκούς γονεϊκής φροντίδας και συναισθηματικής στήριξης, οι νέοι -και ιδιαίτερα οι έφηβοι- αισθάνονται ασφάλεια και αυτοπεποίθηση, καθώς καλούνται να ζήσουν σε μια δύσκολη εποχή, από πλευράς αληθινής κοινωνίας και κοινωνικότητας, λόγω της αυξητικής τάσεως του ατομοκεντρισμού.
Οι γονείς χρειάζεται να δίνουν μεγάλη προσοχή, καθώς κάποιοι από αυτούς, επιλέγοντας να δίνουν προτεραιότητα σε άλλα θέματα και όχι στην ανατροφή των παιδιών τους, όχι μόνον τους στερούν μερίδια της φροντίδας τους για την ολοκλήρωση της προσωπικότητάς τους, αλλά τους δημιουργούν κενά και αδιέξοδα στους ορίζοντές τους, τα οποία σπεύδουν να καλύψουν, αναζητώντας μια νέα κοινωνική σχέση θαλπωρής, αποδοχής και κατανόησης σε ποικίλους περιθωριακούς χώρους ή σε άλλα διάφορα εξωοικογενειακά πρόσωπα, με πιθανό τον κίνδυνο ποικίλων εκτροπών  στη ζωή τους.
Στην απομάκρυνση των παιδιών από την οικογένεια επιδρούν και άλλοι παράγοντες, όπως τα αρνητικά πρότυπα του διαδικτύου, κάποιων συνομηλίκων, συγκεκριμένων ξενόφερτων συγκροτημάτων μουσικής και άλλων κερδοσκοπικών κέντρων, που βρίσκουν ανταπόκριση στους νέους, που έχουν προβλήματα επικοινωνίας και συνεννόησης με τους γονείς τους και αναγκάζονται να καταφεύγουν, έξω από την οικογένεια, στην αναζήτηση κατανόησης, συμπαράστασης, αποδοχής και καταξίωσης.
Σε όλες τις αρνητικές συνθήκες λανθασμένης ή πλημμελούς γονεϊκής ανατροφής και φροντίδας προστίθεται και το έντονο πάθος της φιλοπλουτίας που διακατέχει κάποιους γονείς, καθώς επενδύουν με φανατισμό, όχι στον εσωτερικό πνευματικό πλουτισμό των παιδιών τους, αλλά στον εξωτερικό, με αποτέλεσμα να τους εξασφαλίζουν υλικά αγαθά για μια πλούσια και άνετη σε υλικά αγαθά ζωή, αλλά πολλή ανάπηρη  και πτωχή σε πνευματικά.
Πάνω σε αυτό το θέμα, είναι πολύ σημαντικό το μήνυμα που απευθύνει στους γονείς ο Ιερός Χρυσόστομος (4ος αι. μ.Χ.): «Είναι ανάγκη, λοιπόν, οι γονείς να φροντίζουν πώς να αποκτούν τα παιδιά, όχι χρήματα, αλλά ευσέβεια και πλούτο ψυχής. Χρειάζεται να τα διαπαιδαγωγούν, έτσι, που να μην έχουν ανάγκη από πολλά και να μην παραδίνονται στις επιθυμίες της σύγχρονης εποχής». Ο Μεγάλος Ιεράρχης της Εκκλησίας, απευθυνόμενος σε κάθε γονέα, του επισημαίνει την ανάγκη να συνειδητοποιήσει ότι είναι ασύγκριτη η αρετή, σε σχέση με τα υλικά αγαθά ή τις ανέσεις, που, συνήθως, φροντίζει ένας γονέας να κληροδοτήσει στο παιδί του: «Εσύ, όμως, κάνεις ό, τι μπορείς, για ν’ αποκτήσει το παιδί σου άνετο σπίτι, καλό χωράφι, μακροζωία και πολλά άλλα αγαθά. Το αν θα είναι ενάρετο, συνετό και καλόγνωμο, το σκέφτεσαι καθόλου; Γιατί, όσα κι αν είναι τα αγαθά του, όσο μεγάλη κι αν είναι η περιουσία του, θα χαθεί μαζί μ’ αυτό, αν δεν είναι ενάρετο και συνετό. Απεναντίας, αν στην ψυχή του υπάρχει αρετή, εύκολα θ’ αποκτήσει τα πάντα, ακόμα κι αν το σπίτι του είναι ολότελα άδειο... Με αρετή, λοιπόν, να πλουτίζετε τα παιδιά σας και όχι με προσωρινά και πρόσκαιρα αγαθά.  Μην τους αφήνετε πλούτη, αλλά παίδευση, αρετή, ευσέβεια και αγάπη, για να κάνει κι εκείνο το ίδιο στα δικά του παιδιά και, έτσι, θα σχηματιστεί μια αλυσίδα ευλογημένη, χάρη σ’ εσένα, που έγινες η ρίζα όλου του καλού». Φυσικά, όλες οι παραπάνω σοφές προτάσεις του Ιερού Πατρός, είναι μόνον μερικά δείγματα από  όλα όσα μπορούν και είναι ανάγκη να  κάνουν οι γονείς, προκειμένου να καλύψουν τα κενά των παιδιών τους, που ζητούν πλήρωση, προσθέτοντάς τους, έτσι, ισχυρές βάσεις, για να μπορούν να ζουν τη ζωή τους με θετικά και ενάρετα πρότυπα στη σχέση τους τόσο με τον εαυτό τους όσο και με τους άλλους. 

thriskeftika.blogspot.com

Σάββατο 20 Ιανουαρίου 2024

ΓΕΡΟΝΤΙΣΣΑ ΓΑΛΑΚΤΙΑ: ΑΛΛΟΙΜΟΝΟ ΣΤΟΥΣ ΑΔΙΚΟΥΣ, ΣΤΟΥΣ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΤΕΣ ΕΡΓΟΔΟΤΕΣ!

Γερόντισσα Γαλακτία: Αλλοίμονο στους άδικους. Στους εκμεταλλευτές εργοδότες που για κομμάτι ψωμί εκμεταλλεύονται φτωχαδάκια που ζητούν λίγη δουλίτσα για τα παιδάκια τους. Ανασφάλιστους τους έχουνε ορισμένοι. Είλωτες. Αυτοί θα ζήσουνε την φριχτότερη κόλαση και επά και παρέκει (και εδώ και στην αιωνιότητα).» 

Ἀνάβοντας τὸν ἀναπτήρα τῶν ἁγίων ΚΒ΄ Πνευματικὴ Σύναξη μὲ τὸν Μόρφου Νεόφυτo (Α΄μέρος, 15.03.2023) 
 

Πέμπτη 26 Οκτωβρίου 2023

ΓΕΡΩΝ ΣΤΕΦΑΝΟΣ Ο ΣΕΡΒΟΣ; ΓΙΑ ΑΝΕΡΓΙΑ!

Γέρων Στέφανος ο Σέρβος: Για ανεργία

Είναι καθαρά θέμα πίστεως. Εάν εναποθέσεις στον Θεό τις ελπίδες σου θα σε βοηθήσει. Απλώς είναι θέμα χρόνου. Αλλά να τις εναποθέσεις πραγματικά. 

Κυριακή 26 Φεβρουαρίου 2023

Π. ΣΥΜΕΩΝ ΚΡΑΓΙΟΠΟΥΛΟΣ: ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ!

 π. Συμεών Κραγιόπουλος: Το πνεύμα της εποχής…
 
«Δεν βλέπετε; Οι πάντες είναι λαχανιασμένοι, οι πάντες είναι κυριευμένοι από άγχος· κι εκείνοι που έχουν πολλά, κι εκείνοι που έχουν λιγότερα, αλλά θέλουν να αποκτήσουν περισσότερα…»
~ Να παρακαλέσουμε τον Θεό να μας βοηθήσει να αρχίσουμε να βλέπουμε μέσα από το πνεύμα του, μέσα από το πνεύμα των Πατέρων και των αγίων τα πράγματα, τη ζωή, και όχι μέσα από το κοσμικό πνεύμα. Σήμερα, προπαντός σήμερα, είναι πολύ άσχημη η κατάσταση· πάρα πολύ άσχημη.
 
Αγαπούν τόσο πολύ το χρήμα οι άνθρωποι, αγαπούν τόσο πολύ τα τόσα και τόσα που προσφέρει ο σημερινός πολιτισμός, που εάν, π.χ., έχεις πλυντήριο, έχεις ψυγείο, έχεις τις άλλες ανέσεις που παρέχει ο σημερινός πολιτισμός, νομίζουν ότι αυτό σημαίνει πως ο Θεός σε αγαπά. Εάν τυχόν δεν τα έχεις αυτά, σημαίνει ότι ο Θεός δεν σε αγαπά. Τόσο έχουμε διαστρέψει τα πράγματα, τόσο τα βλέπουμε στραβά και ανάποδα, τόσο τα βλέπουμε λανθασμένα μέσα από το κοσμικό πνεύμα, ώστε έχουμε φθάσει σ’ αυτό το σημείο.
Το πνεύμα που επικρατεί σήμερα είναι αυτό· άνθρωπος πετυχημένος θεωρείται εκείνος ο οποίος βγάζει πολλά χρήματα. Άνθρωπος πετυχημένος θεωρείται εκείνος ο οποίος μεγαλώνει την επιχείρησή του. Άνθρωπος πετυχημένος θεωρείται εκείνος ο οποίος έχει όλες τις σύγχρονες ανέσεις στο σπίτι του. Άνθρωπος πετυχημένος είναι εκείνος ο οποίος φτιάχνει και ξαναφτιάχνει διαμερίσματα, ο οποίος μπορεί και σπουδάζει, ο οποίος μπορεί και παίρνει πολλά πτυχία. Αυτό είναι το πνεύμα της εποχής.
Δεν είναι βέβαια κακό να σπουδάσει κανείς. Μην το πάρετε έτσι. Ούτε είναι κακό να έχει κανείς στο σπίτι του ό,τι χρειάζεται να έχει· αλλά δεν είναι αυτό η ζωή. Δυστυχώς, νομίζουμε ότι αυτό είναι η ζωή. Αυτό το πνεύμα κυριαρχεί σήμερα και έχει κατακλύσει όλες τις καρδιές, όλες τις ψυχές, και μέσα από αυτό το πνεύμα τα βλέπουμε όλα, τα κρίνουμε όλα, τα καταλαβαίνουμε όλα, και έξω από αυτό το πνεύμα δεν μπορούμε να καταλάβουμε τίποτα. Και μπλέξαμε μέσα σ’ αυτή την πλεκτάνη, μέσα σ’ αυτό το οποίο μας πνίγει, μας καταστρέφει, μας οδηγεί στον μηδενισμό.
Δεν βλέπετε; Οι πάντες είναι λαχανιασμένοι, οι πάντες είναι κυριευμένοι από άγχος· κι εκείνοι που έχουν πολλά, κι εκείνοι που έχουν λιγότερα, αλλά θέλουν να αποκτήσουν περισσότερα. Βλέπετε κανέναν άνθρωπο που να μην είναι έτσι; Είναι θανατηφόρο το πνεύμα αυτό, και χρειάζεται οι χριστιανοί να μην αφήσουμε τον εαυτό μας να επηρεασθεί. Οι άλλοι τουλάχιστον δικαιολογούνται, και μπορεί να βρουν κάποιο έλεος από τον Θεό. Εμείς όμως, που υποτίθεται ότι διαβάζουμε το Ευαγγέλιο, ότι γνωρίζουμε την Αγία Γραφή, ότι γνωρίζουμε τη ζωή των Πατέρων, τη ζωή των αγίων, που υποτίθεται ότι τα γνωρίζουμε όλα αυτά, δεν δικαιολογούμαστε να επηρεαζόμαστε τόσο πολύ από το κοσμικό πνεύμα, το πνεύμα της εποχής, και αυτό να μας άγει και να μας φέρει και μέσα εκεί να πνιγόμαστε. Δεν δικαιολογούμαστε. Είναι μωρία αυτό, είναι ανοησία, και μόνο γι’ αυτό ο Θεός θα μας αποδοκιμάσει.
 
«Δύο και πονηρά εποίησεν ο πρωτότοκος υιός μου Ισραήλ· εμέ εγκατέλιπε, πηγήν ύδατος ζωής, και ώρυξεν εαυτώ φρέαρ συντετριμμένον», λέει ένα τροπάριο του όρθρου της Μεγάλης Παρασκευής, παίρνοντας τα λόγια από την Παλαιά Διαθήκη (Ιερ. 2:13). Είναι το παράπονο του Θεού. «Δύο φοβερά πράγματα», λέει ο Θεός, «έκανε ο Ισραήλ· εγκατέλειψε εμένα, που είμαι η πηγή της ζωής, που είμαι η πηγή του νερού που δίνει ζωή, και τι πήγε και έκανε; Δεν είναι ότι εγκατέλειψε εμένα, αλλά πήγε και άνοιξε «φρέαρ συντετριμμένον», πηγάδι κατεστραμμένο!» Μπορείς να πάρεις νερό από ένα τέτοιο πηγάδι; Μπορείς να κουβαλήσεις νερό με το κόσκινο; Αυτό εννοεί με τη φράση «φρέαρ συντετριμμένον»· άνοιξαν πηγάδι, αλλά αφού είναι κατεστραμμένο, φεύγει το νερό, και ούτε στάλα δεν θα μπορέσεις να πιείς. Ένα τέτοιο πράγμα έπαθε ο άνθρωπος σήμερα, μολονότι φαίνεται ότι το πηγάδι του κόσμου, του κοσμικού αυτού πνεύματος, έχει, και τι δεν έχει! Είναι όμως ένα κατεστραμμένο πηγάδι.
Αφήσαμε λοιπόν το πνεύμα της ζωής, το Πνεύμα του Θεού, την πηγή που είναι ο Θεός, το αφήσαμε αυτό, το οποίο ο Θεός μας το έδωσε πλούσια, και το έχουμε μέσα στην Αγία Γραφή, μέσα στην Εκκλησία, και επηρεασθήκαμε από το πνεύμα της εποχής. Αφήσαμε τον Θεό και όλοι τρέχουμε αγκομαχώντας να βρούμε στο πνεύμα της εποχής τη λύτρωση, την άνεση, την ανάπαυση, τη χαρά.
 
Από το βιβλίο: π. Συμεών Κραγιοπούλου, «Ο άνθρωπος του Θεού», Πανόραμα Θεσσαλονίκης, 2002, σελ. 42 -Σημεία των Καιρών

Κυριακή 18 Δεκεμβρίου 2022

ΗΡΑΚΛΗΣ ΡΕΡΑΚΗΣ: ΟΙ ΦΙΛΑΡΓΥΡΟΙ ΚΑΙ ΤΟ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟ ΤΟΥΣ ΜΕΛΛΟΝ!

 Οι φιλάργυροι και το πνευματικό τους μέλλον
Ηρακλής Ρεράκης, Καθηγητής ΑΠΘ,
Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενώσεως Θεολόγων
 
Τον τελευταίο καιρό, αποκαλύπτονται πολλά σκάνδαλα στην ελληνική κοινωνία, τα πλείστα των οποίων σχετίζονται, άμεσα ή έμμεσα, με το πάθος της φιλαργυρίας ή φιλοπλουτίας. Ωστόσο, εδώ και αιώνες, στην πνευματική παράδοση του Ελληνισμού, είναι αποδεκτά τα πρότυπα της ορθόδοξης χριστιανικής πίστεως, σύμφωνα με τα οποία ο άνθρωπος αποτελεί το μοναδικό υλικοπνευματικό ον της Δημιουργίας του Θεού, που τιμήθηκε από Εκείνον με τα πνευματικά χαρίσματα του «κατ’ εικόνα», με τα οποία πορεύεται προς τον «καθ’ ομοίωσιν Θεού» προορισμό του. Συνεπώς, είναι δεδομένο ότι ο άνθρωπος, εκ φύσεως, αποτελεί υλικοπνευματική ύπαρξη και ότι είναι θέλημα του Θεού – Δημιουργού του να διατηρεί στη ζωή του, την υπαρξιακή του ισορροπία, μεταξύ της υλικής και της πνευματικής του φύσεως. Σκοπός της ελεύσεως του Θεανθρώπου στον κόσμο αλλά και της Εκκλησίας, που ίδρυσε ο ίδιος, είναι να βοηθείται ο άνθρωπος, πνευματικά, προκειμένου να χρησιμοποιεί ορθά την ελευθερία του και να φτάνει, με τη σύμπραξη πάντοτε της θείας χάριτος, στην εκπλήρωση του προορισμού του, που είναι η εν Χριστώ ολοκλήρωση και τελείωσή του. Ωστόσο, αυτόν τον αγώνα, έρχεται και αντιμάχεται ο αντίχριστος και πονηρός πολέμιος της σωτηρίας του, ο διάβολος, βάζοντας στους λογισμούς του πάθη και προκλήσεις, όπως είναι η φιλοπλουτία, η φιληδονία και η φιλοδοξία. Στο παρόν άρθρο μας, εξ αιτίας και όσων σχετικών εσχάτως αποκαλύπτονται, θα προσεγγίσουμε το πάθος της φιλοπλουτίας και την αποδομητική του επίδραση στην πνευματική ανάπτυξη του ανθρώπου. Φιλόπλουτος ή φιλοχρήματος είναι αυτός, που υποδουλώνεται, υλικά και πνευματικά, στα χρήματα. Ο Ιερός Χρυσόστομος αναφέρει ότι «κανείς δεν είναι περισσότερο ανόητος, από τον δούλο των χρημάτων. Νομίζει ότι τα εξουσιάζει, ενώ εκείνα τον εξουσιάζουν. Νομίζει ότι είναι κύριος των χρημάτων του, ενώ στην πραγματικότητα είναι δούλος τους. Ο Χριστός δεν κατηγορεί τα χρήματα, αλλά αυτούς που είναι δούλοι σ' αυτά. Δεν υπάρχει μεγαλύτερο εμπόδιο, στο δρόμο προς τον Ουρανό, όσο ο πλούτος. Ας περιφρονήσουμε τον πλούτο, για να μην περιφρονήσουμε την ψυχή μας». Τον φιλάργυρο τον ονομάζει ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός, άφρονα, θεωρώντας ότι καταναλώνει τη σύντομη ζωή του  μέσα σε μια άγονη, μάταιη και άφρονη δραστηριότητα, όπως είναι το πάθος της αποθήκευσης υλικών αγαθών (Λουκ. 12, 16-21). Το πάθος αυτό γεννάται στην ψυχή, επειδή ο άνθρωπος δεν αγαπά τον πλησίον του, όπως τον εαυτό του, γεγονός που τον καθιστά ατομοκεντρικό ή εγωκεντρικό, καθώς πορεύεται μακράν της αλήθειας της ζωής και της οδού του Ευαγγελίου (Μάρκ. 12, 28-32). Αδυνατεί να διαχειριστεί, χριστιανικά, την αφθονία των υλικών αγαθών, καθώς το πάθος δεν του επιτρέπει να συνειδητοποιήσει ότι όσα έχει και κατέχει, του προσφέρονται, ως δοκιμασία, για να κερδίσει, μέσω της δι’ αυτών άσκησης της φιλανθρωπίας, την αιωνιότητα. Αντί να μοιράζεται με τους αδελφούς του τα υλικά αγαθά, που του προσφέρει ο Θεός, αυξάνοντας έτσι τα πνευματικά, αποφασίζει να ζει, εντός των υλικών απολαύσεων, μόνος του, καθώς αποδέχεται τις προτροπές του διαβόλου, που τον απομακρύνουν από το πνεύμα της αγάπης του Θεού και τον εγκλωβίζουν στο πάθος της φιλαυτίας και της φιλοπλουτίας. Έτσι, αγνοεί και περιφρονεί την αιώνια ζωή του Θεού, χάριν του ολέθριου έρωτά του προς τα υλικά και τα γήινα. Μετασχηματίζει και αμαυρώνει την αθάνατη και πνευματική φύση της ψυχής του,  προσφέροντάς της υλικές και φθαρτικές απολαύσεις, που δεν είναι γι αυτήν, καθώς αυτή χορταίνει, μόνον, με πνευματικές αρετές, όπως είναι η αγάπη, η ειρήνη, η δικαιοσύνη, η ελεημοσύνη κ.ά. Ο Ευαγγελικός λόγος προτρέπει τους ανθρώπους και ιδιαίτερα τους πιστούς να πουλήσουν τα υπάρχοντά τους και να προσφέρουν τα χρήματα στους φτωχούς: «Αποκτήστε πορτοφόλια, που δεν παλιώνουν, πλούτη μόνιμα στον κόσμο του Θεού» (Λουκ, 12, 33). «Μην προσπαθείτε να πλουτίζετε με επίγειους θησαυρούς, που αφανίζονται από τη σκουριά ή κλέπτονται από τους κλέφτες, αλλά  πλουτίζετε με ουράνιους θησαυρούς» (Ματθ 6, 19 – 20). Ο Απ. Παύλος παραγγέλλει: «Εκείνοι που κατέχονται από την επιθυμία των χρημάτων, πέφτουν στον πειρασμό και στην παγίδα που τους στήνει ο σατανάς και σε επιθυμίες πολλές και βλαβερές, που τους βυθίζουν στην καταστροφή και στην απώλεια» (Τιμ. 6, 9-10). Ο Απόστολος, επίσης, παραγγέλλει στους πλουσίους να μην στηρίζουν τις ελπίδες τους στον πλούτο, που είναι αβέβαιος, να πράττουν καλά έργα και να πλουτίζουν σ' αυτά και όχι σε χρήμα, να είναι πρόθυμοι να δίνουν και σε άλλους, από τα αγαθά τους και, έτσι, θα στεριώνουν το μέλλον τους, ελπίζοντας με βεβαιότητα στην απόκτηση της αιώνιας ζωής» (Τιμ. Α' 6, 17-19).  Αυτός που θησαυρίζει υλικά αγαθά για τον εαυτό του και δεν πλουτίζει στον Θεό, με αρετές αγάπης και ελέους προς τους συνανθρώπους του, προσφέρει την ψυχή του στους δαίμονες, που παραμονεύουν να την αρπάξουν και να την κατασπαράξουν. Η φιλαργυρία συνδέεται με την πλεονεξία, που είναι ειδωλολατρία, όπως διδάσκει ο Απ. Παύλος (Κολ. 3, 5). Ουσιαστικά, η φιλοχρηματία, αποτελεί ένα θανατηφόρο και διαβολικό πάθος, που αδειάζει την ψυχή από το πνεύμα της αγάπης του Θεού και από όλες τις αρετές. Όταν ασκούνται στη ζωή του ανθρώπου οι αρετές, τον οδηγούν στην εν Χριστώ τελείωσή του. Εάν όμως δεν ασκούνται, τότε οδηγείται στην παγίδα του διαβόλου, στην απιστία, στη μισανθρωπία και στην αδιαφορία, πάθη που αμαυρώνουν τα χαρίσματα του «κατ΄ εικόνα Θεού» στον άνθρωπο και μηδενίζουν την εκ Θεού δοθείσα δυνατότητα της εν Χριστώ αθανασίας του. Ο Απ. Παύλος θεωρεί τη φιλαργυρία, ως ρίζα όλων των κακών, καθώς «όσοι επιθυμούν τα χρήματα πλανώνται και απομακρύνονται από την πίστη, πληγώνοντας τον εαυτό τους με πολλά βάσανα» (Τιμ. Α΄ 6, 9- 10). Ο θησαυρισμός χρημάτων, συνεπώς, γεννά και καλλιεργεί την αφροσύνη και  αποτελεί μια παραφυσική λειτουργία της ανθρώπινης εσωτερικότητας, που αμαυρώνει τη θεϊκή της εικόνα. Για τη χριστιανική πίστη, δεν υπάρχει μεγαλύτερο κακό από την απώλεια της αιωνιότητας. Στο πλαίσιο αυτό, ο Χριστός είπε ότι «δυσκόλως οι τα χρήματα έχοντες, εις την Βασιλείαν του Θεού εισελεύσονται» (Μάρκ. 10, 23). Αυτός που αποθηκεύει χρήματα, περισσότερο βασανίζεται, παρά αναπαύεται. Η Παλαιά Διαθήκη διδάσκει ότι «αυτός που αγαπά με πάθος τα χρήματα δεν χορταίνει ποτέ από χρήματα» (Εκκλ. 5, 9). Ο Μ. Βασίλειος συμβουλεύει επ’ αυτού: «Όσο αυξάνεις άνθρωπε τον πλούτο σου, τόσο ματώνεται η αγάπη σου. Όσο υπερέχεις κατά τον πλούτο, τόσο υστερείς κατά την αγάπη. Αν έχεις πολλά πλούτη, τότε δεν έχεις αρκετή αγάπη. Ο πλούτος φέρνει όλη την καταστροφή στη ψυχή, όταν δεν διανέμεται στις φτωχές ψυχές». Ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος, επίσης, σημειώνει ότι «αυτός που θησαυρίζει χρήματα, δεν μπορεί να ανεβεί στον Ουρανό»,  ενώ ο Όσιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης συμπληρώνει πως «το αν θα πάμε στον Παράδεισο ή στην κόλαση, δεν εξαρτάται από το αν έχουμε λίγα ή πολλά χρήματα, αλλά από τον τρόπο που θα χρησιμοποιήσουμε αυτά που έχουμε». Στην παραβολή της Μέλλουσας κρίσεως ο Χριστός αναφέρει τον τρόπο που θα γίνει η Τελική Κρίση των ανθρώπων: «Οι πλούσιοι πτωχεύουν και πεινούν, οι δε εκζητούντες τον Κύριον απολαμβάνουν τα αιώνια αγαθά. Οι ελεήμονες, ελεηθήσονται. Μας λέει, ότι θα πει στους ελεήμονες: «Ελάτε οι ευλογημένοι του Πατρός μου, κληρονομήστε τη Βασιλεία… Πείνασα και μου δώσατε να φάω, δίψασα και μου δώσατε να πιω, γυμνός ήμουν και με ντύσατε». Αντίθετα, τους μη ελεήμονες θα τους στείλει, μαζί με τον εμπνευστή τους διάβολο, στην αιώνια κόλαση, λέγοντάς τους: Πηγαίνετε στην αιώνια φωτιά, διότι πείνασα και δεν μου δώσατε να φάω, δίψασα και δεν με ποτίσατε, γυμνός ήμουνα και δεν μου δώσατε ένα ρούχο να ντυθώ» (Ματθ.25, 42-43). Αυτό είναι, τελικά, το πνευματικό μέλλον των φιλάργυρων.
 
Ορθόδοξη Αλήθεια, 30/11/2022

Τρίτη 29 Νοεμβρίου 2022

ΗΡΑΚΛΗΣ ΡΕΡΑΚΗΣ: Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΟΡΘΟΔΟΞΗΣ ΠΙΣΤΕΩΣ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΗΣ ΒΙΑΣ!

 Η συμβολή της Ορθόδοξης πίστεως στην πρόληψη της βίας
Ηρακλής Ρεράκης, Καθηγητής ΑΠΘ
Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ενώσεως Θεολόγων
 
Η βία αποτελεί ένα θέμα πολυδιάστατο, που προβληματίζει την ευρύτερη κοινωνία και ιδιαίτερα φορείς, που ενδιαφέρονται για τους νέους, τους γονείς και το σχολείο. Οι ασκούντες βίαιες ενέργειες, εντός της σύγχρονης κοινωνίας, αυξάνονται με ταχύτατους ρυθμούς, ενώ η αντιμετώπιση του θέματος, λόγω της ιδιαιτερότητάς του, απαιτεί προσεκτικούς και επιτήδειους χειρισμούς. Ιδιαίτερα, η βαθύτερη εξέταση και προσέγγιση των βίαιων επεισοδίων, που διαδραματίζονται στο χώρο των νέων μας, εμφανίζει πολλές δυσκολίες, καθώς αυτοί έχουν διαφορετική κοινωνική προέλευση, με διαφορετική αξιακή κουλτούρα και ποικίλα πρότυπα συμπεριφοράς. Για τον λόγο αυτό, η αντιμετώπιση του προβλήματος της βίας φαίνεται να είναι αρκετά δυσχερής, καθώς όλο και πιο πολύ γίνεται σαφές ότι επιτυχέστερα και αποτελεσματικότερα  αντιμετωπίζε-ται, με το «προλαμβάνειν», παρά με το «θεραπεύειν». Την πρόληψη της βίας, μάλιστα, έχει επιλέξει, διαχρονικά, ως τον πλέον ορθό τρόπο αντιμετώπισης, η ορθόδοξη Εκκλησία. Ως αποδοτική στάση έναντι της βίας  η διδασκαλία του Χριστού, επικεντρωμένη στο «όστις σε ραπίσει επί την δεξιάν σιαγόνα, στρέψον αυτώ και την άλλην» Ματθ. 5,39), φανερώνει τη σοφία της μεθόδου της προλήψεως και αποτροπής του κακού, που προτείνει η Εκκλησία, προς αποφυγή του κύκλου βίας, που επιφέρουν οι επιθετικές αμυντικές πρακτικές, που, ως επί το πλείστον, επιλέγουν οι άνθρωποι και ιδιαίτερα οι νέοι. Η αντιμετώπιση της βίας, με βία, δηλαδή το «οφθαλμόν αντί οφθαλμού» της Παλαιάς Διαθήκης (Λευϊτ. 24, 20-21), ανοίγει την πόρτα στον πόλεμο, στο αίμα, στο μίσος, στην εχθρότητα και στην επέκταση της βίας. Η Εκκλησία, ως θεραπευτικός φορέας του κακού, παιδαγωγεί διαρκώς  τους πιστούς, μικρούς και μεγάλους, στοχεύοντας, μέσα από τη μυστηριακή και λειτουργική της ζωή, να γεμίσει τις ψυχές με τις απαραίτητες και αναντικατάστατες για τις διαπροσωπικές σχέσεις αρετές. Τέτοιες είναι η αγάπη, η ειρήνη, η πραότητα, η δικαιοσύνη, η συγχωρητικότητα η ταπείνωση, η υποχωρητικότητα, που αποτελούν πολύτιμη και μοναδική αγωγή και καλλιέργεια του έσω ανθρώπου,  για να είναι σε θέση διαχειρίζεται ορθά τις κρίσεις και να προλαμβάνει τις δράσεις των παθών και των κακιών, που συνήθως οδηγούν σε εγκληματικές πρακτικές.
Το μυστήριο της Εξομολογήσεως της Εκκλησίας, παίζει σημαντικό εγκληματοπροληπτικό και κατευναστικό ρόλο σε διαπροσωπικές διαφορές, προκειμένου να καταλήγουν οι άνθρωποι σε αλληλοκατανόηση, αλληλοσυγχώρεση και ειρήνη, και, συνεπώς, σε αποτροπή και αποφυγή εχθρικών και πολεμικών αντεγκλήσεων. Η Θεία Κοινωνία όλων των πιστών, εκ του ενός Αγίου Ποτηρίου, σφυρηλατεί την ενότητα, τη συναδέλφωση και την αγάπη και αποτρέπει την εχθρότητα και το μίσος μεταξύ τους. Ο Πνευματικός Πατέρας ασκεί στα πνευματικά του παιδιά μεγάλη επιρροή, καθώς, κατά την εξομολόγηση, μπορεί να διαγνώσει τις νοσηρές και τραυματικές καταστάσεις, που διαταράσσουν, σε επικίνδυνο βαθμό, τις διανθρώπινες σχέσεις και να παρέμβει θεραπευτικά, με διάκριση, σοφία και σύνεση, έτσι ώστε να καταλαγιάσουν οι οργισμένες συνειδήσεις και ψυχές και να επικρατήσει η ειρήνη.
Η εκκλησιαστική πίστη, επίσης, διδάσκοντας τους γονείς και τους δασκάλους να μορφώνουν τα παιδιά τους «εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου» (Εφ. 6,4), συμβάλλει στην ενδυνάμωση του προληπτικού ρόλου της οικογένειας και του σχολείου. Στόχος της Εκκλησίας είναι να συνειδητοποιούν οι γονείς και οι δάσκαλοι ότι είναι ανάγκη να ενεργούν, εν αγάπη και αληθεία, στο έργο της ανατροφής και της διδασκαλίας, έτσι ώστε να μην συμβουλεύουν και να υποδεικνύουν, μόνον λεκτικά, στα παιδιά, πρότυπα, αρετές και αξίες, που οι ίδιοι δεν ζουν. Ο Άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός δίδασκε προς τούτο: «Είναι μια μηλιά και κάνει ξινά μήλα. Εμείς τώρα τι πρέπει να κατηγορήσουμε, τη μηλιά ή τα μήλα; Τη μηλιά. Λοιπόν, κάμνετε καλά εσείς οι γονείς, όπου είστε η μηλιά, να γίνονται και τα μήλα γλυκά.. Εσύ, αδελφέ μου, όπου κάνεις τα παιδιά, να κλαις και να λυπάσαι, γιατί, όσες αμαρτίες κάνουν τα παιδιά σου αναφέρονται στην ψυχή σου. Έχεις χρέος να σώσεις τα παιδιά, που έκαμες. Δια τούτο, εσύ, οπού κάνεις τα παιδιά, να τα παιδεύεις… Εκείνοι οπού έχουν παιδιά είναι σκλάβοι και κατά την ψυχή και κατά το σώμα». Απευθυνόμενος προς την μητέρα, επίσης, ο Άγιος Κοσμάς τονίζει: «Πάλιν εσύ γυναίκα έχεις περισσότερο χρέος από τον άνδρα να ανατρέφεις τα παιδιά σου και να τα νουθετείς στα καλά έργα… Και να το παίρνεις (το παιδί) στην Εκκλησία και να το διδάσκεις τα χριστιανικά καμώματα, διότι έχεις να δώσεις απολογισμό γι’ αυτό… Και να διαβάζεις το συναξάρι του αγίου, να ακούει το παιδί σου. Ακούοντας το παιδί σου τέτοια θαύματα, ζηλεύει και λέγει: Αχ, πότε να γίνω και εγώ σαν τον Άγιό μου».
Η χριστιανική πίστη, όταν πληροί την ανθρώπινη ψυχή, συνοδευόμενη από την αρετή της αγάπης, μπορεί να αποτελέσει το κύριο εμπόδιο στην επικράτηση της βίας. Στις μέρες μας, όλο και πιο πολύ, γινόμαστε μάρτυρες βίας,  τρομοκρατίας και εγκληματικότητας τόσο στο ελληνικό όσο και στο διεθνές κοινωνικό περιβάλλον. Η Εκκλησία του Χριστού, όχι μόνον δεν απορρίπτει τις πράξεις βίας, ως αντίθετες στις εντολές των αγίων αρετών του Θεού, αλλά, μέσω της εκκλησιαστικής ζωής και της προσευχής, μεριμνά νυχθημερόν, έτσι ώστε να υπάρξει η άνωθεν φωτιστική ενέργεια προς αποφυγή εντάσεων και βίαιων ενεργειών, πρώτα, στις ψυχές των ανθρώπων και, έπειτα, στις διανθρώπινες σχέσεις και συμπεριφορές.
Επί πλέον, στις διάφορες ακολουθίες της, που έχουν όλες μορφωτικό και παιδαγωγικό χαρακτήρα, αγωνίζεται να οικοδομήσει πνευματικά θεμέλια στις ψυχές των πιστών, έτσι ώστε να είναι εξοπλισμένες με αγάπη, ειρήνη και πραότητα και να μην υπάρχει εντός αυτών, ούτε καν ως λογισμός, η πρόθεση για βία. Στο πλαίσιο αυτό, οι πιστοί, όλοι μαζί, ως ένα αχώριστο, αδελφικό και αγαπητικό «Εμείς», εύχονται και προσεύχονται, καθημερινά, υπέρ της εσωτερικής ειρήνης των ανθρώπων, η οποία να συμβάλλει  στην ειρήνευση του σύμπαντος κόσμου. Ο λειτουργός προσεύχεται και ζητά, εξ’ ονόματος όλων, τη θεία δύναμη από τον Θεό για την επικράτηση της ομόνοιας στους πιστούς, επικαλούμενος συνεχώς το «Ειρήνη πάσι». Προτρέπει, επίσης τους πιστούς, να αγαπάνε ο ένας τον άλλο, για να μπορούν, εν αγάπη, να ομολογούν το όνομα του Θεού: «Αγαπήσωμεν αλλήλους, ίνα εν ομονοία ομολογήσω-μεν». Στο πλαίσιο αυτό, ζητά να προσεύχονται, πρώτα, για εκείνους που τους μισούν και, έπειτα, για όσους τους αγαπούν «ευξόμεθα υπέρ των μισούντων και αγαπώντων ημάς». Τους καλεί, ακόμη, να προσέρχονται στο κοινό Ποτήριο, στη Θεία Κοινωνία, με φόβο (σεβασμό) στον Θεό, πίστη και αγάπη: «Μετά φόβου Θεού, πίστεως και αγάπης προσέλθετε». Τους διδάσκει, επίσης, διά της ακροάσεως του Αγίου Ευαγγελίου ότι ευλογημένοι και μακάριοι είναι οι καθαροί στην καρδιά, οι πραείς, οι ειρηνοποιοί, οι ελεήμονες, οι διωγμένοι για την πίστη και την αρετή τους, οι υβριζόμενοι και διωκόμενοι για την πίστη τους (Ματθ. 5, 3-12). Με άλλα λόγια, μέσα σε έναν κόσμο, που αγαπά πιο πολύ το σκότος, από το φως (Ιω. 3, 19), που, συνήθως, μισείται και σταυρώνεται τόσο ο Χριστός, όσο και ο  συνάνθρωπος, εκείνοι που πιστεύουν στον Χριστό εμπνέονται και οδηγούνται άνωθεν, για να ζουν διαρκώς σε ένα κλίμα λυτρωτικής αγάπης και ειρήνης, προσδοκώντας την Αιώνια Ζωή.Έτσι, καλλιεργείται μέσα τους μια εσωτερική γαλήνη, που καταπραΰνει και νικά τα πάθη, τα οποία οδηγούν τους λογισμούς, στις κακές σκέψεις ή αποφάσεις και καταλήγουν σε πράξεις βίας και επιθετικότητας.
Οι ευσεβείς και συνεπείς στην πίστη τους Χριστιανοί, τηρώντας τον αγαπητικό τρόπο ζωής, που εκφράζει το θέλημα του αληθινού Θεού, επιλέγουν τον ειρηνικό και πράο τρόπο ζωής στις σχέσεις τους με τους συνανθρώπους. Και αυτό, διότι ως φιλοσοφία ζωής έχουν την αρχή ότι οι «άλλοι» δεν είναι η κόλασή τους, όπως πίστευε ο Ζαν Πωλ Σαρτρ, αλλά η πνευματική τους ευκαιρία, ο παράδεισός τους, όπως τους διδάσκει η ορθόδοξη παράδοσή τους, γεγονός που τους κάνει να στέκονται εν αγάπη και εν ειρήνη απέναντί τους.   
 
Ορθόδοξη Αλήθεια, 16.11.2022