«ΠΛΗΓΩΜΕΝΗ» ΒΓΗΚΕ ΤΕΛΙΚΑ Η ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ

Του Δημήτρη Ριζούλη

Ολοκληρώθηκε την περασμένη Κυριακή η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Ορθοδόξου Εκκλησίας με τη θεία λειτουργία στον Ιερό Ναό Αποστόλων Πέτρου και Παύλου στην πόλη των Χανίων. Την τελευταία ημέρα, την ημέρα της θείας λειτουργίας, στο πρόσωπο των περισσοτέρων υπήρχε επιτέλους μία ηρεμία, αφού φαινομενικά όλα είχαν πάει καλά. Μέλη των αποστολών που ήταν μέσα στις συνεδριάσεις, μιλώντας στην «Ορθόδοξη Αλήθεια», χαρακτήρισαν λογική αυτή την αντίδραση, διότι «όλοι αισθάνονται ανακουφισμένοι που επιτέλους ολοκληρώθηκαν οι εργασίες και επιστρέφουν στην Εκκλησία τους», ενώ περιέγραψαν ότι κατά τη διάρκεια των εργασιών υπήρχαν ένταση και πολλές δυσκολίες με συχνές απειλές από διάφορες Εκκλησίες για αποχώρηση.

Δυστυχώς, όμως, η Πανορθόδοξη άνοιξε πληγές, με κυριότερο το πρόβλημα στις σχέσεις των Εκκλησιών Κύπρου και Ελλάδος. Στην απογευματινή συνεδρία του Σαββάτου ειπώθηκαν σκληρές εκφράσεις και από τους δύο προκαθημένους. Κατά τη συζήτηση του κειμένου «Σχέσεις της Ορθόδοξης Εκκλησίας προς τον λοιπό χριστιανικό κόσμο», οι προτάσεις της Εκκλησίας της Ελλάδος προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις. Ο Αρχιεπίσκοπος Αθηνών δεν δεχόταν τον όρο «ετερόδοξες Εκκλησίες» και επέμενε να αντικατασταθεί με τον όρο «Χριστιανικές Κοινότητες και Ομολογίες».

Η συζήτηση διακόπηκε με σκοπό να ηρεμήσουν τα πνεύματα και συνεχίστηκε το πρωί του Σαββάτου. «Δεν θα κρατήσετε αιχμάλωτη την Αγία και Μεγάλη Σύνοδο» φέρεται ότι είπε με έντονο ύφος ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου στον Αρχιεπίσκοπο κ. Ιερώνυμο, φράση που ενόχλησε πολύ, και ο Αθηνών ζήτησε να διαγραφεί από τα πρακτικά, κάτι το οποίο φυσικά δεν συνέβη, γιατί ο Κύπρου τόνισε ότι θα μπορούσε να αντικατασταθεί η λέξη «αιχμάλωτη» με άλλες πολύ χειρότερες. Τελικά, η Εκκλησία της Ελλάδος την επόμενη μέρα κατέθεσε μία καινούργια συμβιβαστική πρόταση και αντί της πρότασης «Η Ορθόδοξος Εκκλησία αναγνωρίζει την ιστορικήν ύπαρξιν άλλων Χριστιανικών Εκκλησιών και Ομολογιών» πρότεινε να γραφτεί «Η Ορθόδοξος Εκκλησία αποδέχεται την ιστορικήν ονομασίαν άλλων ετεροδόξων Χριστιανικών Εκκλησιών και Ομολογιών». Ο νοών νοείτω. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Μητροπολίτης Ναυπάκτου υπέγραψε τελικά το κείμενο με τη σημείωση «επιφυλάσσομαι». Πάντως, πληροφορίες αναφέρουν ότι ορισμένα κείμενα δεν υπεγράφησαν και από άλλα μέλη της Πανορθόδοξης, με τη δικαιολογία ότι έπρεπε... να φύγουν.

Δελτίο Τύπου εξέδωσε η Εκκλησία της Ελλάδος, σύμφωνα με το οποίο σχετικά με την πρότασή της επί του κειμένου «Το Αυτόνομο και ο τρόπος ανακηρύξεως αυτού», ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. Βαρθολομαίος διαβεβαίωσε ενώπιον της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου της Ορθοδόξου Εκκλησίας ότι σέβεται απολύτως το υφιστάμενο εκκλησιαστικό καθεστώς των μητροπόλεων των λεγομένων Νέων Χωρών της Εκκλησίας της Ελλάδος και ουδεμία πρόθεση υπάρχει αμφισβητήσεως ή αλλαγής των ισχυόντων. Στη συνέχεια μετέφεραν την ικανοποίηση του Αρχιεπισκόπου και της Εκκλησίας της Ελλάδος για την απόφαση αυτή του Πατριάρχη. Αυτή η αντίδραση, όμως, φαίνεται να άναψε πάλι φωτιές στη σχέση της Ελλαδικής Εκκλησίας με το Φανάρι. Ο εκπρόσωπος Τύπου του Οικουμενικού Πατριαρχείου φρόντισε να τονίσει, αρκετές φορές μάλιστα, ότι η Εκκλησία της Ελλάδος βιάστηκε να ανακοινώσει και να αφήσει να διαρρεύσει στον Τύπο τη δήλωση του Πατριάρχη, η οποία ακόμη δεν έχουμε καταλάβει ποια είναι.

Από τη μία, η Εκκλησία της Ελλάδος αναφέρει ότι «αυτό που ο Οικουμενικός Πατριάρχης με σαφήνεια διευκρίνισε είναι ότι ούτε ο ίδιος ούτε το Πατριαρχείο, ούτε τώρα ούτε στο μέλλον, πρόκειται να θέσουν ζήτημα επιστροφής των μητροπόλεων των Νέων Χωρών και αλλαγής του εκκλησιαστικού καθεστώτος που τις διέπει», ενώ, από την άλλη, το Πατριαρχείο είχε μία δυσκολία να απαντήσει σε αυτό το θέμα και θόλωνε τα νερά.

Καμία απάντηση

Επί τρεις ημέρες οι δημοσιογράφοι των ελληνικών μέσων ενημέρωσης ζητούσαν διευκρινίσεις επί του θέματος και οι εκπρόσωποι του Φαναρίου δεν έλεγαν λέξη επί της ουσίας, δείχνοντας μάλιστα πολύ ενοχλημένοι. Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, η δήλωση της Εκκλησίας της Ελλάδος ενόχλησε τον Οικουμενικό Πατριάρχη, ο οποίος κατά τη διάρκεια των εργασιών φρόντισε να επισημάνει, απευθυνόμενος στην Εκκλησία της Ελλάδος, ότι δεν πέρασε ούτε ως σκέψη στην άκρη του μυαλού του το θέμα των Νέων Χωρών και απόρησε για ποιον λόγο υπάρχει αυτή η καχυποψία και ποιος την καλλιεργεί.

Πάντως, οι ίδιες πηγές αναφέρουν ότι κάθε ημέρα υπήρχε ένταση στις εργασίες και αρκετές ήταν οι φορές που ο Οικουμενικός Πατριάρχης αναγκάστηκε να υψώσει τον τόνο της φωνής του για να μπορέσει να επαναφέρει στην τάξη τους προκαθημένους, ενώ δεν ήταν λίγοι αυτοί που απειλούσαν να αποχωρήσουν, κάτι το οποίο θα δημιουργούσε σοβαρά προβλήματα στην Ορθοδοξία, τη στιγμή μάλιστα που ήδη τέσσερις Εκκλησίες απουσίαζαν. Ολα αυτά όμως κρύφτηκαν επιμελώς.

Μιλούσαν με whatsapp οι (οργανωμένοι) Ρουμάνοι

Η Εκκλησία της Ρουμανίας ήταν η αποστολή που κέρδισε τις περισσότερες εντυπώσεις στις εργασίες της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου. Ο Πατριάρχης Ρουμανίας κ. Δανιήλ ήταν, σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, ο πιο «διαβασμένος». Τόσο αυτός όσο και όλα τα μέλη της αποστολής του είχαν μελετήσει τα κείμενα και είχαν προετοιμαστεί κατάλληλα. Σε κάθε πρόταση τροποποίησης κειμένου είχαν τουλάχιστον τρεις διαφορετικές εκδοχές. Στην περίπτωση που η πρώτη πρόταση δεν γινόταν δεκτή, σε δευτερόλεπτα κατέθεταν τη δεύτερη και ούτω καθεξής, σε αντίθεση με άλλες Εκκλησίες, που αν δεν γινόταν δεκτή η πρότασή τους ή επέμεναν σε αυτήν και προσπαθούσαν με κάθε τρόπο να την «περάσουν» ή αναγκάζονταν να διακόψουν τη συνεδρία για να συζητήσουν κάποια καινούργια. Η οργάνωση, βέβαια, της Εκκλησίας της Ρουμανίας φάνηκε από κάτι ακόμη πιο... σύγχρονο. Η επικοινωνία του Πατριάρχη με τα μέλη της αποστολής του γινόταν ηλεκτρονικά. Το κάθε μέλος είχε μπροστά του ένα tablet και μέσω της εφαρμογής what's app έστελναν μηνύματα μεταξύ τους για τις τοποθετήσεις τους και τη σειρά αυτών, κάτι που βοήθησε πολύ στην ομαλή λειτουργία και τη διεξαγωγή των εργασιών, αφού όλα γίνονταν ταχύτατα και οργανωμένα. Απίστευτη οργάνωση! Πολύ σοβαρός ήταν και ο εκπρόσωπος της Ρουμανίας στις συνεντεύξεις Τύπου.

Τα παράπονα για ελλιπή διοργάνωση, τα προβλήματα λόγω μη ενημέρωσης, οι προσβολές και η υπεύθυνη (;) Τύπου

Σοβαρά παράπονα υπήρχαν από τους υπευθύνους της διοργάνωσης ότι επικοινωνιακά η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος της Ορθόδοξης Εκκλησίας δεν είχε την απήχηση που περίμεναν και υποτιμήθηκε. Ισως όλοι αυτοί θα έπρεπε να σκεφτούν μήπως οι ίδιοι υποτίμησαν την όλη διαδικασία. Οπως αναφέραμε και την περασμένη εβδομάδα, τα μέτρα ασφαλείας ήταν τόσο σκληρά που δεν μπορούσαν όχι πιστοί, αλλά ούτε και διαπιστευμένοι δημοσιογράφοι να περάσουν. Ελικόπτερα, υποβρύχια, ελεύθεροι σκοπευτές, βατραχάνθρωποι είχαν επιστρατευθεί για την ασφάλεια των προκαθημένων, κυρίως από την Αμερική, λες και το ελληνικό κράτος ήταν ανίκανο να αντεπεξέλθει. Να θυμίσουμε απλώς ότι έχουν επισκεφθεί την Ελλάδα οι αρχηγοί σχεδόν όλων των κρατών, όπως επίσης το 2004 πραγματοποιήθηκαν στη χώρα μας με απόλυτα μεγάλη επιτυχία οι Ολυμπιακοί Αγώνες. Ας αρκεστούν, λοιπόν, οι διάφοροι Φαναριώτες «ειδικοί» σε άλλα ζητήματα περισσότερο εκκλησιαστικά και ας αφήσουν την Ελληνική Αστυνομία να κάνει τη δουλειά της με τον καλύτερο τρόπο.

Τα προβλήματα στην ενημέρωση όχι μόνο δεν διορθώθηκαν, αλλά κάθε μέρα γίνονταν και χειρότερα. Η συμπεριφορά των υπεύθυνων δημοσιογράφων, Ελλήνων και ξένων, ήταν από απαξιωτική έως προσβλητική. Η ενημέρωση ήταν ανεπαρκής, οι ερωτήσεις των δημοσιογράφων και οι απορίες τους δεν απαντήθηκαν ποτέ. Σε ερωτήσεις δημοσιογράφων σχετικά με τις εργασίες της συνόδου οι απαντήσεις που δόθηκαν ήταν εντυπωσιακά εκτός θέματος. Οι δημοσιογράφοι ρωτούσαν για θέματα που υποτίθεται απασχολούσαν τους προκαθημένους στη σύνοδο και οι εκπρόσωποι απαντούσαν για τις φωτιές στην Κύπρο και για τα θύματα της κακοκαιρίας στη Ρωσία.

Ακατάλληλη

Η δε υπεύθυνη Τύπου εμφανιζόταν μόνο στη διάρκεια της επίσημης ενημέρωσης για να συντονίσει την συζήτηση και καμία άλλη επαφή δεν είχε με τους δημοσιογράφους. Η, κατά τα άλλα, εκκλησιαστική συντάκτρια, όπως δηλώνει, θα έπρεπε να προσέξει τη συμπεριφορά της αλλά και την ενδυμασία της. Ηταν κομψή, αλλά ακατάλληλα ενδεδυμένη για μια τέτοια εκδήλωση. Δεν ήταν ωραία η εικόνα μπροστά στους προκαθημένους, για τους οποίους εργαζόταν, να στέκεται με παντελόνι και να απαντά με υπεροπτικό ύφος στους συναδέλφους της δημοσιογράφους. Αν ήθελαν τέτοια ενημέρωση, θα μπορούσαν απλώς να στέλνουν κάθε μεσημέρι ένα δελτίο Τύπου και να μην ταλαιπωρούνται τόσοι άνθρωποι κάτω από μία άθλια τέντα με υψηλή θερμοκρασία, σκόνη και χώματα. Την τελευταία ημέρα των εργασιών, που όλοι περίμεναν να παρακολουθήσουν τις ανακοινώσεις προς τον Τύπο, δεν υπήρχε καν (!) ενημέρωση, διότι έκριναν ότι δεν υπήρχε λόγος. Ενημέρωσαν μάλιστα, όπως ισχυρίζονται, τους δημοσιογράφους για αυτήν την απόφαση με e-mail, το οποίο όμως κανείς δεν έλαβε. Η τελευταία ημέρα, δυστυχώς, ήταν χειρότερη και από την πρώτη. Το Κέντρο Τύπου υπολειτουργούσε. Κανένας δεν σκέφτηκε να ανανεώσει τις υποτυπώδεις παροχές ή να καθαρίσει τους χώρους υγιεινής. Παρά τις προσπάθειες όλων να διατηρηθεί ο χώρος καθαρός, τα σκουπίδια είχαν κατακλύσει τους χώρους και κανείς δεν φάνηκε να ενδιαφέρεται για αυτό. Πραγματικά επρόκειτο για εικόνα ντροπής. Οι διοργανωτές τα έκαναν θάλασσα σε ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα. Την εικόνα προς τα έξω!

Το μήνυμα

Σημαντικό είναι, ωστόσο, το μήνυμα της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου, αφού αναφέρεται σε σοβαρά ζητήματα, όπως είναι η νηστεία, τα ζητήματα γάμου και τα θέματα που προκύπτουν, αλλά και προβλήματά της που απασχολούν σήμερα την κοινωνία, όπως είναι η βία, η εγκληματικότητα, η σχέση της Εκκλησίας με την πολιτική, η οικολογική κρίση, η σχέση της χριστιανικής πίστης με την επιστήμη, ο πόλεμος και οι πρόσφυγες. Ακόμη, γίνεται έκκληση στην παγκόσμια κοινότητα για την προστασία των ορθοδόξων και των άλλων χριστιανών, ενώ απευθύνει πρόσκληση προς όλους τους εμπλεκομένους να καταβάλουν χωρίς καθυστέρηση συστηματικές προσπάθειες για την κατάπαυση των πολεμικών συρράξεων στη Μέση Ανατολή. Στο μήνυμα, βέβαια, γίνεται λόγος και για τους νέους, τους οποίους καλεί να συνδεθούν συνειδητά με την Εκκλησία Εκείνου που είναι η Αλήθεια και η Ζωή. Να προσέλθουν προσφέροντας στο εκκλησιαστικό σώμα τη ζωτικότητα, τις ανησυχίες, τους προβληματισμούς και τις προσδοκίες τους. «Οι νέοι δεν αποτελούν απλώς το μέλλον της Εκκλησίας αλλά το δυναμικό και δημιουργικό παρόν επί τοπικού και οικουμενικού επιπέδου» αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Χαμένοι για μέρες στη... μετάφραση

Ιδιαίτερα προβλήματα αντιμετώπιζαν και οι μεταφραστές στη σύνοδο, αφού κάποιος αποφάσισε να τους κόψει το διαδίκτυο για να μην ασχολούνται με διάφορα «άσχετα» θέματα. Κανένας δεν σκέφτηκε ότι αυτοί οι άνθρωποι χρειάζονται το ίντερνετ για να μεταφράσουν κάποια λέξη με ιδιαίτερη δυσκολία, αφού η ορολογία είναι πολύ εξειδικευμένη; Ευτυχώς, ύστερα από πολλές αντιδράσεις και έντονους διαξιφισμούς το πρόβλημα αποκαταστάθηκε. Τελικά, ήταν η σύνοδος των αντιδράσεων σε όλες τις μορφές. Το περίεργο μάλιστα σε όλα αυτά τα προβλήματα ήταν ότι οι αρμόδιοι έκαναν λόγο για συγκεκριμένους «νόμους» που υπάρχουν στη λειτουργία. «Υπάρχει νόμος», έλεγαν, «να μην υπάρχει ίντερνετ. Υπάρχει νόμος να μην μπαίνουν μέσα δημοσιογράφοι. Υπάρχει νόμος για όλα». Θα τους συγχωρήσουμε αυτό το ατόπημα, λόγω του ότι είναι Ελληνοαμερικανοί και ίσως να μη χειρίζονται καλά την ελληνική.

Από την Εφημερίδα Ορθόδοξη Αλήθεια