Ο ΤΕΤΑΡΤΟΣ ΜΑΓΟΣ

Σύμφωνα με την χριστιανική παράδοση ο Αρτάβαν ή Αρτάβανος ήταν ο τέταρτος Μάγος στη Γέννηση του Χριστού.

Ο Αρτάβαν καταγόταν από τα Εκβάτανα της Περσίας και ήταν φίλος των τριών άλλων Μάγων, του Μελχιώρ, του Γάσπαρ και του Βαλτάσαρ, που προσκύνησαν τον Χριστό στη Βηθλεέμ. Και αυτός ήταν μάγος - αστρονόμος της εποχής εκείνης που είχε δει και αυτός το άστρο της Βηθλεέμ, σημείο γέννησης βασιλέως. Έτσι μετέβη προς συνάντηση των φίλων του που κατοικούσαν στη Βορσίπη της Βαβυλώνας προκειμένου να οδοιπορήσουν μαζί προς το σημείο που το άστρο θα φαινόταν καλλίτερα όπου και θα συνέβαινε η γέννηση του νέου Βασιλιά. Καθοδόν όμως συνάντησε έναν εμπύρετο εβραίο στην έρημο που βοηθώντας τον αργοπόρησε, και όταν έφθασε στη Βορσίπη οι φίλοι του Μάγοι είχαν ήδη φύγει. Ακολούθησε και αυτός τον ίδιο δρόμο αλλά δεν τους πρόλαβε. Τελικά έφθασε στη Βηθλεέμ τότε που ο Ηρώδης έσφαζε τα νήπια. Ο Αρτάβαν επεμβαίνοντας και δωροδοκώντας ένα στρατιώτη μ΄ ένα ρουμπίνι, απ΄ αυτά που έφερνε ως δώρα στο Θείο βρέφος απελευθέρωσε ένα νήπιο που ήταν ο Ιωάννης ο Πρόδρομος.

Στη συνέχεια ο Αρτάβαν πήγε στην Αίγυπτο και παρέμεινε εκεί 33 χρόνια, θεραπεύοντας ασθενείς δωρεάν, απελευθερώνοντας δέσμιους και συναναστρεφόμενος με ταπεινούς. Υπερήλικας πλέον με μακριά άσπρη γενειάδα επιστρέφει στην Ιερουσαλήμ όπου και έτυχε την ημέρα που σταυρωνόταν ο Χριστός. Τη στιγμή που ζητούσε να μάθει για τον σταυρωθέντα Βασιλέα των Ιουδαίων έγινε ο μεγάλος σεισμός κατά τον οποίο μία πέτρα από το καταπέτασμα του Ναού πέφτοντας τον κτύπησε στο κεφάλι και έπεσε αναίσθητος. Όταν μετά από κάποιο χρόνο συνήλθε άκουσε μια γλυκιά φωνή που του έλεγε:

"Αμήν, αμήν λέγω σοι, ό,τι εποίησας εις ένα των αδελφών μου των ελαχίστων, εις εμέ εποίησας".

Τότε ο Αρτάβαν άνοιξε τους οφθαλμούς του και είδε για μια στιγμή τον Ιησού μέσα σε εκθαμβωτικό φως. Τότε ευτυχισμένος ότι είδε έστω και στο τέλος τον αναμενόμενο Βασιλέα ξεψύχησε.