ΜΑΓΕΙΑ - ΑΠΟΚΡΥΦΙΣΜΟΣ

Μαγεία- Αποκρυφισμός

του Κων/νου Αθ. Οικονόμου, δασκάλου - συγγραφέα

ΓΕΝΙΚΑ: Μαγεία είναι οι τελετουργικές ή διανοητικές προσπάθειες για την πραγματοποίηση ενέργειας με τη σκέψη, την επίκληση θεοτήτων ή πνευμάτων και τη χρήση υπερφυσικών δυνάμεων. Οι άνθρωποι που ασχολούνται με τέτοιες διαδικασίες αποκαλούνται αποκρυφιστές ή μάγοι. 

Αποκρυφισμός είναι η πίστη σε απόκρυφες (=δαιμονικές) δυνάμεις και η χρήση απόκρυφων τεχνικών για την επαφή με αυτές τις δυνάμεις. Η μαγεία διακρίνεται σε λευκή (συμπαθητική) και μαύρη, με βάση τα κίνητρα. Η μαγεία είναι γνωστή από τους προϊστορικούς χρόνους ως προσπάθεια του ανθρώπου να υπερβεί τους περιορισμούς των υλικών του δυνάμεων με σκοπό να χειραγωγήσει την πραγματικότητα μέσω της πνευματικής οδού.

Ανά τους αιώνες εκφράστηκε με τον σαμανισμό, το μυστικισμό, τη μαντεία, τον ερμητισμό, την αστρολογία και την αλχημεία. Κατά τον Μεσαίωνα, η μαγεία κυνηγήθηκε με την ποινή του θανάτου στο ρωμαιοκαθολικό, στον ισλαμικό και τον προτεσταντικό κόσμο, Με το Διαφωτισμό η μαγεία απομυθοποιήθηκε και έπαψε να θεωρείται μέθοδος αντιμετώπισης προβλημάτων από τους περισσότερους στις δυτικές κοινωνίες.

ΠΡΩΤΟΓΟΝΗ ΜΑΓΕΙΑ: Έχει διαπιστωθεί συσχέτιση μαγείας και προϊστορικής θρησκείας στις πρωτόγονες φυλές θηρευτών τροφοσυλλεκτών. Επρόκειτο για σαμάνους που “τιθάσευαν” τα φυσικά φαινόμενα με τελετουργίες συμπαθητικής μαγείας για να παράσχουν τροφή και ασφάλεια στη φυλή. Στο σαμανισμό επικρατούσε η αντίληψη ότι ο κόσμος διαιρείται σε δύο επίπεδα που αποτελούνται από δύο ουσίες: μία ορατή υλική και μία αόρατη πνευματική, με τη δεύτερη να αιτιολογεί καταστάσεις όπως η ζωή, η νόηση, ο θάνατος, οι ασθένειες, τα φυσικά φαινόμενα. Ο σαμάνος επικοινωνεί με το χώρο των πνευμάτων μέσω της μαγείας του με σκοπό να ελέγξει τα φαινόμενα, υπερβαίνοντας την ύλη. Στη σκέψη των πρωτόγονων ο κόσμος κατακλυζόταν από αόρατα πνευματικά πλάσματα, τα οποία κάποτε ενσαρκώνονταν σε υλικά σώματα δίνοντάς τα ζωή (ανιμισμός). Η ανθρώπινη ψυχή συσχετιζόταν με αυτόν τον υπερβατικό κόσμο των πνευμάτων. Οι σαμάνοι επιχειρούσαν να χαλιναγωγήσουν τα πνεύματα των νεκρών προγόνων για να τους βοηθήσουν στις μαγικές τελετουργίες τους. Ο σαμανισμός ήταν ο απλούστερος τρόπος ερμηνείας, πρόβλεψης και χειραγώγησης του φυσικού κόσμου, δηλαδή μίας έμφυτης ανάγκης για ικανοποίηση των επιθυμιών, υπό συνθήκες έλλειψης επιστημονικής γνώσης. Η μαγεία βασίζεται στην «αρχή της συμπάθειας», δηλαδή την αντίληψη ότι το αποτέλεσμα μίας πράξης μοιάζει με την αιτία του. Η αρχή της συμπάθειας επιτρέπει την άσκηση μιμητικών τελετών, που περιλαμβάνουν υλικά ή λεκτικά σύμβολα, με στόχο την πρόκληση αλλαγών στα αντικείμενα που αναπαριστώνται από τα σύμβολα αυτά. Μέσω της μαγείας αλυσίδες γεγονότων συνδέονται αυθαίρετα μεταξύ τους, ενώ συνήθως για την υποτιθέμενη επιτυχία μίας μαγικής πράξης απαιτείται ακριβής τήρηση τελετουργικής συνταγής. Ταυτόχρονα με τη μαγεία εμφανίστηκε και η μαντεία (μέσω αστρολογίας ή νεκρομαντείας), που αξιοποιούσε την αρχή της συμπάθειας προκειμένου να προβλέπει μελλοντικές καταστάσεις με βάση εμπειρικές παρατηρήσεις.

ΜΑΓΕΙΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ: Έναντι του φαινομένου της μαγείας, εμφανίζονται δυο ακραίες, εσφαλμένες και αντίθετες μεταξύ τους τοποθετήσεις. Η πρώτη δεν αποδέχεται την ύπαρξη της μαγείας, θεωρώντας την συλλήβδην είτε απάτη, είτε τύχη. Κατά τη δεύτερη άποψη, αντίθετα, κάθε κακό με φυσική συνήθως αιτία, εκλαμβάνεται ως αποτέλεσμα μαγείας, με συνέπεια να προκαλείται ακόμη και πανικός. Η ύπαρξη της μαγείας επιβεβαιώνεται από πραγματικά και ιστορικά δεδομένα. Το φαινόμενο είναι διαχρονικό και συναντάται σε κάθε κοινωνία. Στην αρχαία Ελλάδα η θέση του μάγου (μάντη) ήταν ιδιαίτερα τιμητική. Το ίδιο συνέβαινε και σε άλλους αρχαίους λαούς. Η Καινή Διαθήκη αναφέρεται σε περιπτώσεις μάγων της εποχής, όπως ο Σίμων (Πράξ. θ΄9-24), ο Ελύμας (Πράξ. ιγ΄8), η «μαντευομένη» των Φιλίππων (Πράξ. Ιστ΄16). Η Παλαιά Διαθήκη μαρτυρεί την διάδοση του φαινομένου (Εξοδ. ζ΄ 10-12). Στον Μεσαίωνα είχε προσλάβει τεράστιες διαστάσεις.

Ακόμη και σήμερα σε πρωτόγονες φυλές της Αφρικής ο μάγος του χωριού συγκεντρώνει στο πρόσωπό του εξουσίες ιερέα, γιατρού, δικαστή. Είναι αυτός στον οποίο καταφεύγουν οι πάντες για τη «λύση» των προβλημάτων τους. Στην εποχή μας οι διαστάσεις της μαγείας μεταξύ των πολιτισμένων λαών πιστοποιούνται από πληθώρα αναφορών για μάγους, μέντιουμ, μελλοντολόγους, αστρολόγους, σε περιοδικά, εφημερίδες και μέσα ενημερώσεως, από τη συνεχώς αυξανόμενη εκδοτική παραγωγή αποκρυφιστικών βιβλίων, που έχει κατακλύσει την εκδοτική αγορά, και ιδιαίτερα από την χρήση του διαδικτύου. Πρόκειται για ολόκληρο κύκλωμα αποκρυφισμού, που διακινεί τεράστια χρηματικά ποσά από εκμετάλλευση συνανθρώπων μας.

ΟΡΘΟΔΟΞΙΑ ΚΑΙ ΜΑΓΕΙΑ - Η ΑΓΙΑ ΓΡΑΦΗ: Ο Θεός απαγόρευε αυστηρά στους Εβραίους να ασχολούνται με τα μαγικά. Και αν αυτά απαγορεύονταν στους Εβραίους, πνευματικά νήπια, πόσο μάλλον απαγορεύονται στους χριστιανούς, της χάριτος του Ευαγγελίου. Διαβάζουμε: «Να μη βρεθεί σε σένα (Ισραήλ) κανένας, που να καθαρίζει το γιο του και τη θυγατέρα του με τη φωτιά, κανένας που να μαντεύει μαντείες, που να προβλέπει τα μέλλοντα με φωνές (κλήδονες) και παρατηρήσεις σημείων (οιωνών), μάγος που ν' ασχολείται με επαοιδία, εγγαστρίμυθος καιτερατοσκόπος, που να καλεί τους νεκρούς». (Δευτ. ιη΄ 10). Ακόμη: «Να μην  προσκολληθείτε (σε μάγους) και μολυνθείτε απ' αυτούς» (Λευιτ. ιθ΄ 26). Αλλού διαβάζουμε ότι τα μαγικά δεν μπορούν να προσφέρουν καμία ωφέλεια: «Οι μαντείες και οι οιωνισμοί και τα όνειρα είναι μάταια» (Σειράχ λδ΄ 5). Γι' αυτό το λόγο οι άγιοι Απόστολοι δίνουν εντολή στους Χριστιανούς να μη χρησιμοποιούν κανενός είδους μαγικά: «ου μαγεύσεις, ου φαρμακεύσεις» (Διαταγές7, 3) «φεύγετε...επαοιδάς, κλήδονας, μαντείας, καθαρισμούς, οιωνισμούς ορνιθοσκοπίας, νεκρομαντείας, επιφωνήσεις». Στον Ορθόδοξο χώρο η ύπαρξη της μαγείας συνδέεται άρρηκτα με την ύπαρξη του διαβόλου. Η Ορθοδοξία δέχεται, ότι ο διάβολος υπάρχει πραγματικά. Δεν είναι μια αφηρημένη έννοια ή προσωποποίηση του κακού. Είναι συγκεκριμένη ύπαρξη, η μάλλον πολλές υπάρξεις, «λεγεώνες» δαιμονίων. Η πτώση του Εωσφόρου συμπαρέσυρε ολόκληρο τάγμα στην ίδια κατάσταση, με αποτέλεσμα πλήθος Αγγέλων να μεταβληθεί σε δαίμονες. Ο διάβολος εμφανίζεται αμέσως μετά τη δημιουργία του ανθρώπου και τον συμπαρασύρει στην πτώση. Η πτώση του ανθρώπου είναι αποτέλεσμα της «απάτης του όφεως», λένε οι Πατέρες, γι' αυτό μετά απ' αυτήν ο διάβολος κυριάρχησε στον κόσμο, υποδουλώνοντας όχι μόνο ολόκληρη την ανθρωπότητα, αλλά και την άλογη κτίση (Ρωμ. η΄20-22). Έτσι έχουμε γενική επικράτηση δαιμονικών έργων, όπως η αμαρτία, οι τεχνικές της μαγείας, της μαντείας και του αποκρυφισμού γενικά, η ίδια η λατρεία του διαβόλου (σατανισμός), μέσω των οποίων ο διάβολος καταδυναστεύει τον κόσμο. Η δύναμή του διαβόλου υπερβαίνει πολύ την ανθρώπινη. Μπορεί να προκαλέσει καταστροφές ή ασθένειες.

Βέβαια, η δύναμη αυτή δεν είναι ανεξέλεγκτη. Έχει όρια και περιορισμούς και δρα, όσο της επιτρέπει ο Θεός (Ιώβ, α΄12, β΄6), γιατί απόλυτος κυρίαρχος παραμένει ο Θεός. Η δύναμη του διαβόλου, όπως εκδηλώνεται μέσω των δαιμονικών τεχνικών (μαγεία, αποκρυφισμός), μπορεί να επηρεάσει όσους του παραχωρούν δικαιώματα με προσωπικές τους αστοχίες και δεν είναι κατοχυρωμένοι με τη Χάρη του Θεού. Αυτό σημαίνει ότι δεν πρέπει να υποτιμούμε τη δύναμη της μαγείας. Δεν αποκλείονται, βέβαια, και οι περιπτώσεις απάτης: κάποιοι δηλ. προσποιούνται τον μάγο, χωρίς να έχουν πραγματική σχέση με τη μαγεία, με σκοπό την εκμετάλλευση των αφελών. Απαιτείται διάκριση, γιατί ό,τι εμφανίζεται ως μαγεία δεν είναι πάντοτε μαγεία.

ΑΙΤΙΕΣ ΚΑΤΑΦΥΓΗΣ ΣΤΗ ΜΑΓΕΙΑ: Από περιέργεια:Τα περίεργα φαινόμενα το προκαλούν το ενδιαφέρον του ανθρώπου. Στη μαγεία ο σατανάς παρουσιάζει περίεργα πράγματα. Είναι το δόλωμα για να τους φέρει κοντά του. Για επικοινωνία με νεκρούς: Ο θάνατος προσφιλών προκαλεί αναστάτωση και προβληματισμό στα συγγενικά και φιλικά πρόσωπα. Κάποιοι καταφεύγουν στους μάντεις που τους υπόσχονται αυτή την πολυπόθητη επικοινωνία με τα “πνεύματα” των νεκρών. Όμως, ο μάντης μόνο με τα πονηρά πνεύματα επικοινωνεί, που αποκρίνονται μόνο για να παρασύρουν τον άνθρωπο. Για να γνωρίσουν το μέλλον: Άνθρωποι ανασφαλείς καταφεύγουν σε μάγους, καφετζούδες, χαρτορίχτρες, αστρολόγους για να μάθουν τι θα τους συμβεί στο μέλλον, ποια θα είναι η μοίρα τους, κ.ά. Αν, όμως, οι κάθε είδους τσαρλατάνοι γνώριζαν το μέλλον, θα γνώριζαν πρώτα το δικό τους. Θα εύρισκαν, ίσως, χαμένους θησαυρούς και δεν θα είχαν ανάγκη να «φορολογούν» τους αφελείς.

Για θεραπεία: Ο πόνος κάνει πολλές φορές τους ανθρώπους να καταφεύγουν στους μάγους για να θεραπευθούν από αρρώστιες. Όμως είναι δυνατό ο «ανθρωποκτόνος» που θανάτωσε με τη σατανική συμβουλή του το ανθρώπινο γένος, να θεραπεύσει τον άνθρωπο; Και αν ακόμη το κάνει, θα είναι ξεγέλασμα για να παρασύρει τον άνθρωπο  κερδίζοντάς τον ολοκληρωτικά. Ο πατήρ Παΐσιος έλεγε για μια μάγισσα: “Βγάζει το δαιμόνιο από εκείνον και συνήθως το στέλνει σε κάποιον συγγενή η γνωστό του που έχει δώσει δικαιώματα στον διάβολο. Λέει μετά αυτός που είχε το δαιμόνιο: «εγώ υπέφερα, αλλά ο τάδε μ' έκανε καλά», και έτσι γίνεται διαφήμιση. Και γυρίζει τελικά το δαιμόνιο σε συγγενείς η σε γνωστούς. Έτσι, μερικούς που είναι άρρωστοι, έχουν μελαγχολία κ.λπ. από δαιμονική επήρεια και οι γιατροί δεν μπορούν να τους κάνουν καλά, αυτή τους θεραπεύει, γιατί διώχνει το δαιμόνιο που προκαλεί το βάρος, το στέλνει σε άλλον, και απαλλάσσονται εκείνοι από την θλίψη. Και πολλοί την έχουν για αγία! (τους) βλάπτει την ψυχή τους, τους καταστρέφει.” Για εκδίκηση: Είναι οι άνθρωποι που άφησαν στην καρδιά τους να φωλιάσει ο διάβολος και συνεργάζονται μαζί του για να εκδικηθούν τους εχθρούς τους. Από αφέλεια: Πολλοί ξεγελιούνται κι παρασύρονται από άλλους. Δεν το θεωρούν κακό, αφού πάνε «για καλό». Από ανευθυνότητα: Μια μεγάλη μερίδα ανθρώπων για ό,τι κακό τους συμβαίνει, ψάχνουν να βρουν εξωτερικές αιτίες, ότι κάποιος άλλος φταίει για την δική τους κακοδαιμονία. Δεν κοιτάζουν την εσωτερική τους κατάσταση και δεν αγωνίζονται για να την διορθώσουν. Δεν αλλάξουν τρόπο ζωής. Γι' αυτό και πρέπει να ρίξουν αλλού τις ευθύνες. Έχει κάποιος μια διαπροσωπική δυσκολία, βρίσκει την εύκολη λύση: «Μου έκαναν μάγια» και τρέχει στους αγύρτες να του τα λύσουν. Ζητάει, δηλαδή, τη μαγική λύση, που δεν χρειάζεται κόπο και αγώνα.

ΕΙΔΗ ΜΑΓΕΙΑΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΝΙΚΟΔΗΜΟ: Είδη μαγείας υπάρχουν πολλά. Κοινό χαρακτηριστικό όλων αυτών είναι η δαιμονική προέλευση και ότι απ' αυτά επιτελείται το κακό, που είναι το κατ' εξοχήν έργο του διαβόλου. Κάποιοι πιστεύουν ότι κακή είναι μόνο η μαύρη, ενώ η λευκή είναι καλή μαγεία. Άλλοι πιστεύουν ότι η μαύρη μαγεία «δένει», ενώ η λευκή «λύνει» τα μάγια. Όμως, η μαγεία (τόσο η μαύρη, όσο και η λευκή) έχει δαιμονική προέλευση και σχετίζεται μόνο με το κακό. Δεν υπάρχει, λοιπόν καλή μαγεία, ούτε μαγεία που «λύνει» τα μάγια. Η μαγεία γίνεται πάντα για κακό. Η διαφορά μεταξύ λευκής και μαύρης είναι ότι στη δεύτερη το κακό φαίνεται, ενώ στη λευκή κρύβεται, με το προσωπείο του καλού. Άλλωστε, «αυτός γαρ ο σατανάς μετασχηματίζεται εις άγγελον φωτός», (Β' Κορ. ια΄14). Κατά τον ίδιο τρόπο, τα όργανά του, οι μάγοι, «μετασχηματίζονται ως διάκονοι δικαιοσύνης» (Β' Κορ. ια΄15), λένε ότι «λύνουν» μάγια και ότι κάνουν «το καλό». Η δαιμονική απάτη, που κρύβεται κάτω από χριστιανικό προσωπείο, φθάνει σε σημείο, ώστε πολλοί μάγοι να έχουν τον χώρό τους γεμάτο με ιερές εικόνες και χριστιανικά σύμβολα η να δίνουν ακόμη και «πνευματικές συμβουλές». Στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, λόγω και της αμάθειας, η μαγεία ήταν διαδεδομένη. Αυτό το βλέπουμε στη διδασκαλία του αγίου Κοσμά του Αιτωλού και του αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου, που προσπάθησαν να αφυπνίσουν τους χριστιανούς. Ειδικά ο άγιος Νικόδημος εκφράζει τη θλίψη του για την τραγική κατάσταση των χριστιανών της εποχής του, οι οποίοι ουσιαστικά έρχονταν αντιμέτωποι με τον Χριστό, γιατί ο Χριστός με το θάνατό Του νίκησε τις αρχές κι εξουσίες των δαιμόνων, ενώ οι χριστιανοί τους αναδεικνύουν πάλι νικητές και τροπαιούχους με τη μαγεία τους. Τα είδη της μαγείας, κατά τον Άγιο Νικόδημο είναι: Πρώτη η καθαυτό μαγεία», όπου οι άνθρωποι έρχονται σε επικοινωνία με δαίμονες, για να τους ρωτήσουν θέματα που τους απασχολούν. Ο πατήρ Παΐσιος στην κατηγορία αυτή εντάσσει και τη μαγεία “βουντού”. “Φτιάχνουν μια κούκλα από κερί και, όταν κάποιος τους ζητάει να βλαφθεί  ο εχθρός του π.χ. στα μάτια, καρφώνουν μία βελόνα στα μάτια της κούκλας και αναφέρουν το όνομα αυτού που θέλουν να βλάψουν, κάνοντας διάφορα μαγικά. Και πράγματι το άτομο εκείνο, αν ζει αμαρτωλή ζωή και δεν εξομολογείται, προσβάλλεται από δαιμονική ενέργεια στα μάτια. Πάνε να βγουν τα μάτια του από τον πόνο! Κάνει εξετάσεις, αλλά οι γιατροί δεν βρίσκουν τίποτε.” Δεύτερο είδος μαγείας είναι η μαντεία και όσοι ασχολούνται με αυτό το είδος λέγονται μάντεις. Οι άνθρωποι αυτοί συνδέονται με τον διάβολο, παραδίδουν τον εαυτό τους στους δαίμονες «και δια μέσου της παλάμης της χειρός των η της λεκάνης η των θυσιών η απατηλών εμπλάστρων η άλλων τοιούτων σημείων νομίζονται ότι προλέγουν εκείνα όπου μέλλουν να γίνουν». Τρίτο είδος είναι η γοητεία, και όσοι την ασκούν λέγονται γόητες. Εδώ ανήκουν εκείνοι που πάνω στα μνήματα επικαλούνται δαίμονες για να κάνουν κάποιο κακό στους ανθρώπους. Γόητες είναι κι εκείνοι που βλέπουν πνεύματα νεκρών ή βρυκόλακες. Τέταρτο είδος είναι η γητεία, (όσοι ασχολούνται λέγονται γητευτές), όπου μαζί με την επίκληση των δαιμόνων αναμιγνύουν «και ψαλμούς του Δαβίδ και ονόματα των αγίων και του Χριστού και της Θεοτόκου».

Πέμπτο είδος είναι η επαοιδία στην οποία ελκύουν τους δαίμονες «με κάποιας επωδάς και καλέσματα, καθώς και εκείνοι που με την διαβολική τέχνη και μαγεία δένουσι τα ανδρόγυνα». Έκτο είδος μαγείας είναι η φαρμακεία, και όσοι την μεταχειρίζονται ονομάζονται φαρμακοί, «οι οποίοι δια της μαγικής τέχνης κατασκευάζουσι κάποια φαρμακερά ποτά, η δια να θανατώσουν τινά, η δια να σκοτίσουν τον εγκέφαλό του, η δια να τον ελκύσουν εις την σαρκική αγάπη αυτών, τα οποία μάλιστα μεταχειρίζονται οι γυναίκες προς τους άνδρας, δια να τραβήξουν αυτούς εις έρωτα». Έβδομο είδος είναι η οιωνοσκοπία, και όσοι ασχολούνται με αυτήν λέγονται οιωνοσκόποι, οι οποίοι προσέχουν τα ζώα, τα πουλιά, την ατμόσφαιρα, τον ήλιο, την σελήνη νομίζοντας πως βλέπουν το μέλλον των ανθρώπων. Στην κατηγορία αυτή υπάγονται και οι άνθρωποι που πιστεύουν σε μοίρες, σε ριζικά, σε στοιχειά, σε ποδαρικά και σε όνειρα, όσοι έχουν προλήψεις για διάφορα πράγματα. Όγδοο είδος μαγείας είναι η νεφοδιωκτική (σαν την μαντεία) και αυτοί που την εργάζονται, «οι οποίοι παρατηρούντες τα σχήματα των νεφελών, και μάλιστα όταν βασιλεύει ο ήλιος, προλέγουν τα μέλλοντα». Ένατο είδος μαγείας είναι η αστρολογία, και όσοι ασχολούνται με αυτή λέγονται αστρολόγοι. Δέκατο είδος μαγικών είναι τα λεγόμενα φυλακτάρια και όσοι ασχολούνται με το είδος αυτό λέγονται «φυλακτήριοι». Στην κατηγορία αυτή υπάγονται οι άνθρωποι εκείνοι που κάνουν διάφορα φυλακτά και γράφουν επάνω σ αυτά δαιμονικά ονόματα. Φυλακτήριοι λέγονται και εκείνοι που πιστεύουν σε τέτοια δαιμονικά φυλακτά και τα κρεμούν πάνω τους και νομίζουν ότι θα απαλλαγούν από ασθένειες και βασκανίες. Ενδέκατο είδος μαγείας είναι οι κλήδονες, οι οποίοι παρατηρούν τα μέλλοντα με λόγους και κλήσεις. Στην κατηγορία αυτή συγκαταλέγονται όσοι ανάβουν πυρκαγιές και με αυτές παρατηρούν το μέλλον, καθώς και εκείνοι που παρατηρούν τα σπλάχνα των ζώων και άλλα γεγονότα για να βλέψουν το μέλλον των ανθρώπων. Δωδέκατο είδος μαγείας είναι κυρίως αυτό που θα μπορούσαμε σήμερα να ονομάσουμε πνευματισμό, κατά το οποίο υψώνονται στον αέρα, «το να παίρνουν μερικοί ιερείς κηρία πίσσινα και να πηγαίνουν μέσα εις βουνά και λαγκάδια και εκεί να τα ανάπτουν και φορένοντες ανάστροφα τα ιερά των να διαβάζουν την Σολομωνικήν η μάλλον ειπείν διαβολικήν και ούτω να κάμνουν να αποθαίνουν οι εχθροί των η να ψοφούν τα ζώα των». Τελευταίο είδος μαγείας είναι  «το να βαστάζουν Χριστιανοί, τας ιεράς εικόνας του αγίου Γεωργίου, του Αρχαγγέλου Μιχαήλ, και άλλων αγίων εις τους ώμους των, εν τω καιρώ των πανηγύρεων αυτών, και να τρέχουν ωσάν τρελοί και δαιμονισμένοι εδώ και εκεί μέσα εις βουνά και λαγκάδια, και να κτυπούν πότε εις ένα μέρος και πότε εις άλλο με τας αγίας εικόνας, περιρρεόμενοι από τον ιδρώτα τάχα δια το βάρος των αγίων εικόνων, και προμαντεύοντες κάποια τινά». (Εδώ ο Άγιος θυμίζει και τα σύγχρονα “αναστενάρια”). Πολλοί από τους καταφεύγοντες σε διάφορους μάγους ήταν “πιστοί” χριστιανοί. Γι' αυτό γράφει ο άγιος Νικόδημος: «εις το φανερόν λατρεύουσι τον αληθινόν Θεόν, εις το κρυφόν όμως αρνούνται τον Θεόν και λατρεύουσι τον διάβολον». Πρόκειται για λατρεία των δαιμόνων.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΜΑΓΕΙΑΣ: Η υμνολογία της Εκκλησίας μας τονίζει ότι ο διάβολος είναι για μας ο «εχθρός» και ο «ανθρωποκτόνος» (αυτός που θέλει τον θάνατό μας). Πολλές φορές προσποιείται τον φίλο, για να τον εμπιστευθούμε και να μας εξοντώσει. Το κακό, που προέρχεται από τη μαγεία, είναι η δυστυχία του ανθρώπου στην παρούσα ζωή (φυσικός κίνδυνος), με διάφορες μορφές κακού, ασθένειες, ατυχήματα, διαζύγια, έριδες, καταστροφές κ.α., και η αιώνια κόλαση στη μέλλουσα ζωή (πνευματικός κίνδυνος). Τους κατ' εξοχήν κινδύνους, δηλ. τους πνευματικούς, διατρέχουν όσοι εξασκούν τη μαγεία και όσοι καταφεύγουν σε μάγους για βοήθεια. Όμως, βασική προϋπόθεση για να βαπτισθεί κανείς και να γίνει μέλος της εκκλησίας, είναι πριν απ' όλα να αρνηθεί το διάβολο και να δηλώσει ότι θέλει να «συνταχθεί» με το Χριστό. Ο μέλλων να βαπτισθεί ερωτάται από τον ιερέα: «Αποτάσσει τω σατανά και πάσι τοις έργοις αυτού και πάσι τοις αγγέλοις αυτού, και πάσι τη λατρεία αυτού και πάσι τη πομπή αυτού;» Ο κατηχούμενος απαντάει τρις «αποτάσσομαι». Έπειτα ο ιερέας τον καλεί να «φτύσει» το διάβολο και τα έργα του, για να δείξει ότι δεν έχει καμία σχέση μαζί του. Αυτή όμως την τόσο σημαντική πράξη, οι χριστιανοί τη λησμονούν. Οι υποσχέσεις αυτές συνδέονται με τη χριστιανική μας ιδιότητα: αν τις αθετήσουμε, παύουμε να είμαστε Χριστιανοί. Η επιστροφή, στα δαιμονικά «έργα» αποτελεί άρνηση του Χριστού και αθέτηση του Βαπτίσματος. Οι Πατέρες θεωρούν την κατάσταση όσων καταφεύγουν σε μάγους όμοια με αυτή των «πεπτωκότων» της εποχής των διωγμών, όσων δηλ. αρνήθηκαν τον Χριστό και θυσίασαν στα είδωλα! Χειρότερη είναι, οπωσδήποτε, η κατάσταση όσων εξασκούν τη μαγεία. Λέει ο άγ. Γρηγόριος Νύσσης ότι όσοι καταφεύγουν σε μάγους, πιεζόμενοι από «ανυπόφορον ανάγκην», πρέπει να αντιμετωπίζονται με επιείκεια, δηλ. όπως, όσοι αρνήθηκαν τον Χριστό μετά από βασανιστήρια. Όσοι, όμως, καταφεύγουν σε μάγους, αμφιβάλλοντας ότι ο Χριστός είναι Θεός, πρέπει να αντιμετωπίζονται όπως όσοι αρνήθηκαν τον Χριστό με τη θέλησή τους, δηλ., αν μετανοήσουν, να μην κοινωνούν εφ΄όρου ζωή, παρά μόνο, όταν πλησιάζει ο θάνατος, και να μην προσεύχονται στην Εκκλησία μαζί με άλλους Χριστιανούς, αλλά μόνοι τους στο σπίτι. Οι ιεροί κανόνες χρησιμοποιούν μια χαρακτηριστική έκφραση για όσους καταφεύγουν σε μάγους: «οι μάντεσιν εαυτούς εκδιδόντες», δηλ. αυτοί που παραδίδουν τον εαυτό τους (την ψυχή και το σώμά τους) στους μάντεις.

ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ: Η δύναμη του διαβόλου, είναι μεγάλη, όμως πολύ μεγαλύτερη είναι η δύναμη του Χριστού. Ο Θεός δεν ήθελε να βλέπει «τυραννούμενον υπό του διαβόλου το γένος” των πεπτοκότων ανθρώπων.

Αποφάσισε, λοιπόν, να έλθει ο Ίδιος στον κόσμο και να γίνει άνθρωπος, για να διαλύσει τα δαιμονικά έργα: «εις τούτο εφανερώθη ο υιος του ανθρώπου, ίνα λύση τα έργα του διαβόλου» (Α' Ιω. γ΄8). Με την Ανάστασή Του ο Χριστός «έδησε τον ισχυρόν» (Ματθ. ιβ΄29) και «κατήργησε τον διάβολον» (Εβρ. β΄14). Για τον Χριστό, ο πρώην ισχυρός, είναι δεμένος και η δύναμη του έχει ήδη καταργηθεί! Το ίδιο ισχύει και για όσους είναι μαζί με τον Χριστό, για τους πραγματικούς Χριστιανούς. Σ' αυτούς δεν έχει εξουσία ο διάβολος, οι ενέργειές του και η μαγεία δεν έχει καμμία επίδραση. Αντίθετα, για όσους δεν είναι μαζί με τον Χριστό ισχύει ό,τι ίσχυε πριν έλθει ο Χριστός στον κόσμο. Ο άγ. Κυπριανός ήταν μάγος και η αγία Ιουστίνα ήταν μια νεαρή Χριστιανή. Πίστευε στον Χριστό, κοινωνούσε τακτικά και αγωνιζόταν, όσο μπορούσε, εναντίον της αμαρτίας. Ο Κυπριανός εφάρμοσε όλα τα τεχνάσματα της μαγικής «τέχνης» εναντίον της, επικαλέσθηκε τα ισχυρότερα δαιμόνια. Όμως, στην Αγία δεν είχαν καμιά επίδραση! Κατάλαβε τότε ότι υπάρχει μια δύναμη πολύ πιο ισχυρή απ' αυτήν που γνώριζε ως τότε, η δύναμη του Χριστού. Αποφάσισε, λοιπόν, να γίνει Χριστιανός, Άγιος, με το χάρισμα, μάλιστα, να εκδιώκει τα πονηρά πνεύματα και να απαλλάσσει από τις επιδράσεις της μαγείας! Η ένωση με τον Χριστόδεν γίνεται με κανέναν άλλο τρόπο, παρά μόνο με τα Μυστήρια της Εκκλησίας, ιδιαίτερα με το Βάπτισμα και τη Θεία Ευχαριστία. Στο Βάπτισμα ο άνθρωπος «ενδύεται» τον Χριστό και στη Θ. Ευχαριστία ενώνεται συνεχώς μαζί Του, κοινωνώντας το Σώμα και το Αίμα Του. Η πίστη, τα καλά μας έργα, και η αγάπη μας προς Αυτόν, είναι προϋποθέσεις για τη συμμετοχή στα Μυστήρια, δεν είναι όμως ικανά να μας ενώσουν μαζί Του. Η τακτική Θεία Κοινωνία είναι το ισχυρότερο όπλο εναντίον της μαγείας. Επίσης απόλυτα απαραίτητη είναι η ιερά Εξομολόγηση, το Μυστήριο που μας καθαρίζει από κάθε αμαρτία. Η Εξομολόγηση πρέπει να είναι ειλικρινής. Χωρίς αυτήν η Θ. Κοινωνία είναι ανώφελη και πολλές φορές βλαπτική (Α' Κορ. ια΄ 27-31)! Όπου διαπιστώνονται συγκεκριμένες επιδράσεις (μαγικά αντικείμενα κ.λ.π), πρέπει να προσκαλείται ο Ιερεύς και να διαβάζει τις ειδικές Ευχές γι' αυτές τις περιπτώσεις. Επίσης απαραίτητος είναι ο τακτικός εκκλησιασμός, αφού εκεί «καθαιρούνται αι δυνάμεις του σατανά» κατά τον άγ. Ιγνάτιο. Όποιος χρησιμοποιεί τέτοια όπλα, μπορεί να λέει: «Κύριος φωτισμός μου σωτήρ μου, τίνα φοβηθήσομαι; Κύριος υπερασπιστής της ζωής μου, από τίνος δειλιάσω;» (Ψαλμ. 26,1).

Γράφει ο άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης: «Για να φυλάγεστε από τα μαγικά και την ενέργεια των δαιμόνων, να έχετε όλοι-μικροί και μεγάλοι, άνδρες και γυναίκες- κρεμασμένο στο λαιμό σας τον τίμιο Σταυρό. Τρέμουν οι δαίμονες τον τύπο του Σταυρού και φεύγουν μακριά (...) τρία πράγματα φοβούνται περισσότερο: το Σταυρό, το άγιο Βάπτισμα και τη θεία Κοινωνία.»

ΕΠΙΛΟΓΙΚΑ: “Για την αγάπη του Χριστού”, γράφει ο Άγιος Νικόδημος, “και για τη σωτηρία της ψυχής σας, φυλαχθείτε, αδελφοί μου, φυλαχθείτε από την μαγεία. Και πάλι σας λέω, φυλαχθείτε! Μην πηγαίνετε σε μάγους. Σ' όλες τις περιστάσεις και για όλες σας τις ανάγκες να προστρέχετε στην βοήθεια του Θεού, στην προστασία της Θεοτόκου και στις πρεσβείες των αγίων.” Ο άγιος γέροντας του καιρού μας, ο πατέρας Παΐσιος έλεγε: “Χρειάζεται πολλή προσοχή. Να φεύγη κανείς μακριά από τους μάγους και τα μάγια, όπως φεύγει μακριά από την φωτιά και τα φίδια. Ο διάβολος δεν μπορεί ποτέ να κάνει καλό.”

Βιβλιογραφία: «Ορθοδοξία και αίρεσις», της Ιεράς Μητροπόλεως Μαντινείας και Κυνουρίας, τεύχ. 62, Μάϊ. - Ιουν. 2009

www.egolpion.com

Γέροντος Παϊσίου Αγιορείτου Λόγοι γ΄ Πνευματική αφύπνιση ιερόν Ησυχαστήριον «Ευαγγελιστής Ιωάννης ο Θεολόγος» http://anavaseis.blogspot.com/2011/03/1-1-2-3.html

Bronowski, Jacob: «Μαγεία, επιστήμη και πολιτισμός». Μετάφρ. Ζηνοβία Δρακοπούλου. Εποπτεία 90 (1984), 435-468.

Οσίου Νικοδήμου του Αγιορείτου, Η Μαγεία