Του κ. Αιμίλιου Ψαθά.
Οι Σκοπιανοί ανήκουν στην ινδοευρωπαϊκή ομοεθνία όπως και όλοι οι άλλοι σλαβικοί λαοί. Ινδοευρωπαίοι είναι και οι Έλληνες. Όμως οι Σκοπιανοί δεν είναι Μακεδόνες. Διότι μιλούν γλώσσα σάτεμ, όπως όλοι οι σλαβικοί λαοί, ενώ οι Έλληνες, ανάμεσά τους και οι αρχαίοι Μακεδόνες, μιλούσαν και μιλούν γλώσσα κέντουμ. Βασικό γνώρισμα των γλωσσών σάτεμ είναι ότι (ανάμεσα στα άλλα) μετέτρεψαν το ινδοευρωπαϊκό κ σε σ, ενώ οι γλώσσες κέντουμ (ανάμεσά τους η ελληνική) κρατούν το ινδοευρωπαϊκό κ στις λέξεις τους: αρχαία ελληνικά κλέFος> κλέος, σλαβικά slovo ( το αρκτικό κ έχει γίνει σ).
Σλάβοι εγκαταστάθηκαν στην περιοχή των Σκοπίων τον έκτο αιώνα (6ο αι. ) μ. Χ. Παλαιότερα εκεί κατοικούσαν άλλοι λαοί: Ιλλυριοί, Λυγκησταί, Παίονες, Δάρδανοι, Αγριάνες, Τριβαλλοί, τους οποίους στα νεότερα χρόνια οι Σλάβοι αφομοίωσαν. Τι γλώσσα μιλούσαν οι λαοί αυτοί ακριβώς δεν γνωρίζομε. Ο Φίλιππος και μετά ο Αλέξανδρος κατέκτησαν την περιοχή που απετέλεσε μέρος του κράτους της Μακεδονίας. Ο Μέγας Αλέξανδρος στην εκστρατεία του εναντίον των Περσών είχε και τάγματα από τους λαούς αυτούς. Μάλιστα οι Αγριάνες αναφέρονται ως γενναίοι πολεμιστές.
Η αρχαία ελληνική γλώσσα διαιρούνταν σε διαλέκτους: ιωνική, δωρική, αιολική, μακεδονική. Η αττική διάλεκτος που τελικά επικράτησε στη αρχαιότητα ήταν μορφή της ιωνικής. Κάθε ελληνική διάλεκτος είχε κάποια δικά της χαρακτηριστικά με τα οποία ξεχώριζε. Π.χ. η δωρική είχε πολλά α εκεί που η αττική είχε η: α νύμφα (δωρικά), η νύμφη (στην αττική διάλεκτο).
Κατά τον ίδιο τρόπο η μακεδονική διάλεκτος (καθαρώς ελληνική, της οποίας όμως δυστυχώς γραπτά κείμενα δεν σώθηκαν, διότι από νωρίς οι Μακεδόνες είχαν υιοθετήσει την αττική στον γραπτό λόγο) πρόφερε β αντί φ, γ αντί χ, δ αντί θ. Π.χ. Βίλιππος αντί Φίλιππος, Βερενίκη αντί Φερενίκη, Βέροια αντί Φέροια , που σημαίνει εύφορη πόλη, διότι «έφερε» δηλ. παρήγε πολλούς καρπούς, Γαιτέας αντί Χαιτέας (αυτός με τα μακριά μαλλιά), δάνος αντί θάνατος κτλ.
Από την μακεδονική διάλεκτο γραπτά κείμενα δεν έχομε. Έχομε όμως κύρια ονόματα, ονόματα μηνών, τοποθεσιών, καταδέσμους κτλ., που μας δείχνουν τις διαφορές αυτές.
Κατά τον 6ο αι. μ.Χ. Σλάβοι εγκαταστάθηκαν στον χώρο αυτόν, που, ας σημειωθεί, κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους είχε ονομαστεί Δακία από τον ρωμαίο αυτοκράτορα Αυρηλιανό. Στα νεότερα χρόνια, πριν από την δημιουργία του νέου ελληνικού κράτους, ως Μακεδονία χαρακτηριζόταν στους χάρτες μεγάλη περιοχή που περιελάμβανε την σημερινή ελληνική Μακεδονία, την Βουλγαρία, τα Σκόπια και ακόμη μεγαλύτερο χώρο (Σημ. 1).
Οι Σλάβοι λοιπόν αφομοίωσαν τους αρχαίους κατοίκους και σήμερα πια ομιλείται εκεί γλώσσα καθαρώς σλαβική, που δεν έχει σχέση με την αρχαία μακεδονική διάλεκτο. Όποιος υποστηρίζει το αντίθετο, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί γλωσσολογικώς αστοιχείωτος, αν βέβαια δεν το κάνει υστερόβουλα.
Η γλώσσα των Σκοπιανών σήμερα (οι μισοί από αυτούς είναι στην πραγματικότητα Αλβανοί) έχει και αρκετές ελληνικές λέξεις εισηγμένες σε νεότερα χρόνια εξαιτίας της γειτνιάσεως των λαών. Ας θυμηθούμε ότι η σημερινή Μπίτολα είναι η ελληνική πόλη Μοναστήρι που είχε καθαρώς Έλληνες κατοίκους.
Μετά την συνθήκη του Βουκουρεστίου (1913) το όνομα Vardar (=Αξιός στα σλαβικά) ή Vardarska Banovina χρησιμοποιούνταν για να χαρακτηρίσει αυτό το νότιο τμήμα της τότε Γιουγκοσλαβίας. Και μετά από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο του δόθηκε το όνομα Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας.
Ίσως η χώρα αυτή θα μπορούσε ως ανεξάρτητο κράτος σήμερα να ονομαστεί Παιονία ή Δακία, αν επιθυμεί να έχει ένα αρχαίο όνομα. Μακεδονία όμως όχι. Η επιμονή τους για το όνομα αυτό δείχνει σχέδια ύπουλα.
Σημ. 1)European cartography and politics: the case ofMacedonia
Οι Σκοπιανοί ανήκουν στην ινδοευρωπαϊκή ομοεθνία όπως και όλοι οι άλλοι σλαβικοί λαοί. Ινδοευρωπαίοι είναι και οι Έλληνες. Όμως οι Σκοπιανοί δεν είναι Μακεδόνες. Διότι μιλούν γλώσσα σάτεμ, όπως όλοι οι σλαβικοί λαοί, ενώ οι Έλληνες, ανάμεσά τους και οι αρχαίοι Μακεδόνες, μιλούσαν και μιλούν γλώσσα κέντουμ. Βασικό γνώρισμα των γλωσσών σάτεμ είναι ότι (ανάμεσα στα άλλα) μετέτρεψαν το ινδοευρωπαϊκό κ σε σ, ενώ οι γλώσσες κέντουμ (ανάμεσά τους η ελληνική) κρατούν το ινδοευρωπαϊκό κ στις λέξεις τους: αρχαία ελληνικά κλέFος> κλέος, σλαβικά slovo ( το αρκτικό κ έχει γίνει σ).
Σλάβοι εγκαταστάθηκαν στην περιοχή των Σκοπίων τον έκτο αιώνα (6ο αι. ) μ. Χ. Παλαιότερα εκεί κατοικούσαν άλλοι λαοί: Ιλλυριοί, Λυγκησταί, Παίονες, Δάρδανοι, Αγριάνες, Τριβαλλοί, τους οποίους στα νεότερα χρόνια οι Σλάβοι αφομοίωσαν. Τι γλώσσα μιλούσαν οι λαοί αυτοί ακριβώς δεν γνωρίζομε. Ο Φίλιππος και μετά ο Αλέξανδρος κατέκτησαν την περιοχή που απετέλεσε μέρος του κράτους της Μακεδονίας. Ο Μέγας Αλέξανδρος στην εκστρατεία του εναντίον των Περσών είχε και τάγματα από τους λαούς αυτούς. Μάλιστα οι Αγριάνες αναφέρονται ως γενναίοι πολεμιστές.
Η αρχαία ελληνική γλώσσα διαιρούνταν σε διαλέκτους: ιωνική, δωρική, αιολική, μακεδονική. Η αττική διάλεκτος που τελικά επικράτησε στη αρχαιότητα ήταν μορφή της ιωνικής. Κάθε ελληνική διάλεκτος είχε κάποια δικά της χαρακτηριστικά με τα οποία ξεχώριζε. Π.χ. η δωρική είχε πολλά α εκεί που η αττική είχε η: α νύμφα (δωρικά), η νύμφη (στην αττική διάλεκτο).
Κατά τον ίδιο τρόπο η μακεδονική διάλεκτος (καθαρώς ελληνική, της οποίας όμως δυστυχώς γραπτά κείμενα δεν σώθηκαν, διότι από νωρίς οι Μακεδόνες είχαν υιοθετήσει την αττική στον γραπτό λόγο) πρόφερε β αντί φ, γ αντί χ, δ αντί θ. Π.χ. Βίλιππος αντί Φίλιππος, Βερενίκη αντί Φερενίκη, Βέροια αντί Φέροια , που σημαίνει εύφορη πόλη, διότι «έφερε» δηλ. παρήγε πολλούς καρπούς, Γαιτέας αντί Χαιτέας (αυτός με τα μακριά μαλλιά), δάνος αντί θάνατος κτλ.
Από την μακεδονική διάλεκτο γραπτά κείμενα δεν έχομε. Έχομε όμως κύρια ονόματα, ονόματα μηνών, τοποθεσιών, καταδέσμους κτλ., που μας δείχνουν τις διαφορές αυτές.
Κατά τον 6ο αι. μ.Χ. Σλάβοι εγκαταστάθηκαν στον χώρο αυτόν, που, ας σημειωθεί, κατά τους ρωμαϊκούς χρόνους είχε ονομαστεί Δακία από τον ρωμαίο αυτοκράτορα Αυρηλιανό. Στα νεότερα χρόνια, πριν από την δημιουργία του νέου ελληνικού κράτους, ως Μακεδονία χαρακτηριζόταν στους χάρτες μεγάλη περιοχή που περιελάμβανε την σημερινή ελληνική Μακεδονία, την Βουλγαρία, τα Σκόπια και ακόμη μεγαλύτερο χώρο (Σημ. 1).
Οι Σλάβοι λοιπόν αφομοίωσαν τους αρχαίους κατοίκους και σήμερα πια ομιλείται εκεί γλώσσα καθαρώς σλαβική, που δεν έχει σχέση με την αρχαία μακεδονική διάλεκτο. Όποιος υποστηρίζει το αντίθετο, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί γλωσσολογικώς αστοιχείωτος, αν βέβαια δεν το κάνει υστερόβουλα.
Η γλώσσα των Σκοπιανών σήμερα (οι μισοί από αυτούς είναι στην πραγματικότητα Αλβανοί) έχει και αρκετές ελληνικές λέξεις εισηγμένες σε νεότερα χρόνια εξαιτίας της γειτνιάσεως των λαών. Ας θυμηθούμε ότι η σημερινή Μπίτολα είναι η ελληνική πόλη Μοναστήρι που είχε καθαρώς Έλληνες κατοίκους.
Μετά την συνθήκη του Βουκουρεστίου (1913) το όνομα Vardar (=Αξιός στα σλαβικά) ή Vardarska Banovina χρησιμοποιούνταν για να χαρακτηρίσει αυτό το νότιο τμήμα της τότε Γιουγκοσλαβίας. Και μετά από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο του δόθηκε το όνομα Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας.
Ίσως η χώρα αυτή θα μπορούσε ως ανεξάρτητο κράτος σήμερα να ονομαστεί Παιονία ή Δακία, αν επιθυμεί να έχει ένα αρχαίο όνομα. Μακεδονία όμως όχι. Η επιμονή τους για το όνομα αυτό δείχνει σχέδια ύπουλα.
Σημ. 1)European cartography and politics: the case of
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου